Op bezoek bij „Opoe Herfst" Menschen werden duivels STADSNIEUWS ST. NICOLAAS IN SCHIEDAM Ook de oudjes niet vergeten Het kinderfeest van de Politie In Huize Liduina Kinderzegels BETER BIER Naar verplicht verkeers- onderwijs Jongemannen geeft- acht R.K. Z C. Excelsior Burgerlijke Stand ZATERDAG WORDT ZIJ 104 JAAR Die „goede", oude tijd Exoositie Kerstboeken in de openbare leeszaal DISTRI BUTIENI EU WS Scheerzeep voor kappers Door geraffineerde Jappen-propaganda AMERIKANEN NAAR JAVA? De reis van v, Mook Repatrieering uit Ned.-lndië Binnenland in 't korf H.et 'lon niet anders, of ook Schiedam zou St. Nicolaas en zijn zwarten knecht binnen haar muren ontvangen. En inderdaad arriveer- - erneritus-bisschop van Myra gisterenmorgen in de stad, om zijn reis langs de scholen en huisge zinnen te beginnen. De klaar blijkelijke alom tegenwoordigheid van dezen milddadigen heilige verhinderde ons, hem op alle punten bezig te zien. Wr hebben ons dan ook moeten beperken tot. twee bezoeken. Allereerst: In de zaal van gebouw Irene waren de kinderen van de politie mannen bijeengekomen om St. Aicolaas' verjaardag te vieren en hem ook persoonlijk te begroeten. Vooraf werden leuke films ge draaid door den heer Heggelman, d'e ook de jubileum-voetbal wedstrijd-film vertoonde. Daarna kwam St. Nicolaas, die aan allen een bouwplaat en een zak snoep uitdeelde. De middag werd voorts nog opgevroolijkt door zang en door accordeonmuziek van het duo-Vogt. Willy Zijtveld de 10- jange pianiste en Nico Kerkhof, oe 14-jarige accordeonist speelden de St. Nicolaas versjes op voor beeldige manier en alle kinderen zongen uit volle borst mee. Voor alle jongens en meisjes was er "monade en speculaas. Om 6 uur deed St. Nicolaas zijn intrede in Huize Liduina om de bewoners van dit huis en van het -uduma-gestieht persoonlek de hand te komen drukken. In een rondgang van anderhalf uur be zocht de bisschop alle kamers en b'pld zich overal qjnige oogen- J!, m«t de bewoners op. Hier aan weI zeer oude bekenden hij ai 7«nt. bli de meesten kwam Het feV, <?f meer op bezoek. z oneen bezoek en velen l^versj«Rmeeapp0r de 1"C°" Ook de zieken werden niet ver eeten. Het was een heele gebeur tenis jn dit huis, waar de snelheid van het haastige leven is ver- rend herstel.^1 vorde- comité ®cbiedam®che propaganda- weldadiffh L n verkoop van ™ègheidSpostagclSi schrijft ons het volgende: «£u?ecSmber 1940 £taakte ons comité zijn werkzaamheden, om- verl^PJreiRerde medewerking te lilfd^riia. j13" de zoogenaamde sehers ln N°JaeUinf:en van Duit~ 1,.NUJons land weder bevrijd is wilke€„?eest misdfIdiSe tirannie, welke van ons volk niet alieen ons6 lïndhb^r?rfVer,gde- maar ook St ^°fd fn berooid ach- m vaderlanders vooral v®rkeeren. waaronder rp be hulpbehoevende kinde- f"' heeft ons comité besloten we- er krachtdadig zijn werkzaamhe- te vangen. Het is daar- ste'un en hulp.3 hltzif ^oo?1 het van postzefeis, of door midriaffrfienS Van 912 uur en des middags van 2—4.30 uur in het postkantoor alhier deze weldadig- heidszegels te verknopen. Men melde zich hiervoor bii mevr. H. of' r. midt-Elshove. Singel 80 ven i3pej S' C Bok- Lange Ha De brouwerijen brengen thans weer bier in den handel met hoo- ger gehalte, waardoor het bijna op voor-oorlogsche kwaliteit geko men is. In verband hiermee is het noodzakelijk gebleken, de prijzen te herzien. De verhooging van den prijs per glas in café's kan worden opgevangen door de per 1 Sept. plaats gehad hebben de verhooging. maar de flesschen- bierprijzen ondergaan nu een ver hooging. Voor bier per flesch zijn thans de volgende prijken vast- esteld: Lager bier: flesschen van 30 cl. f 0.20, van 40 el. f 0 27; tus- schenbier: resp. f 0.22 en f 0 30: zwaar bier: f 0.24 en 0.33; stout: resp. f 0.23 en f 0.36 Naar de K.N.A.C verneemt, is in de laatste vergadering van de Ver- keerspolitiecommissie, waarbij zijn aangesloten de chefs der Verkeers politie van Amsterdam, Arnhem, Groningen Eindhoven, Den Haag, Haarlem. Rotterdam en Utrecht be sloten dén minister van Onderwijs Kunsten en Wetenschappen te ver zoeken het verkeersonderwijs als verplicht vak in het leerplan der openbare en bijzondere lagere scho len op te willen nemen. Reeds herhaaldelijk heeft de K.N.A.C., ook lang voor den oorlog, op het belang gewezen van ver plicht verkeersonderwijs; nog on langs, n.l. in begin October, heeft de K.N.A.C.. zooals destijds gemeld, zich in een adres aan den minister van Onderwijs uitgesproken voor de wenschelijkheid van spoedige invoering van dit onderwijs. Vol verwachting klopt ons hart. Hedenavond om 8 uur worden alle Schied'amsche jonge mannen van 17 jaar en ouder uitgenoodigd in do bijkerk, Aleidastraat. Het zal interessant en leerzaam zijn, want Praeses H. W. Haselaar zal weer eens voor surprises zorgen. Het zangkoor zorgt voor de muzikale omlijsting Allen worden verwacht! Op Maandag 10 December a s. geeft de R.K. Zwemclub „Excel sior" in het Sportfondsenbad een zwemdemonstratie en feestavond, lie om 8 uur begint. Geboren: Gerardus H., zn. v. L. M. Krabbendam en M. M. Prein, Singe] 196; Hendrika P M_: d v. G. Bakker en L. Pijl, Wattstr. 18; Adriana, d. v. A. Vermeer en N. Koster, Polderweg 66; Cornelia M., d. v. M, Capello en P. Timofejewa, Nassaulaan 75. Overleden: B. Schroot, 69 j., van Marumstr. 14; W. Verton, 75 j„ weduwe v. P. van Popering, Nwe. Maasstr. 26; A. v. d. Velden, 71 j echtg. v. P. de Regt, Gasstr, 26; G. Brinkman, 3 mnden, Nassau laan 75; K. Aufderhéide, 57 j„ Swammerdamsingel 37; C. Lagen dijk, 54 j„ Nassaulaan 75; A. Over- dijk. 44 j., echtg. v. J. van Mourik, Nassaulaan 75; E. A. F. Ooms, 1 j Dr. Noletstr. 1; A. M. M. Morel 49 j., Boerhavela'/i 65. „Grijze haren zijn een eere- kxoon; zij worden verkregen door een rechtschapen leven." Aan deze woorden uit het Boek der Spreuken moesten wij on willekeurig denken, toen wij gisterenmiddag kennis maakten met Opoe Herfst. Opoe Herfst, een kleine, kittige vrouw met helblauwe, levendige oogen, waaraan nog niets ontgaat, met een vluggen, spontanen lach en met een nog jong hart. Een jong hart in een nog ongebogen lichaam, dat reeds meer dan een eeuw een nog helderen, frisschen geest gedragen heeft Want Opoe Herfst is reeds 103 jaar oud. Za terdag is ze jarig. Dan treedt zij haar 104e levensjaar binnen, maar nog steeds gaat het haar, naar ze zelf verklaart, niet vervelen. We hebben niet eerder kennis kunnen maken met Opoe Herfst. Toen zij haar honderdsten ver jaardag vierde, was onze krant verboden en konden we van dit voor onze stad zoo heuglijke feit geen melding maken. Op onze vraag, waaraan ze het toeschrijft, dat ze dezen hoogen leeftijd heeft bereikt, antwoordt ze vol zelfvoldaanheid: „Ik heb altijd heel goed op m'n eigen gepast, meneer" en ze herhaalt: „Ik heb altijd goed op m'n eigen gepast". En opnieuw moeten wij denken aan de wijsheid en waarheid, welke besloten liggen in de woor den uit het Boek der Spreuken. Vol trots staat ze op uit haar stoel, rechtop, de handen in de zij: „Ben ik nog niet flink voor mijn leeftijd, mijnheer?", vraagt ze met glinsterende oogen. Trots ook toont ze haar handen. Ongerimpeld nog, zacht en blank. Eeltig en ruw zijn die handen geweest van het vele. harde werk voor haar gezin. Zestien kinderen heeft ze gehad, van wie er nu nog vijf in leven zijn. Maar met de eerekroon der grijze haren heeft zij ook de welverdiende rusit gekregen na haar arbeidzame leven en thans heeft zij een tehuis en krijgt zij een uitmuntende verzorging bij haar dochter, mevrouw van Houdt, die zelf al weer 71 jaar is, maar wie men al evenmin dien hoogen leeftijd aanziet. Lezen kan Opoe Herfst nog steeds zonder bril, maar zij is slecht van gehoor, al wil zij dat niet zoo zonder meer toegeven. Zij heeft inmiddels van een harer bewonderaars en die heeft zij er vele reeds bij voorbaat voor haar 104en verjaardag een gehoor apparaat gekregen en met behulp daarvan was het ons mogelijk, de oude dame enkele vragen te stellen. Opoe Herfst is in Amsterdam geboren, maar als jong meisje van 21 is ze naar Rotterdam gekomen en heeft daar sindsdien steeds ge woond. In 1864 is zij getrouwd met een scheepstimmerman in ge meentedienst, met wien zij bijna zestig jaar lief en leed heeft ge deeld. Eerst heeft zij op den Nesserdijk gewoond en daarna, in hetzelfde huisje aan den Lagen Honingerdijk. Toen zij 95 jaar was, woonde zij daar nog geheel alleen, zorgde voor zichzelf en kookte haar eigen potje. Daarna is zij, op advies van haar dokter, ingetrokken bij haar dochter, mevrouw van Houdt aan den Lihanonweg. Op onze vraag, eens iets meer te vertellen van den goeden ouden tijd. toen zij pas getrouwd was, trekt zij een bedenkelijk gezicht. Het leven in „dien goeden ouden tijd" is, vooral wat de sociale toe standen betreft, niet zoo erg goed geweest. Haar man verdiende in gemeentedienst het voor dien tijd „behoorlijke" loon van 6 in de week. In de Kerstweek gingen daar nog twee dagen verlet af. Ter eere van de feestdagen daalde het loon dan tot ongeveer 4.50. Bruggen over de Maas waren er in haar jeugd niet in Rotterdam en haar man, die op Feijenoord werkte, moest iederen dag op en neer met het veerbootje, dat in dien tijd tegenover de Draaisteeg meerde en dat in den volksmond den schilderachtigen naam van de „Platluis" had gekregen. Van eenige ontspanning, of uit gaan was in dien tijd geen sprake. Werken en slapen; daaruit bestond het leven in dien tijd. De eenige buitengewone gebeurtenis uit haar jeugd, waarvan de oude dame te vertellen weet, is, dat zij eens, toen zij als 8-jarig meisje met haar moeder wandelde, door ko ning Willem III is aangesproken. Opoe Herfst heeft, zooals ge zegd, nog vijf kinderen in leven. Ze heeft 32 kleinkinderen met 30 aangetrouwde kleinkinderen, 49 achterkleinkinderen, van wie er één is gehuwd en 2 achter-achter kleinkinderen. Een van haar eigen ooms heeft, naar ze verhaalt, den slag van Waterloi meegemaakt en trots toont ze ons de vergeelde foto, waarop hij met zijn toen verwor ven onderscheidingen staat afge beeld. Van den oorlog heeft Opoe Herfst niet veel te lijden gehad. Zij telt onder haar vele klein- en achterkleinkinderen twee slagers en een groentenhandelaar, zoodat er voor „opoe" zoo nu en dan wel eens iets extra's overschoot. Alleen haar dagelijksche eitje en haar melk heeft ze moeten ont beren en zelfs nu nog gunt de dis- tributiedienst haar nog steeds geen ei, hoewel er toch niet zooveel bezwaar tegen zou zijn, om een bijzondere regeling te treffen, vol gens welke „personen van 100 jaar en ouder" voor dit versterkende pluimveeproduct in aanmerking zouden kunnen komen. Zaterdag viert Opoe Herfst haar verjaardag en het zal haar zeker niet aan belangstelling ontbreken. Er is sprake van een kinderzang- hulde, terwijl er ook een serenade op het programma zou staan, te brengen door de R.E.T.-harmonie. Ook van de zijde van de Oranje vereniging Libanonweg, waarvan Opoe Herfst eerelid is, zal de oude dame ongetwijfeld worden ge huldigd. gedurende 65 jaar onafgebroken ving' Vrijdagavond zal de minister van onderwijs, kunsten en weten schappen. prof dr. G. van der Leeuw, voor de radio spreken over „De toekomst van de Ned bescha. In de openbare leeszaal en bi bliotheek. Lange Haven 131. zul len van 615 December Kerst- liaeken worden geëxposeerd. Ieder strek?11, voor zoover de voorraad de 1 boek bespreken, dat in kan van 17~22 December den S® afgehaald. Aan de le lies over verzocht hun contribu- mogeliik •laar zooveel te wilmr, m,<3e maand December van kbSi V(jddoen. Voor uitleening ihüi. L oeken is de biblio: meen, behalve des Woensdagsmid dags van 1415.30 uur. thans ook Weer des Zaterdags van 1011-30 uur geopend. De distributiedienst te Schie uisu-mutieaienst te bcnie- Jkm? maakt .bekend, dat heeren- v PPersbedrijven ter verkrijging 23sMc?1terzeep ®en formulier MD G 1 kunnen indienen. Ihaawbrengen bewijs van lid- de p VOOT het jaar 1945 van ev-entmS06? KaPPer£bedrijven en van Arbeid Van den Raad (h-vu-t formulieren kunnen afge vest atT°rd"n aan bureau Broers- vest 95 van 9—12 en 14—16 uur. De heer Sjef Voets. geïnter neerde te Bandoeng, zendt ons vandaar een briei. waarin eenige belangwekkende bijzon derheden over zijn ervarin gen tijdens en na den Japan- schen oorlog op Java. Slechts de duizenden, die dezen oor log van nabij hebben meege maakt, kunnen oordeelen over heigeen zich thans op Java af speelt, en over de wijze, waar- op de Japanners tijdens de be zetting hun anti-Europeesche propaganda hebben gevoerd, zegt schrijver. En hij vertelt u?ni bij het proces van haat tegen blanken heeft zien groeien van het begin van de bezetting af. De inheemsche soldaten konden m het begin de gevangenen niet goed ranselen en werden dan zelf op beestachtige wijze gestraft bij ieder blijk van medelijden, dat zij voor de Europeanen toonden. Totdat ze het eindelijk zoo ver ge bracht hadden, dat ze de Euro- peesche vrouwen in den mond konden spuwen, vrouwen en kin- r??"011 konden slaan en trappen, bewusteloos werden, om nen, z® bijgekomen waren, op- Mav en schoppen. loJo Ji, ?n s deze bijna 4 jaar ^f. gevoerde weldoordachte, ge raffineerde anti-Westersche pro- paganaa, kwamen od den eersten dag, dat de kampen opengingen, kort na de capitulatie van Japan, honderden inlandsche bedienden hun opwachting maken bij hun vroegere meesters, voorzien van eten uit hun eigen armoedigen voorraad, teneinde de uitgehon gerde Nederlanders te spijzigen. Geïnterneerden keerden terug naar hun woningen en zochten hun gezinnen weer bii elkaar: anderen kregen brieven van hun oude trouw gebleven bedienden, dat ze maar gauw naar huis moesten ko men, want dat daar alles weer in orde was. Vele bedienden hadden de bezittingen van de Nederland ders in 't geheim bewaard, dikwijls met gevaar voor eigen leven, want het niet uitleveren van Nederland- sche eigendommen werd zwaar ge straft. Nadat dit alles zich eind Augus tus had afgespeeld, kwamen er be richten over geheime Japansche vereenigingen in Indië. Maar iedereen lachte erom. JaDan was immers verslagen! In September echter verschenen de eerste op schriften op de straten: „Indone sië voor de Indonesiërs. Holland voor de Hollanders'" Doch nog steeds bleef het gemoedelijk op straat, al was het een vreemde ge moedelijkheid. Want de verslagen Japanners liepen in even grooten getale rond. als de bevrijde Ne derlanders. De nationalistische rood-witte vlaggen werden talrij ker. doch iedereen was ervan over tuigd, dat ze weldra vervangen zouden worden door de Neder- landsche en Engelsche nationale kleuren. Maar zie: reeds begint hier en daar een Incident zich voor te doen. In Soerabaja wordt een Eu ropeaan vermoord bij het neer halen van de Indonesische vlag. Op enkele plaatsen begint de boy cot tegen de Europeanen: op straat verbieden met stokken gewapen de inheemschen het handeldrijven met Europeanen. De nationalisti sche pers wordt scherper van toon, de intusschen door de Japanners verlaten radiostations maken na tionalistische propaganda. De Japanners trekken met groo- te voedselvoorraden naar hun berghotels, terwijl het eten in de interneeringskampen, waar de daklooze slachtoffers der bezet ting moeten geherbergd blijven, nagenoeg even slecht blijft als te voren. De nationalisten stellen zich nu aan het hoofd van de spoorwe gen, telefoon, waterleiding en an dere openbare diensten en wor den aggressiever, fouilleeren Ne derlanders, nemen post in beslag, enz. Ze winnen de jeugd en rich ten militaire kampen voor haar in, waar de „leiders" den jongen menschen een rad voor de oogen draaien door het woord „onafhan kelijk" te pas en te onpas te ge bruiken en .waar de jongens tot soldaten tegen de Nederlanders worden opgeleid. De moorden op Nederlanders nemen toe. lijken van Nederlan ders worden gevonden met afge kapte armen en beenen. tiental len menschen worden ontvoerd. Japanners geven ten overvloede hun wapens af aan de nationalis ten. De Ned. soldaten daarentegen worden tegengehouden, terwijl de Indonesiërs in Australië naar In dië kunnen repatrieeren- Meer en meer krijgen fanatieke Mohame- daansche priesters vat op de be volking. Tientallen ritueele moor den! Met bloedend hart. aldus schrij ver. zien wij thans de evacuatie van onze vrouwen uit Oost-Ja va aan, uitgehongerd, mishandeld bij na 4 jaar lang. Deze vrouwen met haar kinderen, nauwelijks van de ergste uitputting bekomen, worden door inheemsche jongetjes van 12 en 14 jaar uit hinderlagen bescho ten. terwijl ze evacueeren Elf officieren vermoord! Gene raal Mallaby lafhartig omge bracht! Acht Jezuieten te Mage- lang volkomen onschuldig geëxe cuteerd! Honderden burgers priesters, vrouwen en kinderen wo-rden overal op Java gevangen gehouden, om waarschijnlijk nooit meer terug te keeren. onze relief- go ederen werden gestolen De briefschrijver doet tenslotte een beroep op de voorzitters der vakvereenigingen. om de Neder- landsche zaak niet te saboteeren en op de geallieerde soldaten om de vrouwen en kinderen, die nog overgeleverd zijn aan de wille keur der opgezweepte inheem schen, niet in den steek te laten. De Ver. Staten bereiden zich voor de zaak op Java ter hand 1» nemen, volgens den Singapore- correspondent van de Londenscho Daily Mail. De correspondent acgh voorts, dat 6000 man Nederland- sche troepen uit Europa nu in Malakka wachten op orders, on> op Java ingezet te worden. De Amerikaansche vlootcom-, mandant zou reeds hoofdkwartie ren te Batavia en Soerabaja ge vestigd hebben. Volgens den cor-, respondent zal de Amerikaansche vloot de evacuatie van duizenden vrouwen en kinderen, die op Java geïnterneerd zijn, op zich nemu en hen naar veilige plaatsen bren« gen. Dr. van Mook is met zijn staf uit Batavia naar Singapore ver trokken in het Yorkvliegtuig van admiraal Mountbatten, dat voor die gelegenheid speciaal naar Bar» tavia werd gezonden. In gezaghebbende kringen te Batavia is men van meening, dat het resultaat van de conferentie te Singapore één der beslissend* factoren zal zijn voor 't al of niet vervroegd vertrek van dr. vaa Mook naar Nederland. Intusschen meldt de regeerings- voorlichtingsdienst te 's Graven- hage in verband met de mogelijk- hage, dat het noodzakelijk zal zijn voor dr. van Mook om met de Ned. regeering te confereeren, o.a.: „Welk karakter zulk een confe rentie zal dragen, kan niet tevoren worden gezegd. Een zekere mate van veiligheid wordt beschouwd als noodzakelijk, teneinde een gun stige atmosfeer te scheppen voor beter begrip en om tot overeen stemming te kunnen geraken." Tot zoover de R.V.D. Voorts valt ta melden, dat dr. Idenburg Batavia niet heeft verlaten, waarschijnlijk in verband met de mogelijkheid, dat dr. van Mook naar Nederland vertrekt. Op een te 's-Gravenhage gehou den persconferentie over de repa trieering uit Ned.-lndië deelde da heer R. K. A. Bertsch, plaatsver vangend gecommitteerde voor In dische Zaken van het departe ment van overzeesche gebieds- deelen mede, dat de regeering de geheele repatrieering als een regee- ringszaak beschouwt, hetgeen niet uitsluit, dat alle hulp uit breede lagen van de Nederlandsche be volking op hoogen prijs wordt ge steld. Kol. van Os van Delden, die aan het hoofd staat van den repatri- eeringsdienst, deelde mede, dat de repatrieerdenden eerst naar Suez worden vervoerd, waar zij in een uitstekend uitgerust „Rapwi"-com- plex van eenvoudige doch doel matige Europeesche kleeding wor den voorzien. Van Suez gaat de reis naar Nederland. De groote mailschepen, zooals de „Oranje" en „Nieuw Amsterdam" zullen met het oog op het gevaar voor acousti- sche mijnen in de Noordzee waar schijnlijk niet naar Nederland kun nen doorvaren. De passagiers zullen dan in Southampton worden ont scheept en met kleinere schepen naar Nederland worden gebracht. In de havens van Amsterdam en Rotterdam staan ontvangstorganisa ties gereed om de repatrieerenden te ontvangen en naar hun toekom stige woning te dirigeeren. Daarna neemt het Centraal Bureau voor Oorlogsslachtoffers de zorg voor hen over. Omtrent deze verzorging werd o.a. nog meegedeeld, dat aan de ge- repatrieerden gedurende een zekere Periode een verhoogd levensmidde- enrantsoen zal worden toegekend, benevens een verhoogd brandstof- fenrantsoen van twee eenheden per hoofd. Voorts heeft de minister be slist, dat een financieele garantie regeling voor hen in het leven zal worden geroepen, waardoor gedu rende 3 maanden een maandelijksch lnk°men gegarandeerd wordt van t 150 voor het gezinshoofd f 100 voor het eerste gezinslid van 17 jaar en ouder, 75 voor de overige gezinsleden van 17 jaar en ouder en van f 60 voor de jongere gezins- leden- Gezien de situatie in Indië ver wacht men 50.000 repatriee-enden uit Indië in Nederland en wel in December 10.000. in Januari 20.000 en in Februari 20.000. Vijfduizend 10.000 Nede-landera zullen voor herstel van krachten naar Australië gaan om dan later weer naar Indië terug te keeren. Kolonel van Houten, voorheen chef staf van Prins Bernhard, heett de Amerikaansche legioD 0f merit; officer grade ontvangen. De Kon. Ned. BrandweervereenW gmg heeft mr. P. J. Oud tot haa* voorzitter gekozen. De nationale tentoonstelling vaO het verzet zal in Februari—Maart 1946 gehouden worden in de Nieuwe Kerk te Amsterdam en daarna la andere steden. In het ruim van een Ned. schip, liggende te Londen, werden Woens dag duizenden spaden geladen. Zlf vormen een deel van een totaal van ca. 100.000 spaden, die ln Engeland ten behoeve van Ned. landbouwer! rijn besteld.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 3