LAATSTE BERICHTEN.
BEGRAFENIS VAN GENERAAL
SNIJDERS.
I BH
ROTTERDAMSCHE
RECHTBANK.
ijsöiilliyl
WOENSDAG 31 MEI 193S
J. LAUFERSWEILER.
SCHOOLVOETBALTORNOOI
LAGERE SCHOLEN.
R.K.
GEROLD.
St. Aloysins-school, Schiedam, wint
den beker.
«v
/Mlhk -
fl
:|||g
-
P*i 'P;
PERSOONLIJK KAMPIOENSCHAP
VAN ROTTERDAM.
CIRCUS STRASSBURGER.
DE VISCHTTJD BEGINT.
SCHADA.
SCHIETWEDSTRIJDEN B. V. L.
ROTTERDAMSCHE DAMBOND.
EERSTE H, MIS IN HET SINT
LAURENTIUS-JONGENSGESTICHT.
„RADIJS EN BOT OP STERREVAART"
REGEERING BRENGT
HULDE.
Minister Colijn over tie nationale
Jbeteekenis van den
overledene.
MODEVAKEXAMENS.
BURGERLIJKE STAND.
Buitengewoon groote belangstelling
op „Oud Eik en Duinen' te
's-Gravenhage.
Zitting van 30 Mei.
De wilde-autolmsexploitanten in
hooger beroep.
De rechtbank heeft gistermorgen in hoo
ger beroep een aantal zaken behandeld van
auto nsexploitanten die door den kanton
rechte te Rotterdam tot hooge boeten waren
veroordeeld wegens het zonder vergunning
onderhouden van autobusdiensten van Rot
terdam op Den Haag, Amsterdam, Utrecht,
Groningen Eindhoven en Antwerpen.
Na de beschikking door de raadkamer van
den Hoogen Raad, waarbij het Reglement
Autovervoer Personen 1939 verbindend
•word verklaard, had een uiteenzetting van
juridische argumenten vóór de onver
bindendheid natuurlijk geen zin meer, en
mr. Vermaes, die voor eenige der exploi
tanten als raadsman optrad beperkte zich
er dan ook toe, op een vermindering der
boeten aan te dringen. Hij deed dit nadat
mr. J. C. V. Meisehke, als vertegenwoor
diger van het O. M. bevestiging geëiseht
had van de vonnissen, waarbij G. A. v. Z.
was veroordeeld tot in totaal f 8500 boete,
J. C. C. tot in totaal 2400 en A. P. V. tot
300 boete. Mr. Vermaes wees er op, dat de
exploitanten na de beschikkingen van den.
Hoogen Raad dadelijk hun diensten had
den gestaakt en dat er voor hen, gezien
het verschillend inzicht van de lagere rechts-
organen, reden was om hun exploitatie
voort te zetten, totdat in hoogste instantie
de verbindendheid van het R. A. P. 1939 zou
zijn uitgesproken. Pleiter wees er op dat de
Kantonrechter te Rotterdam verleden week
na een eisch van 3000 boete tegen Van Z.
een straf heeft opgelegd van 5, toen, ver
dachte hem kon mededeelen, dat hii zijn
diensten had stopgezet. Pleiter verzocht een
overeenkomstige beslissing van den, recht
bank.
De autobusexploitant P. L. v. d. G*, die tot
twee maal 300 boete was veyoordeeld,
heeft op overeenkomstige gronden vermin
dering der boeten gevraagd. De rechtbank
zal op 13 Juni uitspraak geven.
Een zeldzaam jubileum.
Op 1 Juni a.s. hoopt de heer J. Lauferswei-
ler den dag te herdenken, waarop hij voor 50
jaren zijn intrede deed bij de firma Esders.
5 jaren later aanvaardde hij het Directeur
schap van Esders' kledingmagazijnen te Rot
terdam, Hoofdsteeg 4, waar hij dus thans
gelijktijdig zijn 45-jarig directeurs-jubileum
viert.
Er Is in deze jaren in de Hoofdsteeg veel
veranderd. Wie zich de Hoofdsteeg van 45
jaar geleden nog kan herinneren, zal zich,
bij vergelijking met den huidigen toestand
den enormen vooruitgang van dit bedrijf
kurulen voorstellen.
Begonnen werd in 't jaar 1894, uitsluitend
in Heeren -en Jongenskleeding. In 1901 wer
den hieraan schoenen en heeren-mode-arti-
kelen toegevoegd, terwijl in het jaar 1905
dames- en meisjes-kleeding er bij werd opge
nomen.
Wederom bleek uitbreiding noodzakelijk,
en het voormalige restaurant ,,'t Verguld
Spinwiel" werd bij de firma getrokken. Een
beug over den Houttuin vormt de verbinding
tusschen de beide panden.
Gevolg gevend aan de herhaalde verzoe
ken van den steeds grooter wordenden kring
van dames-cliëntèle, ging men op 1 April
1931, over tot bijtrekking van het aan de
overzijde van den Hoofdsteeg, hoek Midden
steiger, gelegen perceel, hetwelk geheel voor
dames- en meisjeskleeding werd ingericht.
Dit perceel werd met het bestaande pand
verbonden door middel van een tunnel on
der de Hoofdsteeg.
De jubilaris blijkt na 50 jaren nog niets
.aan zijne activiteit te hebben ingeboet. Nog
lederen dag kan men den jubilaris in de zaak
vinden, waarin hij zich nog vol ijver en
werklust aan zijn verantwoordelijke taak
wijdt.
Ten nadeele van mej. A. D. wonende Jo
zefstraat is in een winkel aan de West
Kruiskade een portemonnaie gerold inhou
dende 13.50.
Dit in de Rotterdamsche R. K. voetbalwe
reld traditioneel geworden voetbalfestijn
vond Dinsdag onder gunstige weersomstan
digheden op Duivesteyn plaats. Jammer
was, dat' dit jaar slechts 20 elftallen hadden
ingeschreven, hetgeen wel te betreuren valt,
zoowel voor de jongens, die door het gebrek
aan animo om zich zoo'n enkelen dag als
leider van het schoolelftal te geven, uitge
schakeld hebben gezien van dit bij uitstek
jongensfeest, alsook voor de leden van de
schoolvoetbaicommissie, die hun belangeloos
werken voor de jeugd in het organiseeren
van dit keurig verloopen tornooi, steeds van
zekere zijde zoo slecht beloond zien.
Het tornooi begon te 10 uur. De elftallen
waren ingedeeld in vier afdeelingen van 5
elftallen.
Afd. A.: Hendrik Backersschool, Veur-
straat, St. Thomas, Boomgaarddw.straat; St.
Aloysius, Schiedam, St. Bosco, Lange Wa
rande; St. Joseph, Dordrecht.
Afd. B.: St. Louis, Putschelaan; St. Felix,
Tolhuisstr.; Th. de Celles, Janne Bouwen-
str„ St. Joseph, Schiedam; H. Hart Janne
Bouwenstraat.
Afd. C.: St. Bavo, Waterloostr., St. Tho
mas, Schiedam; Imm. Qonc. Boschlaan; St.
Ignatius, N. Kerkstraat; St. Joseph, Wijn
straat, Dordrecht.
Afd. D.: Cone. Boschje; St. Bernardus,
Schiedam; H. Hart, Janne Bouwenstr.; St.
Palus, Ged. Slaak; St. Louis, Putschelaan.
De uitslagen waren als volgt:
Afd. A.: Hendr, Backers-St. Thomas 10;
Aloysius-Don Bosco 21; Hendr. Backers-St.
Joseph 0—0; St. Thomas-Aloysius 01; Don
Bosco-St. Joseph 11; Hendr. Backers-St.
Eloysius 12; St. Thomas-Don Bosco 20;
St. Aloysius-St. Joseph 20; Hendr. Bac
kers-Don Bosco 10; St. Thomas-St, Joseph
3—0, In afd. A werd dus St. Aloysius met 8
punten, dus ongeslagen no. 1.
Afd. B.: St. Louis-St. Felix 0—4, Th. de
Celles-St. Joseph 0—1; St. Louis-H. Hart
1—0; St. Felix-Th. de Celles 3—0, St. Jo-
seph-H. Hart 30, Louis-Th. de Celles 02,
St. Felix-St. Joseph 00; Th. de Celles-H.
Hart 01; St. Louis-St. Joseph 03; St.
Felix-H. Hart 10. In afd. B behaalden St
Joseph en St. Felix beide 7 punten. Door het
nemen van 3 strafschoppen werd St. Joseph
als no. 1 aangewezen.
Afd. C.: St. Bavo-St. Thomas 11; Imm.
Conc.-St, Ignatius 10; St. Bavo-St. Joseph
11; St. Thomas-Imm. Cone. 03; St. Ign.-
St. Joseph 40; St. Bavo-Imm. Cone. 00;
St. Thomas-St. Ign. 02; Imm. Conc.-St.
Joseph 90; St. Bavo-St. Ign, 02; St. Tho
mas-St. Joseph 11. In afd. C werd no. 1
Imm. Cone, met 7 punten.
Afd. D.: Imm. Conc.-St. Bernardus 04;
H. Hart-St. Paulus 21; Imm. Conc.-St
Louis 0—0; St. Bern.-H. Hart 1—0; St. Pau
lus 00; Imm. Conc.-H. Hart 21, St. Bern.-
St. Paulus 20; H. Hart-St. Louis 03; Imm.
Conc.-St. Paulus 00, St. Bern.-St. Louis
00. In afd. D werd no. 1 St. Bernardus met
7 punten.
Daarna had de kampioensronde plaats
voor den wisselbeker tusschen de vier win
naars. De uitslag hiervan was: Si. Aloysius-
St. Joseph 20; Imm. Conc.-St, Bernardus
11; St. Joseph-Imm. Conc, 03; St, Ber-
nardus-St. Aloysius 01; St. Aloysius-Imm,
Conception! 21; St. Joseph-St. Bernardus
40. Door deze laatste uitslagen werd dus
St. Aloysius winnaar van dit tournooi en daar
deze school dezen beker 3 maal achtereen
wist te winnen, werd zij definitief eigenares,
Na afloop werd de wisselbeker met een
toepasselijk woord door den heer D. Recourt
secretaris-comp. leider van den R. K. R. V,
B. uitgereikt onder een hartelijk hoeraatje
van de ruim 20Q jongens, die een prachtigen
vacantiedag hadden meegemaakt,
- ~w
rr'
7 Donderdag werd voor bovengenoemd kam
pioenschap de twaalfde ronde gespeeld in het
Oude Raadhuis. De resultaten waren:
Pion—P. H, Idzerda, afgebroken in gelijken
stand; P. MeinsterN. de Haas 11; Ph. J.
Ham—B. v. d. Graaf 1—1; D. v. d Veer—N.
Cohen 02; Th. D. van DaalhuizenJames
Coster 1—1; V. F. Tromer—G. v. d. Waals
1—1; J. H. Ansems—H. F. J K/nnegin 1—1..
Tevens werden nog de volgende uitgestelde
partijen in den loop van deze week beslist:
Pion—P. Meinster 1—1; H. F. J, Kinnegin—
G. v. d.Waals 2—0; B. v. d Graaf—Th. D. van
Daalhuizen 11; N. CohenN. de Haas 20;
D. v. d. Veerj. H. Ansems 02; James Cos-
terPh. J. Ham 11,
De partij D. v. d. VeerH. F. J. Kinnegin,
■welke destijds voor eerstgenoemde verloren
werd verklaard w.n.o., is opnieuw vastgesteld
en gespeeld. Het resultaat was thans remise.
Zaterdagavond zijn voor bovengenoemd kam-
potenschap de volgende partijen beslist: H. F.
J. Kinnegin won zijn uitgestelde partij van V.
F. Tromer. De uitgestelde partij V. F. Tromer
P. H. Idzerda werd remise. Na de twaalfde ronde
is de stand:
gesp. gew. gel. vrl. pnt.
1. H. F. J. Kinnegin 12 6 6 0 18
2. N. Cohen 12 6 4 2 16
3. P. H. Idzerda 12 5 4 2 14
4. B. v. d. Graaf 12 4 6 2 14
5. James Coster 11 3 7 1 13
6. P. Heinster 11 3 7 1 13
7. Ph. J. Ham 12 3 7 2 13
8. Pion 11 3 6 2 12
9. N. de Haas 12 4 4 4 12
10. Th. D. Daalhuizen 12 2 6 4 10
11. J. H. Ansems 11 2 5 4 9
12. V. F. Tromer 11 2 4 5 8
13. G. v. d. Waals 12 1 4 7 6
14. D. van der Veer ..12 1 2 9 4
Zooals men uit dezen stand kan zien, heeft
Kinnegin het kampioenschap voor het grijpen!
In het ongunstigste geval kan Cohen nog gelijk
met hem komen. Opmerkelijk is de geweldige
eindspurt van Cohen: hij begon met tjvee ne
derlagen, maar behaalde in acht achtereenvol
gende partijen 14 punten! Ph. J. Ham, die de
laatste jaren op het kampioenschap geabon
neerd scheen, moet zich nu met een beschei
dener plaats tevreden stellen. De beide coming-
men v. d. Graaf en Meinster kunnen ook op een
goeden wedstrijd terugzien. Opmerkelijk is het
falen van den bekenden speler G. v. d. Waals.
Deze heeft letterlijk geen goed kunnen doen.
Een tijdelijke inzinking misschien.
A.s. Dinsdag heeft de slotronde plaats, welke
luidt: Ph. Idzerda—P. Meinster, N. de Haas-
Pion, James Coster—C. F. Tromer, G. v. d.
Waals—D. v. d. Veer, H. F. J. Kinnegin—Th.
Daalhuizen, Ph. J. Hom—J. K. Ansems, N. Cohen
B. v. d. Graaf.
Voor de voor wedstrijden om het persoonlijk
kampioenschap eerste en tweede klasse, werden
de volgende partijen gespeeld:
Eerste klasse, groep I. J-. de Vuyst—M. van
Splunter 02; W. M. van LulnJ. J. Thijssen
1—1; J. P- VaandragerG- Molmans 11; J- A.
Kermis—A. van Sliedrecht afgebroken; W. M.
van LuinJ. de Vuyst 20.
Eerste klasse, groep II: Jac. Loeve—Th. van
Ginkel 0—2; W. Mussert—A. Heuvelman afgebr.
Eerste klasse, groep III: J. P- KuypersH. A.
Dunkhorst 2—0; J.-lausing—J Kuiper 0—2: A.
van HertumJ. Spannenburg 02; G. D. Sinter
A. Altmuller 02; J. ClausingA. van Hor-
tum 02; G. DainterJ. P. Kuypers 1—1; J.
Kuiper—A. Altmuller 0—2; G. D. Sinter—A.
van Hertum 11.
Tweede klasse, groep II, N. PoldermanJ-
Herwijnen 02; J- van Tol—J. A. Ketting 11;
G. Bink—J. D. Margus Jr. 0—2; J. van Tol—J.
Herrewijn 11; G. Bink—N- Polderman 1—1.
Tweede klasse, groep III. J. A. KlompH. F.
Gouwens 02; W. BarendrechtJ- Fok 11;
A. BogaardD. L. Eschbach afgebroken; D.
WoerleeL. Brus.
De standen.
van deze wedstrijden laten wij hieronder vol
gen. Aangezien vele jonge deelnemers aan deze
wedstrijden, door het vervullen van hun dienst
plicht, zich moesten terugtrekken, zag de wed
strijdleiding van den Rotterdamschen Dambond
zich genoodzaakt enkele der opengevallen plaat
sen aan te vullen, partijen moesten worden ge
annuleerd, enz. Daarom geven wij duidelijk
heidshalve een overzicht van den juisten stand
van zaken op dit oogenblik.
Eerste klasse.
Groep I.
1. W. M- van Luin
2. J. J- Thijssen
3. J. A. Kermis
4. G. Molmans
5. J. P. Vaandrager
6. M. van Splunter
7. A. van Sliedrecht
8. J. de Vuyst
Groep II.
1. A. Gorree
2. M. van Eyk'
3. D. A. Rambat
4. J. van Vessem
5. Th. van Ginkey
6. A. Heuvelman
7. W. Mussert
8. Jac- Loeve
Groep III.
1. A. Altmuller
A van Hertum
J. P. Kuypers
G. F. D. Sinter
H. A- Dunkhorst
J. Kuiper
7. J. Spannenburg
8. J. Clausing
gesp. gew. gel. verl. pnt.
5 2 2 1 6
4 13 0 5
3 12 0 4
3 12 0 4
3 12 0 4
3 1113
2 10 12
5 0 0 5 0
3 3 0 0 6
4 12 14
4 2 0 2 4
4 2 0 2 4
2 110 3
2 110 3
2 0 0 2 0
3 0 0 3 0
5 3 2 0 8
6 2 3 1 7
4 2 2 0 6
5 2 2 1 6
4 12 14
5 113 3
4.1 0 3 2
5 10 4 2
In een der longen van Rotterdam, zooals
men het Park aan de rivier wel noemen
kun, geniet de stadsjeugd in deze Pinkster-
vacantie volop van licht en lucht op de
uitgestrekte gazons, waar de kinderen nu
vrij en tiaar hartelust mogen spelen.
Gedurende de Pinksterdagen heeft het
Circus Strassburger niet over gebrek aan
belangstelling te klagen gehad. Vele hon
derden moesten zelfs worden afgewezen.
De directie verzoekt ons te melden, dat
in verband met verplichtingen elders op
treden in het vaste Circus te Scheveningen
de voorstellingen te Rotterdam begin vol
gende week beëindigd moeten worden.
In verband met de heropening van het
vischseizoen op 1 Juni is hedenmorgen in
den Schiedamschesingel een edelkarper van
pl.m. 40 c.M. lengte uitgezet. De heer D.
Reese heeft een prijs van 25 uitgeloofd
voor hem, die er in slaagt de met een loodje
gemerkt? visch op te halen.
Tweede klasse.
Groep I.
1. D. Kinnegin
2. A. Foppen
3. J. J. B- de Leeuw
4. J. Tims
5. A. A- Trouwborst
6. J. Hagoort
7. C- Roode
Groep II.
1. J. Herrewijn
2. J. A. Ketting
3- J. J. van Tol
4. J.. D. Marges Jr.
5. G. Bink
6. N- Polderman
Groep III.
1. J. Fok
2. D. L. Eschbach
3- D.Woerlee
4. A- Bogaard
5. H. F. Gouwens
6. W. Barendrecht
7- L- Brus
8. J. A. Klomp
gesp. gew. gel. verl. pnt.
1
1
2
2
2
2
4
4
4
3
4
3
5
4
5
4
5
5
5
5
De laatste partij om het persoonlijk kam
pioenschap 1939 van Rotterdam is geëindigd
als winstpartij voor den heer M. de Jonge.
De stand na 10 partijen is: M. de Jonge
(kampioen '38) 7 winstpartijen.
J. Korpel (uitdager) 3 winstpartijen.
Voor 1940 staan reeds 16 candidaten klaar
om den strijd met hem aan te binden, waar
van het voortournooi in Semptember aan
vangt.
Zaterdag 3 Juni te 3 uur zullen op de
Kralingsche schietbanen de wedstrijden be
ginnen van de B.V.L. van het verband Rot
terdam.
Voor de club-competitie van den Rotterdam
schen Dambond werden de volgende wedstrij
den gespeeld. Het derde tiental van C.D.R.Z.
won met 14—6 van het tweede tiental van
Excelsior, als volgt:
C. D. R. Z.Excelsior.
D. WoerleeJ. Levering 20
P. HoornwegP. J. v. d. Horst 20
C. FeenstraM. Kerkhoven 02
W. van DrielJ. Blom 20
J. v. d. AkkerJ. Knoop 20
J. PeereboomC. J. Bakker 20
P. v. d. AkkerP. Kraayenstein 02
W. KnuistJ. van Wolferen 02
W. van NoordhuizenW. v. d. Graaf 20
P. PonsenC. Karinck 20
Totaal 146
De ontmoeting tusschen het tweede tiental
van D.O.S. en het eerste tiental van V.F.C. te
Vlaardingen, eindigde in een 11—9 overwin
ning van laatstgenoemde,
Vervolgens won je Vlaardingen het tweede
tiental van Sunlight met 128 van het derde
tiental van C. D. A.
Tenslotte had het vijfde tiental van Constant
niet veel moeite met het zeer onvolledige
C.D.A. 4. Het werd 17—3.
Zondag 4 Juni a.s. hoopt de weleerw.
pater Victor van Mil in het St. Laurentius-
Jongens-gesticht zijn eerste plechtige H.
Mis op te dragen, Te half elf zal eene recep
tie worden gehouden.
Pater Van Mil, oud-Laurentiaan, werd op
5 Maart j.l. priester gewijd.
Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum
der Jongens-congregatie in de St. Barbara-
parochie wordt morgenavond 1 Juni om 8
uur in gebouw „Palace" Botersloot opge
voerd: „Radijs en Bot op Sterrevaart".
Aan dit Vlaamsch tooneelstuk werken on
geveer 100 jongens mee, terwijl zij de cou
lissen ook zelf gemaakt hebben, Kaarten
voor deze uitvoering te verkrijgen hij: Dob
beling Crooswijkscheweg 49 en aan de zaal.
Bij de examens, gehouden door de Konink
lijk goedgekeurde vereeniging „De Eerste
Rotterdamsche modevakschool gevestigd
Beukelsdijk 21—23 directrice mevr. A. Ver
schurenvan Lieshout slaagden voor leerares
mej. H. M. Groen, Roterdam, voor coupeuse
mej M. J. v. 't Hof, Schiedam, costumiëre de
dames H. L. Meyers, H. Ham, J. Waarts, A.
G. M. de Visser, G. v, Apeldoorn, mevr. D.
LangeMaljers allen te Rotterdam, mej. N.
v. d. Gaag, Schiedam.
Aangiften van 27 Mei.
BEVALLENA. Post—Houtman d. A. van
Hulst—van Yperen d. E. Rotteveel—v. Etjk d.
P. H. van der Wel—Klootwijk d. J. Gund-
lach—de Weerd z. A. M. van de Velde—Cteijnen
d. M. C. Jonkers—Bothoff z. M. v. Leeuwen
Crusifix z. D. J. Kuil—Vreeken d. H. E.
M. Kooij—Hermie z. J. W. Krijthe—Dalessi d.
M, J. Lieftink—Kool z. E. van Putten—Al-
bert z. G. BlankertReurekas z. M. Koster
Lantinga d. A. J. PegelMulder z. J. M.
Basstein—Crul z. P. J. Heeres—de Munck z.
W. A. M. Schoenmakervan der Heijden d.
OVERLEDEN: J. v. Walsum m. v. C. Stolk
49 j, G, Zweers wede. v. G. J. Keiler 75 j.
S. Wechter wedr. v. A. M. v. d. Pol 78 j. M. de
Jong wede. v. K. v. d. Jagt 92 j. I. v. Bueren
d. 15 u. P. Hiltman z. 1 d. N. C. de Jong
wede. v. IJ. Kleingeld 95 j. A. Bouman gesch.
vr. v. M. Korver 70 j. J. Wisselaar vr. v. F.
Theijn 50 j. B. v. d. Zwaan m. v. I. M. S.
Landheer 74 j. J. T. v. Beek ongeh. m. 78 j.
L. v. d. Groef wedr. v. G. v. d. Blom 87 j.
L. N. S. Hartman gesch. m. v. A. Verveen 32 j.
G. v d Gaag z. 10 d.
Aangiften van 30 Mei 1939.
BEVALLENP. E. Melse geb. Kaartsteker z.
A. Schoenaker geb. Blom z. M. S. Koekoek
geb. Blak z. D. G. Hoornweg geb. Hibender z.
C. Verdonk geb. Hens z. G. de KJjsser geb.
Wullems z. P. Toussaitn geb. van der Gaag d.
J. B. Piechnick geb. Oljjslager z. J. Steen
bergen geb. Slobben z. U. van der Laan geb.
den Duik d. W. Bleiksloot geb. van der Ploeg
z. G- N. Kriesch geb. Leeuwestein z, M. J.
de Vrijer geb. Muiderman z. D. van der Loq
geb. Broer d. A. J. Kusters geb. Eland d.
T. Bloot geb. van Willigen d. S. J. van Noort
geb. Maat z. T. M. van Bennekom geb. Bolk
land d. J. van Breukelen geb. Ort d. M.
M. J. Dijkers geb. van der Molen d. W. den
Haan geb. van Kleef d. J. M. Corbeau geb.
Visser d. J. van Waardhuizen geb. Kop Jansen
z. J. H. M. van Gerve'n geb. Verhoeven d.
B. Baggermand geb. de Best z. T. Struijk geb.
Salü d. C. Ludolphi geb. van Bellen z. C.
F. van der Veer geb. Brandt z. A. K. van den
Boom geb. den Teuling z. M. H. Hoek geb.
Verwaard z. E. Neuteboom geb. Boef d. C.
H. Zandee geb. van der Hoeven d. C. M. van
Wijk gab. van Die z. J. Quak geb. van der Pot
d. J. van der Weijden geb. Leenavaart d.
C. A. M. Gelder geb. Arendshorst d. J-
Lagrouw geb. den Outer z. H. E. A, Kamp
geb. Groenendijk d. M. Rijnsdorp geb. Robbe-
knecht d. G. van Gent geb. van Buuren d.
K. Baartman geb. Jumelet d. W. J. Quellhorst
geb. Merites z. A. Zwaan geb. Goossens d.
J. J. de Snoo geb. van Maaren d. M. Bos
geb. Jaspers d, L. Telkens geb. Stern z. A.
C. X. Rotmeener geb. van de Beek z. C. Stevjl
geb. van Daalen z. en d. A. Beekmans geb-
Klootwijk d. H. van Duivenboden gab. Plat
z. G. van Lijf geb. Poldeman de Jong d-
C. van Heljningec geb. Hanse z. W. A-Ketting
geb. Koopmans d. D. G. Ververs geb. Griep
J.i Klijsen geb. Dudok d. M. va" Kersen
geb. Schmjtt d. J. M. W. Koekebakker geb.
van Hattem z. P. C. Akeroijd geb- Baars z. -
D. A. Broerse geb. Pack d. w' tiarenris
geb. Hazebroek d. - C. W van Atteveld geb
Varkerlte d. J. Veen geb. Warendorff d. F.
van der Reek geb. Stoffels z. J. M. Hensens
ereb. Renner z. CJ. Het Bot geb. van Hoewyk
d. a. M. Iramnik geb van Oorschot z.
OVERLEDEUG. van Maren vr. van L. Duister
gg j. M. Visser vr. van A. de Groot 73 J.
D. Janse gesch. vr. E. Loeve 69 j. C. M. Burg-
mans ongeh. m. 46 j. A. Vlasblom wedr. van
M. Smit Hazelbach 78 j. A. P. Groeneveld
wede. van H. v. Beek 81 i. W. Bouman vr. van
F. C. Strikker 28 j. C. M. v. Bergen opgeh.
vr. 18 j. M. A. Stravers z. 17 J- i?de
G"raaf vr. van H. v. d. Velde 53 J. F. D.
Dubois m. van S. M. Schonk 60 1. _B A. v.
Affaire vr. van C. Goud 77 j. J- J. Dijker vr.
v. J. Sterk 64 j. S. Birnie wedr. van E. Sanders
g3 j. j. v. Zuuren wede. van M. J. Arnold 86
i A. E. v. Ommeren wede. van R. Hofman
ga -j H. Stolk gesch. m. van M. den Toom
72 j. J. FostI m. van R. v. Reijnen 70 j. N.
H. de Pater d. 10 d. H. H. v. d. Velden d. 1 m.
W. Letterle wedr. van E. Nugteren 89 j. C.
J. C. v. Wiik m. van P. NUieumantsverdriet 74
A. Kruijsifiks ongeh. m. 71 i. F. M. Janssen
ongeh. vr. 52 j. A. M. J. Drenth m. van R.
Hagen 86 j. A. P. Wirds wede. van J. Schuit
maker 72 j. J. M. Rosier wede. van B. J. v.
Kalken 77 j. B. v. Jeveren b. 8 d. C. H.
Numeener m. van M. C. Haagmans 71 j. M.
.1. Horree wede. van F. Paludanus 78 1. L. J
H. Bosmann wede. v. W. v. d. Eshof 67 j. G.
M. Wilngns vr. van F. J. v. Gogh 43 j.
Voorts als levenloos aangegeven: W. F. J.
Verver geb. v. d. Wiel g.
HET stoffelijk overschot van gene
raal C. J. Snijders, oud-opper,
bevelhebber van land- en zeemacht,
groot-beschermer van de Nederland-
sche luchtvaart, van onze luchtverbin-
ding met de overzeesclie gewesten en
van talrijke nationale instellingen met
allerlei doel, is vandaag op de be
graafplaats „Oud Eik en Duinen" te
's-Gravenliage ter aarde besteld.
Het is heden op twee maanden na juist
25 jaren geleden, dat in Nederland de mobi
lisatie werd afgekondigd, tijdens welke ge
neraal Snijders, die na een hoogst eervolle
loopbaan reeds was gepensionneerd, op ver
zoek van Hare Majesteit de Koningin het
opperbevel over de gemobiliseerde troepen
van land- en zeemacht op zich nam, een
taak, welke hij tot het einde toe met voor
beeldig beleid heeft vervuld. Nederland was.
overeenkomstig den wensch van de Konin
gin en van ons volk, buiten den wereldbrand
gebleven. Wat de generaal in de decennia
daarna nog in het belang van ons land heeft
verricht, is in velerlei vorm dezer dagen
weer tot uitdrukking gebracht.
Als vertegenwoordiger van H. M. de Ko
ningin waren heden aanwezig vice-admiraai
F. Bauduin, adjudant generaal, chef van het
militaire huls van Hare Majesteit, en Hr„Ms.
adjudant majoor H. J. Phaff.
De minister-president, dr. H. Colijn. was
in den rouwstoet medegekomen om op de
begraafplaats de gevoelens der regeering te
vertolken.
Op de begraafplaats was een eerewdcht
opgesteld, bestaande uit een bataljon grena
diers met vaandel en een bataljon jagers mst
vaandel. Ook door de koninklijke mik ka
pel werden de' eerbewijzen gebracht. Het ba
taljon grenadiers vormde een eerewacht met
vaandel, waarbij de regimentscommandant
langs den toegangsweg tot de aula aan de
voorzijde eereposten had geplaatst. Het ba
taljon jagers vormde een eerewacht met
vaandel, waarbij de regimentscommandant
aan de achterzijde van de aula langs den weg
naar het graf eereposten had geplaatst.
De garnizoenscommandant kolonel R P-
J. van den Berg van Saparoea, was aan den
ingang van de begraafplaats aanwezig, de
gouverneur der residentie aan den ingang
der aula.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
particuliere secretaris van H, M. de Konin
gin, C. S. Sixma baron van Heemstra, de gep.
generaal-majoor A. G. Sickinghe, Eerste
Kamerheer van de Koningin, F. M. L. baron
van Geen, kamerheer i.b.d., oud-particulier
secretaris van de Koningin, kanselier der
Nederlandsche ridderorden, de ministers mr.
J. A. N. Patijn, minister van buitenlandsche
zaken, dr. J. J. C van Dijk, minister van de
fensie, mr C. M. J. F Goseling, minister van
justitie, Ch J. I. M. Weiter, minister van ko
loniën, mr. dr. ir. J A M van Buuren, minis
ter van waterstaat en prof dr. J. R- Slotema-
ker de Bruine, minister van Onderwijs, K.
en W.
Voorts de voorzitters van de Eerste en
Tweede Kamer der Staten-Generaal, mr- w.
L. baron de Vos van Steenwijk en mr-
H. van Schaik, luit,-generaal J. j. G. baron
van Voorst tot Voorst, commandant van het
veldleger, E. H. Juckema van Burmama ba
ron Rengers van Warmenhuizen, dienstdoend
grootmeester van H- K. H. Prinses Juliana en
kapitein J. K. H. de Roo van Alderwerelt,
adjudant van Z. K. H. P»ns Bernhard, en
voorts een zeer groot aantal vooraanstaande
militaire en civiele autoriteiten en deputaties
van verschillende vereenigingen en organisa
ties.
Behalve de reeds genoemde van F M, de
Koningin en van den ex-keizer van Duitsch-
land, waren er talrijke kransen en bloem
stukken.
Nadat de baar in de aula was opgesteld,
nam de minister-president dr. H. Colijn het
woord.
Rede Minister Colijn.
Hoor de familie van generaal Snijders uit-
genoodigd zijnde om bij deze plechtigheid
als eenige spreker het woord te willen voe
ren, rust op mij dus, aldus begon minister
Colijn zijn rede, de dubbele taak om getui
genis te geven van de gevoelens die de Ne
derlandsche regeering bij deze lijkbaar tot
uitdrukking wil brengen en de tolk te zijn
van zoo menige organisatie, waarmee gene
raal Snijders bij zijn leven verbonden is ge
weest. Het aantal dezer organisaties, waar
aan de generaal zijn belangstelling of zijn
werkkracht schonk, gaat de 30 te boven en
reeds daarom alleen verwacht ge van mij
niet een nagenoeg eindelooze opsomming van
de veelzijdige werkzaamheden, waardoor dit
leven gevuld werd en zult ge het begrijpen,
dat ik er vooral naar streven zal de natio
nale beteekenis van den persoon en van zijn
arbeid naar voren te brengen.
Intusschen staat de waardeering van die
beteekenis niet los van de feiten, waardoor
dit lange, arbeidzame leven gesierd is ge
worden. Spr. wees dan op de meer dan ge
wone intellectueele begaafdheid, welke de
jonge Snijders aan de K.M.A. toonde en her
innerde aan den tijd van den jongen luite
nant Snijders, die nog geert jaar officier, de
tacheering aanvroeg bij het Ned. Ind. leger
op het tijdstip, dat dit leger gereed stond
een aanvang te maken met het tot rede bren
gen van een weerbarstig sultanaat in het
Noordelijk deel van Sumatra en die daar het
ridderkruis der militaire Willemsorde ver
diende.
Dat kruis gewaagt van moed, van beleid
en van trouw door den drager er van aan
den dag gelegd. Het is een belooning. Maar
zal het goed zijn, dan moeten die woorden
voor den drager er van tot levensdevies wor
den, dan moet dat devies een belofte inhou
den waarvan aan het einde van dit aardsche
leven kan worden getuigd, dat zij in rijke
vervulling is gegaan.
Welnu, wie kan ook slechts den geringsten
twijfel voelen opkomen bij de vraag, of het
leven van generaal Snijders de vervulling
dier belofte heeft gebracht.
Of men hem volgt ais leeraar aan de K.
M.A. en later als hoofd van onderwijs bij
die inrichting, of men hem aan het werk
ziet bij het wapen der genie, dan wel bij
opdrachten in het buitenland, altijd weer
blijken kunde, doorzicht, werkkracht en ka
raktereigenschappen te beantwoorden aan de
hoogste eischen, die men aan de besten on
der ons stellen mag. Overtuigend bleek de
erkenning hiervan uit het feit, dat de regee
ring zeer uitzonderlijk vroeg immers
Snijders bekleedde nog maar den kapiteins
rang van hare waardeering blijk gaf door
een benoeming tot ridder in de Orde van
den Nederlandschen Leeuw-
Niet minder opvallend was de benoeming
tot sous-ehef en later tot chef van den ge-
neralen staf. Ware hiermee de militaire
loopbaan afgesloten géwordén, dan had za
daarom alleen reeds gerefcend mogen wor
den tot de zeer uitzonderlijke, omdat Snij
ders tevoren nimmer bij den generalen staf
had gediend en ook nimmer de hoogere
krijgsschool had bezocht,
Spr. haalde daarna persoonlijke herinne
ringen op uit den tijd, dat hij als burger
minister van Oorlog met generaal Snijders
als chef van den generalen staf, samen
werkte.
Het waren de schokkende gebeurtenissen
van de Augustusmaand 1914 die generaal
Snijders uit de afgeslotenheid van de bureaux
van den generalen staf ineens in het volle
licht van de algemeene volksaandacht
plaatsten. Het is hier niet de plaats een
breede schets te geven van de werkzaam
heden en van de verantwoordelijkheid van
den opperbevelhebber van land- en zee
macht gedurende de jaren 1914 t/m 1918.
Wel was de mobilisatie vlot verloopen, en
wel schiep de kort te voren tot stand geko
men nieuwe legerorganisatie de gelegenheid
om dadelijk met de concentratie der opge
komen troepen een aanvang te maken, maar
aan het apparaat, dat, zoo noodig, onze neu
traliteit met kracht van wapenen zou moe
ten hanrttfaven, ontbrak nog veel. T»e mafe-
rieele uitrusting van het leger was nog lang
niet op de hoogte van den tijd en de geoe
fendheid van de onder de wapenen geroepen
oudere lichtingen was niet op het peil, dat
voor den modernen oorlog werd geëiseht.
In dat alles moest verbetering worden ge
bracht.
Voegt men daarbij dan de spanningen, die
zich, ondanks onzen neutraliteitswil, van tijd
tot tijd voordeden en de haast bovenmen-
schelijke verantwoordelijkheid voor het
krijgsbeleid, indien we met een onvoldoend
uitgerust leger In den oorlog zouden worden
betrokken, dan komt de vraag op, hoe het
mogelijk is, dat één man gedurende vier lan
ge jaren, onder zulke ongunstige verhoudin
gen ,dien last heeft kunnen torsehen.
Onbegrensde toewijding aan vorstin en
vaderland vormde de motorische kracht voor
de vervulling van een taak, waarvan men de
zwaarte slechts benaderen kan.
Over het einde van deze vierjarige periode
valt een schaduw, waaraan we hier en van
daag piet mogen voorbijgaan. Buigend V0OT
onredelijke critiek hebben de toenmalige
bewindslieden den opperbevelhebber tot
heengaan genoopt. En wel werd voor die
daad een jaar later verzoening gedaan door
de verleening van het grootkruis van den
Nederlandschen Leeuw, maar dat heengaan
zelf en nog meer de wijze waarop dat heen
gaan plaats greep, doet nu nog zeer. Het waa
allerminst in overeenstemming met de onge
meen groote verdiensten, die generaal SnÜ»
ders aan volk en vaderland bewezen had.
En toch is er een goede kant aan. Dat on
gewone afscheid uit het ambt heeft de ge
legenheid geschonken om aan heel het volk
te toonen welk een gaafheid van karakter
deze groote soldaat bezat.
Door de wijze waarop hij zich gedroeg on
der de hem aangedane bejegening, heeft de
generaal getoond, wat de Èngelschen plegen
te noemen een „steerling character" te bezit
ten.
Hier geen bittere polemiek, hier ook niet
de geringste intrige. Integendeel: waardige
berusting, geloovend, dat de tijd recht zal
doen. En inmiddels zich aangordend om het
leven niet als afgesloten te beschouwen, doch
het ook verder met al zijn gaven en krachten
te stellen in dienst van het nationaal belang.
Alle arbeid die hem riep ter bevordering
van de volkskracht en ter bestrijding van een
futloos defaitisme kon verzekerd zijn van
zijn hartelijke instemming en van zijn krach
tige medewerking. Zelfs hoon, die een en
kele maal zijn deel was, hield hem van dien
strijd niet terug en zijn volharding daarin
heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de herle
ving van het nationaal gevoel, dat in de laat
ste jaren onder ons volk viel waar te ne
men.
Als we en terecht in de jaren 1914/'18
het hoogtepunt zien van deze schitterende
militaire loopbaan, dan mogen we toch nim
mer vergeten, dat de zedelijke kracht, die
Van dit leven uitging, ook na 1918 is blij
ven schitteren als een flonkerende ster.
Er is, op het gebied van bevordering van
's lands weerbaarheid, nauwelijks een terrein
te noemen waarnaar zijn diepgaande belang
stelling niet uitging.
Vroeger dan de meeste anderen onder
kende hij de beteekenis van de luchtvaart
zoowel van militair standpunt als qp civiel
terrein.
Spr. schetste dan de groote verdiensten
van generaal Snijders voor de luchtvaart en
wees erop, hoe door hem de versterking van
het nationaal gevoel onder de jeugd werd be
vorderd.
Zoo is er dan, aldus spr. wanneer men dit
