De Gezellenpraeses gaat heen
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
MAANDAG 25 "FEBRUARI 1946
PAGINA
STADSNIEUWS
Zangersfeest
Zilveren jubilarissen
gehuldigd
KAP. FRANSE
ALGEMEEN ADVISEUR
PASTOOR BENOEMD
TE MAASSLUIS
Niets was hem te veel
Onze groote kinderen
Diefstal van hout
Merkwaardige
belangstelling
Aon'iiding
Burgerlijke Stand
voor zijn jongens
D.W.S.-nieuws
DISTRIBUTIENIEUWS
Bevoorrading spruiten
J-eering en Vermaak
Aanval op Rotterdam.,
vergissing
een
Walcheren
Première voor Rotterdam
n
„Een fijn span"
Begrafenis Luitenante v. d. Zanden
Weerbericht f
Engelands kolenpositie
Minister Vos in Amerika
De benzineprijs
Uraniumertslagen in
Mexico
RARE
WERELD
Zooals wij reeds hebben aange
kondigd werd gisteren in de Singel
kerk het 25-jarig zangers-jubileum
gevierd van de heeren A. M. Schoof
en B. A. Hengst.
De plechtige Hoogmis werd ter
hunner intentie opgedragen door
pastoor Meyer, met assistentie van
de Weleerw Paters v. Kessel en
Ditters Door het koor werd, onder
de bezielende leiding van den heer
Paul v. d. Putten, die tevens het
.orgel bespeelde, op brillante wijze
de Missa „Beatae Misericordiae"
van Goller uitgevoerd. De solo-par
tij werd door den heer Leo Fredriks
prachtig gezongen. Speciale ver-
ipelding verdient ook de uitvoering
van de Gregoriaansche gezangen.
Ook daaraan was kennelijk de
uiterste zorg besteed.
De Hoogmis werd besloten met
het zingen van het feestelijke
„Haec Dies" van Oremus.
Daarna werden de jubilarissen en
hun dames op de Pastorie ont
vangen. De huldigingsplechtigheid
werd hier geopend met het zingen
van een Feestlied.
Den Z. E. Heer Pastoor compli
menteerde beide jubilarissen en
het koor en decoreerde de Zilveren
Zangers met de I.H.D. medaille.
Hierna volgde een woord van hulde
van den vice-voorzitter van het
zangkoor, den heer J. C. Breve.
Een en ander ging vergezeld van
een geschenk, bestaande uit een
voorstelling van de Patrones der
zangers St. Caecilia, vervaardigd
door onzen Schiedamschen kunste
naar Schmierman. Den dames wer
den boemen aangeboden.
Op de druk bezochte receptie
merkten wij op de bestuursleden
van de verschillende kerk-koren te
dezer stede, het collectanten-college
alsmede een deputatie van „Schied.
Mannenkoor Orpheus". Ook de
heer Th. v. Dijk, oud-voorz. van
,.in Honorem Dei" was onder de
aanwezigen
Wij twijfelen geeszins, of deze
feestdag zal voor beide jubileeren-
de zangers een onvergetelijke blij
ven Wij wenschen hun óok van
deze plaats toe, dat zij nog lang
hun krachten mogen gebruiken „In
Hinorem Dei"
Door Z. H. Exc. den bisschop
van Haarlem is de weleerw. heer
J. F. Franse, van de. Parochie van
het H. Hart aan de Lekstraat, be
noemd tot algemeen adviseur van
alle Katholieke Sociale Vereeni-
gingen in het Dekenaat Schiedam.
Op Woensdagavond 27 Febr. a.s.
te half acht zal de heer J. Ritsema
van Eek spreken over „Onze
Groote Kinderen". Deze lezing
vindt plaats in het kader van de
lessen, die de Commissie inzake
Huishoudelijke voorlichting en ge-
zimsleiding aan moeders geeft en
heeft plaats in De Huishoud- en
Industrieschool Prins Mauritsstr. 9.
huis
Hit het voormalig noodzieken-
aan de Lange Singelstraat
11 u ,.weer kleuterschool is een
pa: tij hout gestolen.
Uit de étalage van v. D. werden
enkele kinderringen en kinder-
armbanden gestolen. Door het in
gooien van de winkelruit waren
tot dezen ongewonen
in staat geweest.
In de Hoogstraat
voetgangster door een ^.er,d een
bespannen wagen aönger^Paard
kwam te vallen en klaagde*^ zij
pijn in haar zij. Met een politik
me tor is zij naar huis gebracht"
Geboren: Clara M L, d van J C
v Geene en A M Vierboom, Ant
Muysstraat i8; Catharina, d van
N v Roon en T Dinkelaar, Oude
r^ -p ivr3? i Nico,aas A M, z van
if PM Lansbergen en C M v d
Lueft Schied. weg 82; Reinerus
W MJ, Z van P B M Alberts en
M G H Koevermans, Dr Noletstr 1-
Maria Th C, d van G Hoenderkamp
en P v d Ster, Westfrankel. str 103;
Bastiaan J, z van B J Bel en J de
Vries, Copernicusstr 5; Anna M C
d van J H J Vermeulen en Th J M
Hersbach, Westfrankl. str 41
lemsk^Hedeil: K H Plate. 51 h Wil-
vlb j Ko,ff' 68 5. echt§
V D Elderkamp, Nassaulaan 75.
Kapelaan H. Haselaar van de
Parochie van de H. Liduina aan
de Nieuwe Haven is benoemd tot
Pastoor te Maassluis
Het lezen van dit bericht doet
zijn beeld voor onze oogen komen:
de markante blonde kop en de
zachte blauwe oogen, en met zÜn
beeld komen de herinneringen aan
een man, die zich totaal en zonder
reserve gaf voor zijn groote lief
de, den jongen man.
Wie in Schiedam jongemannen
zegt, zegt Gezellenvereeniging, wie
Gezellenvereeniging zegt, zegt
Praeses Haselaar. Niets is hem te
veel geweest voor zijn jongens.
Van het oogenblik af, dat hij in
1934 van de dekenale kerk in Rot
terdam overgeplaatst werd naar de
Frankeland, heeft hij de St. Jozef
gezellen de warmste plaats in zijn
hart gegeven. Van een kwijnende,
ziellooze groep patronaatsjongens
neeft hij de St Jozefgezellen ge
maakt tot een vormingsinstituut
van vele goede Katholieke Jonge
Mannen Financieele gezondheid
was de eerste stap op den weg
naar de overwinning. Het Gezel-
lenhuis, dat in beestachtigen staat
verkeerde, werd keurig netjes op
geknapt en toen aan deze eischen
was voldaan, kon de Gezellenbe-
weging solied worden opgebouwd.
Zonder persoonlijk contact was er
echter nooit die band ontstaan, die
door oorlog, bezetting en depor
tatie hen, bleef bestendigd. Op
elk uur van den dag stond de
Praeses voor zijn jongens klaar en
juist in die gesprekken onder vier
oogen heeft hij voor velen de
juiste levenshouding gevonden,
heeft hij katholieke mannen voor
het leven gevormd.
Was het dan wonder, dat hij als
biechtvader zooveel kinderen van
alle leeftijden en van alle stads-
deelen had?
De oorlog kon wel het uiterlijke
resultaat van zijn werk vernieti
gen. de Gezellenvereeniging werd
opgeheven en het Gezellenhüis in
beslag genomen, maar hij kon niet
den geestelijken band vernietigen
en eiken Donderdagavond kwamen
de jonge mannen van Schiedam in
grooten getale bijeen in de Bij
kerk, om naar hem te luisteren.
Zij. die naar Duits.chland wer
den weggevoerd en daardoor los
raakten van het vertrouwde milieu,
bleven hen schrijven en vonden
zoo een nieuwe ankerplaats voor
hun ziel, die opdrift dreigde te
raken. Urenlang was hij bezig met
het beantwoorden van de vele
brieven, die hij dagelijks ontving
De bevrijding kwam en wij
herinneren ons nog goed, hoe fel
hij was op dien kennismakings-
avond, van de jeugd van de stad.
„Hoe eerder ze verdwijnen, roe
beter, dan kunnen we tenminste
weer beginnen", zei hij toen aan
het adres van de Engelschen, die
nog steeds zijn mooie Gezellenhüis
bezet houden.
Toch wist hij wel, dat hij zich
niet lang meer aan zijn oude
levenswerk zou geven Hij ver
langde naar zijn Pastoraat en liet
de nieuwe richtlijnen over de
Jeugdbeweging gaarne ter uitwer
king over aan een nieuwe kracht.
Hem waren de Gezellen té ver
trouwd en té lief. Men gooit niet
graag een succesrijk levenswerk
aan den kant voor een onbeproefd
experiment.
Aan een nieuwe groep menschen
zou hij in dien tijd nog veel mee
geven: n.l. aan de kampbewoners.
Hij gaf godsdienstcursussen en
praatavonden in de interneerings-
kampen en vond daar nieuw ter
rein voor prachtigen apostolischen
arbeid. Nu gaat hij naar Maas
sluis. De Frankeland zal hem mis
sen. In een met predikanten zeer
schaarscb bedeelde parochie, was
hij een geestdriftig prediker. De
directheid, die zijn afkomst hij
werd op 19 Sept. 1899 in de Jor-
9aan geboren meebracht, maak
ten zijn predikaties tot vlammen
de en felle betogen, waar we met
aandacht naar luisterden. Wij kun
nen Maassluis met zijn komst ge-
iukwenschen en wij hopen, dat hij
er nog lang vruchtbaar werk voor
Zijn Meester mag doen.
In verband met het slechte weer
zijn gisteren wederom alle hand-
baiwedstrijden afgelascht, zoodat
ook de D.W.S.-elftallen weer rustig
thuis konden blij ven. Door de over
winning van verleden week op
H.V. '36, heeft het eerste heeren
elftal willen bewijzen, .dat het in
aanmerking wenscht te komen voor
de eveneens belangrijke tweede
plaats. Gezien den stand in deze
klasse, is dit geenszins uitgesloten.
Het is de beurt voor Bi t.m. Broe
om de nieuwe distributiebescheiden
te balen.
Gedurende het tijdvak van 17 tot
en met 23 Febr. zijn alle kleinhan-
dn-™.ren bevoorraad met spruiten
teelt mi.<3del van de Gem. Contract-
have'lani,. e5onderd: Hartog, Boer-
plein; CS' Uieuwerkerk, Boerhave-
en BoekesteinStl,in' Vlaardingerdijk
St. Liduinastraat.
Monopole: Tumult in Chicago. Het
spook achter de coulissen, 2, 4, 7
9 uur.
Dinsdag 26 Febr.: Passage: 2000
Vrouwen (volw.), 2, 4.30, 7„ 9.15 u.
Monopole: Tumult in Chicago. Het
spook achter de coulissen, 2, 4, 7,
9 uur. R.K. Volksbond: Gam. koor
„Het Westen", 8 uur: Troephuis,
Lange Haven: St. Jans troep, 7.30 u.
Hc-llas
9
9
0
0
18
68—26
Animo
12
9
1
2
19
51—35
D.W.S.
10
7
0
3
14
77—57
H.V. '36
9
4
0
5
8
40—45
Olympia
9
3
1
5
7
57—47
S.O.S.
6
2
0
4
4
17—40
Rotterdam
8
2
0
6
4
31—57
Donar
7
1
0
6
2
18—31
Dynamo
7
1
0
6
2
23—35
De D.W.S.-dames hebben nu in
ruim twee maanden reeds niet
meer gespeeld, zoodat zij met hun
programma leelijk achterop gera
ken. D.W.S. heeft hier echter de
beste papieren, zoodat wij ver
wachten, dat zoodra de velden
beter zullen worden, zij haar over-,
winningen en daarmee de kans
op het kampioenschap zullen voort
zetten".
De stand in de kopgroep is hier
als volgt:
D.W.S. 4 4 0 0 8 13—2
Rotterdam 3 2 0 1 4 56
AD.O. 4 2 0 2 4 10—9
De verdediger van Goering dr.
Otto Stahmer, heeft voor het in
ternationale tribunaal te Neuren
berg bewezen, dat Rotterdam in
Mei 1940 bij vergissing was aange
vallen. De Bommenwei^iers, aldus
Goering's. verdediging, gaven ge
hoor aan een verzoek om hulp
van omsingelde parachutisten, die
zich in de stad bevonden De
vliegers voerden hun opdracht uit,
omdat zij niet in het bezit kwamen
van de radioboodschap, dat er een
wapenstilstand was en het bevel
tot den aanval geannuleerd was.
De verdediger beweerde verder,
dat slechts 30 a 40 bommenwerpers
het annuleeringsbevel niet ontvin
gen en dat de Luftwaffe nooit open
steden aanviel, of er moest hervoor
een duidelijke militaire noodzaak
bestaan, zoo meldt Ass. Press.
Met „Een Fijn Span" brengen „De
Komedianten" van Johan Kaart in
Palace te Rotterdam een dolle Fran-
sche klucht over het veel gebruikte
en misbruikte thema der huichel
achtige fatsoenapostelen.
Pretentieloos maar dolvermakelijk
amusenment voor personen boven 18
jaar. dank zij het uitstekende spel
van alle medewerkenden, onder wie
natuurlijk Johan Kaart uitmuntte.
Het gebeurt niet al te vaak, dat
op de planken van een Nederland-
scben schouwburg een oorspronke
lijk Nederlandsch stuk wordt op
gevoerd en daarom waardeeren
wij het des te meer, dat de Volks
universiteit. afdeeling Rotterdam,
haar leden Zaterdagmiddag in de
gelegenheid heeft gesteld in het
Luxor-theater kennis te maken
met „Walcheren tooneelspel in
drie bedrijven van J. J. van
Mechelen.
De moeilijkheden, waarmee de
Nederlandsche tooneelschrijvers
hebben te kampen, zijn te bekend
dan dat wij ze nog eens uit den
treure zouden herhalen, maar op
een van de voornaamste zouden
we hier toch nog wel eens willen
wijzen; de angst van iedere too-
neeldirectie voor het experiment.
Het insludeeren van een oor
spronkelijk Nederlandsch stuk im
mers is en blijft een experiment,
omdat men nu eenmaal nooit van
tevoren kan berekenen, hoe het
door het onberekenbare publiek
zal worden ontvangen.
Het is dm een bewijs van onder
nemingslust. maar ook van moed,
dat de leiding van de stichting
Amsterdamsch-Rotterdamsch Too-
neelgezélschap het heeft aange
durfd, een stuk als „Walcheren"
op haar repertoire te nemen en
deze moed Is ongetwijfeld beloond
door het gunstige onthaal, hetwelk
„Walcheren" van de zijde van het
vrij talrijke publiek ten deel viel.
Het tooneelspel van J. J. van
Mechelen heeft ontegenzeggelijk
zijr zwakke punten. Het tweede
bedrijf geeft den acteurs gelegen
heid tot zeer sterk spel, terwijl de
schrijver zich in het derde aan
rnetorische ontboezemingen te bui
ten gaat. welke dit bedrijf eenigs-
ziris tot een anti-climax maken.
Niettemin hebben, wij voor dit
stuk alle waardeering, omdat daar
in een belangrijk sociaal en
actueel probleem op objectieve
wijze aan de orde wordt gesteld:
het recht van den arbeider tot
staken, ook in omstandigheden,
welke dit oogenschijnlijk onver
antwoord maken.
Het meest aantrekkelijke in van
Mechelen's spel is wel/dat hij een
overtuiging heeft en dat hij voor
die overtuiging durft uitkomen, dat
hij eenvoudige, overbekende waar
heden op eenvoudige wijze durft
te zeggen In dit opzicht zal
„Walcheren" ook tot de massa
spreken
De ten tooneele voering van net
stuk door de S.T.A.R.T. onder
regie van Ferd. Sterneberg en met
decor van Wim Vesseur was uit
muntend Namen als Han Bent van
den Berg Tine Medema, Robert de
Vries, Johan Fiolet en Julia Cuy-
pers staan daar overigens borg
voor Vooral Han Bent van den
Berg en Johan Fiolet leverden in
het tweede bedrijf bijzonder sterk
en overtuigend spel.
Wim Hoddes als ir. van Duyn-
stede. was feitelijk de eenige. die
eleursteldt Zijn spel was te 'vlak
en te weinig bewogen voor de rol,
die hij had te vertolken.
Het publiek toonde zich uiterst
voldaan over het gebodene en
stemde van harte in met de wel
verd'ende bloemenhulde, welke de
speiers na het derde bedrijf in ont
vangst hadden te nemen.
VERMIST MEISJE TE AXEL.
Na de bevrijding in Sept. 1944
heeft de O. D. te Axel twee meis
jes gearresteerd, daar zij als
.Deutsch freundlich" zouden bekend
staan. Sinds anderhalf jaar was een
van de meisjes ondanks talrijke na
sporingen niets meer vernomen
Thans is het lijk van een der meis
jes opgegraven Het onderzoek der
politie duurt voort.
Medegedeeld door het K.N.M.I
in De Bilt:
Verwachting tot Dinsdagavond:
Voor het Noordoosten van het
land: In den nacht lichte, plaat
selijk matige vorst, overdag
weer stijging van temperatuur
tot boven het vriespunt; afwis
selend bewolkt met zonnige
perioden; droog weer; zwakke
veranderlijke wind.
Voor het Zuidwesten van het
land: In den nacht met uitzon
dering van de kuststrook, lichte
vorst; overdag weer stijging van
temperatuur tot boven het vries
punt. Meest half tot zwaar be
wolkt, overwegend droog,
zwakke veranderlijke wind.
26 Febr.: zon op 7.34; onder
1813; maan op 4.33, onder 12.12
GEBREK AAN GESCHOOLDE
ARBEIDERS.
De Britsche steenk ooipositie
maakt thans een acute crisis door
vooral in de voorziening met ar
beidskrachten. Er schijnt zelfs ee»
kans te bestaan dat spoedig krijgs"
gevangenen gebruikt zullen worden
om in de mijnen werkzaam te wor
den gesteld.
Maar ook overigens is de kolen-
positie erg slecht. De productie is
tot 170.000.000 ton per jaar terug-
geloopcn, hetgeen vergeleken met
het vooroorlogsche peil een terug
gang van ongeveer 50.000.000 to»
beteekent en minder is dan Groot-
Brittannië vóór den oorlog voor
eigen gebruik noodig had en in de
toekomst noodig zal hebben. Het
beteekent dus tevens dat Groot-
Brittannië niet genoeg steenkool
produceert om den exporthandel te
hervatten tenzij door eigen verbrui
kers tekort te doen. Reeds doet zich
het feit voor dat schepen, in bal
last varend, Britsche havens ver
laten omdat er gebrek aan steen
kool is. De nieuw beschikbaar ge
komen arbeidskrachten zijn niet
voldoende om het tekort aan to
vullen terwijl het absenteïsme groo-
ter is en ook de productie per hoofd
nog steeds dalende is. Er zijn op
het moment 695.000 mijnwerkers
ingeschreven bij de mijnen, waar
van er duizenden geen volledige»
werktijd werken en duizenden an
deren geen werk hebben verricht.
Minister Vos is, onmiddellijk n»i
zijn aankomst te New York per
vliegtuig naar Washington doorge
reisd en zal. naar men zegt. direct
onderhandelingen beginnen met au
toriteiten van het Amerikaansche
Ministerie van Financiën
Dit Ministerie heeft intusschen
een lijst opgesteld van 179 Ameri
kaansche ondernemingen, die door
Nederlandsche belangen met een to
tale waardp van 336 millioen ge
controleerd worden Het betreft hier
in hoofdzaak petroleum-maatschap-
pijen en voor een groot deel gecom
bineerd Nederlandsch-Britsche be
langen. Het totaal der Nede ndsche
Saldi wordt vastgesteld op 7 mil
lioen, waarvan 902.9 in handen van
Nederlanders en 5 millioen in han
den van burgers van vijandelijke
landen, aldus meldt U P
De „New York Times" brengt
naar aanleiding van het bezoek
van minister Vos aan de Ver.
Staten in herinnering, dat Neder
land reeds een leening van
100.000.000 heeft ontvangen
van de Export en Importbank en
een van 100,000,000 in Wallstree:.
Volgens het blad zou Nederland
nieuwe credieten wenschen en is
men in officieele kringen van mee
ning, dat belangrijke leemngen
van particuliere banken verkregen
zullen kunnen worden.
In storm en regen is Zaterdag j.l.
te Rotterdam met, militaire eer
'er aarde besteld het stoffelijk
overschot van Margriet van der
paade, tweede luitenante v. h. K.C.
G.R., die, gedetacheerd te Frank-
tort am Main, bij een auto-ongeluk
nmSv, -ni Fran!ifort en Wiesbaden
om het leven kwam.
ov,er 11 vertrok de
0° het ouderlijk huis aan de
Van Cittersstraat. De kist, was be-
iekt met de Nederlandscne drie
kleur. Een schat van bloemen werd
meegedragen. Tegen 1 uur reed
men de algemeene begraafplaats
Crooswijk binnen. Hier werd het
stoffelijk overschot, in de kapel op
gebaard. Verschillende sprekers
voerden het woord en memoreer
den o.m. het prachtige illegale
werk, dat de overledene had ver
richt. Namens den minister van
oorlog sprak ritmeester Van
Reede. Aan het firaf nadden de ge
bruikelijke eerbewijzen plaats.
Verschillende hooggeplaatste offi
cieren gaven blijk van bun be
langstelling.
In sommige bladen heeft het
bericht gestaan, dat met ingang
van 1 Maart de benzineprijs tot
18 cent zou worden verlaagd. Van
bevoegde zijde wordt thans mede
gedeeld dat omtrent een derge
lijke prijsverlaging nog niets met
zekerheid kan worden gezegd.
In Mexico is d« aanwezigheid van
uitgebreide uraniumertslagen vastge
steld. De regeering is voornemens de
terreinen waar de lagen zich be
vinden, te nationaliseeren, teneinde
verkoop aan een vreemde mogend
heid te voorkomen.
In Cambridge in den Amerikaan-
schen staat Massachusetts heeft
een hoogleeraar aan de Harvard-
univer;:iteit, om een weddenschap
te winnen, zijn overhemd opgege
ten.
Maar eerst loste hij het op in
een bepaald zuur. neutraliseerde
het zuur. filterde het bezinksel
Ipraecipiaat. zooals dat weten
schappelijk heet) en smeerde het
ten slotte op zijn brood.