Herdenking
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
DISTRI BUTI EN IEUWS
Mgr. Huibers spreekt tot de jongeren
Een ultimatum van generaal Mansergh
10 NOVEMBER 1944
De nieuwe bonnen
Feestweek voor de
snoepers
„Wees* mannen van den
nieuwen tijd, doch van
den ouden stempel"
Opening Staten-
Generaal
Geen gouden koets
Echter xonder succes
Slappe houding der
overheid te Sydney
SOEKARNO VRAAGT
INTERVENTIE
Jaarbeurs herleeft
Mgr. Huibers 70 jaar
Staking suikerfabriek
opgeheven
DE FEESTEN TE
MOSKOU
Sfalin nie* aanwezg
Bon voor scheerzeep
Het vries* in Noorwegen
CJitg. v. d. Maas
bode-Stichting,
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers.
Hoofdred.Mgr
Dr. J Witlox.
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C N.V
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
VRIJDAG 9 NOVEMBER 1945 68ste JAARGANG No. 19856
Abonnementspr
3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 p. week.
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68604
Advertentiën
25 ets per m.
EEN jaar geleden werd duidelijk,
dat op een spoedige bevrijding
van het gebied boven de rivieren
niet meer mocht worden gerekemh
Er streken nieuwe troependeelen
neer, de politie werd hier en daar
ontwapend, er hing iets in CIC
lucht Het was in den mopgen
van 10 November dat in Rotter
dam buitenwijken werden afgezet
en gewapende soldaten huis aan
huis gingen met hei bevel, dat alle
mannen van 17 tot 40 jaar op
straat moesten aantreden, zooge
naamd om elders te werk te wor
den gesteld.
De groote mannenjacht in Ne
derland ving aan.
HET is wel een gebeurtenis om
na een jaar een oogenblik in
dachtig te zijn. No: it was het
stille, taaie en eensgezinde verzet
in ons volk zoo zichtbaar als in
die opwindende dagen. Eindelooze
colonnes bewogen zich over de
wegen in Oostelijke richting, maar
het was een troep döe op geheim
zinnige wijze ieder uur aan man
kracht verloor. Overal gingen de
deuren open en werden de uitval
lers kameraadschappelijk opgeno
men, in villa's, arbeiderrw'oimn.gen,
boerderijen, pastorieën, politièbu-
neaux. kloosters, herbergen, scho-
en ziekenhuizen, overal waar
maar Nederlanders woonden. Art
sen, verpleegsters, personeel var.
het Roode Kruis, ondergrondsche
werkers, allen hielpen als om
Strijd de opgejaagde mannen en
Zij diie zich koiiden verbergen,
wachtten in de meest onwaar
schijnlijke schuilplaatsen tot het
gevaar geweken zou zijn, en ook
zij werden door velen geholpen,
die soms met gevaar voor eigen
leven jongelui verstopten.
Engelartd werd gewaarschuwd,
maar de poging om met vliegtui
gen de colo-nnos te doen ver
strooien had niet genoeg succes.
Toch is door aller samenwerking
's vijands toeleg een mislukking
geworden. Zeer groot was het per
centage, dat aan den dwangarbeid
ontkwam.
WIJ willen nu een oogenblik
een kleinen jongen gedenken.
Hij stond aan den weg en zag
hoe zijn vadetr in een colonne werd
weggevoerd. Hij ging naast hem
lonpen en gaf hepn de hand.'
De vader dacht waarom ben ik
geen man, die hier toevallig met
zijn zoontje wandelt? \£jij ging een
decimeter uit de rij; hij ging hvee
drie, vier decimeter uit de rij. Hij
was een meter, hij was twee meter
uit de rij. Hij hoorde er heele-
maal niet meer tuisschen. Hij was
een man, die daar toevallig met
zijn zoontje wandelde. Niemand
keek naar hem om. Hij is dienself
den morgen thuis gebracht aan
de hand van zijn kind.
In dien onbekenden kiemen
jongen eeren en huldigen wij van
daag al degenen, die in November
Ï944 de wreede mannenjacht ver
ijdelden.
Op 10 November '44 maakte een „gevorderde" fotograaf in het
geheim deze foto in het Belastinggebouw ie Rotterdam waar een
deel van de dien dag weggesleepte jongens en mannen werden
samengebracht.
Voor de tweede helft van de 12de
Deri ode 1945 (11 t/m 24 November
1945) voor het Noorden des Lands
geeft elk der volgende bonnen recht
op het koopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC 512
123 1 doosje lucifers.
135 t/m 141 800 gram brood.
142, 143 200 gram bloem.
144 1 rantsoen gebak.
145 70 gram beschuit.
146 400 gram suiker.
147 125 gram boter.
148 250 gram margarine
149 125 gram margarine
150 200 gram kaas.
151 100 gram chocolade of
suikerwerken.
152 150 gram vleesch.
153, 154 2 kg aardappelen.
B 11, B 12 400 gram brood
B 13 1 kg aardappelen.
A 14 2 liter melk.
B 14, C 14 3V2 liter melk.
Bonkaarten KD, KE 512
235, 236 800 gram brood.
237, 238 200 gram bloem.
239 250 gram rijst of kinder
meel.
1 rantsoen gebak
rrn Kiicchliit
In de tot in de uiterste hoeken
gevulde dekanale kerk van St. Ja
cobus aan de Parkstraat, heeft
Z.H. Exc. mgr J. P. Huibers, Don
derdagavond het woord gericht tot
de jonge mannen, die gedurende
de bezetting trouw waren opgeko
men. om te luisteren naar de con
ferenties. georganiseerd door kape
laan J. Th. M. Kraakman en die
den wensch te kennen hadden ge
geven, den grijzen bisschop, die
op 15 Nov. a.s. zijn 70sten verjaar-
Van officieele zijde verne
men wij, dat de zitting van de
voorloopige Staten-Generaal op
Dinsdag 20 dezer door H.M. de
Koningin in de historische Rid
derzaal zal worden geopend-
Het gebruikelijke ceremo
nieel zal ditmaal achterwege
blijven. De gouden koets zal
men dit jaar dan ook niet op
het Binnenhof kunnen zien.
dag zal vieren te mogen hooren.
Zooals kapelaan Kraakman in
zijn' inleiding tot deze plechtigheid
zeide, was deze avond bedoeld als
een hulde en dankbetuiging aan
hun geestelijken vader, die hun in
de moeilijke jaren zoowel op gees
telijk als op maatschappelijk ge
bied een onontbeerlijke steun is
geweest en er spontaan in toege
stemd heeft ondanks het feit,
dat hij juist deze week aan tien
duizend Kaholieken het sacrament
van het H. Vormsel moest toedie
nen het woord speciaal tot hen
te richten.
Na den indrukwekkenden mas-
salen zang betrad de bisschop den
preekstoel om woorden van dank
te uiten voor de kracht en de stand
vastigheid, waarmede de Kath.
jeugd, ondanks den drang, op haar
uitgeoefend, weerstand heeft ge
boden aan den zwaren druk en
voor den durf, waarmede zij den
vijand is tegemoet getreden.
Deze kracht werd ontleend aan
de werking van den heiligen Geest,
die door het Sacrament van het
Vormsel in de ziel wordt uitgestort.
Uitvoerig ging de bisschop in op
de zinrijke beteekenis van de zal
ving eii het gebruik van de ge
wijde oliën.
Wat de vijand door dwang en
geweld niet vermocht te bereiken
fracht de duivel met list en ver
lokking te bekomen. Een ernstige
waarschuwing richtte Z.H Exc. tot
de jongeren om zich in dezen
strik niet te laten vangen. Ontstel-
240 J- tauiav-u &*-T~
241 70 gram beschuit
242 5C0 gram suiker.
243 250 gram boter.
244 125 gram margarine
245 200 gram kaas.
246 100 gram chocolade of
suikerwerken.
247 6 liter melk
248 150 gram vlèesch
249 1 kg aardappelen
D 11, D 12 400 gram brood.
E 11 250 gram rijst of kinder
meel.
Tabakskaarlen Q 413
05, 06 2 rantsoenen tabaksarti
kelen (geen impiort-si
garetten)
De bonnen voor lucifers, vleesch.
melk en aardappelen zijn geldig tot
en met Zaterdag 17 November a.s.
Op de bonnen 150 en 245 zal in het
Westen des lands ten deele Argen-
tijnsche kaas worden geleverd; in het
Oosten des lands zal uitsluitend 200
gram Hollandsche kaas verkrijgbaar
zijn. De Hollandsche kaas zal voor de
helft in volvette of 40-f kaas en voor
de helft in magere of 20+ kaas wor
den geleverd,.
Op de broodbonnen kan men En-
gelsche biscuits betrekken. 400 gr.
brood 400 gr biscuits.
Voor de week van 18 t/m 24 Nov.
a.s zullen nog tonnen werden aan
gewezen voor vleesch, melk, aard.
appelen, grutterswaren, ontbijtkoek,
zout, jam. peulvruchten, vermicelli
en zuidvruchten.
Bij deelneming aan maaltijden van
de centrale keukens moeten aldaar
de bonnen 152 en 248 voor vleesch
en 153 voor aardappelen worden
ingeleverd.
Poffertjes, wafeltjes en oliebollen
op bloembon.
De waarde van een rantsoen gebak
bedraagt: een hoeveelheid van 75
gr,am koekjes, speculaas of stroop
wafels of een hoeveelheid cake, ge
bakjes. taart of gevuld korstgebak,
waarin ten minste 55 gram meel,
bloem of zetmeel is verwerkt.
Poffertjes, Hollandsche en Parijsche
wafels en oliebollen zijn in den ver
volge verkrijgbaar op bloembonnen.
met dien verstande, dat per bon een
hoeveelheid van deze artikelen ver
krijgbaar zal zijn, waarin de hoeveel
heid meel of bloem, welke op den
bloembon verkrijgbaar is. verwerkt is.
Bovendien moeten wisselbonnen voor
boter worden afgegeven voor de hoe
veelheid boter, welke voor de be
reiding der desbetreffende artikelen
gebruikt wordt. Deze hoeveelheid bo
ter is voor de diverse soorten ver
schillend.
MAXIMUM-PRIJZEN
Lucifers 23 cent per doosje, brood
20 cent per. 800 gram (platteland 18
20 cent), bloem 36 cent per kg., ge
bak 2432 cent per 100 gram, be
schuit 2527 cent per dubb. rol. sui
ker 55 cent per kg., boter 260 cent
per kg., margarine 138 cent per kg.,
kaas 200 cent per kg 40 4- (Holland
sche kaas), kaas 165 cent per kg. 20
(Hollandsche kaas), kaas 200 cent per
kg Argentijnsche kaas), chocolade
35 cent per 100 gram. suikerwerken
15—30 cent per 100 gram. Vleesch:
biefstuk en haas 230 cent per kg.,
roastbief. contra-filet 200 cent per
kg., rollade 160 cent per kg., lappen
160 cent per kg., klapstuk 160 cent
per kg., gehakt 140 cent per kg., pou-
let 140 cent per kg., aardappelen 10
cent per kg. melk 18 cent per liter
klasse 1. melk 17 cent per liter klasse
2 en 3. rijsf 50 cent per kg., kinder
meel 20 cent per 250 gram, sigaretten
60 cent per 20 stuks sigaren 1025
cent per stuk -f opc., cigarillos 612
cent per stuk 4- opc., pijp-, shag-
en pruimtabak gemiddeld 32 cent per
40 gram.
Gen.-majoor Mansergh, com
mandant van de 5de Br. Indische
divisie, heeft tot den „gouver
neur" van Soerabaja, Soerio een
ultimatum gericht, waarin word
gezegd. dat binnenkort Bntsche
troepen in de haven van Soera
baja en in andere deelen van
Oost-Java aan land zuilen wor
den gezet. Deze publicatie volgde
op een Indonesiche radio-uitzen-
te Soerabaja, waarin medegedeeld
werd, dat Ned. troepen uit Aus
tralië en Timor zouden arrive -
ren en een beroep werd gedaan
op de Indonesiërs .,om de lan-
ding te verhinderen" en om ver
sterking werd verzocht uit de ge
bieden rondom Soerabaja.
Onmiddellijk na de uitzending
heeft gen.-majoor Mansergh een
boodschap naar Soerio gezonden,
om hem te bevelen een tegenge
steld radiobericht uit te zenden,
maar deze order is tot nu toe
klaarblijkelijk nog niet opgevolgd.
Soerabaja is bezet door plun
deraars, oproerlingen en ongecon
troleerde menigten, die alienvol
hobewapend zijn zoo zegt de
boodschap van Mansergh. „Mijn
luiden, dat het gepeupel,
moet wo a,an geen wetten stoort,
voerins X ontwapend, de Uit-
de evacuatLSeallieerde Politiek
gelijk moet ™VaQ landgenooten mo-
ontwrangWOrHder' smaakt en de
van de as-mogendL^Strijdkrachten
den uitgevoerd." - moel wor-
Nadat deze boodschap was uitge-
geven, hebben vier Indonesische
leiders, waaronder een woordvoer
der van de communistische partij,
weer voor den „piraten"-zender te
Soerabaja gesproken en een drin
genden oproep aan de Indonesiërs
uitgezonden, om hun wapens niet
aan de Britten over te geven.
Een tweede reactie op Man-
sergh's boodschap was grootere
spanning in het door de Britten
bezette gebied van Soerabaja: de
haven en het vliegveld. Indonesi
sche strijdkrachten, bewapend met
lichte machinegeweren, drongen
het Britsche gebied binnen en na
men stellingen in gebouwen in,
waaruit zij echter weer. zonder
dat er een schot viel. verdreven
werden.
Wegens het feit, dat de commu
nisten te Sydney betoogingen ge
organiseerd hebben tegen het ont
schepen van Ned. Indische troepen,
die aan. boord van de „Sterling
Castle" in de haven aldaar waren
aangekomen, heeft de Ned. com
mandant van die troepen hun ver
boden aan land te gaan, teneinde
eventueele botsingen te vermijden.
i net, Australische parlement
verklaarde afgevaardigde Bruxner,
dat de Ned. soldaten, die aan boord
moesten blijven van de „Sterling
Castle", daartoe gedwongen wer
den door een „handvol schavuiten".
Hij viel de federale en de provin
ciale besturen aan, omdat zij zich
laten commandeeren door de com
munisten. „Wij wenschen niet",
aldus spr„ „dat de Nederlanders
denken, dat wij aan de zijde van
Volgens een te New-York uit
Batavia ontvangen telegram zou
Soekarno een beroep hebben ge
daan op president Truman en den
Britschen eersle-minister Alllee.
om hun bemiddeling te verleenen
„ter voorkoming van oorlogsge
weld op geheel Java."
deze communistische schavuiten
staan. Wat zou er van Australië
geworden zijn. als de Ned. piloten
en de Ned. marine niet al hun
krachten hadden gegeven aan de
gemeenschappelijke zaak tegen
Japan, welk land in zijn oorlogs
handelingen vertraagd werd, waar
door wij den zoo kostbaren tijd ge
wonnen hebben om ons land voor
de invasie te behoeden."
Generaal Mansergh's ultimatum
loopt Zaterdagochtend zes uur-
Batavia-tijd af. Dit ultimatum houdt
om. in: het neerleggen der wa
pens, het inleveren van wapens,
het arresteeren van de leiders der
jeugdbeweging en van den politie
commissaris. Indien vóór Zaterdag
ochtend zes uur niet aan de voor
waarden van het ultimatum is vol
daan, zal generaal Mansergh alle
strijdkrachten, die te zijner be
schikking staan, gebruiken, maar
hij stelt dan de Indonesiërs ver
antwoordelijk voor mogelijk bloed
vergieten. Voorts moesten, volgens
het ultimatum, alle door Indone
siërs vastgehouden gijzelaars Vrij
dagavond om zes uur behouden
worden overgeleverd.
De voornoemde leiders der
jeugdbeweging en de politiecom
missaris moesten zich vóór Vrijdag
avond 6 uur melden aan Man
sergh's hoofdkwartier.
lend is het verval der zeden in
alle lagen der samenleving. De
omgang der geslachen kent geen
banden meer en het optreden
wordt steeds schaamteloozer. Bij
zonder groot is het aantal 'echt
scheidingen. Met voldoening con
stateerde de bisschop, dat in deze
stad stelling genomen wordt tegen
misbruiken op het terrein van de
ontspanning, speciaal bij het
zwemmen en het nemen van z.g.
zonnebaden, en het moderne dan-
Een waarschuwend woord richtte
spr. tot de jeugd om niet te luis
teren naar adviezen, die onder het
mo mvan samenwerking worden
gegeven, doch welker eigenlijk
doel het' is, de Katholieken los te
maken van hun oude beproefde
organisaties, waarin zij juist in de
bange jaren, die achter ons lig
gen, zulk een ruggesteun vonden.
„Weest mannen van den nieuwen
tijd, doch van den ouden stempel"
zoo beval de bisschop zijn gehoor
aan. „Blijft u scharen achter uw
bisschop en de priesters en put
uw kracht uit een voortdurend ge
bed tot den heiligen Geest, opdat
Die u moge leiden en u pal blijve
doen staan tegenover de verlei
dingen in verlei vorm."
Op verzoek van den bisschop
hernieuwden alle aanwezigen op
plechtige wijze hun doopbeloften,
waarna zij den zegen ontvingen.
Met het zingen van het „Christus
vincit, Christus regnat, Christus
imperat". afgewisseld door den
150sen psalm, werd deze grootsche
plechtigheid besloten.
De U*rechische Jaarbeurs her
leeft. Volgend jaar zal zij weer
normaal worden gehouden. De data
zijn al vastgesteld: Voorjaarsbeurs
2 t.m. 11 April, Najaarsbeurs 10
*.m. 19 September.
Z.H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, Bis
schop van Haarlem, zal ter gelegen
heid van zijn 70sten verjaardag op
Donderdag 15 November a.s. receptie
verleenen aan de Religieuzen (Broe
ders en Zusters) en de leeken van:
11 tot 12 uur, en aan de Priesters
van: 12 tot 1 uur.
De stakers aan de Friesch-Groning-
sche suikerfabriek hebben gisteren
besloten de staking op te heffen. De
fabriek zal waarschijnlijk Zaterdag
weer draaien. De grieven zullen
aan den rijksbemiddelaar worden
voorgelegd
Inmiddels hadden zich aan de fa
briek tal van vrijwilligers aangemeld
o.w. arbeiders, studenten. M.T.S.-ers
en zelfs leden van de rechterlijke
macht.
Moskou, 8 November (Tass).
Op 7 November hebben meer dan
anderhalf millioen menschen deel
genomen aan de demonstraties ter
gelegenheid van de viering van
den 28sten verjaardag der October-
revolutie. De feestoptocht van wer
kers uit de hoofdstad over het
roode plein langs het mausoleum
van Lenin heeft meer dan drie uur
geduurd. Er werden portretten
meegedragen van Stalin, de leden
van het politieke bureau, de maar
schalken. de helden van de Sowjet-
Unie en de helden van den socia-
listischen arbeid.
Stalin was niet aanwezig bij de
parade op het roode plein. In zijn
plaats ging Molotof voorop in den
stoet van Sow jet-personaliteiten
op de trappen van het grafmonu
ment van Lenin. De menschen
waren zóó verrast, aldus de Ame-
rikaansche radio-spreker, dat zij
vergaten te applaudisseeren Dit
was de eerste maal sinds Stalin
leider van de Sowjet-Unie is, dat
hij niet bij de parade aanwezig
was. Zijn afwezigheid drukte een
stempel op de plechtigheid Men
veronderstelt, dat Stalin zich nog
in zijn vacantie-óord te Sotsji be
vindt
In den loop v#n de maand Decem
ber zal scheerzeep beschikbaar wor
den gesteld op bon 11 der tabaks-
kaart Men moet dezen bon bij zijn.
leverancier inleveren in de week van
11 t m 17 November a.s. tegen ont
vangstbewijs. De öflevering der zeep
zal plaats hebben na 8 December a.s.
Per bon zal men 50 gram scheerzeep
of 100 gram scheercreme of 40o gram
snelscheercreme kunnen koopen.
In Oslo is gistermiddag de eerste
sneeuw gevallen, terwijl het plotseling
veel kouder is geworden. In Noord.
Noorwegen, waar de nazi's vcrrig jaar
groote verwoestingen hebben aange.
riciit, vriest en stormt het geducht
