DE BOEREN IN 'T GEWEER
TEGEN PRIJSOPDRIJVING
HET ENGELSCHE NAJAAR
Woningtekort en steenen
Noodkreet van den
N.C.B.
Spaak laakt 's Konings
beleid
„Een verrader was
hij niet"
Die rare wereld
WEST REGEERT ZUID
Nu Walcheren droog
wordt
Vernielde fabrieken
Loonen en werkkrachten
INTENS OFFENSIEF
25 Processen-verbaal
op één dag
Londensche aanteekenïngen
Verwoeste fabrieken
Geen werkkrachten
Onbegrijpelijk wonder
van hef herfstlandschap
Vernietiging der Duitsche
industrie
Geheim verdrag
Chu rch i 11Roosevelt
Vrije handel in rundvee
Export van cacao en
chocoladeproducten
Staalproductie in
Duitschland
Wegens den noodtoestand, waar
in de boeren van zijn werkgebied
verkeeren en de groeiende ont
stemming der landbouwers, heeft
het hoofdbestuur van den Noord-
Brabantschen Chr. Boerenbond
een uitvoerig telegram gezonden
aan den Minister van Landbouw,
Visscherij en Voedselvoorziening.
Al te lang. aldus het telegram,
heeft de overheid gewacht met het
nemen van de noodzakelijke maat
regelen die voor den boer en in
het bijzonder voor den boer der
kleinere bedrijven een redelijk be
staan mogelijk maken. Naast deze
hoofdgrief zijn er talrijke mistoe.
standen, welke prikkelen tot ver.
zet. Tergend langzaam werkt
's lands ambtenarenapparaat op het
stuk van den landbouw. De over
tuiging, dat er ongehoorde corrup
tie leeft, de dwaze praktijken bij
distributiebeleid, brutale aanmati
ging van controleerende ambtena
ren.. willekeur bij verschillende la
gere tuchtrechterlijke instanties,
die geen begrip toonen voor de ho.
pelooze situatie van den boer, die
na een jaar bevrijding behandeld
wordt op gelijken voet als tijdens
de vijandelijke bezetting, wanver
houdingen op het gebied van loo-
nen, het niet nakomen van gedane
toezeggingen door of vanwege de
ovrheid bekend gemaakt, doen den
hoer zijn geduld verliezen. De boer
eischt, dat de regeering toonen zal.
dat zij werkelijk kan regeeren en
onmiddellijk die maatregelen
neemt, welke noodig zijn om het
naakte bestaan van zeker niet het
minst belangrijke volksdeel, den
boerenstand, te beschermen". De
N.C.B. stelt daartoe de volgende
eischen:
1. Het mogelijk maken van een
loonend bestaan voor den boer: a. on
middellijke vaststelling en publicatie
van hoogere prijzen in verband met
<ie verhooging van tal van produc
tiekosten: b blijvende verbetering
van de positie van de gemengde
zandbedrijven en van de kleinere
bedrijven in het bijzonder; c het
D U W en de Heidemaatschappij
mogen geen werkioozen (mt inbegrip
van alle emolumenten) geven hooger
of gelijk mei de contractloonen voor
den landarbeider De looncn voor de
arbeidsreserve moeten lager blijven
dan de loonen in het vrije bedrijf:
d directe tenuitvoerlegging van de
loezegging omtrent bijslagregeling
ten bedrage van naar schatting hon
derd mitlioen door den minister
gedaan op 22 Juli 1945
2. Meer bedrijfsvrijheida. paar
denhandel vrij: b rundveehandel
Radio Brussel heeft een rede
van den Belgischen minister van
buitenlandsche zaken Paul Spaak
uitgezonden, welke rede in het
parlement gehouden werd. Spaak
zeide: „De koning was geen ver
rader. doch hij wenschte voor Bel
gië een terugkeer tot de neutrali
teit. Dit politieke beleid van den
koning ten behoeve van de neu
traliteit was een ernstige vergis
sing. Het was onze plicht den oor
log tot het "bittere einde voort te
zetten.
Koning Leopold beging eveneens
ernstige vergissingen door naar
Berchtesgaden te gaan. door zijn
kinderen naar Italië te zenden,
door een telegram aan Hitier te
zenden.
Het is onjuist, dat Pierlot op 21
Juli 1940 in een radio-uitzending
verklaard zou hebben dat de oor
log voor België geëindigd was en
de Belgische regeering van plan
was, naar België terug te keeren.
Die uitzending berust op bedrog
Wij kunnen 's konings politiek
niet verdedigen. Indien wij zulks
deden, zou dit een ernstige ver
gissing op internationaal politiek
terrein beteekenen. Wii kunnen
geen politiek van dienstbaarheid
en zelfvernedering aanvaarden De
koning handelde in goed vertrou
wen. doch zijn politiek faalde. Hij
kan niet op den troon terugkee-
ren. Zij. die zijn terugkeer op den
troon bepleiten, stellen 's konings
belang hooger dan het landsbe
lang."
De regeering heeft besloten, het
witboek, dat alle gegevens van
's konings vrienden en tegenstan
ders bevat, in Januari te publi
ceeren.
vrij; c. het afschaffen van verplichte
rundvieelevering; d, het afschaffen
van teeltregeling Voor varkens; e.
het wegvallen van alle controle op
de bedrijven.
3. Alle geleverde producten moeten
zeer spoedig en contant worden uit
betaald.
4, Er kome spoedig ruime distri
butie van werktuigen, hoefbeslag, rij
wielbanden. kleeding en schoeisel
zonder admimistmtieven rompslomp
om te voorkomen, dat de boer prac-
tisch gedwongen is tot ruilhandel of
overtreding van distributievoorschrif
ten,
Het adres besluit: Voor de deur
staat het moment, dat deze laatste
krachtige roep om zeer spoedige be
slissingen. die de onrust nog kan
wegnemen, overstemd zaï worden
door ernstige wanordelijkheden. Met
hoofdbestuur van den N.C.B. aarzelt
niet( zich te stellen aan het hoofd van
de actie der boeren om hun recht
matige eischen pp korten termijn in
gewilligd te zien.
Dit wordt geconstateerd, niet in
Brabant of Limburg, maar in de
residentie zelf, en wel door den
Haagschen redacteur van t,Op
Wacht" Hij wijst o.a. op de Kunst
agenda van de radio en gaat voort:
Het. is voor ons. die in de resi
dentie leven, wel een vreemd ver
schijnsel. dat wij rond ons allerlei"
menschen benoemd zien op hooge
posten, die allemaal uit het noor
den komen, i'iefst Amsterdam en
Den Haag of naaste omgeving En
dan moeten zij bij voorbaat nog
komen uit het socialistisch milieu!
Kijk b.v. eens naar het Kabinet van
minister Schermerhorn, kijk naar de
topleidingen van de ministeries van
Landbouw en van Handel. Die socia
listische bezetting van de toppen ge
schiedt allemaal ten koste van het
zuiden, dat wordt gepasseerd en ge
negeerd op de meest grandioze
manier. Zijn dat d*> vruchten van
de z.g. nationale eenheid, van het
vinden van de verscheidene rich
tingen?
Ten aanzien van de bezetting der
zooeven genoemde mhiisteries moet
ons nu van het hart, hoe schreeu
wend en pijnlijk dit onrecht wordt
gevoeld in het zuiden
Mevrouw Verwey-Jonker, zeker
een onverdacht getuige, zing»t in
„Je Maintiendrai"?
In Nederland is de hegemonie van
de groote steden zoo groot en de
neiging om alles daar wel op te
knappen zoo vanzelfsprekend, d3t
men daar van een sterker gevoel
van eigenwaarde, dat in het ZuTden
in deze maanden is ontstaan niets
bespeurt evenmin aïs men daar
aandacht schenkt aan het zelfbe
wustzijn van de Friezen of den on
afhankelijkheidszin van de Gron.m-
gers En dus nemen wii hier tegen
woordig ook maar de zelfde houd.nt
aan als deze Noordelijke landgenoo-
ten We zeggen zoo eens tegen el
kaar: ,,Er zijn van die menschen
die vinden, dat alle Nederlanders-
maar in Amsterdam moeten komen
wonen" of: „Bij de bruggen over de
groote rivieren gaat het verkeer uit
het Noorden vóór hè?"
HER-
FRANSCHE SOLDATEN
DACHT
Zondag heeft bet Tilburgsche
comité „Amitiés catholiques fran-
Qaises de Fransche soldaten her
dacht, die in 1940 in Noord-Bra
bant sneuvelden. Aan de herden
king werd deelgenomen door offi
cieren en manschappen van een
afdeeling Fransche vliegers. Er
werd een H. Mis opgedragen en
op het kerkhof werden namens de
Fransche militairen bloemen op
de graven gelegd. De Fransche
commandant voerde het woord.
Nu de verbindingen te water met
het zakken van het peil op Wal
cheren stuk voor stuk uitvallen,
wordt van verschillende dorpen
uit met paard en wagen een ver
binding met Middelburg onderhou
den. Daar de wegen evenwel in zoo
slechten toestand verkeeren, dat
het verkeer tot het uiterste moet
worden beperkt, zal het provin
ciaal bestuur overgaan tot een
streng reglementeeren van het
wegvervoer. Maatregelen tot voor-
loopig herstel der drooggeloopen
wegen zijn genomen, doch dit her
stel zal maanden vorderen.
De Walcherensche gemeente Ga-
pinge is door Vriezenveen geadop
teerd.
Zaterdag, op den herdenkings
dag der bevrijding van Vlissingen,
heeft het gemeentebestuur een
krans gelegd op de graven der 35
burgers, die het leven hebben ver
loren bij de gevechtshandelingen
in en bij de stad. Tevens werd een
krans gelegd op de lossingsplaats
der geallieerde troepen, waar 18
bevrijdersgraven zijn. 's Avonds
werd een kerkelijke herdenking
gehouden.
VOORZITTER EERSTE KAMER
Gedurende de zitting, welke 20
Nov. a.s. aanvangt is benoemd tot
voorzitter van de Eerste Kamer
mr. W. L. baron de Vos van
Steenwijik.
Toen de oorlog nog maar een paar
dagen in ons land woedde, raakte
Rotterdam reeds eenige tienduizenden
huizen kwijt; verschillende deeien
van het land hadden toen* ook reeds
een gevoeligen knauw gekregen wat
het bezrt aan huizen betrof. Met het
voortschrijden van den oorlog werd dit
er niet beter op en vooral bij de be
vrijding van het Zuiden en het
Oosten van het land gingen weer dui
zenden en duizenden woningen ver
loren.
Geen wonder dat er een schrikba
rend tekort aan woonruimte is en
de getroffenen en de jongelui met hu.
welijksplannen weten langzamerhand
wel. dat het bezit van een eigen
woning tegenwoordig meestal tot de
vrome wenschen behoort.
Bij het bouwen van huizen zijn
steenen nu eenmaal noodig en dezer
dagen zijn we eens een kijkje gaan
nemen naar de plaatsen waar dit
onmisbaar materiaal om ons uit het
woningtekort te helpen, wordt gefa-
briceerd; de steenfabrieken, vooral in
het land van Maas en Waal.
We deden dit onder de deskundige
leiding van dr van der Weijden
hoofd van het Bureau Bouwindustrie
die ons aan het begin van den tocht
eenige gegevens meedeelde aangaande
dezen tak van industrie De grootste
steenfabrieken vindt men langs de
gToote rivieren en daar de strijd in
den oorlog hier uiterst fel is geweest
is juist een groot deel hiervan vol
komen vernield of uitermate zwaar
beschadigd De baksteenindustrie ligt
bijna volkomen stil Voor den op
bouw van deze fabrieken is vooral
hout noodig voor de overkapping van
de ovens en het herstellen van de
Steeds krachtiger wordt door de
overheid opgetreden tegen prijs-
opdrijvers en tegen onsociale en
a-economische personen, die, mis
bruik makend van het nog steeds
bestaande tekort aan goederen, den
gifhandel beoefenen.
Hoe krachtig en onverbiddelijk
dat optreden is. blijkt wel uit het
indrukwekkende aantal processen-
verbaal. dat op een enkelen dag
door ambtenaren van den opspo
ringsdienst der Prijsbebeersching
!n het arrondissement Rotterdam,
waartoe o.a. ook Schiedam en
Gouda behooren, wordt opge
maakt. Zaterdag j.l. waren er bij
voorbeeld niet minder dan 25 per
sonen, tegen wie een proces-ver
baal werd opgemaakt, terwijl één
hunner, een café-houdster, zelfs in
verzekerde bewaring werd gesteld
en voor den Officier van Justitie
zal worden geleid
Deze caféhoudster." de 29-jarige
J. B., meende blijkbaar, dat haar
bedrijf nog steeds was. wat het
gedurende den bezettingstijd is
geweest: een goudmijn en niet een
zaak die niet meer dan een be
hoorlijke winst dient af te werpen
J B verkocht borrels van 20
gram inolaats van de voorge
schreven 40 gram en wel voor
een prijs van 1.50 per stuk.
Voor haar zaak bedroeg de vast
gestelde prijs 0.40 per borrel van
40 gram.
Volgens de door haar gevolgde
metbode bedroeg de verdienste,
welke zij op lederen borrel
maakte, 2.60. hetgeen volgens
haar toewijzing over 6 weken een
zoet winstje beteekent van maar
liefst 8000
Voorts bevatte de lijst van pro
cessen-verbaal nog een cocktail
van overtredingen, gepleegd door
kasteleins die probeerden via de
dorst van hun klanten gauw rijk
te worden. Er waren er. die cock
tails verkochten voor f 1.75 in
plaats van voor O.RO, oude je
never voor f 1.50 in plaats van
voor 0.40, sherry-brandy voor
2 in plaats van voor f 1 enz.
Ook verschillende kappers be
zondigden zieh aan priisopdriivins
en poogden aan knippen, scheren,
onduleeren, permanenten en wa
tergolven meer te verdienen dan
redelijk was. In plaats van een
heele serie bankbilietten kriigen
zij nu een enkel biljetje, waarin
hun wordt verzocht, voor den
tuchtrechter te verschijnen.
Processen-verbaal werden verder
nog opgemaakt teven een koon
man, die aanmaakhout leverde
voor ƒ10 per zak. tegen een schoor
steenveger. die voor dit overigens
zeer nuttig en noodzakelijke werk
t 3 per schoorsteen vroeg, tegen
een tandtechniker die, waarcehiin-
liik omdat ziin cliënt op dat mo
ment toch niet van zich kon af
bijten. voor de reparatie van e»r
<*ebit 10 had gevraagd in plaste
van bet voorgeschreven maximum
van 7
Het offensief teven de prijs-
"■ndriiving is in vollen ganig, zoo
als men ziet.
gevormd?".', de daken waaronder de
Ka? vlrfle,en l?et d™"RP'oces onder
noodie rirUr zl]n er machinerieën
terialen willè^™ ,en dergelijke ma-
taak weer k,?n?* s,eenfabr,eken haar
Een langen ?oehnt aa"vangen
hpt land van maakten we door
net iana van Maas en Waal nm
«evmg van NiimPgen en het v|r?l?g
hiervan moet een droevig ?elats
worden van vermelde en verplfindl
fabrieken, van steenen d;e verleden
jaar reeds gereed gekomen, thans
weer staan te vergaan tot de klei die
ze eens waren, omdat weer en v/ind
en regen en het opkomende water
vrij spe] hebben
Droevigs i het schouwspel op de
uitgestrekte fabriekscomplexen in den
Ooypolder. waar de steenfabrieken
aan weerszijden van de rivier in den
oorlog for.ten zijn geweest, die nu
weer eens in handen van de Gealli
eerden waren dan weer in Duïtsch
bezit kwamen Woest oorlogsterrein is
het hier nog. waar de soldatengraven
nog bij tientallen zijn. ,waar vernielde
tanks nog liggen en waar het mijnen-
gevaar nog steeds aanwezi? 1s....
Het is dus nog totaal mis met de
steenindustrie en toch is deze steen
industrie de basis waaroo de heele
wederopbouw moet rusten
Kan hier snel geholoen of ingegre
pen worden? Nadat wij een groot aan
tal mannen uit bet vak gehoord had
den en hun meening getoetst hadden
aan die van de heeren van het Bureau
Bouwindustrie. gelooven we dat
snelle toewijzing van materialen voor
herstel van de beschadigde fabrieken,
zooals hout. dakbedekking machine
materiaal bij voorrang geboden is.
Met dit herstel zal toch nog wel
eenige maanden gemoeid ziin maar
bij het begin van de nieuwe yorrn-
campagne. die ongeveer in April ligt
zou dan toch reeds een flink aantal
steen- en dakpannenfabrieken weer
kunnen gaan draaien zij het dan nog
niet op volle capaciteit.
De baksteenindustrie heeft echter
nog met een andere moeilijkheid te
kampen: het gebrek aan werkkrach
ten De loonen zijn laag. doeh
bii een hoogere waardeermg van oen
arbeid schijnt dit toch niet voldoende
te trekken om de baksteenindustrie
aan voldoende arbeiders re helpen.
Hiervoor zouden verschillende oorza
gen zijn aan te wijzen B.v het feit
dat de steenindnstrie een seizoen-
bedrijf is. werkt nadeel'e op het ver
krijgen van arbeiders Het is echter
ook zoo dat vooral de jongere arbei
ders niet meer in de steenindustrie
willen werken Wreekt zich hier mis
schien het zeer lage loon dat vff
in deze industrie niet oneebruikelijK
was? Tn ieder geval zal dit nrohieem
Pii den heronborw vnn de zoo nood-
rnlreliilce baksteenindustrie niet uit
het oog moften worden verloren De
'nonen zullen ook hier. indien noo
dig moeten worden aangepapt aan de
veranderde omstandigheden. Want wat
zou men hebben aan herstelde fabrie
ken als de arbeiders ontbraken?
In de gemeente Lodi. in den Ame.
rikaansehen staat New York, zijn
de heer en mevrouw BuddBoyer
in het huwelijk getreden.
Dat is een nieuwtje, hetwelk in
„Die rare wereld" dient te wor
den vermeld, omdat beiden elkaar
tien jaar lang hebben bestreden
bij de plaatselijke verkiezingen
voor de betrekking van belasting
ontvanger.
Enkele dagen na hun huwelijk
kreeg mevrouw Boyer met 308 te
gen 124 stemmen opnieuw de be
trekking, zooals reeds tien jaar
lang het geval is geweest....
(Van onzen Londenschen
re acteur).
Van het Engelsche voorjaar heeft
men, en dit vas niet zuive laster,
gezegd, dat het aanvangt tegen
den tijd dat de zomer een goed
eind gevorderd is, en dat, wanneer
het maar minder regenachtig was,
er eigenlijk niets anders tegen in
te brengen zou zijn dan z'n guur
heid.
Gedurende een afwezigheid van
enkele jaren, gedeeltelijk doorge
bracht in een tropisch gebied, an
gedeeltelijk in de subtropen van
New York. heb ik. onaanks al mijn
voorliefde voor Engeland, het ge
luk leeren beseffen van volken die
met met een voorjaar, en zeker
met met een Engelsch voorjaar
behept zijn. Mat.' wat ik in de
tropen en subtropen smartelijk ge
mist heb. is het Engelsche najaar
Ik ben er in vijf jaren tijds tien
jaren minder jong door gewordeiL
En de Engelsehen zouden het. tot
ons aller schade, in 1940 en 194!
misschien niet gebolwerkt hebben,
indien hun blo niet gemengd
was geweest met duizend-en-meer
jaren Engelsch najaar.
Toen de Amerikanen opgehouden
hadden Britten te zijn, begrepen
zij ook niet !anger aanspraak te
kunnen maken op den Engelschen
herfst. Niet alleen poogden zij in
deze leemte te voorzien door de
invoering van een geschreven
Constitutie, maar bovendien gin
gen zij het woord „fall" bezigen,
niet. zoozeer om het Amerikaansche
najaar aan te duiden alswel den
tijd die in Amerika najaar zou
zijn. indien daar een najaar be
stond. „Fall" dat is „the fall
of the leaf", het vallen van het
blad. Maar in Engeland is, vol
gens de woorden van Shakespeare,
de herfst „an autumn that grew
the more by reaping".
Ik voel mij zoo gelukkig als een
kind, voc het eer<-t in vijf jaren
weer den Engelschen herfst te
ademen, te proeven, te genieten
Met volle teugen, want hij althans
is ongerantsoeneerd. Het is waar
dat de dagen korter, steeds korter
worden, maar is er, op het lengen
der dagen na, in onze streken iets
liefelijkers dan het lengen der
nachten?
De eerste bulderende herfst
stormen hebben wij reeds gehad
Dit is een eiland, en de stormen
komen aangebul„erd niet over
steppen en poestas, maar over de
trouwe en toch zoo weerbarstige
zeeën. Wie luisteren kan en de
taal van Engeland verstaat, hoort
de golven beuke.i tegen de rot
senmassa's van Lands End. tegen
het graniet van Wales, tegen de
bastioenen van Lullworth Cove,
tegen de krijtrotsen van Kent. Nu
is de lucht gezuiverd. De gouden
bladeren vallen, maar dag aan dae
bestraalt een koesterende herfstzon
bloemen in duizend kleuren, te
midden van fleurige melden en on
vergankelijk evergreen. Ochtend
aan ochtend ontsluiert, van kust
tot kust, de optrekkende blanke
nevel het onbegrijpelijke wonder
van het Engelsche herfstlandschap,
en zelfs het onkruid op de puinen
der Londensche City schijnt een
hoogere roeping te hebben dam
onkruid te zijn.
De Amerikaanoche" journalist
Pearson heeft bijzonderheden ge
publiceerd over een geheime over
eenkomst, indertijd gesloten tus-
schen Roosevelt en Churchill met
betrekking tot de Duitsche in
dustrie.
Volgens deze overeenKomst zul
len de vereenigde volkeren erop
toezien, dat de Duitoche oorlogs
industrie in Ruhr- en Saargebied
wordt geliquideerd. Het is de be
doeling, van Duitschland een la"d"
bouwstaat te maken en men neem
aan, dat Truman niet van deze Pm
zal afwijken, ondanks de politieK,
welke sommige generaals schijnen
te voeren.
Pearson komt op tegen de be
schuldiging, dat Churchnl ongene
gen zou zijn geweest, het Duitsche
oorlogspotentieel inderdaad te hel
pen vernietigen. Naar hij mede
deelt, is de tekst van de overeen
komst juist door Churchill opge
steld en wel nadat Roosevelt rond
uit te kennen had gegeven, dat hij
ei aan twijfelde, of hij op de volle
medewerking van de Britten zou
kunnen rekenen.
De landen, die door hun toedoen
van de Duitsche oorlogvoering
schade hebben geleden aan hun in
dustrieën, vooral de Sowjet-un
zullen zich door het
van Duitsche machinerieën mogen
schadeloos stellen.
Met ingang van heden is de handel
in rundvee vrijgegeven ofschoon de
koopers in het bezit moeten zijn van
een aankoopvergunning van den
Prov Voedselcommissaris
Door dezen maatregel komen de
taxatie-markten te vervallen; ae
veehouders kunnen het vee. diat zij
koopen. weer zelf uitzoeken.
Naar aanleiding van in Engeland
door den Cacao Board gevoerde
besprekingen is door de Neder-
landsche i egeerin-g besloten met
ingang van 12 Nove.uber den
export van cacao en chocolade
artikelen onder bepaalde voor
waarden vrij te geven. Dit is voor
ons land, dat tfor den oorlog na
Engeland en Amerika op de derde
plaats kwam als caeaoverwerken-
de industrie een belangrijk feit,
omdat de export van caeao-procluc-
ten een bedrag aan deviezen be
teDeentNederlandsche cacao- en
chocoladefabrieken- beschikken
over belangrijke voorraden grond
stoffen, De kwaliteit van de pro
ducten staat nog niet op het peil
van voor den oorlog, omdat mo
menteel bepaalde Afrikaansche
cacaoboonen worden verwerkt. Er
wordt echter spoedig invoer uit
Amerika verwacht van boonen,
welke van betere kwaliteit zijn.
De productie van staal in Duitsch-
'snd bedroeg over het jaar 1943 24
mitlioen ton. De Britsche autoriteiten
hebben voorgesteld, de productie tot
12 millioen ton per jaar te reduceeren
terwijl de Franschen cTeze productie
op 6 millioen ton wilden zien vaf,L
gesteld Rusland achtte een maxm^ol_
van 4 millioen ton per Jaar
doende.
DE DOM VAN AKEN
De herstelwerkzaamheden aan
den dom van Aken, zijn den laat-
sten t«d goed gevorderd Momen
mei is de.kerk weer volledig voor
rïe godsdienstoefeningen in ge
bruik. Toch zullen met de alge-
heele restauratie nog vele jaren
gemoeid zijn. Letsel in de con
structie heeft de kerk door het
oorlogsgeweld niet opgeloopen,
maar de bsschadigingen moeten in
snel tempo gerepareerd, om groo-*
ter onheil te vermijden. u—*