TAAK DER GEALLIEERDEN
Prof. Dr. Jac. van Ginneken f
s«ri.rof-dr-Jac- van
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
BLOEDIGE TERREUR WOEDT VOORT
Moordpartijen,
ondanks Hafta's verbod,
niet gestaakt
Staking op de „Sibajak"
Missionarissen, die
stierven in Indië
Weerbericht
Verantwoordelijkheid der
geallieerden
Koninklijke marine
Technisch personeel voor
Soeraba ja
DE GAULLE WON
De oude grondwet heeft
afgedaan
VAARWEL
Afscheid van de
Juliana-colonne
Een groot geleerde,
stuwer en leider
heengegaan
Amer. onderscheiding
voor Prins Bernhard
Benoemingen
Paulus en Klessebes
achter slot
Uitg. v. d. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdrecf. Mgr.
Dr J. Witlox.
Alg Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C NV
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
MAANDAG 22 OCTOBER 1945
66ste JAARGANG No. 19841
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804.
\bonnementspr.
f 3.25 p. kwart.
f 1.10 p. maand
0.26 p. week.
Advertentiën
25 ets. per mm
Na zijn ontsnapping uit hot Peka-
longan-disirict heeft een zeer be
trouwbare ooggetuige, aldus een
bericht uit Batavia, verhaald, dat
moordpartijen daar aan den gang
zijn onder alle Indo-Europeanen
die in de kleinere gemeenten wo
nen. In de groolere gemeenten,
zooals Pekalongan, werden de
Indo-Europeanen in de gevangenis
sen gedreven, onder de bedreiging,
dat zij gedood zouden worden, als
de Nederlandsche soldaten kwamen.
Intusschen heeft de „Merdeka".
het officieele orgaan der nationa
listische Indonesiërs, een verklaring
van Hatta gepubliceerd, waarin
gezegd wordt, dat de republiek het
niet eens is met de uitbarstingen
van woede, gelijk de bevolking die
nu te zien geeft. Hatta verbiedt
zoowel de uitdrukking als de daad
van „oorlogsverklaring" en „heilige
oorlogMet dat al zijn er, volgens
een bericht uit Batavia, in totaal
reeds 500 dooden gevallen alleen
bij de botsingen tusschen de Japan-
neezen en de Indonesiërs.
Toen de Japanners d.e gevangenis
te Semarang veroverden, hadden de
nationalisten ruim 100 Japansche
gevangenen in de Boeloe-gevange-
nis gedood door hen en masse neer
te schieten. Voor het voormalig
dpnel ni,,Du Pavilion" aldaar wer-
ongewapende Japanners
gefussilleerd. Volgens een oogge
tuige legden de oprukkende Ja-
partners alle nationalisten neer die
weigerden, of niet in staat waren
een bevestigend antwoord te geven
op de vraag, waar zich de leiders
van de extremistische jeugdorgani
satie „Aakatan Moeda" bevonden
Inmiddels is omtrent het lot der
90-Europeanen, die door de natio
nalisten als gijzelaars werden ge
gevangen genomen, in 't gebied vai
Batavia, sinds 4 October niets meer
vernomen. Afgezien van de gebie
den, welke door de Engelschen ge
controleerd worden, is thans heel
Java in handen van de Indonesiër
onder het zoogenaamde bestuur
der republikeinsche regeering van
Soekarno. Het schijnt echter, dat
generaal Christison thans op Java
en Sumatra de voornaamste punten
bezet heeft. Mountbatten heeft
Britsche en Br—Indische troepen
verantwoordelijk gesteld voor de
veiligheid der bijna 125.000 geïn
terneerde burgers, nagenoeg allen
Nederlanders, die zich op Java be
vinden.
Het totale aantal Nederlandsche
troepen op Java zou niet meer dan
5000 man bedragen. Wat Sumatra
betreft, daar zou betrekkoU;^
kalmte heerschen. rekkelijke
70, s^kende Indone
sische leden der bemanning van
het atoomschip „Sibajak" werden
onder sterk miiitair escorte van
boord gehaald, zoodra het schip
te Southampton meerde. Zij wer
den over de kade naar het Ned.
schip „Indrapoera" gebracht, welk
Tin bestemd is voor Rotterdam
dat ?ifnr?etL.hadde" gestaakt om-
die bestemd t?' dat d.e -Sibajak",
bruikt zou kunneif w0°Sbay' Se"
het transport van Ned. troepen
naar Java. Van disciplinaire maat
regelen of arrestatie is niets be
kend.
zii?Pr,x,Jaya, (Vicariaat Bandoeng)
de BekkeV r" de Kl'uisheeren H.
(gevangenis; in 1943,
teMD:8Bift€,d d00r het
Verwachting tot Dinsdagavond-
Aanvankelijk wisselende bewoiï
king, met plaatselijk enkele buien,
vooral aan de kust, matige Z.w.
morgen in den loop van den
kans toenen>ende bewolking, meer
Wén .1 °,p regen bij toenemenden
Zelfde Vi"cl'en Z.W. en Zuid.
Waam!£iPeratuur.
hedenmor-y,Pg(;ri te Rotterdam van
Ba,romete,.st ll-30 uur:
Windriehtïn,e? 7S8.8 m.m.
kracht 5. b' West-Zuid-West:
Temperatuur; is„
Weersgesteldiheid.'- £elslus.
Maximum-temp^.- .bewolkt,
koenen tusschen 8 uuV r (voorge.
8 uur hedenmorgen^^ Setoren, en
minimum: 13.6 c. 98 Celsius-
A. v. Dijk (gevangenkamp) 13 1944
en G. Jansen in de Wal (cevan-
genkamp) in 1945. De Kruisheer
wordt a .^(buipbalmoeztnier)
Si s£d8 Maart 1942 vermist.
ru m ?astoors ziin n°g zwaar
ziek. Ook materieel heeft de mis
sie geleden.
De Missie der Paters der H.H
darten te Ginneken op Banka en
Billiton heeft in de Japansche
kampen 11 Missionarissen verloren,
waaronder mgr. Vitus Bouma,
apostolisch prefect.
Het Londensche weekblad „Spec
tator" schrijft onder»den kop „zwak
•optreden op Java" o.a. het volgende:
„Het zou een bijzondere tekort
koming in onzen plicht zijn indien
wij een zoo onvoldoende bevrijd
gebied aan de Nederlanders over
zouden dragen en verder alle ver
antwoordelijkheid van ons af
zouden schudden. Het is de taak
der geallieerde bevrijdingslegers
om het gebied over te nemen en
daar de orde te handhaven, totdat
een behoorlijke Nederlandsche troe
penmacht is aangekomen. Daarna
zal laatstgenoemde macht verant
woordelijk zijn. Intusschen moet
er zonder aarzeling gedurende den
tijd, dat er feitelijk een interreg
num bestaat, een voldoend aantal
troepen van Singapore naar Indië
worden gezonden, om de orde te
handhaven".
De koninklijke marine stelt de
aanmelding open voor goed ge-
school en ervaren technisch per
soneel ten behoeve van het ma
rine-etablissement te Soerabaja.
fu totaal is hier plaats voor 225
Nederlandsche vakmenschen van
ïche Jaar in 11 er lei techni
sche beroepen, die in staat moe
ten zijn leiding te geven aan in-
landsch personeel. Betrokkenen
worden in tijdelijk dienstverband
voor ten minste drie jaren bij de
koninklijke marine-reserve aange
nomen in den rang van sergeant.
De aanrorij^ng kan geschieden
bij de Gewestelijke Arbeidsbu-
reaux.
Parijs, 21 Oef. (R.O.) Hei minis
terie van binnenlandsche zaken
schat, dat 85 procent der kiesge
rechtigden vandaag ter stembus is
gegaan. Het is de grootste verkie
zing. die ooit in Frankrijk is ge
houden. De kiezerslijsten omvatten
24 millioen kiezers, waarvan 13
millioen vrouwen. Vandaag zijn
dus twintig millioen stemmen uit
gebracht voor het referendum en
een gelijk aantal voor de candi-
datenlijst.
Tot dusverre is bij steekproeven
op diverse bureaux gebleken, dat
het antwoord op het referendum
meerendeels „ja" luidt, hetgeen
beteekent. dat de oude grondwet
heeft afgedaan. Het tweede „ja"
beduidt, dat men het eens is met
de Gaulle, die een parlement met
beperkte macht wenscht.
De gedeeltelijke resultaten uit
ongeveer vijftig kieskringen ver
toonden tegen middernacht groote
vooruitgang voor de vooruitstre
vende katholieken (Mouvement
Républicain Populaire), de partij
van den Franschen minister van
buitenlandsche zaken, Georges Bi-
dault. Het blijkt, dat vele conser
vatieve kiezers op deze partij hun
stem hebben uitgebracht.
DE VOLLEDIGE UITSLAG
De volledige uitslagen der ver
kiezingen, voor zoover deze be
irekking hebben op het Fransche
moederland, zijn de volgende:
Van de 528 zetels verwierven
Communisten 142.
M. R. P. (mouvement républicain
populaire van de Gaulle) 140.
S.F.I.O. (socialisien) 133.
U.R.D. (Union Républicaine Démo
cralique) 26.
Radicaal-socialisten 19.
Entente Républicaine 12,
Zaterdagmiddag hebben dank
bare Schiedamsche gezinnen af
scheid genomen van de Juliana-
colonne, de colonne voor gezins
hulp, die in het kader van de
Zuid helpt Noord-actie door
Raamsdonkveer aan Schiedam was
verstrekt.
Vele moeders en vaders kwamen
van de zusters afscheid nemen,
vervuld van mooie herinneringen
en dankbaarheid. Een van de ge-
holpenen had in dichtregels de
historie van de hulpcolonne op
papier gezet en hij droeg zijn
werk gloedvol voor. Om half vijf
namen de officieele instanties af'
scheid. Wnd. burgemeester Bosch
sprak namens het gemeentebestuur
zijn erkentelijkheid uit voor het
werk van de colonne en speciaal
van haar leidster, mej, Ribbens.
„Woorden vergaan en daarom heb
ben wij onze dankbaarheid in een
officieel stuk van het gemeentebe
stuur vastgelegd." Spreker her
innerde eraan, hoe na het vertrek
van het medische en sociale team
de dringende behoefte aan hulp
bleef bestaan om de moeders, die
nog niet geheel op krachten wa
ren gekomen, over de periode van
geestelijke en lichamelijke uitput
ting heen te helpen. Naast de vol
doening voor het gedane werk,
komt ook de wetenschap door het
voorbeeld navolging gevonden te
hebben. Schiedamsche meisjes
staan klaar om een deel van het
werk over te nemen. Het zijn er
alleen veel te weinig.
Als bijzonder blijk van waar-
deering heeft het gemeentebestuur
aan Zr. Ribbens toestemming ge
geven, zich in Schiedam: Huize
Brabant, te vestigen, nu zij binnen
kort gaat trouwen. Dat zal dan het
levende gedenkteeken zijn van
Schiedams dank aan de hulpco
lonne. Als bijzonderheid deelde
Union démocratique socialisle ca 0ob7 d S urauc
resistance 10 I wnd- burgemeester Bosch nog mee.
Alliance démocratique 10. dat de meisjes in Raamsdonkveer.
Mouvement unifié de renaisan a ,00r het gemeentebestuur aldaar
fran/aise B.
Onafhankelijke republikeinen 1"
DE UITSLAG VAN HET
REFERENDUM
De uitslag van het referendum,
waarvoor 19 millioen stemmen
zijn uitgebracht, luidt als volgt:
le vraag (nieuwe constitutie);
18.901.808 stemmen voor, 840 884
stemmen tegen.
2e vraag (volmachten voor de
regeering): 13.224.753 stemmen
voor, 6.613.653 stemmen tegen.
om 11 uur Maandagmorgen in Ho
tel de Reiger zouden worden ont
vangen.
Na het spelen van het Wilhel
mus. sprak Mr. W. A. Hoek, voorz.
van Volksherstel, de colonne toe.
Hij keek terug naar een jaar ge
leden en had dan reden om on
danks de moeilijkheden van het
oogen/blik vertrouwen te hebben
in de toekomst. Vooral als hij
overwoog, wat deze jonge dames
hebben gepresteerd. Hij had
respect voor een huisvrouw, die
de handen uit de mouwen wist te
steken. Het lijkt heel eenvoudig,
schrobben, boenen en een huiahou-
den doen, maar de resultaten zijn
er om te bewijzen, dat het anders
is. Gezond van lichaam, vroegen
deze meisjes niet: „Wat moet ik
doen?" „Zouden we het doen?" „Ik
doe het", was hun devies. „Ik prijs
den man, die op jullie waaht, ge
lukkig. Veel geluk op je levens
weg, je hebt het in je en je kunt,
als je zoo doorgaat, niet alleen
jezelf, maar ook anderen gelukkig
maken".
Een Delftsdh blauw bord met de
spreuk „lek Dien" en de wapens
van Volksherstel, Schiedam en
Raamsdonkveer werd aan de meis
jes aangeboden.
Dr. Kunze, de praeses van de
gezinshulp, waarin Wit Gele en
Groene Kruisen, Gereformeerde
Gezinszorg samenwerken, vertelde
iets uit de geschiedenis van de
groep. Hij memoreerde de waarde,
die het werk heeft gehad voor den
wederopbouw van het gezinsleven.
De samenwerking met de verschil
lende instanties was voorbeeldig
geweest. Mej. Ribbens was een
enthousiast en bekwaam leidster
geweest. Haar wekelijksche rap
porten' gaven een helder over
zicht van de situatie. Hij bedankte
de meisjes hartelijk voor al hrt
gepresteerde en bood aan iedef
meisje een handgeteekende oor
konde aan.
Ds. Hofman dankte namens <Je
commissie voor „Bijzondere Ker
kelijke Gezinszorg". Hij onder
streepte het vele oprechte en waar-
deerende, dat gesproken was. Niet
alleen op huishoudelijk gebied, ook
op geestelijk gebied hebben de
meisjes veel gedaan. Talloozen
hebben zij met hun vriendelijk 00-
timisme uit den put, geholpen. Zelf
had hij 10 jaar lang in Brabant
gestaan. Hem behoefde men niet
meer te praten over het donkere
Zuiden, Hij hield van het volk.
De meisjes hadden nu overduide
lijk bewezen, dat het geen donker,
maar een „lichtend Zuiden" is.
Zr. Ribbens dankte namens allen.
Het verblijf in Schiedam was een
mijlpaal in hun leven geweest. Zij
bracht dank aan den burge
meester, aan Dr. Kunze, aan "Zr.
Visser, aan de wijkverpleegsters,
aan de commissie van het D.V.H.
voor de groote hulp en de prettige
samenwerking.
De firma Lotus, chemische fa
briek, had een pakket met inhoud
beschikbaar gesteld.
Het was een recht hartelijk en
gezellig afscheid in de kapel van
het Jaco-bsgasthuis.
Een ongemeen zwaar verlies
heeff opnieuw de Nijmeesche
universïleil en met haar geheel
wetenschappelijk Nederland ge
leden Zaterdagmiddag om 2 uur
Vs Canisius-ziekenhuis
taaloJu6^" overleden de groote
De week te voren had prof Van
Ginneken nog college gegeven en
zijn voordrachten waren zelfs bij
zonder brilliant. Zondag voor een
week droeg hij de H. Mis nog op.
Maandag voelde professor v. G.
rich niet goed. Een hersenbloeding
mfard ,Secons'ateerd en hij werd
nLj ziekenhuis overgebracht
nadatSr,?®.had een operatie plaats,
operatie h hV' G" bediend was. De
de toestand 1 'e?n .SanstiS verloop;
zien Jlet Zlch gunstig aan-
Vlij dag kwam er echter een keer
m i d ,situatie Zaterdagmiddag
overleed de groote geleerde, stuweï
en leider.
Met spijt en leedwezen, meer
nog, met algemeene verslagenheid
zal katholiek Nederland, in de
eers,e plaats, kennis nemen van
vrii „üu- .kortstondige ziekte, nog
dr j-.il ljk overlijden van prof.
raar aan Xan Ginneken, hooglee-
Nijrnegen vi Universiteit te
Maar hle |™^,aar Tprichting af
mag zijn over he?°t 1" d? l°UW
gelukkige dankbaarheid aller hart
domineeren voor dit zeldzaam rijke
leven, dat zooveel glorie heeft bij
gezet aan onze katholiek weten
schappelijke emancipatie.
Mocht prof. dr. van Ginneken
nog zoo pas den ongevierden feest.
rlu,ucu uusevieruou leest- aiuu-:-- „„Her vpreeren
dag herdenken van zijn vijftig- hem als hun vader vereeren.
Prof. dr. Jac. v. Ginneken S.J
in de kracht van zijn leven.
jarigen religieuzen staat als lid der
Jesuietenorde, met welk een recht
matige voldoening moet deze met
zooveel gaven en talenten bedeelde
rnari zelf hebben teruggezien op
zijn gouden staat van dienst ge-
durendé deze halve eeuw, gewijd
aan de studie en de wetenschap,
en altijd geestdriftige activiteit op
nog velerlei gebied.
Als één het' indertijd zooveel
besproken tekort der Katholieken
in de wetenschap met eigen kapi
taal van geest en 1 arbeid heeft
bijgepast, dan is 't wel deze Van
Ginneken geweest.
Maar niet alleen in studie- cn
wetenschappelijke kringen toonde
hij zich een stuwer en een lomer.
Hij werd ook de stichter van
nieuwe leeken-congregaties wier
religieus-sociale actie hij voor ons
moderne leven wemsc VrQUWen
van Na^aleth, Bethanië en de
Kruisvaarders van SmtJta. d.e
was een der eersten, die de open
bare conferenties begon voor niet-
katholieken. waarvan als blijvende
herinnering een niet-katholieke uit
gever met zooveel toewijding een
pracht-uitgave verzorgde „Voor
drachten over het Katholicisme
voor niet-Katholieken", verlucht
met de meesterstift van een Jan
Toorop.
Het hoogleeraarsambt, waartoe
hij in 1923 bij de oprichting van
de Keizer Karei-universiteit te
Nijmegen primus inter pares be
roepen werd. deed dit zegenrijke
apostolaat te vroegtijdig eindigen.
De laatste jaren wist prof. dr.
Van Ginneken de aandacht der
mannen van wetenschap te trekken
door zijn opzienbarende studie
„De navolging van Christus of het
dagboek van Geert Groote", ge
durende deze oorlogsjaren gevolgd
door een andere breed opgezette
verhandeling voor de Nederland
sche Academie van Wetenschap-
en. Geert Groote's Levensbeeld
naar ae oudste gegevens bc-
wGrkt"
Aan 'het slot van deze buiten
gewoon knap gedocumenteerde en
zeer omvangrijke studie schreef
Van Ginneken nog deze hoopvolle
woorden:
Als Gcd mij nog eenige levens-
en' arbeidsjaren wil schenken, hoop
ik eenmaal nog een tweede
de gegevens der Imitatio Cn.
rijkelijk aangevulde en verbelerdc
editie van dit boek te mogen
werken
God heeft 't niet meer zoo be
schikt er heeft zijn goeden en
trouwen knecht naar het efiuwg
16 Een d?epe°rouw voor ons Katno-
lieken jammerlijk verlies voor
de wetenschap, een groote slag
voor de universiteit van Nijmegen,
die de laatste jaren toch al zoo
vele zvaie beproevingen te dra
gen heeft gehad.
Voor Van Ginneken zelf geldt
het klassieke woord: „Auctor abit
operis, sed tarnen exstat opus".
De maker van het werk gaat heen,
maar zijn werk blijft bestaan.
Tot zijn onsterfelijken roem, en
tot onze durende glorie.
P. H. H.
Aan Z.K.H. Prins Bernhard is
toegekend de onderscheiding Se
nior Officers' Wings" van de
Amer. luchtmacht, uit erkentelijk
heid voor zijn verdiensten voor'de
geallieerde zaak en zijn verrich
tingen als vlieger.
Dit is de eerste maal, dat de
Senior Officers' Wings" zijn toe
gekend aan een vlieger, die zijn
opleiding niet in Amerika heeft
genoten. Het embleem wordt tl-
leen toegekend aan vliegers, fie
tenminste 1500 uur in de lucht
zijn geweest. Prins Bernhard heeft
tér voldoening aan de vereischten
voor deze onderscheiding de laat
ste types der Amer. oorlogstoestel-
len gevlogen.
Z.H.Exc de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot pastoor te
Noordwijkerhout (H. Victor) den
WelEerw. Heer L. Brink: tot kape
laan te 's-Gravenhage (H Paulus)
de W E. Heeren D. de Wit en L. J.
Nijs: tot kap. te Alkmaar (H. Lau-
rentius) den W.E. Heer L. Voets;
tot kap. te Hoorn den W.E. Heer
K. P. J. J. Hertzberg; tot kap te
Dordrecht (H. Bonifatius) den
W.E. Heer C. P. Meereboer; tot
kap. te Noordwijkerhout (H.
Joseph) den W.E Heer C. J. B. de
Wit; tot kap. te Wassenaar (Goede
Herder) den W.E. Heer H. J. M.
van der Lee: tot kap. te Voorhout
den W E. Heer C. A. J. Netten; tot
kap. te Ouderkerk a/d Amstel den
W.E. Heer A. J. Hogema (neomist);
tenslotte tot kap. te Zandvoort den
W.E. Heer B A. M. Vroklage, die
assistent was te Schipluiden.
De P.O.D. te Laren heeft in samen
werking met den P.O.D. te Amster
dam gearresteerd den beruchten lei
der van het Zond,agm<iddagcabaret
Paulus de Ruyter (Jacques van Tol).
Hij is naar het kamp te Weesp over
gebracht. Voorts is dezer dagen ge
arresteerd Ceesje Rienks Speenhoff,
bekend ails „juffrouw Klessebes", Piet
Rienks, bekend als Keuvel", die des
tijds verdacht werd van den moordi
o.p A. M. de Jong, is nog' niet gegre
pen. Ook de beruchte N.S.B.-faimilie
Gouveme uit Laren is thans gearres
teerd.
