DE KOLENVOORZIENING
Een proces vo! paradoxen
Nieuw contact mogelijk?
het treinverkeer
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Neuienbeigsche bespiegelingen
De methode der vrije
bewijsvoering
Ruime kansen voor de
verdediging
GONGSLAGEN
,D.C. 4" te Karatsji
Verklaring van v. Mook
Sociale boterletters
Materieele behoeften
der mijnwerkers
Kolen voor huis
houdelijke doeleinden
Vermoedelijk acht
eenheden voor huisbrand
DE NED. UNIE
Commissie ter beoordee
ling van haar houding
Textiel op punten
Vergunningen afgeschaft
voor vele artikelen
Verlaging van het melk-
rantsoen
R'darn ciiro 9095
Direcieur
joh Kuijpei»
Hoofdred.Mgr
Dr j witlox
Alg Redacteur
H. A Paalvast
Drukker
N R.C N.V
Uitg v d Maas
bode-Stichting
6a-.te JAARGANG No. 19875
ZATERDAG 1 DECEMBER
Abonin emen tapr
3.25 p. kwart.
f 1.10 p maand
0.26 p. week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804
Advertentiën
15 ets per mm.
(door mr. A. J. M van Dal)
Neurenberg 29 November 1945
Een dei kenmerken, die de
grootheid van het ITeurenberg-
sche proces bepalen, is dat het
vol is met paradoxen Het is
omgeven door de nieuwsgierig
heid een^r gapende wereld: het
doet aan de sensatiezucht dezer
wereld soms concessies, die de
minnaar van Themis met anders
dan betreuren kan maar het
doet die concessie slechts aan
den buitenkant, de peripherie.
Het proces zelf. ongenaakbaar
voor de oppervlakkige instincten
van het publiek, onbekommerd
om den drang eener maniakale
rers. die haast en bewogenheid
wil, schrijdt voort met den
plechtslatïgen gang der grootheid
Grootheid -verijlt zich niet. Ka-
thed-alen. Is die van Reims of Den
Bosch zijn niet in enkele weken
gebouwd en dit proces moet een
Kathedraal worden van het wereld-
recht
En zooals aan kathedralen het
beeldhouwwerk een eigen leven
heeft, de architectuur dienend,
maar toch een zelfstandig schoon-
heidsdomein vertegenwoordigend.
zoo krijgt in dit* proces de geschie
denis een eigen functie, onderge
schikt aan den onbouw van het
geheel, maar van het groctste
wetenschappelijke belang, óók. op
zich zelf beschouwd.
.Dat is de tweede paradox van
dit rechtskundig gebeuren, dat het
aan den histo-ricus nu reeds dagen
lang documenten biedt, die elk
voor zich een o-pzienbarend boek
rechtvaardigen, zonder voor den
jurist nieuwe vergezichten te
openen. Maar juristen verlooche
nen z:eh zelf nooit. Tii-deliik mag
hun geest vacantïereizen maken op
terreinen, die buiten de rechtssfeer
liggen, men kan er zeker van zijn
dat hij terugkeert naar het wijde
domem van revets. d:e c^ke sa-men-
levini?. ellce menvhgijjke grop-
peerirt*?. elke men?chelijke hande-
lin-g beheerschen. na-ar het snel
om uit de complexen dier regels
nrob1 omen te epv.cmnpn en op te
lossen
Ik noemde het een paradox van
het Nmrenbergscbe nroces, dat het
een historisch ka-akter aannam en
sorrc dasenlan-g geen juridmhe
aspecten meer opende: waar zoo
wel r?hfer ais voor de groene tafel
zoov°°1 eminente juristen tPn
alie-'fV éi.a'ies tezamen zijn. als in
Neurenberg, konden de typisch
juridische conflicten echter op den
dun- nauwelijks uitblijven. Den
grooten. statigen gang voorwaarts
die hot proces neemt, beïnvloeden
ze slechts weinic*. interessant zijn
ze echter, niet slechts als sportieve
sche-mutselin-gen van den iuridi-
schen ?°est. maak ook ik moet
er steeds weer aan nerinn-eren
dat wij met wordend wereidrech
te doen hebben als wegwijzer
voo" de international? rechtsont-
wit-'-oimg der toekomst.
Ho» charter, dat uit de sa-men
werk!"« van beiten-d» --'-afrecht-
ge!eerden -aT1 vier s-note naties
Ame-:ka. Engeland. Rusland en
Fr?v,,'"ok. ontstaan is en dat den
gron d aia.g van de werkzaamheden
van het tribunaal vormt, laat
on do- Angelsaksische»! invloed
zoo'Oo ik reeds eender opgerockt
heb. aan de verdediging ruime
kansen. Van deze speelruimte, aan
de verdediging geschonken, maak'
zn een dankbaar gebruik.
lal van getuigen, niet alleen uit
Duitschland. maar ook daarbuiten
wil zii voor het t-ibunaal roepen
Lord Vansitfart. de bekende
.dï-lomatieke adviseur der Bril
sche regeering. Keefl zijn ..ver
bazing" uitgesproken tegenover
de Britsche pers over het voor
nemen van den advocaat van von
Ribbenïrop. hem als getuige a
décharge voor zijn cliënt te dag
vaarden.
Lady Asior, eveneens als ge
tuige voor von Ribbenïrop voor
gesteld. achtte het een beleedi-
gino. dat haar naam zelfs maar
in dit verband genoemd werd.
Anigst voor de politieke zuiver
heid speelt in de groote wereld al
even-goed een rol als in de kleine
De vraag is n-u gerezen, in hoe
verre het ir.tematic '.le tribunaal,
wanneer bet in het verzoek om
bepaalde getuigen te ooren heeft
toegestemd, ie macht heeft, die ge
tuigen dwingend n.aar Neurenberg
te 'ontbieden. Kun-nen Va-nsittart.
lady Astor, d-e duke of Hamilton
en anderen, onder bedreiging van
straf bij niet verschijning, gedwon
gen worden, on-d-er eede te Neuren
berg te komen getuigen? De Fran-
che en Engelsche delegaties staan
het standpunt, dat dit niet
mogelijk is Niemand, zeggen zij.
te verschijnen voor een gerecht
buiten zijn eigen land. Getuigenis
•oor het internationale tribunaal
van onderdanen van vrije staten
s slechts op grondslag van vrij
willigheid mogelijk
De Amerikanen daarentegen
kennen het tribunaal de bevoegd
heid toe. om getuigen met dwin
gende macht >p te roepen en wel
op grmd van artikel 17, eerste
lid van het charter: He* tribunaal
zal de macht hebben, getuigen ter
rechtzitting te doen dagvaarden,
hun tegenwoordigheid en getuige
nis te eis-chen en hun vragen te
stellen"
Het is duidelijk, dat hier de
opvatting d-er souvereime natio
nale rechtskrin-ge-r in botsing
geko-men is met de nieuwe op
vatting, die een reëele interna
tionale rechtsorde wil stichten
Rusland heeft zich nog niet uit
gesproken.
Tk zou mij zon-aer voorbehoud
voor de Amerikaaneche ziens
wijze willen uotprek -n, die
juridisch het sterkste staat. Het
geciteerde artikel uit het charter
is duidelijk genoeg geformu
leerd en het maakt den indruk
van struisvogelpolitiek, wanneer
men. terugschrikkend voor de
consequenties, zich a-am de ver
plichtingen. die deze bepaling
impliceert, tracht te onttrekken.
In'de tweede nla-ats en dit is
nog belangriiker omdat de
to-eko-mst o-o het snel staat. Het
internationale strafrecht, waar
voor h!er de grondslagen gelegd
wonden, za1 levend zijn of het
zal niet ziin Aan de sanct.ie-
iooze, platonische verklaringen
uit het verleden, die op het be
slissende moment toch weer ver
loochend worden, nebben wij
geen behoefte meer.
Een andere interessante jurid-i-
-che schermutseling ntston-d deze
week tusschen den Amerikaan-
schen openbaren aar.kla-ger. die
nog steeds belangrijke documen
ten over de Duiische aggressies
•cuft orr.u. eeeren en fen verdedi
ger van von Papen De aanklacht
u:0"M z-'-ch bez'g rret ,.en moord op
Dollfuss en de inlijving van Oos-
fenriik bij het Duitsche rijk. Deze
verklaring was afkomstig "an den
toenmati sen Amerikaan-schep ver-
toeenwoordiigT in Oosten-nik. die
tha-ns in .Mexico verblijft. De ver
dediging maakte bezwaren, dat
Zie vervolg op pag. 2.
Op het Waterloo-station te Londen zijn twee nieuwe locomotieven
van de Southern Railway Company „Nederland Line" en Rotterdam
Lloyd" gedoopt. De heer W. Ruys, directeur van de Lloyd, neemt
afscheid van Lord Radnor na de doopplechtigheid.
Op de wekelijksche persconfe
rentie te Batavia heeft de luil.-
G.G. dr. van Mook o.a. verklaard,
dat het terrorisme het contact en
de besprekingen, die een zeer be
langrijk aandeel in de oplossing
van de politieke problemen zoudfen
moe-ten nemen, voorkomen beeft.
„De vorige week scheen de toe
stand uit dit oogpunt hopeloos en
het leek er op. dat slechts hel ge
welddadige herstel van orde en
rust den weg naar onderhandelin
gen zou kunnen openen", 2ei spr.
„Nu rijn er teekenen en aanwij
zingen voor een andere mogelijk
heid: door het verminderen van
spanning en terrorisme zou nieuw
contact mogelijk kunnen worden."
„Op de laatste persconferentie heb
ik verklaard, dat de deur voor be
sprekingen wijd open was. Zij is
het nog steeds. Minister Logemann
heeft o-ns standpunt opnieuw ver-
klaard. Als door een vermindering
van het terrorisme en van de ex
tremistische activiteit het mogelijk
wordt, de politieke kwestie in een
atmosfeer te bespreken, die min
der met explosieve gassen is ge
vuld, zal niemand meer verheugd
zijn 'dan wij."
Tot zoover dr. van Mook. Intus
sch-en nemen volgens berichten uit
Bandoeng de Europeanen daar de
zaa-k meer en meer in eigen han
den. Jonge Europeanen hebben 14
Indonesische voedselauto's over
vallen en het voedsel naar de
kampen gebracht. Verschillende
winkels werden door hen met ge
weld geopend, daar de voedseltoe
stand buitengewoon ernstig is. De
winkels waren binnen een uur uit
verkocht.
Het tweede Indië-vliegtuig van
den regeeringsluchttransportdienst
is op 29 Nov. te 12 u. 45 g.m t.
te Karatsji geland.
Vliegerwraak voor Ambarawa
Acht Mosquito's en 2 Thunder
bolts van de R.A.F. hebben 32 ra-
ketbommen en 6000 pond aan an
dere bommen neergeworpen op een
artilleriestelling van de extremis
ten die 2 mijlen ten Oosten van
Ambarawa, het interneerinkskamp
daar onder vuur had genomen,
waardoor 30 dooden vielen en 60
menschen gewond werden Het
doel der vliegers was een vierkant
van ongeveer 400 yards rimboe-
gebied met een kampong in het
midden. De vliegtuigen vielen van
geringe hoogte aan en legden het
dorp ongeveer plat.
Per „Nieuw Amsterdam"
naar huis
Vier en dertig honderd Ned. eva
cuees zijn uit Batavia naar Singa
pore vertrokken, vanwaar zij met
de „Nieuw Amsterdam" gerepa
trieerd zullen worden. Weduwen,
weezen en regeeringapersonen ge
nieten den voorrang bij de repa-
trieering. Een deel van hen komt
uit het Tjidengkamp te Batavia,
waar zij plaats gemaakt hebben
voor evacuees Uit Semarang. Ban
doeng en Ambarawa, die ook zoo
spoedig mogelijk gerepatrieerd zul
len worden.
We zitten er beter voor dan het
vorig jaar. We zullen met St. Ni-
colaas voor elkander althans iets
kunnen doen, al blijven er natuur
lijk nog vele wenschen. Doch laat
ons als „begrijpende Nederlanders"
niet alsmaar ondankbaar zijn.
Sommigen stellen nu eischen, alsof
ze vroeger honderden hadden te
verteren.
Deze dagen staan in het be
faamde teeken van de boterletters.
Van hoog tot laag verdringt men
zich om die letters te bestellen.
Bij voorbaat smakelijk, lezers
kring.
Zouden we elkaar echter ook
niet op andere wijze surprises
kunnen bezorgen. Woensdag bi.iv.
is er zulk een prachtig congres
geweest van de „Stichting van den
Arbeid", waar meer dan duizend
werkgevers en werknemers broe
derlijk waren vereenigd. Dat was
toch een manifestatie van elkan
der eerlijk willen vertrouwen en
van oprecht samenwerken. Nu
weet ik wel, dat die duizend zwa
luwen nog geen socialen zomer
maken. Noch bij de werkgevers,
noch bii de arbeiders is het ge
slacht der wantrouwenden uitge
storven. Juist daarom is ook m
sociaal opzicht het St. Nicolaas-
feest belangrijk. Het is de feest
dag van geschenken, van verras
singen, die worden opgedragen op
grond van liefde, genegenheid en
vriendschap.
Als nu de lage en hooge men
schen uit het productieproces^ el
kaar eens de sociale boterletters
van vrede en vertrouwen schon
ken. Dat wantrouwen moet er 'och
eens uit.
Wat denken de ongeorganiseer
den overigens er van een sociale
boterletter aan hun vakvereeniging
te offreeren.
We hebben rechten, maar plich
ten ook.
HENK VAN DER MAZE
In Loyola te Vught is de eerste
na-oorlogsche retraite voor leeken ge
houden. Ruim 60 middenstanders
namen eraan deel.
Maandag wordt opnieuw de
treinenloop uitgebreid, speciaal
doordat de Maasbrug bij Bug-
genum weer in gebruik ge
nomen wordt, waardoor de
vitale schakel tusschen Zuid-
Limburg en de rest van ons
land. welke in de spoorlijn van
Weert naar Roermond ligt, is
hersteld In Verband hiermede
is een nieuwe dienstregeling
verschenen
80 pet. van va-n 45.000 ton. het
geen ongeveer 26 008 ton ts
Over de oorzaken van iet achter
blijven van onze kolenproductie is
zeer veel geschreven en gesproken,
maar lang niet altijd met het juiste
inzicht in zaken. Gebrek aan aller
lei materialen en gereedschappen
remde de techniekvan het werk en
gebrek aan bijna alles wat voor het
leven nooddg is, remde de arbeiders.
Een zaak van groot belang, die in
den laatsten lijd h-aa-r beslag gekre
gen h-eeft is het tot stand komen
van den M.I.R (Mijn-Industrie-raad)
het hoogste college van de bedrijfs
organisatie. die in het z.g. mii-nsta-
tuut een wettelijke regeling gekre
gen heeft. Daarmede is het mtjnbe-
drijf als eerste in Nederland tot
echt gemeenschapsbedrijf gemaakt,
waarvoor niet alleen meer de onder
nemers de verantwoordelijkheid dra
gen. maar waarvoor allen die in dat
bedrijf tezamen werken, gemeen
schappelijke verantwoording hebben
gekregen. Dit beteekent, dat de ge
meenschap van alle werkers in het
bedrijf gezamenlijk de taak hebben.
den kolemrijkdom va-n Nederland zoo
danig te ontginnen, dat de Neder-
landsche volksgemeenschap daarvan
het grootste nut trekt.
Er is aanleiding om de toekomst
voor onze koienvoorziening en ook
de toekomst van onze mijnstreek met
optimisme in te zien.
Ten slotte wil ik deze mededeelin-
gen niet sluiten zonder een enkel
woord gezegd te hebben over de
voorziening met kolen voor huishou
delijke doeleinden Zooals u weet, ts
het altijd de bedoeling geweest,
dezen winter 7 eenheden daarvoor
aan te wijzen Langen tijd is het
twijfelachtig geweest of dit voorne-
men wel zou kunnen worden uitge-
kón" men "dus slechts rekenen met voerd. De productie vormt op het
De Minister van Verkeer en
Energie, ir. van Schaik, heeft gis
teravond in het wekelijksch
radiokwarfier der Regeering „Op
de brug", een rede uitgesproken
over de koienvoorziening.
Het volgende is etr aan ontleend:
Kort geleden werd door de Lim-
burgsche mijnen voor het eerst een
dagproductie bereikt van meer dan
26,000 ton. Dit beteekent een mijl
paal in on.ze kolenpproductie. Dit
cijfer van 26.000 ton zal den meesten
Nederlanders niet veel zeggen, maar
de menschen ven de mijnen hebben
met groote energie en volharding er
naar gestreefd, dit cijfer te bereiken
en het moet hun een voldoening zijn.
dat het thans bereikt is.
In Juni van dit jaar bedroeg de ge
middelde productie per werkdag nog
slechts iets meer dan 14,000 ton en de
moeilijkheden die aan de vergrooting
van deze productie vastzaten, leken
dermate groot, dat men de 26,000 ton
nauwelijks dacht te kunnen halen.
Dit cijfer va«n 26,0000 was echter
niet uit de lucht gegrepepn De ge
middelde dagproductie had nog tij
dens den oorlog 45,000 ton bedragen.
Inmiddels was echter na de bevrij
ding een vierde deel van het perso
neel uit liet mijnbedrijf verdwenen,
zoodat m enop grond daarvan slechts
op drie vierden van 45.000 ton kon
rekenen. Maar bovendien wa-ren de
45,000 ton geproduceerd onder een
systeem, dat niet ten onrechte ais
„jaag- en jachtsysteem" wordt beti
teld en dat er op neerkwam, dat de
arbeiders bovenmatig werden inge
spannen. »Om er voor te waken, dat
dit systeem niet weer opnieuw in
gang zou vinden, nam men aan. dat
een redelijke productie niet meer dan
80 pet van deze topprestatie zou be
dragen. Op grond van deze oorzaken
oogenblik niet meer de groote moei
lijkheid. Wel is het transport nog
een bezwaar en wel het transport
van de mijnen naar de verschillende
deelen van het land speciaal naar het
Oosten en Noorden, maar bovendien
de distributie naar de vele steden er>
dorpen er. het transport naar de
uiteindelijke verbruikers
Toch kan nu wel zonder al te
groot risico gezegd worden, dat de
zeven eenheden zeker, een acht
ste eenheid hoogstwaarschijnlijk
i'er beschikking gesteld zullen
worden.
Er zijn nu reeds vier bonnen
aangewezen. De bedoeling is. dat
voor het einde van dit jaar nog
twee bonnen zullen worden aan
gewezen, waarmee men dan t°*
eind Februari moet toekomen.
Voor Maart en April zullen dan
nog twee bonnen worden aange
wezen.
Ik weet, dat deze hoeveelheden
slechts het derde bedragen van wat
normaal gebruikt werd. en dat men
zeer zuinig zal moeten stoken om er
eeniger mate mee toe te kunnen
komen Maar als u weet, dat voor
een enkelen bon bijna een volle week
productie van de mijnen noodig Is.
zult u begrijpen, dat we niet meer
kunnen toewijzen zonder onze elec-
trische centrales, gasfabrieken en
vooral de industrieele bedrijven in
gevaar te brengen.
Van het herstel van deze bedrij
ven hangt het herstel van ons eco
nomisch leven af. We kunnen zonder
overdrijving zeggen, dat het herstel
van ons Nederiandsch volksleven, al
thans van den materiëelen kant er
van. beheerscht wordt door de kolen
Voor dat herstel zullen we ons
nog een kouden winter moeten ge
troosten. Laten we bedenken, dat de
met het weliswaar schamele rantsoen
maar bovendien met onzen electri-
schen stroom en met het gas er zoo
veel beter aan toe zijn dan in den
vorigen winter, dat we eigenlijk niet
klagen mogen. Laten we in het ge
heim in ons hart het blijmoedig
voornemen maken, ook dit offer te
dragen voor den opbouw van ons
vaderland.
Het driemanschap der voormalige
Neder 1 andsch e Un-ie heeft aan den
minister-president persoonlijk
verzocht een commissie in te stel
len ter beoordeeling van d-e gestes
van £le Nederlan-dsche Unie.
Prof. Sohermerhorn heeft zich
bereid verklaard aan dit verzoek
te voldoen en echter niet in zijn
ambt van minister-president
daartoe een commissie van voor
aanstaande Nederlanders samen te
stel-len
Het koopen van textiel wordt
vergemakkelijkt. Naar wij verne
men, zullen namelijk binnenkort
ook de volgende goederen, voor-
zoover ze bi) de winkeliers voor
radig zijp. of komen, zonder ver
gunning kunnen worden gekocht
op de reeds geldig verklaarde 15
punten van de lextielkaart.
Bedjasjes, blouses voor dames,
meisjes en jongens, overkleeding
voor kinderen van 03 jaar, ge
breide vesten, pullovers, slipovers
en truien voor dames, heeren.
meisjes en jongens, onderblouses,
onderkleeding voor kinderen van
01 jaar, onderkleeding van kunst
zijde voor kinderen van 115 jaar.
overhemden met vasten boord,
pantalons voor heeren en jongens
van 3 jaar en ouder, peignoirs,
regenmantels en regenjassen van
kunstzijde, rokken voor dames en
meisjes van 3 jaar en ouder.
Groote stukken, zooals jassen,
mantels en costuums blijven voor-
loopig nog aan vergunning ge
bonden.
Voorts vernemen wij, dat
binnenkort een bon zal wor
den aangewezen voor kousen
en sokken.
Met ingang van de op 9 Dec. aan
vangende distributie periode wordt
het melkrantsoen van personen boven
de 20 jaar verlaagd van 2 liter op 1 Va
liter (welk rantsoen in het Zuiden
des lands reeds bestaat), dat van de
kinderen en jeugdige personen van
520 jaar van liter op 3 liter en
het rantsoen van de kleine kinderen
van 01 en van 24 jaar van 6 Iwct
op 5 liter, alles per week. Jeugdige
personen van 1520 jaar m het
den. die tot dusver lVa liter kregen,
zullen, nu het Zuiden met die^osi
van Nederland gelijkgesteld worttV 5
liter ontvangen.
