Christelijke opvatting van straf
De heropbouw van Oostenrijk
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Minister Kolfschoten
antwoordt
Driemaal de doodstraf
Bijzonder Gerechtshof te
Groningen
OVERHEERSCHING
Gezonde handelspolitiek
primair
RIJNLAND EN RUHR-
GEBIED
Medezeggenschap van
Nederland
Roode Kruis heeft
half millioen leden
Er komen kammen
Kerstboodschap van de
Koningin
De verklaringen
van dr. van Mook
Nieuwe
Tweede-Kamerleden
Kopstukken van de N.S.B.
a'dam Giro 9095
Directeur:
Joh. Kuijpers
Hoofdred.Mgr
Dr J Witlox
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast
Drukker:
N R.C N.V
jitg.'V. d. Maas
bode-Stichting.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
68ste JAARGANG No. 19892
VRIJDAG 21 DECEMBER 1945.
Aboninementspr
i 3.25 p. kwart.
1.10 p maand
0 26 p week
Tijd. adres:
Broersvesi 8 A
Tel 68804
Advertentiën
15 ets per min.
(Van onzen parlementairen
redacteur.)
Den Haag. 20 December 1945.
nlETER 't Hoen en Wagenaar
I hebban het vanmiddag atge-
legd tegen mr. van Maarsseveen
De mannen, wier bladen tot dus
ver het scherpst tegen den minis
ter van justitie van leer trokken
hebben zich tot een ietwat tam be
toog bepaald- waar luierende en
erger kwaad bedrijvende NSB-ers
een rol in speelden, waarin op
langdurige deporatie van de poli
tieke delinquenten en op snelle
toepassing van de doodstraf werd
aangedrongen, maar waarin iede
re groote, constructieve lijn ont
brak. Alsook ieder woord van re
pliek op den heer van Maarsse
veen, die scherp van leer trok te
gen de scherpslijpers, voor wie de
heele kwestie van de berechting
zich in één woord laat saamvat-
ten: wraak!
Tegen de scherpslijpers met
tegen de illegaliteit.
De illegaliteit aldus mr van
Maarsseveen. is in dezen verre van
eensgezind Gelukkig. Onder de il
legale werkers bevinden er zich
duizenden, die hun werk hebben
gedaan uit liefde voor hun and
en niet uit haat jegens wie dan
ook En onder hen. die voor het
vaderland viemn waren er non
derden, die daarbii de bede op de
lippen roegen: Heer vergeef het
hun! In de wijze, waarop Ne
derland zijn oorlogsmisdadigers
berecht moet het Christelijk ka
rakter van ons volk tot uiting ko
men. Welnu: naar christelijke op-
tmj! heeft de straf niets uit-
ten haat °f de wraak
kan m.Tn rc\ite .kwaad herstellen
kan men toch niet. Men kan se
noegdoenmg geven aan het Ge
kwetste rechtsgevoel en men kan
voorkomen, dat herhaling optreedt
een afschrikwekkend voorbeeld
stellen op het overtreden van de
wet. Maar behagen scheppen m
het 'eed, door de straf aangedaan
heeft niets meer met Christendom
te maken. Dat stemt, niet aheen
Hi n "li 1'°*. manr ook valann.
riueo de Groot overeen mei net
dierlijke in den mensch. Uit dit
kwaad kan nooit het recht op
bloeien.
Een goede straf is gericht op het
voorkomen van herhaling.
Be,reïkt men dat door internee-
ring Zeer waarschijnlijk niet. De
geïnterneerden worden eenigen tijd
tijd aan de samenleving onttrok
ken, eenige jaren beroofd van hun
politieke rechten en dankomen
ze als pariahs, rijp voor ieder ex
tremisme dat dan weer den kóp
opsteekt weer naar de stembus!
Ware het met veel beter het heele
ïnterneenngssysteem overboord te
werpen en naar Belgisch voorbeeld
het gros der delinquenten voor
altijd van hun politieke rechten te
berooven.
Dat was het oordeel van mr van
Maarsseveen. De heer Teuling?
voegde er nog eenige vragen aan
toe en de heer Truijen hield een
betoog voor de doodstraf. In tegen
stelling zelfs tot den heer Goedhart
was hij van meening, dat de Ka
mer zich niet meer met de dood
straf hoeft te bemoeien, dat deze
op volkomen wettelijke wiize is
ingevoerd en dat de Regeering er
zonder gewetensbezwaar uitvoering
aan kon geven
Het bijz. gerechtshof te Grontn
gen is thans ook met zijn taak be
gonnen in de eerste zitting wer
den reeds versctiillende zware ge
vallen behandeld Eerst stond te-
ff? e 44-]arige Johanna Saar-
loos uit Groningen, die haar eigen
zoon bij den S.D bad aangebracht
De adv.-fiscaal eisohte de maxi
mumstraf n.l. 10 jaren.
De 36-jarige K Kaper uit Gro
ningen zou in October 1944 een
ondergedoken wachtmeester bij den
SD hebben aangegeven; de man
werd in tegenwoordigheid van den
verdachte uit huis gehaald en ter
plaatse doodgeschoten. Eisch: dood
straf
De 43-jarige Th. de Haas uit Gro
ningen werd er eveneens van ver
dacht een ondergedokene bij den
b.D te hebben aangegeven, die werd
doodgeschoten. Eisch: doodstraf
23-jarige G van der Woude
te Groningen werd verdacht van
het aangeven bij den S.D van
iemand, die voor de ondergrond-
gS? ™lltaire kaarten noodis had
Ook hij wer ddoor de Duitschers
vermomd Eisch- doodstraf
Uitspraak 2 Januari.
ALS een groot pariementair rede
naar heeft minuter Kolfschoten
zich niet ontpopt. Bij het beant
woorden van de verschillende
sprekers hield hij zich angstvallig
aan het geduldige papier Zelfs een
interruptie vermocht niet hem de
oogen te doen afwenden van de
getypte vellen, die zijn antwoord
bevatten op de gisteren gemaakte
opmerkingen alléén op die van
gisteren Die van vandaag moeten
eerst nog op het papier Hun
antwoord kom-t morgen.
Bepaald sterk was het betoog
van minister Kolfschoten óók niet
Hij begon met aan de groote
moeilijkheden te herinneren, waar
mee de instantie, die de berechting
moet uitvoeren, te kamnen heeft
Geen land heeft zooveel leed te
verduren gekregen van bezetting
en bevrijding. De politie bezat geen
vertrouwen. Nieuwe orffanen moes
ten worden ingeschakeld Organen,
die veel onrecht lieten passeeren
De Regeering betreurt dit ten
scherpste doch zij moet dit onrecht
aanvaarden als de erfenis van een
driftige overgangsperiode In Lon
den heeft men den omvang van
het probleem en van de moeilijk
heden, die de oplossing zou vergen
niet voorzien Hier in de Kamer
ziet men ze óók niet Men map
gerust spreken van Zoeloes en Hot
tentetten, maar m»n ni°*
dan dat een aantal lieden, veel
erger dan Zoeloes en Hottentotten
ons jarenlang hebben getyrani-
seerd Wij zitten nu met de gevol
gen Dat waren 's ministers
algemeene beschouwingen
Daarop volgde het antwoord op
de vragen
Zeker: er moet snelheid worden
betracht in het afhandelen van de
zaken, maar de Kamer onderschat
de technische moeiliikheden De
procureurs-fiseaal ziin machtige
mensehen. maar hun macht is
eohemeer en zal weer verdwijnen
Een Kerstamnestie kan thans on
mogelijk meer voor 90.000 men-
schen worden uitgezocht Zullen
de procureurs-fiscaal zich aan het
Besluit politieke delinquenten hou
den? De minister vertrouwt van
wel. Er zijn thans 18 van de 19
tribunalen ingesteld. In het Zui
den zijn de tribunalen in werking.
De andere zullen hopelijk binnen
kort in werking treden. De huis
arresten zullen binnenkort in
grooten getale worden opgeheven.
De minister steunt gaarne den op
zet van een instituut tot bevorde
ring van de rechtszekerheid.
Daar bleef het bij
Geen antwoord op de vraag naar
meer nauwkeurige gegevens over
de aantallen zaken. Geen woord
van waardeering voor de balie.
Geen woord over de vraag of de
rechter niet behoorde te worden
ingeschakeld Geen woord over
het verzoek om de Kamer in de
gelegenheid te stellen zichzelf door
eigen aanschouwen te overtuigen
van de toestanden in de kampen.
De minister gleed over alles heen
met een vaagheidof hij op de
brug stond en niet voor een cri-
tische Kamer. Al zijn ambtenaren
stonden rechtop in de loges toe te
luisteren alsof zij hem wilden be
letten te veel te zeggen Meer. dan
het hun lief is los te laten uit de
binnenkamers, waarin deze zaken
worden afgehandeld
In de Kamer hing de sfeer van
een koele reactie.
VOLKSGEZONDHEID is een be
langrijke zaak. maar tot be
langrijke discussies heeft de be
handeling der hierop betrekking
hebbende paragraaf in de Resee-
ringsnota niet geleid Van over
ach' tot biina middernacht heeft
de Kamer hierover beraadslaagd
Dat wil zeggen: zij heeft allerlei
kleine kwestietjes in een onder
onsje met minister Drees doorge
sproken Zij heeft den medici hulde
Gebracht voor hun werk in tiid
van bezetting. De minister heeft
rich daarbij aangesloten en eeni»e
honderden auto's toegezegd. Hii
heeft voorts over het tekort aan
vernleeesters gesproken, over een
denartement van volksgezondheid
enz. enz. Nogmaals: allemaal klein
goed.
ZEVEN JAAR NAZ1-
Oostenrijk heeft weer een volle
dig bestuursapparaat met dr. Karl
Renner als president van de
Bondsrepubliek, en dr. Leopold
Figl als minister-president. De re
geering is uit het pas gekozen par
lement voortgekomen; een parle
ment in volkomen algemeene. vrije
en geheime verkiezingen verkoren,
dat derhalve de groote stroomin
gen in het land eerlijk weergeeft
en daarin een kracht zal vinden
om den zwaren heropbouw van
het land doelbewust en energiek
ter hand te nemen
De situatie, waarin de regeering
van nationale concentratie het
land op dit historische oogenblik.
nu het tot een werkelijke demo
cratie is teruggekeerd, aantreft,
moet slechts door hem, die het
geteisterde land persoonlijk heeft
bezocht, beschreven kunnen wor
den. Bondskanselier Figl schetst
in enkele sobere woorden den toe
stand: ..Onze steden zijn verwoest,
vaak met den grond gelijk ge
maakt: honderdduizenden huizen
rijn vernield of totaal onbewoon-
,aar:..on?e historische monumen
ten ziin in de vlammen opgegaan:
?nFf' industrie is lam gelegd: wij
Seen grondstoffen voor
andel handwerk en industrie: on-
- e uen znn verdord, onze stal
len leeggeplunderd: ons geld is ont-
waajfl. Dat is het resultaat van
zeven jaar nazi-overheersrfiinpf
welke een welvarend land tot een
reeks puinhoopen heeft gemaakt"
In deze opsomming van el'onde
en ruïne spreekt dr Figl nog
slechts van de situatie, in zooverre
zij een nationale ramp is. Den per
soonlijken nood van b'ina eiken
Oostenrijker vermeldt hii slechts
'o dit verband, dat de b°volkin»
honger, koude. werkloosheid
draagt met een heldhaftigheid
welke de diepste bewondering van
dj1 bezettin estroenen onwekt
Maar iuist deze heldenmoed van
e* SE^ee^e Oostenriiksche volk
Geeft de regeering den duri om
het werk van den moreelen en
materieelen heropbouw van het
tand aan te pakken.
In Oostenrijk leeft het vertrou
wen, dat deze arbeid zal slagen
Sinds den eersten wereldoorlog is
de Oostenrijker door een hei va"
ellende en lijden gegaan. Hii is
overtuigd, dat het diepteount mi
's bereikt, dat van nu af aan de
wper nrnhiricf /al ctagn!
kent daarbij op een werkelijke Eu-
ropecsche samenwerking. Hij
hoopt op de allereerste plaats, dat
Oostenrijk, eerste slachtoffer van
den nationaal-socialistischen hoog
moedswaanzin, nu het weer waar
lijk een zelfstandig en democra
tisch land is, zoo sneLmogelijk be
vrijd zal worden van de vier groo
te bezettingslegers, onder welker
bescherming, zooals dr. Karl Ren
ner zich dezer dagen uitdrukte.
Oostenrijk eenvoudig verstikt.
„Een kleine leening, geloof mij.
heeft voor ons verre de voorkeur
boven een groot leger"
Een kleine leening! Is daarmede
alleen Oostenrijk voldoende ge
holpen? Wij gelooven het niet. Wie
zich Oostenrijks zwarte periode
vóór 1938 nog herinnert, weet ook
dat de diepste oorzaak van alle
ellende, welke het land onderging,
toen was: de waanzinnige econo
mische politiek, welke tusschen de
twee oorlogen in Centraal Europa
hoogtij vierde. Wil Oostenrijk, en
hetzelfde geldt voor Hongarije en
Tsjecho-SIowakije, vruchtbaar aan
zijn herstel kunnen werken, dan
moet in het hart van Europa, in
geheel Europa een gezonde han
delspolitiek het nieuwe tijdperk
doordeesemen. Alleen daardoor
kunnen de ten gronde gerichte
landen weer opstaan, tot groei en
bloei komen. En aldus waarborgen
voor een duurzamen vrede in Eu-
-opa scheppen. Slechts de ware
Europeesche gemeenschapsbeleving
'^an ons werelddeel redden, voor
den totalen ondergang behoeden
Het Amerikaansche Bureau voor
Buitenlandsche Economische Aan
gelegenheden. een liquideerend re-
geeringsbureau uit den oorlogstijd,
heft permanente afscheiding van het
Rijnland en het Ruhrgebied van
Duitschland voorgesteld, ter voor
koming van herbouw van den Duit-
schen oorlogsindustrie
Omtrent ce aanstaande ont
eigening van de mijnen in hei
Ruhrgebied meldt Reuter uil
Washington, dat de Britten zullen
optreden als „bewaarders" van
deze steenkoolmijnen, totdat een
gecombineerd Brilsch-Amerikaan-
sch-Russisch-Fransch bes'uurs-
lichaam voor het „Rijndal" in
werking zal kunnen treden.
Het zou voorts waarschijnlijk
worden beschouwd, dat ook
Nederiand België en Luxemburg
zeggenschap zouden krijgen in de
controle over dit gebied
Het Nea. Roode Kruis heeft op
30 November 1.1 zijn 500 000ste lid
ingeschreven. Het was mevrouw de
weduwe G W VleemingGerritse
uri Arnhem Haar viel gisteren de
eer te beurt dat HKH Prinses Juli
ana als voorzitster naar in het geb.
van het Roode Kruis te Den Haag,
in tegenwoordigheid van het dage-
lijksch bestuur het diploma van het
lidmaatschap overhandigde en
haar levens als door het oorlogs
geweld gedupeerde een Roode
Kruispakket, bevattende huishou
delijke artikelen, aanbood
.Het Roode Kruis is nu op weg om
het millioen leden vol te maken.
Sinds eenigen tijd is er weer
binnenlandsehe productie van
haarkammen, terwijl er uit het
buitenland eveneens zijn ingevoerd.
Hierdoor is het mogelijk binnen
kort tot een verdeeling over te
gaan. De volgende maatregelen zijn
daarvoor genomen:
Een kam per gezin zal worden
beschikbaar gesteld voor alle door
de oorlogsomstandigheden gedu
peerde personen in Nederland: een
kam per persoon krijgen kappers
en kappersbedienden en de repa-
trieerenden uit Indië Tenslotte is
voor ziekenhuizen, kindertehuizen
e.d. en voor andere belangrijke
instellingen als b.v. het Ned. leger
een hoeveelheid gereserveerd. Deze
laatste moeten bij het rijksbureau
voor chemische producten worden
aangevraagd
De kammen, die dan nog over
blijven. wil men trachten zoo
spoedig mogelijk meer algemeen
over de geheele Ned. bevolking te
ve-deelen.
Het is te hopen, dat ook met dit
laatste haast zal worden gemaakt
en dat het niet zal worden ver
traagd door een pietluttig ge
harrewar Uit handelskringen im
mers hoorden we verluiden, dat
voorraden, die sinds lang hier zijn
mgevoerjl. tot dusver niet konden
•worden verdeeld, omdat enkele
onderling oneenigheid
hadden onder wie van haar het
artikel ressorteerde.
Hedenavond 8 utr zal H.M. de
Koningin over de radiozenders van
Hilversum een Kerstboodschap tot
het Nederlandsche volk richten,
waarbij tevens een woord tot
land- en rijksgenooten in overzee-
sche gebieden zal worden ge
sproken.
Als voorzifster van hef N.R.K. overhandigde Prinses Juliana gisteren
aan het 500 009ste lid een oorkonde en een pakket met textiel-
goederen. Mevr. de wed. G. W. Vleeming uit Arnhem was de gelukkige
Dr van Mook heeft voor zijn
vertrek naar Nederland op 15
dezer verklaringen afgelegd, welke
op dien datum in de bladen hier
zijn verschenen. Wij nemen daar
uit het volgende over- Op de
vraag of hij bereid' was zich te
houden aan de beslissing van „de
Vereenigde Volken" ten aanzien
van het huidige conflict, ant
woordde hij: „ik ben er meer toe
geneigd een uitweg te vinden
door directe besprekingen, dan
door een beroep op een organisa
tie, die volgens de nieuwsberich
ten in haar eigen gelederen de
eensgezindheid nog niet heeft ge
vonden."
En als slot het volgende: „Het
huidige conflict is allereerst een
aangelegenheid usschen de Neder
landers en de Indonesiërs De
Engelschen treden hier op als
vertegenwoordigers van de „Ver
eenigde Volken"
Het komt ons voor dat men bij
de gebeurtenissen in Indones'ë in
de eerste plaats een juiste voo--
stelling moet hebben van de ver
houding tusschen de drie groepen
daarbij betrokken: de Nederlan
ders, de Indonesiërs en de Brit'en.
Heeft dr van Mook die? Naar
onze meening niet De Brit'en
treden immers niet op als ver-
'egenwnordigeri van de .Vereenig
de VolkenWaar en wanneer
heeft deze organisat'e die opdracht
aan hen gegeven? Hun optreden
in Indonesië begon op 29 Sep em
ber Toen was het Handvest n' g
niet van kracht Het werd eerst
van kracht op 24 October Sedert
dien is men werkzaam m=t ver
schillende commissies om het op
treden van deze organisatie moge.
lijk te maken, maar zoover "ns
bekend is heeft er ook na 24 Oc
tober nog geen vergadering plaats
gehad, waarin va" h t geven van
een dergelijke ondrscht snrake is
geweest
De Nederlandsche regeering neeft
blijkbaar ook nooit gehoord van het
geven van zoodanige opdracht In
de rede. door minister Logemann
in de vergadering van de Tweede
Kamer op 15 October gehouden,
spreekt hij van een taak van de
bondgenootschapneliike oorlogvoe
ring. die in Indonesië te verrichten
valt. n.l. het ontwapenen en eva-
cueeren van de J'apansche bezet
tingsmacht en het herstel van het
wettig gezag van den bondgenoot
In de nota, door de regeering in
de vorige weet aan de S'aten
Generaal overgelegd, herhaalt de
m.nister, dat onze Britsche bondge-
nooten de hun door het geallieerde
opperbevel toebedee.de taak tot
he> einde toe zullen uitvoeren
De minister voegt er bij, dat de
oritsche ministp** Bevm dit ook in
zijn rede in het Lagerhuis deed uit
komen. Op 23 November zeide deze,
dat Enge.ands taak in Indonesië
was opgedra,,jn door de geallieer
den. Wij kunnen de taak, die
getleraaJ MacArthur ons opgedra-
f®P. ni®t in den steek laten.
Wij willen niet tegen de Indonesiërs
vechten. Wij willen slechts het land
bmnen gaan om de Japanners te
ontwapenen, de geallieerde krijgs
gevangenen naar huis te brengen
en duizenden ge: iterneerden te
redden. (Keesings Hist Archief
blz. 6523.)
De opvatting van de regeering
hieromtrent is, dunkt ons onbe
twistbaar juist. Dr van Mook heeft
een andere opvatting Dit is voor
iemand, die gewichtige onderhande
lingen namens de regeering voeren
moet. niet zonder gevaar. Het merk
waardige hierbij is. dat hii zijn
opvatting niet logisch heeft door
dacht. Hij verklaart dat hi.i liever
geen beroep doet op „de Vereenigde
Volken" omdat die organisatie in
haar eigen gelederen de eensgezind
heid nog niet heeft gevonden. Het
doen van een dergelijk beroep be
hoort zeker ook niet tot zijn
competentie. En dan laat hij er op
volgen, dat de Engelschen reeds
optreden als vertegenwoordigers van
..de Vereenigde Volken" hetgeen
alleen kan geschieden, omdat be
doelde organisatie de behandeling
van de moeilijkheden in Indonesië
reeds aan zich heeft getrokken
O. VAN NISPEN TOT
SEVENAER
Oud-gezant.
De commissie
van leden der
Generaal heeft
Tweede Kamer
de heeren dr H
en J Bom m er
heeren drs G
Gouda (s d a.p
Naarden (s.d.a.p
voor de benoeming
voorloopige Staten-
tot leden van de
tn de vacatures van
Brugmans (s.d.a.p.)
s d a p.) benoemd de
M Nederhorst te
en E A. Vermeer te
Voor het Amsierdamsche bijzonder
gerechtshof zullen binnenkort te
recht staan mr Zondervan. de lei
der v,an d-e W.A. J van Geelkerken,
de plaatsvervangend leider van de
N.S.B.en ir. Huygen. de secretaris
generaal van de N.S.B,
