DUITSCHLAND MOET BETALEN
Onze rekening is ingediend
Inspectietocht van Mgr. Griffin
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
DE POLITIE
Weer Katholieke missies in Abessynië
In het goede gareel
Nobelprijzen voor den
vrede
Winnaars: Cordell Huil
en het intern. Roode Kruis
25% MILLIARD
OP BASIS 1938
Geroofde eigendommen
Voorrangsvorderingen
BELGIË—NEDERLAND
14 APRIL '46
Het consult te
Washington
Attlee's plan in studie
Uitsluitend geloofs
verkondigers uit kleine
landen
Gedachten over
Nederland en België
Bezorgdheid over de
Duitsche jeugd
R'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers
t-Ioofdred.Mgr
Dr j witlox
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast
Drukker:
N.R.C NV
Uitg. v. Maas
bode-Stichting
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DINSDAG 13 NOVEMBER
68ste JAARGANG No. 19859
Abonnementspr
3.25 p. kwart.
1.10 p. maand
0.26 f3. week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68604
Adverterrtiën
25 ets per m.
ONDER de gezamenlijke verant-
woordelijkheid der
Justitie en van Blnnentendedhe Zaken
is het reeds eemgen tijd tstening
Koninklijke Beslun (lMdc de
van nadere regelen betrehav.
l.t.e alsmede tw rus(„ kortheids-
hSfve^het nieuwe politie-besluit ge-
„Slnid in het Staatsblad verschenen
Het 'feit alleen, dat deze twee
ministers tesaroen de regeling van
deze materie ter hand hebben ge
nomen. stemt reeds tot voldoening
omdat het erop wijst, dat ten aan
zien van het politie-apparaat de orde
van aaiken, zooais zij voor 1940 be
stond, in beginsel weer wordt her
steld.
De politie heeft nu eenmaal een
tweevoudige taak: aam den eenen
kant moet zij door het opsporen van
den misdadiger meewerken aan het
bestraffen var. den misdadiger; aan
den anderen kant moei zij door het
handhaven van do rust en de open
bare orde meewerken aan net voor
komen van de misdaad. In de be
diening van haar eerste functie is
zij een orgaan van justitie, in de be
diening van haar tweede een instru
ment ki de hand v&m het burgerlijk
gezag', dat met de handhaving der
openbare orde is belast.
UANDHAVING van de openbare
orde is in ons land altijd be
schouwd als een taak van de norm-a ie
burgerlijke overheid. Zij viel dus
h^1t 2e*fde beginsel, dat den
opootrw dezer overheid bepaalt: dat
der autonomie van d>e lagere gein een-
schappen.
In het nieuwe po li tie besluit is dit
beginsel ten aanzien van de politie
tot zekere hoogte wederom m eere
hersteld. De gemeenten boven de
20.000 inwoners behouden hun ge
meentepolitie. In de kleinere gemeen
ten echter blijft de politie een Rijks-
oorps. Met andere woorden: de ro
mantische figuur van den dorpsveld
wachter. den koddebeier, komt niet
rneea- terug.
Moet men dit betreuren: moet men
nierover, zooals sommigen vóór den
oorlog' deden als deze kwestie ter
Sprake kwam. in naam van de ge
meentelijke autonomie op zijn achter
ste beenen gaan staan o-ver zooveel
snoodheid jegens een oud instituut?
Naar ons oordeel: neen.
Men houde de dubbele taak van
die politie in het oog. De handhaving
van de openbare orde is inderdaad
een beleidskwestie, die behoort te
ressorteeren onder die gezagdragers,
die voor het beleid in gemeente
en provincie verantwoordelijk rjjn
De opsporing van misdadigers echt ei
is een kwestie van vakbekwaamheid
van opleiding, van samenwerking
Daartoe is een zekere mate van cen
tralisatie onmisbaar. Dat kunnen
kleine gemeenten niet op eigen
houtje.
Nu ligt het aantrekkelijke van het
nieuwe politiebesluit hierin, dat het
de zeggenschap van den burgemeester
over het politie-eorps, ook in de
klieinste gemeente, intact laat. De
burgemeester kan over de Rijkspo
litie beschikken wanneer hij haar in
het belang' van de handhaving dei
openbare orde noodig heeft
Ook dit afwegen van centralisatie
en decentralisatie verdient waardee
ring
INTUSSCHEN blijft het nJeuwe politie-
besluit onvolledig.
Er zijn andeic corpsen, die met de
pol,tie eon zekere ovoreenkmnS ver
toonen en w er positie nog met ot>
denke^f^™1*? 'ï'i2-® is geregeld. Men
öenfce aan de brandweer. Men denke
yooils aan een Corps waarvan een
begin gedurende de bezettingsjaren
i*-: opg'ebo-uwd doch dat in de toe
komst ongetwijfeld een rol zal spelen:
<d« banger! ij ke hulpdienst, de civii
defence.
Wat gaat er met deze corpsen ge
beuren? Zullen ztj op soortgelijke
wijze in het juiste gareel worden ge-
PlHet ware te wen&chen en b*;
driegen de teek enen niet, d«an vait
het ook wel te verwachten.
Het Noorsche Tel. Agentschap
meldt: De Nobel-commissie van
het Noorsche parlement heelt den
Nobelprijs 1945 voor den vrede toe
gekend aan den voormaligen Ame.
rikaanschen staatssecretaris Cor
dell Huil.
De Nobelpijs voor 1944 wordt
uitgereikt aan het „Comité inter
national de la Croix Rouge"
Genève, het internationale Roode
Kruis, dat zulk prachtig werk on
der de gevangenen gedurende den
oorlog verricht heeft.
Naar Reuter uit Washington
seint, heeft Cordell Hull in een
korte verklaring zijn dank De-
tuigd voor den hem toegekenden
nobel-prijs. Hij zeide: „Hoe be
langrijk onze strijd voor den
vrede ook geweest is, onze in
spanningen zullen nog intenser
moeten worden, indien de mensch-
heid in het komende atomische
tijdperk behouden wil blijven".
Op 9 November is te Parijs bij
eengekomen de Internationale
Conferentie over de verdeeling
van de door Duitschland te leve
ren herstelbetalingen. Uiteraard
is ook Nederland ter conferentie
ver t egen wo ord igd
Naar verluidt zou de taak der
conferentie drieledig zijn en de
navolgende punten omvatten: 1) te
onderzoeken de door de verschil
lende landen ingediende schade
rekeningen; 2) het treffen van een
overeenkomst omtrent de verdee-
ling van de herstelleveringen: 3)
de instelling van een agentschap
voor de herstelbetalingen.
Omtrent ieder dezer punten kan
het volgende worden opgemerkt.
Ook Nederland heeft zijn schade
rekening ingediend. Zij is opge
steld naar tevoren ontvangen richt
lijnen en omvat grond daarvan
de navolgende paragrafen.
I. De materieele schade van hei
nationaal vermogen. Deze is be
cijferd op 11.425 millioen, ver
deeld als volgt: 1) industrie, han
del, bank- en verzekeringswezen:
4.015 millioen; 2) scheepvaart:
325 millioen; 3) havens; 300
millioen: 4) transportmiddelen:
680 millioei.: 5) wegen en brug
gen: 100 millioen: 6) land- en
tuinbouw en boschwezen: 825
millioen; 7) publieke eigendom:
150 millioen; 8) huisraad 1.200
millioen; 9) goud en buitenland-
sche betaalmidc "en. buitenland-
»-he investeeringen en waarden:
2.850 millioen; 10) huizen en ge
bouwen, niet ondei de vermelde
groepen begrepen: 970 millioen;
11) beroepsuitrustingen f 10 mil
lioen.
n. Uitgaven van hel Rijk wegens
de oorlogvoering tegen Duitsch
land. Deze zijn gesteld op een be
drag van' 1.600 millioen, te weten
700 millioen wegens kosten van
mobilisatie voor 10 Mei 1940 en
900 millioen wegens oorlogsuit
gaven van de Nederlandsche re-
reering in Londen. Het laatstge
noemde bedrag is echter ook reeds
begrepen in het verlies aan
buitenlandsche waarden, hetzij
door realisatie daarvan of dom
het aangaan van verplichtingen m
het buitenland.
III Het verlies van manjaren
door' den oorlog tegen Duitsch-
land. Deze schade is het gevolg
van de verplichte tewerkstelling
in Duitschland en van gedwongen
arbeid in ons land ten behoeve
van de bezettende macht en tan
het verlies van mensehenlevens.
enz. Hieromtrent konden nog geen
exacte gegevens worden vermeid.
In plaats daarvan is een bereke
ning opgenomen van: a. de schade
wegens de productie-derving ge
durende den oorlog; hiervoor is
met vermijding .an dubbeltellin
gen een bedrag opgenomen van
4.000 millioen; b. de schade als
gevolg van de gedwongen over
dracht ten een deel van de op
brengst van de gereduceerde pro
ductie: 6.000 millioen; c. de
schade als gevolg van productie-
derving. nog te lijdgn na 7 Mei
1945. waarvoor een bedrag van
4.300 millioen is opgenomen.
IV De kosten van de Duiische
bezetting, welke in totaal 9.500
millioen hebben bedragen. Uiter
aard mag het laatstgenoemde cij
fer niet worden opgeteld bij den
totalen schadevergoedingseisch,
omdat het bedrag van de bezet-
tingskosten den budgetairen te-
genpost vormt van het aan Duitsch
land overgedragen deel van de op
brengst der productie en van de
schade door productiederving.
De totale schadevergoedingseisch
vari Nederland jegens Duitschland
beloopt dus: (in millioenen)
voor materieele schade
aan het nationale ver-
111 voor schade door'"pró^
ductiederving gedurende
den oorlog
voor schade door ge
dwongen overdracht van
een deel van de op
brengst van het nationaal
productieproces
voor schade door pro
ductiederving te lijden
na 7 Mei 1945
11.425
4.000
6.000
4.300
Totaal 25 725
Alles is berekend naar het
prijsniveau op 31 December 1938.
De Nederlandsche regeering heeft
evenwel besloten haar definitieven
schadevergoedingseisch te fixeeren
op het prijspeil geldende op den
datum der betalingen.
Er van uitgaande, dat sinds 31
December 1938 het prijspeil met
75 pet. gestegen is, zou de totaal
schade-claim van Nederland jegens
Duitschland thans moeten worden
gesteld op 45.000 millioen.
Op basis van voormelde cijfers
zal Nederland zijn aandeel moeten
verkrijgen in de Duitsche herstel
leveringen. Daarbij komt het
vraagstuk van de preferentiën aan
de orde. Nederland heeft reeds te
kennen gegeven, dat het Nederland
sche volk recht heeft op zoo spoe
dig mogelijke teruggave van alle
identificeerbare, geroofde eigen
dommen. Als „geroofde eigendom
men" worden daarbij aangemerkt,
alle voor teruggave geschikte goe
deren, welke de vijand tijdens de
bezetting aan 's lands nationaal
vermogen, zooals dat voor den oor
log bestond, onttrok, hetzij direct
door wegvoering of indirect door
betaling met ten laste van Neder
land gekomen betaalmiddelen.
De vraag is nu hoe de aldus te
ontvangen restitutie op den schade
claim in mindering moet worden
gebracht. Het zou voor ons land
onaanvaardbaar zijn. indien de ge
roofde goederen op Nederlands
aandeel in de herstelbetaling zou
worden toegerekend, nadat het
aandeel van ieder land proportto
neel naar rato van den totalen
schadeclaim zou zijn vastgesteld,
zooals verschillende landen schij
nen voor te staan. Daartegenover
zullen wij als eisch moeten stellen,
dat de restitutie van gestolen goed
naast de herstelleveringen staat.
Uiteraard komt het gerestitueerd
goed in mindering op den totalen
schadeclaim, maar niet op ons
aandeel in de herstelleveringen.
Daarna rijst de vraag, of niet
aan bepaalde vorderingen prefe
rentie moet worden verleend, al
hoewel daaraan geen zakelijk ka
rakter kan worden toegekend; o.i.
is zulks stellig het geval. Een vor
dering wegens materieele schade
dient te gaan boven een vordering,
we ke alleen op oorlogskosten be
trekking beeft. Zulks klemt temeer
indien het gaat om de verdeeling
van Duitsche vermogenswaarden
Deze zullen in de eerste plaats
moeten worden toebedeeld tot del
ging van vorderingen wegens
schade door den oorlog aan het
nationale vermogen toegebracht.
Landen, die alleen voor oorlogs
te o sten opkomen, zullen daarbij in
de laatste koets moeten plaats
nemen. Nederland zal op dit punt
duidelijk stelling moeten nemen;
mocht zulks niet geschieden, dan
valt te vreezen, dat van een ver
goeding van de ernstige schade,
welke aan ons productie-apparaat
is toegebracht niet veel zal te
recht komen.
Het laatste vraagpunt, dat van de
vestiging van een agentschap voor
herstelbetalingen, is vooral van
technischen aard. Als vestigings-
olaats zou naar verluidt Brussel in
aanmerking komen.
De Nederlandsche delegatie staat
ongetwijfeld voor een moeilijke op
gave. Wij meenen niet te veel te
zeggen, indien wij stellen, dat het
resultaat van haar arbeid beslis
send is voor het herstel van ons
land. Zonder redelijke herstelbeta
lingen komt Nederland niet uit het
financieele moeras waarin nel is
ceraakt. Het Nederlandsche volk
heeft er dan ook recht op straks
met het resultaat van de werk
zaamheden der delegatie in kennis
te worden gesteld.
Naar gemeld wordt is thans
definitief besloten den eersten
internationalen voetbalwed
strijd tusschen België en Ne
derland op 14 April 1946 le
Antwerpen te doen plaats
hebben.
Zoo spoedig mogelijk zal
worden begonnen met het in
gereedheid brengen van hel
Antwerpen-stadion.
Naar in welingelichte kringen
te Washington verluidt, hebben de
Britsche, Amerikaansehe en Cana-
deesche staatslieden het plan van
Attlee voor de internationalisatie
van alle wetenschappelijke gehei
men van militaire beleekenis gron
dig besproken. Op het oogenblik
werken de Britsche en Amerikaan-
sche deskundigen de details uit.
Wanneer de stukken gereed zijn,
zullen Attlee en Truman weer bij
eenkomen om '-en gedetailleerde
overeenkomst uit- te werken Een
officieel slotcommuniqué zal dan de
AngloAmerikaansche politiek be
kend maken.
De Negus van Abessynië,
keizer Haile Selassie heeft,
naar wij uit zeer goede bron
vernemen, in een langdurig
onderhoud met Mgr. Matthew,
hulpbisschop van Westminster,
verklaard, dat hij de Katho
lieke missie in zijn land de
vrije hand zal laten, mits zij
van de missioneerende Orden
en Congregatiën in kleine
TK.AljitvX
■ii
Bijna 1000 km per uur. Captain Wilson, commandant van de empire-
school voor vliegers, bestijgt de Britannia Meteor, waarmede hij een
snelheid bereiken zou van G06 m. p. u.
landen uitgaat. De Negus
noemde uitdrukkelijk vier
landen, waarvan hij bereid
was missionarissen toe te laten.
Nederland, Noorwegen. België
en Ierland.
Mgr. Matthew, die onlangs is
teruggekeerd van een reis door
Afrika, waar hij de mogelijkheden
der missioneering onderzocht,
heeft een zeer gunstigen indruk
van deze mogelijkheden in
Abessynië gekregen. Het is bekend,
dat Abessynië groote mogelijk
heden voor het Katholicisme
biedt. Vele eeuwen voordat het
Christendom in de Noordelijke
landen van Europa binnendrong,
bezat Abessynië reeds 1 Aarts
bisdom en 6 Bisdommen er. had
het een koning, die om zijn ijver
voor het geloof de eer der alta
ren werd waardig gekeurd.
Talrijke stormen van dwaalleer
en vervolging voeren sindsdien
over dit vroeggekerstende land;
(het oorspronkelijke geloof is cr
gehavend, maar niet gebroken uit
te voorschijn gekomen. Het Abes-
sijnsche Christendom is grooten-
deels in den Koptischen staats
godsdienst opgegaan, maar het
Christendom blijft en verdraagt
de prediking der Katholieke
missionarissen uitstekend.
Vóór den oorlog waren in hoofd
zaak Fransche Capucijnen in Abes
synië werkzaam. De keizer schijnt
thans echter van missionarissen
uit groote landen een nngc-
wenschte, politieke activiteit te
vreezen, zoodat hij slechts Katho
lieke geloofsverkondigers uit ae
kleinere landen, van welke geen
imperialistische strevingen
duchten zijn, wenscht toe te
laten.
De Katholieke aartsbisschop van
Westminster, Z.H. Exc. mgr. dr.
Bernard Griffin, heeft onlangs een
reis, of om het juiste woord te
gebruiken, een inspectietocht door
West-Europa en Britsch-Duitsch-
land gemaakt. Dezer dagen heeft
hij op een te Londen gehouden
algemeene jaarvergadering van het
„Sword of Spirit" in een groote
rede enkele van zijn indrukken
weergegeven.
Over België zeide hij o.m„ dat
minstens vijf en tachtig procent
van de bevolking den terugkeer
van koning Leopold zou toejuichen.
„Men vindt zijn portret in bijna
elk huis en eiken winkel De
Engelsche aartsbisschop prees ten
zeerste „het prachtige ve"-
de Belgische Katholieken zoowei
tegen de bezetting als tegen de
hardnekkige pogingen
nazi's om hun leer en discipline
aan het Belgische volk op
dVanen Nederland getuigde mgr.
Griffin: „In dit land heerscht een
intens Katholiek leven. Onder de
Nederlandsche Katholieken is de
godsdienst niet uitsluitend een
Zondagsgodsdienst; eiken dag ziet
men groote scharen geloovigen
naar de Mis komen en de 1^ Sa
cramenten ontvangen, en zijTsren-
gen Katholieke leer en practijk
tot diep in het dagelijksche leven"
De moreele toestand in Duitsch
land, vooral onder de jeugd, ver
vulde den onderzoeker met de
grootste bezorgdheid. Hij verklaar
de, dat in Duitschland een duidelijk
waarneembare moreele degradatie
als gevolg van de nazi-leer en d
nazi-practijken te bespeuren va.
Overal waren de diepe spoten te
zien zoowel van den verwoeden
nazi-aanval op dc Katholieke Kerk
en de Evangelische kerken, als
van den sterken tegenstand van
/ere godsdienstige gemeenschappen
wen de pogingen der regeering
om haar wil aan het volk op te
dringen.
Sprekende over de heropvoeding
van Duitschland legde mgr. Grif
fin er den vollen nadruk op, dat
de eenige weg daartoe door de
scholen leidt. „Maar, voegde mgr.
Griffin hieraan toe, dit zal nooit
kunnen geschieden, zoolang hel
systeem van een zuiver laicistische
opvoeding wordt gehandhaafd. Er
moeten opnieuw bijzondere scho
llen worden opgericht. Dit is langen
lijd wet en gebruik in Duitsch
land geweest en werd ook beves
tigd in het Concordaat van 1933
tusschen den H. Stoel en Duitsch
land. De nazi's hebben noch de wet,
noch het Concordaat ooit nage
leefd. In plaats daarvan hebben zij
een heidensche opvoeding van de
kinderen ingesteld".
In deze enkele woorden heeft de
aartsbisschop van Westminster het
Duitsche probleem in zijn meest
strikten vorm gesteld. Do voedsel-
nood moge zeer hoog zijn geste
gen; de economische en financieele
ontreddering moge een toppunt
hebben bereikt; de sociale en poli
tieke verwarring moge chaotische
vormen hebben aangenomen, dat
alles is van voorbijgaanden aard;
veel en veel ernstiger is de mo
reele nood van het Duitsche volk
en heel bijzonder van de Duitsche
jeugd. Deze is door de waanzinnige
hooemoedsleer van het nazisysteem
vergiftigd en verpest; volgens
velen is de rijpere jeugd, zijn de
jongere mcnschen voor een her
opvoeding bijna hopeloos verloren.
Dan zal tenminste het kind door
de school moeten worden gered.
En dat kan alleen door de gods
dienstige opvoeding. Het is te ho
pen. dat de bezetters, en straks
het nieuwe Duitsche bewind ein
delijk zullen beseffen, dat zoo al
leen, Duitschland, Europa, de ge
heel e wereld voor den fataleii
ondergang kunnen worden behoed.