Nederlandsch feest in Zweden
De bonnenlijst van de week
Franklin Delano Roosevelt
i
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
DIK TER BUIK neemt maatregelen
II
DE GRONDLEGGER
van óe overwinning
Groot staatsman en
groot mensch
Bi-oodbonnen in Engeland
Nationalisatie in België
De a.s. feesten te
Fatima
De Duitsche moorden op
Britsche officieren
23V2 millioen Japanners
stemden
Weer godsdienstonderwijs
Berlijn
in
Canada naar contact met
H. Stoel?
NIEUWS OVER DE
RANTSOEN BONN EN
B'dam Giro 9095
Directeur:
joh. Kuijpers
Hoofdred.Mgr
Dr. J. Witlox.
Alg. Redacteur!
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C. N.V.
Uitg. v.d, Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DONDERDAG H APRIL 1946
68sie JAARGANG No. 19984
tbormementspl
f 3.25 p. kwart
11.10 p.maand
0.26 p. week
Tijd. adres
Broersvest 8 A
Tel. 68804
AdVertentiën
15 ets p. mm.
Ontroering en ontsteltenis greep
ieaer aan, die in de vroege och
tenduren van den 12den April van 't
vorig jaar, in een verborgen hoekje
van zijn huis naar de verboden ra
dio luisterend, het rouwoericht
vernam,, dat de groote president
der Vereenigde Staten, Franklin
Delano Roosevelt, in den afg aioo
pen nacht plotseling te Warm
Springs was overleden.
Zeker, men wist op datzelfde
oogenblik, dat dit verscheiden den
snel naderenden volledigen onder
gang van nazi-Duitschland niet zou
vertragen; maar juist, wijl de eind
overwinning nog slechts een kwes
tie van dagen was, had ieder het
den man, die de grondslagen van
dezen triomf had gelegd, zoo gaar
ne gegund, dat hij de bekroning
van zijn werk had mogen aan
schouwen.
Men verkleint de verdiensten
van Churchill en Stalin voor de
groote zegepraal der geallieerden
In Europa niet, als men Roosevelt
den grondlegger van de overwin
ning noemt. Reeds lang vóór 1939
had hij de gevaren van het Duit-
sche nationaal-socialisme voor de
geheele wereld doorschouwd; met
de hem ingeboren vrijmoedigheid,
maar tevens met de charme, welke
van zijn energieke persoonlijkheid
President Roosevelt
uitging, had hij een kruistocht voor
democratie en beschaving gepre
dikt. Misschien had zijn woord die
per indruk gemaakt op Europa dan
op zijn eigen volk: ginds over den
breeden oceaan voelde men de be
dreiging met zoo van nabij. Maar
hij bereidde ook in de Vereenigde
Staten het terrein voor.
In de eerste twee oorlogsjaren
scheen Amerika slechts één doei te
hebben: buiten den oorlog te blij
ven. Maar de geniale leiding van
Roosevelt waakte er voor, dat En
geland van deze houding e.enig mi
litair nadeel zou lijden. De presi
dent der Vereenigde Staten is geen
dictator, die kan decreteeren, wat
hij wil; maar hij is in den wer-
kelijken en waren zin van het
woord een leider van zijn volk.
Roosevelt begreep dit, en handelde
er naar, ook in dagen, dat Europa
aan den rand van den afgrond
scheen te staan. Zijn leen- en
pachtwet heeft Engeland en later
ook de geallieerde strijders over de
financieete moeilijkheden van de
oorlogvoering heen geholpen; en
tipen eindelijk Hitler in zijn waan
zin ook den Vereenigdea Staten
Na
heett speciale kabinetszitting
over te Bt regeering aangeboden
van broSan tot het rantsoeneeren
eveneens Wanneer de Ver. St. dit
ring tev^Ien doen. De Br. regee-
andere mam bereid op dit gebied
ook de Ver Srielen te nemen, die
teneinde het, h willen aanvaarden,
de vofedseicrisiS rtIcI te bieden aan
beschreef als een de heer Atüee
geschiedenis grootste der
ffjdastappen zijn
special kennis reeee"ng nadat
UNRRA-landen, w£,a^de
andere deelen der J;StliÈ en
pen. hebben. De Amer -1® kl«n-
heeft nog niet officieel èeamwSSg
of gereageerd op het Br. aant>o<L
«*u Bedgië zijn wetsvoorstellen ln-
.houdende oprichting van
den oorlog verklaarde, had Roose
velt zijn volk bereid en gereed ge
maakt om den strijd tot het bittere
einde, dat voor Amerika niets an
ders kon zijn dan een overweldi
gende zegepraal, te voeren.
Het geheele Amerikaansche volk
vertoonde toen de karakteristieke
eigenschappen welke we in presi
dent Roosevelt, den gabrokene
naar het lichaam maar den sterke
in den geest, in zoo hooge mate
bewonderden: onbuigzame energie,
moed en doodsverachting, onuit
puttelijk talent om steeds nieuwe
methoden te vinden en hulpbron
nen aan te boren, en een bijna on
bewuste edelmoedigheid naars felle
zelfkritiek. Temperamentvol en
toch koel berekenend heeft Roose
velt de aanvankelijke tegenslagen
geincasseerd; zij waren slechts een
aansporing te meer tot nieuwe
krachtsinspanning. In de vele rede
voeringen en documenten van
Roosevelt hebben we nooit, zelfs
geen indirect spoor van ontmoedi
ging kunnen bespeuren. Van de
catastrofe van Pearl Harbour naar
de V. E. en V.J .-dagen loopt één
ononderbroken, steeds rechte lijn
naar de overwinning. Noord-Afrika,
Sicilië, Italië, Normandië Rema-
gen, het zijn etappen, welke het
leger aflegde. Maar het strategische
p+ i Pte in de geesten der groote
staatslieden en generaals; onder de
grooten wa<? Ronpp^elt n.
grootsten
Een groot staatsman, een groot
mensch ook. Onlangs verklaarde
mevr. Roosevelt; „mijn man had de
bijzondere gave bezorgd te zijn
voor het volk; het volk van elk
soort en uit elk deel der wereld".
Naar den gewonen man ging zijn
voorliefde dat heeft hij practisch
gedurende zijn langdurig presi
dentschap getoond, in zijn strijd
egen het onbarmhartige grootka
pitalisme voor een betere sociale
samenleving. Daarom rouwde zijn
geheele volk, en allen voor wie hij
streed bij zijn onverwacht heen
gaan; daarom blijft zijn nagedach
tenis onbesmet voortleve.n. En ais
af t,jden terugkeeren en men
zich dieper op het verleden kan
bezinnen, zullen monumenten tot
zijn eer worden opgericht. Maar
het heerlijkste monument zal in de
harten der menschen zijn gegrond
vest
Mef min.-pres. Schermerhorn poseeren de Indonesische ministers op
terras van het Huberlusslot. V.l.n.r. Soedarsono. Soewardi, Pringodigdo.
Schermerhorn, Sverio Sanlosso.
"X
Naar uit Vaticaanstad wordt ge
meld, zal kardinaal Masella, de
vroegere nuntius te Rio de Ja
neiro, op 13 Mei a.s. te Fatima als
pauselijk legaat de plechtige vle-
ring van het derde eeuwfeest van
de toewijding van Portugal aan
de H. Maagd bij wonen-
Ter gelegenheid van deze plech
tigheid zal de door de oorlogs
omstandigheden uitgestelde kro
ning van het beeld van Maria
plaats hebben, welke plechtigheid
door naar schatting honderddui
zend jonge mannen zal worden
bijgewoond.
Generaal Westhoff, eertijds hoofd
van de Duitache organisatie voor
krijgsgevangenen, deelde voor het
tribunaal te Neurenberg mede, dat
„de hel los was" na het dooden en
cretmeeren van 50 R.A.F.-officieren
in 1944, welke officieren getracht
hadden te ontvluchten. Getuige
zeide, dat hij van deze moorden
via Zwitserland, de beschermende
mogendheid, voor het eerst hoor
de. Hij gaf een overzicht van een
bespreking met beschuldigde Wil
helm Keitel over deze aangelegen
heid. Keitel zeide hem, dat, het lot
van de krijgsgevangenen voor hem
een zaak van geen belang was.
Van onzen redacteur). aan zes werken van Rembrandt.
I Sasfkia Hendrickje Stoffels, Claudius
STOCKHOLM» 10 April 1946. I Civilis, de Heilige Anasfasius en por-
Zweedsche pers ls vandaag aan een oude vrouw en een
.e tweede bladzijde van het Konink
lijk familie-album. Het is Prinses
o-ud! man.
Prins Bemhard zagen wij herhaal-
Juliana en Prins Bernhard wat die
klok slaat. Zij hebben de harten der
journalisten door hun eenvoudige
hartelijkheid gestolen. Zij zijn en
blijven zich zelf als menschen en
vorsten. De overgang van officieel
naar niet-officieel is natuurlijk en
ongekunsteld. Gisteren is Prinses
Juliana incognito aan het winkelen
geweest. De afwerking van het otffi-
cieele program is een enorme licha
melijke prestatie, die algemeen be
wonderd wordft. Vandaag bezoekt
Prins Bernhard de bereden konink
lijke lijfwacht en Donderdag woont
hij een demonstratie van de Zweed
sche dluchtmacht bij; hij zal van de
gelegenheid gebruik maken zelf de
Zweedsche machines te probe eren.
Niettegenstaande de uiterst ver
moeiende dagen behoudt het Prinse
lijk Paar zijn goed humeur; zij
doorstaan die vermoeienissen en de
honderden blitzlieht-aanvallen der
persfotografen met glans.
Hedenavond is het galaconcert van
het Conce r tgebouw-o rk-e st in de
opera, dat van het begin tot het
einde door de Zweedsche radio wordt
uitgezonden.
Alles bjj elkaar lijkt het wol een
groot Nederlandsch feest voor heel
Zweden.
Bezoek aan de Van Gogh-
ten toonstelling.
Prinses Juliana en Prins Bernhard
vergezeld van den Kroonprins en de
Kroonprinses, den broer die» Konings
Prins Eu geen, die zelf een bekend
schilder is, en gezant en mevrouw
Texeira de Mattos, benevens het
legatiepersoneel hebben hedenmiddag
een bezoek gebracht aan de Van
Gogh-tentoonstellingDe Zweedsche
studenten met die bekende witte pet
en in rok vormden een eere-escorte.
In deze tentoonstelling zijn ruim
honderd schilderijen» teefceningen en
schetsen van den. grooten Vincent
bijeengebracht. In een eerste vertrek
wordt een grafisch resumé gegeven
van zijn groote perioden Holland
België 16801886, Parijs 1886—1888,
Ar les 18881889 en StremyAnvers
18891890. Verder worden zijn voor
naamste tijdgenooten vermeld.
De rondgang in de eigenlijke expo
sitiezalen geschiedde voor wat de
Prinses betrof, onder leiding van
Prins Eugen, terwijl Prins Bernhard
uitleg kreeg van conservator Wetter-
gren.
Deze expositie werd ingericht in
het kader der steunactie aan Neder
land. Door de directeuren der Stock-
holrasche filialen van de Shell, Phi
lips en Van den Bergh was een borg-
fonds van 50.000 kronen voor haar
welslagen bijeengebracht; het bezoek
was echter dadelijk zoo belangrijk,
dat nu reeds een voor Nederland be
stemd batig saldo van 50.000 kronen
werd bereikt.
Na de Van Gogh-afdeeling door
wandelden de hooge gasten ook de
andere zalen, waar de Prinses vooral
aandacht wijdde aan enkele Holland-
sche oude meesters Hals, Van Zoyen,
Mors van de Cape 11e en bijzonder
de-lijk met den Kroonprins stilstaan
bij schilderden van oude Zweedsche
meesters, die tafereelen uit 's lands
dynastieke geschiedenis voorstelden
en waarvan de beteekenis hem door
den Kroonprins werd uitgelegd.
Bij het verlaten van de tentoon
stelling onderhield Prinses Juliana
zich even met een dame in Volen-
dammer kleederdracht die houten
Hollandsche poppetjes verkocht voor
het steunfonds aan Nederland, dat
hiermede reeds 150.000 kronen heeft
opgehaald De Prinses kocht een paar
dezer poppetjes en wensehte de ver
koopster verder succes.
Toen Juliana en Bernhard het
museum verlieten, alweer hartelijk
toegejuicht, had de zon even moeten
plaats maken voor een Aprilsche
sneeuwbui, welke echter spoedig
daarna op haar beurt weer door een
stralende zon werd verdreven.
De lunch werd ditmaal gebruikt
bij den Erfprins Gustaaf Adolf en
Prinses Sibylla op het Haga-slot en
het intiem avondmaal in het Konink
lijk Paleis» waarna de hooge perso
naliteiten zich gereedmaakten om in
het opera-gebouw het galaconcert
van het Amsterdamsdhe Concertge
bouw-orkest te gaan bijwonen.
De Nederlandsche journalisten wa»
ren samen met den concertgebouw-
dirigent en mevrouw van Beinum
vanmiddag bij een lunch de gasten
van onzen gezant, Jhr. Texeira de
Mattos in diens privé-woning.
iee#
In Japan zijn Woensdag algemei
ne verkiezingen gehouden. Ni
raming heeft 65 procent van
kiezerscorps zijn stem uitgebracht
Vooral de vrouwen hebben hierin
een groot aandeel gehad.
De stemming had plaats ondeii
toezicht van geallieerde bezettings
troepen. Generaal Mac Arthur had
er speciale aandacht aan geschoa»
ken, dat er geen druk op de kie*
zers van de zijde van grootgronct*
bezitters en fabrikanten zou wo>
den uitgeoefend.
De einduitslag zal vermoedelijk
pas over eenige dagen bekend zijn;
Het aantal stemgerechtigde kie
zers bedroeg 36 millioen, die dé
466 leden van den nieuwen Japan-,
schen rijksdag moesten kiezen.
Onder de eersten, die te Tokio
zijn stem uitbracht, was barort
Matsoedeiro, de minister der kei
zerlijke hofliouding, die in de rij
voor het stembureau stond gelijk
met tuinknechts en andere leden
van het paleispersoneel.
Het aantal vrouwen te Toikio»
dat aan de stemmingen deelnam,
was boven verwachting groot.
Drieenvijftig procent der stemge
rechtigden zijn vrouwen. Men
meent te hebben waargenomen»
dat de vrouwen te Tokio bij voori
keur op socialistische en commu-i
nistische candidaten stemden.
De geallieerde strijdkrachten
hebben in Berlijn de mogelijkheid
geopend voor een herleving van
de godsdienstuitingen, meldt A.P.
Het geall. opperbevel heeft het
Berlijnsche stadsbestuur instruc
ties gegeven, dat zij 't godsdienst
onderwijs aan schoolkinderen moe
ten toestaan, indien de ouders er
om verzochten. Het godsdienston
derwijs zal gegeven worden tij
dens de schooluren. De godsdienst
leeraren zullen gekozen worden
uit de geestelijkheid.
In de wetgevende vergadering
van Quebec is unaniem een motie
aangenomen tot het vaststellen
van een Canadeesche ambassade
bij het Vaticaan.
Besloten werd een copie van de
motie aan den Canaeeschen pre
mier Mackenzie te zenden.
676 algemeen: 100 gram gedr. zuid.
vruchten
675 algemeen: 250 gram boter
674 algemeen: 125 gram margarine
673 algemeen: 100 gram kaas
Met Ingang van morgen ztjn de D 37, D 38 reserve: 400 gram brood
volgende bonnen aangewezen: E37 reserve: 500 gram rijst of kin-
derm eel
BONKAARTEN KA, KB, KC 604:
BONKAARTEN LD, LE 604
173 t/m 178 algemeen: 800 gram brood
179 algemeen: 200 gram bloem. 607, 608, 609 vleesch: 100 gram vleesch
180 algemeen; 100 gram gedr. zuid- 603 aardappelen: 1 kg aardappelen
vruchten. D 25, E 25 melk: 6 liter melk
181 algemeen: 400 gram suiker.
182 algemeen: 250 gram margarine.
183 algemeen: 125 gram margarine.
184 algemeen: 100 gram vet.
185 algemeen: 150 gram kaas.
B 38 reserve; 1600 gram brood.
C 38 reserve: 800 gram brood.
B 39 reserve: 2 kg. aardappelen.
BONKAARTEN LA, LB, LC 604:
107, 108, 109 vleesch: 100 gram vleesch
110 vleesch: 200 gram vleesch.
103 aardappelen. 2 kg. aardappelen.
A 25 melk: 2 Liter melk.
B 25. C 25 melk: 3tè Liter melk.
BONKAARTEN KD, KE 604:
679, 680 algemeen: 800 gram brood
678 algemeen: 200 gram bloem
677 algemeen: 500 gram suiker
Bonapndi^"3«atonale mljnmaat-
fabrtcSd^ it nationalisatie van de
vratpeneh <2? handel in vuur-
nationaUaoS. ammunitie en van de
dar electriseho gen-
V:
TABAKSKAARTEN ENZ.
T 23] 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-cigaretten)
V23: 100 gram chocolade of suiker.
werken
X 23: 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-cigaretten)
Voor de week van 21 t/m 27 April
zullen nog bonnen worden aange
wezen voor melk, aardappelen, jam.
cacao, tabak, versnaperingen, lucifers
en zachte zeep.
Nieuwe rantsoenbonnen.
Met ingang van 13 April worden
nieuwe rantsoenbonnen voor voe-
dings- en genotmiddelen in gebruik
genomen. Ze zijn rose van kleur, de
tekst is in roode, zwarte of blauwe
letter uitgevoerd en bestaat uit een
aanduiding' van bet artikel, de hoe
veelheid en het artikelnummer voor
afgegaan door de letter C.
Op denzelfden datum zullen ook
nieuwe toeslagkaarten voor bijzon-
deren arbeid en voor a.s. en jonge
moeders in omloop komen
De thans in omloop zijode rant,
soenbonnen en bonnen der oude toe
slagkaarten blijven t/m. 11 Mei gel
dig. de wisselbonnen blijven ook na
dien datum geldig Eveneens bibven
geldig de rantsoenbonnen artikel K
(schoenen voor gerepatrieerden uit
Ned.-Indië), de rantsoenbonnen ar
tikel A bi rantsoen huishoudzeep),
de rantsoenbonnen artikel AA
(sohoenreparatie bijx. gevallen), de
rantsoenbonnen voor petroleum, voor
ltinolïe en voor terpentijn.
Consumptie-lis.
tooid Iha<datsW,niï^-z^n werk vol-
dadït hij, ,dat ia^iJerug- »Ahav
mi nog afrefkeneï,
men commissaris, ma£ diT^fe
niet vee4 moeite geven". J
atnrnida onderwijl afc een
orkaan bet dek op, met in zijn
hand een pistool als een kanon.
„Hij zou den boef wel krijgen".
Dat dit echter niet zoo gemakke
lijk zou gaan, had hij ook niet
voonua* kunnen weten.
zullen de toewijzingen
ter ten o*.
Voorloopig zuil
voor melkpoeder en suiker
zijn groote verwondering hoeve va*, de consumptie-ijsbereiding
6 30 pet. van den omzet in het basis-
stond hij eensklaps voor een be- jaar 1941 bedragen In den loop van
paald lidhaamsgedeelte van den gron^t^mjmsitief^ulWraaWt8 wor^
Tot
gezodhten boef. „Handen omhoog", den of dc^ toewijzingen
schreeuwde hü, jst ik sabietl"
opgevoerd kunnen worden
de jaren na l»4l.
V
