RUSLAND
en het Westen
Londen en Parijs aanvaarden
Amerika's standpunt
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
MINISTER VOS IN AMERIKA
Voetbalwedstrijden
afgelast
oorlogsche
Wel optimistisch
Beraad te Madrid
i Hitler's secretaresse
gearresteerd
DE PAUS ZEVENTIG JAAR
GONGSLAGEN
,Van het houtje'1
Zal Spaak slagen? j
De liberalen beslissen 1
Repairieerenden naar
Nederland
15 ets p. mm.
I R'dam Giro 9095
Directeur:
I Joh. Kuijpers
Hoofidred.Mgr
Dr. J Witiox.
Aig. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C. N.V.
Uitg. v.d. Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ZATERDAG 2 MAART 1946 68sle JAARGANG No. 19950
Rusland is voor het Westen, ook
reeds vóór de communistische revo
lutie van 1017, steeds een land van
mysteries geweest; het heeft iets
van de Aziatische geheimzinnigheid,
•welke voor ons, Westerlingen, niet
of nauwelijks te doorgronden valt
Sinds Peter den Groote heeft het
ïand zóóveel evoluties en revoluties
doorgemaakt, waarbij heel vaak in
uiterste tegenstellingen werd verval
len, dat men zioh over niets meer
behoeft te verwonderen. Maar toch
klinkt het ons bijna als een paradox
in de ooren, als men nu weer over
het orthodoxe Rusland, over het
Rusland der orthodoxe kerk begint,
te spreken; als men zelfs nog een
«tap verder gaat, en het communis
tische Rusland met het orthodoxe
Rusland vereenzelvigen wil.
Voor feiten evenwel moet men
zwichten. En het is zeker merkwaar
dig, dat mannen als Domprobst
Grüiber en pastoor Buchholz, die in
het onder communistisch beheer
staande Berlin de functie van wet
houder en plaatsvervangend wethou
der voor de cultureele (i e. vooral
godsdienstige, protestantsche en ka
tholieke) aangelegenheden bekleeden,
en in hun ambt voortdurend met de
Russen en hun richtlijnen in contact
komen, aan het boven omschreven
feit een reëele beteekenis toekennen.
We staan bij deze nieuwe ontwik
keling voor groote raadsels. En voor-
loopig onoplosbare raadsels. Maar
het valt anderzijds niet te loochenen,
dat werkelijke kenners van Rusland
reeds voor den oorlog, feitelijk reeds
van 1936 af, een omwenteling in het
[Russische communisme meenden te
moeten waarnemen naar een grooter
waardeering voor het religieuze ele
ment in het leven van de volken.
Ongetwijfeld heeft de geweldige oor
log, waarin oude en nieuwe elemen
ten in het in diepste wezen zoo
godsdienstige Russische volk tot on
verwachte ontplooiing konden komen,
ou Proces nog geaccentueerd.
g^7iote vragen -houden den
eest bij dit vraagstuk onmiddellijk
ezig: 1° wat is er in het huidige
Rusland van het communisme over
gebleven? en 2°. wat is er in de hui
dige orthodoxe Russische kerk van
het christendom overgebleven? Op
deze twee gewichtige vragen kan,
bij de steeds gehandhaafde absolute
afgeslotenheid van Rusland niemand
©en bevredigend antwoord geven.
Echter wederom: reeds voor den
dorlag vroegen ernstige waarnemers
zich af, of het Russische communis
me, onder Stalin, na zijn Leninistisch
marxisme te hebben afgeworpen,
niet geleidelijk aan een Russisch
staatskapitalïsme was geworden; of
het van den meest vooruitstreven den
niiet de meest conservatieve staat
van de wereld begon te worden.
Politiek had het reeds alle imperialis
tische strevingen van het tsaristische
rijk overgenomenwaarom zou het
ook niet religieus tot de orthodoxie,
een overgroot deel van de
bevolking trouw bleef, terugkeeren"
Reeds toen subsidieerde het de or
thodoxe seminaries; bisschoppen en
priesters werden door den staat
onderhouden. Stap voor stap kon
men verder gaan, terug naar een
verleden, waarin orthodoxie Staats
godsdienst, en de tsaar Paus was.
Misschien lokt dit ambt den zeker
ambitieusen, maar anderzijds ook
grooten mensch-enkenner Stalin.
De domineerende vraag blijft nu
wat er in de huidige orthodoxie nog
aan Christendom resteert. Daarop
moeten wij helaas het 'antwoord
schuldig blijven. Maar wat we met
zekerheid weten en wat ook uit
den verwoeden kamp van Moskou
tegen de Katholieke Kerk blijkt
is, dat er in Rusland naast de
orthodoxie geen Roomsch Katholi
cisme zal worden geduld Wat by
de Russische mentaliteit beteekent,
dat de Katholieke Kerk in Rusland
met wortel en tak moet worden
uitgeroeid. Binnen het Russische
rijk zullen de kleine katholieke min
derheden in de Baltische staten,
in het oud-Poolsche gebied ten
Oosten van de Curzonlijn, en waar
zij ook mogen worden gevonden
ongetwijfeld met het ruwste geweld
naar de orthodoxie worden overge
schakeld; en waar weerstand wordt
geboden, wacht den geloovigen het
Russische concentratiekamp. In dit
levensprobleem kent het to'talitaire
Rusland geen verdraagzaamheid of
compror
De voetbalwedstrijden in alle
districten zijn voor morgen afge
last. In de districten 1 en 2 wordt
het programma opgeschoven tot
Zondag 10 Maart, in 4 en 6 worden
de programma's niet opgeschoven.
„BALTIC" GESTRAND EN WEER
VLOT
Het Ned. m.s. ..Baltic" dat met een
lading ijzer op weg was van Working
ton (Cumberland) naar Amsterdam
en ten Westen van Dungeness op de
kust Eep, is gisteren met sleepboot-
hulp weer vlot gekomen.
Eind 1946 Ned. productie
gelijk aan de voor-
Minister Vos heeft op het Nederl
consulaat-generaal te New-York een
persconferentie gehouden. Hij ver-
klaarde o. m.„ dat de Ned. productie
tegen het einde van 1946 bijna gelijk
ssou zün aan die der vooroorlogsche
jaren. De mate van herstel hangt af
van den import, die moet worden
opgevoerd. Minister Vos schatte het
bedrag van den noodzakelijken Im
port voor 1946 op ongeveer drie mil
liard gulden. Het ontdooien van de
cio-i artegoeden is een goede steun ge
weest. Maar ook credieten ziin nood
zakelijk. Wij komen niet ab bel
laars zeide de minister, „wij heb
ben het gevoel, dat wij ais volkomen
solvente debiteuren komen naar ulo
«en. die wij om credtS vmg" a£
ons eeonomiseh ieven
mate van stabiliteit,
een a®: nadruk op te leg-
overtufirri i Nederlandsche volk
offers tf k n de noodzakelijkheid
Sn)Smv „=rrTgen VOOr weder
opbouw van het economische leven
Om de noodzakelijke deviezen te
«krijgen zijn wij van plan ln 1946 vele
goederen, waaraan in Nederland zelf
groote behoefte bestaat, te exportee
ren. Ons volk aanvaardt dit vol
komen, ondanks het lage peil van
et verbruik, dat daar het gevolg
Van zal zijn". 6
lio^pt1spoe<SSdIeldfi' dat Nederland
'Se' ^aiï-nen
land „zün wij Sfi £n m Enge!
De minister verklaarde, dat di
overgang voor den handel met dl
Ver. Staten wat later komt door
moeilijkheden met transport en ver
bindingen doch „wij hopen deze
moeilijkheden spoedig overwonnen te
hebben en wij gaan ln principe in de
richting van den particulieren han-
nei Naar wij verwachten zal deze
dXerJ^I ®erst voltooid zijn in
vlir? H5va£!I"t e,n de industrie, ge-
- r «en landbouw".
Minister Vos besloot met de woor
den: ik twijfel er niet aan, dat de
noodzakelijkheid voor ons land om
te importeeren door het Amerikaan
sehe volk en Amerikaansehe tndustri-
eele kringen volkomen wordt begre
pen. Ik hoop ook zeer, dat de veel
grooter schaal, waarop wij nu en in
de toekomst een beroep moeten doen
op de Amerikaansehe handel en in
dustrie, moge leiden tot sterkere ban
den tusschen onze beide landen en
voor vele komende jaren tot voor
deel moge strekken aan onze weder
zij dsche handelsrelaties".
Een recente foio van den H. Vader, die vandaag zijn 70sien verjaardag
en den 7den verjaardag van zijn Pauskeuze viert. De Paus
temidden van een groep Ilaliaansche jongens en meisjes.
Het Amerikaansehe ministerie
van buitenlandsche zaken heeft
gisteravond bekend gemaakt, dat
de Britsche regeering evenals de
Fransche in beginsel het voorstel
van de Amerikaansehe regeering
tod het afleggen van een driezijdi
ge verklaring, waarin het regiem
van Franco wordt veroordeeld,
heeft aanvaard.
Naar verluidt, hebben Britsche
autoriteiten den wensch te ken
nen gegeven, bepaalde details der
bewoordingen nader te bespreken,
doch zij zijn het over hel alge
meen eens met het Amerikaansehe
concept, dat het regiem van Fran.
Fraulein Paula Phim, privé-
Becretaregse van Hitler in de jaren
1925-1930, is door autoriteiten van
het militair gezag te Inzeil in
gearresteerd. Zij wordt
hantrltl.Y611 als een fanatieke aan-
Met nog grooter liefde en dankbaarheid dan gewoon-
lijk richten de blikken van katholiek Nederland zich
heden naar Rome.
Niet alleen omdat de Paus 70 jaar wordt en hij n
ontzaglijk zware taak torst met een toewijding, een
overgave, een algeheele zelfopoffering, waartoe alleen
Christus' Plaatsbekleeder in staat schijnt, maar ook om
dat deze Paus is: Pius XII, die nog pas in ons vaderland
een storm van enthousiasme en dankbaarheid los sloeg,
als nooit te voren, toen Hij in de kardinaalsbenoeming
van onzen beminden aartsbisschop het kleine land aan
de Noordzee huldigde in een van zijn grootste zonen, een
der steunpilaren van het indrukwekkend verzet tegen
een goddeloozen vijand, die vaderland en kerk, gods
dienst en zeden gelijkelijk bedreigde.
En in die groote kardinaalsbenoeming, de grootste
uit de kerkelijke historie, toonde Pius XII ook, dat wij
in dezen Paus. asceet en diplomaat, een leider bezitten
met een blik, wijd als de wereld, een heraut van de
universaliteit van de Kerk, die, zelf Italiaan en Romein
Romano di Roma aan het college, dat de paus
keuze doet. voor het eerst in de kerkgeschiedenis, een
niet-Italiaansche meerderheid durfde schenken.
Daaruit spreekt een durf en een doortastendheid in
dezen 70-jarige, die zich ook op ander terrein hebben
geuit.
Hoe lang is er b.v. niet gesnakt naar een nieuwe
tiotijnsche vertaling van de psalmen. De heilige Paus
Pius X heeft ook hier ingegrepen en begon de voor
bereiding, die een zeer langdurige werd. Pius XII zette
door met forsche hand, en terwijl een wereldoorlog op
neel de werkzaamheid van den H. Vader beslag scheen
„nleOOen, werd de vertaling voorbereid en voltooid, die
znrn^nesteT, en leek een beter verstaanbare tekst be-
9de van het aloude gebed der kerk.
wij de tweede wereldoorlog! Hoe hebben
Christus ml ,üerte> gescheiden van onzen Vader in
beseften' ln stilte> met al ziin zorgen. We
ons medeleven lli(lcn moest, maar wij konden van
Zijn eersten verinn^/ J s Sen blijken. Maar nu, bij
70ste is, gaat onze Heeï3nrfdcn vrede, die tevens zijn
H. Vader! wij ufjfen %n blakende liefde naar Hem uit.
jaren, toen Gij vocirtni,?0ae GiJ geleden hebt in al die
den vrede werkend mnehJtf °v VTede bedacht en aan
moest neerzien, die' ten suSl A op die oorlogsellende
caan bedreigen kwam. Persoonlijk in het Vati-
nooit! Dank*voor l^^moedïaend.' WiJ v.er9eten die
strijdende bisschoppen WH woorden tot onze
trachten te maken,doóronzetrouweZ^ dank tot daad
Uwe leiding, die het einde van dln aaA
te maken tot een werkelijken vrede. y" tracht
co veroordeelt en oproept lot het
vormen van een democratisch za
kenkabinet.
Na de sluiting van de Fransch-
Spaansche grens is het Fransche
kabinet vanmorgen bijeengeko
men, meldt U.P., om onder voor
zitterschap van Felix Gouin een
uiteenzetting van Bidault aan te
hoor en over Spanje en den inter
nationalen toestand in het alge
meen.
Er is geen enkele aanwijzing,
dat Frankrijk aanstalten maakt
voor een eenzijdige erkenning van
o G: ral", tenminste
dlt- Sr n,og nlet in ge
slaagd is, zich zelf een represen
tatiever karakter te geven door
het opnemen van vertegenwoor
digers van alle uitgeweken groe
pen.
De radicaal-socialistische „Au-
rore waarschuwt ernstig tegen
een eenzijdige Fransche actie.
„Er kunnen slechts ernstige moei
lijkheden voor ons land rijzen,
wanneer het zich demonstratief in
de frontlijn plaatst".
Beuter maakt melding van
een officieelemededeellng van het
departement van buitenlandsche
zaken, dat minister Bidault den
Spaansohen „minister-president"
Lriral niet zal ontvangen. Welin
gelichte kringen brengen deze
welke in tegenstelling
staat tot de gisteren verstrekte
semi-officieele mededeeling over
deze voorgenomen ontmoeting, in
verhand met de besluiten van
den heden gehouden minister
raad, waarover intusschen tot
^dsv-er het grootste stilzwijgen
wordt bewaard.
Zoo'n krant als het nummer van
gisteravond doet den lezer en
journalist weer goed. Al is een.
dergelijke editie nog maar een
schaduw van de vooroorlogsche
uitgaven van 16, 18 en 20 pagina's.
De krant was een Kardinaals-
nummer, Zeer tdredht. Want dankte
Z Em. dé Jong zijn nieuwe waar
digheid niet voor een groot deel
aan zijn verzetsactie. Behoorden
de Bisschoppen onder leiding van
Johannes Kardinaal niet tot de
verzetslieden bij uitnemendheid
Hoe was nu de reactie van niet
katholiek Nederland op de plech
tigheden te Utrecht? Zulks mede
in vergelijking met de waardee-
rinig die de doode of levende
mannen en vrouwen bijv. in de
onderscheidene bladen overigens
terecht genieten?
Onze oogst is maar matig- Bij de
opening van de Gereformeerde
Synode te Utrecht is de Kardinaal
herdacht. In enkele bladen is de
plechtigheid herdacht, zij het op
één blad na miniem. De rest
zwijgt.
Men kan nu wel als krant in
de bioscoop de leuze lanceeren
„laat ik Uw tolk zijn", maar met
de benoeming van Z. Em. Kardi
naal de Jong is al weer bewezen,
dat we qua voorlichting en belich
ting van feiten en gebeurtenissen
op onze eigen pers zijn aange
wezen. Men praat wel over een
heid en gemeenschapszin, doch da
creatie van een der verdienstelijke
katholieke Nederlanders bewees
weer eens te meer, dat het samen
groeien van anderen met ons- nog
maar zeer beperkt is.
Johannes kardinaal is van het
houtje.
Men verwijt ons wel toespitsen
doch de feiten zijn tegen anderen.
De ervaring van 1946 is, dat de
meesten nóg steeds liever Turksct»
zjjn dan paepsch.
HENK VAN DER MAZE.
Kardinaal Spellman
niet naar Spanje.
T?J5a5r ®?uter seint, heeft Z. H.
Ekn. Kardinaal Spellman, de aarts-
™5CS'op,.yan New York, in verband
met drukke werkzaamheden in zijn
diocees, zooals hij meedeelde, van
zijn voorgenomen bezoek aan
Spanje afgezien. Reeds Zondag zal
kardinaal Spellman per vliegtuig
naar Amerika terugkeeren.
Madrid beraadslaagt over
Fransche nota.
Op de te Madrid ontvangen
Fransche nota inzake de grensslui-
nng kan een antwoord van de
Spaansche regeering worden ver
wacht, seint Reuter uit Madrid
Ten aanzien van een der punten in
de Fransche nota, n.l. het verzoek
der Fransche regeering, dat Spanje
repatneenng van Fransche onder
danen zal toestaan, zal de Spaan-
fiche regeering opheldering vragen,
wijl de nota in gebreke blijft, mede
te deelen, of ook de Spanjaarden
m Frankrijk zullen worden gerepa
trieerd. Intusschen beraadslaagt
het Spaansche kabinet onder voor
zitterschap van Franco over het
naar Parijs te zenden antwoord.
Volgens A. P. heeft een woord
voerder van bet Spaansche minis
terie van buitenlandsche zaken ver
klaard, dat de antwoord-nota reeds
gereed is. Over den inhoud liet hii
zich echter niet uit.
Vrijdagavond heeft Spaak,
die met een informatie-opdracht
terzake van de kabinetsformatie
in België is belast, de journalis
ten ontvangen. Hij verklaarde,
dat hij de vertegenwoordigers
had ontmoet van de liberale
partij, n.l. Motz, Godding en
Dierickx. „Wij hadden- een lang
durig onderhoud en de heer Motz
heeftbesloten te-ren Zaterdag 2
tiagelijfcsoh _bestuur van
de liberale partij bijeen te roe-
omdat hij van oordeel is
diat dit organisme zich over den
toestand moet uitspreken
Sjpaak besloot: „Indien het da-
gelijksch bestuur van de liberale
partij in beginsel met mijn voor
stellen accoord gaat, zal ik mij
aan het werk zetten. Zegt het
neen, dan leg ik er het bijltje
bij neer."
„Wij willen een regeering naar
het voorbeeld van die van ven
Acker. Ik zal dus niet in contact
treden met de rechterzijde. Ver
mits ons thans de technische mo-
gelijkheid geschonken wordt, het
essentieele van ons programma te
verwezenlijken en wii daartoe de
macht hebben, is het onze plicht
dit na te streven."
Het motorschip „Tjisadane", dad
Vrijdag met 227 repatrieerden uit
Priok naar Nederland is uitgevaren-
zal nog 1000 Nederlanders t«
Medan aan boord nemen. De
„J'ohan van Oldenbameveldt" zal
te Colombp Ned. geëvacueerd en uit
het Kandi-kamp, die naar Neder
land terugkeeren, opnemen. Het
vertrek van de „Nieuw Amsterdam"
uit Singapore is weer van 8 tot M
Maart uitgesteld.
Des® maand zal een groot aantaS
Ned. vrouwen en kinderen vaa
Siam naar Nederland evacueerezi.
Op 15 Maart zal het eerste schip»
met 1.000 evacué's Bangkok ver
laten.
Het s.s. Alcantara Is te South
ampton gearriveerd. Heden is da
eerste groep, bestaande uit 723
vrouwen en kinderen, 457 mannen
en 30 liggende patiënten, met de
„Sibajak" naar Nederland vertrok
ken; ze zal Zondag in de haven van
Amsterdam aankomen. De „Siba
jak" wordt 3 Maart, uiterlijk
Maart, te Southampton terug ver
wacht om het overige deel van de
2359 passagiers van de „Alcantara"
naar Nederland te brengen.
•PP 2S Februari is de „Japara*
uit Batavia naar Nederland ven»
trokken met 770 evacué's aan boord.
vertrekt mr. Borgerhoff
Mulder naar Tokio om daar op W
als openbaar aanklager voor
Nederland by bet Intern, tribuiuuï
ter berechting van Japansehe oorlogs
misdadigers aanwezig te zjjtu
Abonnementspi
f 3.25 p, kwart
f 1.10 p.maand
10.26 p week
Tijd. adres
Broersvest 8 A
Tel. 68804
Advertentiën