OPROEP VAN SCHERMERHORN KANKERS IN ONS VOLKSLEVEN Regeering contra zwarten handel Geen massale vrijlating van landverraders ONZE VLOOT Nederlandsche marine hield haar eer hoog Prinselijk paar op de Bellona Ode aan Erasmus Sabotage aan de Boompjes „Ondergrondsch" ijzer komt boven gSbl-alhi ijzer' tot zinken SOCIALE PROBLEMEN Prof. dr. G. A. van Poelje Binnenland in 't kort- Buitenland in 't kort Gisterenavond had te Rotterdam in het Sparta-Stadion een openbare vergadering plaats, waarbij als spreker optrad de voorzitter van den Raad der ministers, ir. W. Scher- merhorn, belegd door de Neder- landsche Volksbeweging. Ongeveer acht duizend belangstellenden wa ren aanwezig, onder wie wij ook opmerkten den burgemeester van Rotterdam, mr. P. Oud. De bijeenkomst werd geopend door den heer mr. G. E. van Wal- sum, voorzitter van de afdeeling Rotterdam van de N.V.B. De minister-president begon met te constateeren, dat wij den vrede in de wereld en in het menschen- hart in den diepen zin van het Woord nog moeten veroveren. Verwildering zien wij aan alle kanten om ons heen. Wanneer ik om mij heen zie en zie tot welk een peil vrouwen zich laten af zakken, waarvan ik dat vroeger nooit zou hebben verwacht, dan heb ik het gevoel: er is toch wat los in ons volk. Het is niet juist, daarvan het Canadeesche leger de schuld te geven. Er is geen enkele vrouw, die tegen haar eigen wil zich verlaagt en meegesleept wordt. Wij doen het zelf. Dat is de verwildering. En in die ver wildering wil nu de Nederlandsche Volksbeweging een geestelijke ver nieuwing brengen De zwarte handel Het is noodig het primitieve ge voel van recht en krom weer wat bij te stellen en te laten voelen, dat het kwaad inderdaad niet on gestraft blijft.. Dat wij dat tot heden nog niet gedaan hebben is eigenlijk een eenvoudige zaak. De bestrijding van dergelijke ver schijnselen vereischt omstandig heden, die succes beloven. En zoo lang het onmogelijk is de geldsa- neering en de zuivering van het betaalmiddel practisch door te voe ren, is de strijd tegen den zwarten handel een onbegonnen zaak. - Waarom doet die regeering dat niet, waarom ook hier getalmd? Dat zit hierin, dat we het nieuwe bankpapier en de nieuwe zilver bons, die noodig zijn, op het oogenblik nog niet klaar hebben. Helaas is de bestelling van deze bankbiljetten en zilverbons als een van diens eerste regeeringsdaden pas gedaan in Februari van dit jaar door den toen juist benoemden minister Huysmans. Vóór dien tijd had men tot deze zuivering blijk baar niet besloten. Wij zitten nu met de narigheid daarvan en het zal nog wel even duren aleer er technische mogelijkheid is orndien maatregel door te voeren Duizenden in het vaderland, al dus de minister, wringen zich in alle mogelijke bochten om aan de gevolgen van die saneering te ont komen. Ik hoop, dat de armen van de overheid lang genoeg zullen zijn, om diegenen die dergelijke kwalijke praktijken op touw zet ten bij den nek te grijpen. Ik kan U beloven, dat de belastingdienst bezig is een behoorlijken recherche dienst in elkaar te zetten, die be reids hier en daar contact heeft gezocht met de voormalige illega liteit om te trachten uit het volk te peuteren, wat in dit verband aan de overheid toekomt en wat allerlei schuimers in ons volk niet toekomt. Ik hoOD, dat de illegaliteit ook in deze haar taak zal verstaan. Rechtszekerheid. Verder wilde spr. nog in het bij zonder wijzen op een teer punt, namelijk de rechtszekerheid. Hier over is een massa lawaai gemaakt en zijn veel leugens verteld. Met een voorbeeld verduidelijkte spr., hoe hij de rechtszekerheid zag. Spr. kon vroeger zeggen: het be staat niet, dat men in Nederland door persoonlijken invloed de ge vangenis in komt of er uit raakt. Datzelfde zou spr. nu niet meer kunnen zeggen. En daar heeft spr. bezwaar tegen. Geen massa-vrijlating. Over zijn toespraak van den laatsten Vrijdag wilde spr. voorts nog enkele woorden zeggen Het is inderdaad juist, dat op het oo genblik vele duizenden vijanden van het Nederlandsche volk zijn geïnterneerd en in voorarrest ge steld in afwachting van hun be rechting. Nog vele duizenden wacht eenzelfde lot. De berechting echter is een buitengewoon moei lijk vraagstuk, moeizaam aan den gang te krijgen en in de toespraak van Vrijdag 1.1. heb ik, zonder con crete dingen te noemen, eigenlijk- bedoeld in hoofdzaak de vraag te stellen: wat wil het Nederlandsche volk nu op den duur met die men schen? Natuurlijk, een aantal van hen zal zwaar moeten worden ge- straft. De doodstraf is niet voor niets in het Bijzonder Strafwet boek opgenomen. Een ander aantal menschen zal jarenlang uit de samenleving moeten worden ge bannen. Eventueel komt deporta tie naar andere gewesten daarvoor in aanmerking: dit maakt een punt van onderzoek uit. Maar ongetwij feld zijn er ook duizenden bij. di te eeniger tijd weer in de samen leving zullen moeten terugkeeren na onderzoek en na veroordeeling Het is echter volstrekt gelogen dat de regeering op het oogenblik van plan is 60.000 menschen groeps gewijze los te laten. Dat is nie waar. Wat wij wel willen is het onder zoekapparaat, dat op het oogen blik werkt, zoodanig te herzien dat in een belangrijk versneld tempo alle gevallen zullen kunnen worden bekeken, eventueel voor waardelijk in vrijheid worden ge steld of naar tribunaal of anders zins worden verwezen. Dat is alles. En wij doen dat uit het gezichts punt, dat wij ons hebben af te vragen, wat het Nederlandsche volk met het gros van die men schen wil. Wanneer wij weten, dat die menschen weer op een of an dere wijze deel van het Nederland sche volk zullen uitmaken dan is het de taak van de regeering er voor te zorgen, dat dit gebeurt op een wijze die verantwoord is. Juist dezen middag heeft er een confe rentie plaats gehad tusschen den minister van Justitie, afgevaardig den van de Groote Advies Com missie van de Illegaliteit en mij en wij hopen gezamenlijk een oplos sing voor het probleem te kunnen vinden. het stakingsmiddel afscheid zijn genomen door zekere groepen. Spr. kondigde aan, dat de regee ring van plan is, een soort regee- ringscommissaris te benoemen voor de arbeidszaken inzake de haven. Spr. eindigde met een enkel woord over de Nederlandsche Volksbeweging. Wij zijn, aldus de minister, in de jaren van de bezet ting geestelijk ontstaan en na de bevrijding voor den dag gekomen als een beweging, die vernieuwing nastreeft op ieder terrein van het leven, sociaal, cultureel, econo misch en ook politiek, zonder nochtans de pretentie te hebben zelf de kern te zijn, waar rondom zich die vernieuwing van het poli tieke leven zal voltrekken. De ge sprekken tusschen de partijen en de Nederlandsche Volksbeweging zullen zeer binnenkort, nog in "den loop van deze maand beginnen. Welke resultaten deze zullen heb ben kan spr niet voorspellen. Maar hij had het volste vertrou wen, dat er tenslotte in Nederland een politiek systeem zal worden gevormd, dat het mogelijk maakt, dat er een krachtige regeering. gesteund door een gekozen parle ment, zal ontstaan, die in staat is een programma uit te voeren dat ongeveer met dat van de Neder landsche Volksbeweging samen valt, dat wil zeggen een socialis tisch programma in dien zin, zoo als dat door ons wordt verstaan en ook is neergelegd in het pro gramma van 1937 van de S.D.A.P. De havenstaking De ambtenaren, Voor den oorlog had Nederland een ambtenarencorps, dat een voor beeld wezen kon voor heel de we reld. Vandaag kunnen we, aldus spr., dat helaas niet meer zeggen. Wij hebben zelfs gelezen, dat een heel rijksbureau eenvoudig uitge mest is. De kop van dit geval zit thans achter d.e tralies en de rest is van hoog tot laag de straat op gestuurd. Dat is hard en niet een voudig. Het Nederlandsche volk moet weten en het goede Neder landsche ambtenarendom moet weten, dat wij rechte wegen willen gaan, recht maken van krom is. Ieder kan terecht op een bureau van de overheid zonder pakjes si garetten. (Applaus). Ik zeg, aldus spr. die dingen niet dan ongaarne, omdat zij hard in de ooren klinken van die duizenden ambtenaren, die wij hebben, die hun plicht doen tegen het karig salaris, dat de Staat der Nederlanden gewend is te betalen. Doch deze dingen gel den heusch niet alleen voor de ambtenaren en spr. noemde een geval, 'waarbij 20 pet. van een groote groen arbeiders, die een bepaalde uitkeering kregen, kans zag een dubbele uitkeering te pak ken te krijgen zonder dat er ooit ééri zijn mond opendeed. Aan deze en dergelijke dingen moet een einde komen. Na een terugblik op den groei van de verhoudingen tusschen ar beiders en werkgevers kwam spr. vervolgens tot de vraag binnen welk raam tegenstellingen tusschen deze beide groepen moeten worden opgelost. Reeds vóór den wereld oorlog zag men, dat het stakings wapen in steeds sterker mate bui ten gebruik werd gesteld- De ge dachten in de leiding van de ar beiderswereld zijn in dit opzicht in de afgeloopen jaren belangrijk omgebogen van de sfeer van de macht naar het recht. Er is ruimte gekomen voor het besef: 1. dat de arbeid een middel is dat ons een bestaan verschaft; 2. dat zonder den arbeid de mensehelijke persoon lijkheid niet tot haar recht komt; 3. dat arbeid is: dienst aan de ge meenschap. Dit laatste kunnen wij ook bijzonder zien aan de Rotter- damsche haven, de voedingsader van ons Nederlandsche volk. Wij hebben in de afgeloopen periode van moeilijkheden en conflicten duidelijk beseft welke de beteeke- nis is van den arbeid, dien door de havenarbeiders wordt verricht. Dat is onmisbare dienst aan het Neder landsche volk. Dit alles brengt met zich mee naar binnen en naar bui ten groei voor het begrip, dat wij zekere verantwoordelijkheid bezit ten, verantwoordelijkheid voor de volksgemeenschap in haar geheel maar ook voor de arbeidsgemeen schap, waarin wij gesteld zijn. Zoo gauw wij dat erkennen, staan wij in een andere verhouding; dan komt er ruimte voor heel andere overwegingen dan bij een conflict, waarbij het alleen om de macht gaat- Dat is ook in de Rotterdam- sche haven gevoeld aan alle kanten. De regeering heeft het buiten gewoon op prijs gesteld, dat ook de Eenheidsvakbeweging zich bereid verklaard heeft zich neer te leggen bij de uitspraak van den rijksbe- middeiaar. Spr. voelt dat ook als een overwinning van het recht, en een erkennen van de verantwoor delijkheid, al zal slechts noo.de van Te Melbourne is een overzicht gepubliceerd over de activiteit der Nederlandsche onderzeeërs gedu rende het midden van 1944 tot het einde van den oorlog. Uit dit rapport blijkt, hoe de dappere be manningen de eeuwenoude traditie van de Nederlandsche marine heb ben hoog gehouden. Sedert het midden van het vorige jaar begonnen de geheime ope raties, waaraan onze onderzeeërs medewerkten en waarbij zij waren ingedeeld bij de Amerikaanche en bij de Britsche vloot. Van Free mantle (aan de Zuidwest kust van Australië) voeren de onderzeeërs uit met tien tot vijftien officieren van den geheimen dienst of met commando's aan boord, die dan op bepaalde punten van de Indische eilanden aan wal werden gezet Terwijl de geheime agenten of de commando's op het land hun werk deden, liepen de onderzeeërs voort durend gevaar te worden aangeval len door vijandelijke lucht- of zee strijdkrachten. Zoo heeft men hon derden mannen in Indië aan land gezet en weer opgehaald. Hierdoor kon in het geallieerde 'kamp een regelmatige stroom van inlich tingen uit het bezette gebied wor den verkregen. Vele dappere man nen zijn bij dit uiterst gevaarlijke werk omgekomen. Nog pas eenigc weken geleden vond er op Java een vinnige strijd tusschen com mando's en Japanners plaats. De strijd werd door de commando s gewonnen en allen werden behou den geëvacueerd door de „K 15", onder bevel van v. Boetzelaer. Vanmiddag hebben H.K.H. Prin ses Juliana en Z.K.H. Prins Bern- hard de lunch gebruikt aan boord van den Engelschen kruiser Bel lona te Rotterdam. Om kwart voor een arriveerde de Prins per vliegtuig op het vlieg veld aan den Gordelweg; even later arriveerde daar Prinses Juliana per auto van Soestdijk. Samen reden zij vervolgens naar de Parkhaven, waar het schip ligt gemeerd. Gistermiddag heeft de Prinses nog een bezoek gebracht aan het centraal magazijn van de H.A.R.K., gevestigd bij Pakhuismeesteren, wbor groote hoeveelheden levens middelen liggen opgeslagen en waar bezië was met sorteeren. Na afloop van dit bezoek woonde H.K.H. in haar hoedanigheid van beschermvrouwe van de HARK de vergadering bij van het dage- lijksch bestuur. Een stadgenoot heeft blijkbaar _emeen>d, dat de lauwerkrans bij de terugkomst van Desiderius Erasmus in ons stadsbeeld geen voldoende huldelijk was. Hij legde dan ook gisteren aan de voeten van onzen grooten humanist een gedicht neer, dat als volgt luidt; Ik sta weer op denzelfden steen, en lees mijn boek, gelijk voorheen, Had Hitler met zijn satellieten mij tot kanon durven vergieten, dan was voor hem, zijt niet [bevreesd, mijn eerste kogel toch geweest. Of onze Erasmus het heelemaal met deze uitspraak eens is....? lp ieder geval is het een blijk, dat nij zijn plaats in het hart van de Rotterdamsche bevolking gehou den heeft. In December van het vorig jaar werden door de toenmalige Onder- öiondsche aan de Boompjes te ofw binnenvaartsche- De N.V. A, van der Tak's ber gingsbedrijf tracht nu in samen werking met P. v. Koeveren's havenbedrijf deze schepen te lich ten. Daartoe zijn den heelen dag twee duikers in de weer om onder water het materiaal aan te slaan, dat dan door een kraan op de kade wordt gebracht. Als het materiaal geborgen is, zullen de schepen zelf gelicht worden waar toe men echter twee grootere bok ken noodig heeft. Er is reeds ongeveer 1000 ton aan ijzeren platen, binten en buizen geborgen. Deze materialen, die de N.V. C. v. d. Giessen en Zonen's scheepswerven te Krimpen a. d. iJssel indertijd verplicht was aan ae i>uitschers te leveren, worden weer naar deze maatschappij termc— gezonden. Een talrijk publiek volgt eiken dag de verrichtingen van de dui kers, en vooral als zij wat lang onder blijven, hoort men menige bezorgde opmerking. Maar altijd weer komen zij boven., gevolgd door het voor onze metaal-indus trie zoo broodnoodige materiaal. Dezer dagen confereerden de bestuurders van den raad van vak- centralen met den minister van sociale zaken over een aantal actu- eele gevallen. De volgende zaken werden o.m. besproken: soc.-econ. ordening van het bedrijfsleven, fin bijstand aan de bevolking voor den bijstand aan de bevolking door den aankoop van textielgoederen, schoeisel en klompen, waarbij in het bijzonder aandacht werd ge schonken aan de nooden van de bevolking der verwoeste gebieden, de stringente doorvoering van de door de regeering toegestane loons- verhooging van 25 pet. op basis van 1 Mei 1940 of 15 pet. op basis van 1 October 1942, terugbetaling van de aan de grens "afgenomen gelden, welke het eigendom zijn van de gerepatrieerde», de moei lijkheden, welke zich voordoen bij de uitbetaling van de z.g. over- bruggingsuitkeering De minister zegde toe, de te dien aanzien door den raad van vak- centralen geuite verlangens in ern stige overweging te zullen nemen. 50 jaar getrouwd Dinsdag a.s. zal het echtpaar J. Remmig—v. d. Hoeven zijn gouden bruiloft vieren. De jubilarissen resp. 78 en 71 jaar oud maken het beiden nog uitstekend. Woonachtig aan de Schans 23, zijn de jubilaris sen reeds 40 jaar bewoners van Delfshaven. Al heeft het bange uren gekend, door de bombarde menten is het echtpaar gelukkig niet getroffen. Dinsdag a.s. zal om 9 uur tot intentie van de feestelin gen in goud in de kerk van St. An- tonius Abt een plechtige H. Mis worden opgedragen. VOOR DE GETROFFEN GEBIEDEN. De minister van openbare wer ken, ir. Ringers, heeft een bespre king gehad met de burgemeesters der gemeenten uit de verwoeste gebieden. Het is niet uitgesloten, zeide de min. daarbij o.a., dat wij zelfs ook voor ons land kostbare artikelen als voedsel en kolen zullen moeten uitvoeren, om aan het noodige bouwmateriaal te komen. De regee ring acht echter de huisvesting in de geteisterde gebieden van zoo danig belang, dat zij in het uiter ste geval desnoods ook deze offers brengen wil. PERHIMPUNAN INDONESIA Woensdagavond had in de Schip- persbeurs te Rotterdam een open bare vergadering plaats van d; Perhimpunan Indonesia, de poli tieke organisatie van de Indonesiërs in Nederland. Als eerste spreker trad op ir. De Jongh, oud-burgemeester van Semarang, die zeide dat de Perhimpunan Indonesia ook uit Nederlandschen kring een spreker had gezocht, die in groote lijnei met hun streven kan meegaan Spr. gaf een historisch overzieh van den groei van het Nederland sche gezag in Indonesië en stelde ae vraag, hoe men zich de regeling denkt van het overbrengen van d< regeermacht van Nederland naai Indonesië. Veie problemen zullen zich hierbij nog voordoen. Hoe moet men thans een democratiscr bestuur inrichten. Al deze vragen zullen na den oorlog moeten wor den opgelost. Doch de hulpverlee ning zal op de eerste plaats moeten komen. Namens Perhimpunan Indonesia sprak hierna de heer Mochtar ove; de wenschen van de Indonesiërs In den oorlog hebben de Indo nesiërs zij aan zij gestreden met de Nederlanders en dat heeft een beter begrijpen van eikaar moge lijk gemaakt. De Indonesiërs zien een groote taak in het democrati- seeren van het staatsbeeld in Indo nesië, Zij willen echter volledige samenwerking met die Nederlan ders, die Indonesië als hun Vader land beschouwen en de andere bevolkingsgroepen zooals de Chi- neezen, Arabieren enz. Het kolo niaal stelsel als zoodanig behoort tot een overleefd verleden. Reeds vóór den oorlog hebben alle politieke partijen zich achter de toenmalige Ned. Indische regeering gesteld, echter met de voorwaarde, dat Indonesië een volwaardig parlement zou krijgen. De Ronde-Tafelconfe rentie, door H.M. de Koningin Pp 10 Mei 1941 aangekondigd, zal veel goeds kunnen doen en P. I. hoopt, dat deze thans, na de bevrijding van Indië, zoo snei mogelijk zal worden bijeen geroepen. Indonesië doet een beroep op het Nederland sche volk het bij te staan in het verkrijgen van zijn democratische rechten. Hierna was er gelegenheid tot het stellen van vragen. Lid Van den Raad van State In verband met zijn benoeming tot lid van den Raad van State zal prof, dr. G. A. van Poelje worden ontheven van zijn functie van di recteur-generaal van het onder wijs en van de waarneming van het secretaris-generaalschap van het departement van Onderwijs, K. en W. Toen mr. Marchant in 1933 werd aangezocht als minister van On derwijs, K. en W. zitting te nemen in het tweede Kabinet Colijn, stelde hij als voorwaarde, dat prof. Van Poelje, dien hij aan de Haag- sche gemeentesecretarie hoogelijk had leeren waardeeren om zijn kennis van het bestuurswezen, de leiding van de afdeeling onder wijs aan het departement op zich zou nemen. Inderdaad behoort prof. Van Poelje tot onze beste kenners van het bestuursrecht, bovenal van de ontwikkeling, die de denkbeelden over bestuursrecht en bestuurskunde gedurende de laatste decennia in de Angelsak sische landen hebben doorgemaakt. Hij was de eerste uit het college der secretarissen-generaal, die door de Duitschers werd ontslagen. Hij had den scholen verlof gegeven op den eersten Koninginneverjaar- dag onder den bezetter vrijaf te geven. Na zijn heengaan bleef hij onvermoeid werkzaam om in het geheim het contact met het onder wijs te behouden en de vertrouwde onderwijskringen niet uiteen te laten vallen. Een man van zijn kennis en zijn karakter zal den Raad van State ongetwijfeld aan zienlijk verrijken. Sedert het einde der vijande lijkheden zijn in Canada reeds 14,340 Èngelsche bruidjes gearriveerd. die tijdens den oorlog met Canadeesche soldaten in het huwelijk zijn ge_ treden. ACADEMISCHE EXAMENS. Amsterdam. Bevorderd tot doctor in de gemeesk. op proefschrift, ge titeld: ..Onderzoekingen over de groep der kapselbacteriën in het bijzonder in verband met de ozaena" B ten Have, geb. te Middelburg en op proefschrift, getiteld: ..Over de bloedsuikerdrempelw,aarde in ver- u?ncLj m,p.'. de nierfunctie en den bloeddruk mej. A. Middelhoven, geb. te Zaandam. Gesl. cand. ex. Duitsche taal en letterk. F. Mosselman, voor het cpnd. wis- en natuuitk. J. A. J. Klijn, C A. Kuipers en G. J. E. Thijsse en voor het doet. ex. na- tuurk. M Jacobs Groningen. Op proefschrift, gie- tlteld: „De vrijheid van beroep en bedrijf." gepromov. tot doet. in de rechtsgel. W K J J van Ommen Bloek. geb. te Groningen. i>e zeedijk bij Vlissingen, die bij de gevechten op Walcheren was vernield, is thans gesloten. De instelling van een Centraal planbureau ten behoeve van het economisch, sociaal en financieel herstel van ons land is op korten termijn te verwachten. ï>e landbouwer V. te Neerkamp reed met zijn kar op een mijn. die ontplofte. Van de kinderen van V., die achter den kar liepen, werd het 7-jarig zoontje doodelijk getroffen. Een meisje v,an 6 jaar' werd ernstig gewond, evenals een broer van V. Volgens radio Warschau is een massagraf gevonden, waarin men de lijken aantrof van 20.000 menschen (vrouwen, kinderen en grijsaards), die door de nazi's met mitrailleurs werden gedood. Volgens te Tsjoengkïng ontvan gen berichten van maarschalk Wae- silewsky hebben sow jettroepen den keizer v#n Mandsjoekoeo gevangen genomen en geïnterneerd. In October a.s. zal in Canada op groote sdhaal een inzameling val* kleedingstukken vjoor Euiropa wor den gehouden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 2