O. EN O. VOOR MILITAIREN
IP
s
V
SS IT 2.»de
AMERIKA
WAAKT.
Sga&fê&l^lLD-WE&T VÉRHAA
WERKWIJZE EN TAAK.
Nederland in oorlogstijd.
IS SPANNE.ND
1
Wij moeten
handhaven!
DINSDAG 31 OCTOBER 1939
Centrale leiding maar gedecentrali
seerde uitvoering.
Geen eenlieidsmensclien
S TAKING IN HET
BEDRIJF.
BOUW-
Werkwilligen gemolesteerd.
PROVINIALE BEGROOTING VAN
ZUIDHOLLAND.
Hooger opbrengst van belastingen
geraamd.
(WORDT VERVOLGD)
Te land en ter zee,
maai ook in de lucht.
Steunt het:
MEER
CREDIET VOOR
VERRUIMING.
WERK-
De subsidieering van productieve
werken voor nijverheid en
verkeer.
NATURALISATIES.
De oud-minister van Waterstaat, jhr. ir.
O. C. A. van Lidth de Jeude, voorzitter van
den centralen raad van advies inzake ont
wikkeling en ontspanning van militairen,
heeft gisteravond in het algemeen pro
gramma voor de radio een uiteenzetting ge"
geven van de wijze, waarop deze raad zicd
voorstelt zijn taak te vervullen.
Een zeer moeilijke taak is weggelegd^ voo
tact met de algemeene leiding, het gemeen
schappelijke belang te dienen. Geen een-
heidsmenschen maar menschen, die verdraag
zaamheid en eendracht als nationale deugd
erkennen.
Is men algemeen
doordrongen van de
hooge beteekenis van de taak waarvoor wij
ons gesteld zien? Güd M
oorlogsverschrikkingen besPf d blijven,
maar ook dan hebben wij een ernstig ge
vaar te bestrijden. Wij dienen ervoor te
waken dat als te zijner tijd de demobili
satie zal plaats vinden, deze niet gepaard
t met verschijnselen van demoralisatie,
wij dienen al onze krachten in te spannen,
dat onze gedemobiliseerde militairen gezond
naar lichaam en geest in de maatschappij
terugkeeren en dat de miatschai rij zonder
ernstige evenwichtsstoringen, hun de plaats,
die hun toekomt, weder kan inruimen.
Beseft de gevaren en slaat de handen
ineen! besloot spr.
Sedert het uitbre
ken van den oorlog
in Europa staat het
Panama-kanaal on
der 'n zeer scherpe
bewaking van
A merikaarische
soldaten.
Een zeer moeinjKe laa*. is ~ntwik-
allen, die zich bezighouden met bUiseeer_ DE
keling en ontspanning van deg behoo_
de militairen, welke taak slecht^
kan worden vervuld,
van het
2ljD,ved^verWigd daarvan is de centrale raad
van advies, welke op initiatief van Z. K. H.
Prins Bernhard door den opperbevelhebber
van land- en zeemacht werd ingesteld.
Als voorzitter van dien raad achtte spr.
zich gerechtigd, nadere uiteenzetting te ge
ven van aard en omvang vhn die taak, die
in algemeenen zin kan worden samengevat
als het geven van compensatie aan militai
ren, uit alle kringen der bevolking opgeroe
pen om het vaderland te dienen, voor het
geen zij moeten derven doordat zij worden
onttrokken aan hun huiselijken kring en aan
hun dagelijkschen arbeid.
Verspreid over het geheele land, is daar
voor centrale leiding onmisbaar, eensdeels
opdat niet dezelfde maatregelen van ver
schillende zijden worden ondernomen anders-
deels opdat het nut van deze maatregelen
zooveel mogeliik gelijkelijk aan allen en
g°eae kome Men zou intusschen een gio
vergiSsing maken, indien men zoa
meenen, dat ook de uitvoering dezer maar
regelen centraal zou behooren te geschieden.
Dit zou een volstrekte onmogelijkheid zijn
mede wegens de zeer uiteenloopende omstan
digheden, waarin in verschillende deelen des
lands de belangen der gemobiliseerde militai
ren verzorging vereischen en welke plaatse
lijk het beste beoordeeld kunnen worden.
De raad is dan ook van oordeel, dat door
gedecentraliseerde uitvoering, zij. het onder
centrale leiding de juiste weg wordt bewan
deld. Velen hebben hun diensten aangebo
den en indien daarvan niet aanstonds ge
bruik werd gemaakt, dan wijte men
niet aan gebrek aan waardeering. oc
seffe, dat het niet mogelijk en -et noodig
is een uitgebreiden centralen staf te werk
te stellen, doch dat het veleer de plaatselijke
werkkrachten zijn, waaraan behoefte bestaat.
In dezen gedachtengang heeft de raad
voorshands afgezien van het houden van een
nationale collecte omdat het loffelijke initia
tief van regionale en plaatselijke comité's tot
het houden van inzamelingen daardoor zou
Worden geschaad
Intusschen is tot deze comité's de uitnoodi-
g.ing gericht, zich omtrent hunne plannen en
omtrent de bestemming der ingekomen gel
den met den raad te verstaan, teneinde te
voorkomen, dat deze plannen worden door
kruist door hetgeen van andere zijde reeds
geschiedt.
Men bedenke dat de gelden gelijkmatig
moeten worden besteed en dat vele inwoners
van de plaats, waar een inzameling wordt
gehouden elders gelegerd zijn en dus de op
brengst daarvan hun niet ten goede komt,
terwijl bovendien in de eene plaats de mid
delen ruimer vloeien dan in de andere, waar
misschien een vee* grooter aantal militairen
is.
Men onderschatte niet de geldbehoeften
ïioodig voor het ontwikkelen en ontspannen
van zulk een groot gezin, voor onbepaalden
tijd en men susse zijn geweten niet, met de
gedachte, dat daarvoor van overheidswege
moet gezorgd worden. De overheid blijft
stellig niet in gebreke te doen wat in haar
vermogen is, doch het militaire budget is
reeds overbelast e" eJ bllj£t nog een ruim
arbeidsveld voo, particuliere vrliepvj„vw>ifl
die steeds op de bres stond, ols f.®
nooden te lenigen. ftet Sold
De raad hoopt, dat zeer binnenkort t
schikking van de sectie O. en O. 2ai be
geteld een bij uits'ek laarvoor
functionaris, die, voorgelicht door deskUn6
dige medewerkers, onder meer ernaar Zal
streven, dat overal op verschillend gebied
the right man on the right place zal worden
De maatregelen tot O. en O. nad®^ be~
schouwende. wilde spr. vóór aHes den in
druk wegnemen, alsof het zwaartepunt zou
Zljn gelegen in een soort amusements-orga-
nisatie!
Vanzelf heeft spr hierbij niet op het oog,
het verschaffen van waarachtig kun g
not, dat beschavend en ontwikkelend werkt.
In deze ernstige tijden bestaat wellicht aan
levensblijheid meer dan ooit behoefte en de
gulle lach mag in onze militaire samenle
ving niet ontbreken. De menschelijke geeS
heeft daaraan niet voldoende doch heeft be
hoefte aan ontspanning en kunstgenot, doe
°ok aan ontwikkeling, aan scholing, opda
de menschen paraat blijven, als zij te zijner-
tijd worden geroepen om in hun levens-
Onderhoud en dat van hun gezin te voorzien.
Deze ontwikkeling kan in verschillenden
vorm van voorlichting en onderwijs worden
bijgebracht.
De menschelijke geest heeft intusschen be
hoefte aan meer dan ontwikkeling en ont
spanning, aan iets hoogers en tevens iets
diepers. Deze behoefte komt niet bij allen
°P dezelfde wijze tot uiting en houdt ten
hauwste verband met ieders levensbeschou
wing, steunende op godsdienstige en ethische
grondslagen. Zij, die in de burgermaat
schappij "daarin zijn opgevoed en daarin ge
leefd hebben, zij willen hun eigen sfeer be
waren en zij mogen hun innerlijke gevoe
lens, die zij aan eigen haard koesteren,
onder de wapenen niet prijsgeven.
Degenen, die zich tot taak stellen, deze
geestelijke waarden gaaf te houden, vinden
een nuttig arbeidsveld en met deze zorg
hebben zich belast organisaties, die de ver
schillende geestesstroomingen in ons volks
leven vertegenwoordigen. Zij verzorgen
uiteraard de geestelijke belangen van de
bevolkingsgroepen, die zich aan hun leiding
hebben toevertrouvad, doch bovendien is
hun ernstig streven erop gericht, door
onderlinge samenwerking en in nauw con-
Men meldt ons uit Amsterdam:
Tot welk een rel de wilde staking n het
bouwbedrijf is uitgegroeid, bleek gistermid
dag, te ongeveer half vijf m West, waar de
werkwilligen, die op de bouwwerken op het
terrein „Bosch en Lommer hadden gear
beid bij het naar huis door honderden sta
kers' werden opgewacht. Groote groepen
hadden zich in de omliggende straten ver
zameld en hoewel de politie surveilleerde en
eenige malen de stakers verspreidde, scheen
het aantal agenten onvoldoende te zijn, om
de werkwilligen voldoende te beschermen.
Een tweetal hunner werd namelijk door de
stakers overvallen en ernstig gemolesteerd.
Nog geruimen tijd bleef het in de omge
ving zeer rumoerig.
In den loop van den dag hadden groepen
stakers reeds getracht tot een drietal bouw
werken, waar gewerkt werd, door te drin
gen. Dit kon echter door de politie worden
belet.
In de Zu id -Hollandsche begrooting voor
1940, welke aan de Prov. Staten is aange
boden, komt die verandering, welke zich in
de laatste w-ken als gevolg van den inter
nationalen toestand in het economische leven
bezig is te voltrekken, slechts in geringe
mate tot uitdrukking Ged. Staten achten het
evenwel geboden in de begrooting een be
hoorlijke reserve te houden om tegenval
lers te kunnen opvangen.
De opbrengst van de prov. opcenten op ae
inkomstenbelasting wordt geraamd op
2.196.000 of 179.000 meer dan uit dezen
hoofde op de begrooting voor 1939 werd
uitgetrokken.
Voor de opcenten op de vermogensbelasting
kon, op grond van de gegevens der rijksbe
lastingadministratie, de raming 17.000 hoo
ger worden gesteld dan het vorig jaar.
Tegenover een hoogere raming der inkom
sten uit belastingen moet echter een vrij
sterke stijging van eenige groepen van uit
gaven worden gesteld. Tot de belangrijkste
daarvan behooren de uitgaven wegens rente
en aflossing der provinciale leeningen en an.
dere werken.
In de begrooting voor 1940 zijn weder be
langrijke bedragen uitgetrokken, welke ver
band houden met de bestrijding der werk
loosheid.
Voor de wegenverbetering is in totaal een
bedrag van 7.620.000 uitgetrokken, waar
van 4.000.000 betrekking heeft op de ver
betering en den aanleg van wegen in werk
verschaffing en als werkverruiming, d. i.
500.000 meer dan uit dezen hoofde op de
begrooting voor 1939 geraamd werd en bijna
2.000.000 meer dan op den dienst 1938 voor
dit doel beschikbaar werd gesteld.
De aanleg van rijwielpaden ter ontsluiting
van het, natuurschoon, ook in andere deelen
dei provincie Zuid-Holland dan het duinge
bied, is nog in voorbereiding.
Voor zooveel betreft de bebossching van
de duingebieden, waarvoor de provincie sub
sidie toegekend heeft, kan worden medege
deeld, dat deze onder de gemeente Wasse
naar in vollen gang is. Deze werken zullen
naar verwachting ook in het jaar 1940 aan
velen arbeid verschaffen.
De beplanting der duinen in eenige andere
deelen van Zuid-Holland, ook op de eilan
den, is aangevangen.
In totaal bedraagt deze begrooting
20.470.915, waarvan 7.904.845 op den ge
wonen dienst en de rest buitengewoon.
Veranderende rechtsregels en het
recht der neutralen.
Op uitnoodiging van de juridische facul
teit der Utrechtsche studenten, heeft prol-
mr. C. W. de Vries Maandagavond te Utrecht
gesproken over de positie van Nederland in
de oorlogsomstandigheden.
Spreker constateerde ook nu hei bestaan
en het eerbiedigen van de regeis van het
recht tusschen de volken. Het zou heel wat
meer tijd kosten op te sommen, welke regels
van voikenrecht wel worden opgevolgd dan
die regels te vermelden, over wier opvol
ging thans strijd is ontstaan.
Nederland doet dus nu wear een beroep
op die onderdeden van het volkenrecht,
welke sedert eeuwen bestaan en waaraan wij
sedert eeuwen hebben medegewerkt
Hier doet nu de jurist stellig verkeerd te
meenen, dat Nederland altijd heef' gestaan
en staat aan den kant van het hooge moreele
recht. terwijl zij, die onze belangen
aantasten, dit moreele recht schenden.
Zelfs gaat het spreker nog iets te
ver, wanneer de theorie Nederland een
„roeping" toekent om aan de monden van de
groote West-Europeesche rivieren een zelf
standigen staat te onderhouden te midden
van de rivaliteit van groote mogendheden.
Het is meer de uitoefening zoowel van een
plicht, welken Talleyrand's Europeesche poli
tiek ons oplegde als het dienen van ons wel
begrepen eigenbelang.
De Nederlandsche zelfstandigheidspolitiek
voert nu tot onzijdigheid en tot het opkomen
voor de rechten der neutralen, omdat dit ons
belang is.
Redelijke eischen, het bestaande recht en
gebruik en ons belang, dat zijn de drie krach
ten, welke aan Nederland in den strijd om
ons' passende internationale bepalingen te
veroveren ten dienste staan.
Veranderde omstandigheden brengen ook
hier nieuwe rechtsregels en met de gewij
zigde toestanden wisselt nu de inhoud in het
bijzonder van het neutraliteitsrecht. In de
negentiende eeuw was het denkbeeld alge
meen aanvaard, dat slechts de strijdmachten
der naties den oorlog voerden, niet de vol
ken zelf. Aan deze gedachte was ook het
„recht" der neutralen verbonden. Daardoor
kon een contrabande-lijst worden beperkt.
Zoo was dan ook overigens de neutrale han
del door het internationale recht beschermd.
Tubby de goedmoedige, dikke kok van
de Dennenheuvelhoeve was druk bezig
met het bereiden van den avondmaal
tijd voor de cowboys.
Toen echter een wagen het erf van het
blokhuis opreed en een goedgekleede jon
ge man, die een koffer in zijn hand droeg,
uitstapte en zich naar de keuken begaf
liet Tubby zijn werk voor enkele oogen-
blikken rusten om den vreemdeling be
langstellend op te nemen.
Mr. Broun liet Tubby de eieren zien.
„Goeden middag, kok!" zei de nieuw
aangekomene opgewekt terwijl hij Tubbj
zijn hand toestak. „Mijn naam is Brown
Ik ben uit Chicago hierheen gereisd om
te probeeren je wat kalkoenen te verkoo-
oen!"
„Kalkoenen?" herhaalde Tubby ver
baasd. „Ben je daar niet erg laat mee,
0fveel te vroeg? Hier op Dennenheu
velhoeve eten we alleen met Kerstmis
kalkoen!"
„Daarom juist!" antwoordde Brov/n
„Ik kom je kalkoenen voor het volgende
kerstfeest verkoopen. Vertel me eens, hoe
veel denk je er noodig te hebben?"
„Ik mag geen bestellingen doen", zei
Tubby. „Je zult moeten wachten "tot Bet-
ty Wilson thuis komt. Zij is de eigenares
van deze hoeve".
"Ik heb geen tijd om te wachten", ant-
®?rdde Brown, „maar laat ik beginnen
mnm.het .ie uit te leggen en je een paar
Ondei"S te late" zien"
fer op laf1®* sPreken plaatste hij zijn <sof-
Toen Vm-u" opende deze'
u i™l,y nieuwsgierig naar den in-
J °ntwaardde hij een hoeveel
heid groote eieren.
„Luister nu eens goed vriendlief!" be-
„IVat ben je aan het make
vroeg Betty.
gon meneer Brown.
„Hier heb ik het allerbeste soort kal
koeneieren en nu heb je niets anc .rs e
doen dan er zooveel van me te koopen ai.
je noodig hebt en ze dan uit te broeden.
Daarna fok je de kuikens op en tegen
kerstmis heb je de vetste en lekkerste kal
koenen,, die je je maar wenschen kunt!"
„Het voordeel ligt in de aanzienlijke
prijsbesparing", vervolgde hij. „De prijs
van deze eieren bedraagt maar een twin
tigste gedeelte van den prijs, die voor vol
wassen kalkoenen gevraagd worden. Als
je nu dus de eieren van me koopt, ze
laat uitbroeden en de kuikens daarna op
fokt kan je ze aan je meesteres ver
koopen voor het twintigvoudige van den
prijs, dien je er mij voor betaalt. Lijkt dat
je geen erg voordeelig zaakje?"
„Dat ben ik met je eens", gaf Tubbv
toe, „maar hoe krijg ik de eieren uitge
broed We houden hier namelijk geen
kippen, moet je weten."
„Je maakt eenvoudig een broedmachine,
beste kerel" antwoordde Brown onver
stoorbaar terwijl hij eenige teekeningen
uit zijn zak haalde.
Hier heb je een ontwerp voor een een
voudige en gemakkelijk te vervaardigen
broedmachine. Dat ontwerp kiijg je ca
deau bij afname van minstens een dozijn
prima kalkoeneieren
Tubby bezweek voor de verleiding
Toen de welbespraakte, handige meneer
Brown wegreed was Tubby de gelukkige
bezitter van twee dozijn kalkoeneieren en
een volledig ontwerp voor het vervaar
digen van een broedmachine.
Zoo kwam het, dat Betty Wilson, de
jeugdige eigenares van de hoeve, na den
avondmaaltijd haar goedmoedigen jongen
kok verraste terwijl hij achter het maga
zijn hard aan het werk was.
„Hallo zei Betty, „ik wist niet, dat je
de timmerkunst verstond, Tubby. Wat ben
je aan het maken? 'n Model van een vlieg
machine
„Dit wordt 'n machine om eieren uit te
broeden, Betty" legde Tubby haar uit
„Het is heel gemakkelijk te maken. Ik
ben van plan om kalkoeneieren uit te la
ten broeden."
„Kalkoeneieren!?" lachte Betty. „Dat
klinkt erg interessant. Vertel me er eens
wat meer van."
„Kijk" begon Tubby, „ik heb twee do
zijn kalkoeneieren gekocht voor zes dol
lar en"
,,'n Oogenblik viel Betty hem in de
rede, „zeg maar hoeveel in Engelsch geld
je er voor betaald hebt. Je weet) dat ik
absoluut niet aan die dollarprijzen kan
wennen."
„Nu dan" antwoordde Tubby, „ik heb
vo'or die eieren ongeveer een shilling per
stuk betaald. Als ze in deze machine uit
gebroed zijr. zal ik over drie weken in het
bezit zijn van vier-en-twintig jonge kal
koenen, begrijp je Dan heb ik verder
niets anders te doen dan ze op te fokken
tot ze groot en vet worden. Tegen Kerst
mis zullen ze zoover zijn, dat ze gegeten
kunnen worden en ik dacht zoo, dat jij
ze dan wel van me zou willen koopen, na
tuurlijk tegen iets lageren prijs dan de
handelaren er voor vragen
„Ik maak je mijn compliment" lachte
Betty „ik heb nooit geweten, dat je zoo'n
handelsman was. Natuurlijk wil ik ze alle
maal van je koopen, tenminste als ze van
behoorlijke kwaliteit zijn
Tubby slaagde er in de broedmachine
in elkaar te zetten zij het dan ook, dat deze
srg wankel was en de deur niet al te besl
sloot. De machine was echter heel goed
bruikbaar. Tubby deed de eieren er voor
zichtig in en bewaakte zijn schat als een
hen haar eieren.
Natuurlijk namen de cowboys hem her
haaldelijk in het ootje
Dat nam echter niet weg, dat zij voor
Tubby's onderneming groote belangstel
ling aan den dag legden. Er ging dan ook
geen dag voorbij of zij begaven zich met
Tubby naar de broedmachine, waarna de
kok hen de eieren liet zien en hen uit
legde, hoe hij de temperatuur in de ma
chine regelde.
Ook Betty stelde veel belang in Tubby's
nieuwe stokpaardje.
Zij besprak het geval lang en breed
met haar jonge Indiaansche vriendin,
Lelie.
„Als het lukt, Lelie" verklaarde zij, „zal
ik probeeren een flinke hoeveelheid kal
koeneieren bij elkaar te krijgen. Tegen
een shilling per stuk lijken ze me erg
goedkoop als je bedenkt, dat je de kal
koenen voor vijftien twintig shilling
kunt verkoopen. Ik zou haast geneigd zijn
te denken, dat er iets niet in orde moei
zijn, want de zaak lijkt me al te voordee
lig
Toen Tubby op zekeren ochtend zooab
gewoonlijk zijn broedmachine ging inspec-
teeren, sprong hij bijna van vreugde in de
lucht Door hetvglazen deksel zag hij een
gekrioel van wat wel donzige, kleine bal
len leken, die een tjirpend geluid maak
ten.
„Zij zijn uitgebroedZe zijn uitge
broed!" riep hij luidkeels. „Mijn kalkoen
kuikens zijn uitgekomen Hoera! Hoera!
Hoera
Vervolgens holde hij naar het blokhuis
°m Betty het blijde nieuws mede te dee
len. Even later haastten het jonge En-
gelsche meisje, Tubby en de cowboys zich
naar de broedmachine.
Zij gingen op hun teenen loopen, toen
Tubby hen verzocht naar het getjirp te
luisteren.
Zij hoorden echter niets en daarom ke-
geroepen, „ik geloofj dat ik je kalkoenen
gevonden heb
Gevolgd door Betty en de andere cow
boys rende Tubby naar den gesticulee-
renden cowboy.
Zij bereikten een groepje dennenboo-
men en spoedden zich naar den zwem
vijver, die Betty daar voor de jongens had
laten graven.
Stomverbaasd bleven zij staan.
Be jongens beivonderden de broed
machine.
ken ze Tubby achterdochtig aan.
„Hij houdt ons voor den gek zei een
der cowboys, „ik hoor niets, ik geloof er
niets van, dat de eieren uitgebroed zijn."
„Maar ik heb ze met m'n eigen oogen
gezien!" protesteerde Tubby „en ik....
Opeens zweeg hij.
„De deur is open riep hij toen, „dat
ding viel altijd open. Mijl' kalkoenen zijn
ontsnapt
De jongens keken over Tubby's schou
der toen deze het glazen deksel oplichtte
Zij zagen geen kuikens, doch in het
stroo ontdekten zij de gebroken eier
schalen.
„Ze zijn ontsnapt of iemand heeft z<
gestolen riep Tubby tragisch. „Of pro
beeren jullie me er tusschen te nemen
vroeg hij achterdochtig.
Niemand echter probeerde hem er tus
schen te nemen en het had er alle schijn
van, dat Tubby gelijk had. De kuikens
moesten óf* ontsnapt óf gestolen zijn.
Geheel teneergeslagen liep Tubby terug
naar de keuken, maakte het fornuis aan
en begon het ontbijt gereed te maken.
Opeens hoorde hij in de verte een lui
den kreet, die uit de richting van het blok
huis kwam. Toen Tubby zich naar de
keukendeur spoedde zag hij, dat een der
cowboys hem wenkte.
„Kom eens gauw hier, Tubby werd er
(Nadruk verboden).
„Mijn kalkoenen zijn verdwenen",
riep Tubby
Langs den rand van den vijver liep een
aantal zwarte donzige kuikens en van tijd
tot tijd dook er een in het water.
Tubby begon ze haastig te teilen.
„Ja, het bleken er vier en twintig te
zijn Vier en twintig prachtige kuikens
„Maar, Tubby zei Betty vriendelijk.
„datzijn geen kalkoenen Het zijn
zwanen
„Zwanen hijgde Tubby, „maar dat kan
nietEr kunnen toch geen zwanen uit
kalkoeneieren komen
„Ik vrees, dat die handige meneer
Brown je opgelicht heeftzei Betty
langzaam. „Waarschijnlijk heeft hij hier
in de buurt een hoeveelheid wilde zwanen-
eieren verzameld, die hij als kalkoen
eieren aan jou verkocht heeft. In ieder ge.
v'al zijn het zwanei^ daar valt niet aan te
wijfeien
.Zwanen" mompelde Tubby, „je kunt
met Kerstmis geen gebraden zwanen eten,
is het wel Ik zal dus geen voordeelige
zaken kunnen doen eindigde hij geheel
terneergeslagen.
„Laat dit een les voor je zijn, om nooit
iets aan de deur te koopen, Tubby, en ze
ker niet als ik niet thuis ben vermaan
de Betty. „Trek het je echter niet al te
erg aan. Ik zal je wel voor die eieren be
talen hoor. Ik vind het wel leuk om zwa
nen in mijn zwemvijver te hebben."
n en rond den vijver liepen de kuikens.
De zwanen echter bleven er niet heel
lang. Zoodra zij hun vleugels konden ge
bruiken, vlogen zij weg. Tubby zag ze,
groote kringen beschrijvend, in de lucht
verdwijnen.
„Daar vervliegt mijn gouden droom"
mompelde hij, „ik hoop, dat ik dien glad
den meneer Brown nog eens in mijn han
den zal krijgen
Postgiro 287177 Den Haag. ten name van
de Vereeniging voor Nationale Veiligheid.
De feiten zijn sedert de negentiende eeuw
veranderd. De legers en de vloten zijn wel
verantwoordelijk voor de krijgsoperaties,
maar de moderne oorlog is meer. De moderne
oorlog is thans een tactische stellingoorlog,
een technische materiaal-slag en een psycho
logische zenuwstrijd. De eerste wordt gevoerd
door de legers en door de legerleiding de
tweede door de leiders en de arbeiders in de
industrie de derde door de bevolking thuis.
Nu de oorlog van heden aanvangt, waar
de vorige oorlog eindigde, weet ieder, dat de
naties trachten elkaar te ondermijnen in de
volkskracht en dus moet Nederland dulden,
dat de lijsten der oorlogscontrabanoe belang
rijk worden uitgebreid.
In tegenstelling met den vorigen oorlog,
toen steeds nieuwe strijdende pariijen zich
opwierpen, zien wij nu een algemeen streven
naar neutraliteit. Amerika, Turkije (Zwarte
Zee), de Balkan-Staten, Italië (Middelland-
sche Zee), de Oslo-Staten en Rusland wil
len alle den oorlog localiseeren tot een front,
waar de oorlog zelf niet kan uitbreken. Dit
streven naar neutraliteit van allen is een
Nederlandsch belang, waarmede belangen
van anderen samengaan. Nederland verbindt
zich in de practijk met allen, die de vlucht
in de neutraliteit verkiezen boven den oorlog
en zoo werken wij ook nu mede aan het
handhaven van regels omtrent gedragingen
in het verkeer der volken, buiten een Vol
kenbond. De Nederlandsche regeering waakt
ook hier voor onze zaak en voor de belangen
van ons imperium.
In een nota naar aanleiding van het ver
slag der Tweede Kamer over het wetsont
werp tot verhooging van het crediet voor
werkverruiming zegt de regeering o.a.:
Het is niet mogelijk thans reeds definitief
fe bepalen, of de eventueel aan te koopen
gronden na de bewerking zullen worden ver
pacht of verkocht. Het kan zeer goed moge
lijk zijn dat in verschillende gevallen ver
schillend wordt gehandeld, al naar gelang
het belang van het rijk dit zal voorschrij
ven.
Het is de bedoeling der regeering, gelijk
tot heden gebruikelijk was, ook bij de uit
voering van civiel-technische onderdeelen
zoo mogelijk aannemers in te schakelen.
Ten aanzien van de vragen omtrent de wij
ze, waarop de regeering zich voorstelt de
subsidies voor de productieve werken op het
gebied van nijverheid en verkeer te bere
kenen, merkt de regeering het volgende op.
Het schijnt wenschelijk, ruimte te laten
zoowel voor subsidieering op den voet van
kapitalisatie van den bespaarden steun als
voor subsidieering op den grondslag van den
bespaarden steun tijdens de periode van uit
voering. Evenwel is in aanmerking te nemen,
dat, zooals reeds in de memorie van ant
woord is opgemerkt, ook dit vraagstuk door
de bijzondere omstandigheden een ander
aspect heeft verkregeen. Wel kan de regee
ring reeds thans verklaren, dat het haar be
doeling is, bij de berekening van het sub
sidie rekening te houden eenerzijds met de
door de uitvoering der werken te verkrijgen
tijdelijke en blijvende werkverruiming, an
derzijds met de te verwachten besparingen
op de uitgaven van werkloozenzorg.
Het ligt niet in de bedoeling der regeering
bij het toekennen van subsidies voor pro
ductieve werken op het gebied van nijver
heid en verkeer en voor particuliere objec
ten van algemeen maatschappelijk nut in
vloed uit te oefenen op de uit te betalen loo-
nen. Bij deze werken zullen in het algemeen
de loonen gelden, welke in het vrije bedrijf
gebruikelijk zijn.
Het schijnt der regeering niet mogelijk
toe, een lijst van de te subsidieeren werken
van algemeen maatschappelijk nut vooraf
aan de Staten-Generaal over te leggen. Het
betreft hier toch 'n nieuwe terrein van be
moeiingen, waarop nog geen ervaring is ver
kregen.
De regeering is bereid het rapport-Hidde
Nij land ter griffie te deponeeren ter inzage
voor de leden.
Ten aanzien van het advies van de com
missie-Van Steyn merkt de regeering op, dat
tervisielegging hiervan ongewenscht is. wijl
de regeering zelf het overleg terzake van dit
advies nog niet heeft beëindigd. Zij kan daar
om tot har leedwezen in dit opzicht niet aan
het gedane verzoek voldoen.
Ingediend zijn wetsontwerpen houdende
naturalisatie van Sophie Benjamin en 19 an
deren, en van Maria Abheyden en 23 an
deren.
In een nota naar aanleiding van het ver
slag over het wetsontwerp tot naturalisatie
van Alzbeta Bidovsky en 19 anderen schrijft
de minister van Justitie o.a.:
Aangezien de Nederlandsche nationali-
teitswetten niet op een uit den bloede te
construeeren stambegrip zijn gebaseerd,
wordt het niet dienstig geoordeeld een over.
eenkomstig stambegrip in de naturalisatie-
practijk in te lasschen. Overigens kan de
minister zich aansluiten bij het gemotiveerde
betoog van de leden, die bestreden, dat be
paalde afstamming zonder meer zou moeten
worden opgevat als een aanwijzing, dat een
verzoeker zich niet als Nederlander neutraal
zal gedragen.
Het ligt ip het voornemen om, onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, gedurende
deze zitting nog een aanzienlijk aantal na
turalisatie-ontwerpen in te dienen. De be
trekkelijk kleine achterstand, welke er op
het oogenblik is, zal, naar de minister ver
trouwt, over enkele maanden kunnen zijn
ingeloopen.
