Waarom oorlog?
JFJsrssgF* rh voor'
Y eiligheidsmaatregelen
in Museum Boymans.
ROTTERDAMSCHE
RECHTBANK.
De meening in Amerika.
burgerlijke stand.
J;bJ-SSSf'-T
i -i£& W-W s—
IJSSELMONDE.
SCHOONHOVEN.
EEN PLAN VAN CIRCA
anderhalf milliioen.
Voor aanschaffing van 26
batterijen luchtdoel-
kanonnen.
VLAARDINGEN.
BERKEL EN RODENRIJS.
MAASSLUIS.
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1939
LUCHTBESCHERMING.
EEN VOORBEELD TER NAVOLGING.
IN HET RUIM GEVALLEN.
INLICHTINGEN VERZOCHT.
p»,
...PB— J-
voegd utoeto» va» 1=
HET ONGELUK TE RENKUM.
Tweede slachtoffer geïdentificeerd.
AANWIJZING VAN CANDIDAAT-
SURNUMERAIRS BIJ DEN DIENST
DER BELASTINGEN.
De directeur van het Museum Boymans
te Rotterdam meldt ons:
De beveiliging van de kunstverzamelingen
In het Museum Boymans is thans vrijwel ge
reed gekomen. Het museum bezit vóortref-
feiijke kelders, die zeer goed geschikt zijn
om de verzameling tijdelijk op te bergen.
Bovendien zijn twee zalen scherf vrij gemaakt
om de meubels en enkele zeer groote scml-
derijen te kunnen herbergen.
In deze tijden moet men echter op alle
eventualiteiten voorbereid zijn. Er kunnen
Zich omstandigheden voordoen, die een snelle
algeheele ontruiming noodzakelijk maken.
Alle genomen maatregelen zijn dientenge
volge daarop gericht. Voor een honderdtal
van de belangrijkste schilderijen zijn prac-
tische kisten vervaardigd, die van een hand
vat voorzien zijn. De schilderijen, die niet op
deze wijze behandeld worden, blijven in de
lijst, omdat deze op zichzelf reeds een be
scherming vormt. De hoeken zijn van „wor
sten" voorzien.
De collectie glas, porselein en aardewerk
in 300 manden met hengsels verpakt. Ge
durende ruim 14 dagen hebben zes assisten
ten met de meeste zorg en toewijding deze
Akanten arbeid verricht.
.Het mogen dan onaangename maa g
Zijn, toch zijn zij noodzakelijk. Het blijkt ma
jners de belangrijkste taak van e aan
beheerder om de kunstscha
zijn zorgen zijn toevertrouwd, zoo gaaf mo
gelijk af n het nageslacht over te dragen. In
het bijzonder geldt dit voor d^oud van
Zitting van 15 September.
reeks van onvervangbare kunstwerken heeft
en bovendien talrijke belangrijke bruiklee-
nen van particuliere verzamelaars. Deze
bruikleenen worden geheel op dezelfde wijze
behandeld als het eigen bezit.
Het spreekt echter vanzelf, dat het kunst
leven in Rotterdam, zooals zich dat in Boy
mans manifesteert, niet stopgezet wordt. Het
moet zich aanpassen aan de omstandigheden
en nieuwe wegen zoeken.
Van Maandag a.s. af, zal de bibliotheek en
de reproductie verzameling weer toegankelijk
zijn. Zij, die zich interesseeren voor de kunst
literatuur, of zich wenschen te verdiepen m
de tijdschriften, waarvan het museum zeer
rijk voorzien is, kunnen dagelijks terec
Ook tijdelijke tentoonstellingen zulleni g -
houden worden. Aangezien de leven e
stenaars in het bijzonder in de toekomst den
terugslag zullen vinden van de ongunstige
tiiden, zullen in de eerste plaats exposities
■Jnrden ingericht van Nederlandsche heden-
daigsche kunstenaars, waarbij speciaal aan
retrospectieven" gedacht wordt. De Rotter
damsche kunstenaars zullen hun jaarlijksche
amscn kunnen behouden.
6De°Kersttentoonstelling uit particulier be-
*it zal, evenals vorige aren ingericht wor-
hen. Bovendien zullen lezingen in de voor-
^achtszaal worden georganiseerd.
De doelmatige bouw van het nieuwe Mu-
seum Boymans, waarbij de bibliotheek, de
aMa en de zaal voor tijdehj^e tentoonstellin-
fn apart van het eigenlijke museum toegan-
kelijk zijn, treedt ook thans weer duidelijk
°P den voorgrond.
Vrijdagavond hebben de bewoners van het
u lzenblok Netteboeotersstraat-Taandersstr.
een bijeenkomst gehouden in het Wester
volkshuis om gemeenschappelijk tot maat
regelen te komen voor luchtbescherming. De
leden van het vocrrloopdg Blokcomité wer-
den als zoodanig gekozen.
Er is een financieele basis geelgd, waar-
door het mogelijk zal worden de noodige
wbthoschermingsmaterialen aan te schaf
fen 'teneinde zooveel mogelijk klaar te stahn
om' eventueel komende moeilijkheden het
hoofd te bieden.
Het bestuur van Sparta heeft besloten aan
militairen voor alle wedstry e
competitie van den K. N. v- J
gang tot zijn terrein te verleenen.
De milicien H. Snel, alhier gedetacheerd,
is bij werkzaamheden op een binnenvaar
tuig aan de Lloydkade in een ruim gevallen.
Met een hersenschudding werd hij door een
auto van den G- G. D. naar het ziekenhuis
aan den Coolsingel vervoerd en daar ter
verpleging opgenomen.
De Commissaris van Politie der 2e afdee-
ling (Bureau Sandelingplein) verzoekt den
wielrijder, die op Donderdag, i4 September
1939 te omstreeks 19.45 uur in de Both
straat een vierjarig kind aangereden heeft
zich aan genoemd bureau te vervoegen tot
het verstrekken van inlichtingen.
Aangitfen von 15 September 1939
BEVALLENF. Gongnep geh Halk^L P.
geb. Goor d. - M. J. Jonkman geb. Kreite z-
fr M v d. Made geb. v. Dijn d. P. W. Fie
L" „Ih Vlasveld z. W. Lubbers geb. Vier-
terse ge Ballegoie geb. Schmidt z.
leVK Monster^'geb. Janik d. - J. v. _d. Wilde
E van Dordrecht geb. Noten-
Keu. öyaai.» V gtrack z. J. A. Langen-
boom d. S. Stok geb. e chretien geb. Ver
dam geb. Beenen z. b Bömer z. a.
H. A. v._f. Sterke
Verduistering en diefstal.
De 24-jarige monteur W. v. d. M., recidi
vist en gedetineerd, heeft terechtgestaan als
verdacht van verduistering van een motor
fiets en van diefstal van eenige kleeding-
stukken. t
Verdachte bekende beide felte"- °P 8 Juli
had hij den rijwielhandelaar J. Steenbakker,
wiens vertrouwen hij eenigermate gewonnen
had doordat hij hem bij den verkoop van
aan fie.ts geholpen had, wij s gemaakt, dat hij
een kooper wist voor de motorfiets, die
Steenbakker in zijn zaak had staan. Steen
bakker had het toen goedgevonden, dat v. d.
H het vehikel even probeeren zou. Verdach
te was er niet meer mee teruggekomen, doch
hii was naar een anderen handelaar gereden,
aan wien hij het van de hand deed. Op 1
Augustus, toen verdachte onderdak had ge
kregen op het kamertje van iemand, dien
hij in de strafgevangenis had leeren kennen,
verdween hij met diens colbertcostuum en
regenjas, welke kleedingstukken dadelijk in
een bank van leening terecht kwamen.
Nadat de benadeelden als getuigen waren
gehoord, heeft de vertegenwoordiger van het
O-M., mr. J. C. V. Meischke, er op gewezen,
dat behalve de ten laste gelegde feiten, ver
dachte nog meer op zijn kerfstok heeft. Die
dingen zijn niet in de dagvaarding opgeno
men, omdat ze ter kennis van spr. zijn ge
komen, nadat de dagvaarding al opgesteld
was. Deze feiten betreffen eveneens een fiets
en kleeren, die verdachte te eigen bate heeft
verkocht, terwijl het eigendom was van een
ander. Er is over verdachte een reclassee-
ringsrapport uitgebracht door het Hooge
Land, dat tot een gunstige conclusie komt,
maar' wanneer de rechtbank op dit advies
zou ingaan, zou het een bespotting zijn van
het instituut van de voorwaardelijke ver
oordeeling. Verdachte heeft herhaaldelijk 'n
kans gekregen. Hij is drie maal voorwaar
delijk veroordeeld, doch in de twee laatste
gevallen moest de straf ten uitvoer worden
gelegd. Verdachte moet dus nu maar hebben,
wat er op staat. Spr. eischite 1 jaar en 9
maanden gevangenisstraf.
Oneerlijke dienstbode.
Vervolgens heeft terechtgestaan de 33-
jarige dienstbode I. O. die omstreeks Januari
van dit jaar een bedrag van 39 zou hebben
weggenomen ten nadeele van den loswerk-
man D. Burger te Reeuwijk, in wiens dienst
zij geweest was. De loswerkman verklaarde,
dat hij, na de dood van zijn vrouw genood
zaakt was geworden hulp in zijn huis te ne
men. Hij had geschreven op 'n advertentie en
was zoo in connectie gekomen met verdachte,
die hij aangenomen had, zonder dat hij naar
referenties had gevraagd. In een kast in zijn
woning stond een kistje, waarin getuige
100 de opbrengst van het vetgemeste
varken bewaarde. Nadat verdachte een
week in zijn dienst was geweest, vermiste
getuige een bedrag van 13. Hij ontgaf zich
dat echter en had nog geen verdenking op
de dienstbode, maar de volgende week en
de daarop volgende week vermiste getuige
telkens 13. Dat was hem toen te machtig
geworden. Hij had verdachte ontslagen en
aangifte bij den veldwachter gedaan.
De volgende getuige was de caféhouder
J. D. Corts uit Ouderkerk aan den Rijn, in
wiens dienst verdachte was geweest van Mei
tot October. In die periode beeft getuige
eenmaal f 10 vermist uit een portemonnaie,
die in een kast lag en waarin getuige de kas
bewaarde van een vereeniging, waarvan hij
penningmeester was. Hij had er geen aan
gifte van gedaan, maar wel had hij het ge
val zoo eens ter loops aan den veldwachter
verteld. Tijdens haar diensttijd is de politie
een huiszoeking komen doen in haar kamer
tje, zulks in verband met de vermissing van
een brillanten ring in een van haar vorige
diensten. De manier waarop verdachte toen
tegen de politie te keer ging, was voor ge
tuige aanleiding verdachte er op te wijzen,
dat zij op den verkeerden weg was.
Mevrouw A. J. GoedhartBrinkers heeft
verdachte van October tot December in
dienst gehad. In dien tijd heeft haar man een
bankbiljet van 10 vermist uit een kistje
met geld, dat hij voor zijn zwager bewaarde.
Toen getuige van die vermissing vernam,
heeft zij eens gekeken in de portemonnaie
van verdachte die in haar kamertje lag.
Daarin heeft getuige toen een bankbiljet
aangetroffen. Toen haar er later naar ge
vraagd werd, ontkende zy en. toen was er
ook geen bankbiljet van 10 meer in haar
portemonnaie.
De kapitein-intendant w. C. Wensink uit
Voorburg verklaarde verdachte tot Mei van
het vorig jaar dienst te hebben gehad. Na
haar ontslag vermiste getuige een brillanten
ring die in een doosje in een boekenkast
opgeborgen was geweest.
Verdachte ontkende zich aan den ten laste
gelegden diefstal te hebben schuldig gemaakt
en o°ok van de overige vermissingen wist zij
niets-
De vertegenwoordiger van het o.M. was
van meening dat het getuigenis van den los
werkman Burger door de verklaringen van
de overige getuigen op dusdanige wijze
wordt aangevuld, dat het ten laste gelegde
a]s bewezen mag worden beschouwd. Spr.
eischte 4 maanden gevangenisstraf.
De rechtbank besliste, dat het noodig is,
dat over verdachte een psychiatrisch rapport
door dr. w. N. Donkersloot zal worden uit-
gebracht, alsmede een reclasseeringsrapport
„L T einde werd de zaak teruggewezen
r en rechter-commissaris.
„Het karakter van den aan
staanden oorlog is een zaak
van voorspellingen, waarin de
speelruimte voor vergissingen
breed is".
Hans Speyer
our time".
in „War in
Zwart <1.' J. van Rumpt geb
M. de Koning geb. Vuik
Poolen'geb. v. d. WelJL reb"'van Weelden d.
E. Alsem geb.
vanBodegraven z. C. T. ^^gfard d!° N.
a. -r- XTa
W. J. de Graaf geb. v. a. Keesmaat
Berhout geb. Langendoen z. 1 rierkx d.
geb. Winters d. - R. v. d. Geijn geb. Dentx u.
J- S- P. H. Troost geb. LeutholH Z.
GEHUWD: E. J. Jonkenr jm. 28 j. en
O. xana 24 1 -rn
Tu?ri^^LErDEN: v- Steensel d. X d. E.
we^ van j M_ l Maaa 7g j. H. Ver-
J. Hotting si Y: 82 - A" J' Verseveld Vr-
hoTfJ geb^Tiem^11^08 ^gegeven: A. v. Neijen-
De Duitsche totalitaire „Wehrwirtschaft".
Een volk in wapenen. De organisatie van
heel het economische en sociale leven in
militaire lijn.
Het bedoelt, zegt de Amerikaansche pu
blicist PeterDrucker, een niet-economische
basis van een maatschappij, waarvan alléén
de fagade van een industrieel land onver
anderd is gebleven. Het bedoelt meteen de
volle ontplooiing ,van den arbeid, waarbij
het groot gaat daardoor den demon der
werkloosheid te hebben uitgebannen.
Welk laatste weer niet zeggen wil, dat
deze hoog opgevoerde bewapening geen
militair einddoel heeft. Het bezit van zuik
een geweldige oorlogsmachine maakt een
eventueel gebruik ervan onvermijdelijk.
De zakelijke inhoud van de Duitsche
Wehrwirtschaft, meent Peter Drucker, is de
poging, het streven, om alle sociale betrek
kingen te maken naar het model van de
verhouding tusschen een superieur en een
ondergeschikt officier, en tusschen dezen en
zijn manschappen. Het probeert het gezag
tot bevelen te stellen in de plaats van het
economisch recht, de onderscheiding van
militaire in plaats van economische ver
diensten, de eere-code van een leger m
plaats van privé winstmotieven, en de func
tie van den individueelen soldaat in die van
den arbeider in de gemeenschapslinie te
stellen.
Alles dus moet ondergeschikt gemaakt
worden aan militaire doeleinden.
„Wehrwirtschaft" ziet de heele natie en
heel het volk als één leger.
De burger heeft geen beteekenis. Zeifs
journalisten moeten een uniform aantrek
ken, want men kan geen beroep meer zien
buiten verband van de militaire organisatie.
Het maakt de arbeiders onderworpen aan
een militaire eere-code, en doet hen ver
antwoordelijk zijn aan een martiale wet.
Iedereen moet fit gemaakt worden voor den
oorlog.
Achter dit alles zit een vast systeem. Pe
ter Drucker wijst er op hoe de eerste orga
nisatie bedoeld was voor de groote massa.
Als een soort privilegie voor het volk werd
„Kraft durch Freude" opgezet om dat volk
af te leiden van eigen organisaties, bonden,
en de daaruit vloeiende samenkomsten en
ongecontroleerde meetings.
De boerenstand kreeg vervolgens de
vleiende onderscheiding, dat hij zich mocht
beschouwen als de „biologische ruggegraat
van het ras", hij kreeg jongelieden uit stad
en land toegevoegd als onbetaalde helpers
bij zijn landarbeid.
De arbeiders weer werden gelukkig ge
maakt met het „Feest van den Arbeid", als
het hoogtij van het nazisme, in vervanging
van den afgeschaften socialistischen lsten
Meidag.
Naast den boerenstand als de biologische
ruggegraat werd de arbeider geprezen als
de geestelijke ruggegraat van de natie. De
middenstand op zijn beurt werd gevleid als
„de standaarddrager van de nationale cul
tuur".
Verder hooren we van een Manner- und
Frauenbund, de stormtroepen, den verplich
ten Arbeidsdienst, de Hitlerjugend, die allen
ten doel hebben den minderbevoorrechten
klassen een schijn van gewicht en belang
rijkheid te geven.
Semi-militaire organisaties, welke gelijke
lijk moesten uitgroeien tot een volk in wa
penen.
Met dit al, zegt Drucker, is alle vrijheid
zoek. De arbeider mag niet staken. Hij heeft
zooveel te werken als hem gezegd wordt. Hij
heeft geen bemerkingen te maken noch werk
elders aan te nemen. Hij mag niet van de
eene stad naar de andere trekken zonder
verlof, noch het land verlaten.
Er bestaat zooveel als een hie hische
eenheid, in welke elk lid, van den L.igste tot
den hoogste geen enkele vrijheid heeft om
maar eenige beschikking te nemen.
Hij heeft alleen blindelings de bevelen uit
te voeren en op te volgen van zijn superieur.
Hij heeft die bevelen uit te voeren, zonder
eenig tegen woord, zoowel wat zijn eigen per-
„Handen omhoog!"
Uitspraken.
Dc rechtbank heeft veroordeeld:
=tni wppono iaar, uitvoerder te Ammer-
totTiaaP°ging tot doodslag op zijn
J. C 18 jaar, monteuf Jverschie we-
gens het aan zijn onvoorzichtig rijden te
ut tn nr> dm r 6 door kem bestuurde
vrachtauto op den Bovendijk te Overschie in
aanrijding was gekomen met den S B.
Middelburg, die dientengevolge was Heval_
len en het linker sleutelbeen, benovens den
linkerarm had gebroken, tot 25 boete subs.
10 dagen hechtenis.
In de zaak van A. B-, oü jaar, magnetiseur,
annellant van een vonnis van den kanton
rechter alhier, waarbij hy, wegens het onbe-
r^oAtd tot vier maal 50 boete subs,
vier* maal 5 dagen hechtenis, heeft de recht
bank het vonnis bevestigd.
soonlijke als zijn economische belangen be
treft, en hij heeft alleen te zien naar de be
langen van het geheele sociale leven.
Ook de industrieel wordt niet geraad
pleegd maar krijgt zijn orders zonder eeni-
gen naderen uitleg of verklaring.
De man van zaken is even onvrij als de
arbeider, hij kan niets doen zonder verlof.
Hij moet-niet probeeren bij zijn concurrent
een arbeider weg te lokken. Hem wordt ge
zegd welke loonen hij heeft uit te betalen.
De prijs waarvoor hij zijn producten moet
verkoopen, wordt willekeurig vastgesteld.
In vele van de groote industrieën, als bijv.
bouwmaterialen, schoenen, en meststoffen, is
de bepaalde prijs, waarvoor hij zijn orders
moet uitvoeren belangrijk minder en be
neden den kostprijs.
Bij gouvernementsorders wordt den indu
strieel gewoon bevolen en gezegd, wat hij
te leveren heeft, en voor welken prijs; en 80
procent van deze orders zijn gouvernements
opdrachten.
In deze overorganisatie schuilt natuurlijk
een zeer bedenkelijk gevaar.
Peter Drucker herinnert er dan aan, dat
Duitschland in den wereldoorlog van 1914
den Marneslag verloren heeft wegens deze
óver-organisatie en óver-centralisatie van
zijn legers, omdat dit den officieren de macht
ontneemt op eigen gelegenheid een beslis
send besluit te nemen, zonder goedkeuring
van het hoofdkwartier.
Een tijdelijke stagnatie in de verbindingen
tusschen het hoofdkwartier en de twee le
gercorpsen, die zoo snel op Parijs marcheer
den, leidde tot een panischen terugtocht. In
de minder sterk georganiseerde Fransche le
gers kon een ondergeschikt generaal tegen
alle plannen en orders eigenmachtig de be
slissing nemen om deze terugtrekkende le
gers te achtervolgen en te attaqueeren.
Nu onder Hitier zijn het leger en heel het
leven van het Duitsche volk nog straffer ge
organiseerd dan het leger vóór den grooten
oorlog ooit was. Elke onverwachte ontwik
keling, hoe onbelangrijk misschien ook, kan
tot een niet op te lossen probleem worden,
dat chaos en paniek verwekt.
In een volmaakt gecentraliseerde organi
satie is nu eenmaal, wat Druckner noemt de
„blauwdruk" iets heiligs, maar als deze toe
vallig niet klopt, gaat alles mis.
Organisatie toch kan nooit aanvaard wor
den als een ding op zich zelf.
De Duitsche Wehrwirtschaft kan alleen
gerechtvaardigd zijn, indien de oorlog niet
meer beschouwd wordt als een kwaad, maar
als een ondubbelzinnig goed. Bewapening
als een middel om den demon der werkloos
heid uit te drijven is even onredelijk als de
werkloosheid zelve.
Nu moet bewapening voortgezet worden
als het hoogste doel en de niet-economische
maatschappij moet doorgaan te steunen op
een natie in wapenen. Daar is geen ander
alternatief.
In zulk een toestand bestaat er maar één
uitwegde schuld op anderen te schuiven.
De innerlijke conflicten, die zich binnen
slands voordoen, moeten afgewenteld worden
op de vijanden van buiten af.
De totalitaire landen moeten daarom voort
durend vijanden uitdenken, tegen wier agres
sieve plannen zij zich -hebben voor te be
reiden. Voor hun eigen rechtvaardiging moe
ten de totalitairen volhouden, dat de anderen
voornemens zijn aan te vallen en dat daardoor
zeifverdediging hen drijft zich tot de tanden
te wapenen. Zij doen het voorkomen alsof zij
tjegeerig zijn om te ontwapenen, maar zij
Zjjn er onmachtig toe, omdat zij voorgeven,
dat er gevaar dreigt.
Zoodra het Duitsche volk toch blijken gaf
volstrekt afkeerig te zijn van oorlog, begon
Hitier zijn bewapening en oorlogsvoorberei
ding te rechtvaardigen door te wijzen op de
samenspanning van Winston Churchill en
Anthony Eden.
Voor zijn eigen voortbestaan toch heeft het
totalitarisme permanent samenzweringen en
dreigende bondgenootschappen noodig. Eerst
was het Moskou en het bolsjewisme, waarvan
nu eens opeens wordt afgezien toen de
Britsche staatslieden en bankiers, het Tsje
chische leger, de Joden en de Katholieke
Kerk.
Bewapening, totalitaire organisatie, de on
derdrukking der vrijheid, de vervolging der
Joden en de oorlog tegen den godsdienst en
de kerken, 't zijn allemaal teekenen van
zwakheid 'meent Peter Drucker en niet van
kracht. Maar dit alles vindt zijn wortelen in
de zwartste en meest fatale wanhoop.
Sinds de totalitairen geen God meer erken
nen, hebben zij wij zullen Druckers' uit
spraak nog maar een weinig verzwakken
een leider noodig, voor wien het verkeerde
recht is, de valschheid waarheid, de illusie
werkelijkheid en leegheid inhoud is.
De dictator heeft altijd gelijk, hij kan zich
niet vergissen. Hij maakt uit wat goed is of
slecht. Zijn positie staat buiten en boven de
samenleving, en rust niet op eenige sociale
sanctie.
Alleen dit kan een totalitaire maatschappij
draaglijk maken. Alleen een blind en onbe
redeneerd geloof in den leider kan een
zekerheid van overtuiging geven, welke de
totalitaire idee zelf nooit kan geven, en niet
te geven heeft.
Wij hebben 't zoo dikwijls door de radio
gehoord, Hitier zegt zich een gezondene van
God te weten, maar dit is een ijdele en leege
phrase, want hij noch zijn volgelingen geloo-
ven in dien God.
Zijn „mandaat van het volk" is even zin
loos, want hij erkent niet het recht van het
volk om zijn eigen regeerders te kiezen.
Ondanks alle durende propaganda vreezen
de massa's in de totalitaire landen den oorlog
evenzeer als die in de democratische staten.
Het verloop der gebeurtenissen der laatste
jaren wijst uit, dat de tegenstanders, die
practisch in kracht aan elkaar gelijk zijn,
tezamen zeer beducht zijn om den strijd te
doen ontbranden.
En toch is de oorlog tenslotte uitgebroken.
Wat zal er uit worden
De Amerikaan Hans Speyer schrijft in zijn
pas verschenen boek ,War in our time", dat
een korte oorlog den dictators zeker gunstig
zal zijn, omdat hun kracht teringachtig,
„hectic", zegt hij, zal zijn.
Zij vreezen een langdurigen oorlog, waar
door de democratische landen waarschijnlijk
zullen winnen. Maar een aanstaande oorlog
ziet er niet naar uit, dat hij kort zal zijn.
Dat hij lang zal duren, en daarom te meer
désastreus, is een van de redenen, dat de
dictatoriale politiek van intimidatie in
vredestijd zoo effectief is geweest.
Dictators zijn meesters in de bluf en de
fijne kunstgrepen, zoowel in eigen lands-
politiek als naar buiten. „Het geduld
hun volk zal op een harde proef
gesteld".
Dit alles werd geschreven in een tijd, begin
van dit jaar, dat de mogelijkheid nog werd
verondersteld, dat een oorlog, een wereld
oorlog, nog vermeden kon worden.
Maar terzelfder tijd sprak een President
Roosevelt in zijn boodschap aan het Congres
„Er komt een tijd, dat de menschen niet
alleen hun huizen zullen hebben te verde
digen, maar ook de grondstellingen van
geloof en menschheid, waarop hun kerken,
hun regeering en hun ware beschaving zijn
gesticht. De verdediging van godsdienst,
democratie en het goed vertrouwen tusschen
de volken, 't zal allemaal een zelfde strijd
worden. Om het ééne te redden moeten wij
er op bedacht zijn alles te redden".
P. HYACINTH HERMANS.
van
worden
POSTDUIVEN
De postduivenvereeniging „De jonge sper
wer" hield een wedvlucht vanuit Gorkum,
afstand 40 KM. Prijzen: 1 2 9 20 S. Vos; H.
den Breejen 3 11; J. v. d. Berg 4 18; G. van
Hengel 15 17; J. Eeftens 6; M. van Win
gerden 7; G. Heiden 8 16; P. van Loenen
10 "19; G. Zalm 12, P. H. van Vliet 13, F.
v. d. Berg 14, J. Salij 15. De eerste duif
arriveerde 11,14,28 uur, de laatste 11,20,36.
DE R. K. SCHOOL
De kinderen uit Ridderkerk kunnen nu
definitief met de z.g. „schoolbus" naar hun
eigen R. K. school te IJsselmonde reizen. De
gemeenteraad van Ridderkerk toch heeft be-
sloten tot toekenning der vergoedingen aan
de ouders ex de L.Ö.-wet.
LUCHTBESCHERMING
Voor Maandag 18 Sept a.s. heeft de Ned.
Ver. voor Luchtbescherming een vergadering
uitgeschreven om blokbrandweren op te
richten. Dit is bestemd voor de bewoners van
het Westelijk deel der stad.
PERSONALIA
Van de rijksvakschool alhier zijn te
Utrecht geslaagd voor het meestersdiploma
horlogemaker, welk examen wordt afgeno
men door de coöperatie van horlogemakers
bonden, de heeren J. Hogendijk, Gouda; F.
Sanders, Coevorden 'én A. Faber, Amsterdam
ARBEIDSBEMIDDELING
Bij de arbeidsbemiddeling waren inge
schreven 117 werkzoekenden, w.o. 14 zilver
smeden, 12 losse werklieden ,14 fabrieks
arbeiders, 8 sigarenmakers, 6 metselaars, 7
grondwerkers.
Inzake het ongeluk te Renkum vernemen
wij nader, dat het tweede slachtoffer de
19-jarige D. Han is, afkomstig uit Spijk, ge
meente Bierum (Gron.)
Vast is komen te staan, dat de handrem
niet voldoende was vastgezet en de auto,
terwijl de beide mannen in de cabine sliepen
om vroeg in den ochtend te worden overge
zet, op den licht hellenden weg op gang
is geraakt met het bekende noodlottige ge
volg.
Bij beschikking van den Minister van Staat,
Minister van Financien, zijn aangewezen als
candidaat-surnumerair:
J. J. A. Akkerman, te Eindhoven; H. D. Bos
man, te Leeuwarden; P J Christiaanse, te Rot
terdam; H Davelaar, te Hilversum; N. J. DeliS'
sen, te Roermond; W. L. van Duijn, te Breda; J.
C. van Dijke, te Abcoude; E. J Eshuis, te En
schede; S de Gast, te 's Gravenhage; R. T. van
de Geer, te Heeren veen; J. A. Haeck, te Rot
terdam; A. R. A. Hagt, te Klundert; M J Hoek
stra, te Leeuwarden; E W. Jonker, te Amers'
foort; M. K. Kamperman, te Deventer; T. Kap-
tein, te 's Gravenhage; J. de Koning, te Amster
dam; P. E. Ligtenberg, te Breda; G. J. Lunen-
berg, te Haarlem; A A. van der Mersch, te
Amersfoort; J de Meijer, te Delft; N. Mulder, te
Rotterdam; N. H. Nieland, te Rotterdam; G
Overkamp, te Nijmegen; J. J. Schmalhausen, te
Maartensdijk; N. H. Schouwstra, te Zwolle; C.
J Sleddering, te Velp (Gld.); K. S Slinger, te
Alkmaar; J. H. Smid, te Winschoten; H. Smit,
te Meppel; D L. Uijt den Bogaard, te Nieuwleu-
sen- P. J. G. Valckx, te Venlo; C. M Vliegent-
hart, te Vught; Th J. F A van der Vijver, te
's Gravenhage; F W. Wormer, te Arnhem; J. H.
van den IJssel, te Rotterdam.
De opleiding te Rotterdam zal medio October
aanvangen.
TENEINDE Rotterdam te voorzien
van een eigen actieve luchtver
dediging is in samenwerking met de
fensie een plan ontworpen, dat onge
veer anderhalf millioen gulden kost
en voorziet in de aanschaffing van 26
batterijen luchtdoelgeschut. Meer dan
de helft van het benoodigd bedrag is
reeds bijeen. In korten tijd moet de
burgerij de nog ontbrekende 7 ton op
brengen om leven en goed zooveel
mogelijk te vrijwaren tegen even-
tueele luchtaanvallen. Een ieder be
denke, wat hier op het spel staat
DE MUNTMETER GELEDIGD.
Het Gemeentelijk Gasbedrijf heeft bij de
politie aangifte gedaan van diefstal van gas-
penningen uit een meter in de woning van
J. H. aan de van Meekerenstraat. Hoewel
er veel gas verbruikt was, bevatte de bak
geen enkelen penning meer. Daarom is tegen
den bewoner proces-verbaal opgemaakt.
Ook Rotterdam en zijn omgeving heeft
een eigen actieve luchtverdediging noodig.
Niet eerst nu komt men tot dit inzicht. Na
dat Delft hiermede begonnen was, heeft men
ook te Rotterdam de handen ineen geslagen.
Reeds in Februari van dit jaar heeft zich
een comité van actie gevormd, dat zich in
Mei heeft geconstitueerd in eene stichting
„Luchtafweer Rotterdam en Omstreken."
*?.e ,sPec!ale moeilijkheid voor de luchtver
dediging van Groot-Rotterdam is zijn gewel
dige uitgestrektheid, welke veel meer af
weergeschut vereischt dan de meer centraal
gebouwde steden. Reeds spoedig was hier in
Rotterdam voor dit doel een bedrag bijeen,
waarmede Amsterdam thans kan volstaan.
In het oorspronkelijke plan had men wil
len overgaan tot de aanschaffing van 12
batterijen 4 c.M. kanonnen, hetgeen een
uitgaaf zou vereischt hebben van 2.3 millioen. veel luchtafweermiddelen niet aangegrepen
De onmogelijkheid om deze 4 c.M. kanonnen
aan te schaffen, noopte tot een herziening
van het verdedigingsplan, waarbij men
kwam tot 26 batterijen van het lichtere 2
c.M. kaliber, welke nog wel konden worden
aangeschaft. Hiermede zal een uitgaaf ge
moeid zijn van rond 1 Vz millioen.
De stichting heeft zich in de eerste plaats
tot de grootere bedrijven gewend om de
benoodigde som bijeen te krijgen. Het resul
taat hiervan mag, hoewel nog onvoldoende
om tot aanschaffing van het geschut over te
gaan, toch bevredigend genoemd worden.
Scheepvaart, industrie, bankwezen, levens
verzekeringmaatschappijen, hypotheekbanken
hebben een krachtigen steun toegezegd of
verleend.
De stichting acht thans het oogenblik
frekomen ook een beroep te doen op de
burgerij en op die bedrijven, die zij nog
«iet heeft kunnen bereiken, teneinde de
ontbrekende ca. 700.000 aan te vullen
opdat zoo spoedig mogelijk tot de aan
schaffing van het geschut kan worden
overgegaan.
Deze medewerking kan worden verleend
door te storten op de rekening der stichting
„Luchtafweer Rotterdam en Omstreken" bij
de Rotterdamsche Bankvereeniging of R.
Mees Zoonen of op haar postgirorekening
no. 357284.
Welke medewerking venvacht
wordt.
Van de eigenaars van onroerend goed:
2 duizendste van de verzekerde waarde
van eigendom met inventaris.
Van de huurders: 1 procent van het
jaarliiksch huurbedrag en 2 duizendste
Van inventaris.
Van hypothecaire schuldelschers: 1
duizendste van de hypothecaire vorde
ring.
In zoo kort mogelijken tijd dient door
vrijwillige bijdragen op deze basis het bedrag
bijeen te worden gebracht. Want hier is
inderdaad het gevaar, .dat uitstel of vertra
ging de uitvoering van het plan niet meer
mogelijk zal maken. In den Spaanschen
burgeroorlog is gebleken, dat steden met
worden. Ieder burger dient naar zijn vermo
gen bij te dragen, opdat dit laatste ook van
Rotterdam zal gelden.
Is er dan, zoo zal menigeen denken, in en
rond Rotterdam geen luchtafweer aanwezig?
Het antwoord hierop moet luiden: natuurlijk
en zelfs het allermodernste 7.5 c.M. geschut,
doch vooreerst heeft onze regeering nog een
grooten achterstand aan materiaal in te halen
en vervolgens is naast dit zeer hoog dragende
zware gesehut noodzakelijk eene aanvullen
de lichte luchtdoelverdediging, welke even
tueel tot geringere hoogte dalende vliegtui
gen effectief en overal krachtig kan bestrij
den. Met de aanvulling van 26 batterijen 2
c.M. kanonnen, welke een vuursnelheid heb
ben van 160 a 180 schoten per minuut, wordt
zulk een aanval voor vijandelijke vliegers
een uiterst hachelijke onderneming en de
veiligheid van onze stad in hooge mate ge
diend.
Hoezeer het maken van schuilkelders en
het werk van de luchtbescherming toe te
juichen is, daarnaast is de actieve verdedi
ging een eerste vereischte om te voorkomen
dat Rotterdam en omstreken door een bom
bardement geteisterd zou worden.
Op de geheele burgerij rust thans de plicht
dit bedrag van 700.000 betrekkelijk ge
ring in verhouding tot het belang, dat er mee
gediend wordt tezamen op te brengen.
Het is duidelijk, dat het in verband met den
dreigender internationalen toestand van het
grootste belang is, onverwijld tot bestelling
van het geschut over te gaan. Dit kan slechts,
wanneer ieder zoo spoedig mogelijk zijn
financieeleu steun aan de stichting geeft.
Het dagelijksch bestuur van de Stichting
„Luchtafweer Rotterdam en omstreken"
wordt gevormd door d' heeren ir. J. H. H.
Verloop, D. G. van Bt gen, D. C. Endert
Jr., mr. H. F. Hoyer, mr. C. H. Muntz, mr.
L. S. ten Have en Pbs. van Ommeren P.J.zn.
Mbcht men er niet in slagen het afweer
geschut nog te koopen, dan zullen de bijdra
gen worden gerestitueerd.
Behalve de nieuwste verkeers-
voorsch riften moet u óók nog de
oudste ongevallenoorzaken (roe
keloosheid en drankmisbruik!)
kennen!
AANBESTEDING
Op Dinsdag 26 Sept. a.s., des namiddags te
3 uur, zal ten Stadhuize worden aanbesteed
het bouwen van een schuilkelder achter het
Stadhuis alhier.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN
Voor de leden van het Maatschappij-»
Ziekenfonds en het Rotterdamsche Zieken
fonds zullen vanaf Zaterdagavond 7 uur tot
Zondagavond 11 uur dienst doen: dr. G. D.
Bimie, Schiedamscheweg 56. Tel. 374; mej.
dr. Annie H. Westenbrink, Binnensingel 62,
Tel. 528.
Geopend: apotheek P. Walrave, Schiedam
scheweg 1, Tel. 93.
J. VAN WIJK f
Op 59-jaxigen leeftijd is alhier overeden
de heer J. van Wijk, makelaar in haring,
fust en aanverwante artikelen.
VERKOCHTE SCHEPEN.
Ten overstaan van notaris J. Th. Rutgers
werden de volgende goederen verkocht;
1. Een huis, werkplaats en erf aan de
Bothastraat 4, te Vlaardingen. Geveild voor
1325. Afgemijnd op 1515.
2. Een huis en erf aan de Steynstraat
18. Geveild voor 1125. Afgemijnd op f 1285.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN; Matthijs, zoon van C. A. Kor-
ver en C. Hoogendam, Maxkgraaflaan 12
Gerrit, zoon van A. Uleman en S. van der
Ster, Bu. Pruissingel 43 Pieter J., zoon
van E. Mulder en H. van Rossen, Eendracht-
straat 59 Simon A., zoon van C. Katte-
staart en T. van der Stelt, Handelstraat 25
Kornelia, dochter van F. Buitelaar en C. E.
Hofland, Parkweg 166 Trientje D., dochter
vein G. D. Depe en N. Bot, Vetteoordskade
80 Joseph S., zoon van J. S. Walter en
M. v. d. Boogert, Aert van Nesstraat 18.
ONDERTROUWD: Laurentius Wissenburg
23 jaar, Thorbeckestraat 19 en Johanna M.
Budden Böhmer 21 jaar, Callenbuxgstraat
102 Gerard us P. Hartman 27 jaar, Mes-
schaertplein 54 en Lena Bot 27 jaar, le van
Leijden Gaelstraat 74 Arie Pleijsier, 23
jaar, Valeriusstraat 120 en Jacoba C. Alphe-
naar 20 jaar, Stationstraat 21 Willem Riet
dijk 32 jaar, Twee Vriendenstraat 5 en Jo
hanna Penning, 29 jaar, R. Holstraat
Korstiaan Beijer, 38 jaar, van der Driftstr.
20 en Neeltje Hakker, 34 jaar, Broekweg I'
Jacobus Schilder, 28 jaar, Spoorsingel 22
en Petronella Moerman, 25 jaar, P. K. Dros-
saartstraat 95 Franz F. A. Daub, 28 j.,
Rotterdam, Schiekade 93 en Sara de Bruijna
22 jaar, Liesveldschelaan 8 Arie Hoog
vliet, wedr. van C. Beider, 61 jaar, Maas
dam, Selaarshoek 69a en Aafje van der
Valk. wed, van J. de Neeff, 48 jaar, Een-
draehtstraat 53.
OVERLEDEN; Gilles de Willigen, 65 j,
echtg. van A. Meuldijk, Wilhelminastraat 41
Leentje M. Admiraal, 75 jaar, wed. van
J. H. Breedveld, Komelis Speelmanstr. 27.
WATERPOLO.
In de Vulcaanhaven speelde HVO I tegen
een SZC-cambinatie. HVO verloor met 34.
EXTRA STEUN B WERKLOOZEN.
Zij, die voor extra werkloozensteun in
aanmerking wenschen te komen, worden
verzocht vóór Zaterdag 23 September a.s.
hun aanvrage in te zenden ter gemeente
secretarie.
HET ZWEMBAD.
Het zwembaid aan den Rodenrijsche weg
wordt met ingang van a.s. Maandag gesloten
ST. ELISABETHVEREENIGING
In het afgeloopen jaar zijn aan 31 moeders
443 stuks kleeding en dekking uitgedeeld.
Door het bestuur wordt thans een beroep
gedaan op de parochianen oon kleedingstuk
ken enz. af te staan, welke door de meisjes
van den naaikrans vermaakt zullen worden.
Gaarne worden oo kgeldelijke bijdragen ver
wacht, terwijl ook wat meer meisjes boven
17 jaar zeer welkom zouden zijn om mede
te helpen bij het vermaken.
VOOR DE R. K. MILITAIREN
Met koortsachtige haast wordt in het gym
nastieklokaal van onze R. K. school ge
werkt om deze zaal om te tooveren in een
gezellig tehuis voor de vele R. K. Militairen,
die in onze stad gelegerd zijn. Reeds is een
buffet opgesteld, tafeltjes zijn aangeschaft,
terwijl verder de muren een extra beurt
krijgen. Maandagavond zal het tehuis ge
opend worden. Het kerkbestuur verdient
zeker hulde voor de energieke wijze, waarop
getracht wordt aan onze militaire geloofs-
genooten het gedwongen verblijf in onza
stad zoo aangenaam mogelijk te maken.
CONCERT
Hedenavond om half 8 zal de barmonie-
vereeniging der N.V. Ver. Touwfabrieken
alhier in de tent op het Fenacoliusplein een
concert geven voor de militairen.
