OORLOG IN INDIË ONTBRAND
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.^
EEN VOLKSLEGER OPENDE DEN STRUD
Beteekenis dei" oorlogs
verklaring
G.-G. verzoekt ontslag] ,NBp^Q^kSyE^- °E
Ruim 60 heerencostnums
gestolen
Proclamatie van Soekarno
Beraad te Singapore
teleurstellend
Beide Kamers vergaderen
Om den N.V.B.-beker
SPORTVRIENDEN
HERDACHT
Kranslegging bij het
monument
Figaro in de knel
WEERBERICHT
MAANDAG
U'itg. v. d. Maas
bode - St.dvting,
R'dam Giro 9005
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdred.Mgr
Tjr J. Witlox.
Alg. Redacteur:
a. Paalvast.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
Abonnementspr.
3.215 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertentiën
25 ets. per mm.
v,pt Idonesische ..volksleger" heeft Zaler-
Het hoofdkwartier van "r(jigd, waarin de oorlog wordt verklaard
dag een proclamatie j*EUropéanen en Ambonneezen op Java.
aan de Nederlanders, Indonesiërs den guerillaoorlog te be-
De proclamatie beveeK zQn on<jergaat. zijn wij, het Indonesi-
ginnen. en zegt: de Nederlanders. Bij deze verklaring bevelen
sche volk, in oor.°=r hun eigen vijand te vinden een Nederlander,
alle soorten vuur-
alle soorten
sche volk, in rï™ hun eigen vijand te vinden een Neder]
wij allen Indones ,'rojj0nnees. Oorlogswapens zijn alle soorten vuur
Indo-Europeaatt vergiftigde pijlen, brandstichting en alle soorter
wapenen, OOKbijvoorbeeld slangen. De guerillaoorlog zal gelijken
wi'fet,o,iden met de economische oorlogvoering. Aan geen enkelen
Jied j10" voedsel verkocht worden. De markten moeten ..streng
bekakt worden en zij. die voedsel verkoopen aan onze vijanden
zullen streng worden gestraft
zenden, thans heeft de Ned. regee
ring met allen spoed uitvoering
aan de noodige maatregelen ge
geven. Dat zij alle hens aan dek
heeft geroepen blijkt wel overdui
delijk uit de mededeelmgen, die
over de radio werden omgeroepen,
behelzende de versnelde oproeping
van troepen, die onmiddellijk naai
Indië zullen worden gezonden op
schepen, die de Ned. overheid zoo
juist ter beschikking heeft gekregen.
Zondag zijn reeds- acht mijnen
vegers uit IJmuiden naar Indie
vertrokken.
Wat Sumatra betreft, waar
reeds oproerige acties gesignaleerd
werden, wordt thans gemeld, dat
Britsche en Br. Indische" troepen
zonder incidenten op de Westkust
van Sumatra geland zijn.
Vanwege het hoofdkwartier van
het Indonesische „volksleger" zijn
in Batavia pampfletten verspreid,
waarin de staat van beleg werd
afgekondigd- Ofschoon de toe
stand van officieele zijde „een
weinig rustiger*' werd genoemd
vielen in de stad nog steeds bot
singen voor. Een groot aantal agi
tators is gearresteerd. Vanwege
het Indonesisch nationalistische
kabinet van Soekarno is gister
avond per radio een verzoek ge
richt tot de Vereenigde Staten, om
te worden toegelaten tot ver
tegenwoordiging bij de advies
commissie voor het Verre Oosten
Stad en vliegveld van Bandoeng
zijn thans wederom in Japansche
handen, doch het Japansche gar
nizoen van Serang. ongeveer 100
km. ten Noord-Westen van Bata-
moest zich terugtrekker,
naar Serpong- Te Soerabaja
staan extremistische elemen
ten onder de nationalisten zoowel
op tegen de Japanneezen, ais
tegen de gematigde nationahsteru
Radio Singapore meldde dat
»eneraal Christison iintusschen van
Singapore was teruggekeerd naai
Batavia.
Het is opvallend, dat de „oorlogs
verklaring" der ^«rs^met
^^Oorlogsverklaringenitocbijaan
gemeenlijk uit
liegen m de °pde n 00rlogsverkla-
De figuur van ^"{dkwartier van
ring door het h alien staat
een leger een 0nbe-
met geregeld beSwtur ee
kende. Dit wijst dus nogmaais p
de verwarde vwhoudrngw en
faf' Hefwas"rouwens"reeds
bekend, dat er met ^leehts^een
^efTe lnslatTeren, maar tevens
CeDeZeooerlogsverklaring" 'ofvlfal'
halve worden beschouwdotv el a -
een bevestiging van de ongeregeld 1
7a anarchistische, verhaudn^g,
■wel als een poging van boeKarn
om deze anarchie via een verkla
ring van het z.g. „volksleger" te
t>emantelen en haar een schijn van
doelbewustheid te geven.
TTet eerste alternatief lijkt overi-
het waarschijnlijkste. Dit zou
wrtieel aansluiten bij de berich-
n-1- gdjp binnen kwamen omtrent
Atomen Cgellooze uitbarstingen
^an Tampok-Parüjen ten Zuiden
Naar wij vernemen is bij bespre
kingen gebleken, dal er over hei
in Nederlandsch-Indië ie voeren
beleid verschil van inzicht bestaat
tusschen de Tegeering en den gou
verneur-generaal met betrekking
:ol het standpunt, dal tegenover
nationalistische stroomingen in hei
kader van dit beleid valt in te
nemen. De gouverneur-generaal
meent ten aanzien van dit gewich
tige punt niet de drager van de
politiek der regeering te kunnen
üijn en heeft om eervol ontslag uit
rijn ambt verzocht.
Soekarno met zijn
Radio-foto van de
vaiL?ala,Vhetreft de consequenties,
aan deze „oorlogsver-
deze zijn ongetwijfeld van
klaring u verheeid kan
*laSh!en aard. Niet verheeld kan
dat de toestand thans
uiterst zorgelijk is. In het bijzonder
wel voor de duizenden geinter 1
neerden en krijgsgevangenen, die
voor het overgroote deel zich nog
in de kampen bevinden.
Intusschen is men met yioIkome
begrip voor de moeilijkheden aa
Engelsche zijde, van meening, dat
door de Britten meer gedaan kan
worden dan er is gedaan. Dit 1.
een ernstige grief van de JNeaOT-
landsehe bevolking die „lu door
zeerste teleurgesteld ««XSSnkeSde
de houding van een
mogendheid, die sche vloot en
gen van de Neder yan Ja
luchtmaclw de grootste baten
h<Te' Lorden'Ts men echter van
S^kiaHng'* den0toesSt^"niet
logsverkiarm» s]echts als een
ernstiger ma beschouwen is. Dc
bloote 2es^ jno- is er nog steeds
Britsche regeermg*sgi door
vredige indelen te bevorderen
Maatregelen van onze
regeering
Waren er reeds tijdens het jong
ste^bezoek van minister v. Kleffens
fl„n Londen plannen gemaakt 011,1
onmiddellijk een aantal Ned. batal
jons, welke zich nog in Engeland
bevonden, naar Ned. Oost-Indie te
Er Is intusschen eer, nieuwe
proclamatie uitgevaardigd door
Soekarno. Zij begint me, de
Nederlanders ervan te bescnuldi
gen dat zij dorpen met mitrail
leurs hebben beschoten, tai van
Indonesiërs hebben gedood en tal-
looze Indonesiërs gearresteerd heb
ben. In de proclamatie staat onder
meer nog: „Thans beantwoorden
wij deze informeele ooilogsver-
klaring der Nederlandsehe s.rijd-
krachten".
Voorts wordt in de proclamatie
bevolen, alle hoofdwegen vrij te
maken en zich te Jokken als
Nederlanders of Nederlandsehe.
soldaten ïn aantocht zijn. Al het
kantoorpersoneel moet zijn werk
voortzetten, maar het moe. zich
niet inlaten met Nederlanders of
Indo-Europeanen, terwijl allen
voortdurend op hun hoede moeten
blijven.
schildwacht.
,D. Expres"
voor in aanmerking gebracht zoo
als de General Motors-fabriek te
Tandjong Priok en de British
American Tobacco Company-
fabrieken in de verschillende ste
den op Java. Het vliegveld Kema-
joran bij Batavia is nu in handen
der Britten, die officieel den
luchtdienst SingaporeBatavia
hebben geopend- De Nederlanaers
maken gebruik van het vliegveld
Tjililitan, waar vóór den oorlog
de vliegtuigen van K-L.M- en
Knilm landden. Luit.-kol- vei
steegh is uit Brisbane te Batavia
aangekomen.
Militair gezag te Batavia.
De stad Batavia is onder gealli
eerd militair bestuur geplaatst.
Generaal-majoor D- C- Hawthorne,
commandant van de geallieerde
landstrijdkrachten op Java, heeft
een proclamatie uitgevaardigd,
waarin verklaard wordt, dat hij
de controle op wet en orde, open
bare bedrijven, gezondheidsdien
sten «1 voedselvoorziening over
neemt. De proclamatie noemt o.a.
als overtredingen tegen het mili
taire bestuur: sabotage, plunde
ring, stakingen in openbare be
drijven, weigering om levensbe
hoeften te verkoopen om redenen
van tegenstellingen en het dragen
van wapenen door personen, die
geen deel uitmaken van de gealli
eerde strijdkrachten of de ge
üniformeerde politiemacht. Alle
openbare bijeenkomsten, die op
hitsen tot onrust, of die zelf on
ordelijk verloopen, zijn verboden.
De meeste van de - hierboven ge
noemde diensten worden op het
oogenblik uitgevoerd door Indo
nesiërs, die sjf zelfstandig, of on
der Japansche leiding werken. De
proclamatie verklaart, dat alle
diensten nog door de nu aan het
werk zijnde personen moeten wor
den uitgevoerd, tot zij door het
militaire bestuur zullen worden
overgenomen. Tot dat oogenblik
zal de controle op de diensten
door het Japansche burgerlijke
bestuur geschieden.
Parlicuier
„republiek".
bezil buit der
De zoogenaamde „republiek In
donesië" heeft eigendommen in
beslag genomen, die behooren aan
particulieren en particuliere on
dernemingen, en ze tot vrij eigen
dom der republiek verklaard. Tal-
looze bedrijven, als fabrieken en
andere ondernemingen, zijn daar
De besprekingen te Singapore
tusschen Mountbatten, Christison
en Van Mook hebben, naar thans
uit diplomatieke kringen wordt
vernomen, helaas een veel minder
gunstig resultaat gehad, dan het
eerste bericht dienaangaande, dat
gewaagde van een accoord op alle
punten, suggereerde. Het bhjki
nu, dat de Britten eenerzij ds wei
verder willen gaan dan tot dusver
op het gebied van steunverleemng
aan het Koninkrijk der Nedeilan-
den, doch anderzijds daaraan
zekere voorwaarden verbinden op
het stuk onzer toekomstige staats
regeling. Wat dit laatste betreft,
schijnt men dus voort te blijven
gaan in de van Ned. zijde met
bevreemding waargenomen rich
ting, ingeslagen door Christison,
al maakt het noodzakelijke optre
den der geallieerde strijdmacht m
Indië dit verklaarbaar, toch wekt
het in Nederland in breede lagen
groole ontstemming, dat een, zij
het al bevriende toch vreemde
mogendheid zich op deze wijze
door het uitoefenen van druk
mengt in staatsrechtelijke, inwen
dige aangelegenheden van een
anderen staat.
De Tweede Kamer komt Dins
dag om 1 uur in vergadering bij
een, waarin de regeering een ver
klaring zal afleggen omtrent den
toestand in Ned. Indië- De Eerste
Kamer is bijeengeroepen op Don
derdag om 2 uur. Vrijdag zal ze
het wetsontwerp inzake de voor-
loopige Staten-Generaal in de af-
deelingen onderzoeken.
Hz. Ms. van- Kinsbergen vertrok gistermiddag van de Parkkade
te Botterdam naar Indië.
Hei-mes D.V.S. vocht voor zijn
laatste kans. De blauw-witten had
den door hun gelijk spelen tegen
de tweede resp. derde klassers For-
tuna en Hollandiaan hevig teleur
gesteld en waren daardoor leelijk
achterop geraakt. In den wedstrijd
tegen het Rotterdamsche R.F.C.,
dat tot nu toe ongeslagen aan den
kop ging, hebben zij zich echter
weer van hun beste zijde laten
kennen, en met een verdiende 41
overwinning hebben zij zich gelijk
met R.F.C. geplaatst. Zij zijn er
echter nog niet; de wedstrijd a.s.
Zondag in vlaardingen tegen V.F.C.
moet een overwinning worden, wil
len de blauw-witten boven het door
het uitgespeelde Fortuna bereikte
aantal punten(vijf) uitkomen. De
andere wedstrijd in afd. D. Fortu-
naV.F.C., werd eveneens 41.
In afd. F blijkt S.V.V. inderdaad
niet mee te kunnen; nu werd een,
zij het minieme, 2—1 nederlaag
teeen Overmaas geleden. Excelsior
-Neptunus 2-0, SpartaV.D.L.
s—0 Do strijd om de twee eerste
plaatsen is ook hier buitengewoon
spannend.
Excelsior '20 is als winnaar van
afd K uit de bus gekomen: de
zwart-witten bonden Pechvogels
met 2—1 aan hun zegekar en kun
nen niet meer w°rden gepasseeid.
D e H —Florissant 71, Hoek van
Holiand—G.V.R.A.J.O. 4—1-
T~)nor dft 40 overwinning
HiIë^rfeSir°Pwinnaar geworden.
'Onze stadgenootcn waren zelfevuj-
maar kunnen nu naet m de
seerd worden. Dat is cms yan
Schiedamsche club die zeice
een plaats in de volgende ronde
om den beker. Steeds Volharden—
Transvalia 13.
Ursus behaalde op Hermandad
een uitstekende 3—1 overwinning
en behoudt in afd. U nog een theo
retische kans, maar alleen wan
neer H.O.V. a.s. Zondag verliest,
wat niet waarschijnlijk is. D.D.C.—
H.O.V. 1—4.
In afd. IJ ging alleen V.N.D.—
U.S.C.: de gastheeren wonnen met
6—1.
S.F.C. bewees Martinit een uit
stekenden dienst door St. Lodewijk,
dat de plaalsgenooten-tweede klas
sers gevaarlijk dicht op de hielen
zat, met 5—2 te kloppen. Martinit
gaat nu met 5 punten aan den kop,
gevolgd door S.F.C. zelf en St. Lo
dewijk ieder met 4 punten. A.s.
Zondag de „big match" St. Lode
wijk—Martinit en S.F.C. uit tegen
G.E.B. De tweede wedstrijd in afd.
Z werd een verrassende 64 over
winning van G.E.B. op Steeds
Hoöger.
Vannacht hefolben misdadige ele
menten zich toegang verschaft tot
het magazijn van de firma B. aan
de Broersvest.
Zij forceerden den ingang in de
expeditie en kwamen via do
binmengaog in den winkel.
Meer dan 60 heerencosniums
worden vermist. Een gedeel e
daarvan was reeds verkocht. Be
reidverklaringen en punten waren
door de klanten afgegeven.
Ook in andere afdeehngen heb
ben de dieven hun slag geslagen.
De man van den bewakings
dienst heeft oim 1.15 uur het pand
gecontroleerd. Hij hoorde toen
gerudht, maar vond de deuren ge
sloten.
Ook op zij i tweede ronde waren
de deuren dicht.
Bii de derde controle, om b ib
uur. vond hij de achterdeur open.
Het is eigenaardig, dat men
zoo'n groote partij de
waren met hangers en ai uit de
vakken genomen heeft kunnen
wegwerken in zoo n korten tiJ'a-.
De politie heeft de zaak in
handen,
De verzekering heeft reeds en
kele jaren geleden de verbintenis
met de firma opgezegd wegens het
te groote risico.
„Meer dan vijftig leden van di-
verse Schiedamsche sportveroe-
nigingen Lieten hun leven m ae
strijd voor het vaderland. *tet 1
een groot offer, dat zij brachten
en wij vervullen nu gezamenlijk
den droeven plicht, hun nagedach
tenis te herdenken. Het is voor de
familieleden een zwaar verlies,
dat bijna niet te dragen is. Zij
gingen heen, ieder op verschillen
den tijd, op andere manier, op an
dere plaats. Sommigen al direct
in de Meidagen, toen ons lana
werd overvallen, anderen weöt,e-
sleurd van hun land. weer aI?d®"
ren in het verzet, sommigen kort
vóór de bevrijding. Zij vielen door
moordenaarshand. maar hu"
fer beteekende wellicht voor ons
het leven. Mogen zij bij God net
loon ontvangen, dat zq zoo
verdienden door het offeren v
hun jonge leven." j—u. h»
Met deze woorden, herdacht de
voorzitter van de S.B.L.O., de he_
Scheffers, de gevallen sportmak-
k0Het Stedelijk Harmonie-orkest
had vóór den aanvang van de
plechtigheid het „Aases To«lge
speeld. nu begon de kranslegging.
Achtereenvolgens eerden de S.B.
L.O.. de Gemeentelijke Sportcom-
missie. de Politiesportver. SPSV,
de „Schiedamsche Boys", SVV, de
gymnastiekver. THOR. de voet-
balvereeniging SW-SFC, SF en
AC Schiedam, Sportclub Schie
dam de voetbalvereeniging „Mar
tinit", SVDPW. OV, de Schiedam
sche IJsvereeniging. Gymnastiek
club DOK. handbalvereeniging
„DWS", Sportvereeniging „Gusto
de voetbalvereeniging „Demos",
Ursus de gevallen sportvrienden
met bloemen. De stedelijke Har
monie besloot de plechtigheid met
het Wilhelmus.
..Excelsior" had van deelneming
afgezien, omdat door haar op Ko
ninginnedag reeds kransen waren
gelegd. Er was toen van de SBLO-
plannen niets bekend.
De leden van de gymnastiek-
vereenigingen hielden de dooden-
wacht.
OOK DE GANG WAS ONVEILIG
Van A.T.A. is uit de gang van
ren huis aan de Lange Haven een
fiets gestolen.
Wij ontvingen van^vele^ kanten
protesten en >P - rtikel over de
aanleiding van^ ons b Zaterdag_
Wij moeten allereerst
avon,out verbeteren: het tarief voor
de"volkszaken is geen 30 maar 40
CCinformaties van verschillende
kanten hebben ons doen begrijpen
dat dit probleem zeer ingewikkeld
is. Daarom zullen wij er binnenkort
uitvoerig op ingaan en alle par
tijen aan het woord laten.
Medegedeeld door het K.N.M.L te
Verwachting tot
Meest zwaar bewolkt t
selijk eenige lichte Wjm;,
[^winS dunUSN.W. ^.chtinr,
mwLa%e.X/fn« Rotterdam van
hedenmorgc-i 11*?"
wndrtórttagNoord-Noord-West;
"SklSefd3;0 lic'hteS' mot-
^Maximum-temperatuur (voorge
komen tusschen 8 uur gisteren-
en 8 uur hedenmorgen) 14.8 Cel
sius: minimum: 11.8 C.
