De deblokkeeringsmaatregelen
ONS GELD
Leven uit het inkomen van den arbeid
ER KOMEN WEER FIETSEN
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
EEN VIJFTAL CORRECTIES TER
VERZACHTING
BON VOOR JAM
Meer kaas
Aardappel rantsoen weer
normaal
Max Blokzijl teekent
cassatie aan
Voor salaris- en loon-
betaling gelden vrij
op verzoek
Zwarte graven'
Leven uit het
loopende inkomen
In kisten en kratten
De leveranties door
Engeland begonnen
Wat geblokkeerd wordt
Uitg. v. d. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh Kuijpers.
Hoofdred.: Mgr
Dr. J Witlox.
A.Ig Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C N.V
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1945
66ste JAARGANG. No. 19820
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 88804.
Abonnementspr.
3.25 p. kwart.
ƒ1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertentiën
25 ets. per mm.
De indruk, welken iedere lezer
ongetwijfeld uit de rede van prof.
Lieftinck krijgt, is, dat met de
deblokkeering wel zeer strenge
maatstaven worden aangelegd en
krijgt slechts zeer weinig V„i_,IW
eerste instantie immers in nieuw
geld slechts I MO. Daarna Ugt
het in het voornemen om hetgeen
op de geldkaart is blijven staan (dus
maximum 1 200) resp. een overeen
komstig bedrag uit hetgeen een bank
saldo van den houder aanwijst, op
latere tijdstippen en tot ronde be
dragen in den vrijen geldomloop toe
te staan. Het tempo zal hierbij wor
den bepaald door het beschikbaar
komen van nieuw bankpapier en de
verkeersbehoefte. Ook voor de bij
banken etc. gestorte bedragen zal op
den duur verdere deblokkeering
kunnen volgen, voorzoover daaraan
behoefte bestaat.
De grootte van het gezin schijnt
bij de deblo-kkeering geen enkelen
invloed te hebben, iets, dat o.l. vol
komen onlogisch is.
Men vraagt zich onwillekeurig af.
of men met de deblokkeerimg niet te
Cirorf te werk gaat. Het geheele
stT.™ is een nadere uitwerking van
systeem geptember aangekon-
de r^mröle op de besteding van
digde oont d geldbezit, ten elnde
geaccurnu naar dTingendheid bij
de rangoi aanvunmg of vernieuwing
nieuwtwu je5 en voorraden njet in
Jf" te brengen. Door een drasii-
feb^ beperking van den geldomloop
sc., Jï. dus deze bevrediging naar
w bereiken. De vraag is echter
urgentie het bereiken van d't
9 van de goederen moet uit-
S1"?' svseem van distributie van
en bouwmaterialen etc.
toch zoodanig zijn. dat de
Seist urgente behoeften het eerst
worden bevredfgd. Waarom hebben
wij dan toch een leger van riiks-
bureaux? Zijn deze niet voor hun
taak berekend, dan moeten zij gere
organiseerd worden. Zijn zij het wel.
is dan de drastische blokkeering nog
wei' noodig?
Men treft door de blokkeering al
leen de houders van banksaldi. Doch
wil men consekwent zijn. dan zal
zoolang de huidige mot teven voor de
blokkeering gelden, ook de eigenaar
van effecten, roerende goederen
houders van hypothecaire vorderin-
gen aan beperkingen moeten worden
onderweroen. Zou men zich door be-
ïeening oï verkoop van effecten ver
hypothekeering van onroerend goed
of cedeering van hypotheken nieuw
geld of vrij giraaïgeld kunnen ver-
schaffen, dan krijgen dez;e personen
een belangrijken voorsprong op hou
ders van bankrekeningen. Doch in-
dien men ook in dit opzicht maat
regelen neemt, waar is dan het eind
ean het overheidsingrijpen? Houder-
va" roerende goederen (voorraden).
collega's, die op »«e ter bc
gehandeld en hun g b)jek hebben
gesteld" Is "hier geen sprake van on
billijkheid? begrooting voorloc-
4an!fJilteri ik te maken, is er
pig niet slu"e nj de weg der
slechts een n wjj echter hopen
besparmgem er zich bewust van
dat ^e. «STUw dringend noodza-
dat.=hetd€ staatsuitgaven te be-
kelijk is- u«overheidsapparaat in
Op het oogenblik merkt
te niet veel De regee-
meLcoorliehtingsdienst kondigde de-
dagen bijv weer een expansie-
Sragram aan Gaarne zouden wij ver-
hemen. welke perspectieven er zijn
t a.v. verlaging vap de uitgaven en
bet vermoedelijke tijdstip, waarop
zij ongeveer zullen intreden.
rm de bonnenlij st voor de ko-
veertien dagen zal. ook voor
men,1?JC!n een bon voor jam voor-
het Weste voor sjgchts
SSTSei£ hoeveelheid
Het kaasrantsoen beloopt voor
de nieuwe veertiendaagsche periode
200 gram i.p.v. 100 gram. Er wordt
naar gestreefd, zeker zoolang hel
vleeschrantsoen op een zoo laag
niveau moet blijven, het rantsoen
kaas zoo hoog mogelijk te stellen
en te houden.
Reeds voor de week van 30 Sêpt.
tot en met 6 Oct. is het aardappel
rantsoen weer op het normale peil
gebracht kunnen worden. De door
de transportmoeilijkheden en het
optreden van aardappelziekte ont
stane achterstand behoort dus tot
het verleden.
Max Blokzijl, die door,
Haagsche bijzondere gerechtshof
ter dood veroordeeld is, heeft tegen
deae uitspraak cassatie aange-
teekend. -
De,,f^k tegen De BloCq van
Scheltinga, ex-burgemeester van
Wassenaar, zal eveneens in cassatie
worden behandeld aangezien hier
de procureur-fiscaal in cassatie
ging.
De minister van financiën, prof. mr. P. Lieftinck, heeft gisteravond
zijn aangekondigde radio-rede gehouden inzake de deblokkeering. Hij
deelde daarin als hoofdgedachte mede. dat het Nederlandsche volk, ten
einde een steeds duurder worden van het leven te voorkomen, voortaan
uit het loopende inkomen zal moeten bestaan. Deze hoofdgedachte
wordt echter gemitigeerd door een vijftal correcties.
Bij de deblokkeering zal ten eerste op elke geldkaart, welke ten
minste een zoodanig bedrag aanwijst, of uil een banksaldo, de somma
van 100 worden vrijgegeven, welk bedrag zal worden uitbetaald in
bank- en muntbiljetten. Daarnaast zal voor hen die bij eenige bank
instelling een creditsaldo hebben uitstaan, een bedrag ter grootte van
1000 plus 25 pet. van het saldo naar den toestand van 12 September
1945 tol een gezamenlijk maximum van 10 000 in dezen zin worden
gedeblokkeerd, dat daarover door overschrijvingen zal kunnen worden
beschikt.
De overige correcties betreffen uiikeeringen wegens geleden mate
rieel© oorlogsschade ook uit de saldi van de diensten der charitas
spaargelden van particulieren voor gebruik bij belangrijke levens-
gebeurtenissen en die gevallen, waarin een strikt handhaven van de
grondgedachte tol ongewenschte individueele hardheden zou leiden,
do nn?11! finn6 J maakte voorts bekend, dat na hei vrijkomen van
de eerste 100 van de geldkaart, het in het voornemen ligt, om hetgeen
daarna op de geldkaart blijft staan, resp. een overeenkomstig bedrag
uit een banksaldo, op latere tijdstippen en tot ronde bedragen in den
vrijen geldomloop toe ie laten.
Voor datgene, waaraan blijvend de toegang tot de circulatie moei
worden ontzegd, staat in hoofdzaak een viertal bestemmingen open
en wel betaling van achterstallige belastingen, betaling van bijzondere
heffingen ineens, inschrijvingen op siaaisleeningen en een omzetting
in spaardeposito's bij spaarbanken en banken.
Het ziet er volgens prof. Lieftinck niet naar uit, de staafsbegrooting
voorloopig sluitend te maken. Onder deze omstandigheden bestaat er
slechts een aanvaardbare uitweg, wil men niet terugvallen op de
bankbiljetienpers en deze weg wil de regeering in geen geval be
treden»—, de weg der besparingen.
licht tegen nieuw geld van de hand
te doen. Bonafide reflectanten komen
hierdoor in ongelegenheid. Ik behoef
over een dergelijk bedrijf maar wei
nig te zeggen. Zij. die deze weerzin
wekkende vondst hebben gedaan,
toonen slechts hun ware karakter.
Laten zij intusschen niet meenen,
dat hun grimmig spel zal gelukken.
Het departement van financiën heeft
goede informaties Ook de hamste
raars van het zinken geld. die zich
aan mijn dringenden oproep om het
kleine betalingsverkeer niet te ont
wrichten, niet stoorden, worden
thans uit hun schuilplaatsen opge
jaagd. De opsporingsdiensten. die
Het veldtochtsplan inzake de geld
vernieuwing is bezig zich te vol.
trekken. Gedurende de afgeloopen
veertien dagen heeft het Neder
landsche volk zijn bankpapier en
zilverbons voor het grootste deel
reeds aan de daarvoor aangewezen
instellingen afgedragen. Heden begon
de laiatste inleveringsweek, waarin
men nog tot een bedrag van 300
het oude geld kan aanbieden. Voor
N.V 'sa firma's e.d. kan dit nog tot
een onbeperkt bedrag. De volgende
week Dinsdag zal het inleverings-
proces zijn voltooid.
Inmiddels zijt ge in het bezit ge
steld van f 10 aan nieuwe zilverbons
per hoofd en daarmede is het nieuwe
onbesmette geld in een kleine hoe
veelheid in omloop gekomen. Een
week van beperkingen staat voor de
deur.
Voor hen, die zich door den zwar
ten handel hebben verrijkt of op,
andere wijze van een nationaal oog
punt uit gezien ontoelaatbare inkom
sten hebben genoten, is dit een
slechte tijd. Zij hebben zich in de
achter ons liggende jaren tot op
zekere hoogte buiten de gemeenschap
geplaatst en moeten daarvan thans
de gevolgen dragen. Zij zien zich de
voordeelen. die zij hebben genoten,
voor een belangrijk deel ontgaan en
vele sprekende bewijzen toonen aan,
dat een groote onrust over hen is
gevallen en dat zij gedreven worden
tot daden, die bij ieder mensch met
moreel besef slechts afschuw en ver
achting kunnen wekken. Ik geef u
daarvan een voorbeeld uit vele:
Vruwel alles in ons land kwam
reeds voor in het „zwart". In deze
dagen van geldvernieuwing zijn
daarbij de „zwarte graven" gekomen
In één onzer groote steden heeft zich
het feit voorgedaan, dat een aantal
door de geldzuivering in het nauw
gedreven lieden met hun zwarte geld
zich op een begraafplaats de eigen
dom van vele straks te delven graven
hiervoor speciaal zijn geïnstrueerd,
hebben reeds een aantal groote klap
pen uitgedeeld en daarbij zal het niet
blijven. Het onsociale optreden met
betrekking tot de pasmunt heeft
mijn bijzondere aandacht. Men houde
zich dus voor het laatst gewaar
schuwd. Ook zij, die zich door het
oppotten van zilvergeld meenden te
kunnen veilig stellen, zullen weldra
bemerken, dat de fiscus over goede
speurders beschikt.
De hoofdgedachte dan, die aan
de a.s. deblokkeering ten grond
slag ligt, is deze. dat wij allen
om hel dreigende gevaar van
een voortschrijdende verminde
ring der geldwaarde te ontgaan,
m.a.w. om een steeds duurder
worden van hef leven te voor
komen voortaan zullen moeten
leven uit hef loopende inkomen,
dal een ieder onzer ontvangt in
den vorm van belooning voor
arbeid, die verricht wordt in
loondienst of in een zelfstandig
bedrijf, of als vrucht van een
eerlijk verworven vermogen.
Dit be teekent. dat terstond na af
loop van de inleveringsweek een
deblokkeering zal plaats vinden van
al die gelden, die noodig zijn voor
betaling van loonen, salarissen,
wachtgelden, pensioenen en andere
periodieke uitkeeringen. alsmede voor
betaling van renten, in welken vorm
dan ook. Op deze wijze komt er een
stroom van nieuw geld in het ver
keer in den vorm van bank- en
muntbiljetten, waarover men vrij zal
kunnen beschikken. Als deze geld
stroom eenige weken zal hebben ge
vloeid. zal de circulatie geleidelijk
een zóodanigen omvang hebben ver
kregen en zich zoo door de verschil
lende kanalen hebben verspreid, dat
de ondernemingen en bedrijven, die
loonen, salarissen en renten betalen,
door den verkoop van hun produc
ten aan het publiek over voldoende
middelen de beschikking krijgen om
zonder een verdere deblokkeering
aan hun betalingsverplichtingen uit
In aansluiting aan een dezer
dagen door ons gepubliceerd be
richt waarin melding werd ge
maakt van de moeilijkheid om in
Engeland rijwielen aan te koopen,
kunnen wij thans mededeelen. dat
men er toch in geslaagd blijkt, de
hand op een aantal fietsen te leggen.
In totaal zijn tot nog toe van
overheidswege 120,000 fietsen aan
gekocht, waarvan een deel reeds in
ons land is gearriveerd.
De schepen, welke deze rijwielen
vervoeren, lossen hun lading in
Amsterdam en in Rotterdam,
De voor Rotterdam bestemde
fietsen, welke uiteraard tijdens het
vervoer de bijzondere belangstel
ling van het publiek hebben, wor
den ondergebracht bij de firma
Kestein aan de Aelbrechtskade,
welke door het rijk is aangewezen
als depot, van waaruit de stalen
rossen verder worden gedistri-
bueerd.
Dat er onder het gewone publiek
nog geen fietsen zijn verdeeld
heeft verschaft om deze t.z.t wel- vindt zijn oorzaak in het feit, dat
Het congres van de Katholieke Actie ie Utrecht.
tijdens het openingsgebed. V. l.n.r.:_ mr. van Wijnen,_c
Het bestuur
dr. Olierook.
"mgr. Huurdeman, dr. Teilegen, Z.Exc. dr. Beel
en oud-minister Wijffels.
de eerste zendingen volledig zijn
gereserveerd voor het personeel
van de mijnen, de posterijen en de
spoorwegen, bedrijven welke voor
het herstel van ons land van vitaal
bélang zijn
De kwaliteit van de rijwielen,
afkomstig van de Phillips- en
B.S.A.-fabrieken, is behoorlijk. Ze
zijn alle voorzien van dubbele
handremmen en nikkelen Dunlop-
velgen. De banden zijn van uit
stekende kwaliteit, hoewel uiter
aard oorlogsfabrikaat.
Een volledig gemonteerd heeren.
rijwiel, echter zonder bagagedrager,
zonder lamp en zonder ketting-
kast (wel kettingbeschermer) zal
97.50 kosten, een damesrijwiel
101.50.
De fietsen komen, volledig ge
monteerd, aan in kratten en in
kisten waarin zich uitsluitend
onderdeelen bevinden.
Dat de verleiding, welke de open
kratten bieden, wel eens te sterk
is, blijkt uit het feit, dat van ver
scheidene fietsen de handpompjes
zijn verdwenen, terwijl ook nog
al eens een pedaal is ontvreemd.
De aanvoer der rijwielen ver
loopt vlot Voortdurend komen er
berichten binnen, dat er weer
schepen met rijwielen aan boord
de haven zijn binnengeloopen.
Wie bij het vuur zit
Intusschen is, naar wij van be
trouwbare zijde vernemen, geble
ken, dat- ook voor de fietsendistri-
butie het spreekwoord geldt: wir
het dichtst bij het vuur zit. warmt
zich het best. In Rotterdam is n.l.
bij abuis een zending van 72
rijwielen, waaronder tal van dames
rijwielen, aangekomen waaraan
etiketten waren gehecht met namen,
toebehoorende aan leden van het
personeel van het ,mimst?PeX^"
buitenlandsohe za ken. DezerMe
naam kwam zelfs m erikeie ge-
vallen op drie verschillende fiet
sen voor.
Zoodra de vergissing werd be
merkt. Zijn de rijwielen door twee
militaire auto s uit Rotterdam
weggehaald en waarschijnlijk, naar
Den"Haag overgebracht.
Het is te wenschen, dat van
regeeringszijde maatregelen tegen
dergelijke ongewenschte praktij
ken worden genomen. In ieder ge
val heeft het Rijksbureau voor de
metaalverwerkende industrie, dat
belast is met de distributie der
rijwielen, reeds van deze aangele
genheid procesverbaal opgemaakt.
kasgeld te kunnen voldoen. Dit pro
ces zal pas na eenigen tijd zijn vol
tooid en naarmate het voortschrijdt,
zal het bedrag, dat tot deblokkeer ing
wordt toegelaten, van week tot week
kunnen worden verminderd. Het
eene bedrijf zal eerder in staat zijn
dan het andere om zijn loonen en
aanschaffingen van voorraden te be
talen uit voor zijn producten ont
vangen gelden en daarom zult u
telkenmale voor een verdere deblok
keering slechts met succes kunnen
aankloppen, indien u ten geuoege van
de daarvoor aangewezen instantie
kunt aantoonen, dat de terug ont
vangen middelen ontoereikend zijn
om daarmede de uitgaven te bestrij
den. die de voortzetting van de be
drijfsuitoefening vereischt. Deze pro
cedure, die de strekking heeft om
niet meer nieuw geld in het verkeer
toe te laten dan de hoeveelheid
waaraan inderdaad behoefte bestaat
om de goederenomzetten te financie
ren en de geleverde diensten te be
talen, heeft nog het bijkomende voor
deel, dat zij een bruikbaar middel
verschaft om een strenge contröle uit
te oefenen op de inachtneming van
de door de regieering vastgestelde
loon- en salarisnormen, waarmede nog
te veel de hand wordt gelicht Bij
elk verzoek om over geld te mogen
beschikken voor loonen- of salaris
betalingen zal van den werkgever de
verklaring worden grëischt. dat dit
geld strekt tot betaling van loonen
en salarissen, die met inachtneming
van deze normen zijn vastgesteld.
Het ontoelaatbaar tegen elkaar op
concurreeren van sommige werkge
vers op de arbeidsmarkt, waardoor
de loonverhoudingen in ons land drei
gen te worden verstoord en de loyale
werkgevers in het nadeel geraken,
kan op deze wijze doeltreffend wor
den bestreden
Ten aanzien van de hoofdgedachte,
die ik daar straks formuleerde en
die hierop neerkomt, dat niet meer
geld in het verkeer wordt gebracht
dan noodig is voor loopende inko
mensvorming en inkomensbesbeding
uit arbeid en eerlijk verkregen ver
mogens. moet echter een aantal cor
recties worden toegepast.
In de eerste plaats is het noodig,
dat de huishoudingen en bedrijven
zoo spoedig mogelijk weer de be
schikking krijgen over normale kas-
reserve.
Ten einde hieraan tegemoet te
komen zal terstond, wanneer met de
deblokkeering wordt begonnen, op
eike geldkaart die tenminste een zoo
danig bedrag aanwijst, de som van
f 100 worden vrijgegeven, welk be
drag zal wprden uitbetaald in bank
en muntbiljetten. Voor zoover uw
geldkaart dit bedrag niet mocht
aanwijzen, maar gij wel een saldo
bezit wegens eerdere storting zal
het fnl'everkantoor uit dit saldo u
een overeenkomstig bedrag ter be
schikking stellen.
Daarnevens zal ten behoeve van
hen. die hij eer. bank, een spaar
bank of een giro-instelling een
creditsaldo hadden uitstaan, een
bedrag ter grootte van 1000
plus 25 pet. van het saldo naar
den stand van 12 September 1945
tot een gezamenlijk maximum
van 10.000 in dezen zin worden
gedeblokkeerd, dat daarover door
overschrijvingen zal kunnen wor-
len beschikt.
Deze bedragen zal men niet In
bank- of muntpapfer kunnen opne
men. Men L'al er alleen over kunnen
beschikken in wat men pleegt te noe
men „giraal verkeer", d.w.z. door
overschrijving van de eene bank- of
girorekening op andere. Deze cor
rectie is noodig. omdat vele particu-
lïeren met hoogere- inkomens en het
meerendeel der bedrijven en instel
lingen hun kasreserve niet ln contant
geld maar in den vorm van een
banksaldo plegen aan te houden en
in de tweede plaats, omdat de hoe
veelheid bank- en muntpapier. waar
over wij op het oogenblik kunnen
beschikken, nog onvoldoende is om
ten beloope der met deze groote re
kasreserves gemoeide bedragen in
papiergeld ter beschikking te stellen.
Bovendien is het niet twijfelachtig,
dat er zich onder deze bank- en
girosaldi een zekere hoeveelheid be
smet geld bevindt. Indien wij ins de
gelegenheid waren om op zeer kor
ten termijn al deze saldi op hun
ontstaan te onderzoeken, zou er op
zichzelf geen bezwaar tegen bestaan
om bij gebleken „zuiverheid deze
tot het bedoelde bedrag Inaieg.
daarvoor het noodige pa pier gein
aanwezig was voor uitbetaling
vrij te geven. Het onderzoek .£aar
het besmette geld dat, naar ik u
verzekeren kan, met groote nauw
keurigheid zal geschieden, vereischt
echter een zekeren tijd. Dit pleit er
zeer voor om met betrekking^ --ut
deze saldi slechts een overschrijving
van de eene rekening op de andere
toe te laten, waardoor elk bedrag
wordt vastgelegd en te allen tijde
is na te speuren, wie er op het mo-
ment van de deblokkeert.g de hou
der van was. Deze houder kan, al
heeft hij over bedoeld bedrag van
rijn saldo beschikt, te allen tijde aan.
een onderzoek worden onderworpen.
De rest van zijn- saldo blijft in ieder
geval staan als onderpand en ook
voor het ontstaan van het eerste ge
deelte, waarover hij giraal kan be
schikken blijft hij aansprakelijk in
dezen zin dat, indien komt vast te
staan, dat dit besmet geld was, hij
voor een overeenkomstig bedrag zal
kunnen worden aangesproken, te be
talen uit andere vermogensbestand-
doelen of eventueel nieuw te verdie
nen inkomen.