ONRUST EN BENAUWENIS
Reeds heden v. Mook-Sjahrir?
Het begeerde zilveren geld
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
DIK TER BUIK neemt maatregelen
RUSLAND VERGALT
de vreugde over den vrede
De xevende kolenbon
aangewezen
B ra ndstof f en kaa rt
bewaren
GONGSLAGEN
Rechtzetting van een
onjuiste zienswijze
Belgisch kabinet
aangevuld
De Spaansche kwestie
Nog geen nieuwe
dubbeltjes of kwartjes
Prijzen van akkerbouw
producten
Een brillenpraatje
Gemeenteraads
verkiezingen in Italië
«'dam Giro9009
Directeur:
Joh. Kuljpers
Hoofdred.Mgr
Dr. J Wltlox.
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C. N.V
Uitg. v.d. Maaa-
bode-SHchtlng,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
WOENSDAG 13 MAART 1946
68ste JAARGANG No. 19959
Abonnementspt
13.25 p. kwart
11.10 p.maand
0.36 p week
Tijd. adres:
Broersveat 8 A
Tel. 66804
Advertentl&n
15 ets p. mm.
De vreugde, welke het vorig jaar
over den heroverden vrede heerschte,
ais van korten duur geweest. Nu.
enkele maanden later reeds, heeft
die vreugde plaats gemaakt voor be
zorgdheid, de atmosfeer is geladen,
en al vreest men nog geen uitbar
sting, toch beseft men, dat geen we
reldpacificatie mogelijk is zonder ont
lading van de huidige spanningen;
men spreekt zelfs openlijk uit, dat
de vrede op den duur het grootste
gevaar moet loopen, als men er niet
in slaagt de bijna onoverkoomlijke
moeilijkheden, welke zich dag ïtn
dag uit opstapelen, te overwinnen.
De bron van al deze onrust en
benauwenis is: Rusland Van alle
kanten worden min of meer wellui
dende verontschulldn gingen gezocht
voor de sfinxachtige houding, welke
Moskou in practisch alle internatio
nale vraagstukken aanneemt; zelfs
van communistische zijde komt men
voortdurend met verklaringen aan,
waarom het zóó en zóó handelt, en
moet handelen Maar het zijn ten
«lotte steeds verontschuldigingen en
interpretaties, derhalve erkenningen,
van het feit, dat eenvoudig niet te
loochenen valt: Rusland is de ergste
bron van onrust, welke het herstel
van gepacificeerde internationale be
trekkingen en derhalve den terug
keer van een gematigde welvaart in
de wereld onmogelijk maakt
Het ..waarom" van Ruslands op
treden U een belangrijke vraag,
waarop echter geen antwoord, zelfs
geen conditionneel of veronderstel
lend antwoord kan worden gegeven,
als men zich niet duidelijk voor
©ogen stelt, op welk terrein de Rus
sische activiteit zich beweegt. O.i,
moet men duidelijk drie richtingen
onderscheiden, waarin de Russen hun
strijd, verzet of verweer tegen .het
Westen*' bewegen.
1° rechts treeksche acties, zooals
We die op den Balkan, in Azerbeid-
sjan in Mandsjoerije, in Polen en in
Russische zone van Duitschland
kunnen waarnemen:
2° diplomatieke activiteit, welke
Vooral in en rond de Organisatie van
de Vereenigde Volken, maar ook in
de Russische radio en pers, twee
Tegeeringsinstanties, welke meer dan
een officieus, een bijna officieel ka
rakter dragen tot uiting komt; en
3° steun aan communistische or
ganisaties tn de ni et-Ru ssische lan
den
Daarbij komt.. da>t Rusland op elke
bestrijding van zijn ideologische op
vattingen en van zijn intematiomaal-
j>olit,ielce of -militaire en diploma
tieke activiteit, ook als deze in een
gemotiveerd betoog geschiedt, met de
scherpste en vaak niet ter zake
doende beschimpingen reageert Dat
daarbij het suggestieve woord „fas
cistisch" de hoofdrol speelt, ken
merkt de methode van repliek go-
heel en al. Een dooddoener, vooral
iti pers en radio, maar ook in de
diplomatie is aldus vaak het sterkste
argument, dat meer op de onberede
neerde instincten, dan op het gezond
verstand speculeert.
Opvallend is, dat Rusland in de
meeste gevallen eerst reageert, als
zijn eigen positie in het geding
komt Zeer opvallend was dit in de
jongste Uno-vergadering. Eerst toen
Iran de kwestie Azerbeidsjan had
opgeworpen, kwamen de Russen en
hun satellieten met Griekenland,
Indonesië en het Poolsche leger van
Anders. Afleidingsmanoeuvre of lou-
ter defensief? Of is de Russische po- j
litiek doelbewust anti-Engelsch? Ook i
als men op de eerste vraag niet da-
delijk een antwoord geeft, kan men
de tweede met een „ja" beantwoor
den. De strijd gaat om Griekenland,
om Turkije, om Voor-Azië, om Suez,
om Tripoli, om Gibraltar. Dit voor
terrein van Engeland en daarom ook
van Amerika: de Middellandsche
Zee. is ten slotte ook het voorterrein
van Rusland. Engeland heeft daar
zijn steunpunten Rusland begeert ze;
wie ze heeft, bezit de macht; de
macht om aan te vallen, maar ook
de macht om zich te verdedigen. Dat
lijkt ons voorloopig de kardinale
kwestie; en daarover moet een vre
delievend compromis tot stand wor-
den gebracht, wtfl Europa, wil de
wereld vrede krijgen
In het tijdvak van 13 t/m. 23
Maart dienen de bezitters van de
bonkaart „T 509" en „T 505" den
daarop voorkomenden bon 50 in
te leveren bij den brandstoften-
handelaar, bij wien zij als klant
staan ingeschreven
Op dezer; Don, welke als laatste
voor het stookseizoen 1945—1946
is aangewezen, zal zoo spoedig
mogelijke, d.w.z. zoodra de handel
hierop is bevoorraad, een eenheid
vaste brandstof worden afgeleverd
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de handel aan de uitvoering
van bestellingen op de vroeger
aangewezen bonnen 47 en 48 voor
rang dient te verleenen.
Aangezien te zijner tijd voor het
verkrijgen van een nieuwe brand-
stoffenkaart voor het stookseizoen
19461947 de oude brandstoffen-
kaart „T 509' of „T 505" met den
zich daarop nog bevindenden bon
49 moet worden overgelegd, dienen
laatstgenoemde kaarten zorgvuldig
te worden bewaard.
Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong te Deventer, waar
hij het congres bijwoonde van den A.B.T.B.. Z. Em.
verlaat het vergaderingsgebouw.
De nieuwe Belgische minister
president Spaak heeft de namen
van nog drie ontbrekende nieuwe
ministers bekend gemaakt. Het
zijn: Craybecks (soc.). koloniën;
Wauters. landbouw; Van Benden,
volksgezondheid. De portefeuille
voor de nationale defensie is nog
onbezet
Onze Brusselsche correspondent
meldt ons;
Ofschoon de regeering-Spaak nog
met voltallig is, immers er is nog
geen titularis voor het departement
n^5istS^sver^edlein®' zullen de
den prins to ^nden van
lijken eed afleggen*" gT°ndwette
De openbare oomie ie
r met zi'T> homCn
socialistische regeering,
met extra-parlémentaire leden die
voor de gelegenheid neutralen Wor
den genoemd, een reus op leemen
voeten in het leven heeft geroepen
en dat niet veel stooten van de
oppositie zullen noodig zijn, ooi
hem omver te werpen.
De Pransche minister van bui-
tenlandsche zaken, Bidault heeft
aan de Engelsohe en Amerlkaan-
sche ambassadeurs te Parijs een
nieuwe nota overhandigd over de
Spaansche kwestie. In antwoord
op de eerste Pransche nota hadden
de Britsche en de Amerikaansche
regeeringen geantwoord, dat naar
hun meening de Spaansche kwestie
niet tn het kader van de be
palingen van het handvest van de
nÜ(2enigde v°lken door den veilig-
dsraad kon worden behandeld,
te beS!Slwe Pransche nou tracht
deeel?,^- dat het B«ral wel
Thans verluidt, dat de offi-
cieele besprekingen lusschen dr.
Van Mook en Sjahrir reeds he
den. Woensdag, in den laten na
middag in de ambassade van
Sir Archibald Clark Kerr zou
den beginnen. Sir Archibald zou
bij de discussies tegenwoordig
zijn.
Men mag intusschen aannemen,
dat Sjahrir wel zal hebben inge
zien, dat zijn voorstelling van za
ken in zijn protest tegen de aan
komst van Ned. troepen, inge
diend bij den Britschen opperbe
velhebber op Java, als zouden aan
het zenden van deze versterkin
gen „vijandige bedoelingen" ten
grondslag liggen, onjuist is. Op 18
Februari j.l. heeft de heer van
Kleffens in den veiligheidsraad
uiteengezet, dat het voorstel, om
Nederlandsche troepen naar Ned.-
Indië te zenden, de aflossing van
de Britsche troepen, die daar
momenteel aanwezig zijn, ten doel
had. Voorts verklaarde mi. van
Een dubbeltje kan vreemd rolen. In
de oorlogsjaren heeft het meer ge
hangen dan gerold. We bedoelen
natuurlijk het onvervalschte zilveren
dubbeltje met de beeltenis van HM.
de Koningin en niet het zinken sur-
rogaat-geldstuk. Het kleine nietige
zilveren muntje werd ineens verhe
ven tot een kostbaar sieraad in den
vorm van een collier of met meer
tezamen gesmeed tot een bevalligen
armbanid In het Zuiden werd kort
na de bevrijding wat zilvergeld in
circulatie gebracht, maar men was
er zoo begeerig naar, speciaal om
het tot sier-voorwerpen te verwer
ken. dat er spoedig nog maar weinig
van in omloop was
Nu will men ons Indië van zilveren
munten voorzien, maar ook hier
zullen deze geldstukken, mede in
verband met den hoogen prijs van
het zilver, als sneeuw voor de zon
verdwijnen Zoo meende dr. Van
Hengel, dé rijksnuintmeester, bij
wien wtj over het voornemen der
regeering ons licht opstaken. In
Indië is men bovendien altijd bijzon
der aan de zilveren dubbeltjes en
kwartjes gehecht geweest, zoodat
de kans groot is, dat degenen die ze
bewaren, er zeer zuinig op zijn om
dat de voorraad beperkt is. Zij zijn
er echter en nu er vraag naar be
staat, was er geen enkele reden om
deze zilveren munten, die in Ame
rika voor Indië tot een zeer belang
rijk bedrag besteld waren, niet in
circulatie te brengen. Een deel er
van was reeds in Indië gearriveerd
toen de oorlog met Japan uitbrak, en
is vermoedelijk mee naar Australië
genomen.
Kort geleden is de faibrlcage van
z. Ulry eren munten tn Amerika ten
behoeve van de Ned. regeering stop
gezet, d'aar het de bedoeling is uit het
nesteerend zilver op de rijksmunt in
Utrecht zelf mun<t te slaan. Over
een verscheping van dit zilver is
nog niets bekend en de heer Van
Hengel kon ons evenmin zeggen,
wanneer in ons land weer nieuwe
zilveren geldstukken in omloop wor
den gebracht. In Den Haag is daar
omtrent nog geen enkele beslissing
genomen en ae commissie, die met
het oog op de herziening van het
muntwezen werd ingesteld, is het
vraagstuk yverig aan het bestudee-
ren. Momenteel wordt er in het ge
heel geen muntgeld gemaakt.
Na de geldzuivering is er bjj de
rijksmunt een groote hoeveelheid
zinken geild teruggekomen, waaruit
men rijkelijk kan putten om aan de
bestaande vraag naar wisselgeld,
welke nu weer wat grooter is, te
voldoen
De minister van landbouw heeft de
volgende prijzen vastgesteld: suiker
bieten I 37,50 per 1000 kg (J 30.
cichorei J 47.50 per 1000 kg (I 40.
karwijzaad I 70.per 100 kg (J 40.
bruin mosterdaaad I 80.— per 100 kg
(I 70.geel mosterdzaad J 40.per
loo kg (I 40.koolzaad I 45.per
100 kg (f *45.blauwmaanzaad I 85.—
per 100 kg (I 85.—). De tusschen haak
jes vermelde prijzen zijn de richt
prijzen voor de desbetreffende pro
ducten van den oogst 1945.
De overheid zal er voorts naar
streven te bereiken, dat de prijzen
voor de tarwe van den oogst 1946
gemiddeld niet lager zullen 3jn dan
voor de gerst.
Kleffens te kunnen beloven, dat
deze troepen evenmin zouden
worden gebruikt tegen dat deel
van de nationalistische beweging,
dat te goeder trouw was, als de
troepen, welke reeds op Java
waren, doch slechts tegen „we-
derspannige elementen en struik-
roovers", indien dit noodzakelijk
was.
De convooien naar Bandoeng.
Onder de voortdurende bescher
ming uit de lucht door Mosquito's
en Thunderbolts vorderen de con
vooien langs den weg naar Ban
doeng langzaam. Luchtactie was
niet noodig, aldus een officieele
verklaring.
De laatste iuchtverkenning wijst
uit, dat de voornaamste aanvoer-
kolonne tusschen Soekaboemi en
Tjiandoer stils* aal. Zij wacht
blijkbaar op de tankkolonne, die
thans nog te Soekaboemi verblijft.
Naar gemeld wordt, zal de ko-
lonne met herstelgoederen, welke
uit Bandoeng komt om de twee
andere kolonnes t,e ontmoeten,
zich langzaam Oostwaarts door
Tjiandoer begeven en eenige van
haar Shermantanks schijnen con
tact met de hoofdkolonne te heb
ben gehad
Toen een van deze tanks een
brug overstak, stortte een deel
van de brug in en de tank viel te
pletter. Een andere tank werd bij
Soekaboemi buiten gevecht ge
steld Een Dakota liet daarop per
parachute reserve-onderdeelen
neer, terwijl andere Dakota's nog
levensmiddelen en munitie om
laag wierpen.
Hoe Menado „capituleerde".
Over het einde der muiterij te
Menado zijn nog de volgende bij
zonderheden bekend geworden:
De leiders der rebellen, de ser
geants Tauloe, Bisnan en Wuisan,
die zichzelf tot resp, kolonel, ma
joor en kapitein gemaakt hadden,
werden op 11 Maart om één uur
in den middag door hun eigen
manschappen gearresteerd en
naar Hr. Ms. „Piet Hein" gevoerd
Hierna kwamen drie pelotons uit
de bemanning van het schip, vol
ledig bewapend en met de Neder
landsche vlag voorop, aan land.
Daarop marcheerden zij dwars
door de stad naar de kazernes om
het bevel daarover op zich te ne
men. Zij werden met zeer groot
enthousiasme verwelkomd.
Pamfletten -net een boodschap
van Koningin Wilhelmina tot de
„twaalfde Provincie" werden on
der de bevolking verspreid.
A.s. marinierstransporten.
De mariniersbrigade waarvan
zich op het oogeniblik 4000 man in
Indonesië bevinden, zal binnenkort
met 1500 man worden versterkt.
Deze 1500 man zullen in drie ver
schepingen naar Indië worden
overgebracht. Het eerste transport
omvat 800 man, die den overtocht
Eindelijk, eindelijk. De optiek,
die in een noodtoestand verkeerde
en bijgevolg ook kippig Nederland
zal een klein kansje krijgen.
Meneer Siewers van ihet Rij ka-
bureau voor Genees- en Verband
middelen heeft een heele speech
gehouden over het briüenvraag-
stuk. Voor den oorlog waren ws
voor 95 pet. afhankelijk van den
invoer uit het buitenland. Thans
heeft dit buitenland zelf nog zoo'tt
achterstand in te halen, dat van
import nog maar in matige mate
sprake kan zijn. De toestand is
nu zoo, dat de eerste kleine zen
dingen monturen, glazen en
dubbel-focus-mater; aal uit Frank
rijk zijn aangekomen. Ook Enge
land en Tsjecho-Slowakije leveren
op bescheiden schaal monturen en
materiaal voor onze slijperijen,
terwijl Zwitserland en de Ver.
Staten ons zullen gaan leveren.
Van een geregelden aanvoer zal
echter wel pas midden zomer 194S
kunnen worden gesproken
Men zou zoo zeggen: ziender-
oogen gaan we vooruit. Of echter
de zienersblik van den heer
Siewers juist is zullen de feiten
moeten uitwijzen. Ik wil daarmee
de zaken niet door een zwarten
bril bekijken, doch gezien de om
standigheden van het oogeniblik
waag ik het te betwijfelen, of de
zienswijze wel juist is. Deskundige
aankoop is in ieder geval ge-
wenscht. Anders gaat het zooals
bij andere artikelen is voorge
komen, dat we monturen krijgen
zonder glazen en glazen, waarop
geen enkel montuur is berekend.
Overigens verheugt het me
uitermate, dat het brillenvraagstuk
nu eens goed wordt aangepakt.
Want er zijn nog hoopen Neder
landers, die bijziende lijk" u
kan nog zooveel argument-
voeren, men loopt met open ckj„-u
de gevaren tegemoet, totdat het
vaak te laat is. Er loopen men
schep rond met een E. V. C.-
montuur op, wien men niet aan
het verstand kan brengen, dat zij
verkeerde glazen dragen met de
kans, dat ze over een poosje de
„waarheid" heelemaal niet meer
kunnen onderscheiden.
Er wandelen menschen langs
den politieken weg met rose glazen.
Zij zeggen, dat zij nu goed zien.
In de meeste gevallen zijn het m.i.
lieden, die nog nooit een echt
Roomsch montuur hebben gedra
gen. Dan is er nog een stel, dat
jaren lang een Duitsche bril met
of zonder glazen droeg, als het
maar Duitsch was. Deze groep
heeft nog dringender behoefte aan
een nieuw montuur. Hoe het moet
gaan met hen, die op het oogen-
blik geen sociale A van een econo
mische B kunnen onderschei-den.
is me tenslote ook nog een raadsel.
De autoriteiten hopen, tegen het
einde van dezen zomer te kunnen
zeggen: „Nederland ziet weer
beter" of nog liever: „Nederland
ziet weer goed."
Dat k&n, dat kin. Want in ieder
geval hebben we dan een paar ver
kiezingen echter den rug. Het
gezwam van vele politieke tinne
gieters hangt me al lang de keel
uit.
HENK VAN DIER MAZE.
6Y .WH
19. Omdat D'ik niets vond ging
hij maair naar h<uis. Hot was onder
wijl donker geworden, en hij reed
op zijn gemak. Even later ver
dween hij in de huisdeur.
Na eenige momenten ging die
zelfde deun- weer open en een
dikke man verliet het huis. Wat
een nare man was dat. hert leek
wel. of hij een meisjesmut® ophad,
maar het was zéker een man, want
hij rookte een pijp.
De gedaamte houdrt nu een taxi
aan. Hij stapt ta en zegt Iets tegen
den chauffeur, enzzzzzzt, daar
rijden se die donkerte tegemoet.
met de „Boissevain" zullen maken.
Of het vertrek van deze manschap
pen op 20 of 21 Maart zal plaats
hebben, ligt aan de snelheid, waar
mede de reparaties, die de „Bois
sevain" op het oogenblik onder
gaat, worden uitgevoerd. De beide
andere transporten zullen vermoe
delijk in April volgen
Onrust te Merauk®
Van Merauke (Zuidelijk Nieuw».
Guinea) wordt uit betrouwbare bron
gemeld, dat de toestand gespannen
is, als gevolg van de activiteit van
aanhangers van de Indonesische on»
afhankelijkheidsbeweging (hoofdza»
kelijk Heiho's en leden van vroegere
door de Japanneezen in het leven
geroepen organisaties).
Tot Dinsdagmiddag waren van 229
van de 427 gemeenten de uitslagen
der verkiezingen bekend. De partij
van minister-president De Gasperi,
die van de christelijk-democraten,
had de leiding in 106 gemeenten.
het communistisch-socialistische blok
in 83, onafhankelijken 18, liberalen
10 republikeinen 5, arbeiders-de
mocraten 4, „Uomoqualunque 2 en
de democratische partij 1.
Volgens den burgemeester van
Milaan zou de kardinaal-aartsbis
schop van Milaan, mgr. Schuster,
niet aan de stemming kunnen deel
nemen, omdat hij burger van Vató
caanstad zou zijn. De minister van
binnenlandsche zaken heeft hierom
trent echter bepaald, dat alleen de
kardinalen, die deel uitmaken van
de Curie te Rome, als burgers van
den Vaticaanschen staat
worden beschouwd.
