De Indonesische extremisten eischen oorlogsverklaring De ernstige voedselcrisis in Duitschland De aangekondigde GRONDWETSHERZIENING DADIO De wijziging van de Kieswet NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT WOENSDAG 27 FEBRUARI 1946 PAGINA 2 Sjohrir's besprekingen in Djokja Verklaring dér Ned.-lnd. regeering Australië's oordeel over de lndon. „republiek" Reizen naar België Controle-com missie in beraad De martelaren der Commune Nieuw kabinet- y. Acker in België? Weer een geheim consistorie FEUILLETON NETTE Het geheim van het gehangen paaid Eerste Kamer IX PRO Zonder stemming aanvaard PROGRAMMA A.N.P.-Aneta'6 politieke oorres i pondent schrijft: Bij het begin van de besprekin gen te Djokja werd aan Sjahrir de dringende eisch gestald den oorlog te verklaren. Deze eisch werd on dersteund door de D.P.D.T. (Dewan perdjoeangan djawa tengah, oor logsraad van Midden-Java) en ook voor de nationalistische radio- Djokjakarta uitgesproken, nL op 23 Februari. De D.P.D.T. is samengesteld uit vertegenwoordigers van alle poli tieke partijen en heeft de beschik king over de „Barisan" (een mili taire sub-organisatie). Onder de vertegenwoordigde groepen zijn de T.R.I. de „Hisjoellah", (een doch terorganisatie van de groote mo- hammedaan9che partij „Masjoemi"), en de „Barisan sabillilah", de an dere mohammedaansche weerbaar heidsorganisatie. Leider van de D. P.D.T. is Sajoeti Malik, Welingelichte kringen in Batavia beschouwen dezen stap als meer dan alleen een poging druk op Sjahrir uit te oefenen op den voor avond van de besprekingen met de partij leiders te Djokja en met de K.N.I.P. (het „centrale nationale comité") te Solo, welke besprekin gen beslissend zullen zijn voor de „kabinetswijziging" en de aan vaardbaarheid van de voorstellen van dr. Van Mook als basis voor onderhandelingen. Deze Batavia- sche kringen zijn van meening, dat de eisch van de D.P.D.T. nog ver der gaat dan de eisch tot „alleen onderhandelen op basis van 100% onafhankelijkheid", zooals die uit eindelijk door het volksfront is ge. steld. Het Indonesische hoofdkwartier gaf het volgende commentaar: „De belangrijkheid van den eisch kan pas overzien worden als de re sultaten van Sjahrir's besprekin gen in Djokja bekend zijn. Aan deze besprekingen zullen ook ver tegenwoordigers van de D.P.D.T. deelnemen. Zoolang echter de re sultaten van deze besprekingen nog niet bekend zijn moet elk oor deel over deze zaak opgeschort worden." Kerr heeft malaria. Sir Archibald Clark Kerr heeft plotseling een aanval van malaria gekregen, welke hem dwingt tot op z'n minst begin volgende week zijn kamer te houden. Op 24 Febr. 10 uur pl. tijd is de officieele overgave door de Japen- neezen op Bali geteekend. Te Tjeribon aan de Noordkust van Java hebben nog steeds bot singen plaats tusschen de „laskar merah" (rood leger) en de T.R.l-, welke een groot aantal dooden ge kost hebben Naar de meening der Britsche verbindsafdeeling, die te Menado heeft gesproken met de leiders van de muiters, kunnen de moeilijkhe den daar door overleg opgelost worden. De vertegenwoordigers van het garnizoen willen de militaire orders gaarne opvolgen. De moei lijkheden zijn te wijten aan acties van de militairen, die gesteund werden door beroeps-agitatoren; de plaatselijke bevolking schijnt er geen belang in te stellen. Aan ambtenaren van de Nica en de of ficieren van het K.N.I.L. is bevel gegeven weer hun functies te ver hullen. De leiders der muiteMj zijn naar Makassar gezonden. Het aantal door de Japanner ge ïnterneerde Nederlandsche krijgs gevangenen bedroeg bij het emde van den oorlog 24.794: terwijl 6433 gedurende den oorlog zijn overle den. Men dient te beseffen, dat de Ned. Indische regeericig gevaarlijk dicht een ineenstorting is gena derd. De Nederlanders kochten met hun laatste bankcredieten landbouwmachines in Australië om den wederopbouw van Java te bespoedigen. Deze machines staan echter thans in de loodsen der Australische havens. De Ned.-lnd. regeering heeft een toelichting op de regeeringsvoor stellen van 10 Febr. bekend ge maakt. Daarin bevestigt zij, dat de voorstellen de volledige xelfbe- schikking van Indië beoogen. De regeering aanvaardt uitdrukkelijk den plicht om zoo spoedig mogelijk de verwerkelijking te bewerk stelligen van het rechtmatige Indo nesische ideaal van vrij zelfbe schikkingsrecht. De verklaring verwerpt de op vatting, dat de voorstellen een uit gangspunt zouden kunnen bieden voor koloniale politiek in een nieuw spoor. De verklaring gaat voort met te Men moge er van uitgaan, dat de aldus bepaalde overgangsperiode haar eindpunt zal hebben binnen den arbeidsduur van de thans op groeiende generatie. De verklaring somt drie pro blemen op, welke het meest de onmiddellijke aandacht vragen. In de eerste plaats de organisatie van de samenwerking op voet van ge lijkheid van de verschillende be volkingsgroepen. In de tweede plaats de reorganisatie van het onderwijsstelsel. In de derde plaats het ter hand nemen van het eco nomisch herstel van het land. Bovengenoemde punten liggen volgens de verklaring geheel en al binnen de regelingsbevoegdheid van de Indonesische organen. De verklaring ligt den nadruk de democratische basis, waarop volksvertegenwoordiging ge bouwd zal worden en waarin de Indonesiërs een groote meerder heid zullen hebben. De vertegenwoordiger van de Kroon zal niet op eigen gezag handelen, maar op gezag van de regeering van het koninkrijk der Nederlanden, waarin Indonesië door een aantal ministers vertegen woordigd zal zijn. De mogelijkheid van inmenging in Indonesische zaken, zoo zegt de verklaring verder, wordt beperkt tot eenige duidelijk aangegeven punten, welke uitsluitend verband houden met de internationale ver antwoordelijkheid en de verplich tingen van Nederland. Ook dan zou het geen eenzijdige Nederlandsche ^aj; de jUuï vj>n de over- inmenging zijn, maar een daad van periode inderdaad een aan- een bestuursapparaat, waarin Indo- gelegenheid voor overleg is. Inesië is vertegenwoordigd Graham Jenkins, correspondent van het weekblad „Australasian te Melbourne, heeft een reis van 2400 kilometer door Java gemaakt. Terug in Batavia kwam Jenkins tot de volgende slotsom: „Naar den buitenkant te oor- deelen functionneert de nieuwe republiek redelijk goed, maar dat Is meer te danken aan hetgeen van het Nederlandsche en Japansche bestuursapparaat is overgebleven, dan aan eigen activiteit. Van twee dingen ben ik overtuigd: er zal geen ernstige hongersnood op Java komen en de bevolking zal zich met hand en tand verzetten tegen elke poging tot herstel van het Nederlandsche gezag. Doch de groote massa der bevolking zal in een geest van begrip en verdraag zaamheid opnieuw moeten worden opgevoed, voordat Indonesië^ i"') P kan zijn voor democratie en in de economische invloedssfeer van Nederland of van eenige andere groepeering van landen een plaats kan innemen." In tegenstelling met zijn collega, dien wij zooeven aan het woord lieten, meldt de correspondent van de „Melbourne Argus" te Batavia: De Indonesische bevolking wordt wegens tekort aan rijs* door den hongersnood bedreigd. Duizend vrachtauto's, welke voor levens- Bïiddelenvervoer werden gekocht, worden in Australië vastgehouden. Dezer dagen bracht A.N.P. de ver rassende tijding, dat spoedig een Staatscommissie zou worden be noemd. om op korten termijn te onderzoeken in hoeverre het wen- schelijk is, wijziging te brengen in het 13e Hoofdstuk der Grondwet. Ter toelichting werd hierbij mee gedeeld, dat de Regeering een ur gente incidenteele herziening noo dig achtte met het oog op de mo gelijkheid dat de ontwikkeling in Ned.-Indië op korten termijn Gronwetsherziening noodig zal ma ken. Wie dacht, dat het de bedoeling was, om nu reeds in de Grondwet bepalingen op te nemen over een Rijksraad en een Rijksministerie, vergiste zich. Immers het 13e Hoofd stuk handelt alleen over „Verande ringen", m.a.w. het regelt de pro cedure van de Grondwetsherzie ning Deze procedure komt, in het kort hierop neer: Eerst moet er een wetsontwerp worden ingediend, waarin lo. wordt uitgesproken, dat er grond bestaat om het voorstel tot Grondwetsher ziening in overweging te nemen, en 2o. uitdrukkelijk de voorgestelde veranderingen worden aangewezen. Is dit wetsontwerp door de Twee de en de Eerste Kamer aangenomen en daarna door de Koningin be krachtigd en afgekondigd, dan moeten de beide Kamers worden ontbonden. De nieuw gekozen Kamers over wegen dan dat voorstel en stemmen erover, zonder er wijzigingen in aan te brengen. Voor de aanneming ervan is dan een twee-derde meer derheid vereischt. Vroeger was deze procedure nog meer bemoeilijkend, maar het feit, dat de Regeering nu, met het oog op de ontwikkeling in Ned.-Indië met spoed, nog voor de verkiezin gen in Mei a.s. dit 13e Hoofdstuk van de Grondwet wil herzien, wijst er op, dat zij een wijze van Grond wetsherziening voorstaat, die ge- makkelij'ker, vlotter verloopen kan, dan bij de thans in de. Grondwet voorgeschreven procedure moge- lljDeze zaak is ongetwijfeld van groot belang, omdat deze wijziging bijv. het laten vervallen van ae Kamerontbinding en dus van de tweede lezing, of het niet meer eischen van een twee-derde meer derheid, dan niet alleen zal gel den met het oog op de eventueele wijziging in den status van de Overzeesche Gebiedsdeelen, maar ook ten aanzien van alle grondwet telijke bepalingen, bijv. het Ko ningschap, de positie van de volks vertegenwoordiging, de ministeri- eele verantwoordelijkheid, de grond rechten, de verhouding van Kroon en Staten-Generaal, enz. enz. Als de status der Overzeesche Gebiedsdeelen op zeer gemakkelijke wijze veranderd kan worden, dan zullen ook op dezelfde gemakke lijke wijze al de zoo Juist genoem de instituten en rechten „herzien" kunnen worden. Daarom is de aangekondigde kleine grondwetsherziening, die met ongewoon grooten spoed tot stand zal moeten komen, van uitnemend groot belang en van verre strek king. Een niet voldoende overwogen en in zijn consequenties niet ver - genoeg doordachte stap kan hier onberekenbaar ernstige gevolgen hebben In verband met het bericht, dat van 1 Maart af voor reizen naar België geen Belgisch visum meer vereischt is, wijst de Ned. Bank, kantoor deviezenvergunning, er op, dat ter bestrijding van de kosten van particuliere reizen geen devie zen beschikbaar gesteld worden. Aanvragen tot het verkrijgen van Belgische francs tot dit doel kun nen niet in behandeling genomen worden. Naar Reuter uit Herford meldt heeft maarschalk Montgomery, opperbevelhebber van de Britsche bezettingszone in Duitschland, gis teren met de leden der controle commissie beraadslaagd over de zeer ernstige voedselcrisis, die Duitschland bedreigt. Vandaag zal een officieele verklaring ter zake worden gepubliceerd. Inlusschen schildert de Berlijn- sche correspondent van de „Daily Express" den toestand in de somberste kleuren. Tenzij te elfder ure een wonder geschiedt, dat redding brengt, schrijft hij zal de Duitscher, die thans een dagelijksch rantsoen van 1500 calorieën krijgt, dit absolute be staansminimum eerlang met meer dan een derde, dus tot on geveer 900 calorieën, zien ver lagen (dus niet tol een vierde van 1350 calorieën, zooals, deze zeer ernstige zaak nog overdrij vend, een U.P.-berichl gisteren meldde). De correspondent voorziet, dat, tenzij de invoer van voe dingsproducten spoedig wordt verhoogd, op 28 Maart deze rant soenvermindering zal moeten in gaan. Dien 26slen Maart noemt hij den S dag (sterfle-dag) van het Duitsche volk. De correspondent hoopt echter, dat Montgomery, die den winter- slag won, ook de middelen zal vin den, om den voorjaarslag tot een goed einde te brengen. Naar Reuter nog uit Berlijn seint, zullen de aanwezige aardappel- voorraden hoogstens nog toerei kend zijn tot einde Maart. Men had gehoopt, gedurende de maan den, .dat dit voedingsmiddel .niet verkrijgbaar zal zijn, de rantsoenen op peil te houden door import van aanzienlijke hoeveelheden graan, maar de jongste rapporten over do wereldsituatie van dit product, maakt de verwezenlijking dezier ïnvoerplannen zeer onwaarschijn- lijk. Een. echte hongersnood, wordt niet verwacht, maar wel valt een lange en acute hongeriieriode ta verwachten. Intusschen meldt de Amerikaan- sche nieuwsdienst in Duitschland, dat de voorzitter van het Zweed- sche Roode Kru s, graaf Bernadotte, gisteren te Berlijn heeft medege deeld, dat het Zweedsche Roode Kruis de drie volgende maanden extra-voeding zal verschaffen aan ongeveer 20,000 Berlijnsche kin deren tusschen 3 en 6 jaar. A.F.P. meldt uit Vaticaanstad: In een zitting van de voorberei dende commissie van de congrega tie der Riten, werd Dinsdag be raadslaagd over de geloofwaar digheid van den marteldood van de Fransche Jezuieten, die tijdens de commune van 1871 in Parijs den dood vonden. Het zijn de pa ters Pierre Olivain, Léon Auccou- vray, Alexsis Clerc. Jean Caubert en Anatole de Bengny. De Soir" schrijft, dat de leiders der socialistische partij voeling ge nomen hebben met de liberalen en de communisten. Ofschoon door geen officieele verklaring nog be vestigd, heerscht de meening. dat weer een linksche regeering on der leiding van van Acker zal worden gevormd. Intusschen zet De Schrijver zijn consultaties voort Gisteren voer de hij achtereenvolgens besprekin gen met van Acker, van Cauwe- laart, voorzitter van de kamer en Motz, voorzitter van de liberale partij. Vandaag zal hij een onder houd hebben met Lalmand, den communistischen minister van voedselvoorziening in de demis sionnaire regeering. Naar „A. P." meldt, zullen de provinciale raden in België, die Zondag gekozen zijn. op 7 Maart bijeenkomen, om de 44 provinciale senatoren te kiezen. Voorts wordt officieel medegedeeld, dat de ka- j mer voor het eerst op 3 Maart zal1 goeden, ouden, voor-ooriogscnen Naar A.F.P. uit Vaticaanstad meldt, zal waarschijnlijk weer een geheim consistorie worden gehou den, waarin Z.H. de Paus aan de drie kardinalen, die wegens gezond heidsredenen de zittingen van het plaats gehad hebbende openbaar en geheim consistorie niet konden bij wonen, in hun ambt zal bevestigen. Deze drie kardinalen zijn mgr- José M. C. Rodriguez, aartsbisschop van Santiago, mgr. Arteaga y Be- lamcourt, aartsbisschop van Habama en mgr. José Guevara, aartsbisschop van Lima. De H Vader heeft gisteren in tegenwoordigheid van hert College van kardinalen in de hal van de Consistorie-zaal een H. Mis opge dragen. Onder de aanwezigen be vonden zich tevens de vertegen woordigers van hert c ps diploma- tique bi.i het Vaticaan en familie leden van leden van hel; H. college, aan wie de Paus de heilige com- munie uitreikte. De uittocht der buitenlandsche kardinalen is gisteren begonnen met hert vertrek van drie Fransche kar dinalen en van kardinaal Faulhaber. VOORWOORD Wie van onze unci al te jonge) lezers herinnert zich niet den vergaderen. katholieke afgevaardigde Kropman zien den zeer betoogde, niet gerechtvaardigd. Het V'a mag zijn dat deze verplichting met populair is, maar dat kan men van den belastingplicht al even goed beweren Eerbied voor de wet is ook gemoeid' met de naleving der Zon- van het artikel inzake de DONDERDAG 28 FEBRUARI Hilversum I (301 m.). 7.00 KRO. 9.30 NCRV. 10.30 KRO. 14.00 NCRV. 20.00 KRO. 21.00 NCRV. 7.00 Nieuws, gvmn. en morgengebed; 8.00 Nieuws en gram.; 8.45 De Heilige v. d. dag; 9.15 Gram.; 9.45 Prot. morgenwijding; 10.15 Gram.; 10.30 De Kardinaals- plechtigheden te Utrecht; 13.00 Nieuws; 13.15 Kwintet en zang; 13.45 Gram.; 14.40 Voor de vrouw; 15.00 Gram.; 16.00 Bijbellezing; 16 45 Gram.; 17.35 De „Postillons"; 18.40 Piano; 19.00 Nieuws; 19.30 Voor de Ned. strijdkrachten; 20.00 Reportage Kardinaaishulde Utrecht: 21.00 Con cert; 21.30 Het Ned. lied; 22.00 Nieuws en causerie; 22.45 Zang; 23.15—23.50 Gram. Hilversum H (416 m.). AVRO-uitz. 7.00 Nieuws, gymn. en gram.; 10.35 Concert; 11.00 Voor de vrouw; 11.10 Concert; 11.30 Gram,; 12.30 Concert: 13.00 Nieuws; 13.15 „De Vagebon den"; 14.00 Voor de vrouw; 14.20 Strijkkwartet: 15.00 Muz. causerie; 15 30 Gevar. concert; 17.00 Causerie over de West; 17.10 „Vragenpot pourri"; 17.30 Vaudevilleorkest; (18.00 Nieuws); 18.45 Sportpraatje; 1905 Concert; 20.06 R.V.D, antwoordt; 20.20 Philh. orkest; 22.00 Gram 2220 Causerie; 2230 Gram.; 23.00 Nieuws; 23.15-24.00 Concert en Gram. een goed deel eens met het verzet inzake den opkomstplicht. Maar aan gezien daaraan nu eenmaal niets te veranderen is en de regeering gaar ne vasthoudt aan den datum van 9 April voor de candidaatatelling (voor zoover de commissie voor de Aan het slot van een serie hamer stukken, waarbg er een 4-tal waren die nog uit de periode '39—'40 da teerden, behandelde gisteren de Se naat de jongste aanvulling en wijzi ging van de Kieswet ten behosve van de verkiezingen dit jaar te houden. We hoorden een reprise van de bezwaren die in het Lagerhuis hoofdzakeiyk tegen den opkomst plicht waren te berde gebracht. De liberaal Van Rappard achtte de handhaving van deze „aanfluiting van het recht" van dien aard, aax hij voor zich geen vrijheid kon v1^" den zijn stem aan het ontwerp te geven. Zoo ver ging zelfs de s°ciaJJf;; niet, die een snelle afhandeling aer zaak niet in gevaar wilde brengen, al drong hy by den minister aan ee ruim gebruik te maken van ae technische faciliteiten, die de wets wijziging l^iedt. Gp hetzelfde utiliteitsstandpunt plaatste zich de heer Beumer (a..r.)f al liet hy niet na met een herinne ring aan de drie pogingen, weiKe hij in den loop van zyn parlemen taire Carrière gewaagd had om den opkomstplicht uit de wet te eliml- neeren, over het mislukken ten deze van den opzet dor regeering met een serie tendentieuze cyfers te jammeren. Evenmin als de liberale spreker kon deze anti-revolutionnair ook de ver laging der leeftydsgrens en de uit breiding van het kiezerskorps be wonderen En niet erg serieus le£k zijn voorstel om de 6 millioen kiezers te halveeren door b.v. alleen degenen tot de stembus toe te laten, die in een even of een oneven jaar 11Cül geboren zijn kening van zyn tegenstem Natuuriyk heeft mr Beumer gelijk) L als hy beweert dat de beste waar borg voor een goede opkomst der kiezers wordt gevormd door een goed principieel program en aan trekkelijke candidaten, maar daar mede is de afschaffing van een einddoel om aan het algemeen kies" j recht een zoo zuiver mogelijke effec- tueering te verzekeren, zooais de tijd, toen de omvangrijke krant iederen avond verscheen met het feuilleton, waarnaar door de oudere leden van het gezin, maar vooral door de dames, reikhalzend werd uiitgezien. Nu en dan bevatte het feuiLeton een verhaal, dat meer spec.aai oe- stemd was voor het mannelijke deel van de ^ezers, een verhaal, waarin de een of andere beroemde cleiective zijn speurzin en vlndmg- rijkheid mai niet ©en even beroem den ais miisdadigen boef, die heeie steden en heele coxitis anten terrori- Tot onze jvc opijk, is net, ge- beperkten omvang van onze krant, nog steeds niet mogelijk, de vroegere feuine.on- tradities te hervatten. Toch willen wij onze lezers vóór éénmaa, ter wiiie zijn en een modem detecuve- verhaal, geschreven door den echtscheiding, de leerplichtwet enEngelsclhen publicist Beachcomber, toch zad de regeering aan een en 0nze kram opnemen onder het ander niet tornen. Minister Beel ging op de verschil lende argumenten niet al te diep in, al was Z. Exc, het uiteraard voor hoold: Feuiuietonnette. Met het oog op deP-,-"; schaarschte neboen we n»m<elijk dit verhaal aanzienlijk ™Trnmfdstuk- ten ook wat liet aantal hooiüstuk- ken' betreft, zoodat deze naam ons yap. ceoast vooi komt. Het een zeer spannend, zeer sen sationeel, zeer geheimzinnig, zeer (voor zoover de commissie vo°' 17.r,wmdend, zeer actueel - en zeer partieele grondwetswijziging geen opwmue He-i Ge roet in het eten gooit) kon de be- kort vernaai, ge-u tem. „tiet Ge- windsman het voornemen van den neim van het Gehangen Paard heer van Rappard om het ontwerp dat afspeelt in het W es temde af te stemmen, niet als een exem- van na-ooriogsche Londen. Het pel ter navolg aanbevelen toeschrijft het zeer scherpzinnige nister tX dat^zoo^efmcgeljjk onderzoek, dat zei trachten wanneer noodig gebruik te maken van de met-individueele oproeping der kiezershet. initiatief daartoe moet echter van de gemeen tebesturen uitgaan Ook is de hand- ba.vin.er van den opkomstplicht bier r - -i-M 4 ï/i ATYiizioViHrrn inspecteur Jack Malpractice van Scotland Yard ba- stelt naar een moord-mysterie t huize van Sir Malcolm Bea y. Een der .renpaarden van Sir Mal colm is op het alweer een factor, die tot omzichtige vermoord tt „^vonden bedoelde bevoegd-1 slachtoffer wordt g Moer willen we voor heden met hanteering van beid maant. Zonder hoofdelijke t het ontwerp (mitsgadr a dat tot wij- verschijnt hen. eerste hoofdstuk ziging der gemcentewet ermeüe j 1[e;d >De Thuiskomst", van: annex) door de Kamer aangeno rt^hnim van Vmt r» stemming As verklappen, want morgen reed» De heer van Rappard vroeg aan tee- „Het Geheim I Paard." U. H. aj. van het Goh a neen (Wordt ver voigdj

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1946 | | pagina 2