TT^ÓTUKKm
EEN TWEEDE VERBINDING
DEN BOSCH-LIMBURG.
Route langs
de Zuid-Willemsvaart.
GEMEENTERAAD.
DONDERDAG 6 JULI 1939
Herdenking van oud-burgemeester
Zimmerman.
JONGENSFANTASIE OF
WERKELIJKHEID
Er zou een knatyi verdronken zijn.
„LEONIDAS"
SPARTA.
JUBILEA.
BURGERLIJKE STAND.
TENTOONSTELLING
„ROTTERDAM-BATAVIA
Hoe ons koloniaal wereldrijk
gevestigd werd.
ERNSTIGE VERKEERS
ONGEVALLEN.
Vier gewonden.
DE NIEUWE BOUWVERORDENING
Enkele wijzigingen op gezag van
Ged. Staten.
YLAARDINGEN.
ÜSË
IJSSELMONDE.
l
bouwterreinbelasting.
kostelooze rijwielmerken.
HILLEGERSBERG.
DE NIEUWE BRUG TE TERBREGGE.
Na opening van de vergadering van den
gemeenteraad, heeft de voorzitter, burge
meester mr. P. J. Oud, terwijl alle leden
zich van hun zetels verhieven, met de vol
gende woorden den hedenmiddag hier op
Crooswijk ter aarde bestelden oud-burge
meester, dr. A. R. Zimmerman, herdacht.
Wij zijn zooeven teruggekeerd van de be
graafplaats, waar wij de laats-ce eer hebben
bewezen aan dr. Alfred Rudolf Zimmer
man, oud-bürgemeester van Rotterdam.
Burgemeester en wethouders hebben reeds
naar aanleiding van de tot uwe vergadering
gerichte med'edeeling van het overlijden van
dr. Zimmerman aan de familie de deel
neming van het gemeentebestuur in het ge
leden verlies betuigd.
.Ik gevoel mij gedrongen om van deze
plaats, vanwaar dr. Zimmerman gedurende
zoo langen tijd de vergaderingen van den
gemeenteraad heeft geleid, zijne verdiensten
te herdenken.
Op jeugdigen leeftijd in 1906 geroepen tot
bekleeding van het burgemeestersambt
dezer gemeente, heeft dr. Zimmerman zich
van stonde af aan doen kennen als een
krachtige figuur, die zich met volle over
gave van zijn persoon heeft gewijd aan de
behartiging van de belangen van Rotterdam.
Onder zijn bewind zijn vele belangrijke wer
ken, aan zijn persoonlijk initiatief ontspro
ten, tot stand gekomen of ter hand genomen.
Als belangrijkste moge ik daaronder memo-
reeren den bosch- en parkaanleg om den
Kralingschen Plas en het raadhuis.
Stond onze gemeente bij de ambtsaanvaar
ding van dr. Zimmerman aan het begin van
een periode, welke Rotterdam tot groote
welvaart bracht, de in 1914 uitgebroken
wereldoorlog heeft aan dien opbloei een
einde gemaakt. Ook in den tijd van tegen
slag betoonde Rotterdams burgemeester,
steunende op zijn rotsvast vertrouwen in de
toekomst van Rotterdam, zijn doorzettings
vermogen en werden, voor zoover de om
standigheden dit toelieten, de onderhanden
zijnde werken voortgezet. Ik mag daarbij
herinneren aan het raadhuis, waarvan de
bouw gedurende den oorlogstijd geen enkel
oogenblik werd onderbroken.
Dr. Zimmerman was een man met bree-
den blik, die een eigen stempel heeft ge
drukt op zijn bestuursperiode en die steeds
heeft gestreefd naar de verwezenlijking van
zijn ideaal, om Rotterdam te maken tot een
goede werk- en woonstad.
Toen dr. Zimmerman in .1923 zijn ambt
van burgemeester neerlegde tot aanvaarding
van de functie van Hooge Commissaris van
den Volkenbond in Oostenrijk, kon hij
terugzien op een periode, waarin hem, als
gevolg van de tijdsomstandigheden, moei
lijkheden wel niet zijn bespaard, doch waar
in hij veel voor onze gemeente heeft kunnen
bereiken. De tot stand gekomen werken zul
len tot in een verre toekomst getuigenis af
leggen van de stuwkracht en het streven
van den man, die zich tot taak had gesteld
Rotterdam groot te maken. De naam Zim
merman zal nauw en in dankbare herinne
ring aan de geschiedenis van Rotterdam
verbonden blijven.
Gisteravond omstreeks 6 uur rinkelde op
het Politiebureau Hoflaan de telefoon. Toen
he toestel van den haak was genomen, bleek
aan den anderen kant van de lijn de papa
te staan van den 8-jarigen Jacobus v. d. A.
uit de Adamshofstraat. Een verhaal trilde in
het oor van den dienstdoenden inspecteur,
een verhaal, dat het knaapje thuis onder het
«ten aan tafel had gedaan.
Ik was aan 't visschèn op den 's Gra-
venweg! had het knaapje gezegd. Er kwam
een jongen bij me staan met een schepnetje.
Even keek ik den anderen kant uit, maar
toen ik mij weer omdraaide zag ik den jon
gen in het water liggen. Hij riep: Moeder,
help, ik verdrinkl
Jacobus vertelde, hoe de zinkende knaap
nog zijn schepnetje naar hem toestak, maar
niet ver genoeg om het te kunnen grijpen.
De inspecteur fronste begrijpelijkerwijze
het voorhoofd en verzocht papa, om met
zijn zoon zoo snel mogelijk op het bureau
te komen.
Dit geschiedde. En zoo trok even later een
heel gezelschap, met den jongen als gids,
naar de plek, waar het drama zich zou heb
ben afgespeeld. Hij wees een land aan bij
den spoorwegovergang.
Terwijl men in de watering aan 't dreg
gen ging, werd Jacobus nog eens flink aan
den tand gevoeld, maar hij wist zelfs nog
een behoorlijke beschrijving van het slacht
offer te geven: de jongen was op klompen
en had een grijzen kiel aan. Toch was er iet?
in het verhaal dat niet klopte: Jacobus be
weerde nl. over de Kortekade te zijn geko
men, hetgeen niet mogelijk was.
Daar de jongen volhield, nam men het ze
kere voor het onzekere. Een overweg was er
ook aan den Kralingscheweg, die wèl via de
Kortekade bereikt kon worden. Ook daar
werd echter tevergeefs gedregd, evenals bij
de manege. Doch daar wees Jacobus op het
Laantje van Nooit Gedacht en zei: dat laan
tje ben ik door gegaan.
Opnieuw ging het gezelschap op weg en
men kwam bij een brugje langs den 's Gra-
venweg. Deze plek meende Jacobus nu als de
juiste te herkennen.
Toen ook hier tevergeefs gedregd was,
staakte de politie haar tocht.
Had Jacobus gefantaseerd? Is de drenke
ling er misschien toch nog in geslaagd op
het droge te komen?
Jacobus houdt voet bij stuk en wijst elk
vermoeden als zou hij het verhaal verzon
nen, hebben, verontwaardigd van de hand.
Maar totnogtoe is er ook nog geen aangifte
gedaan, dat er een knaap vermist wordt. Zal
het geval nog opgehelderd worden?
Als zevende bestuurslid van de R. V. en A.
V. Sparta is nog op de algemeene vergadering
gekozen de heer J- de Jong.
De R. K. S. V. „Leonidas" vergadert a.s.
Vrijdagavond om 8.30 uur in Centraal. Bui
ten de gewone reglementaire agendapunten,
zullen ook een voorstel komen tot verhooging
der contributie en een voorstel tot aanvaar
ding van de nieuwe terreinen aan het Toe-
pad.
In de daktuinzaal van Atlanta heeft he
denmorgen de huldiging plaats gevonden
van de heeren C. C. van der Hoeven, C. J.
Schaap, Th. J. Knikkenberg, P. Vermeulen,
die 25 jaar in dienst waren bij Van de Meer
en Schoep en van de heeren E. van Boxen en
D. Verschoor, die 25 jaar in dienst waren
van Paul C. Kaiser.
Aangiften van 5 Juli 1939.
BEVALLEN: E. Slegtenhorst geb. v. Kessel
z A. v. d. Hoeven geb. de Ruiter d. W. J.
F. Sitekoorn geb. Koperberg d. M. A. G. Foile
geb. Miltenburg d. P. G. J. Stip geb. v. d.
Broek z. C. Gerlach geb. Verzijden d. A.
Eibers geb. Bestebreurtje d. H. den Hoed geb.
Lefeber z. A. Hollemans geb. ie Mahieu
z. G. M. G. Gloudie geb. v. Vendeloo
d A. F Leenders geb. Rommelse d. P. C.
Zuurhout geb. Oostrom z. M. G. Hanssen geb.
Rietdijk d. C. M. Kluwen geb. Driedijk z.
W. Simons geb. Schieman d. J. v. Roon geb.
Kieboom z. G. Breuningge b. Kentgens z.
C. C. Verhoeven geb. v. Opstal z. W. J. A
Klop geb. Swinkels z. A. W. de Geus geb. "Vonk
z. C. C. Nieuwenhuis geb. Mahn z. C. H.
de Visser geb. Dorsman z. H. Schotte geb. v.
Dongen d. C. W. Fischer geb. Gruyters d.
J. A. v. Moorsel geb. Lucas z. C. F. v. Bui
tenen geb. Kelfkens z. J. M E. v Zuilen geb
Brouwer d. A. Gardien geb. v. d. Veen d.
GEHUWD: P. J. A, Baars jm. 26 j. en M. F. v.
der Plujim jd. 26 j. J. Been jm. 25 j. en
D. Kanters jd. 24 j. A. Boer jm. 27 j. en M.
Tuinenburg jd. 21 j. J. Dammen jm. 27 j. en
J. P. C. Blaauw jd. 19 j. W. P. J. Debets Jm
27 j. en M. H. Esveld jd. 26 j. W. Dorpmans
jm. 23 j. en H. M. van Dalen jd. 18 j. N. de
Jong jm. 25 j. en C. A. van der Burght Jd. 24 j.
P. J. Kruidenier jm. 25 j. en M. Alblas jd. 21
j. C. van Kruining jm. 26 j. en J. M. ter Braak
jd. 27 j. A. A. Kruijd jm. 27 j. en E. van der
Ctaaij jd 23 j. A. W. J. Mannee jm. 28 j. en
H. M. Groenenboom jd. 26 j. G. M. Marges
jm. 30 j. en P. Snijders wede. 36 j. M. van der
Ploeg jm. 29 j. en J. Veder jd. 20 j. D. A. Pols
jm. 24 J. en P. J. M. Jongmans jd. 25 J. F.
Ras jm. 25 J. en J. C. Pabbruwee jd. 18 J. L.
J. Ras jm. 24 j. en J. de Vries jd. 19 J. J.
W. M. van Rootje gesch. m. 37 J. en M. B. Becker
gesch. vr. 38 j. G. Rujjgt gesch. m. 46 j. en L.
Vermeij wede. 43 j. G. A. de Smit jm. 26 J.
en A. Bom jd. 25 J. J. Steijl jm. 28 j. en A.
Diepenhorst jd. 28 j. J. J. den Toom jm. 38 j.
en J. E. v. der Lugt gesch. vr. 37 j. W. Ver-
hoeks jm. 34 j. en W. Krab jd. 29 j. - P. Ver.
hoeve jm. 21 j. en C. Dwarswaard Jd. 18 j. P.
J T. Veth jm. 25 j. en G. E. S. Houthuizen jd
26 J. K. van Waart van Gulik wedr. 39 j. en M.
W. van de Blankevoort wede. 39 j. J. J van
der Wel jm 31 j. en A. J. Kwakernaat jd. 24 j.
J. C. Willegers Jm. 24 J. en W. Kortland jd.
18 j. N. Wijntje jm. 25 j. en P. van Herk jd.
21 j. R. Zeeman gesch. m. 42 j. en A. Kuiper
jd 34 j. N. ABdriaans jm. 23 j. en M. A. Dijk
stra jd. 21 j. M. Brunisma jm. 25 j. en A. de
Zwart jd. 21 j. J. Donker jm. 28 j. en M. G.
Wagnere jd. 23 j. -H. G. Kooiman jm. -i j.
en F. Verworst jd. 23 j. G. Moerer jm. 25 j. en
T. van der Mooren jd. 20 j. J. H. Ruts jm. 27
I. en E. S. H. Ouwehand Jd. 26 J. R. Rijns-
dorp jm. 30 j- en H. Marines jd. 28 j. -.P. W.
M. Siellng jm. 21 j. en H. M de Vaal jd. 21 j.
T. Steljn jm. 28 j. en M. J. van der Meij jd.
30 j. L. van Strien jm. 28 J. en H. C. Klop
id 30 J. F. Venema jm 35 J en M van Wijl,
jd' 36 j. W C. G. Verbeek jm. 29 J. en J. A.
Gouweloos jd. 22 j. - P. Vlasblom wedr 43 j. en
I. Huizer jd. 38 J. M. H. de Wachter jm. 32
j. en H. Vos jd. 27 j. J. van Boven jm. 25 ji en
B. J. de Keijzer jd. 21 J. S Buquet jm. 27 J.
en H. A. Hilgers jd. 25 j. E. A. Dut jm 24
j en N. C. van Genderen jd. 21 J. F. van Dijk
jm. 22 j. en H. C. Kempe jd. 17 J. A. Fase
jm. 27 j. en H. Blommers jd. 21 j. M. van
Gelderen Jm. 27 j. en M. Verstraten jd. 22 J.
C. C. Grosfeld jm. 22 J. en M. J. van Leeuwen
ld 18 j. M. C. M. van Hagen jm. 26 j. en G
T Haazer id. 23 j. R. L. Hakkenes ]m. 27 j.
en E. Mertens jd. 24 j. JH.
1. en A. Zwart jd. 24 j. - A C. van Horik jm.
26 j. en A. M. Rmonds jd. 21 J. A. G. H.
Janse jm. 28 j. en J. G. de Roos jd. 28 j. J.
Kalkman jm. 29 j. en P. J. Mulder jd. 27 j.
J W. M. van de Kasteelen jm. 32 J. en J. A.
Disse jd. 28 1. J. Kohaut jm. 23 j. en M. F.
Tebrngge jd. 22 j. J. J. A. Korzillus jm. 31 j.
en W. H. Habraken jd. 21 j. L. Kroonen jm.
26 j. en A. Verhoeff jd. 25 j. J- R- van Mos_e
laar jm. 25 j. en M. J. Hofstede jd. 21 j. P.
C Reumer Jm 32 j. en N. Walraven jd. 19 j. --
J Pie Riviere jm. 25 j. en P. J. van Aken jd
24 1. W. L. Telder jm. 26 j. en J. Boersma
jd. 22 j. J. Verkaik jm. 23 j. en P. Heus J
22 j C. P. Verkroost jm. 25 j. en J. C. H.
r_' «/-v j t t x> vlocht» im 29 1. en
Verkaik jm. 23 j". en P. Heus Jd.
ost jm. 25 j. en J. C. H.
M. Kusters jd. 20 j. - J. J. R. Viseer jm..J» y en
A. Ploegstra jd 25 j. - A. A. van der Waa
jm 29 j. en L. de Jonge jd 25 j. J- F. d
Wilde jm. 27 j. en M. M. W. Weerink jd. 27 J.
J W. van IJzerdoorn jm. 35 j. en M. O. Mu
der 1d 36 J. S. Attema jm. 32 j. en N. D-
van Houte jd 24 J. - J- van Berkel jm 28 j. en
T Terlouw jd. 30 j. H. Bode jm. 24 j. en
C. S. Kruek jd. 25 j. - C. van Dljck Jm 27 J. en
J. van der Toorn .1d. 22 j. W. G. Hol jm. j-
en J. A. de Ron jd. 26 J. A. Huigens jm- 23 3-
en H. P. Pieterman jd. 24 j. J. Huisman jm.
31 j. en W. Cornellsse jd. 23 j. J. M/ de Jom,
im. 33 j. en A. Ma de Graauw jd 23 J. C.
Karsbergen Jm. 25 J. en N. M. Briel Jd. 23 J.
C Liefhebber jm. 29 j. en W. H. Kruis jd. 24 j.
- B L. Rutten jm. 23 j. en H. E. Kloosterman
jd. 21 j. J- Visser jm. 29 j. en C. de Visser
Geen der sprekers bij gelegenheid van de
officieele opening van de tentoonstelling
„RotterdamBatavia" heeft zoo kernachtig
de waarde en het nut van deze tentoonstel
ling aangegeven als onze minister van Ko
loniën, zelf een oud Indischman, dit deed,
toen hij tot de in de burgerzaal van het stad
huis verzamelde prominente Rotterdammers
deze gedenkwaardige woorden sprak:
„Ons volk weet zelf niet, hoe groot het
is, hoe machtig het is. Het heeft zich nog
steeds niet gerealiseerd, dat het overzee een
groote mogendheid is, zelfs een der grootste
ter wereld."
In een zeer breeden kring wil deze met
steun van de Ministers van Koloniën, van
Sociale Zaken en van Economische Zaken,
van tal van officieele instellingen en van
bijna drie duizend particulieren en zaken tot
stand gekomen tentoonstelling het bewust
zijn versterken van onze verbondenheid met
het rijksgebied overzee. Ze wil de gedachte
van de Rijkseenheid in het volk verankeren.
Ze wil het besef verlevendigen, dat onze
grenzen niet liggen aan onze Hollandsche
duinen en dijken, doch aan de groote wereld
zeeën. En ze wil ons doen inzien, hoe wij
zoo'n wereldmacht geworden zijn en hoe wij
het moeten blijven.
In de kortgeleden hier ter stelde vertoonde
film „Suez" we zagen ze nog tijdens den
proeftocht van het nieuwe Indische mail
schip de „Oranje" laat men den Engel-
schen staatsman Disraeli zijn landgenooten
opwekken om de grenzen van het Britsche
Rijk toch niet te zien in die van het rustig
verzekerde Europeesche eilandenrijk, doch
zich bewust te worden van hun koloniale we
reldmacht. Voor een groot, een zeer groot
gedeelte van het Nederlandsche volk moe
ten de woorden van Minister Weiter helaas
nog dezelfde uitwerking krijgen.
In „Rotterdam—Batavia" is die groote ge
dachte in een bepaald onderdeel geconcreti
seerd en verstaanbaar gemaakt voor een
breede volkslaag, Zonder Indië zijn wij een
buurstaat van een groot land, met en door
Indië zijn wij een wereldmacht.
Hoe dit alles zoo gegroeid is, dit laat ons
deze zeer aanschouwelijke en sterk tot de
verbeelding sprekende tentoonstelling zien
door middel van kaarten en platen, door
middel van modellen, maquettes en diora
ma's.
De commissie heeft de bedoeling de ten
toonstelling mirtstens een half jaar open te
houden. Een vijftiental explicateurs zijn daar
toe opgeleid. Hierdoor is bereikt, dat voort
durend goed-onderlegde gidsen klaar staan
om de bezoekers te vergezellen en al het ge
ëxposeerde te verklaren. Daarnaast is het
toch zeer aan te raden om den beredeneer
den catalogus aan te schaffen, waarin men
een schat van gegevens behoudt over onze
scheepvaartverbinding met Indië van de
vroegste tijden tot op dezen dag toe.
De tentoonstelling begint met ons te oriën-
teeren in de oudste geschiedenis en laat een
reproductie zien van dg wereldkaart van den
Griek Herodotus uit de vijfde eeuw voor
Christus. Ook Indië, het verre tooverland
Ophir, komt daarop voor. Door de woestijnen
van Arabië, Syrië en Egypte kwamen de In
dische producten aan de kust van de Middel-
landsche Zee. Het waren vooral de Phoeni-
ciërs, die met hun scheepjes langs de kusten
de aangevoerde waren verder transporteer
den. Samen met deze Phoeniciërs dreef Sa
lomon reeds handel op Ophir. Later werden
de Grieken mededingers van de Phoeniciërs.
De in de tweede eeuw na Christus in Egypte
levende Griek Ptolemaeus teekende een aan
tal kaarten, die langen tijd de bron waren
voor alle wetenschap omtrent de verre lan
den in het Oosten. Toen de Portugeezen in
de 15e eeuw hun ontdekkingstochten aanvin
gen, reikte hun kennis niet veel verder.
Op het gebied van de moderne zeevaart
zijn de Portugeezen echter de groote pioniers
geweest. Op de tentoonstelling vindt men
het portret van den Fortugeeschen prins Hen
drik den Zeevaarder, grootmeester van de
Orde van Christus, den vader van den kolo
nialen ondernemingsgeest. Ook dat van den
Portugeeschen ontdekkingsreiziger' Vasco da
Gama, die in 1498 het eerste Voor-Indië om
de Kaap heen bereikte, ontbreekt er niet.
Men ziet er ook een model van de karveelen,
de slechts 80 ton metende scheepjes, waar
mede de Portugeezen deze wereldreizen
maakten.
Een groote zeer overzichtelijke wereld
kaart geeft een beeld van de dan volgende
reizen der Hollanders. De drie reizen in 1594,
'95 en '96'97 naar het Noorden, de eerste
reis naar Indië van 159597 onder C. de
Houtman, de tweede reis naar Indië van
1598—1600 onder v. Neck, v. Warwijck en
v. Heemskerck, de reis van Mahu en de
Cordes naar Str. Magelhaens van 1598—1600
en de reis om de wereld door Olivier van
Noort van 15981601. Door een druk op een
contactknop krijgt de bezoeker in lichtlijnen
de routes dezer reizen te zien en tevens een
kalender met de voornaamste gebeurtenissen
dezer reizen. -
In aansluiting hierop geeft een diorama een
aanschouwelijk beeld van de overwintering
op Nova-Zembla, een ander van de aankomst
van de vloot van Corn, de Houtman op de
rede van Bantam in 1596, de eerste, weinig
gelukkige ontmoeting tusschen de Hollan
ders en de Javanen.
Bijzondere belangstelling verdient eker
een vitrine met boekwerken enz., betrekking
hebbende op die eerste reizen der Hollanders.
IVIen vintit er de Journaals van de Houtman
en van Olivier van Noort uit particuliere
verzameling. Niet minder belangrijk zijn de
rijksarchiefstukken en andere documenten,
betreffende de eerste periode van de Neder
landsche betrekkingen met en het Neder
landsche gezag in Oost-Indië. Juist deze ori-
gineele archiefstukken geven de tentoonstel
ling een bijzondere waarde. We leeren er
uit, hoe de ondernemingen werden voorbe
reid en welke moeilijkheden er aan gepaard
gingen.
Welke een rol de Rotterdammers in die da
gen reeds gespeeld hebben in deze eerste
reizen op Indië, zien wij o.a. uit de twee
verzoekschriften van ten Katholiek' a Rot-
terdamschen reeder Johan van der Veken,
uie met Pieter van der Hagen e.a. de expe
ditie van Mahu en De Cordes hebben onder
nomen. Ongeveer gelijktijdig hiermede vat
ten nog twee Rotterdammers, Olivier van
Noort en Pieter Claesz. vein Ilpendam het
\J t_ f
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
BLOEMPJESDAG VOOR LICHAMELIJK
GEBREKKIGEN.
Een nieuwe collecte, waarvoor wij de bij
zondere belangstelling van lezers en leze
ressen vragen. De opbrengst moet dienen,
om on- en minvermogende gebrekkigen, die
nog bij tientallen thuis een troosteloos leven
slijten, en ook zoo graag de zon eens in wil
len, te helpen bij het aanschaffen en onder
houden van invalidenwagens, orthopaedi-
sche hulpmiddelen enz.
Het „Comité voor Sociale en Materieele
Hulp aan Lichamelijk Gebrekkigen", secre
tariaat Graaf Florisstraat 6 B, Rotterdam C,
dat deze collecte organiseert, verleende ge
durende de 2% jaar, dat het bestaat, reeds
75 maal dergelijke hulp, terwijl het met
Kerstmis j.l. aan ongeveer 430 behoeftige
invaliden vet en boter verstrekte.
Wij doen een ernstig beroep tot medewer
king op alle menschenvrienden, in het bij
zonder op hen, die een heelen of halven dag
kunnen collecteeren.
16-Jarige en oudere scholieren, die reeds
vacantie hebt offert één dag op voor uw
misdeelde medemenschen. De collecte wordt
goed voorbereid, zoodat het succes, behalve
van het weer, van het aantal collectanten af
hangt. Meldt U spoedig aan bij: P. J. Sloot-
mans, Carnissesingel 261; Jac. Wolf, apo
theek, Breeplein 6, Tel. 11888; C. J. Verton,
pinningmeester, Lange Geer 116; mej. M. B,
Lutin, Boezemsingel 100a; J. Buchter, kap
per, Goudsche Rijweg 41; mej. J. Vlaskamp,
Schieveenstraat 36a; Sigarenmagazijn „Re-
gina", Statenweg 106 B; Sigarenmagazijn
Verduijn, 's Gravendijkwal 123; mej. W. E.
Winters. Mathenesserdijk 354 a en aan het
secretariaat.
Medewerking van vereenigingen en groe
pen wordt gaarne aanvaard.
Laat U inschrijven als donateur of dona
trice. Vacantiegangers, het gironummer van
den penningmeester is 341700.
Namens het Comité:
P. A. VAN LUIJT, le Secretaris
Graaf Florisstraat 6 B.
jd. 25 J. W. van Wattum jm. 32 j. en J. J.
Gaedtke jd. 29 j. W. B. Jonkman Jm. 26
j en C. Ippel jd. 23 J.
OVERLEDEN: L. Suiker ongeh. m. 54 J.
J. Koenderman m. van W. Heijnis 74 j. L.
Kappetetjn m. van M. C. Franke 54 j. C. Mijer
wede. van M. Huijser 85 j. W. A. C. Rode-
meener vr. van A. P. v. Gooi 58 J. A. v. Ootj
m- van J. v. Hengst. 70 j. L. Wuijstcrn
wedr v. T de Knegt 89 J. J. Witkam m. van
P. de Wit 63 j. G. C. v. d. Dungen m. van G.
C. V. Arkel 53 j. A. Voorhagen m. van W. J.
Wijntjes 64 j. J. J. Tlelemans vr. van J. C.
de Wilde 77 J. J. H. Klumpes vr van J van
Langen 71 j. J. C. Klaasman vr. van J. v. d.
Ster 52 j. A. v. Klaveren m. van M. E. Koring
58 j. A. Z. Schock ongeh. vr. 45 j.
Voorts als levenloos aangegeven kind van:
H. M, Beekman geb. van Aert z. M. Dekker
geb. Vos z.
plan op door Straat Magelhaens naar de Mo
lukken te zeilen. Het was deze stoutmoedige
tocht van den Rotterdammer welke onzen
naam als zeevaarders allerwegen in de schat
ting der wereld deed stijgen. Te weinig weet
de Rotterdammer af van zijn eigen glorierijk
verleden op zee.
Zeer leerzaam Is het kennis te nemen van
de pamfletten over het Bestand. Een der
voornaamste struikelblokken bij de onder
handelingen was de vrije vaart op Indië. De
tegenpartij wilde ons daarvan doen afzien.
Heftig komt men daartegen in verschi.tende
pamfletten op. We lezen daarin:
Het is de grootste onbeschaemtheyt, die
mén can bedencken", dat de Nederlanders,
de beste kooplieden en kloekste zeevaarders
van de geheele wereld, het grootste gedeelte
van de zee en het beste gedeelte van den
werelanandel zouden moeten afstaan. In de
zelfde verhouding, waarin de zeevac.rt en
handel zouden verminderen, zou ook de
macht van het land achteruit gaan, „want
onse Steden ende Ingesetenen en connen met
gevoet worden, veel min connen wij eenighe
publique macht hebben door de inwendighe
middelen van Lant-bouwerije ende incomen
van Renten, als andere groote Landen ende.
Coninkrijken. 5ns landt is veel te cleen,
maer dit alles moet comen uyter Zee ende
Zeevaert".
Is het niet of wij in deze wooTden uit 1607
ook de gedachte van onze huidige generatie
geformuleerd zien staan?
Omvangrijk was steeds de correspondentie
die Heeren XVII met den Gouverneur Ge
neraal en Raden van Indië hadden te voeren.
Zij legden er den nadruk op, dat aangezien
de compagnie „generael" was „ende van alle
de vereenichde provinciën" haar octrooi had,
Man „Nederlanders" en niet van „Hollanders"
Th de contracten moest worden gesproken.
Daarom kreeg Jacatra ook den naam van
Batavia, als symbool van het geheele volk.
Het was zeker ook een goede gedachte om
op de tentoonstelling te doen uitkomen, wel
ke moeilijkheden, welke offers aan men-
schenlevens ze eischten. Eigenlijk zijn daar
bij de offers, welke de luchtvaartverbindin
gen hebben geëischt, zeer onbeduidend.
Drinkwater werd in tonnen meegenomen.
In de warme luchtstreken geraakten die
tonnen vol ongedierte, zoodat er met een
gloeiende staaf moest geroerd worden in den
bezinkbak. Bij het drinken zeefden de boots
lieden het water nog tusschen de tanden. Als
voedsel gingen mee: scheepskaak, havergort,
vleesch, spek, stokvis, erwten en boonen en
kaas. De scheepsjongen, die den kok hielp,
moest het pekelvleesch voor den volgenden
dag een etmaal lang met zeewater verver-
schen. De bootslieden verzorgden hun kazen
door ze in teer te zetten.
De sterftecijfers waren vaak ontstellend
hoog. En al mogen er ook enkele gevallen bij
zijn van dood door ongevallen of vijandelijk
heden, het overgroote deel der sterfgevallen
kwam toch door koortsen of scheurbuik.
De Houtman voer met 249 man uit en
keerde met 89 man in het vaderland terug.
Olivier van Noort verloor op zijn wereldreis
van 14 maanden 150 van zijn 248 man. De
Rotterdamsche vloot van Mahu en de Cordes
telde 200 sterfgevallen op de 500 koppen.
De verovering van ons koloniaal wereld
rijk heeft vele offers geëischt. In alle we
reldzeeën hebben Nederlandsche zeelieden
hun zeemansgraf gevonden.
Gisteravond om kwart voor 9 reed de
16-jarige J. Stolk wonende aan de Putsche
laan met een meisje komende van Brienen-
oord op den Stadionweg. Uit de richting
Rotterdam naderde een auto, bestuurd door
A. Kievit hit IJsselmonde. Het meisje stak
over, welke manoeuvre ook de jongen wil
de volbrengen, doch hij werd gegrepen en
tegen de straat geslingerd. Zwaar gewond en
in bewusteloozen toestand is de jongen per
auto van den G. G. D. vervoerd naar het zie^
kenhuis aan den Coolsingel, waar hij in ern-
stigen toestand is opgenomen. Voor het le
ven wordt gevreesd.
Ongeval op den Rijksweg
Om half 9 gisteravond is eveneens een
ernstig verkeersongeval gebeurd op het
kruispunt Rijksweg-Dorpsstraat te IJsseL
monde. Ter hoogte van het pompstation Bon-
gers wilde de 29-jarige wielrijder J. P.
Holzke wonende alhier den Rijksweg over
steken, vermoedelijk omdat hij tot de ont
dekking kwam, dat hij verkeerd reed. De
man werd gegrepen door een vrachtsauto,
bestuurd door den 19-jarigen A. G. de Groot
uit Wassenaar. Met een groote hoofdwond
en inwendige kneuzingen is de man per auto
van den G. G. D. vervoerd naar het zieken
huis aan den Coolsingel.
Tegen auto opgeloopen.
Gisteravond om half elf is een bejaard
echtpaar, dat in de Lusthofstraat den weg
wilde oversteken pardoes tegen een auto
opgeloopen. De beide oude menschen wer
den in zorgwekkenden toestand per auto
van den G. G. D. vervoerd naar het zieken
huis aan den Coolsingel en aldaar opgeno
men. De 79-jarige S. v. d. Wetering wonen
de in de Rubensstraat bekwam een hersen
schudding, een fractuur van beide beenen en
een fractuur van beide sleutelbeenen. Zijn
echtgenoote de 80-jarige E. v. d. Wetertug-
Nieuwendijk kreeg een hersenschudding en
brak het rechter onderbeen en den rechter
bovenarm.
ROUTE'S VAN
■5 HERTOGEN BOSCH NAAR LIMBURG
In verband met de door het
doorgaande verkeer 's-Hertogen-
boschEindhovenLimburg dik
wijls ondervonden oponthoud in
de bebouwde kommen van Vught
en Eindhoven, alsmede op enkele
smalle wegvakken met veel ge
mengd verkeer, zooals Eindho
ven-Leende, vestigt de K.N.A.C.
de aandacht op een andere route,
welke inplaats van de boven
genoemde kan worden gebruikt,
n.l. de weg langs de Zuid-Wil
lemsvaart van 's-Hertogenbosch
over Helmond en Nederweert
naar Keipen aan den weg Eind
hovenRoermond.
Deze route is slechts enkele
kilometers langer dan de weg
over Eindhoven, doch kan een
aanzienlijke beperking in reis
tijd geven in het bijzonder ge
durende de tijden, dat in Eind
hoven wegens het aanvangen of
uitgaan van de fabrieken een
druk plaatselijk verkeer kan
worden verwacht.
De weg langs de Zuid-Willems
vaart verkeert in goeden staat.
Men zij echter op zijn hoede
voor de verschillende kruispunten, hoewel hovenLeende en WeertWessem nog niet
deze niet groot in aantal zijn, alsmede voor tot stand zijn gebracht, verdient de route
de wielrijders, aangezien geen rijwielpaden langs de Zuid Willemsvaart naar de mee-
aanwezig zijn. Het rijwielverkeer langs de- ning van de K.N.A.C. voor het doorgaand
zen weg is echter beperkt. verkeer van 's-HertogenbosCh naar Limburg
Zoolang de omleggingen te Vught en te de voorkeur boven den officieelen weg van
Eindhoven en de nieuwe wegvakken Eind-het Rijkswegenplan over Eindhoven.
5 BOSCH
VUGHT
BtE*
helmond
OEMSEL
EINDHOVEN
VAIKENSWAA*
LEENOl
WEE (?T
^OERMON
Op de in September 1937 door den Raad
vastgestelde „Bouwverordening" heeft het
college van Ged. Staten enkele wijzigingen
aangebracht, welke na overleg door het col
lege van B. en W. zijn overgenomen.
De voornaamste wijziging betreft wel ai-
tikel 47. Ten aanzien van dat artikel, waarin
de hoogte der vertrekken is geregeld, heb
ben Ged. Staten verlangd, dat de maten,
welke in het oorspronkelijke door den toen-
maligen directeur van de Volkshuisvesting
en de Bouwpolitie ingediende ontwerp
voorkwamen, zouden worden hersteld. Hoe
wel B. en W. aan de voorgeschreven hoogten
zooals zij door den raad overeenkomstig het
voorstel van B. en W. zijn vastgesteld, uit
een oogpunt der volkshuisvesting de voor
keur blijven geven, meenen B. en W. aan
den anderen kant, dat over dit punt verdere
moeilijkheden dienen te worden vermeden.
Daarom zijn de maten 2.85 M., 2.60 M. en
2.50 M., genoemd in de leden 1 en 2 van dat
artikel, vervangen door respectievelijk
2.70 M., 2.50 M. en 2.40 M.
Een dndere wijziging van betéekenis be
treft het schrappen van de artikelén 106 en
107, waardoor het maken van alcoven ook
in woningen, welke overigens ten minste vijf
voor bewoning bestemde vertrekken bevat
ten, niet meer zal zijn toegelaten. Ook te
dien aanzien heeft het college gemeend de
wensehen van Ged. Staten te moeten volgen
en dit hoofdzakelijk uit overweging, dat juist
bij dit type woningen in de pragtijk aan een
alcoof geen behoefte meer zal bestaan.
VERORDENING VOOR ROLSCHAATSEN.
De commissaris van politie heeft verzocht
beperkende bepalingen in het leven te roe
pen voor het gebruik van rolschaatsen op de
openbare wegen, aangezien door het toene
mend gebruik de openbare orde wordt aan
getast, terwijl bovendien gevaar ontstaat
vcor de openbare veiligheid Een soortgelijke
bepaling wenscht hij te zien opgenomen voor
z.g. „Autopeds".
Inderdaad is van het gebruik van rol
schaatsen veel last ondervonden door de be
woners van diverse straten alsmede door het
verkeer.
Hoewel thans het gebruik zeer vermin
derd is meent de commissie voor strafveror
deningen toch, dat het wenschelijk is een
bepaling in het leven te roepen, teneinde te
kunnen optreden, wanneer het gebruik we
derom toeneemt.
Voor het gebruik van autopeds meenen zij
hiertoe niet te moeten overgaan.
Op grond van het bovenstaande biedt de
commissie het ontwerp-besluit ter behande
ling en vaststelling aan.
SPELDJESDAG.
De alhier gehouden speldjesdag voor „Si-
mavi" heeft opgebracht 378,55.
POSTDUIVENVEREEN. „KEER WEER".
De postduivenivereeniging „Keer Weer"
hield een wedvlucht vanuit Campiègne, af
stand 319 K.M. In concours stonden 199 vo
gels, waarvan de aankomst was als volgt: I
33 38 D. Steensel; 2 22 26 Gebr. Heinsius; 3
37 M. J. Heinsius; 4 J. Harloff; 5 7 11 21 25
E. Zijdenbos; 6 9 12 13 14 15 16 20 24 27
dr. C. Moerman; 8 J. Priem; 10 40 47 A.
Sonneveld en Co.; 17 18 44 48 A. v. Houwe-
lingen en Hollenberg; 19 31 Gebr. v. d.
Meyden; 23 29 H. Barg; 28 H. Snoek; 30 A.
Kuiper; 32 50 C. Letterie; 34 36 J. Mul; 35
A. J. Lodder; 39 43 45 46 A. Stigter; 41 42
Gebr. van Brandwijk; 49 A. Heindijk; le
overduif A. van Es.
le duif aankomst 15 u. 50 min. 52 sec.}
50e duif aankomst 16 u. 58 min. 23 sec.
ERFPACHTSAANVRAGE.
Bij B. en W. is ingekomen een verzoek van
de N.V. Bouw- en Handelmaatschappij
„Timbla" te Schiedam, om een perceel ge
meentegrond in erfpacht te mogen bekomen
en wel: a, een perceel aan den Insulindesin-
gel W.Z., breed plm. 105 meter en diep plm.
27 M.; b. een perceel aan den Insulindesin-
gel O.Z., hoek Javastraat, breed plm. 44
meter langs dien singel en diep plm. 27 me
ter.
SCHEEPVAARTVERKEER,
Gedurende de maand Juni 1939 zijn te
Vlaardingeri aangekomen 61 stoomschepen,
waarvan 13 bunkerschepen, tegen in da
maand" Juni van vorig jaar aangekomen 65
stoomschepen, waarvan 14 bunkerschepen.
ZONNESTRAALCOLLECTE.
De Zonnestraal-collecte te Vlaardingen en
Vlaard. Ambacht heeft totaal opgebracht
282.05.
CONSUMPTIE-USSALONS.
Tot 15 September 1939 is het tijdstip,
waarop de alhier gevestigde consumptie
ijssalons voor het publiek gesloten moeten
worden, bepaald op 11.30 uur voor den
Maandag tot den Vrijdag, en op 11.45 uur
voor den Zaterdag, onder voorwaarde, dat
in bovengenoemde inrichtingen na des nam.
11 uur tot sluitingsuur geen dranken wor
den verstrekt.
G 1 DE PECHVOGEL. In den afgeloopen nacht werd de G 1, welk toestel
Dinsdag j.l. op Schiphol tegen een hangar opbotste overgebracht naar de lokker-
fabrieken, om gerepareerd te worden. Ook nu bleef pech 't toestel achtervolgen
want onderweg gleed het van een dekschuitwaarop het werd vervoerd in de
ringvaart.
EEN HEELE WEG TE KOOP.
Door den eigenar van de Lindelaan alhier
is aan het gemeentebestuur gevraagd dezen
weg over te nemen. Alleen de woningen
met de bewoners zullen niet verkocht wor
den.
„HET ZOMERLAND".
Een oude kwestie in „het Zomerlandzal
worden opgelost door aankoop door de ge
meente van het erfpachtsrecht van den heer
W. Baars op een klein perceel op den Hoek
van den Kreekweg. Dit perceel is niet groo-
ter dan 226 c.A. maar lag in den weg voor
den aanleg van den verbreeden Kreekweg.
De gronden In het onbebouwde gedeelte
van „het Zomerland" worden voor de bouw
terreinbelasting momenteel geschat op 8
per M2. Dt bedrag zal gewijzigd worden in
ƒ.7 terwijl het gedeelte industrieterrein
wordt gebracht van 5 op 4 per M2.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat de
assistent der Dir. Bel, te Ridderkerk voor
het aanvragen van kostelooze belastingmer-
ken zitting zal houden tegenover het ge
meentehuis op 13, 15 en 26 Juli van 2—4 uur
en op 18, 20, 25 en 26 Juli van half zeven
tot half negen.
Op Zaterdag 22 Juli a.s. zal de nieuwe
brug te Terbregge in gebruik worden geno
men.
Deze gebeurtenis zal gepaard gaan met
eenige festiviteiten, waaraan medewerking
wordt verleend door Terbregge's Belang en
andere plaatselijke vereenigingen.
BURGERLIJKE STAND
BEVALLEN: S. Dirkzwager geb. W. J. Bou-
man z. H. G. van Berk geb A. Sonijeveldt s.
OVERLEDEN: A. G. A. H. van Kempen 31
J. p Crone 67 J. echtg. van J. van den
Hamer J. J. Kannegleter 60 j„ echtg. van
J. J. Kruijs.
