Sua
De
G.-G. van Ned.-Indië in
Nederland
mm
d» aar-
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
DE LONDENSCHE CONFERENTIE
weerbericht
Nieuwe plannen voor Rotterdams haven
Nederland - Indië
Begroeting te Eindhoven
m ^zooairdïV" h"'!s en in den
tuin, zooals de Japanners me ver
Een overladen agenda
Navordering van
belcstingen
AANLEG VAN EEM'S-
HAVEN
Industrie-terreinen bij
Poortershaven
Satire vooerntsm^nde
»^fnende?n hf4otE"
-
VANDALISME
MAX CROISET SPEELT
„DE GEDACHTE"
Aanrijding
Niet bang voor koel
onthaal
„Roeiende" zwemmers
F iets loos
Ondergedoken
Kinderen naar Engeland
4
[Jitg. v. (J. Maas
bode-Stichting.
R'dam Giro 9095
Directeur
Joh Kuijpers.
Hoofdred.Mgr.
Dr. J. Witlox.
Alg Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C N.V.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1945
66sle JAARGANG No. 19804
Tijcf. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
Abonneraentspr.
3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertenttën
25 ets. per mm.
De Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië, jhr. mr. A. W. L.
Tjarda van Siarkenborgh Slachou-
vrer, is Zondagmorgen kwart over
elf in gezelschap van luit.-generaal
H. ter Poorten op het vliegveld
Welschap bij Eindhoven aange
komen.
De landvoogd werd namens H.M.
de Koningin begroet door H.K.H.
Prinses Juliana en namens de re
geering door den minister-presi
dent prof. dr. W. Schermerhorn en
den minister van buifenlandsche
zaken, mr. E. N. van Kleffens. Korf
na zijn aankomst is de gouverneur-
generaal per vliegtuig naar Schip
hol doorgereisd.
Reeds een uur voor de aankomst
te Eindhoven begon de bedrijvig
heid op het vliegveld Welschap.
Een compagnie grenswachters, pio
niers en soldaten van de genie was
aanwezig om de ontvangst militai
ren luister te geven, tezamen met
do Kon. Mil. Kapel van Walter
Boer. Een groot aantal belangstel
lenden had kans gezien de afzet
ting van het vliegveld te passeeren
om getuige te zijn van het oogen-
blik dat de G.G. na drie en een
half jaar gevangenschap weer
vaderlandschen bodem zou be
treden.
Enkele minuten na elf verscheen
aan de loodgrijze lucht het groote
Liberator toestel, dat den G.G. van
ïndië naar Nederland bracht,
direct daarop gevolgd door het
uit Noordelijke richting aanvlie
gende Hallifax Dragon-vliegtuig
van de Prinses en de twee mi
nisters. Het laatste toestel streek
het eerst neer. De Prinses werd
met bloemen verwelkomd, terwijl
de kapel het Wilhelmus speelde.
Ondertusschen daalde de viermoto
rige Liberator op de landingsbaan
De Prinses begaf zich naar het
toestel, dat tot stilstand gekomen
h en zoo had de ontmoeting
met den Indisdhen land
voogd, die geweigerd had zijn land
en Zijn leger in den steek te laten
en daarvoor in gevangenschap ge
raakte.
De G G was als eerste passagier
uit het vliegtuig gestegen, gevolgd
door generaal. Ter Poorten, leger
aanvoerder van het N.-I. leger ten
tijde van den Japanschen aanval.
die in Indië en Japan hetzelfde^
onderdaan had als jhr. Tj
Starckenborg Stachouwer en met
hèrn in de bevrijding gedeeld had
De Prinses was de eerste die
hen de hand drukte. Na de alge-
meene begroeting onderhield Zn
zich geruimen tijd met. den GG..
die vertelde van zijn reis naar het
moederland. Hij vroeg naar nieuws
over zijn vrouw, 'die nog m Indië
vertoeft. Minister Kleffens wist
hem ie vertellen dat zij enkele
malen voor de radio had gespro
ken en tusschen de regels door
ivrffj erV»a- er laten weten
Met de Prinses en generaal Ter
Poorten inspecteerde de G.G de
troepen en nam daarna afscheid
van de aehtkoppige vliegtuigbe
manning, die hem van Calcutta
uit hierheen gebracht had.
Welwillend gaf hij daarna ge
hoor aan de reporters, die een
enkel woord over zijn verblijf in
het Japansche kamp wilden hoo-
ren „TJ ziet. mijne heeren," zoo
begon de G.G., „ik ben er niet
dikker op geworden, maar ik ben
er gezond bij gebleven. In het al
gemeen kregen wij weinig voed
sel. maar genoeg om net het leven
te houden".
Het verhaal van de gevangenschap
„Toen de zaak in Indië verloren
was, heb ik me naar Bandoeng
begeven om in de laatste dagen
bij het leger te zijn. Te Bandoeng
heeft men ons vastgezet en mij
een villa toegewezen, waar ik me
telden. De Japanners rond het
huis hadden instructie mij te be
schermen en van mijn domein te
blijven. Na enkele dagen zaten zij
m het huis en in den tuin. Hei
duurde tien dagen voor ik toen
met den geheelen staf van het le
ger gevangen gezet werd. We
maakten enkele beroerde dagen
mee en het werd niet veel beter,
toen we naar een kamp in Formo
sa gebracht werden. Daar hebben
we nog een tweede kamp meege
maakt. waarop we geschift wer
den. Hierbij werd alles boven den
rang van kolonel afgezonderd. Met
vier man zijn we toen overge
bracht naar het kamp in Mantsjoe-
rije bij Moekden, waaruit wij door
de Amerikanen werden bevrijd.
We troffen daar nog 3 Amerika
nen en 8 Engelschen. Daar begon,
wat men haast zou kunnen noe
men, onze goede tijd, al was de
behandeling nog zeer onwaardig.
De Japanners voedden ons met
de meest kinderachtige propagan
da, die men zich kan indenken; van
een vliegtuig, dat twintig vijande
lijke vliegtuigen neerschoot en zoo
meer. Men had ons een radiotoestel
gegeven, waarop volgens de mee
ning van de Japanners niets anders
te hooren was dan een nabij gele
gen radiostation van. Japan. Daar-
tussehendoor klonken echter be
paalde seinen en door het zoeken
van generaal Pearson kregen we
het ontraadseld. Het bleken de
frontberichten te zijn en zoo hoor
den we van de invasie in Norman-
dië en van de gebeurtenissen in
Rusland."
De G.G., die er ondanks zijn 57
jaren nog jong uitziet en een ge
zonde buitenikleur heeft, is een
kalm en beheerscht verteller, naar
wiens onopgesmukt verhaal men
graag luistert. Zijn bescheiden
maar zeker optreden bewijst, dat
de jaren van onwaardige behande
ling hem geestelijk niet getroffen
hebben.
Generaai Ter. Poorten vertelde
later, dat de voornaamste bezig
heid in het kamp bestaan had in
het hoeden_ van geiten. „En dat
valt nog niet mee ook," voegde
hij er aan toe.
De G.-G. arriveert te Eindhoven,
het eerst verwelkomd door Prinses
Juliana. (Foto Schimmelpenningh)
De reis naar Nederland.
Van de bemanning van de „Libe
rator" vernamen wij het verhaal
van de reis. In Calcutta is de G.G.
aan boord gegaan, via Delhi ging
de reis naar Lydda, waar hij een
conferentie had van twee uur met
den minister van overzeesche ge-
biedsdeelen prof. dr. Logemann.
Op de verdere reis landde men te
Kaïro en Marseille, waarna men
vertrok voor Londen. Hier ont
moette de G.G. zijn dochter Fran
ces. Daags daarna legde hij de
laatste étappe af.
In gezelschap van de Prinses en
van de ministers vertrok de G.G.
per vliegtuig naar Schiphol, waar
hij werd verwelkomd door zijn
zuster mevr. Buma en haar echt
genoot. Vervolgens begaf het gezel
schap zich per auto naar Den Haag.
Afgekondigd is een buitengewoon
navorderingsbesluit, dat ten doei
heeft de in den bezettingstijd te
weinig geheven belastingbedragen
te achterhalen. De inspecteurs der
belastingen zullen thans op ruime
schaal een buitengewoon aangifte
biljet doen uitreiken, dat men vol
ledig ingevuld moet terugzenden,
zelfs als men meent, dat men niet
voor navordering in aanmerking
komt.
Medegedeeld door het K.N.M.l
te De Bilt.
Verwachting tot Dinsdagavond
Ochtendmist, overdag zonnig
droog en vrij warm: Zuidelijke
wind.^
Waarnemingen te Rotterdam
vag hedenmorgen 11.30 uur:
Weersgesteldheid? Onbewolkt.
Maximum-temperatuur (voor
gekomen tusschen 8 uur eistere,,
en 8 uur hedenmorgen). 17
12.0 Celsius
Celsius; minimum:
Te Londen zullen dan morgen de
ministers van buitenlandsche zaken
van de vijf groote mogendheden
Amerika, China, Engeland, Frank
rijk en Rusland in raadszitting
bijeenkomen om een aantal pro
blemen te behandelen, welke in
de na-oorlogsche wereld als het
ware om een snelle oplossing
schreeuwen. En daarnaast zullen,
hoewel niet in officieele bespre
kingen, zeer vele vraagstukken aan
1 de orde komen, welke bepaalde in
dezen ministerraad vertegenwoor
digde landen nauw ter harte gaan
zooals bijv. voor Engeland en
Frankrijk een alliantie tusschen
deze twee landen, met alle conse
kwenties, welke daaraan voor ge
heel West-Europa verbonden zijn.
Een agenda is voor dezen mi-
nistersraad niet opgesteld, behalve
dan in zooverre dat in aansluiting
op de conferentie van Potsdam
zal worden gepoogd een vredes
Verdrag met Italië te ontwerpen.
Oorspronkelijk lag het in de be
doeling soortgelijke documenten
op te stellen voor alle Zuid-Euro-
peesche vazalstaten van Duitsch-
land en Italië; maar daarbij was
als voorwaarde gesteld, dat de
betreffende landen regeeringen
zouden hebben, welke door de
groote mogendheden de jure zou
den zijn erkend. Tot dusverre is
dit echter met Hongarije, Roe
menië, Finland en Bulgarije niet
het geval; aangezien nog geen
dezer landen een regeering beeft,
welke door Londen en Washington
als werkelijk democratisch wordt
beschouwd, d.w.z. als representa
tief voor de geheele bevolking
De kwestie van de vredesverdra
gen met de Zuid-Europeesehe
landen zal dan ook, in het kader
van het geheele Balkanprobleem,
een onderwerp van intense debat
ten uitmaken, maar toet lijkt uiterst
waarschijnlijk, dat de beslissingen
tot een volgende raadszitting zul
len worden uitgesteld.
De overige programmapunten,
welke de ministers James F. Byr
nes, Ernest Bevin, V. M. Molotof,
Wang Shi Tsji en Georges BidauLt
zullen af te werken hebben, liggen
in Europa voor het grijpen. Voor
de Duitsche Roer- en Saargebieden,
zoo gewichtig voor de Europeesche
kolenvoorziening, zal, wil men toe
komstige moeilijkheden voorkomen,
eindelijk eens een regeling moeten
worden getroffen; waarbij natuur
lijk de Nederlandsche, Belgische en
Fransche wenschen. naar gebieds-
compensatie. al komen zij niet als
zoodanig aan de orde. een achter
grond kunnen en moeten vormen.
Trouwens, het geheele Duitsche
probleem zal een achtergrond zijn,
waartegen zich de Londensche be
slissingen zullen afteekenen.
Dan is er nog de groote kwestie
van de Europeesche waterwegen,
welke de bijzondere belangstelling
trekt; niet het minst, wijl Amerika
in de desbetreffende internatio
nale commissies een plaats wenscht
in te nemen. Truman zou aldus
Rijn, Donau, het Kanaal van Kiel,
den Bosporus en de Dardanellen
onder controle willen stellen, met
het gevolg, dat Amerika recht
streeks in de Europeesche politiek
zou worden betrokken, een ontwik
keling, welke vijf jaar geleden
eenvoudig ondenkbaar zou zijn
geweest-
Zoo wacht den ministers, men
zegt voor een periode van zes
weken, een zware en verantwoor
delijke taak. welke voor den waren
vrede in Europa van beslissende
beteekenis zal worden.
"dTorTv^m^l-Tva^D FcT" V°6lbal
mei i van D.F.C. gewonnen werd.
In de tweede causerie, welke ir
N Th. Koomans, directeur van het
gemeentelijk havenbedrijf, heeft ge
houden tijdens de door de Rotterdam,
sche Havenvereeniging georganiseerde
excursie, waaromtrent wij in ons blad
van Zaterdag een en ander mede
deelden, kondigde hij aan, dat bij het
herstel van de havens zooveel moge
lijk de oude toestand zal worden
hersteld. Gebleken is namelijk, dat
deze over het algemeen het beste be
antwoordt aan de eischen. Echter zal
h*L thans geboden gelegenheid worden
zoodat de bedrijven,
worden b3eonglb^ctlltafhankeI,lk Zijn'
Voorzieningen
h#»»-» i5*-ei li icr i«_a wvr ïucii
KSELi.011?1 ,,®en logischer verde.eling te
zoodat de bedrijven.
i eliks
jeeng*
voor de -?-Se" worden getroffen
iuraische- m Ï5?"® van zwart' metal-
den Nieuwen Wmi e industrie langs
on rie wmL?aterweg met het oog
op de vei mindering van de zware in!
dustrie in het Duitsche achterland
Om te voorkomen, dat bij een ves
tiging van dergelijke industrieën met
haar uitgebreide los- en laadinstaila-
ties het verkeer op den Waterweg
zou worden belemmerd, wordt een
plan ontworpen voor den aanleg van
industriehavens met een toegang to-t
den Waterweg in de nabijheid van
Poortershaven. De terreinen zelf ko
men dan aan den Noordelijken oever
ennf£S£ Waterweg tusschen Maassuis
en Hoek van Holland.
-J™mvefb?nd deze plannen zal
sluis moeten komen nabij Poor
'terwijl ook de sooorliio
^nda^fkom|ea,negdHOUand ZaI
Met het oog op de daarm» M
damsche havengebied rS fr"
wordt Pier 2 in dfWa^f'06
welke bovendien met nieuwe pS
zal worden uitgebreid, indSstrfe
terrein voor kleinere bedrijven
Het industrie-terrein in den
Spaanschen polder is niet groot
genoeg om nieuwe industrieën on
te nemen. Derhalve heeft het »e
meentebestuur een plan opgesteld
voor den aanleg van een °haven
met industrie-terrein ten Westen
van de Waalhaven. Aan deze haven
welke de Eemshaven zal heeten'
zullen de nieuwe industrieën zich
kunnen vestigen en bovendien de
bedrijven welke zich thans nog in
de stad bevinden, doch die met
het oog op de gewijzigde stads
plannen naar elders moeten wor-
den verplaatst.
Met den bouw van fabrieken en
werkplaatsen op deze terreinen
zou reeds dit jaar een aanvang
kunnen worden gemaakt.
Radiorede van Prins Bernhard
Prins Bernhard heeft Zaterdag
avond voor de radio een rede uit
gesproken om de actie van het
comité „Nederland helpt Indië" in
te leiden. De taak is met een paar
voorden gezegd: overal waar nood
is en de regeering die niet of niet
/oldoende lenigen kan, zal Neder
land, zal dit comité, zullen al de
iandgenooten helpen. Een enorm
verk wacht. Wij zuilen komen tot
een alles omvattende actie ten
jate van de getroffen gewesten
overzee. Het comité vraagt veel
enorm veel. Geen gift, geen bij-
trage, maar een deel van uw be-
I tit, van iets, waarvan het moeilijk
'S afstand te doen. Wij zullen offers
noeten brengen, zware offers, om
t leven in ons rijksgebied over-
•ee te helpen opbouwen. Bedenkt
wat de band tusschen Nederland en
'ndië beteekent. Geeft ons uw
teun. zet mede uw schouders
oder dit werk. Wij hebben in do
"geloopen jaren lasten getorst,
■vaarder dan deze en onder heel
■at moeilijker omstandigheden.
Vij kunnen het aan. En wc zullen
->nze taak tot een gced eir.de
brengen omdat wij weten dat Ne-
i erland nooit, nooit genoeg voor
'rndië kan doen.
Laat dit werk, met uw aller hulp,
;n eendrachtige samenwerking en
met Gods zegen groote resultaten
Jpleveren.
3fc
Tusschen het comité ..Nederland
helpt Indië" en het „Comité tot
'teun verleening", ongericht door
'Jet Kath Indisch Bureau is een
fusie tot stand gekomen. Niettemin
is in onderling overleg besloten,
'iat, de zelfstandige actie van het
K.I.B.-comité gehandhaafd blijft
Terwijl overal groot gebrek
heerscht aan ruiten en de bewo
ners van de geteisterde gebieden
achter houten schotten leven, gooit
de „hoop van Schiedam" met rotte
peren een ruit van een winkelier
aan de Hoogstraat in es drukt een
andere in dezelfde straat kapot."
Zulke elementen noemt men
vijanden van de gemeenschap. Ze
moeten van de straat.
Men kan redetwisten over de
wenschelijtoheid, een krankzinnige
ten tooneele te brengen. Psycho
analyse populariseeren; de massa
onverantwoordelijke theorieën en
soplhismen voorzetten in zoo'n ster
ken vorm als Andrejew deed, kan
men gevaarlijk vinden Niemand
zal echter Croiset's groot suggestie»
vermogen en sterke uitbeeldings-
kraoht in twijfel willen trekken.
Hij was zeldzaam goed.
Het behoorlijk gevulde, maar niet
volle Monopole beeft een praoh-
tigen middag gehad.
Wij zijn benieuwd naar de vol
gende creatie. Zij zal weer haar
inspiratie ontleenen aan Andrejew
en wel aan diens „De 7 gehange
nen". Zullen wij er stof in vinden,
die onzen geest kan verrijken, of
krijgen we weer een onverteer
bare kluif semi-wetenschappelijke
twijfelarijen voorgezet?
Op den Rotterdamschen Dijk
werd een fietser door een hem
achteroprijdenden auto gegrepen.
Ten gevolge van den val kreeg de
fietser ontvellingen aan de rech
terhand en werd ook zijn costuum*
beschadigd.
Het rijwiel had een verbogen
frame en achterwiel.
Door breking van een ruit zijn
enkele onbekenden binnengedron
gen in de Koelijsfabriek aan de
Hoofdstraat. Ze namen een geld
kistje met inhoud mee. We ge-
looven toch niet, dat ze er nu
warmpjes bij zullen zitten.
De kleedkamertjes van het
Sportfondsenbad zijn weer een ge
zocht operatie-terrein geweest voor
een onsportief soort „roeiers F.
G en G. H v. d. B. gaven bij de
politie diefstal van hun portemon-
naie met inhoud aan
Looze boosaards hebben bij A.
W. en Ds. de B. fietsen uit de
loods gehaald.
M Z. heeft bij de politie aan
gegeven. dat zijn radiotoestel, een
bloempot en een standaard met
foto's zijn vertrokken met on
bekende bestemming.
„My home is my castle". Haal de
valbrug dus 's avonds op.
KINDERBOEKEN
De Gemeentelijke Openbare
Leeszaal en Bibliotheek leant
voortaan geen kinderboeken meer
uit op Zaterdagmiddag. 11 een
's Woensdagsmiddags van ■1JU
uur kan de jeugd nog terecht.
Vanmorgen is de „Joh. v. Olden-
barnevelt" met 660 kinderen en bege
leidsters uit Amsterdam en Den Haag
va„ Toterdam naar Engeland ver
trokken. Het schip wordt g'eescorteerd
door een Engelschen torpedojager.
