De Imperiale taak der Koninklijke
Nederlandsclie Marine.
WOENSDAG 27 DECEMBER 1939
ROME IN ROTTERDAM
PUBLIEKE VERKOOPINGEN.
MUSEUM BOYMANS.
ZAKENJUBILEUM.
RUITENVERNIELER.
BURGERLIJKE STAND.
DIEFSTALLEN ENZ.
OUDEJAARSAVOND IN DEN
GROOTEN SCHOUWBURG.
HILLEGERSBERG.
HET IJS OP DE PLASSEN. -
GEVONDEN VOORWERPEN.
VLAARDINGEN.
IJSSELMONDE.
TENTOONSTELLING VAN
CLIPPERSCHEPEN.
HOEK VAN HOLLAND.
MAASSLUIS.
SCHIEBROEK.
INGEBROKEN.
LEELIJKE VAL.
GEMEENTEBEGROOTING 1940.
SLAGKRUISERS NOOD
ZAKELIJK.
aanbesteding.
OUDE TONGE.
waterschip, dat den wil van Nederland om
zich te handhaven in beeld brengt zal echter
heel wat meer economisch, d.w.z. tastbaar
voordeel brengen.
Geduldig heeft men er steentje op steentje
gestapeld. En te langen leste kreeg een ver
ward bouwsel eenig relief, terwijl men thans
weer kan zien, wat het geweest is.
De Delftsche Poort zal voor ons nageslacht
getuigen van onze liefde voor het oude. Veel
hebben we in deze generatie vernield, het
grootste gedeelte van Oud Rotterdam ver
dween onder de mokerslagen van den sloo-
per en lang niet altijd werd er iets neergezet
even mooi als het oude.
In de herrijzende Delftsche Poort hebben
de hedendaagsche Rotterdammers zich een
monument gesticht. En tegelijkertijd werd er
een bijzonder aardig stukje nieuw Rotterdam
mee geschapen. Wie thans zoo toevallig eens
langs de Delftsche Vaart slentert, wordt be
koord door de merkwaardige combinatie van
oud en nieuw. Aan den eenen kant verhef
fen zich de massieven van stadhuis en politie
bureau, aan den anderen rijen de kleurige,
interessante winkeltjes der antiquairs zich er
aaneen. En dit alles wordt aan den kant van
de Raamstraat afgesloten door enkele typische
geveltjes en aan den kant van het Hofplein
door het vertrouwde, gestadig omhoog rij
zende silhouet van de Delftsche Poort. Men
heeft den waterkant netjes in orde gemaakt
en er een hek langs gezet, dat heel goed aan
sluit bij het pittoreske aspect van poort en
ophaalbrugget j e.
Geruimen tijd had men hier het gevoel, er
gens in Rome te loopen. Want vooral toen
pas met den herbouw van de Delftsche Poort
begonnen was, kon men zien, wat men in de
Eeuwige Stad op tal van punten kan aan
schouwen, n.L werklieden, met groote toe
wijding bezig aan het opstapelen van ver
weerde steenen en het vast zetten van een
wankel kolommetje.
Er zijn vele Rotterdammers geweest, die
zoo nu en dan eens gingen kijken, hoe het
werk opschoot. Er zullen er ook velen zijn,
die tot hun verbazing zullen merken, hoe ver
men al gekomen is. En alle Rotterdammers
en hopelijk vele vreemdelingen zullen eer
lang behagen scheppen in de Delftsche vaart
zooals ze daar eenmaal vredig liggen zal,
terwijl er vlakbij het moderne verkeer voor
bij raast.
Het Hofplein, dat nog steeds bezig is van
gedaante te veranderen heeft binnenkort zijn
definitieve indeeling verkregen, van moder
nen verkeersweg en modern verkeersknoop
punt.
Met de er steeds talrijker wordende licht
reclames is het voorbestemd, een steeds wis
selend decor te worden voor het stukje oud-
Rotterdam, dat door een wijs besluit voor ons
behouden bleef.
TE ROTTERDAM
In het Notarishuis aan de Geld. Kade.
Op Woensdag 27 Dec., des namiddags ten 2 uur.
EINDAFSLAG.
Pand en erf, Helmerstraat 20. In bod op 8200.
Id. id. 22, In bod op 10.600. Tezamen voor
19.610 verkocht.
Pand en erf, Oostmolenstraat 1. In bod op
10.400. Daarop verkocht.
Id., id. 3. In bod op 4400. Daarop verkocht.
Heerenhuis en erf, Mathenesserlaan 453. In bod
op 10.100. Daarop verkocht.
Pand en erf, Helmerstraat 16a, b. v. In bod op
9.000. Daarop verkocht.
Id., id. 18a, b. c. In bod op 9.400/ Daarop ver
kocht.
Id., id. 24a, b. c. In bod op 9000. Daarop
verkocht.
Pand en erf, Eerste Schansstraat 55. In bod op
10.200. Voor 10.700 verkocht.
De Kerst-tentoonstelling.
Naar wij vernemen, is de KersttentoonsteL
ling in het Museum Boymans gedurende de
Kerstdagen door 3132 betalende bezoekers
bezocht.
Dit is het hoogste aantal, dat tot heden ge
durende de Kerstdagen bereikt werd. Dit
aantal evenaart de drukke dagen van de Ver
meer-, Jeroen Bosch- en de Jubileum-ten
toonstelling.
De tentoonstelling blijft voorloopig nog te
bezichtigen.
Op 2 Januari a.s. bestaat de Pianofabriek
C. Quispel, gevestigd aan den Goudschesin-
gel, 75 jaar, in welk tijdvak de firma zich
heeft ontwikkeld tot een zaak van betee-
kenis. Reeds bij de oprichting werd door
wijlen Casparius Quispel (18401932) een
gemengd bedrijf gevormd, het repareeren
van piano's, het repareeren van instrumen
ten en de handel in piano's en orgels.
Gedurende de eerste jaren werden de
piano's naar Fransch principe gebouwd,
eerst nog de rechtsnarigen en daarna de
zoogenaamde schuinsnarigen.
Een groote vooruitgang op pianotechnisch
gebied beteekende hfet kruissnarige type,
Volgens dit principe werden de instrumen
ten verder gebouwd. Behalve de, ten tijde
gangbare modellen, zijn, wat exterieur be
treft, ook zeer veel instrumenten vervaar
digd op speciale bestelling.
Omsteeks 1908 kwam de pneumatische
piano in opkomst. Ook deze gecombineerde
piano's werden toen vele jaren vervaardigd.
Op verschillende tentoonstellingen, n.l. in
1866, 1877, 1883 en 1897, werden medailles
in brons en zilver toegekend. Toen op de
laatstgehouden Internationale Tentoonstel
ling van Muziekinstrumenten te Rotterdam
aan de firma de gouden medaille werd uit
gereikt beteekende dit een onderscheiding
van zeer groote beteekenis.
Aanvankelijk werden de werkzaamheden
als handwerk uitgevoerd, doch ook in dit
opzicht werd de bedrijfswijze aan moderne
opvattingen aangepast, waardoor thans veel
machinaal wordt uitgevoerd. Ook de wijze
van politoeren is gemoderniseerd.
Nadat de firma eenige jaren elders in
Rotterdam gevestigd was, werd in 1879 de
zaak overgeplaatst naar den Goudschesingel.
In 1906 vond de eerste verbouwing plaats,
waardoor de oppervlakte van de magazijnen
belangrijk werd vergroot. Met de groote
verbouwing in 1922, waarbij tevens eenige
bestaande ruimten werden gemoderniseerd,
werd de beschikking gekregen over vier
gehoorzalen. Doch in 1939 liet de behoefte
om uitbreiding zich wederom dusdanig
voelen, dat besloten werd een nieuwe ruim
te als gehoorzaal voor gebruikte instrumen
ten aan de reeds bestaande toe te voegen.
Toen omstreeks 1926 de radiotechniek met
rassche schreden voorwaarts ging en t moge
lijk werd met ontvangtoestellen radiouitzen
dingen te beluisteren, heeft de firma zich
onmiddellijk voor deze nieuwe techniek ge
ïnteresseerd. Voor deze afdeeling werd een
filiaal geopend aan de Dortschelaan 98.
In bewaring is gesteld de 28-jarige metse
laar L. B., die opzettelijk zijn rijwiel met
zooveel geweld tegen een spiegelruit van
een showroom aan het West Nieuwland
plaatste, dat de ruit werd vernield.
Aangiften van 23 December 1939.
BEVALLEN: A. Rijken geb. Kruithof z. P.
P. van Dijke geb. Schuurs z. A. M. Vuik geb.
Seip d. A. Coumou geb. Goedhart d. G. van
Bladel geb. Holzken z. G. E. Middelburg geb.
van Walraven d. J. Schild geb. Nederlof d.
M. van Bastelaar geb. Dalesai d. G. Ouwer-
kerk geb. Dekker d. N. Snel geb. Beenhakker
a. Warmenhoven geb. Nederveen d. M.
C Borst geb. Rosenstein d. D. Meijer geb. van
Noort z. H/ A. Waterman geb. Boender d.
J J Muilwijk geb. Jongmans d. T Hoogxliet
geb. Schipper z. - J. W. Hoogerbrugge geb.
Gorree d. L. v. d. Herwe geb. van Toledo d.
L, H Groeneveld geb. Schepers d. A. Baan
geb 'Tode z - L. H. Heijboer geb. Straaijer d.
F H. Herkhof geb. Blaak z. A. v. d. Veer
geb. de Bruijn z. C. E. Haverman? geb. Soo-
mers d. H. Roeborn geb. v. d. Horst d. N.
Repm geb. de Jong d. - M. J. de Boer geb. Moer
man d? W. van Belle geb. de Kam d. J. v.
d. Spoel geb. van Urk d.
OVERLEDENA. C. C. Ruijgrock vr. van J
Krouwel 61 j. - M. Bijl wede. van J. Hakbijl 80
j T. Ulrichs m. van M. Hausmann 62 j.
E. M. de Mieulmeester wede. van -A-V. a.
Sluüs 81 j. K. Vos m. van D. Boersma 42 j.
C Tromp vr. van J. H. Schippers 73 j. M.
Offenberg vr. van J. v. d. Vin 33 j. - M. E. de
Haas wede. van N. MNahuijs 79 j. T. Rutteman
„„h m 71 j. L. Vormer m. van L. J. Bakker
j b. Skaaw wede. van A. v. Spandaw
65 j! L. Ringelberg m. van J. Tromper 72 j
S. Holder ongeh. m. 68 j.
Voorts als levenloos aangegevenM. C. E. v d
Honing geb. Tiebout d. L. C. de Kruyf geb,
Lager dijk d.
In bewaring is gesteld de 30-jarige
dienstbode E. P: C. H., die ten nadeele van
haar patroon H. J. B. aan de Burg. Meines
laan op verschillende tijdstippen geldswaar
den had ontvreemd, tot een gezamenlijk be
drag van ongeveer 100.
In den nacht van 23 op 24 December
zijn uit den gang van de woning van H. C.
G. aan den Schiedamscheweg twee heeren-
jassen ontvreemd.
Zondag j. 1. hebben ongewenschte gas
ten zich toegang verschaft tot de woning van
A. F. v. H. aan de Spanjaardstraat. Er wor
den dertig vreemde, doch waardelooze bank
biljetten vermist.
Door verbreking heeft men zich toe
gang verschaft tot het pakhuis van de firma
v. D. aan de Pijperstraat. Er zijn 9 lamsbou
ten gestolen.
Van een transportfiets is ten nadeele
van de firma D. aan de Wijnstraat een pak
sigaren ontvreemd.
J. S. aan den Stationsweg is tot de min
der aangename ontdekking gekomen, dat van
den kapstok in zijn woning een winterjas ter
waarde van 95 was verdwenen.
Door inklimming door een openstaand
raam zijn ongenoode gasten aan de achter
zijde van een pand aan de Lange Pannekoek-
straat binnengekomen, bewoond door E. H.
De buit bedroeg evenwel slechts een bedrag
van 2.50.
Aan het hoofdbureau van politie is in
bewaring gesteld de 23-jarige zeeman M. K.,
die van een pand aan de Hoofdsteeg, waarin
een zaak gevestigd is van L. M. L., een étala-
geruit vernielde en uit de etalage een étui met
24 vulpennen wist buit te maken.
Het Bouwmeester schouwspel „Jolijt" zal
op ouder jaarsavond als volledige voorstelling
worden opgevoerd, met Johan Buziau en Joh.
Kaart in de hoofdrollen. Deze voorstelling
zal aanvangen om half acht en om kwart
voor elf geëindigd zijn.
Zoowel Zondag 31 December als Maandag
1 Januari zal om 2 uur een matinée worden
gegeven.
Kerstmis 1939 heeft niet gebracht waarop
zeer velen de laatste dagen hadden gerekend,
n.l. een flinke dikke ijskorst op het water
van de Bergsche Plassen. Juist toen Zaterdag
het ijs seeds een dikte van 7 c.M. had be
reikt en men in Hillegersberg druk in de
weer was gekomen om de poorten van de ijs
banen zoowel achter „Lommerrijk" als
„Plaswijck" te kunnen openen, trad de dooi
in Indien het slechts een nachtje goed had
doorgevroren, zou de vercisehte dikte zijn
bereikt.
Nu is het in Hillegersberg en omgeving
gedurende de kerstdagen zeer rustig ge
weest.
Zaterdagmiddag hebben nog zeer velen het
op de plassen gewaagd om een baantje te
maken en vooral op den z.g. Stormplas en in
het Balkengat was het druk. Toch was het
niet zonder risico, en gelukkig is alles zon
der ongelukken afgeloopen.
Toen Zondagmorgen, niettegenstaande de
dooi, verschillenden zich toch waagden op den
Plas, zijn zij door de politie van het ijsvlak
verdreven.
Toch blijft men vol goeden moed, en ho
pen. Immers de winter is nog niet ten einde.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: HendriKa J., cl. v. J. de Ruyter
en A. E. Ernde.
ONDERTROUWD. J. Vlasblom 25 j. Amster
dam en M. A. Slingerland 24 j. A. Hoogen-
boezem 28 J den Haag en A. M. G. Pronk 28 j.
P. J. Dekkers 32 j. Rotterdam en E. Kleister-
lee 21 jaar.
GETROUWD- J. A. Polder 28 j. en L. Berends
21 j. F. J. de Bree 29 j. Wouw en E. W. Dam
mers 24 j. -r- C. H. Breemer 27 j. Rotterdam en
H. van Mazijlc 23 j. J. H. Meeuwissen 25 J.
Amsterdam en W. van Mourik 31 j.
OVERLEDEN. E. Lagerwaard, 76 j., echtg.
v. D. M. N. van Wensveen P. Michielen, 68
j., echtg. v. J. Sieling C. Grandia, 55 j„
echtg. v. C. Lok.
Op het bureau van politie aan den Straat
weg zijn in de afgeloopen week de navolgen
de gevonden voorwerpen gedeponeerd twee
rijwielbelastingplaatjes.
Bij vinderseen armband, Snoek, Berg-
lustlaan 33a; een rozenkrans, van Putten,
Zwart Jansstraat 100, Rotterdam; een paar
dameshandschoenen, van der Linden, Prins
Bernhardkade 18b; een zeemlap, Lusschen-
burg, Lischstraat 51a, Rotterdam; een rijks
daalder, van Casteele, Bilderdijkstraat 23a,
Schiebroek; een vosbont, J. Qlman, Juliana-
laan 23; een actetasch, J. Brandwijk, Dorps
straat 52; een gladden ring, Bartels, Klei
weg 11a, een das, Oltshoorn, L. Rottekade
15; een pakje, Nadort, Kootschekade 13; een
portemonnaie bij Straetemans, Molenlaan 4.
Voorts zijn komen aanloopen een fox-ter
rier bij Van Veen, Schiedamschesingel 12,
een witte keeshond, Straatweg 34a en een
hond, Bergsche Plaslaan 15.
De tentoonstelling van clipperschepen in
het Maritieip Museum werd den eersten
Kerstdag door 280, den tweeden Kerstdag
door 485 personen bezocht.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Elisabeth, d. van C. v. d. Berg
en M. v. d. Bos. Willem, z. van J. M. Pon
sen en S. E. C. v. Reenen.
ONDERTROUWD: At Fukker 40 j. en J.
Deelen 28 j.
GEHUWD: W. v. d. Gaag, 20 j. en P. v. d. Nol
20 j. B. K. B. Voskamp 27 j. en H. Li-
bregts 28 j.
VUILVERBRANDINGSOVEN.
De vuilverbrandingsoven, welke onlangs
bij Boonersluis werd gebouwd, zal binnen
kort in gebruik worden genomen. Men is
nog bezig den dijk, die naar de oven voert,
te versterken en de oven droog te stoken.
Vooral de in de naaste omgeving wonende
personen zullen de in gebruikstelling wel
van harte toejuichen, daar dan de minder
aangename geuren tot het verleden zullen
behooren.
BLOEDTR ANSFU SIEDIEN ST.
Voor bloedgever hebben zich tot nu toe
54 personen uit onze gemeente aangemeld.
Bil de familie B aan den Ringdijk ie gister
avond ingebroken gedurende de afwezigheid
van de bewoners. Men heeft het geheele huis
doorzocht en overhoop gehaald Het bleek, dat
er verschillende sieraden zijn ontvreemd.
Nadere mededeelingen zijn nog niet mogelijk
in verband met het nog loopende onderzoek
van de politie.
Op den tweeden Kerstmiddag is de 33-
jarige Mej. M. S. uit Overschie op den Ach
terweg tengevolge van de gladheid met haar
rijwiel geslipt. Zij kwam zoodanig te vallen,
dat zij haar rechter scheenbeen brak. Dr. Al-
bronda verleende haar de eerste hulp, waar
na zij met de auto van het Roode Kruis naar
Overschie is vervoerd.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWD: W. C. f. M. Huijamans
28 j. en M. A. C. de Koning 26 j. F
GEBOREN: Willem, z. v. W. Wemelsfeldor
en A. M. Veenendaal Philipp Jacob, z. v. P.
J. Aeckerlin en A. J. M. R. Visser.
Aan den Raad is aangeboden de gemeen-
tebegrooting voor het jaar 1940. Op de be
grooting komen voor de bouw van een
nieuw Raadhuis en de instelling van een
dienst van maatschappelijk hulpbetoon.
Daarnaast is gestreefd naar verlaging van
de bestaande belastingen. In den financieé-
len toestand is weer eenige verbetering te
bemerken. Er behoeft dit jaar slechts een
bedrag van 7457.05 als extra-bijdrage uit
het werkloosheidssubsidiefonds te worden
geraamd. Het vorig jaar was hiervoor uit
getrokken een bedrag van 16908.56. De
zakelijke belastingen zijn in verband met de
toegenomen bebouwing, zoomede door het
betrekken van groote perceelen in de riool
belasting hooger geraamd. Voor wat aan
gaat de werkloosheid is op eenige toeneming
gerekend terwijl op uitzenden van werkloo-
zen naar de werkverschaffingen niet is gere
kend.
De brandweerkazerne zal worden onder
gebracht in het nieuwe Raadhuis. Getracht
zal worden de gelden noodig voor de stich
ting van het Raadhuis, uit het Werkfonds te
verkrijgen. De eerste annuïteit zou in dit
geval op zijn vroegst in 1941 verschuldigd
zijn. Voor het gemeentepersoneel zal een
kindertoeslagregeling worden ingevoerd.
Deze toelage zal worden gesteld op 3 pet,
der jaarwedde met een minimum van 60
en een maximum van 216 en ingaande met
het derde kind.
GEVALLEN.
De 15-jarige M. van den Berg viel te
Bolnes vanaf den Benedenringdijk als gevolg
van de gladheid van den weg. Met een ge
broken been werd zij opgenomen en naar
een der ziekenhuizen te Rotterdam gebracht
TENTOONSTELLING.
De jubileumtentoonstelling van de Konij-
nenfokkersvereeniging en Pluimveeliefheb
bers „Onderling Belang" organiseert op 29
30 December en 1 Januari ter gelegenheid
van haar 20-jarig bestaan een groote ten
toonstelling van pluimvee, konijnen en wa
tervogels. De tentoonstelling wordt op 29
December des namiddags te 7 uur in de ge
meentezaal geopend door den Burgemees
ter, den heer B. P. Hazenberg.
VALSCIIE OPGAVE.
Door de politie is proces-verbaal opge
maakt tegen iemand, die kostwinnersvergoe
ding trok en voor haar zelf voordeelige op
gaven gedaan had om op die manier een
hoogere vergoeding te verkrijgen.
GEMEENTELIJKE WERKVER
SCHAFFINGEN.
In 1940 zullen o.a. de navolgende kleinere
werkzaamheden worden uitgevoerd: Trottoir-
aanleg einde Koninginneweg; straataanleg
vanaf de Prinsessestraat naar de brug Ko
ninginneweg; trottoiraanleg beide zijden
Dorpsstraat; in orde maken van Groenen
dijk en Dwarsdijk; plantsoenaanleg Dorps
straat en verbreeding van den uitrit van de
Lindelaan. Met deze werkjes zullen een
16.000 gemoeid zijn.
ROODE KRUIS.
Het voorloopig comité IJsselmonde is als
volgt samengesteld: Mr. A. J. Hazenberg, J.
Herweijer, P. J .Malade, P. L. v. d. Pol, J. M.
C. Trouw, J. J. M. M. Volders, P. M. Vrij-
landt.
RAADSVERGADERING.
Een openbare vergadering van den ge
meenteraad zal worden gehouden op Don
derdag 28 December, des namiddags om 7.30
uur.
TENTOONSTELLING.
Zaterdag 6 Jan. a.s. houdt de postduiven
vereniging „De jonge sperwer" in de zaal
van Andeweg, Dorpsstraat, een tentoonstel
ling. De keuring hiervoor vindt plaats over
het vliegtype. Tot keurmeester is benoemd
de heer Goedhart te Rotterdam.
GEMEENTEBEGROOTING VAN
VLAARDINGER-AMBACHT.
Verschenen is de begrooting 1940 der ge
meente Vlaardinger-Ambacht.
Aan de Memorie van toelichting op deze
begrooting ontlenen wij o.m. het volgende:
Bij het opmaken der begrooting bleek, dat
verschillende inkomstposten door de sterke
uitbreiding der gemeente belangrijk hooger
geraamd konden worden dan vorig jaar. An
dere posten daarentegen moesten tot een
lager bedrag uitgetrokken worden.
Wij wijzen op de volgende posten:
80 Opcenten op de hoofdso mder grond
belasting op de gebouwde eigendommen; ge
raamd op 12.200 tegen 11000 in het vorig
jaar; 100 opcenten op de hoofdsom der per-
soneele belasting 23.200; vorig jaar 20.800.
50 Opcenten op de hoofdsom der gemeente
fondsbelasting; geraamd op 25.666 (vorig
jaar 22.333). 38 Opcenten op de vermo
gensbelasting. Zij werden evenals vorig jaar
geraamd op 1200. Het is echter mogelijk,
dat de uitkeering hiervoor hooger zal zijn.
Grondbedrijf. De winst op dit bedrijf is
ditmaal slechts 1808.15 tegen vorig jaar
6152.43. Dit verschil vindt zijn oorzaak in
een mindere opbrengst van erfpacht, terwijl
de aflossing 1100 hooger was dan vorige
jaren.
De uitgaafposten nagaande valt bij zeer
veel posten te constateeren, dat met de uit
breiding der gemeente ook de uitgaven gaan
stijgen.
De straatverlichting b.v., die in 1938 5641
kostte, werd in 1939 geraamd op 7000, ter
wijl hiervoor thans 7800 wordt uitgetrok
ken. Hierin is niet begrepen de uitbreiding
der straatverlichting; daartoe is een bedrag
van 1160 op den kapitaaldienst der be
grooting gebracht.
Het subsidie aan het burgerlijk armbestuur
wordt, in overeenstemming met de begroo
ting dier instelling, geraamd op 13.600 (v.j.
10.000).
Voor steun aan werkloozen wordt 24000
uitgetrokken (vorig jaar 23000), hetgeen
gezien de uitgaven in 1939 noodig ge
acht wordt.
Nieuw is de post „Wachtgeldregelingen ten
behoeve van arbeiders in particuliere be
drijven". Hij wordt geraamd op 6000, waarin
het rijk naar schatting zal bijdragen 2562;
voor rekening der gemeente zal mitsdien
blijven 3438.
Het batig slot van den dienst 1938, waar
mede de begrooting 1940 wordt geopend, be
draagt, evenals dat van verleden jaar, ruim
17000. De sluitpost „Onvoorziene uitgaven"
wordt begroot op ruim 10.500 (vorig jaar
c.a. 14.500) zoodat op dezen dienst een na-
deelig slot resulteert van 6500. Voorts is
dit jaar slechts 1000 aan de algemeene
reserve toegevoegd, tegen verleden jaar
4000.
De belastingopbrengsten kunnen thans
weliswaar nog ruim 9000 hooger worden
geraamd dan in 1939, doch dit is bijna uit
sluitend een gevolg van het feit, dat de be
lastingjaren niet met de begrootingsjaren
parallel loopen. Zoodoende komt een belang
rijk deel van de door den inspecteur der be
lastingen verwachte meevallers in de belas
tingopbrengsten 1939-1940 ten goede aan het
begrootingsjaar 1940.
Ook de uitkeering uit het gemeentefonds
(de z.g. „formule-uitkeering" of „uitkeering
per inwoner" vraagt de volledige aandacht.
De z.g. „garantie-uitkeering", ingaande 1935
bepaald op 17.790.30, daalt' elk jaar met
één negende ofwel bijna 2000. Tot dusverre
werd deze vermindering gecompenseerd door
de sterke toeneming van het aantal inwo
ners; nu evenwel dit accres vrijwel tot stil
stand is gekomen, zal dit niet nalaten zijn
invloed te doen gelden op de uitkeering uit
het gemeentefonds. Met een verminderde op
brengst dient derhalve terdege rekening ge
houden te worden.
En tenslotte is ook de opgetreden onzeker
heid ten opzichte van de bestaande school
plannen aanleiding geworden tot het ont
staan van den voornoemden totaal-indruk.
Met name kon op den kapitaaldienst geen
raming plaats vinden van de terzake te ma
ken kosten.
VRIJWILLIGE BURGERLIJKE DIENST
VLAARDINGER-AMBACHT.
Het is gebleken, dat er misverstand bestaat
omtrent de taak, die zij, die zich voor den
Vrijwilligen Burgerlijken Dienst beschikbaar
stellen, te vervullen hebben en dat velen
dientengevolge aarzelen zich te laten inschrij
ven.
Ter toelichting diene een nadere om
schrijving der voorloopige taak van dezen
Dienst.
Het ligt namelijk in de bedoeling binnen
kort een aanvang te maken met het verza
melen van gegevens omtrent woningen in
deze gemeente, zulks in verband met het
feit, dat onder meer onze gemeente als
vluchtoord is aangewezen voor hen, die bij
een eventueelen vijandelijken inval in ons
land uit de bedreigde gebieden zullen wor
den geëvacueerd.
Voor het verzamelen dezer gegevens zijn
vele krachten noodig.
Daarom werd onlangs een oproep tot de
burgerij om zich voor den Vrijwilligen Bur
gerlijken Dienst aan te melden, daar op de in
geschrevenen bij dezen Dienst een beroep
gedaan zal worden om bij deze evacuatie
werkzaamheden assistentie te willen verlee-
nen.
Van groot belang is het, dat ook admi
nistratief onderlegde personen ingeschreven
worden.
De bovenstaande uiteenzetting der voor
loopige taak sluit niet uit, dat men zich
slechts voor evacuatie-werkzaamheden kan
aanmelden; ook voor andere doeleinden
staat de inschrijving "oor hen, die zich daar
toe aanmelden, te allen tijde open.
Uitdrukkelijk wordt er nog steeds de aan
dacht op gevestigd dat, indien men zich aan
meldt, men zich tot niets verplicht en dat
met de wenschen der ingeschrevenen ten
volle rekening zal worden gehouden.
WIT-GELE KRUIS AFD. VLAARDINGEN—
VLAARD. AMBACHT.
Dinsdagavond hield de afdeeling Vlaar-
dingen—Vlaard. Ambacht van het Wit-Gele
Kruis haar gebruikelijke naj aars-ledenver
gadering in het R. K. Vereenigingsgöbouw
(Van onzen militairen medewerker.)
Het vraagstuk of onze Koninklijke Neder-
landsche Marine over enkele sterke artille
rie-schepen zal moeten beschikken is thans
in een acuut stadium gekomen en verdient
dus alleszins een nadere belichting. Zulks
is temeer noodzakelijk nu, zooals wij hier
in onze beschouwingen van 14 en 15 dezer
bespraken, zich rondom dit vraagstuk theo
rieën aan het ontwikkelen zijn met een zeer
tendentieuse strekking, doch zonder feite
lijken grondslag.
In dén regel wordt het vraagstuk van onze
maritieme macht alleen beschouwd uit den
gezichtshoek van de verdediging van Neder-
landsch-Indië, doch dat is een volledige mis
kenning van de taak van een zeemacht in
een rijk, waarvan de samenstellende deelen
zich in drie werelddeelen bevinden en welks
handelswegen dientengevolge ook
naar en tusschen die drie werelddeelen loo
pen. Ons Nederlandsche Rijk bestaat uit het
Rijk in Europa, uit onze gebiedsdeelen in
Azië (Nederlandsch Indië) en uit onze ge
biedsdeelen in Amerika (West Indië) en de
eenige manier om ons gezag in die drie dee
len hoog te houden, alsmede om de verbin
dingswegen tusschen die gebiedsdeelen vei
lig te stellen is het hebben van een oorlogs
marine, die binnen ons geldelijk bereik lig
gende, zoo krachtig mogelijk is. Hoe die
marine over die verschillende gebiedsdeelen
verdeeld is, wordt bepaald door de eischen
van het tijdsgewricht en als wij thans een
noemenswaardige zeemacht zouden te ver-
deelen hebben, zou het zeker aanbevelens
waardig zijn thans een belangrijk deel in de
Europeesche wateren station te doen houden.
Zoowel de landmacht, als de luchtmacht
hebben een zuiver regionale taak; het steu
nen van Oost- of West-Indië met Iegeron-
derdeelen van hier te lande (afgezien van
de staatsrechtelijke bezwaren) of rnet lucht
machtonderdeelen is uitgesloten. Alleen de
marine, mits beschikkende over behoorlijke
schepen, is daartoe in staat en wij moeten
ons goed realiseeren, dat als wij afstand doen
van een behoorlijke marine, wij ook afstand
doen van de mogelijkheid om, al naarmate
dat noodig is, ons gezag te doen gelden in
de drie werelddeelen, waarin zich de samen
stellende deelen van ons imperium bevinden.
Het zou ons thans in dit bestek te ver voeren
om met historische voorbedden aan te too-
nen, hoe het ontkennen van de imperiale
taak van onze marine, ons menigmaal de
grootste nadeden berokkend heeft. De be
langstellende lezer zij verwezen naar de Ie
Aflevering van het orgaan van de vereeni-
ging ter beoefening van de krijgswetenschap
19 39/40 waarin de luitenant ter zee le klasse
J. F. W. Nuboer in zijn artikel „De imperi
ale taak der' Koninklijke Marine" een en
ander zeer uitvoerig behandelt. Uit het vo
renstaande volgt, dat als wij inderdaad de
gedachte aanvaarden, dat de marine van de
zeemogendheid Nederland een imperiale taak
De voorzitter opende de vergadering met den
Christelijken groet en heette vervolgens met
eenige welgekozen woorden den nieuwen
Geestelijk Adviseur, kapelaan G. Korsten,
welkom. De notulen werden ongewijzigd
goedgekeurd en uit een ingekomen rapport
van de kascontrole-commissie bleek, dat
boeken en bescheiden van den penningmees
ter in orde en het saldo aanwezig was bevon
den.
De begrooting 1940 werd met algemeene
stemmen aanvaard en na ampele bespreking
werden de gewijzigde statuten goedgekeurd
Op voorstel van den voorzitter werd met
algemeene stemmen besloten, op deze ge
wijzigde statuten de Bisschoppelijke en Ko
ninklijke goedkeuring aan te vragen, alsme
de die van den Z. H. Bond van het Wit-
Gele Kruis. Het Huishoudelijk Reglement
werd eveneens goedgekeurd.
Uit een mededeeling van den secretaris
bleek, dat aan den cursus Kruis-helpsters,
gegeven op wensch van het Roode Kruis,
wordt deelgenomen door 25 dames. Tevens
wordt er aan herinnerd, dat in Januari de
Moeder-cursus begint. Yan de rondvraag
werd geen gebruik gemaakt, zoodat na be
handeling der agenda de vergadering door
den voorzitter met den Chr. groet werd ge
sloten.
R. K. PAROCHIEBIBLIOTHEEK.
Na enkele weken wegens overplaatsing ge
sloten te zijn geweest, zal de Parochie-biblio
theek a.s. Zaterdagavond weer worden open
gesteld. Zij heeft thans onderdak gevonden in
het Jeugdhuis, Joubertstraat 28. De biblio
theek is Zaterdags geopend van 7 uur tot
half 9 en Woensdagavonds van half 8 tot
half 9.
De Parochianen worden aangespoord weer
veelvuldig gebruik te maken van de eigen
bibliotheek, die zeker op alle gebied bij is
en een keur van de nieuwste boeken bevat.
Er is reeds voldoende op de gevaren van de
neutrale bibliotheek gewezen, zoodat alle Pa
rochianen zeker zullen besluiten in het ver
volg alleen van de eigen bibjiotheek gebruik
te maken.
Bij de door B. en W. gehouden aanbeste
ding van den bouw van 8 arrestantencellen
waren ingekomen 8 biljetten. Hoogste in
schrijver Fa. L. Maat en Zonen, alhier voor
3439.Laagste inschrijver Joh. Blok al-
bier, voor 2884,90.
Bij de gehouden aanbesteding voor het
sloopen van een pand aan de Havenstraat
waren ingekomen 14 biljetten. Hoogste in
schrijver was J. Wollendorf, te 's-Graven-
hage, die 426 aan de gemeente wil betalen,
Laagste inschrijver G. L. de Bruin, te Bos
koop, die 250.van de gemeente wenscht
te ontvangen.
de BURGEMEESTER GAAT HEEN.
Ingaande 1 Januari a.s. zal de burge
meester, de heer H. Vooijs zijn ambt wegens
het bereiken van den pensioengerechtigden
leeftijd neerleggen. Naar wij vernemen zal hij
op 29 December a.s. afscheid nemen van zijn
gemeente.
DE BEGROOTING.
B. en W. hebben den gemeenteraad aange
boden de begrooting 1940. Deze sluit met een
ontvangst van en uitgave van 133711.50. De
post onvoorziene uitgaven bedraagt 1169.35.
De kapitaaldienst sluit met een ontvangst en
uitgave van 7044.45. De begrooting 1940
vangt aan met een batig saldo van 601-29
tegen in 1938 6935.91. Uit het Werkloos
heidssubsidiefonds zal ontvangen worden
18964.36. Op de personeele belasting zullen
eveneens ongewijzigd 200 opcenten geheven
worden, opbrengst 12000. Voor de werk
verschaffing is uitgetrokken 25000. Dit jaar
zal geen extra rijksbijdrage gevraagd behoe
ven te worden.
heeft, daaruit ook logisch volgt, dat die ma
rine behalve over het noodige kleine mate
rieel, ook over de noodige krachtige boven
waterschepen moet kunnen beschikken.
Zulks is, om vooral ook in onze gedachten-
sfeer te blijven, dringend noodig voor -de
preventie, waarvoor wij toch onze weer
macht opbouwen. Evengoed als de preventie
van onze landmacht grooter is, naarmate zij
sterker is, is ook de preventie van onze zee
macht grooter naarmate zij over krachtiger
schepen beschikt en nu zijn de verhoudingen
op marine-gebied zoodanig, dat onze huidige
zeemacht, hoezeer zij ook in tijd van nood
tot het bitter einde haar plicht zal weten
te doen, weinig preventieve werking uitoe
fent, uitsluitend wegens haar zwakte. Dit
klinkt misschien weir.ig bemoedigend, maar
waar is het. Wij moe jen ons dus goed reali
seeren, dat wij met </e handhaving van onze
huidige marine-sterkte goeddeels afstand
doen van de preventieve werking. Zoo is
het en niet anders
Dat de luchtmacht hier de artillerie-sche
pen zou kunnen vervangen is, gelet op de
imperiale taak van onze marine totaal on
mogelijk. Onze vliegtuigen kunnen nimmer
in korten tijd, in voldoenden getale en on
gehinderd van het eene rijksdeel naar het
andere vliegen. Dat de vliegtuigen, hoe-be
langrijk hun taak overigens ook is, ook bij
de regionale verdediging tegen 's vijands
zeestrijdkrachten een weinig beteekenende
rol vervullen, is thans toch wel meer dan
duidelijk gebleken. Practisch gesproken
is tot nu toe nog geen enkel Engelsch oor
logsschip, hoewel zij in grooten getale de
zeeën bevaren, door Duitsche vliegtuigen
noemenswaardig beschadigd. En dat de
Duitschers in het huidige stadium van de
oorlogvoering, daar alles op zouden zetten
staat toch wel als een paal boven water.
Hoe mr. Jager c.s. na deze jongste oor
logservaring nog durven propageeren, dat
voor de regionale verdediging van Neder
landsch Oost-Indië de vliegtuigen de zee
machten kunnen vervangen komt zachtkens
uitgedrukt niet wél verklaarbaar voor.
Wil men geen artillerie-schepen bouwen
om pecuniaire redenen, het zij zoo, maar
men propageere dan niet een volkomen on
deugdelijk surrogaat.
Tot de imperiale taak van onze marine
behooren echter nog allerlei andere werk
zaamheden, waarvan het resultaat recht
evenredig is aan het machtsvertoon, dat wij
daarbij laten zien en waarbij veelal onze
nationale waardigheid in de waagschaal ge
steld wordt.
Tot die taken behoort o.a. het vlagvertoon
bij diverse gelegenheden en het resultaat
van dat vlagvertoon, weerspiegelt zich in de
handelsbetrekkingen die naar aanleiding
daarvan werden aangeknoopt. Als de Neder
landsche Marine vreemde havens aanloopt
met een onderzeeboot is dat heel mooi en
wij zouden de kloeke reizen van onze K-
booten naar Indië niet gaarne kleineeren.
Zij hebben echter slechts sportieve waarde.
Eenzelfde vlagvertoon met een £1-1» te boven—
Het verleenen van convool aan onze han
delsvaart in de Middellandsche Zee tijdens
den Spaanschen burgeroorlog is gelukkig
goed afgeloopen, doch als er werkelijk eens
iets ten onzen nadeele zou gebeurd zijn, zou
den de oorlogsbodems die wij toenmaals daar
hadden zoo weinig gewicht in de schaal
hebben gelegd en wederom zoo weinig pre
ventieve werking hebben uitgeoefend, dat
het wagen van onze schepelingen op die deels
verouderde, deels totaal onvoldoend krach
tige oorlogsbodems weinig gerechtvaardigd
mocht genoemd worden. De jongste zeeslag
bij Rio de la Plata tusschen het Duitsche
z.g. vestzak-slagschip Admiral Graf von
Spee en de drie Enge.lsche kruisers Exeter,
Achilles en Ajax leert ons ook weer een
wijze les.
De „Von Spee" was een krachtig artille
rie-schip met kanonnen van 28 c.M., doch
had slechts een waterverplaatsing van 10.000
ton. Deze krachtige bewapening en een groote
snelheid waren verkregen ten koste van de
pantsering. Deze vestzak-slagschepen zijn
bijna niet gepantserd. Niettegenstaande dit
feit, heeft dit eene schip zich toch maar drie
kruisers van het lijf gehouden, zonder tot
zinken te zijn gebracht en dat dankt het
uitsluitend aan zijn krachtige artillerie-be
wapening.
De Engelsche kruisers hadden een mindere
bewapening en zooals dat bij kruisers steeds
is, aangezien zij hun heil in de snelheid
zoeken, een geringe pantsering.
De „Exeter" is een zware kruiser met ar
tillerie van 20 c.M. doch met geringe pant
sering. Blijkens de berichten werd hem dat
noodlottig, want in den artilleriestrijd met
de „Von Spee" wist hij wel van die 20 c.M.
treffers te plaatsen, doch beliep zelf, door
zijn geringe pantsering zoodanige schade,
dat hij buiten gevecht werd gesteld. De beide
andere Engelsche kruisers, waren lichtere
kruisers, met geringe pantsering en kanon
nen, als onze „Java" en „Sumatra van 15
centimeter. Vermoedelijk zijn zij met die
lichte kanonnen niet dicht genoeg bij de
von Spee" kunnen komen om een werk
zaam aandeel aan den artilleriestrijd te
nemen.
Uit dezen zeeslag is wel komen vast te
staan, dat schepen met lichte artillerie het
tegen de z.g. artillerie-schepen niet afdoende
kunnen opnemen en dat anderzijds schepen
met zware artillerie» doch onvoldoende
pantsering, toch nog zeer kwetsbaar zijn.
Moge dit een waarschuwing zijn voor die
genen, die wel overtuigd zijn van de nood
zakelijkheid van artillerie-schepen, doch op
de kósten weer willen gaan pingelen door
het op de pantsering te willen vinden.
Zware artillerie-schepen van 15.000 ton
hebben onherroepelijk een onvoldoende pant
sering en het geld daaraan besteed zal in
onze verhoudingen van een beperkte hoe
veelheid materieel, in den zeeslag blijken
onoordeelkundig te zijn besteed. Alleen
zwaardere artillerieschepen met kalibers van
ongeveer 30 c.M. en een waterverplaatsing
van ongeveer 25.000 ton hebben tevens een
zoodanige pantsering, dat zij zonder bezwaar
den strijd met soortgenooten en zeker met
kruisers van 15000 tot 7000 ton met een be
wapening van 20 tot 15 c.M. kunnen aan
binden.
Laat ons dit alles goed overwegen alvo
rens wij ook in dit opzicht weer met „halve
minima" gaan werken.
4
1
