DE HARTEKREET
van het oude leger
Hieuw Nederlandsch voorstel
Uno kiest Veiligheidsraad
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STILLE OMGANG
„Gebeurtenissen, die ons
verontrusten"
?e waiienpn om op-
Don Juan vliegt naar
Portugal
Onderkleeding op punten
Belangrijke concessies
verwacht
Staatsgreep op Hawai
Indonesisch beroep op de
Koningin
Vliegdienst
New YorkAmsterdam
Inspectie-vlucht der
Amerikanen
Nederland gekozen
De stemmen-verhouding
ter algem. vergadering
Nederland in den Veilig
heidsraad
Gestolen goed in
Zwitserland
Rechtscollege voor de
teruggave benoemd
Loonregeling rietbedrijf
R'd«m Giro #098
Directeur:
/oh. Kuljpers.
HoofdrecS.: Mgr
Dr. J Witlox.
Alg Redacteur:
H. A. Paalvaat.
Drukker:
N.R.C N.V
UIt*. v. d. Maas
bode-Stichting
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
MAANDAG 14 JANOAM IMSJAARGANG
Abonm ementapr
3.25 p. kwart.
1.10 p main cl
0.26 p week
Tö<f. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804
Advertent iën
15 ets per mm.
Toen na de bevrijding van het
vaderland een begin kon worden
gemaakt met de vorming van een
nieuw geregeld leger, stonden
daarvoor verschillende wegen
open Het ware mogelijk geweest
het meest bruikbare kader en
daarna de jongste jaarklassen van
het oude leger op te roepen en
daaruit de gewenschte eenheden
te formeeren. Men heeft dat niet
gedaan. Op het oude leger als zoo
danig is niet teruggegrepen Men
heeft voor de vorming van de al
lereerst benoodigde troepen geput
uit de boven den grond gekomen
Binnenlandsche Strijdkrachten.
Deze waren zeer gemengd van
samenstelling uit een oogpunt van
leeftiid geoefendheid en gezind
heid óok in het kader stonden
beproefde krachten naast aanvoer
ders zonder eenige militaire vor
ming en ervaring Deze eenheden
hebben veel zeer lofwaardig werk
gedaan: zij bewezen het vaderland
en de bondgenooten belangrijke
diensten. Maar wat ook wel te
vreezen was: na den wapenstil
stand hebben zij als vredesforma-
ties. in veel mindere mate voldaan
Het voorbijgaan van het oude le
ger met zijn normale scholing
en traditioneele soldatendeugden
heeft zich gewroken. Wie om zich
heen ziet en het oor te luisteren
legt. weet dat met de nieuwe troe
pen, om het zacht te zeggen, zeer
gemengde ervaringen zijn opge
daan. Het kon ook moeilijk an
ders: men heeft zich op dit ge
bied laten verleiden tot een soort
revolutie-bouw.
Het zijn de gevolgen van déze
handelwijze, die een aantal offi
cieren van de Kon. Landmacht
deden besluiten zich tot H.M. de
Koningin te richten met een in
drukwekkend vertoog, waarin zij
dringend vragen om „redding uit
de wanordelijkheid en ondoelma
tigheid van 's lands defensiebe
leid." Zij spreken namens degenen,
die sinds Juni 1940 ondergronds
aan de vorming van het nieuwe
leger uit de beschikbare krachten
van het oude hebben voortgewerkt
onder sanctie van de regeeriing
te Loncten Later aldus is de
klacht werd dat eenmaal ge
schonken vertrouwen ondermijnd:
de regeering gaf aan niet-militaire
organisaties de voorkeur. Het
nieuwe leger, dat met ontzaglijke
offers in het geheim was voorbe
reid en zware verliezen leed door
gevangenis en executie, kwam als
zoodanig niet aan bod. Inplaats
van voort te bouwen op de hechte
fundamenten van vakkennis, zelf
verloochening en discipline, waag
de de militaire overheid zich aan
een Pro.efno»iing, welke de jarn-
merhjkste resultaten heeft opge
leverd. „Muiterij, dienstweigering,
Insubordinatie, vandalisme en de
sertie tot ongekende percentages
zijn aan de orde van den dag."
En het bij de petitie gevoegde me
morandum geeft een ontstellend
beeld van de wantoestanden, wel
ke zich bij de nieuwe eenheden
hebben voorgedaan. Het bevat
voorts aanwijzingen, die waarde
vol kunnen zijn indien de behoefte
zou worden gevoeld alsnog op kor
ten termijn aanvullende voorzie
ningen te treffen.
Zeker is het veelzeggend, dat
de petitie vergezeld Is gegaan van
een verklaring onderteekend door
vooraanstaande leiders van katho
lieke en protestantsohe sociale or
ganisaties. Zij spreken van de
„ernstige gevaren, die de grond
slagen, de orde en de rust van
onze volksgemeenschap bedrei
gen." Wie denkt daarbij niet aan
een jaartal In onze geschiedenis,
toen dezelfde organisaties de
heohtste steun waren voor een
vastberaden bewind? Ook de pe
titie gewaagt van duistere, vijan
dige krachten. En doelde minister
Schermerhom op dezelfde ver
schijnselen, toen hij dezer dagen
de Kamer sprak over „lieden
bènD?nrust z°cken" en over „ge-
beurtemssen die ons verontrus-
Deze lichting en dat kader vor
men het begin van het nieuwe le
ger en daarin mag ons volk ver
trouwen hebben. Het moge het le
ger worden, waarop de sociale lei
ders (een Poels, een Ronoken, een
De Bruyn, een Maenen) doelen:
een leger „dat in zijn leiding, zijn
doelstelling en zijn streven door
drongen is van den geest der chris
telijke beginselen, waarop heel
onze volksgemeenschap moet zijn
«pgebouwd
eigen dienst op New-York zou
openen.
Zaterdag vonden op Schiphol en
te Amsterdam besprekingen van
Amerikaansche en Ned. luchtvaart
deskundigen plaats, om aangele
genheden van verschillenden aard,
als meteorologische dienst, radio
verbinding, grond- en stations
dienst onder het oog te zien.
Alle teekenen wijzen er dus op,
dat Schiphol binnenkort als trans
atlantische luchthaven zal worden
ingeschakeld in het wereldverkeer
Met de eerste maatregelen op
defensiegebied is het bevrijde Ne
derland niet gelukkig geweest. De
gesignaleerde euvelen zijn de twij
felachtige vruchten van een on
doordacht beleid.
Maar men zou verkeerd doen
met te meenen, dat de nieuwe
legervorming een mislukking is of
dreigt te worden De nieuwe Ie-
moet n.l. nog begin
nen. Zij vangt aan met de lichting,
'V™. gekeurd wordt en straks
geleid te worden door het in En
geland gesahoolde kader.
De Stille Omgang te Amsterdam
zal dit jaar worden gehouden op
de Zondagen 10 en 17 Maart a.s.
De spoorwegen zullen 's nachts een
beperkt aantal personen kunnen
vervoeren.
Nadat de Spaansche ambassadeur
te Lissabon de Portugeesche regee
ring had meegedeeld, dal Franco
geen bezwaar heeft tegon de aan
wezigheid van den Spaanschen
kroonpretendent in Portugal, heeft
de Portugeesche regeering Don
Juan toeslemming gegeven, Por
tugal te bezoeken. Don Juan heeft
zich per vliegtuig uit Zwitserland
naar Portugal begeven.
De Spaansche minister van
buitenlandsche zaken, Alberto Mar
tin Artajo, heeft intusschen op een
persconferentie ontkend, dat er
tusschen Franco en Don Juan een
overeenkomst tot stand zou zijn
gekomen
Distributie wordt verruimd.
Om een ruimere distributie van
onderkleeding mogelijk te maken,
zullen aan tricotagefabrieken meer
grondstoffen worden toegewezen dan
aan andere textielfabrieken
In verband met de ruimere distri
butie van tricotgoederen zullen over
enkele maanden nieuwe textielkaar-
ten worden uitgereikt, welke volgens
leeftijden zijn ingedeeld De distri
butie van onderkleeding zal dan met
meer op vergunning met speciale
punten geschieden, maar zonder ver
gunning en op punten van de tex-
t ie Ik aart
Voor groote stukken bovenkiee-
ding zooals costuums, jassen en
mantels, zal het vergunningstelsel
met speciale punten voorloopig nog
gehandhaafd blijven.
Frederick Kuh, een Amerikaan-
sche correspondent, meldt uit Lon
den, dat de Nederlandsche regee
ring zeer binnenkort een nieuw
belangrijk, door de Britsche regee
ring goedgekeurd aanbod, aan de
Indonesische nationalisten zal doen.
Lt. gouverneur-generaal van
Mook. aldus de correspondent
heeft het aanbod bij zich en zal
onmiddellijk na aankomst in Ba*a~
via, op Dinsdag a-s..^ een be
spreking voeren met Sjarir.
Volgens radio New-York is pre
sident Lexcot van Hawai gisteren,
bij een door het leger uitgevoer-
den staatsgreep, in zijn huis ge
vangen gezet. Deze staatsgreep zou
zijn uitgevoerd, nadat de president
geweigerd had in te gaan op een
verzoek om vrije verkiezingen.
Het bestuur zal nu door militairen
worden waargenomen, totdat ver
kiezingen zullen hebben plaats ge
had.
Kuh verklaart, dat de voor
stellen. volgens een, naar zijn
meening, „gewoonlijk betrouwbare
en goed ingelichte bron", het vol
gende inhouden:
1. Een spoedige algemeene ver
kiezing in Indonesië, misschien al
binnen twee maanden;
2. Voordat de verkiezingen plaats
vinden, zal een uitvoerende raad
van door Nederlandsche zijde ge
wilde Indonesiërs gevormd worden;
3. De Indonesische kiezers zullen
hun eigen parlement kiezen, waar
aan de uitvoerende raad verant
woording verschuldigd is. De raad
vertegenwoordigt het opperste
binnenlandsche gezag, terwijl de
internationale economische betrek
kingen en de defensie in handen
van de regeering van het Neder
landsche gemeenebest zullen be
rusten;
4. Een belofte voor onafhanke
lijkheid van Indonesië binnen een
nader te bepalen aantal jaren.
Kuh zegt, dat de Nederlandsche
regeering voor het laatste punt 20
a 25 jaar in gedachten heeft. Vol
gens Kuh is bovengenoemd plan
het resultaat geweest van de bijeen-
I komst te Chequers en hij besluit'
met de opmerking, dat hoewel de:
bevoegdheden van de Nederland-!
sche rijksregeering niet in het planl
zijn vermeld, het bekend is. dat de
Nederlanders het idee voorstaan
om Ned.-Indië, Suriname, Curacao
en Nederland in een „rijksregee
ring" voor buitenlandsche betrek
kingen, internationalen handel ei»
defensie op basis van een gemeene
best te doen vertegenwoordigen.
De bekende Indonesische expert
op financieel gebied, mr. Mas
Slamet, valt in een open brief aan
Koningin Wil'helmina de „Indone
sische republiek" aan, die hij be
schuldigt van „het schaamteloos
propageeren van die theorieën,
welke alle vrije menschen meenden
te hebben vernietigd en uitgeroeid
tusscben 7 Mei en 15 Augustus
1945". Hij vraagt de Koningin
menschen naar Indië te zenden,
die een „breeden kijk en grooten
moed hebben om snel te handelen
in de tegenwoordige verwarring".
De open brief besluit: Majesteit,
Uw volk werd bevrijd van het
geroep „Heil Hitier". De strijd voor
de vrijheid is niet slechts een strijd
voor mij of voor de Nederlanders
alleen. Het moet er een zijn van
de geheele menschheid, die vocht
tegen Hitler, Mussolini en de
Japanneezer
i
Vrijdagmiddag te drie uur is op
Schiphol geland een DC 4-machine
van de American overseas airways,
komende uit New-York, via Stock
holm. Aan boord van" het toestel,
welks bemanning uit acht koppen
bestaat, bevond zich de vree-presi
dent Flynn van de American over
seas airways, vergezeld van elf
deskundigen. De heer Flynn deelde
mede, dat zeer vermoedelijk mid-
den Februari of begin Maart de
American Overseas Airways een
regelmatigen vliegdienst zullen
cpenen op Amsterdam, met door
verbinding via Frankfort naar
Berlijn. Hij sprak de hoop uit, dat
de K.L.M., welke met het ge
meentebestuur zoo groote gastvrij
heid betoonde, spoedig daarna een
Ernstig mazelengevaar
uit Indië.
Alle kinderen onder de 15 jaar,
die nog geen mazelen gehad
hebben, moesten in opdracht van
den betrokken medisehen dienst
van boord gaan van de „Johan van
Oldenbarneveld", die binnenkort
üit Tandjong Priok zal vertrek
ken. Als reden van dezen maat
regel wordt opgegeven, dat het
dringend noodzakelijk is, het aan
tal gevallen van mazelen, dat aan
boord van de „Nieuw Amsterdam"
zeer hoog was, op drastische wijze
te verminderen
Het schijnt, dat de klimatologi
sche overgang van de tropen naar
Europa een zeer gevaarlijken vorm
van mazelen in de hand werkt,
met ernstige complicaties Aan
boord van de „Nieuw Amsterdam"
zijn een aantal ziektegevallen met
doodelijken afloop voorgekomen.
In de toekomst zullen kinderen,
die nog geen mazelen gehad heb
ben, niet aan boord van de
evacuatieschepen worden toe
gelaten.
Cl. Atilee opent de eerste sitting van de U.N.O.
In de Central Hall, Westminster te Londen.
Londen. 12 Januari. (A.F.P.) De
algemeene vergadering van de
U.N.O. is Zaterdag, in plaats
van te 10.15, zooals was vastgesteld,
pas te 10.45 in zitting bijeen ge
komen.
De Sowjet-Russische gedelegeer
de Gromyko verzocht namens de
Sowjeldelegatie om verdaging van
de verkiezingen van de niet-perma-
nente leden van den veiligheids
raad.
Reuter meldt nader, dat de Ame
rikaansche minister van buiten
landsche zaken, Byrnes, hoofd van
de Amerikaansche delegatie, zich
tegen het Sowjet-Russische voor-
tu.,:^L.verd,adiging van de ver-
io4o der niet-permanente
verklaard ve«igheidsraad heeft
Sow jet-voorstel verworpen
Londen. 131 Jan. (A.N.P.-Aneta).
Het Sowjet-Russische voorstel lot
verdaging van de verkiezingen der
niet-permanente leden van den
veiligheidsraad, door Gromyko «er
algemeene vergadering van de
U.N.O. naar voren gebracht, is met
34 legen 9 stemmen verworpen
De stemming voor de verkiezin
gen is thans aangevangen.
De Nederlandsche delegatie heeft
«ogen het Sowjet-Russische voor
stel gestemd
Londen. 12 Januari (A.N.P.
Aneta) Nederland is gekozen als
hlil^I'Ta"en den voHig- j andprJ'iïd"der*defêgatie'latcn^waar-
neidsiaad van de Uno. "nemen.
Zaterdag, tijdens de namid
dagzitting van de algemeene
vergadering van de Uno, zijn
Australië, Brazilië en Polen
aangewezen, om gedurende
twee jaren zitting te houden
in den veiligheidsraad, terwijl
Nederland, Egypte en Mexico
voor een zittingsperiode van
één jaar werden aangewezen.
Bij de eerste stemming voor
de tweejarige periode was een
minimum van 24 stemmen
gesteld. Brazilië kreeg 41 stem
men, Australië 31, Nederland
23 en Polen 19 stemmen Bjj
tweede stemming verwierven
Nederland en Polen elk 25
stemmen. Bij loting werd
daarna Polen aangewezen voor
de tweejarige periode.
Nadat de voorzitter het
resultaat bekend had gemaakt,
begaf minister van Klefferus
zich naar de plaats van de
Poolsahe delegatie en sahudde
den leider van deze delegatie,
Rzymowski. hartelijk de hand.
Na Nederlands verkiezing tot
niet-permanent lid van den veilig
heidsraad der Uno heeft de woord
voerder van de Nederlandsche dele
gatie met de volgende woorden
uiting gegeven aan zijn voldoening:
„Wij hebben er niet naar gestreefd,
verkozen te worden, doch nu het
geschied is, zullen wij ons uiterste
best doen, om zoo goed mogelijk
van dienst te zijn. Wij beschouwen
de cms opgelegde taak als een
d.enst, dien wij den vereenigden
volkeren zullen kunnen bewijzen".
Minister van Kieffens, het hoofd
van de Nederlandsche delegatie,
werd door vele gedelegeerden ge-
lukgewenscht. Minister van Kief
fens zal, als hoofd van de delegatie,
deelnemen aan de besprekingen van
den Veiligheidsraad, doch bij tijd
en wijle zal hij zijn taak door eèn
De gebeurtenissen ter alge
meene vergadering van de Uno
hebben duidelijk getoond, dat
geen groote mogendheid kans
heeft, de vergadering een be
slissing op te dringen, wanneer
twee belangrijke stemgroepee-
ringen van kleine mogendheden
zich daar tegen verzetten. Deze
twee groepeeringen eenerzij ds
bestaande uit de Centraal- en
Zuid-Amerikaansche republie
ken, anderzijds de landen van
het midden-Oosten, gegroepeerd
rond de Arabische liga heb
ben practisch de mogelijkheid,
de stemming in de Assemblée te
beheerschen, mits zij eensgezind
stemmen, zooals zij Zaterdag
deden bij het kiezen van de
niet-permanente leden van den
V eiljgheidsraad.
Bij de stemming van Zaterdag
bleek, dat er reeds algemeene
overeenstemming was bereikt ten
aanzien van de benoeming van
Brazilië, Egypte, Mexico en Polen
in den veiligheidsraad. Het is be
kend, dat Rusland liever Noor
wegen dan Nederland benoemd
had gezien als vertegenwoordiger
van de West-Europeesche landen
in den raad. Ten aanzien van de
gelijke rechten van Canada en
Australië had de Engelsche dele
gatie geen voorkeur, zoodat het
geschil tusschen de Big Three in
feite beperkt bleef tot het vraag
stuk van de keus tcschen Noor
wegen en Nederland.
De volgende landen zijn geko
zen tot lid van d eneconomischen
en socialen raad van de Uno:
Noorwegen.
(Van onzen Geneefschen
correspondent.)
Daar wellicht een gedeelte van
het door de Duitschers in ons
land geroofde goed in Zwitserland
is terechtgekomen, meen ik de
aandacht te moet-en vestigen op
een door de Zwitsersche regeering
genomen besluit, dat de regelen
voor de teruggave van in Zwitser
land aanwezig, in de bezette
landen gestolen goed aan den oor-
spronkelijken eigenaar vaststelt.
Dit besluit, dat berust op de in
Augustus 1939 aan de regeering door
het parlement verleende buitenge
wone volmachten, heeft een bij
zonder rechtscollege in het leven
geroepen, bij hetwelk de oorspron
kelijke eigenaar zijn vordering moet
indienen. Dit rechtscollege wordt
gevormd door dr. P. Bolla,
president van het hoogste Zwitser
sche gerechtshof te Lausanne, en
twee andere leden van dit hof. In
dien degene, die de teruggave van
eenig in Zwitserland aangetroffen
goed verlangt, bewijzen kan, dat
hij inderdaad de eigenaar ervan
was. zal het bijzonder rechtscollege
beslissen, dat het gestolene hem zal
worden teruggegeven, onverschillig
of de tegenwordige bezitter der
zaak in Zwitserland al dan niet
te goeder trouw is geweest, toen
hij de zaak voor zich verwierf.
Wist de tegenwoordige bezitter, dat(
het goed door de Duitschers geroofd i
was, dan zal hem geenèrlei schade
vergoeding betaald worden. Was hij
daarentegen te goeder trouw, dan
zal de Zwitsersche staat hem eenige I
vergoeding uitkeeren. De oorspron-
kei ijk e eigenaaar uit bezet gebied
zal van iedere verplichting tot
schadevergoeding aan den tegen-
de Sowjet-Unie,
Frankrijk, België. Tsjecho-Slowa- woordiger bezitter vrijgesteld zijn.
kije, Griekenland, Engeland, de
Vereenigde Staten. Libanon,
Oekraïne, Chili, China, Canada,
Peru, Columbia, Cuba en Britsch-
Indië. Voor de bezetting van den
18den zetel zal vandaag een her
stemming plaats vinden, daar van
de beide eandidaten, Nieuw-Zee-
land en Joeeoslavië. geen van
beide 7 aterdag een "tweederde
meerderheid verwierf.
Bij beschikking van het college
van rijksmiddelaars, gepubliceerd
in de Ned. Staatscourant d.d. H
Januari 1946 no 8, is bindend
vastgesteld een regeling van Ico
nen en andere arbeidsvoorwaar
den voor het rietbedrijf.
