LAATSTE BERICHTEN.
DE „ORANJE" OP OFFICIEELEN
PROEFTOCHT.
COLIJN'S NIEUWE
OPDRACHT.
hoek van holland.
achthuizen.
ISJ m Zs i.'-n KM
En de Katholieken.
OLYMPISCHE SPELEN.
Het wielrennen en voetbal
te Helsinski.
ZEETIJDINGEN.
ZATERDAG IB JULI 1939
"VLAARDINGEN.
AANGEHOUDEN.
JAPANSCHE BUITENLANDSCHE
HANDEL.
xen] o^gen N-V-V- 1 uit Noord-
jaarvergadering S. N. A.
ENGELSCHE ZUIVEL-
IMPORT.
HET SCHIP DOOR DE
REEDERIJ OVER-
GENOMEN.
Z. K. H Prins Bernhard maakte
den proeftocht mee.
SCHEEPSBERICHTEN.
STOOMVAARTLIJNEN.
DE VEREENIGDE SCHOUWSPELERS.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN.!
BUITENLANDSCHE HAVENS.
0
GESLAAGD
Voor het door de vereeniginig van leeraren
gehouden examen Engelsche Handelscorres
pondentie slaagde mej. N. Strek, allue
Bij het te Rotterdam gehouden examen
Nuttige Handwerken slaagde mej. R. van
Beveren, alhier.
Mej. J. Borsboom, alhier, slaagde aan de
kweekschool der Eerw. Zusters van O. l.
Vrouw te Amersfoort voor onderwijzeres.
Tevens behaalde zij «an dezelfde kweek
school de acte nuttige handwerken en han
denarbeid.
C. J. NUS t
In den ouderdom van 71 jaar is overleden
de heer C. J- NÜS' bekend haringhandelaar
alhier De overledene werd twee weken ge
leden'door <*m beroerte getroffen toen hij
op bezoek was bij zijn zoo]1) Pater Nijs S.J.
te Maastricht en is toen voorzien van de
laatst» H.H. Sacramenten.
GEVEILDE goederen.
Ten overstaan van notaris J. Th. Rutgers
werd geveild: Een beneden- en bovenwo
ning aan den Binnensingel 3739, te Vlaar
dingen. Geveild voor 4400.
-en overstaan van notaris H. P. Dolk
Werd geveild: Eij woonhuis aan de 2de van
Leyden Gaelstraat 123, te Vlaardingen. Ge
veild-voor 2600.
Het erfpachtsrecht van een perceel grond
gelegen aan de K. W. Haven, te Vlaardin
gen. Geveild voor 600.
BURGERLIJKE STAND.
Aangiften van 10*2 Juli 1939.
GEBOREN: Jacob, z. v. W. v. Hulst en J.
Schouten, Sweelinckstraat 212 Cornells
Johannes, z. v. A. Sonneveld en T. Dobbei-
stein, Mr. Troelstrastraat 48 Bastiaan, z.
v. J. de Jager en M. Sloof, Sweelinckstraat
238 Johanna, d. v. C. Don en L. M. v.
d. Heijden, Broekweg 56 Cornells, z. v,
H. v. Ark en K. A. Verheij, De Ruyterstraat
26 Teunis, z. v. T. v. d. Linden en M. Don,
Maasstraat 48 Laurens, z. v. N. Poot en
A. M. Smith, Diepenbrockstraat 34 Ge-
rarda Johanna, d. v. J. A. Vink en M. C.
Wissenburg, Thorbeckestraat 17.
ONDERTROUWD: Gerrlt Jan v. d. Linden,
25 j., VI., Emmazijstraat 11 en Petronella
Schruyer, 24 j., VI., Emmastraat 95 Abra
ham Heijndijk, 24 j., VI., 2 Hoogsteeg 1 en
Emilie Don, 24 j., VI., Vleersteeg 41 Teunis
Roozeboom, 50 j., VI., Jac. v. Dijkstraat 26 en
Gerritje van Eijk, 49 j., VI., Nieuwelaan 10
Franciscus Henricus- Köhnen, 24 J., VI.,
Binnensingel 21 en Rosalie Catharina Mar
tina Maria van Geest, 24 j., VI., Boschlaan
7 Lambertus Cornelis Webers, 24 j., VI.-
Ambacht, Kievitlaan 36 en Hendriks Donk,
22 j., VI., Aert van Nesstraat 23 Cornelis
Johannes Zwaard, 24 j., Maassluis, Zuidvllet
15 en Sophia Cornelia Kerklaan, 22 j., VI.,
Stationstraat 138 Izaak van Noortwljk,
24 j., Schiedam, J. A. Aiberdinck Tymstraat
35 en Wilhelmina Bouman, 21 j„ Vl„ Zomer
straat 35 Cornelis Maat, 27 j., VI., Callen-
;^lrgstraat 110 en Klaasje Jannetje de Jonge,
8 VI., Eendrachtsstraat 14.
GETROUWD: Aart Anton Hofmeester, 29
en Henderina van Dam, 24 j. Jan van
der Schee, 20 j. en Everdina Wichman, 18 j.
Henricus Philippus van Dlggele, 28 J. en
Adriaantje Visser, 23 j.
OVERLEDEN: Johannes van der Lugt, 78
j., wedr. v. Moree, J. 4, Prins Hendrikstraat
5 Geertje Dijkshoorn, 80 j., wed. v, A.
Dijkshoorn, Vl.-Ambacht. -
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
Voor de leden van het Maatschappij-
Z>iekenfonds en het Rotterdamsche Zieken
fonds' zullen vanaf Zaterdagavond 7 uur tot
Zondagavond 11 uur dienst doen: dr. P. C.
Dwarshuis, Oosthavehkade 16b, Tel. 13;
mej. dr. Annie H. Westenbrink, Binnensin
gel 62, Tel. 528.
Geopend is de apotheek G. A. H. v. d.
c°rpm, Schied. weg 83, Tel. 224.
VERKOCHTE SCHEPEN.
i Ge stoomlogger Maria Josepha, VL 3, van
de Vlaardingsche Stoomvisscherij, directie
N.V, Warmelo en van der Drilt, is door
tusschenkomst van het makelaarskantoor A.
van der Vlis, te Vlaardingen, verkocht aan
de N.V. Vischhandel, Reederij en Ijsfabriek
v-h. Fr. Vrolijk, te Scheveniingen.
Het schip zal voor de haring visscherij in
gereedheid worden gebracht.
Via6 stw>mlogger Adriaan VL 112, van de
lauj'Jfdingeche Stoomvissoherij welke on-
dei aiiT.erci verkocht aan G. Kornaat's Hfen-
deeWJ:' aUlier> zal aan de haringvisscherij
en Geiv|en o11 .Vfflren ouder den naam Bets
wordt Aa'pS<7hiPPer op dezen stoomlogger
torloeg-VT° ^'aris schipper van den mo-
aangesteici j V°P de VL 89 is als schipper
Zee. d. Pias, te Katwijk aan
K°EIJHTJiSJNtAATjE
Naar wij vernemen,
flinke partijen Schotsche Kofil r d'aSen
Vlaardingen verwacht, bcsw. Vismaaties ,te
firma W. Kwakkelsteiin. voor de
RIJWIELMERKEN.
Ter behandeling van aanvragen en afgifte
van kostelooze rijwielmerken zal de Rijks
ontvanger te Hoek van Holland te zijnen kan
tore, RietdijkstrMt no. 132 voor de Gemeen
ten Hoek van Hblland en 's-Gravezande zit
ting houden op de Donderdagen 13, 20 en 29
Juli en op Maandag 24 Juli, steeds van 7 tot
9 uur n.m.
a uur n.m.
Bovendien zal op de bovengenoemde dagen
net kantoor van 3 tot 4 uur n.m. geopend
zijn eveneens voor behandeling van koste-
°°ze rijwielmerken.
houd0?olit'e heeft een verdacht type aange-
bedoelin^ie z'cb blijkbaar met minder goede
wordt to?n in de duinen ophield. De man
nader verhoor vastgehouden.
arbeidsbeurs.
Op de Gem a
personen ingeSCh^^beurs alhier staan 120
DUIVenwedvlucht.
De PostduivenverPBT,
De uitslagen waren
C. Boelen 1 en 20, P. Prins 2 en 8 H v d
Ende—Admiraal 3, D. v. Oosten 4, A. Veile-
*°°P 5, 11 en 12, J. V. d. Berg 6, W. de Ko
ng 7, 21 en 23, H. v. Zanten 9, M. v d
10, 15 en 25, A. V. Geest 13, H. v. d!
14> N- v. d. Sar 16, J. Hoogenraad 17
L' v- d. Ende 18, N. Aalberse 19, A.
J v° Z2' H' v. d. Meer 1ste overduif,
d. Berg 2e overduif.
Aankoms-t lste duif 12.09, laatste 12,21.
Er zijn sterke aanwijzingen, dat de heer
Colijn poogt zijn vijfde kabinet te versieren
met enkele katholieken, die tot dusverre in
de politiek geen rol speelden en zich althans
niet zoo duidelijk hebben uitgesproken als
Mr. Trip. Dat de kabinetsformateur beproeft
ook katholieken in zijn kabinet op te nemen,
zooals ook indertijd de heer de Geer dit pro
beerde, is begrijpelijk. De situatie ligt echter
op het oogenblik geheel anders, vermits het
kabinet-de Geer optrad na een schier onop
losbaar conflict tusschen Kabinet en Kamer
en de heer de Geer bij zijn poging tot oplos
sing ook den steun had uit vooraanstaanden
katholieken kring.
Het kabinet-Colijn echter dat nu optreedt
zal wel 'n politiek voeren, afwijkend van die,
welke de vier aftredende katholieke minis
ters gesteund door de geheele katholieke
fractie in de Tweede Kamer in 's lands be
lang noodig achten, politiek die bovendien
verbroken is in het kabinet zelf.
Indien de heer Colijn meent, die politiek te
kunnen voeren is dat zijn zaak, maar het is
onze taak, katholieken, die de doolhoven der
politiek minder goed kennen, te waarschu
wen dat zij aan zulk een politiek hun mede
werking niet verleenen, zonder zich te be*
voegder plaatse ter dege te hebben geori
ënteerd over aanleiding en oorzaak en ver
loop der huidige crisis alsmede de plannen
van den formateur.
Het verschil dat de katholieken met den
heer Colijn hebben is van zakelijken aard.
Het dient zakelijk te worden besproken en
zakelijk te worden beslist voor het forum
van het Nederlandsche volk.
De katholieken hebben den tijd. De tijd
zelf zal voor hen werken, want de feiten zui
den spoediger dan men denkt duidelijk spre
ken. Juist daarom is noodig dat geen per
soonlijke misverstanden de politieke situatie
vertroebelen, en het zou daarenboven prik
kelend werken, Indien katholieken, tegen
eigen fractie en ministers in, met hun naam
de vlag van een aanpassingspolitiek gingen
dekken.
Elke poging om door wie ook een bijtel
in de voegen van pnze partij te doen zetten,
moet onvermijdelijk worden gekeerd. Ook de
heeren Colijn' en de Vos van Steenwijk zul
len moeten voelen dat de eenheid van de
katholieken op staatkundig gebied geen
woord maar werkelijkheid is. Is die vuurproef
eenmaal doorstaan, dan zal het aan ons zijn
te beslissen hoe wij onze macht zullen ge
bruiken. Onze positie en tactiek kunnen wij
niet door buitenstaanders laten bepalen. Die
bepalen wij zelf.
Het is noodig, dat de verantwoordelijkheid
voor de aanpassingspolitiek, die de heer Co
lijn wenscht, onverdeeld dèèir komt te liggen
waar ze thuis hoort.
Dat is niet bij ons, want de katholieken
achten die politiek verderfelijk en wenschen
geen verantwoordelijkheid te dragen voor
de hernieuwde aanpassingsproef, welke men
het rijk hier en overzee blijkbaar weer wil
doen ondergaan.
Eerste halfjaar ongunstiger dan het
vorige jaar.
TOKIO, 14 Juli 1939. (A.N.P.). De ,izui-
vere" buitenlandsdhe handel van Japan, d.i.
de handel met de landen buiten het yen-
blok, was jn de eerste helft van dit jaar on
gunstiger dan in hetzelfde tijdperk van het
vorige jaar, volgens de opgaven van het mi
nisterie van financiën. De zuivere uitvoer
bedroeg in de eerste helft van dit jaar 729
millioen yen, en de zuivere invoer 1122 mll-
lioen yen, zoodat een ongunstig saldo ont
stond van 393 millioen yen, hetgeen onge
veer vier millioen ongunstiger is dan in de
eerste ihelft van 1938. De oorzaak van deze
ongunstigere handelsbalans is de stijging met
41 millioen yen van den invoer in de eerste
helft van dit jaar, ondanks de strenge regu
leering van den invoer. De export steeg ech
ter met ongeveer 37 millioen yen, hoofdza
kelijk van katoenen goederen en garens vari
ruwe zijde, alsmede van diverse goederen,
ondanks het feit, dat de prijzen, op .de werr
reldmarkt over het algemeen beneden die
van het vorige jaar waren, in verband hier
mede wordt eraan herinnerd, dat de totale
handel van Japan, inel. die met de landen
van het yen-blok, in de eerste helft van dit
jaar actief was met een gunstig saldo van
ongeveer 40 millioen yen, tegenover een on
gunstig saldo van 195 millioen yen in de
zelfde periode van het vorige jaar, hetgeen
erop wijst, hoe groot aandeel de handel met
het yen-blok heeft in den totalen buiten-
landschen handel van Japan. De Japanscihe
gunstige handelsbalans met de landen van
het yen-blok, toedroeg in de eerste helft van
l938 196 millioen yen. Voor de eerste helft
Va£J dit jaar is het 370 millioen yen.
Evenwel is de Japansche invoer uit het
(aa~u'lok toegenomen van 312 millioen yen.
Chi?i \°?en uit Mandsjoekwo, Kwantoeng en
millio in de eerste helft van 1938 tot 355
De extf ^en in dezelfde periode van dit jaar.
tot 725 m;,naar het yen-bl°h steeg van 508
"uiioen yen.
S. N .A.
Zondag a.s. speelt s.N.A. 1 0p eigen ter-
hoek (Brabant), Opgemerkt zij, dat N.V.V.
speelt m de le klasse van den R.K.V.B.
Bisdom Breda, zoodat verwacht mag worden
dat zij een op behoorlijk peil staand par
tijtje voetbal zal vertoonen. Voor de win
nares van dezen wedstrijd ia een beker be
schikbaar gesteld. De wedstrijd begint om
2 uur (o.t.)
Donderdagavond hield S.N.A, in het^ Pa
tronaat haar jaarvergadering. Na de jaar
verslagen van secretaris en penningmeester
welke werden goedgekeurd, was er bestuurs
verkiezing. Gekozen werden de no volgende
personen: Jac. Vervloet, voorzitter; F. Stoop,
secretaris; E. J. v. d. Klundert, penningnri,
en Joh. Moerenhout en M. Brands, comm.
In de opengevallen plaats Van F. Stoop in de
elftalcommissie, werd gekozen J. v. d. Swa-
luw. Voorts werd medegedeeld, dat het vol
gend seizoen waarschijnlijk met 2 elftallen
in de competitie zal worden gespeeld.
LONDEN, 14 Juli 1939. (Eigen bericht.)
Blijkens de heden gepubliceerde opgave van
den Engelschen buitenlandschen handel is de
waarde van den invoer van zuivelproducten
over de eerste helft van 1938 van 39,81 tot
38,38 mill, verminderd.
De invoer uit Nederland, is echter van
4,31 tot 4,86 mill, toegenomen.
De voornaamste importeurs van zuivelpro
ducten waren
Eerste 6 maanden 1939 1938 1937
in millioenen
Nieuw Zeeland 10,74 11,63 10,66
Denemarkeh 8,06 8,54 7,63
Austrhlië 6,19 6,22 4,22
Nederland 4,86 4,31 3,46
Ierland 1,38 1,41 1,08
Polen 0.85 1,02 0.30
Als importeur van boter neemt Nederland
na Nieuw-Zeeland, Denemarken en Australië
de vierde plaats in, met een hoeveelheid van
472.605 cwts. ter waarde van 2.199.024,
tegen in de eerste helft van 1938 365.723 cwts.
ter waarde van 1.827.402 en het jaar daar
voor resp. 379.474 cwts. en 1.593.973.
De invoer van Nederlandsche kaas maakt
slechts een bescheiden percentage uit van den
totalen Engelschen kaas-invoer. Nederland
leverde in de eerste 6 maanden 89.166 cwts.
(v.j. 113.010 cwts.) ter waarde van 164.815
(v.j. 232.536).
Van de 146.342.000 dozijn eieren, welke
Engeland in de eerste 6 maanden importeerde,
leverde Nederland 38.588.000 dozijn tegen het
vorig jaar 25.694.000 dozijn. De waarde van
dezen Nederlandschen invoer maakte 1,64
mill. (v.j. 1.12) uit. Denemarken leverde
voor £2.01 (v.j. 2.09) millioen.
Een belangrijk Nederlandsch import-artikel
is voorts nog afgeroomde melk, waarvan voor
599.932 (v.j. 766.823) geleverd werd bij
een totalen Brltschen invoer ad 754.067
(v.j. 916.148).
A
Vlak bij Kapyla, waar het Olympisch dorp
wordt gebouwd, aan den weg naar de bekende
wintersportplaats Lahti, ligt het wielerstadion,
waar in den zomer van het volgend jaar de
Olympische wielerwedstrijden zullen worden
gehouden.
Het mag misschien verbazing wekken, doch
het feit is er niet minder juist om: deze wieler
baan is de eerste in geheel Finland, hetgeen
een bewijs is voor de stelling, dat de wieler
sport in. dit land niet populair is. Met het bou
wen van deze moderne 400 meterbaan hebben de
organisatoren der spelen een tweeledige be
doeling: allereerst zal men de olympische wed
strijden op behoorlijke en doeltreffende wijze
kunnen organiseeren, voorts hoopt men door
het bouwen van een vaste baan de wielrensport
te stimuleereii. Er was oorspronkelijk een
groote strijd ontstaan over het vraagstuk of de
baan van hout dan wel van cement zou moeten
worden geconstrueerd. Het is tenslotte cement
geworden.
In September a.s. zijn ook de tribunes, welke
tezamen een 8 a 8000 toeschouwers kunnen 1
vatten, gereed, zoodat de openingswedstrijd
dan niet lang meer op zich zullen laten wach
ten, waarmede men tevens ervaring kan opdoen,
want waar het wielersport betreft, ontbreekt dit
in Finland nog al eens.
Op het uitgestrekte middenterrein wil men
in den winter ijshockey of bandy spelen. Om
trent de baan heeft men zich laten inlichten door
buitenlandsche deskundigen. De bochten loopen
zeer flauw uit en de rechte einden zijn dan
ook zeer kort.
De wegwedstrijd wordt buiten Helsinki ge
houden. Het traject loopt tot Porvoo en dient
twee keer gereden te worden over een totalen
afstand van 188 K.M. De weg is zeer bochtig en
tweemaal ligt er zelfs een onbewaakte overweg
in het traject, overigens niets bijzonders in dit
land, doch de organisatoren verzekerden ons,
dat men op den wedstrijddag geen moeilijk
heden in verband met deze overwegen zou
behoeven te verwachten. Vrijwel voortdurend
zijn er stijgingen en dalingen in den weg en
alleen op het nieuwe gedeelte over ongeveer
40 K.M. komen behoorlijke rechte stukken voor.
Het wegopperviak bestaat uit zand en grint
doch men zal dit met een speciaal procédé be
handelen, opdat de weg stofvrij zal zijn. De laat
ste 21 K.M. zijn geasphalteerd.
Primitief voetbal.
Tijdens ons bezoek aan Helsinki zijn "wij ih de
gelegenheid geweest in het Olympisch Stadion
een voetbalwedstrijd" "bij te "wöhen""füsscKënde
Helsingin Jalkapallo Klubi, de kampioen van
1938 en de Helsingin Toverit, de vereeniging met
de beste kampioenskansen voor dit seizoen.
Slechts 3.000 toeschouwers woonden deze ont
moeting bij, zoodat daaruit wel blijkt, dat de be
langstelling in Finland voor voetbal niet buitén-
gewoon groot is. Nu dient direct daaraan te
worden toegevoegd, dat het spel ons niet is
meegevallen. Het vertegenwoordigend Finsch elf
tal zal waarschijnlijk wel beter spelen, doch
höoge verwachtingen behoeft men hiervan niet te
koesteren, daar wij vernamen, dat verscheidene
spelers van genoemde clubs ook in het natio
nale team uitkwamen.
De grasmat in het Olympisch Stadion is bij
zonder goed.
Overigens wordt ook aan de andere voetbal-
velde^-waarop, het volgend jaar de wedstrijden
van het Olympisch tornooi plaats vinden, vëel
aandacht besteed zoodat het vertrouwen is ge
wettigd dat ook. dit onderdeel uitstekend in orde
zal zijn. Er wordt, naar bekend, volgens beker
systeem gespeeld tijdens de Olympische Spelen.
Reeds thans is het zeker, dat minstens tien
landen aan het tornooi deelnemen en men kent
het standpunt van den K.N.V.B. namelijk dat
ook Nederland in beginsel bereid is met een
ploeg uit te komen. Verschillende wedstrijden
van het tornooi worden in de provincie ge
speeld, o.a. te Tampere, Viipuri, Turku en Ha-
heenlinna.
Het wijst niet op wijs
beleid als de richtingaan
wijzer nog wijst hoewel er
na de bocht niets meer
te wijzen is. Wijst uw ver
geetachtige medeauto
mobilisten daar eens opl
n Richtingaanwijzer
is een nuttige helper,
niaar
GEEFT HEM RUST NA.DE BOCH"
Vandaag is het mcrtormailschip „Oranje",
dnt eenige weken geleden zulk een goed ge
slaagden technischen proeftocht heeft ge
maakt, op den officieelen proeftocht op de
Noordzee door de reederij, de N.V. Stoom
vaart Mij. „Nederland", van de bouwers, de
Nederlandsche Scheepsbouw Mij. te Amster
dam, overgenomen.
De „Oranje", de trots niet alleen van de
reederij, doch van het geheele land en van
Amsterdam in het bijzonder, vaart thans
onder de vlag van de „Nederland", welke
maatschappij met het doen bouwen en in
dienst stellen van dit schip, den afstand tus
schen moederland en koloniën ook langs den
zeeweg weer belangrijk heeft verkort.
Om tien uur vanmorgen is de „Oranje" van
de Javakade te Amsterdam, waar het aan de
steigers van de Stoomvaart MIJ. „Nederland"
gemeerd lag, voor den officieelen proeftocht
die in den ochtend begunstig werd door mooi
Zomerweer, vertrokken.
Korten tijd voor het vertrek arriveerde
Z.K.H. Prins Bernhard per auto om door
deelneming aan den officieelen proeftocht
blijk te geven van zijn hooge belangstelling
voor het nieuwe schip. Hij was vergezeld
door zijn adjudant, kapitein J. K. H. de Roo
van Alderwerelt.
Aan boord werd Z.K.H. door de leden van
de directie van de „Nederland" welkom ge-
heeten.
Tot de zeer vele autoriteiten en genoodig-
den, die aan dezen officieelen proeftocht deel
nemen, behooren o.a. J de particulier-secreta
ris van H.M, de Koningin, S. Sixma baron
van Heemstra, de adjudant van H.M. de Ko
ningin, kapitein W. Romswinckel, de adju
dant van H.M. de Koningin, jhr. E. J. van
Holthe, de eerste stalmeester van H.M. de
Koningin, Jhr. Ch. E. J. M. Verheijen en de
dienstdoende grootmeester van H.K.H. Prin
ses Juliana, E. H. Juckema van Burmania,
baron Rengers van Warmenhuizen. Voorts de
minister van Staat, jhr. mr. F. Beelaerts van
Blokland, vice-president van den Raad van
State, de minister van Waterstaat, mr. dr. ir.
J. A. M. van Buuren, de minister van Staat,
jhr. mr. D. J. de Geer, de ministers C, M. J.
F. Gosellng, mr. J. A. N. Patijn, prof. dr. J.
R. Slotemaker de Bruine, mr. M. P. Steen-
berghe, de oud-minister van Economische
Zaken, mr. dr. T. J. Verschuur, de minister
'van Koloniën Ch. J. I. M. Weiter, de Duitsche
gezant, de Zwitsersche gezant, de Amerikaan-
sche gezant en de zaakgelastigde van Egypte,
de commissarissen van de Koningin in de
provincies Noordholland, Zuidholland en Lim
burg, de burgemeesters van Amsterdam en
Haarlem.
Onder de vele andere deelnemers aan den
proeftocht waren verder hoogleeraren, hooge
ambtenaren van onderscheidene departemen
ten, vertegenwoordigers van werkgevers- en
werknemersorganisaties, directeuren van be
vriende stoomvaartmaatschappijen en scheeps
werven, directeuren van vele Indische cul
tuurondernemingen, directeuren van onder
nemingen en bedrijven, die hebben medege
werkt aan den bouw van de „Oranje", ver
tegenwoordigers van officieele lichamen, van
organisaties en vereenigingen.
De overdracht van het schip.
Toen het schip zich buiten de pieren in de
open zee bevond, en alle genoodigden zich op
de bovenste dekken hadden verzameld, werd
de vlag van de Nederlandsche scheepsbouw
maatschappij vervangen door die van de ree
derij. Uit eenige honderden kelen steeg een
hartelijk gejuich op.
Na deze officieele overdracht vereenigden
de gasten zich aan een weiverzorgden lunch,
in de drie groote eetsalons van het majestu
euze schip.
Tijdens dezen maaltijd hield de directeur
der Nederlandsche Scheepsbouwmaatschap
pij, de heer D. Goedkoop Dzn., een rede,
waarin hij allereerst uiting gaf aan zijn dank
baarheid, dat Prins Bernhard dezen proef tocht
heeft willen meemaken. Ook richtte spr. tot
de aanwezige ministers woorden van groote
waardeering.
De bouw van de „Oranje" zoo ging spr.
verder was iets anders dan een gewone.
Van het bepalen van den prijs af tot op
beden kwam werkelijk geen wanklank voor.
ïn elk opzicht was de bouw, de samenwer
king met de „Nederland" ideaal. In hoofd
zaak werkten wij, bouwers van den romp,
samen met onzen diepbetreurdeen vriend
Prins en geen meeningsverschil van welken
aard ook, deed zich voor.
Met alle firma's, die mede aan de „Oranje"
werkten, bleef een prettige verhouding be
staan.
Als lid der directie van een scheepswerf
krijgt men zoo dikwijls complimenten over
een gebouwd schip. De lof, dien de directie
soms hoort, komt een groote groep mannen
toe, een groep, waaronder velen behooren,
die nooit naar voren komen, werkende op
kantoor, teekenkamer of op de werf. Die ge
heele groep mannen van de N. S. M. zou spr.
gaarne den grooten dank der directie wil
len brengen voor de toewijding die zij bij
den bouw van de „Oranje" toonden.
Spr. eindigde met uiting te geven aan den
wensch dat de carrière van dit mooie schip,
onder de bekwame leiding van kapitein
Potjer en zijn staf, evenveel voldoening aan
de „Nederland" mag geven.
Rede directeur van de Nederland
Vervolgens sprak de heer J. F. Hengel,
directeur van de Stoomvaart Maatschappij
„Nederland", die eveneens woorden van
grooten dank sprak voor de tegenwoordig
heid van Prins Bernhard, als ook voor de
belangstelling, welke de Prins de Maat
schappij gedurende den bouw van het schip
heeft betoond.
Ook de andere gasten heette spr. hartelijk
welkom.
Zich richtende tot den heer Goedkoop,
zeide spr. dat hij zich gaarne kwijt van de
taak den bouwer van het schip en zijn
naaste medewerkers in de eerste plaats ge
luk te wenschen met de prestatie, welke zij
met dit schip hebben geleverd, een presta
tie welke voor de maatschappij „Nederland"
slechts de bevestiging is van de bij haar be
staande wetenschap, dat de heer Goedkoop
en zijn medewerkers bewezen hebben een
eereplaats in de Nederlandsche scheepsbouw-
nijverheid volkomen waardig te zijn
De samenwerking is wel een zeer bij
zondere geweest. De „Oranje" heeft van
meet af aan in een groote Ja misschien
meer dan gewone belangstelling gestaan.
Op den technischen proeftocht is gebleken
dat de „Oranje" aan de door ons gestelde
eischen volkomen beantwoord heeft en in
dit verband dacht spr. voor alles met wee
moed aan wijlen ir. H. N. Prins, die toch de
geestelijke vader van dit ontwerp was en
helaas niet heeft mogen beleven tot welk
een volledig succes zijn arbeid heeft geleid.
Ook tot zijn dagelijksche medewerkers
wenschte spr. een woord van waardeering
te uiten. Hulde bracht spr. eveneens aan
ir. A. H. IJsselmuiden en aan hen, die onder
zijn leiding de machine-installatie hebben
ontworpen.
Mede tot de redenen waarom dit schip
zoo in het brandpunt van de belangstelling
kwam, moge zeker wel gerekend worden
het feit, dat hert den naam „Oranje" draagt
en dat het H. M. de Koningin behaagde het
schip op 8 September 1938 te water te laten,
terwijl Hare Majesteit nog dezer dagen
op 4 Juli van haar groote belangstelling
deed blijken door haar bezoek aan het ge
reed zijnde schip En juist tengevolge van
het feit, dart wij 't schip den naam „Oranje"
konden geven, konden wij ook dankbaar de
geboden gelegenheid aanvaarden, in de be
timmeringen van de passagiersruimten van
dit schip op bescheiden wijze onze gevoelens
van hulde en diepe erkentelijkheid aan den
roemrijken en zegenrijken stam der Oranjes
en onze vereering voor ons dierbaar Vor
stenhuis tot uitdrukking te brengen.
Zoo groeide het geheel tot het schip, dat
naar wij hopen, een nieuwe schakel zal zijn
voor de verbinding tusschen twee gebieds-
deelen van ons rijk der Nederlanden.
Zijn rede vervolgende gaf de heer Hengel
nog eenige cijfers omtrent den invloed, wel
ken de bouw van de „Oranje" voor ons land
heeft gehad.
Van de circa 12% millioen gulden, welke
aan het schip besteed werden, werd meer
dan de helft in Nederland gedurende de
bouwperiode van twee jaren vertoond
De „Oranje" is bestemd om het s.s. „Johan
de Wltt" te vervangen.
Voor de „Oranje" zal met een exploitatie-
uitgave van f 3.200.000 per Jaar rekening
moeten worden gehouden. Voor de „Oranje"
zal van de 3.200.000 circa 1.600.000 ten
bate van Nederland komen, terwijl circa
650.000 ten gunste van Ned.-Indlë zal
komen. Op de „Oranje" zullen steeds 370
personen geplaatst zijn.
Aan het slot van zijn rede wijdde spreker
nog enkele woorden van groote waardeering
en dank voor de prettige samenwerking met
de gebreders Sulzer uit Winterthur, die de
voortstuwingsinstallaties van de „Oranje"
hebben ontworpen en gebouwd.
Spreker eindigde zijn toespraak met het
commando van het schip officieel in handen
te geven van kapitein Potjes, daarbij herin
nerend aan de spreuk: „Wie varen wil zij
onvervaard, doch wake voor gevaar".
Rede minister Steenberghe.
Vervolgens hield de minister van Econo
mische Zaken, mr. M. P. L. Steenberghe
een korte toespraak, waarin hij wees op de
beteekenis van den scheepsbouw in het al
gemeen en op den bouw van een schip als
de „Oranje" in het bijzonder.
De minister stélde vervolgens het belang
van goede verbindingen tusschen Nederland
en Indië in het licht, die het hunne bijdragen
tot de bevordering van de economische be
trekkingen tusschen belde gebiedsdeelen.
Tenslotte noemde mr. Steenberghe den
relatieven goeden gang van zaken in de
scheepvaart een verheugend teeken in som'
bere tijden als deze
e. Hagen.
HAMBURG, 13 Juli. Het gisteren van hier naar
Rotterdam vertrokken Duitsche s. Hagen kreeg
op de Elbe, nabij Schulau, machineschade en is
hier hedenmorgen teruggekeerd.
NIEUWE WATERWEG aangekomen
14 Juli namiddag:
9.55 STAD MAASTRICHT, Wabana; 10.10
TURUGA MARU, Japan; 11.5 JUNIUS HUGO
STINNES 27 (Duit), Norrkoping; 11.15 HER
MANN ANDERSEN (Duit. t.), Hamburg n. Per
nis; 11.20 VIOLA (Duit), Hamburg; 11.35 RO
BERT MULLER VIII (Duit), StettinVARING
(Zw.), Yxpila; 11.50 THERESIA L. M. RUSS
(Duit), Grt. Yarmouth; PRINSES BEATRIX,
Londen
vertrokken
14 Juli namiddag:
3— PAULA, Koningsbergen; STELLING, Sun
derland; 3.25 FOXEN, Karlstad; 3.40 KONSUL
SCHULTE, Brahestad; 4.SUD, Helgoland;
4,55 ANNA PETERS, Ellenbogen; 6.45 THEDA
FRITZEN, Wilhelmshaven. ACTINIA, King'»
Lynn; SABINE HOWALÖT, Narvik; 7.25 VI-
DAR, Antwerpen: CORTE F.EAL, Oporto; 7.50
VENUS (Nept.), Stettin; DWARSSEE, Peter
head; 8.— SVETI DUJE, Narvik; EDWARD
BLYDEN, Aarhuus; ARETE, Cardiff; SIZI-
LIEN. St. John's N.F,8.10 FALK, Stettin;
BATAVIER III, Londen; 8.40 BALI, Oslo; 8.10
DORINGTON COURT, Newcastle; GOTAaLS,
Lissabon; ALGARVE, Portlmao; VULKAN, m.,
Rostock. JASON (Nept.), Danzig.
9.35 LORENZ W. HANSEN, Ruflsque;
STROMBOLI, Drammen; POLLUX (Nept.),
Stettin; JAUNJELGAVA, Koningsbergen; TRI-
TON (Ned. m.), Harburg; 9.55 IRENE (Ned.),
Lissabon. 10.— MANTO (Ned.), Pasajes.
Wind 2.W., flauwe koelte, kalme zee, regen,
IJMUIDEN aangekomen 14 Juli USSURI, Le
ningrad voor Zaandam: NICOLAOS FILINIS»
Londen; VENERSBORG, Hemosand; HOOK.
WOOD,' Newcastle.
Vertrokken 14 Juli: RODINA, Antwerpen;
MOYLE, Newcastle; OISE, m„ Parijs- JANTI-
NA, m., Boston (L.); BAARN, Chili; BOMMA,
Oslo- DR. HEINRIck WIEGAND, Rotterdam;
DOROS, Gdynia; RABENHAUFT, m., Barn
staple; SKAGUL, Malmo.
VLISSINGEN 14 Juli aangekomen; PRINSES
BEATRIX, Harwich; FIVEL, m., Aberdeen;
NORRUNA, Sundsvall, bunkert, bestemming
Alexandria
vertrokken: KONINGIN EMMA, Harwich;
WALUW, m., Londen; JACOBA. m., Londen;
gep. naar Antwerpen; GUNLOG, Rochester;
NYROCA, Southampton; MACEIO, Bremen;
GEORGE M. LIVANOS, Buenos-AyresHELM-
SPEY, Rouaan
eep, van Antwerpen: SUIDOLEIN'E, t., Port
Arthur; ARICA. Duinkerken; PRINSES BEA
TRIX, m., Rotterdam; POSEIDON, Nordenhamn;
LISTRAC. Rotterdam; ERICA FRITZEN, Em-
den. BIRKER FORCE. Garston; VIBEKE
MAÊRSK, Rotterdam; WILLOWDALB, La Ro-
chelle; JESSICA, Hamburg; LIBELLE, Leith;
BERNINA, KopenhagenFLANDRIA, Gothen
burg; MAkNA, Drammen;
gep. naar Gent: NILS STURE, Poole;
gep. van Gent: GWENTHILLS, Newport;
ALOUETTE, Londen; KILREA, Goole.
ZAANDAM aangekomen 13 Juli: ABEL TAS
MAN, Mlstley, ledig, Wagenborg.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
MELÏSKERK (uitr.) 14 te Las Palmas.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
OBERON, Malaga n. Cadix p. 14 Gibraltar.
HERMES, Challcis n, Rotterdam p. 14 Gibraltar,
MEROPE 14 van Tanger n. Gibraltar.
BAARN 14 van Amsterdam naar Chili.
DOROS 14 van Amsterdam naar Gdynia.
MEIJER CO.'s SCHEEPVAART MIJ.
BENMACDHUI Japan n. Rott. 14 v. Colombo,
ACHILLES Japan n. Rotterdam 14 v. Penang.
AGAMEMNON, Japan n. Rett. 14 te Marseille.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
TABAKAN (kampeerreis) 15 (6 v.m.) te Velaep
verwacht.
Tableau de la troupe en speelplan.
Medewerkenden bij „De Vereenigde
Schouwspelers" (onder leiding van Pierre
Mols) in het a.s. seizoen zullen zijn: De da
mes En-ny Mols-de Leeuwe, Tine Medema,
Minny van Ollefen, Ans Koppen, Betty Grit-
Vink, Ada van Duljl, en de heeren Pierre
Mols, Jan Mulder, Piet te Nupl, Tlheo Vink,
Teddy Goeth, H. Bouber Jr. en A. Vis-
scher J.r
Vanaf 16 September tot einde October,
en gedurende de maand Januari zal het ge
zelschap het „Beatrix-theater" (v.h. Rika
Hopper theater) bespelen, en aldaar de eer
ste opvoeringen geven van „Moeder Natuur"
van Andxé Birabeau, en „Vrouwenbiecht"
(le duel) van Henri Lavedan (v. d. Acade
mie Francaise) in nieuwe, eigen vertalingen.
In de maand Januari: „on Stage" van Ben
jamin M. Kaye.
In de tweede helft van November zal het
gezelschap Theater Carré bespelen met het
befaamde stuk „het teeken der kruises" van
Wilson Barrett, eveneens in een nieuwe,
eigen vertaling. Van deze stukken bezit de
heer Mols de alleen-opvoeringsrecbten.
het oudere repertoire blijft gehand
haafd: „de Rozenkrans", de „Man zonder
manieren", „Optimist moet je zijn" e.a.
De regie zal gevoerd worden door de hee
ren Erich Schönlanlk en Pierre Mols. De ad
ministratieve leiding berust bij den heer Fr.
J. Wertwijn.
ROTTERDAM aangekomen
14 Juli namiddag:
3.45 FRANZ JURGEN (Duit), Oxelosund, N.V.
Seam, Waalhaven, F. Swarttouw, erts; 5.30 OST
(Duit), Helgoland, Schulte Bruns, Waalha
ven, F. Sw„ ledig; 6.15 BERNH. SCHULTE
(Duit), Helgoland, Schulte Bruns, Maashaven
N.z., ledig; 6.30 DIANA (Duit), Hamburg, Nü-
bel Co., Waalhaven, F. Sw„ stukg.7.30
SUDSËE (Duit), Wilhelmshavn, Lehnk'ering
Co., Waalhaven 43, ledig; FAGERVIK, Dor
drecht, N.A.B.O., Waalhaven 72, ledig. 8.
APPLEDORE (Eng.), Bahia Blanca, Wambersie
Zn., Maashaven 17, graan; 8.15 SCANDIA,
t., (Deen), Baytown, Am. Petr. Cy., A.P.C. Per
nis, steiger 1, olie: 8.40 PAN GOTHIA, t., (Zw.),
Constantza, Am. Petr. Cy., A.P.C. Pemis, stei
ger 2, oliel
ACTIEF, Groen, 13 van Hamburg naar Kleeft
BERNINA 14 v. Antwerpen n. Kopenhagen.
BBRN1SSE 14 van Rotterdam te Hamburg.
GEZINA, Sap, 13 van Hamb. naar de Rijn.
NEERLANDIA de Groot, 13 v. Hbg. n. Duisburg
PRUDENTIA, Muller 13 v Hamb. n. Ludwigsh.
SOLI DEO GLORIA 13 van Hamb n. Dortmund,
AKELD 13 v. Rott. te Shields.
AKERSHUS 11 v. Amsterdam te Oslo..
ARRIVAIN 14 v. Rotterdam te Lelth.
BETTA 12 v. Rott. te Gdynia.
BRAGE Rott. n. Stockholm 11 v. Karlshamn.
BRIKA Rett. n. Savona p. 13 Ouessant.
BERTHA FISSER Rottm. n. La Plata p. 18
JVlcLd eira
BIENVILLE Rott. n. Georgetown 13, 40.57 N«
en 14.42 W.
CARL MATHIESSEN Rott. n. Westervlk 11 V,
Oxelosund.
CITY OF PARIS 13 v. Rott. te Kaapstad.
CRISTALES 13 v Rott. te Swansea.
CITY OF KARACHI Rott. n. Beira 13 V. La»
Palmas.
CAPE NELSON Christm. EU Vlissingen 18, 260
mijl van Lands End.
CARMELFJELL Rottm. n. Chicago 13 te Toronto
CYMBELINE Rottm. n. Key West 13, 70 mtjl
ZZW van Lands End.
DUBRAVKA 9 van Rotterdam te Triest (verb.);
ERNA OLDENDORFF, Rottm. n. Algiers p. 12
Dungenéss.
ERGO 13 van Rotterdam te Shields.
ÉSSEN Rott. n. Macassar p. 13 Dungenes».
ELGö 12 v. Amsterdam te Einden.
FRIELXNGHAUS, Rottm. n. Lulea p. 14 Holten.
FIANONA Rott. n. Pto. Marghera p. 12 Wight.
FALCON 13 v. Harlingen te Londen.
FRIEDENAU 13 van Rotterdam te Hamburg.
GUËLMA Rotterdam n. Savona p. 14 Gibraltar.
GLYNN, Rottm. n. Rouaan, p. 13 Dover.
GNEISENAU Rott. n. Kobe 13 v. Hongkong
HELIOS, Rottm. n. Lissabon p. 13 Dungenes».
HERSTEIN, Rottm. n. S. Franc. p. 13 Dungenes»
HANS LEONHARDT Rott. n Campbellton (N.B.)
12. 35 mfll ZO. v. Land's End.
HUSIMI MARU Rott. n. Japan 12 te Singapore
HENRY STANLEY Rott. n. West-Afrika 13 te
Madeira.
HOEGH SCOUT Rott. n. Danzlg p. 13 Holtenau,
JAMES HAWSON 22 v. Rot. te Abadan verw.
JOHANN WESSELS 13 V .Rott. te St. John (N.B.)'
JOHANN BLUMENTHAL, Rott, n. Koningsb,
p. 12 Holtenau.
KARA Zaandam n. Archangel 10 v. Kopervik.
KYBFELS Rott. n. Calc. 12 te Madras.
KAIDA Delfzijl n. Sharpness 12 v. Zeebrugge,
KALO Amsterdam n. Mombassa p. 13 Ouessant,
LINDA Amstm. n. Bilbao p. 13 Dover.
LARGO 13 v, Amsterdam te Shields.
LOUIS DE GEER 12 v. Zaandam te Blyth.
LAURBLWOOD t., 11 V. Rot.t te Curasao.
MELROSE ABBEY 13 v. Rotterdam te Hull.
MOUNT RHODOPE Rott. n. Para p. 13 Madeira
MELITO Rot.t n. Brisol p. 13 Beachy Head.
MAGDAPUR 13 v. Rotterdam te Boulogne.
MEDEA (Nept.) Rott. n. Koningsbergen 13 te
Kopenhagen.
MOLDANGER 13 v. Rott. te Seattle.
MARIE FISSER 11 v. Rott. te Koningsbergen,
MONTAN Rottm. n. Kopenh. p. 13 Holtenau,
MARY SLESSOR 12 van Rotterdam te Lagos,
NORDLAND 11 v. Amsterdam te Gdynia
NAGU 12 v. Amst. te Danzig.
NORDMARK 13 van Rotterdam te Hamburg.
POLLUX. Rottm. n. Trinidad p. 13 Dungeness.
PROWESS 13 v. Rotterdam te Hull.
PUCK 1'2 v. Rott. te Gdynia.
POZZUOLI 12 v. Rotterdam te Venetië,
PETRARCA 12 v. Rotterdam te Genua.
PEARU Rottm. n. Tallinn 13 te Hamburg.
RING 10 v Rotterdam te Söderhamn
RUBICONS 9 v. Rotterdam te Ravenna.
RHEIN 14 van Amsterdam te Hamburgh
SPIDOLA 10 v. Amsterdam te Ventspils.
SANTAREM Rot. n. Santos p. 13 Dover.
STORMARN Rott. n Bilbao 12, 15 mt)l Z. v. Nltofl
SCHARNHORST Rott. n, Japan p. 13 Cowes.
SKOTTLAND Rot. n. Dakar 13, 30 mijl OZO. V,
Niton.
SHANTUNG 11 v. Rott. te Kopenhagen.
SCHARNHORST Rott. n. Japan 13 v. Southptn,
SUAVITY 12 v. Zwilndrecht te Liverpool.
STOCK FORCE 12 v. Amst. te Londen.
SAN MARCO Vliss. n. Masaowah 14 van Suez,
TEDDY, Vlissing. n. Pt. Arthur p. 13 B.-Head,
TYNNINGO 13 v. Rotterdam te Shields.
THE DUCHESS 13 v. Rott. te Blyth.
TORUN 10 v. Terneuzen te Gdynia.
TUNISIA Rott. naar Savona p. 13 Dungeness,
TORA 13 v. Delfzijl te Londen.
TRICOLOR Rotterdam n. Japan 13 van Suez
TABORFJELL Rottm. n. Chicago p. 13 F. Point.
TILSIT 14 van Rotterdam te Hamburg.
TROYBURG 14 van Rotterdam te Hamburg.
WALLACE ROSE 13 van Rotterdam te Goole,