Java in de kunst.
.m
Wi
pmt,
.xÊt m m
■y*
BIOSCOOPNIEUWS.
SPAARBANK TE R'DAM.
SCHOONHOVEN.
ZATERDAG 25 MAART 1939
Schilderijen van Willem van der Does
en etsen van D. Homberg.
BIJ GEBR. KOCH TE ROTTERDAM.
tt.;:
1
api
iW&f
- V
„MARCH OF TIME'
MUZIEK IN ROTTERDAM.
CLUBKAMPIOENSCHAP ROTTERDAM
ACHTKAMP TE ROTTERDAM.
EEN AVOND NEDERLANDSCHE
MUZIEK.
Uitvoerenden Swaap, Brill en Flipse.
„ROOMSCH TOONEEL".
DEENSCHE KOLONIE AAN BOORD
VAN HET m.s. „SELANDIA".
CENTRALE RAAD VOOR SOCIALE
TANDHEELKUNDE.
Taak der instelling voorloopig tot
sehooltandverzorging beperkt.
Jaarvergadering „Het Ivoren Kruis".
VROUWELIJKE JEUGDBEWEGING
VOOR KATH. ACTIE.
R'DAMSCHE huishoudschool.
KOSTELOOS INENTEN TEGEN
DE POKKEN.
Verdere verlaging der inleggersrente.
Bedrijfsoverschot 1938 ƒ404.576
(v.j. ƒ507.513).
HAVENONGEVALLEN.
XERXES—STORMVOGELS.
HOOGER ONDER Wijs#
INGEZONDEN.
DE STOPCONTACTEN-CAMPAGNE.
ROTTERDAMSCH KATHOLIEK
MANNENKOOR.
FORD-EXPOSITIE.
DOODELIJK ONGEVAL.
Het is vele jaren geleden, dat Willem van
der Does voor het eerst in ons land expo
seerde, een zeeman, die bekoord was ge
worden door de schoonheid van Indië, kijker
en sextant verruilde voor palet en penseel en
met een collectie schilderijen naar het moe
derland toog.
Hij kwam toen rechtstreeks onder de tro
penzon vandaan en hij viel in 's Heeren
straten op, doordat hij zonder overjas en met
een tennis-hemd aan de Hollandsche winter
kou trotseerde. Dat beteekende overigens nog
niets, want later vertrok hij 'zelfs naar de
Zuidpool, waar hij een dik boek over
schreef
Als schilder lijkt hij ons tusschen de be
drijven door wel vooruitgegaan, maar veel
Veranderd is er bij hem niet. Van der Does
bleef zijn zuiver impressionistische visie
trouw en van. een ontwikkeling naar een
meer verdiepte en persoonlijk-genuanceerde
natuur-beschouwing, zijn geen sporen te vin
den. Als Van der Does de oude Hindoe-Ja-
vaansche monumenten schildert, dan hebben
ze hem als schepping van menschenhanden en
getuigenis der eeuwen maar heel weinig te
zeggen; hij neemt ze eenvoudig op in een
avondlijk landschap, dat geheel als een stem
mingsstuk werd begrepen.
De techniek van Van der Does is volkomen
in overeenstemming met wat hij bedoelt te
geven en berust op het samenvloeien van
tipjes en veegjes kleur, die aldus een indruk
moeten wekken van het oerwoud, van een
begroeiden bergwand of van zon-beschenen
rotsgesteente.
Men kent deze bewegelijke verfbehande-
ling uit meer dan een halve eeuw schilder
kunst en Van der Does past haar met talent
toe. Hij weet zijn kleurvlakken af te wisselen
met de meer compact geschilderde bladeren
van groote tropische planten of met figuur
tjes in bonte kleedij, die op de rijstvelden
werken.
Maar het neemt niet weg, dat het eenigs-
zins vage en verzwommene, aan het impres
sionisme zoo spoedig eigen, ook in dit werk
voelbaar is.Het wordt dan slap en vlekkerig
en men mist voldoenden „bouw" in de com
positie. Wij vinden Van der Does dan ook
het beste, als zijn onderwerpen gelegenheid
geven tot een meer markante lineatuur en
tot kleurvlakken in sprekende tegenstellin
gen. Zoo is hij in de passarscène met de .rijk-
gekleurde sarongs en lappen, in de schepen
aan den Oedjong en in de stadsgezichten uit
Soerabaja.
Bij dit werk sluiten zich de etsen van
Homberg zeer goed aan. Zij hebben juist het
kantige, waar de grafische techniek dan ook
meer gelegenheid voor biedt. Fraai is de klei
ne ets van Boegineesche zeeschepen. En dat
Homberg ook met een veel-omvattenden op
zet klaar weet te komen bewijst het markt-
tafereel, waarop de statige tropische natuur
met het beeld van een opgewekt volkleven
tot een schóone ën imposante synthese is ge
komen.
Beide artiesten mogen met waardeering
worden vermeld als het gaat over Indië in
de kunst. JAN N.
Willem van der Doesochtendlucht aan den Oedjong"Olieverf(Bij Gebr.
Koch te Rotterdam
Coloaseum-theater
In de reeks van goede films wordt deze
week het werk: „Drie Kameraden", in het
Colosseum, Beijerlandschelaan, vertoond. Na
Erich Maria Remarque's werken „lm Wes
ten nichts neues" en „Der Wek zurück", is
ook de derde roman van dezen wereldbe-
roemden schrijver voor de lens gekomen. De
verfilming van „Drie Kameraden" heeft meer
waardeering mogen vinden dan het boek
zelf. De realiteit van de opeenvolgende beel
den, scènes of gebeurtenissen in dit drama
tische werk is treffend en aangrijpend. Het
ligt voor de hand, dat de hoofdfiguren in dit
filmwerk bijzondere kwaliteiten moesten be
zitten. Margaret Sullavan, die de vrouwelijke
rol vervult, en de drie kameraden Robert
Taylor, Robert Young en Franchot Tohe be
antwoorden volledig, en zelfs meer dan dat,
aan de fantasie van den lezer van Remarque's
boek. Voor hen, die met den inhoud hiervan
niet bekend zijn, vermelden wij nog, dat dit
drama een idee geeft van de moeilijkheden,
die den jongen solaten van circa 20 jaar
na den „vrede" van 1918 te wachten ston
den, toen zij teruggekeerd waren in de bur
germaatschappij.
Vóór de pauze draait de film „Booloo, de
witte tijger", een sensationeele avonturen
film uit de jungle. Vanzelfsprekend ont
breekt een aardig en interessant voorpro
gramma niet. Het geheel is toegankelijk voor
volwassenen.
Harmonie.
Het voor-programma deze week in Har
monie omvat: Uitgebreid wereldnieuws, een
teekenfilm van Poppeye en een wetenschap
pelijke film. Als eerste hoofdfilm voor de
pauze wordt dan gedraaid: „Een groot schan
daal", met Carole Lombard, Fernand Gravet
e.a. Een vlot gespeelde film met zeer vroo-
lijke momenten en waarin het eigenlijke
„Groote schandaal" wel eenigszins op den
achtergrond treedt.
Na de pauze zien we dan hethoofd,product
van den avond, Shirley Temple in: „Little
Miss Broadway". Een Shirley-film schijnt
nog steeds in den smaak van het publiek te
vallen, hetgeen in Harmonie wederom be
wezen wordt, en daarom een aardig geheel.
Vanwege het voorprogramma moeten we
echter voorbehoud maken voor volwassenen.
Asta-theater.
Nadat het programma op de bekende wijze
is ingeluid en nadat de bezoekers het laatste
wereldnieuws gepresenteerd is, verschijnt als
eerste hoofdfilm op het witte doek: „Helden
van het Noorden" met John Preston en
"William Desmond in de hoofdrollen. In deze
zeer goede rolprent zijn prachtige staaltjes
van techniek en spel te genieten, terwijl de
omgeving waarin het gegeven zich afspeelt,
betooverend werkt op den toeschouwer.
Als tweede hoofdfilm wordt deze week
vertoond: „Dieven in Arizona". In deze film
worden de hoofdrollen vertolkt door Buster
Crabbe en Marsha Hunt.
Laramie Nelson wordt valseh beschuldigd
van paardendiefstal. Met moeite weet hij aan
den strop te ontkomen. Hij vlucht naar
Arizona en ontmoet onderweg een lotgenoot
Trach Williams. Zij ontmoeten Monroe
Adams, wiens paarden op hol geslagen zijn.
Zij weten de verschrikte dieren tot kalmte
en stilstand te brengen. Adams tracht In
vloed uit te oefenen op het huwelijk van
Linta, een zuster van Harriet Lindsay. Hij
wil het huwelijk tusschen haar en Muihad
onmogelijk maken door laatstgenoemde in
de gevangenis te sluiten. Williams, die in
een al te overmoedige bui de stad op stelten
heeft gezet, wordt al heel spoedig door Nel
son bevrijd. Beide vrienden vinden werk op
den ranch en ontdekken hier de werkelijke
paardendieven. Nu staat het jong geluk niets
mer in den weg en het slot is dan ook een
rvoudig happy-end. Voor niet al te jeug-
e personen.
Ooster theater.
Wie van avonturen houdt, kan in de vol
gende dagen zijn hart weer ophalen. De
directie van het Oostertheater heeft n.l.
voor haar programma de hand weten te leg
gen op een film van het avontuurlijke genre,
„In de greep der wildernis" geheeten. De
spannende geschiedenis speelt zich af in de
wildernis van Brazilië. René Deltgen en
Gustav Diessl spelen er op zeer aantrekke
lijke wijze de hoofdfiguren in, met wie de
zaal op duidelijke wijze meeleeft. Het gaat
hier om avonturiers, die met moeite den
strijd om het bestaan voeren en te kampen
krijgen met wilde dieren en Indianenstam
men.
De tweede groote film is weer van een
ander genre, al is ze dan ook uit de Ame-
rikannsche productie: „Het Geheim van den
vuurtoren" is de veelzeggende titel. Wan
neer men dan bovendien nog weet, dat er
een detective aan te pas komt, dan is te be
grijpen, op welke wijze dat geheim zal wor
den ontsluierd. Spanning en sensatie wisse
len elkaar af.
Voorts is er nog het gebruikelijke voor
programma met het Wereldnieuws.
Voor volwassenen bevelen wij dit program
ma gaarne aan.
Gevarieerd programma in de Cineac.
Het lang verwachte filmevenement „March
of Time" wordt deze week in de Cineac ver
toond. Nadat wij reeds op onze filmpagina
van Zaterdag 1.1. en in ons ochtendblad van
Vrijdag 1.1. een uitvoerige bespreking aan dit
„gedramatiseerde filmjournaal" hebben ge
wijd, meenen wij thans te kunnen volstaan
met onzen lezers aan te raden, een bezoek aan
de Cineac te brengen, om met dit nieuwe
snufje op filmgebied persoonlijk kennis te
maken.
Aan buitenlandsche actualiteiten biedt het
programma voorts het bezoek van president
Lebrun aan Londen, den intocht der Duitsche
troepen te Praag, het huwelijk van den
kroonprins van Iran met prinses Fawzia van
Egypte, de overbrenging van Spaansche
kunstschatten naar Genève.
Een uitvoerige reportage van de voetbal
match BelgiëNederland, laat ons de span
ning meemaken, die Zondag 1.1. in het Ant-
werpsche stadion blijkbaar heeft geheerscht.
Van de binnenlandsche actualiteiten noemen
we de herdenking van den sterfdag van wij
len koningin Emma en den tunnelbouw te
Rotterdam.
Het programma wordt gecompleteerd door
een gekleurde teekenfilm „Venetiaansche
nachten."
Het Rott. Philharmonisch Orkest voert op
Zaterdag 1 April de symphonie van Franck
uit onder Ed Flipse H Rijnsbergen speelt het
vioolconcert van Pijper en S. Brill het cel
lo-concert van Milhaud-
De schaakclub „Spangen" heeft gisteravond
in de hoofdklasse het clubkampioenschap van
Rotterdam gewonnen, doordien zij de schaak
club „Het Westen" met 6%3% versloeg.
In den Rotterdamschen achtkamp tot aanwij
zing van twee representanten in onze nationale
ploeg, die tegen België zal strijden, won gis
teravond Overgaauw van Mahutte en werd de
partij v. d. TolFontein remise.
De partij Samelius tegen Vlagsma is verdaagd
in verloren stand veer Vlagsma.
Voor leden van den muziekkring gaven
Sam Swaap (viool), Sam. Brill (cello) en
Marinus Flipse (piano) een concert, dat
geheel aan werken van Nederlandsche com
ponisten was gewijdDiepenbrock, Willem
Andriessen, Bertus van Lier, Henk Badings,
Jan Felderhof en Alex Voormolen. De totaal
indruk van dezen avond is wel, dat op de
muziek van de eigentijdsche componisten van
toepassing is, dat het nog lang allemaal geen
goud is, wat er blinkt. De kwaliteiten loopen
heel sterk uiteen en Diepenbrock en Badings
spanden o. i. zuiver muzikaal beschouwd
verreweg de kroon, waarbij dan Voormolen
zich direct kan aansluiten.
Diepenbrock's „Hymne" voor viool en
piano is een compositie die nog lang niet
van die diepte is als de werken van dezen
componist op zijn hoogtepunthet heeft nog
weinig eigen karakteristiek, maar bevat toch
reeds extatische hoogtepunten van gevoelige
expressie. De Sonate van Willem Andriessen,
die zijn werk eenige maanden geleden zelf
in Amsterdam introduceerde, bij welke
gelegenheid er reeds uitvoerig over werd
geschreven,kenmerkt den maker als den
componist-pianist, die met alle kennis van
zaken voor zijn instrument weet te schrijven.
Ook nu weer bleek, dat de rhythmische
vondsten en toepassingen aan het werk de
grootste waarde en belangrijkheid geven. De
„Kleine Suite" van Bertus van Lier weet
maar weinig te boeien en te interesseeren
het gaat nog te veel op in experimenteeren,
er is meer uiterlijkheid dan inhoud, waarop
de langzame deelen en speciaal het Andante
wel een aangename uitzondering maken door
stemming en sentiment. De Sonate van Jan
Felderhof voor cello en piano begint veel
belovend dan heeft hij wat te zeggen en
doet het ook expressief, maar al heel spoedig
zakt de kwaliteit af en de hoogte van het
begin wordt niet meer bereikt. Het werk is
als geheel te fragmentarisch, mist te veel de
sterke bindende gedachte, het gaat van den
hak op den tak, het weet de aandacht niet
vast te houden. Alex Voormolen vroeg hierna
direct weer de volle interesse voor zijn
gevoelig „Sonnet", zijn geestige „Het huis
houden van Jan Steen" en zijn stemmings
volle ,De Haven"pianostukken, die van
groote compositorische gaven en smaak
getuigen.
De Sonate van Badings, die na het concert
herhaald werd, is boeiend door spontane
muzikaliteit en bouw.
Het is muziek, waarin de hartslag is te
voelen en die bewondering wekt door even-
wichtigen en sterken bouw, gebonden door
vaste lijnen. Het is weer in die tragesche
sfeer gehouden, die door heel het werk do
mineert, die aan Ba(Jings werk zoo eigen is
en ons altijd doet verlangen naar wat blij
heid en zonneschijn. Tegen de scherp opge
voerde machtige accenten, zet hij zangerige
lyrische gedeelten in welgekozen afwisse
ling. Het prachtige, breed-melodieuse adagio
is wel het hoogtepunt van het werk.
De drie uitvoerenden, die een eereplaats
innemen in de rij onzer instrumentale
musici hebben den verschillenden werken alle
recht laten wedervaren en ze met volle toe
wijding vertokt. Marinus Flipse vooral had
een drukken avond als solist en samenspeler
en juist daardoor was er weer eens een
góede gelegenheid om te constateeren Tfoê"
hij in beide kwaliteiten uitmunt. Hij was
door spontaneïteit, sprekende muzikaliteit
en uitstekende fijn geslepen techniek dezen
avond in topvorm. Zijn voordracht getuigde
van een doorgronden van geestelijken in
houd en van de macht om eigen gevoelens
en intenties den hoorder over te dragen. In
de sonate van Bading bleek vooral hoe hij
en Brill elkaar volkomen hebben leeren
begrijpen. Mede door het excellente spel, de
warme voordracht en den sonoren toon van
den cellist werd de reproductie van dit werk
het glanspunt van den avond; een geculti
veerde weergave gericht en ingesteld op één
gedachte, bezield en sprankelend van leven.
Swaap had in de „Suite" van van Lier
geen dankbare taak, maar in de Hymne
van Diepenbrock, kon hij zijn warm voelend
violistenhart laten spreken in een gevoeli-
gen toon en een pakkende voordracht.
G.
Onder algemeene belangstelling vond
dezer dagen de 8e jaarlijksche ledenverga
dering plaats, waarin voorzitter Jac. Thiel
weder met een kort overzicht over 1938 den
gestadigen bloei en steeds grootere belang
stelling kon aantoonen. Na ballotage van
enkele nieuwe werkende leden en nadat se
cretaris, penningmeesteresse en bibliotheca
resse gelegenheid was gegeven voor de resp.
verslagen, welke een duidelijk beeld gaven
van de omvangrijk gevoerde corresponden
tie, de gunstige financieele positie en de
steeds grooter wordende bibliotheek der
vereeniging, werden de aftredende be
stuursleden H- v. d. Meyden Jr-, John v- d.
Griendt en Max. v. Munnen herkozen. Een
belangrijk bestuursvoorstel, alsmede eenige
wijzigingen in het huishoudelijk reglement
vonden de instemming der vergadering. Tot
leden van de kascontrole voor 1939 werden
aangewezen de dames Anny Pons en To van
Velzen, terwijl de- tooneelcommissie zal
worden gevormd door Aleyda Donnay en
Henk Zwueste. De artistiek leider Vincent
Berghegge gaf, bij zijn woorden van waar
deering voor hetgeen het bestuur en leden
voor den groei van R- T- reeds deden, en
kele raadgevingen om het artistieke peil
van de uitvoeringen nog hooger op te voe
ren, terwijl de moderator kapelaan C C. M-
Hijgemann in een geestige peroratie de be-
teekenis schilderde van de letters R.T.
De East Asiatic Company Ltd. te Kopen
hagen, eigenares van het m.s. „Selandia",
had de Deensche kolonie uit Den Haag en
Rotterdam aan boord van de „Selandia" voor
een lunch uitgenoodigd. Aan den disch zaten
o.a. aan de heer T. B. Bull van het Deensche
gezantschap in Den Haag en consul-generaal
W. van der Vorm uit Rotterdam.
Kapitein H. I. Vaering, commandant van
de „Selandia", en mr. H. Willemse, directeur
van Cornelder's Scheepvaart Maatschappij
N.V., agente der reederij, heetten de aanwe
zigen hartelijk welkom.
Namens de Deensche gasten sprak dr. H.
Jerne, directeur van de Rotterdamscne
Koel- en Vrieshuizen. Van Deensche zijde
voerde ook nog het woord de heer P. Ben
son, die de geschiedenis van den Diesel
motor in zeeschepen, waarin de eerste „Se
landia" zoo'n groote rol heeft gespeeld, in
herinnering bracht.
Consul van der Vorm bracht tenslotte een
dronk uit op de samenwerking tusschen de
kleine volkeren, die hun geestelijke en staat
kundige vrijheid wenschen te bewaren en
wenschen te verdedigen.
Gisteren is te Rotterdam de jaarlijksche
algemeene ledenvergadering van „Het Ivoren
Kruis" Nederlandsche vereeniging voor
mond- en tandhygiëne gehouden.
De voorzitter, de heer J. J. Backer Dirks,
herinnerde in zijn openingswoord aan de
plannen betreffende fusie met de Neder
landsche vereeniging voor sociale tandheel
kunde, tot welk doel het vorige jaar een
commissie was samengesteld. Het resultaat
is geweest, dat de afgevaardigden van deze
beide vereenigingen met die der Nederland
sche maatschappij tot bevordering der tand
heelkunde onder voorzitterschap van dr. R,
N. M. Eykel, den hoofdinspecteur voor het
staatstoezicht op de volksgezondheid, tot
overeenstemming zijn gekomen over het in
stellen van een centralen raad voor sociale
tandheelkunde, die zijn taak voorloopig tot
de sehooltandverzorging zal beperken. Deze
voorstellen zullen aan de ledenvergadering
worden voorgelegd.
Vervolgens weidde de voorzitter uit over
de nog steeds te geringe belangstelling voor
de tandheelkundige vraagstukken bij het
leekenpubliek, waardoor allerlei sociale
maatregelen (sehooltandverzorging) nog
moeten worden opgedrongen, in plaats
dat de bevolking om zulke maatregelen
vraagt.
Hij besloot zijn rede met den wensch, dat
deze belangstelling in het komende jaar in
sterker mate moge toenemen.
Aan het jaarverslag, uitgebracht door den
eersten secretaris, den heer J. Morra, valt
het volgende te ontleenen:
Dr. W. E. van Wijk, directeur van het mu
seum voor onderwijs en schoolbioscoop te
's-Gravenhage is wegens zijn vertrek naar
Parijs als vice-voorzitter vervangen door
den heer G. A. H. Eibrink Jansen, leider der
sehooltandverzorging te 's-Gravenhage. De
heer P. Ch. Willemse trad als eerste secre
taris af en werd vervangen door den heer J.
Morra.
De sehooltandverzorging te trecht is opge
heven, in enkele andere plaatsen is sprake
van invoering.
De commissie voor onderzoek van het
mondreinigingsvraagstuk heeft een rapport
over de wenscheüjkheid van het gebruik van
den tandenborstel uitgebracht en onder
handelt over den aanmaak van een goeden,
goedkoopen tandenborstel voor de lagere
volksklassen.
Zij zal thans een aanvang nemen met het
bestudeeren van het vraagstuk der tandreini
gingsmiddelen.
Herkozen werden tot voorziter de heer J. J.
Backer Dirks, tot eersten secretaris de heer
j. Morra en tot penningmeester de heer F. J.
Ninck Blok.
Het algemeen bestuur, werd uitgebreid
met de heeren dr. B. P. B. Plantenga, kin
derarts te 's Gravenhage, F. E. Paesi, tand
arts te Haarlem en W. Hoekstra, hoofd eener
l.o. school te 's Gravenhage.
De vergadering keurde goed het voorstel
tot het instellen van een centralen raad voor
sociale tandheelkunde.
Zondag 26 Maart: „Lentetocht", vertrek
van de deelneemsters en deelnemers om 1
uur vanaf Robert Fruinstraat 41. Ieder wordt
verzocht minstens een kwartier van te voren
aanwezig te zijn.
Om ongeveer half zes zal de uitreiking
van de oorkonden en diploma's plaats heb
ben. 5 uur: Repetitie van het Graalkoor.
Maandag 27 Maart: 8.15 uur Repetitie van
het Graalkoor.
Woensdag 29 Maart. 8 30 uur: Practische
leidsterscursus, onderwerp „zang". Op dezen
avond worden de practische cursussen vastge
steld, die na Paschen zullen gegeven worden
in: Volksdansen, zang, handenarbeid, tooneel
en declamatie.
Vrijdag 31 Maart: 8.15 uur: Repetitie van
het Graalkoor. Ieder lid wordt bijzonder
dezen avond in uniform en op tijd verwacht.
„Je Levenstaak": Voor het weekend van
1 en 2 April kunnen nog opgaven worden in
gewacht vóór Maandag 27 Maart bij de Cen
trale voor Katholieke Actie, Scheveningsche
weg 90, Scheveningen of bij Centraalhuis,
Schiekade 93, Rotterdam, tel. 41421.
Zaterdag 25 Maart: 810 uur: Sportbureau
geopend. Alle besturen worden verwacht met
hun maandelijksche besprekingen en af
dracht.
Zondag 26 Maart: „Lentetocht", vertrek 1
uur Robert Fruinstraat 41. De deelneemsters
en deelnemers worden minstens een kwartier
van te voren verwacht.
Half zes uitreiking der oorkonden en di
ploma's.
In de gisteren onder voorzitterschap var
mr. G. L. A. van Dijk gehouden jaarlijksche
algemeene vergadering van de Vereeniging
„Rotterdamsche Huishoudschool" is het jaar
verslag over 1938 uitgebracht en zijn de
balans en winst- en verliesrekening vastge
steld. Uit de exploitatie-rekening bleek, dat
de uitgaven 113.628,70% (v.j. 115.713,97%)
bedragen hebben. Alle klassen en cursussen
waren goed bezocht en ook het Internaat
was goed bezet.
De begrooting voor 1940 is vastgesteld op
een totaalbedrag aan uitgaven van ƒ11 3
(118a635). In de vacature, ontstaan door de
ontslagname van mevr. H. Drooglever >oi-
tuynBruinier, werd voorzien d°°' e be
noeming van mevr. J. C. Oud-Fis. e., die
deze benoeming aanvaard heeft
Mevr. M. C. H. van Es-StaUl, die volgens
rooster aan de beurt van aftreden was als
lid van den Raad van Beheer, werd met
algemeene stemmen herkozen.
De vacature, ontstaan door het aftreden
van mevr. W. Ruysvan Hoboken, werd
voorloopig onvervuld gelaten.
Op Maandag, van half drie tot half vier,
schoolgebouw, Lijnbaanstraat 26.
Op Dinsdag van elf tot twaalf uur, Con
sultatie-Bureau voo- Zuigelingen, Goudsche-
Singel 49.
Op Donderdag, van half twaalf tot twaalf
uur, Hulppost, Gem. Gen. Dienst, Maasha
ven 2.
Op Vrijdag, van elf tot twaalf uur, Gonsul-
tatie-Bureau voor Zuigelingen, G. J. Mulder
straat 102.
Aan het verslag over het boekjaar 1938 der
Spaarbank te Rotterdam ontleenen wij het vol
gende:
Het boekjaar 1938 zal in de geschiedenis onzer
Spaarbank tot de moeilijke jaren dienen te wor
den gerekend.
De stroom van conversies van Staats-, Provin
ciale en Gemeenteleeningen, waarvan het ver
slag over 1937 gewaagde, kwam in dit boekjaar,
niettegenstaande het optreden van het z.g. be-
leggingsaccoord, nog geenszins tot staan.
Het rendement onzer beleggingen werd door
een en ander ongunstig beinvloed en al mogen
de financieele resultaten van het afgeloopen
boekjaar nog niet onbevredigend worden ge
noemd, toch moet met de gevolgen van een
verdere inkrimping van de rentemarge rekening
worden gehouden.
Uw College vond daarin aanleiding om te
besluiten tot een verdere verlaging der inleg
gersrente en deze met ingang van 1 Januari
1939 voor bedragen tot 2000 vast te stellen op
2,25 pet., voor bedragen boven 2000 tot 10.000
op 1 pet. en voor boekjes met vooraf bepaalden
vervaldag op 2,64 pet.
De toeneming van het inleggerssaldo had geen
verderen voortgang. Ten eerste tengevolge van
de nog krachtiger maatregelen ter beteugeling
van den inbreng van gelden, die het karakter
van bankdeposito's hebben, en ten tweede door
de belangrijke terugbetalingen, die gedurende
en kort na de spannende Septemberdagen plaats
vonden. Blijkbaar wenschten vele inleggers toen
met het oog op eventueele moeilijkheden eenig
geld in huis te nemen.
In de maanden October en November kwam
een deel van de opgevraagde bedragen terug.
Het kapitaal der inleggers was op 31 Decem
ber 1937 52.798.493, terwijl het tegoed aan het
einde van 1938 53.151.357 bedroeg. Men houde
hierbij echter in het oog, dat deze vermeerdering
is ontstaan door de op 31 December 1938 aan
inleggers tegoed geschreven rente a f 1.252.253
waardoor het verschil van de terugbetaling bo
ven het ingelegde bedrag 899.388 met
352.864 werd overtroffen.
In het boekjaar 1938 werd ingelegd 26.960.701
tegen 31.229.907 in 1937, alzoo een vermin
dering van 4.269.205, de terugbetaling was
27.860.090 tegen 25.650.954 of 2.209.135 meer.
Het totaal bezit der Spaarbank bedroeg
66.008.804 (65.243.016) en was als volgt belegd:
kas, postgiro, enz. 5,46 pet.; effecten 52,95 pet.;
schatkistbiljetten 6,97 pet.; prolongatiën 0,22 pet.;
beleeningen en voorschotten 0,02 pet.; leening op
schuldbekentenis 23,29 pet.; hypotheken 10,64
pet.; onroerende goederen 0,45 pet.
De gekweekte rente bedroeg in totaal
2.069.421 (2.197.619). Door de verjaringsbepa
ling kwam 3401 aan de Verlies- en Winstreke-
kening ten goede.
Tegenover dit totaal van 2.072.823 staan de
volger.de posten: Inleggers tegoed geschreven
aan rente 1.252.253, Onkostèn 152.054 en
salarissen 263.938, in totaal 1.668.246. Er is
dan een bedrijfsoverschot groot 404 576
(507.513).
Voorgesteld wordt aan het bedrijfsoverschot
groot 404.576 vermeerderd met 148.441
(323.870), zijnde het bedrag der waardevermeer
dering van effecten, in totaal 553.017 (831.383)
de volgende bestemming te geven:
af te schrijven: op onroerende goederen
100.000 (78.300), op meubilair 14.592 (7964),
op debiteuren voor verlies op hypotheken 8446
(1377);
te verhoogen: Fonds voor eenige niet verze
kerde pensioenen 8452 (12.453);
te versterken: Reserve voor koersverschillen
op effecten en verlies op hypotheken 375.000
(500.000), waardoor deze reserve stijgt tot
5.500.000 (5.125.000);
te voegen bij: de Reserve, het restant 46.552
(231.288), waarna deze reserve te boek staat
voor 6.890.322 (6.843.769), zijnde 12,96 pet. van
het bedrag aan inleggers verschuldigd.
Aan boord van hét Ned. m.s. Tramp, lig
gende in de Maashaven heeft de 41-jarige
havenarbeider C. A. C. J. Punsilie wonende
in de Groepstraat, die in een ruim werkte,
eenige zware stukken hout, welke uit een
hijsch vielen, op het lichaam gekregen. De
man bekwam inwendige kneuzingen en een
gebroken arm en is naar het ziekenhuis aan
den Coolsingel gebracht.
Gisteren is aan boord van het Eng. s.s
Dallas City de 53-jarige havenarbeider A.
Smit, wonende in de Christiaan de Weth-
straat door een hijsch sojaboonen, welke opzij
zwaaide, getroffen, waardoor de man het
evenwicht verloor en over een luikhoofd in
een ruim viel. ongeveer zeven meter diep.
Met ernstige inwendige kneuzingen is hij in
het Havenziekenhuis opgenomen.
Aan boord van het Rijnschip Willem van
Priel 72 is gisteravond de 23-jarige matros
W. A. v. d. Pluym bij het dicht leggen van
de luiken in een vijf meter diep ruim geval
len. Met een hersenschudding is hij per auto
van den G.G.D. vervoerd naar het zieken
huis aan den Coolsingel.
Het elftal van Xerxes, dat morgenmiddag aan
den Wilgenpias tegen Stormvogels""komt, heeft
eenige wijziging ondergaan- wet ziet er thans als
volgt uit: Damme (doel); vuyx en Louwe
(achter)Verploegen, Ve Haan (mid
den)Kok, Kruysbergen, Rosbach, Dubbelman
en Pama (voor).
ROTTERDAM, 24 ^aart. Geslaagd voor het
doctoraal examen economische wetenschappen
de heeren A. Kraal (met lof), B. Pruyt (met
lof), E. d'Ancona, G. D. Stuurop en J. H. van
Stuyvenberg.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.)
Mijne Heeren,
Naar aanleiding van Uw artikel „Stopcontac
tencampagne zouden wij gaarne het volgende
onder Uw aandacht willen brengen
Indertijd belegde de Heer Ir. Römer in het
G. E. B.-gebouw een vergadering voor alle er
kende installateurs. In deze vergadering ont
vouwde de heer R. zijn lofwaardige plannen om
door middel van een stopcontacten-campagne
tot werkverruiming in ons vak te komen. De
installateurs zegden onmiddellijk spontane me
dewerking toe en hebben dan ook gaarne hun.
financieel offertje daarvoor gestort.
Echter bij de nadere bespreking der details,
bracht de heer R. zijn nieuw kabelsoort naar
voren en onmiddellijk kwamen de technische
bezwaren van de zijde der installateurs naar
voren zoozeer zelfs, dat verreweg de grootste
meerderheid der installateurs zich tegen dit
materiaal uitsprak. Dit zou een achteruitgang
voor de veiligheid beteekenen en daarom is tot
nu toe door de installateurs in het algemeen
geen medewerking tot propageeren van dit ma
teriaal toegezegd.
De oppositie ter vergadering tegen de gummi
kabel was dusdanig, dat de heer R. zich ge
noodzaakt zag de vergadering te beëindigen met
de toezegging dat nog een andere bespreking
over het toe te passen materiaal zou plaats vin
den, hetgeen tot nu toe niet is geschied.
Welke zijn nu de bezwaren der vakmenschen
tegen sectorvormige gummikabel
Op de eerste plaats is het den installateurs
verboden stroom-geleidings-draden toe te pas
sen, welke niet voorzien zijn van een Kema-
kendraad (het off. teeken voor Kema-keur). De
nieuwe kabel voert deze kendraad niet. .Het
grootste bezwaar is echter het groote gevaar
voor brand en zelfs-leven, dat aan deze kabel
verbonden is. Proeven hebben n.l. aangetoond
dat een kind zeer makkelijk met een speld door
de rubberlaag heen kan prikken en door de
ligging van de stroomvoerende koperkernen in
den sectorvorm raakt zoo'n speld dan bijna al
tijd één en zeer dikwijls zelfs beide kernen. Waar
nu een stopcontactleiding altijd onder stroom
staat, laten de gevolgen van een dergelijke prik
zich makkelijk indenken. Dit gevaar is niet
beeldig, daar in de praktijk al menig onge
val, zelfs met doodelijken afloop, heeft plaats
gevonden, doordat een spelend kind een spij
ker of een speld in een stopcontactbus stak.
Het zal U na deze uiteenzetting duidelijk
zijn, dat een vakman geen medewerking kan
verleenen propaganda te maken voor dit nieuwe
materiaal. Bovendien was het tot nu toe ook
verboden vaste leidingen aan te brengen welke
niet tegen mechanische beschadiging beschermd
waren.
De inhoud van dit schrijven draagt de volle
goedkeuring van de Ned. Ver. v. Electro-Techn.
Werkgevers afd. Rotterdam.
Hoogachtend.
Namens beide Besturen
FR. KOOPMANS JR.
Secretaris afd. R'dam.
Nat. Bond van R. K. Electro-
technische Werkgevers.
Dit schrijven legden wij voor aan den Direc
teur van het G. E. B., die hierop het volgende
antwoord gaf:
Zeer tot mijn leedwezen heb ik moeten vast
stellen, dat er in Rotterdam een kleine groep
bestaat van electrotechnische middenstanders,
die hun belangen meer gebaat achten met af
breken dan met opbouwen. Ik zal niet in details
treden, echter kan ik U de verzekering geven,
dat dit de voornaamste reden is, waarom dit in
gezonden stuk Uw blad heeft bereikt. Gelukkig
toont het grootste deel der installateurs warme
belangstelling voor de bewuste campagne.
De motiveering voor het niet toelaatbaar ach
ten van den sectorkabel is gezocht. Hoeveel
snoeren en wandcontactdoozen zijn reeds in de
woningen aanwezig ,waarin kinderen met spel
den zouden kunnen prikken? Indien de door"
vorengenoemde vereeniging geschetste gevaren
hier inderdaad aanwezig zouden zijn, zouden
deze materialen toch niet reeds tientallen jaren
mogen zijn toegepast.
De sectorkabel is een variatie van een lei
dingsoort, welke in het buitenland normaal
wordt toegepast voor geheele installaties Dit is
hier niet de bedoeling. Deze kabel mag uit
sluitend in bijzondere gevallen „in zicht" wor
den gebruikt, daar waar andere leidingsoorten
om technisch of aesthetische redenen geen toe
passing kunnen vinden.
Indien de gevaren, in het ingezonden stuk
genoemd, reeel zouden zijn, zou ik er uiteraard
niet over denken een dergelijke leidingsoort te
propageeren.
Hoogachtend,
de directeur,
ir. M. J. ROMER.
A s- Maandagavond (27 Maart) om half 9
is in het Rosaliahuis, Leeuwenstraat de al
gemeene jaarvergadering- Alle leden-zan
gers worden dan verwacht.
De burgemeester mr. P. J. Oud heeft he
denmorgen een bezoek gebracht aan de Ford
tentoonstelling, welke momenteel gehouden
wordt in de Doelen.
Toen vanmorgen de smid C. van Zessen
bezig was met het autogenisch lassehen van
een benzinevat, is dat met een hevigen knal
uit elkaar gesprongen. Van Z. werd door
een der wegspringende stukken getroffen,
waardoor zijn hoofd geheel verbrijzeld
werd.
Teneinde op alle eventueele gebeurtenissen voorbereid te zijn, versterkt Frankrijk
rijn strijdkrachten in da verschillende bezittingen. Fransche soldaten op de kade
van de haven van Ajaccio op dorste», na aankomst.
