DE ARBEIDERS
en de verkiezingen
ONS IS NIETS TE DOL"
Een eeuw Dominicanessen in
Schiedam
Weerbericht
st udutoir »t.M°jasasi.de
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ZATERDAG 13 APRIL 1946
PAGINA 3
Geen moeilijke keuze
Samenwerking met de
P. v. d. A. spreekt niet
vanzelf
„De Waarheid
een „staatsgreep"
Jubileum l |^q
mp
Haar werk tot heil
van de zielen
GROOTE BRAND
Graanelevator vernield
BIOSCOPEN
Passage
Monopole
Burgerlijke Stand
SPORTVARIA
Nederlandsche studenten
zwemmen in België
De zaal van den R.K. Volksbond
was zeer matig bezet, ook al waren
sile leden van den bond persoon
lijk aangeschreven. Catastrophaal
is dit niet, de katholieken zullen
toch wel juist stemmen. Ergerlijk
is het echter, dat de moeite niet
wordt genomen zich op de hoogte
te stellen van den kapitalen inzet,
waarom het bij dezen verkiezings
strijd gaat. Was misschien de naam
van den spreker niet bekend ge
noeg, de thuisblijvers kunnen het
gemis van zijn rustig, zakelijk en
duidelijk betoog helaas niet meer
goed maken.
Ir. Dr. van Staay begon, na het
kor.e openingswoord van den «heer
W. Kloppers, met enkele jeugd
herinneringen op te halen over
zijn schooltijd als Rotterdammer te
Schiedam bij de broeders op de
Warande. Dat was de eerste rede
van zijn blijdschap om in Schie
dam te kunnen spreken.
De tweede was het feit, dat hij
voor Katholieke arbeiders sprak,
menschen, voor wie hij in den loop
van zijn practijk groote bewonde
ring had gekregen door nun begin
selvastheid hun gedisciplineerd op-
'treden en hun gematigdheid bij
een sterk vooruitstrevenden aard.
Spreker zal een algemeen ge
S'.prek over politiek houden. Al
leen de mogelijkheid daartoe zegt
ons al genoeg van herwonnen vrij
beid. na zwaar leed. Politiek heeft
een kwaden naam. Ook al is haar
eigenlijke doel„behartiging van
het algemeen welzijn" zeer mooi
^^erheven. haar werk is.men-
Wnrd^nrk en fouténrijk
nersnnnink alëemeen welzijn door
persoonlijke en partijbelangen
v?a ,op, den achtergrond gesteld
of zelfs totaal verdrongen, we moe
ten niettemin meedoen omdat an
deren zich niet afzijdig'zul'en hou
den.
,Ioe moeten we aan politiek
doen Toen in den oorlog schijn
baar onverwoestbare scheidsmuren
werden omvergehaald, scheen een
hernieuwd partijstelsel een aan
fluiting van de gewonnen saamho
righeid. Geen R.KS.P. meer, was
"o ®pJekers meening.
mHandeU dan de N.V.B.
öroote huiip voor het politieke
gesprek. Zij was een praohtfemacL
del om het politiek luchtledig te
vullen. Overigens was er voor de
katholieken weinig te doen. Alle
oude partijen herrezen weer. o.a.
de S.D.A.P., die een nieuwe par
tijformatie in het geheel niet noo-
dig vond, omdat alle vooruitstre
vende elementen wel bij haar te
recht konden! In dien tijd begon
de R K.S.P. zich zoekend en tas
tend een weg uit haar schuilhoek
te banen. „Vernieuwing en ver
jonging", eerste stadium, nog geen
zelfstandig electoraal optreden.
Katb. Centrum voor Staatkundige
Vorming, tweede stadium, studie
voo-r alles noodig. Advies tot
zelfstandig dectoraal optreden,
derde stadium, de partij is j,n ds'
openbaarheid. Naamsverandering
Kath. Volks Partij, laatste stadium.
Verjonging e.n vernieuwing moe
ten in 'den naam tot uiting komen,
®ok ui et-Katholieken kunnen toe
treden.
We hebben dus een eigen Kath.
Va tl ij. Welke keuze rest? De Prot.
Christelijke partijen konden het
niet overeen fusie eens worden,
}y,el" zal er nauwe samenwerking
°estaan. S.D.A.P., V.D., CDU., gin-
«dn o.p in d-e Partij v. d. Arbeid,
eze Partij kan zich niet stellen
f ee" positief Christelijken grond-
m'aaV ^en behoeft Koos Vorrink
Partij v koren z®0gen, dat er in de
ïne,nin12' Kd Arbeid verschillen van
Ma tthu s::i aS^an over het Neo-
Vreernd
aanvankc]ijk dat ministers, die
°nbeschreven poli
tieke bladen waren, plotseling al
len lid werden van de Partij v. d.
Arbeid
Samenwerking op gemeenschap
pelijk program aldus spreker, werd
door de Partij v. d. Arbeid afge
wezen. Het tegemoetkomend ge
baar van onzen kant had beter
achterwege kunnen blijven. Het
spreekt heelemaal zoo vanzelf niet,
dat wij na de verkiezingen met de
P. v. d. A. zullen samengaan. Er
zijn ook nog andere mogelijkheden
Eveneens een nieuwe verschij
ning in de Partij van de Vrijheid.
Hierin zal een welkome concen
tratie van de liberaal getinte groe-
peeringen tot stand komen. Deze
Partij eischt evenals alle andere
het kenmerk: sociaal vooruitstre-
venr, voor zich» op.
Wat zijn nu de belangrijkste
kwesties, waar het bij deze ver
kiezingen om gaat.
Allereerst om de versterking van
de godsdienstig-zedelijke grond
slagen. waarop ons maatschappelijk
leven is gebouwd.
Ook al moet de staat van direct
ingrijpen in godsdienstige aange
legenheden afzien, dan rusten op
hem toch zware plichten, zooals
het beschermen van het openbare
leven en de publieke zeden. De
echtscheiding moet ongedaan wor
den gemaakt. Het is spreker, als
advokaat. bekend, dat in het
Christelijke Nederland iedereen
binnen 14 dagen in alle vormen ge
scheiden kan zijn. Dat is een schan
daal voor een Christelijke samen
leving en een beleediging van het
katholieke volksdeel.
Het Katholiek Middelbaar Onder
wijs krijgt geen een tsubsidie en
de Katholieke Hoogescholen moe
ten .zich practisch zelf bedruipen.
En dat in dezen lijd van geld
smijterij. die ons brengt op het
tweede actiepunt: Het leggen van
een gezonde financieele basis voor
ons volksbestaan en daaraan ver
bonden sociaal-economische maat
regelen. Wij zullen met groote
moeite de eindjes aan elkaar ge
knoopt krijgen. Alleen de grootst
mogelijke zuinigheid in beheer kan
ons voor den ondergang redden.
Zelfs in onzen rijken tijd is het
niet gebeurd, dat dure conferenties
werden gehouden op landgoederen,
waar speciale dure installaties wer
den aangelegd, alleen om een van
de koslbaorsie parels uit' de Neder-
landsche kroon uit te hakken!
De interneeringskampen kosten
ons het derde deel van een vóór-
oorlogsche begrooting
Vóór alles is noodig, dat het
ambtenarenapparaat drastich wordt
geminiseerd, minstens tot op een
derde, welk deel dan zoo goed ge
salarieerd zal moeten worden, dat
de beste krachten zich in 's lands
dienst stellen.
Spreker gaf enkele voorbeelden
van de houding der ministers. De
Minister van Handel en Nijverheid
vroeg aan de bedrijfsorganisaties
om advies over de beperking van
het ambtenarenapparaat. Een be
drijfsorganisatie was tot de con
clusie gekomen. met volledige
instemming van den bepaalden
ambtenaar, dat een zeker Rijks
bureau volmaakt overbodig was.
Dit werd doorgegeven. Na 3 maan
den komt er een brief van het
Ministerie: „In den bestaanden
toestand zal geen wijziging worden
gebracht". Niemand was in deze
beslissing gekend, er was niet over
gepraat. De minister, de staat, be
schikte. Het is het reinste staats
socialisme!
Ordening moet er komen, maar
niet zooals zij het willen. Wij heb
ben de oudste brieven en onze
ordening wil tot stand komen door
de onderlinge samenwerking van
bedrijfsgenooten, niet door dicta-
uurt van den staat. Beter geen
ordening, dan die van het voor
ontwerp Bedrijfschappen!
Dit alles maakte deel uit, van
het derde punt van actie: ver
drijving van de overheid uit het
maatschappelijke leven.
Tot slot kwam dan de Indische
politiek, waarin allereerst opvalt,
dat geen enkele Katholieke minis
ter eenige medezeggingschap heeft
in de groote beslissingen, die nu
genomen worden!
Het is een onder onsje, waar de
toekomst van ons rijk besproken
wordt met den laatsten groot
collaborateur, die nog op vrije voe
ten rondloopt: Soekarno Men zit
aan één tafel met Sjahrir over de
toekomst van Indonesië te praten,
terwijl deze man in de Communis
ische' „Daily Worker" felle aan
vallen op Nederland doet.
Al deze dingen staan bij de
komende verkiezingen op het spel.
Laten we. aldus spreker, ons hecht
aaneensluiten, laten de arbeiders
hun verantwoordelijkheid beseffen,
opdat bij de komende verkiezingen
dat woord van den grooten Gose-
ling waar zal worden:
Onze eenheid, 's lands kracht.
Deze zinspreuk, door een bekend
communistisch Tweede Kamerlid,
eens uitgesproken, had met alle
recht en reden kunnen staan boven
een snorkend verhaal, dat de Rot-
terdamsche editie van „De Waar
heid" gisterenavond aan de in dit
opzicht toch wel wat gewende
Waarheid-vrienden bracht.
Een zeer duistere organisatie, „De
landsknechten" genaamd, zou in
Rotterdam niets meer of minder
dan een staatsgreep beramen. Ver
schillende bekende en minder be
kende namen van Rotterdamsche
personen werden genoemd. Alle
bijzonderheden schenen den Waar
heid-verslaggever zóó maar in den
schoot geworpen te zijn. Overste
L Koppert zou de leider van deze
organisatie zijn. wapens waren er
in overvloed (voor een rechtgeaard
communist om van te watertan
den!), burgemeester Oud zou in
hechtenis worden genomen, de
politie-corpsen van diverse steden
stonden achter deze beweging,
enfin: het geluk heeft gewild dat
„De Waarheid" er achter kwam.
De regeering wordt nu door dit
blad opgevorderd maatregelen te
nemen
Tot zoover het verhaal van „De
Waarheid."
Veel moeite behoefden we niet
te doen om uit al dezen nonsens,
die wel zeer duidelijk bestemd is
als verkiezingsreclame dienst te
doen. de kerin te halen. Men had
n.l. niets te verbergen en alleen
„De Waarheid" zag spoken, waar
ze niet waren.
n.l.
a an
tag
oe-
£aru-
t net
Medegedeeld door het K.N.M.I
in De Bilt.
Verwachting tot Zondag
avond:
In den ochtend hier en daar
tijdelijk mist of nevel. Overwe
gend droog weer; plaatselijke
wolkenvelden, vooral in het
Noorden des lands. Niet veel
wind.
14 April: zon op 5.45. onder
19.34; maan op 17.21. onder 5.41.
15 April: zon op 5.43. onder
19.36; miaan op 18.31, onder 5.56.
Dinsdag a.s„ hoopt a
Kamp den dag te hPh5er L.
waarop hij 25 jaar onafePKnken,
aan het R.K. onderwijs te "i?ken
stede zal zijn verbonden. Qezer
_n deze afgeloopen periode heeft
de werkzaamheid van den jubila
ris zich niet uitsluitend bepaald
tot het onderwijs in den strikten
zin, doch zich mede uitgestrekt
tot de lichamelijke opvoeding
zoowel van de schoolgaande als
ran de schoolvrije jeugd, waarvan
getuigt het voorzitterschap van de
K. K. Zwemvereeniging „Excel
sior",
n,SS£ in de Oranje-Vereeniging
jaren „de heer Kamp sedert vele
stuur p^el uit van het hoofdbe-
n eerl e gjr - J' G r v u 11 hij, sedert het
den heer t\/an zÜn functie door
riaat. °uwens, het secreta-
Zij, die van hi,
dit jubileum bliw "medeleven met
ven. vinden daarwenSCh!,n te ge"
ten huize van den invap en dag
Zooals reeds den lezers van deze
courant is medegedeeld, werd aan
mij de vereerende taak opge
dragen om ter dankbare herinne
ring aan datgene, wat door de>
Eerw. Zusters Dominicanessen ge
durende haar 100-jarig verblijf in
onze stad tot stand is gebracht,
eenige artikelen te wijden. En dan
kam ik deze artikelen niet beter
inleiden dan met de zeer toepasse
lijke woorden van den Apostel
Paulus aan de geloovigen van
Cpnimthe gericht: „God koos zich
uit wat dwaas is voor die wereld
om de wijzen te besehamen. Wat
voor de wereld zwak is, koos God
zich uit om het stérke te be
schamen.. Wat voor de wereld van
geringe afkomst is en voor niets
geteld wordt, koos God zich uit
wat niets i.s om, wat iets is.
krachteloos te maken" (1 Car
1 27 en 28). Als dwaas waren zij,
diie eerste Zusters Dominicanessen,
die den 20en Juli 1846 onze stad
Schiedam binnen traden, om in
groote airtmeicde en ontbering
grootsche werken tol stand te
brengen. Als haar woning betrok
ken zij op de Lange Haven het
„Liefdehuis", een voormalige pas
torie. Haar omgeving en meubi
lair wa-s sober en toch ondanks
deze soberheid begonnen zij, de
zes eerstelingen van die thans iin
onze stad verblijvende Zusters
Dominicanessen, onder leiding van
„Moeder Columfoa" haar vrucht
baar werk: het geven van onder
wijs aan arme kinderen. Gods
zegen rustte zichtbaar op het werk
van deze Zusters, want reeds
vier jaren later openden zij een
nieuw tehuis: het Luduina-Ge-
stieht, gelegen in de Korte Kerk
straat, ter verpleging van ouden
d&'gen, waarin den len No-
teJ"1 r ,185.0 dle eerste persoon
verpleging werd opgenomen.
Eerw lat6r werd aar> die
oipgiedr a oen h e€n ni euwe taak
weezt^fn hel rTZw°irag V'ain de
31 Maart lRti Weeshui,a Den
oi Maart 1851 aanvaardden zii huin
venheven roeping, maar ook hi>r
weer armoede en soberheid: een
ouidie stoel en een gebroken bord
iin die keukenkast was alles, wat
de weggezonden vadteir en moeder
hadden achtergelaten. Voegen wij.
bij dit alles nog de moeilijkheden,,
waarmede de Eerw. Zusters had
den te kampen in het ten. uitvoer-
leggen van haar verheven en Gode
zoo welgevallig liefdewerk, en
men begrijpt eemigszins, wat een
De heer L. A. Abma,
archivaris van de gemeente
Schiedamheeft uit de
oude papieren en couranten
de bijzonderheden over het
verblijf van de Dominica
nessen in Schiedam geput.
Hij zal in een serie artike
len deze historische bij
zonderheden verwerken.
titanenarbeid door deze reliigieu-
sen in de eerste jaren is verzet
geworden.
Gaan wij het verder verloop
van deze 100-jartge na, dan ont
moeten we stijgende uitbreiding
gepaard met moeilijkheden.. Aller
eerst noem ik dan de stichting van
een nieuw klooster aan de Tuin-
laain in 1865, waar alles van den
grond af moest worden opge
bouwd. Dit klooster diende tot
N'O'viciaats'huis en we ontmoeten
daar als Novicen-meesteres Zuster
Maria Cathariraa Nolet, die dit
ambt 33 jaren lang vervulde. Ook
het klooster aan de Lange Haven
werd te klein, en moest nood
zakelijk door een nieuw worden
vervangen. Door be* R.K. Paro
chiaal Armbestuur werd een giroot
erf en een pakhuis gekocht aan
de Korte Haven en West-Molen
straat; in het jaar 1888 waren
klooster en schoolgebouwen ge
reed, Om de kosten te dekken
werd door eenige dames uit den
gegoeden stand een loterij -ten
toonstelling oip touw gezet, die
een batig saldo van ruim 13,000
opbracht! Voorzeker een navol
genswaardig voorbeeld voor ons
Katholieken van Schiedam, nu
we ons op gaan maken ter plech
tige viering van dit eeuwfeest.
Den 20 Juli 1896 vierden de
Eerw. Zusters Dominicanessen het
gouden feest van hun vestiging
binnen Schiedam. Om de belang
stelling der Katholieken voor dit
feest te wekken, werden door
onzen Sohiedamschen historicus,
den Z.eerw. Pater G. A. Meijer O.P.
eenige artikelen in deze courant
geplaatst. Op den dag der feest
viering wend een loterij-tentoon
stelling gehouden, die weer heel
wat geld in het laatje bracht. Ja,
Schiedam's .Katholieken wisten wat
zij verschuldigd waren aam de
Eerw. Zusters Dominicanessen, die
aain haar kinderen goed onderwijs
verschaften,, en haar oude familie
leden een goede verzorging gaven
in het sinds 1862 oip de Nieuwe
Haven bestaande St. Lidiuina-
Gesticht.
De twintigste eeuw is nauwe
lijks aangevangen, of ook de
Eerw. Zusters begrepen, dat
nieuwe banen in opvoeding en
verpleging dringende behoefte was.
Zij brachten het onderwijs vooral
tot grooten bloei: Ik hoop later
aan dat onderwijs door deze reli-
gieusen een artikel te mogen wij
den, en meer bekende figuren op
h.et gebied vain het onderwijs als
b.v. Zuster Ursula en Zuster
Claudia en anderen de revue te
laten passeeren. Ook de verpleeg
den en ouden van dagen kennen
hun weldoensters als Zuster Mag
dalena en Zuster Constamtia. Bn
het R.K. Weeshuis. neen, daar
spreek ik me niet over uit, maar
vnaaigt het slechts aan hen, die
hun opvoeding daar hebben ge
noten; noemen we alleen Zuster
Imelda!
In Augustus 1914 brak de eerste
wereldoorlog vflt, waarbij welis
waar ons land niet werd betrok
ken, maar welke oorlog vele moei
lijkheden met zich mede bracht. En
toch mocht een jaar daarna, in
1915 het gouden feest Vin het
bestaan van het klooster 'in de
Tuinlaan niet ongemerkt voorbij
gaan. Dit feest is dan ook op be
scheiden wijze gevierd, en de
Katholieken toonden wederom hun
dankbaarheid jegens deze edele-
weldoensters der menschheid.
,Den 20 Juli 1921 vierde men
het 75-jarig bestaan van de vesti
ging dezer Zusters in Schiedam,
in de kloosters aan de Tuinlaan
en op de Korte Haven werd dien
dag een plechtig H. Misoffer van
dankbaarheid opgedragen, en des
namiddags een receptie gehouden,
op welke receptie weer eens over
duidelijk bleek, welke plaats de
eerw. Zusters Dominicanen in de
harten van Schiedam's Katholieken
hadden ingenomen.
Ziedaar in korte trekken een
overzicht van de jaren, waarin
deze Eerw. Zusters haar werk tot
heil van de zielen, tot verdieping
van het godsdienstig leven onzer
Katholieke mannen en vrouwen
van Schiedam hebben verricht. In
een volgend artikel vertel ik iets
over de eerste jaren van het stre
ven en werken dezer Zusters,
welke lang niet de gemakkelijkste
zijn geweest. Maar gedrongerr door
de liefde, dat grootste geboa der
Wet .hebben de Zusters met Gods
H hulp deze moeilijkheden over
wonnen.
Katholieken van Schiedam! Nog
slechts enkele maanden scheiden
ons van den heugelijken dag der
plechtige feestviering van dit
eeuwfeest. Bereidt u intens voor
om dit feest een waardige plaats
te geven in de kronieken van
Katholiek Schiedam. Toont uw
dankbaar hart jegens God. maar
ook jegens haar. die haar zeiven
vergeten om zich geheel te kun
nen geven aan den evenmensch
nnthult Ovefste Koppert deelde or
Ulmlu" mee, dat een aantal w
staande menschen, wier trou
de Kroon, en het wettig
boven allen twijfel verhever
zooals uit de verzetsbeweg.
wezen kan worden een o
satie voorbereidt tot steun
ééne en ondeelbare Konink
Het grondbeginsel van leze
organisatie verschilt niet in het
minst van wat we in on.- land
hebben gehad in de Burgerwacht
en den Bijzonderen Vrijwi''igen
Landstorm.
Dij plan is, volgens de verkla
ring van overste Koppert, overi
gens in groote lijnen bekend aan
den minister-president en o.a. aan
luitenant-generaal Kruis.
Men ziet: de Waarheid-fantasie
is al dra tot haar werkelijke pro
porties teruggebracht.
Dat „De Waarheid" nu echter
niet zoo'n bijzondere vriend is
van Landstorm en Burgerwacht
valt misschien wel te verklaren.
Men herinnert zich aan dien kant
misschien nog 1918, toen hei deze
organisaties waren, die pal stonr.
den tegen een revolutie. En bij
elke komende poging tot revolutie
zal dat ongetwijfeld weer zoo zijn.
Hedennacht om ongeveer drie
uur is brand uitgebroken in den
zgn. molen van de N.V. Branderij
en Gistfabriek Hollandia II, geves
tigd 's-Graveland no. 28. De brand
is vermoedelijk ontstaan door het
warm loopen van een lager, waar
door het zich in de onmiddellijke
nabijheid hiervan bevindende
houtwerk is gaan schroeien en ver
volgens in brand is geraakt. Het
vuur sloeg over op een Graan
elevator, welke geheel uitbrandde.
De brandweer o.l.v. ir. Moesker
heeft den brand gebluscht Zij had
last van groote rookontwikkeling.
De schade bedraagt eenige dui
zenden guldens, welke door ver
zekering wordt gedekt.
Om vijf uur is de brandweer in
gerukt.
Wij willen dezen keer me; het
variéténummer beginnen. Wat het
danspaar Danoësti, als het werke
lijk danst, presteert, is aardig. Wat
het aan aardigheden op de plan
ken uithaalt, is een klap in net
gezicht van ieder, die denkt in een
bioscoop te zijn beland. Als het
paar dergelijke dingen dus achter
wege laat, hebben wij tegen het
programma geen bezwaar.
De film „De Wilde Engel" ia
werkelijk een bezoek aan het the
ater, door volwassenen althans,
waard. Een kostelijke persiflage oC
de cowboy-film. gedragen door het
aantrekkelijk sloome spel van Ja
mes Steward en het volbloed actee-
ren van Mariene Dietrich.
Het verhaal doet weinig ter zake,
het is een cowboy-film, dus krijgt
de fielt zijn verdiende loon en de
held zijn meisje.
Aangezien er moeilijkheden met
het vervoer van de film waren,
kunnen wij deze film niet bespre
ken. „Demonen der duisternis" en
„De geheimen van het diamant»
eiland" zijn echter zulke geheim»
zinnige titels, dat succes bij voor
baat verzekerd schijnt. Tenminste
voor de liefhebbers.
ZONDAGSDIENST
Apotheek P. H. Bakker, St.
duinastraat 58.
Li-
Geboren: Martha, d v G de Rui
ter en M Langeveld, Boerhave-
laan 1; Francina M L, d v A F v
Schijndel en C B v Steenbergen,
Schietbaanstr 10; Marius, z v P. v
Wijk en E J Mulder, Boerhave-
laan 1; Gerrit, z v C v Tricht en
M J v d Veen, Laan Ons Genoe
gen 10; Jacob, z v C Tettelaar en
W v d Tas, Marconistr 11;-Paulus
M. z v H E Brouwer 'en W J M
Alberts, Lekstr 54; Antonette, d v
J B J v d Waard en A L Verhoek,
Kreupelstr 46; Agnieta J, d v W
v Eijk en A v Wassenaar, Parallel
weg 142; Elise L, d v M v Iperen
en J E Bazen, Dr Noletstr 1; Hen-
ricus J W, z v H J Ebbelinghaus
ook wei genaamd Wirxel en G Th
Gordijn, Hoofdstr 117; levenl. kind
v J v Noord en A J v d Have,
Boerhavelaan 1.
In Brussel werden interuniversl»
taire zwemwedstrijden gehouden
waaraan ook Nederlandsche stu^
denten deelnamen. Zij behaalde*
overwinningen op de 100 m uit
slag, de 100 m en de 200 m botst-
crawl, de estafettes,. terwijl oo*
een waterpolowedistrijd werd ge-
L. A. ABMA. wonnen.
