HET NIEUWE REGLEMENT De vredesmachine op gang NOTA BENE.... VAN DEN MINISTERRAAD VAN ORDE St. Vincentius- vereeniging Viert volgend jaar haar eeuwgetij In Frankrijk wederom broodrantsoeneering Brifsche scheepsbouw- industrie |^^k^ke5:ieU^rete^' De H. Vader aan kard. Faulhaber Richtlijnen en woorden van troost en opbeuring hifeakneren<?e aan het feit' dat Gelukkige resultaten te Moskou Nemesis der historie Mgr. prof. dr. Th. Goossens Vijf en twintig jaar rector van de Leergangen Die rare wereld Onlangs verscheen in de bladen het bericht, dat het Reglement van Orde van den Ministerraad gewij ld was. Door deze wijziging zou het Minister-Presidentschap wor den ingevoerd, terwijl er tevens een verandering in de werkwijze van den Ministerraad zou worden aangebracht. Met begrijpelijke belangstelling verschÜning van he staatsblad tegemoet, waarin het gewijzigde Reglement van Orde worden openbaar gemaakt lhans is dit verschenen onder No. F, 270. Het Koninklijk Besluit 15 gedateerd 10 November 1945 Wij zullen eerst nagaan, waarin cle aangebrachte wijzigingen be staan, om dan daarna in een afzon derlijk artikel een korte beschou wing te wijden aan de twee hoofd punten: den minister-president, en den ministerraad. Aan beide staatsrechtelijk be- t onderwerpen hebben wij in 1937 eenige uitvoerige, vooral historische. beschouwingen ge wijd. (Zie onze Avondbladen van 22, 23, 29, 30 Juli, 17, 20, 21, 24, 25 Augustus, en 1. 2, 3. en 6 Septem ber 1937). Het spreekt vanzelf, dat wij ons thans met korter beschouwing zullen moeten vergenoegen De laatste vaststelling van het Reglement van Orde van den Raad van Ministers had plaats bij Kon. Besluit van 27 Sept. 1905, Wel wer den er enkele malen daarna wijzi gingen in aangebracht. Thans is het wederom gewijzigd en opnieuw vastgesteld bij Kon. Besluit van 10 Nov 1945. De belangrijkste wijziging hebben artt. 1 en 2 ondergaan. Art. 1 luidde; ..De Raad van Ministers, samen gesteld uii de Hoofden der minis- terieele Departementen beraad slaagt en besluit in het algemeen over al wa> een gemeenschappelijk overleg tusseften de Hoofden vor dert, ten einde eenheid in de toe passing der Regeeringsbeginselen te verzekeren en in het bijzonder enz" En art 2 zei dan: ,,De Raad kiest uit zijn midden een Voorzitter en een Ondervoor zitter. beiden voor den tijd van een laar; de aftredenden zijn her kiesbaar Bij afwezigheid van den Voor zitter fungeert als zoodanig de On dervoorzitter en bij ontstentenis ook van dezen de oudste tn laren der aanwezige leden. De Raad kiest uit zijn midden een secretaris voor den tijd van een Jaar- de aftredende is herkies- baar .Bij afwezigheid van den Secre taris neemt de Jongste in Jaren der aanwezige leden zijn functiën waar In het nieuwe Reglement van Orde is de rangschikking van den inhoud gewijzigd, nu verdeeld in s 1: Samenstelling van den Raad. en 2: Taak. S 1, artikel 1 luidt thans: is sa- ons van 1. .De Raad van Ministers mengesteld uit alle ministers 2 De Voorzitter wordt door benoemd en draagt den titel Mimster-President. 3 Bij besluit van den Raad word: geregeld welke minister den Minis ter-President m geval van verhinde ring of ontstentenis vervangt. 4 De Raad benoemt op voorste! van den Minister-President een se cretaris en één of meer plaatsver vangende secretarissen" En 2 artikel 2 luidt: ,,1 De Raad beraadslaagt en be sluit in het algemeen over alles wat een gemeenschappelijk overleg tus- schen de ministers vordert, ten einde eenheid tn het Regeringsbe leid te verzekeren. „2. In het bh zonder beraadslaagt en besluit de Raad: a. over enz" In hoofdzaak treffen wij dus de volgende veranderingen aan: lo. Werd voorheen gesproken van „Hoofden van Minïsterieele Departementen", thans tuid.t de aanduiding „Ministers". Deze wij ziging is een gevolg van de jongste Grondwetsherziening. Daarin im mers werden ook opgenomen mi nisters zonder portefeuille, dus: -ie ,geen JPepartements- hoofden zijn (art. 72). Eenig--r"s vréémd doet het aan, dat nu gtzegd wordt, dat alle Mi nisters leden van den Ministerraad zijn. Vermoedelijk wilde men daarmee laten uitkomen, dat ook de Ministers zonder Portefeuille daartoe behooren. Dat was onnoo- dig, en ook hier schaadt het over bodige. want nu rijst immers de vraag, of ook de Ministers van Staat leden van den Ministerraad zijn. Vroeger onder Koning Wil lem I werden dezen meermalen uitgenoodigd. belangrijke kabinets raden bij te wonen. Indien men zegt; alle Ministers, dan behooren ook de Ministers van Staat daar toe. Toch is dit wel niet de be doeling, al zou toch misschien het advies van deze oudere, veel er varing bezittende staatslieden wel eens nuttig kunnen zijn. 2o. Koos de Ministerraad voor heen zijn Voorzitter uit zijn mid den. thans zal de Voorzitter door de Koningin worden benoemd Fei telijk verandert daarmee echter niets Het was immers sinds on heuglijke tijden vast gebruik dat de Ministerraad dien Kabinetsfor mateur tot zijn Voorzitter koos. En aangezien de Kabinetsformateur door de Koningin werd aangewe zen, was dus practisch daarmee de Voorzitter van den Ministerraad benoemd. 3o. Eindelijk zal nu de Voorzit ter van den Ministerraad officieel den titel dragen van Minister-Pre sident. Feitelijk was hij dit reeds sinds tientallen van jaren, zoodat ook in dit opzicht zakelijk geen verandering is gekomen. 4o. Voorheen koos de Raad zich een Secretaris uit zijn midden, m. a.w. een der ministers fungeerde als secretaris. Zooals de formulee ring thans luidt, zal ook een niet minister deze functie kunnen ver vullen. Eenigszins vreemd doet aan, dat de Ministerraad niet vrij is in zijn keuze. Hij kan alleen iemand tot Secretaris benoemen dien de Mi nister-President hem voorstelt! (Wordt vervolgd.) In 1846 ls de St. Vincentiusvereenl- ging haar werkzaamheden in Neder land begonnen Den Haag was de eerste stad waar een St Vincentius- vereeniging werd opgericht en wel in de parochie van den H. Jacobus Vandaar heeft het liefdewerk zich over het geheele land verbreid, het eerste jaar voornamelijk in het Wes ten en het volgend jaar in het Oosten en Zuiden van ons land. In 1946 zal de st Vincentiusvereenl- ging in Nederland dus haar eeuwgetij vieren De St. Jacobusconf eren tie te den Haag. de eerste conferentie in den lande bestaat op 8 Februari 100 jaar. Zit zal dit jubileum vieren op 10 Februari met een pontificale Hoogmis in de St Jacobuskerk tn de Parkstraat en vervolgens me* een tweetal buitenkerkelijke bijeenkom sten op 18 Februari in den Kon. Schouwburg en op 3 Maart in het Gebouw voor K en W. Voor deze laatste bijeenkomst zullen niet alleen de leden der jubileerende conferen tie, maar ook de door hen bezochte gezinnen worden uitgenoodigd. De landelijke viering van het 100- jarig bestaan der St. Vificentiusver- eeniging zal in Juli plaats vinden, eveneens in den Haag. omdat deze stad als de bakermat van het St. Vincentiusliefdewerk in Nederland is te beschouwen. De feestelijke herden king zal drie dagen in beslag nemen De eerste dag zal aan de plechtige kerkelijke herdenking worden gewijd: voor één der beide andere dagen staat een studiedag op het program Volgens een officieele mededeellng wordt bet brood in Frankrijk met ingang van I Januari weer gerant.- S°1'C1 Stootte der rantsoenen i? "ie' bekend. De distributie is noodzakelijk als gevolg van den slech ten Franschen oogst en de geringe graan-aanvoeren uit de Ver Staten Canada en Argentinië. Hit d« door vele scheepsbouwers m Noord-Oost Engeland gepubliceerde cijfers de eerste, welke sedert het begin van den oorlog bekend gemaakt worden blijkt, dat de overschakeling van de industrie van °°™f naar vrede snel en soepel ge- ®^ledt Nu de regeeringsopdrachrten voltooid zijn richt men de capaciteit der werven onmiddellijk op het 'vol-, Heren aa° behoeften van particu- Volgens de „Yorkshire Post" zullen ™e.rve£ <*e komende 12 maanden bezet zijn. Een van de scheepsbouwers heeft verklaard, dat Wi?.?®v,gn^ulnien hechts weinige leege hellingen zullen zijn. Volgens BH?<£hS in totaal bij ch« scheepswerven buitenland- sche orders geplaatst voor 275 000 Sran1n'-(w orders zijn afkomstig rr i 3 j (voor meer dan 50 sche- bon). IJsland. Portugal, Nederland. België, Noorwegen. Polen Brazilië en Zwitserland. DRAADLOOZE VERBINDINGEN Nederl. schepen zijn bereid, 7enl.finw radl° telegrafisch bereikbaar: Aldebaran Aïgenib Al fhfutz' (ic?nl<;a' Delftdijk. Edam' Van TjirnanoekVeSant *«akaa" Vaticaanstad, 28 December (U.P.) Naar vernomen wordt, heeft Z.H de Paus op 1 November i-1. een brief gezonden aan kardinaal Faul haber, aartsbisschop van Muenchen en aan andere hoogwaardigheids bekleders in de katholieke kerk van Duitschland, hen aansporende den vrede, de liefdadigheid en de nederigheid te prediken aan de Duitschers, opdat zij met meer vertrouwen de toekomst tegemoet kunnen zien. De brief zal binnen enkele dagen in het officieele orgaan van den Heiligen Stoel, de ..Acta Aposto- licae Sedis" verschijnen. „Duitsch land moet niet de hoop verliezen, aldus de H Vader, daar de ge schiedenis leert, hoe een christelijk volk, dat getrouw blijft aan de Goddelijke wetten, ondanks vele ontberingen eens weer kan bloeien. Het is duidelijk. Duitsche geeste lijken dat uw ziel gekweld wordt, als gij ziet naar de enorme ruïnes van uw vaderland, maar wij weten, dat gij allen nog zwaarder lijdt, als gij de gevolgen van de perverse leerstellingen, die bet Heilige Evan gelie schonden en die vóór alles plaats eischten voor ras. bloed en trots overdenkt." De Paus roept alle Duitschers op, niet te trachten geweld met ge weld te keeren. als zij zich gesteld zien voor „de ongelukkige gebeur tenissen, die in Oost-Duitschland geschieden, maar tevens roept de Paus de verantwoordelijke per sonen op, duidelijk onderscheid te maken, zoodat de „onschuldigen niet verward worden met de schul digen. De Paus zal al het moge- j óoen. om het lijden materieel en door Zijn gebed te verzachten. iP het bijzonder spreekt de H. vehT^-ï0 mededoogen uit met de die J:uitsche vrouwen en meisjes, linpe?°*zwaar Rjden en mishande- mgen te verduren hadden. gewoond hi1 ius in Duitschland fn vele kerk1?1 en gebeden heeft liggen spreSt' ggT** F* uit dat deze ke?^a£s de herrijzen, zoodat „het erfelijke katholieke geloof der Duitschers en hun kunstliefde eeSs ^ler deze huizen, gewijd aan eods_ dienst en gebed, zullen op bouwen". Ook hoopt de Paus dat de publicaties van het katho lieke geloof, die voor den oorlog in Duitschland een bloeiend be staan leidden en die gewijd waren aan religieuze-, familie- en sociale problemen. eens weer zullen verschijnen De geestelijkheid wordt aange spoord. het werk te hervatten ae instellingen voor de jeugd k^r? ,?P te richten „Vooral de die eent 7o ieugdvereenigingen, in nitito vu voorbeeldig werkten devoWW,land-, 2uUen een waar- De Paus herhaalt tenslotte Zijn verzekering dat hij zal bidden voor het Duitsche volk. in het bijzonder voor degenen, „die in Berlijn en in Oost-Duitschland wonen", opdat het leed geheeld moge worden, dat een droef ge volg is van den oorlog Het gisteren gelijktijdig te Mos kou, Londen en Washington gepu bliceerde communiqué van de con ferentie der ministers van buiten- landsche zaken der Groote Drie is van een respectabelen omvang en zou minstens een pagina van het huidig formaat der dagbladen beslaan. Maar in dezen woorden rijkdom geeft het dan ook scherp geformuleerd aan, over welke problemen tijdens de besprekingen, welke een ruim veld besloegen, een zoodanige overeenstemming is bereikt, dat men van een soliden grondslag voor verdere samenwer king kan spreken. Over de Turk- sche en Iraneesche kwesties, twee problemen welke zeker niet zonder gevaar voor internationale ver- Op 3 November 1534 is de Kerk van Engeland formeel afgescheiden van het hart van het Christendom, van Rome. De suprematiewet verklaarde den Koning, Hendrik VIIItot „Opperhoofd van de Kerk van Engeland op aarde, onder God", en gaf hem alle rechts- en admi nistratieve kracht, vroeger door Cosmo Gordon Lang, Aartsbis- den Paus in dit land bezeten." schop van Canterbury, overleden De Aartsbisschop van Canter bury is bij traditie de primaat van ae kerk van Engeland. Bij zijn dood wordt er op ge wezen dat deze Aartsbisschop van Canterbury zich met den toenmaligen minister-president Baldwin ten zeerste heeft verzet tegen het huwelijk van Koning Edward VIII met de Amerikaan- sche Mrs. Simpson, omdat deze een gescheiden vrouw was. En dat dr. Lang van de strenge toepas sing van de opvatting der Engel- sche kerk inzake echtscheiding Aldus schrijft de knappe jour nalist en historicus H. A. Luns hof in zijn „Politieke Geschiede nis van Engeland', waarvan zoo pas het eerste deel is verschenen. Koning Hendrik VIII «an Enge land verscheurde de eenheid van het Christendom om wille van een vrouw, Anna Boleyn, die hij kort daarna zelf weer naar het schavot verwees. Het definitieve besluit tot deze jammerlijke afscheuring kostte het leven aan twee edele mannen, tot wie, schrijft Lunshof, heel de beschaafde wereld met ontzag op ook in dit heel speciale geval niet keek: Bisschop Fisher en Thomas wenschte af te zien. More, die door de Katholieke Kerk als martelaars en heiligen worden vereerd. De weigering van de erkenning, dat een wereldlijk heer, het zij dan een koning, hoofd kan zijn van een geestelijk lichaam als de kerk, bracht beide mannen op het schavot. De overleden Aartsbisschop van Canterbury en Primaat van Engeland zag ook een groot ge vaar in het Duitsche nationaal- socialisme en heeft er bij her haling tegen gewaarschuwd. Hij was van oordeel, let wel, dat het beginsel, dat de staat een g e e st el ij k e macht moet Hendrik VIII stelde een Thomai e 5 1 e lJ K e m a c n i moet romwell aan tot vicaris-generaal Cromwell van de kerk van Engeland, dat wil zeggen tot haar dictator. „Deze datum", zegt Lunshof, „staat aan het begin van het proces, dat Engeland van een ka tholieke tot een protestantsche natie zou maken. Een proces dat meer dan honderd vijftig jaar heeft geduurd." Later heeft Koningin Elisabeth bij den aanvang van haar regee ring wel verklaard, dat zij den titel „Hoofd van de Kerk" nimmer meenschap, wel in strijd komen moet met de beginselen, waar door de Christenheid zich laai leiden, die de waarde der men- schelijke persoonlijkheid hoog houden toil. Deze Aartsbisschop en Primaat van Engeland eischte den troon afstand van den E ngelschen koning, omdat deze een geschei den vrouw wilde huwen. Vierhonderd jaar geleden scheur- de Engeland zich los van de zou aanvaarden, in feite, erkent Katholieke kerk, omdat deze de Lunshof, kwam haar wetgeving echtscheiding aan Koning Hendrik neer op de invoering van een VIII niet wilde toestaan, staatskerk: als hoofd van den Deze zelfde Aartsbisschop en Staat berustte de hoogste geeste- Primaat van Engeland erkent, dat lijke autoriteit dus ook bij haar, het beginsel dat de staat geeste- ai heette zij slechts bestuurster." Op dat nieuwe gezag moesten de geestelijken een eed afleggen. Wei kon de kerk voortaan zelfs canons maken, maar zij bonden de gewetens slechts in zooverre zij de goedkeuring van het Par lement, dus van de Koningin verkregen. Geen syllabe kon aan het Common prayer-book ver anderd worden zonder approbatie van het Parlement. Zoo pas is nu, 81 jaar oud, dr. lijke macht moet hebben over de godsdienstige gemeenschap, in strijd is met de eerste Christe lijke beginselen. Veroordeelt hij hiermee niet zijn eigen Engelsche staatskerk? En dan vragen wij ons af: waarom moest Engeland zich dan vierhonderd jaar geleden zoo roekeloos van Rome los scheuren en de eenheid der Christenheid verbreken? P. H. H. wikkelingen zijn, wordt hardnek- kig gezwegen; daaromtrent kon dus geen compromis worden be reikt. Ook het Duitsche probleem wordt niet aangeroerd; van Fran- sche zijde wordt, met een woord van hartelijken dank aan Bevin, daaromtrent medegedeeld, dat de Brijsche minister van buitenland- sche zaken heeft geweigerd dit netelige vraagstuk in afwezigheid van Frankrijk aan de orde te stellen. Voor het overige moet men zeggen, dat in alle groote interna- tionaal-politïeke problemen een overeenstemming is bereikt, waarin alle partijen: Russen en Angelsak sen concessies, soms royale con cessies hebben gedaan. In de kwestie van de aanstaande vredes- Het was een bewogen tijd, toen de rustige figuur van den tegen- woordigen mgr. prof. dr. Th. Goos sens. op 1 Januari 1921. dus 25 jaren geleden, aan het hoofd trad van dr. Moller's stichting, de veel belovende R.K. Leergangen, die intusschen naar Tilburg was over gebracht Hij bleek de rechte man op deze moeilijke piaats, de persoonlijk heid, uitermate geschikt, om dit instituut te consolideeren. Hij heef dit dan ook prachtig gedaan. Zeer bijzonder mag ook wei eens verdragen zijn deze wederzijdsch, worden gewezen op de groote ver C6 vraagstukken Roemenië cd diensten "an j.ikit»— Bulgarije komen zij vooral van Engeland en Amerika. Verheugend bijna verrassend i-s, dat een accoord tot stand kon komen over de instelling van een adviescom missie voor het Verre Oosten, ter wijl tevens een geallieerde raad voor Japan is ingesteld. Voor beide lichamen zijn nauwkeurig afgeba kende bevoegdheden vastgelegd. Over de deelneming van Rusland aan de bezetting van Japan wordt geen woord gesproken, waaruit men weer kan concludeeren, dat dit onaangename wrijvingspunt tusschen Amerika en Rusland nog niet uit den weg is geruimd, anderzijds evenwel ook, dat het toch geen hinderpaal is gebleken om andere vraagstukken van het Verre Oosten, o.m. ook betrekking hebbend op Korea en China, op bevredigende wijze op te lossen Vooral de besprekingen over de strijdkrachten van Amerika en Rusland in China moeten een staaltje van diplomatenkunst ge weest zijn: voorloopig verandert niets in de bestaande situatie, maar beide partijen leggen zich tevreden neer bij een toestand, waarin voor al Amerika zijn ongewoon gunstige positie niet wil prijsgeven. Een uitermate belangrijke zaak is die van het gebruik van de atoomenergie. Het communiqué deelt mede, dat overeengekomen is de algemeene vergadering van de Vereenigde Naties uit te noodi- gen over te gaan tot het instellen van een commissie, welke de pro blemen betreffende de atoomener gie moet bestudeeren. Deze com missie zal een voorstel indienen tot uitschakeling van atomische wapens uit de nationale bewape ning en tevens tot uitschakeling van alle andere zware wapenen, welke voor vernietiging op groote schaal kunnen worden gebruikt. Hier heeft Rusland zijn groote concessie gedaan: de Anglo-Ame- rikanen bewaren het geheim van de atoombom, en dit schiint offers waard te zijn geweest Want ten slotte, zooals we gisteren reeds schreven: de vredesmachine. welke drie maanden geleden te Londen was vastgeloopen, is weer in be weging gezet. Dat is en blijft het domineerende feit; men moet eerst uit de impasse zijn om op den goe den weg te kunnen komen. DE PAKJES VOOR IND1Ë. Doordat het motorschip van de „Stoomv. Mij. Nederland", dat vrachtgoederen en pakketten naar Java zou vervoeren, inmiddels voor een andere bestemming is aange wezen, is de eerstbedoelde ver- zendgelegenheid voor het oogen- blik vervallen. Er wordt echter getracht binnen niet al te langen tijd opnieuw een schip aan te wijzen. den Jubileerenden rector voor de oprichting van de Economische Hoogeschool in Til burg. Deze is stellig voor een groot deel aan hem te danken en met recht heeft hij de eerste drie ja- ren het rector-magnificusschap bekleed, tot de instelling de noo- dige groeikracht had gekregen Prof. Goossens viert meteen zijn zilveren jubileum als docent in de geschiedenis. Op dit en ook op ander terrein heeft hij zich bij zondere verdiensten verworven door den steun van de Leergangen te geven aan een paar weten schappelijke tijdschriften, die dien steun in den rug niet konden mis sen, zoolang katholiek Nederland nog geen genoegzaam open oog had voor het gewicht van derge lijke wetenschappelijke uitgaven. Moge het rector Goossens, die tijdens de bezetting ook korten tijd als gijzelaar naar zijn vroe ger seminarie is teruggekeerd ge geven zijn. het bloeiende instituut van de R.K- Leergangen en de verblijdend groeiende katholieke economische hoogesehool tot steeds verderen wasdom te brengen, tot heil van Nederland en bijzonder van Brabant, het „arme Brabant" van weleer, dat dezen historicus zoo nauw aan bet hart ligt Deze bijzonder scherpe geest weet ook met den steun van een betrekke lijk zwak lichaam heel wat te be reiken. Schaut-bij-nacht Intuïtie uit Menaldumadeel, dien de lezers der illegale pers zich wellicht nog uit den bezettingstijd herinneren in verband met zijn scherpzinnige commentaren op de strategische en tactische beteekenis der diverse militaire operaties, zal nu en dan, in volkomen vrijheid, den interna tionalen en binnenlandsehen toe stand in „Die rare wereld" be spreken Schout-bij-nacht Intuïtie is een man, van wien met recht kan worden gezegd, dat hij zegt, wat iedereen denkt en denkt, wat iedereen zegt. Zijn commentaar op de jongste conferentie ih Moskou heeft in alle internationale politieke krin gen de grootste opschudding ge wekt. „Het is misschien niet te veel gezegd", aldns de schout-bij- nacht, „dat deze conferentie heeft bewezen als er nog eenig bewijs noodig is, dat de eerste essentieele voorwaarde voor een overeen komst is: de actueele geschiktheid tot overeenstemming van de deel nemers. Ongeschiktheid tot over eenstemming van den kant van de deelnemers kan gemakkelijk ver schillen van meening doen ont staan en leiden tot geschillen".

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1945 | | pagina 2