Nog altijd één
i
t
9
Naar een nieuwe welvaart
NEDERLAND HERDENKT
zijn oorlogshelden 1940
Nederl. aanklacht tegen Japan
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Hoeveel stemmen?
IN- EN UITVOER
DIK TER BUIK heeft een idee
WOENSDAG 15 MEI 1946 68ste JAARGANG No. 20010
„ZIJ STREDEN MET
HELDENMOED"
Meer dan 5 millioen
kiezers
3 Nog vele vraagstukken
In monsterproces te Tokio
mei g "Quktre Bras en naam is. Daarom moesten sa een
R'dam Giro 9096
Directeur:
Joh. Kuijpers
Hooldred.Mgr
Dr. J. Witlox,
Alg. Redacteurs
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C. N.V.
Uit», v.d. Maag.
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Abonnementspi
f 9.25 p. kwart
11.10 p.maand
0.26 p. week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 68804
AdvertentiSa
IS ets p. mm.
"V ierde Nederland eenige dagen
geleden met diep-gevoelde vreug
de den verjaardag van zijn be
vrijding, gisteren stond heel het
land in het teeken van bezinning
en rouw om de nagedachtenis van
de Nederlandsche soldaten, die
hij de verdediging van ons vader
land in de Mei-dagen van 1940
tegen den bruten Duitpchen over
weldiger, hun leven offerden.
Heel het land, want inderdaad
waren de centra van bijzondere
plechtigheden wei overal verspreid.
Brandpunten van strijd zyn het alle
geweest:Ypenburg Kornwerderzand
Dordrecht, Middelburg, Mill, Maas
tricht, Zutphen, Groningen. Plaat
sen in het oosten en westen, in het
noorden en zuiden van het land,
waren het tooneel van sobere, maar
toch indrukwekkende plechtigheden.
En niet in deze plaatsen alléén wer
den onze oorlogshelden herdacht.
Ook in alle garnizoensplaatsen werd
roet een officieele herdenking de
herinnering levendig gehouden aan
hen, die het hoogste offer gaven
voor hun land, dat zij konden geven:
hun leven.
De Grebbeberg als
middelpunt
Dat de Grebbeberg werd uitge
kozen voor de algemeene landelijke
herdenking, valt niet te verwonde
ren Hier was het toch, dat de stryd
wel het felst gewoed heeft. Ook
hier zyn daden van weergaloozen
heldenmoed getoond, hier is het ook
de plaats, waar de meeste Neder
landsche soldaten zijn gevallen
Prinses Juliana en Prins Bemhard
zijn aanwezig, de minister-president,
prof. W. Schermerhom, de opper
bevelhebber generaal Kruis, de oud
commandant van het veldleger, J.
J. G. baron van Voorst tot Voorst
en vele generaals en oud-comman
danten, maar ook tallooze eenvou
dige mannen en vrouwen, die van
Verte gekomen, met eenvoudige bloe
men of 'n zelf-gemaakten krans in
de hand, daar wat onwennig staan
en eerst straks na alle officieele
plechtigheid, op zoek zullen gaan
naar 't graf van 'n zoon, van een
man of verloofdeSchrijnend be
seft men dan de zwaarte van het
offer, dat ook gebracht moest wor
den door de achterblijvenden.
Na het spelen van het Wilhelmus
betrad de minister-president het
spreekgestoelte en wees er op, dat
de vele gebeurtenissen na de Mei
dagen van 1940 de herinnering aan
deze noodlottige oorlogsdagen dreig
den te overspoelen. Maar de geval
lenen van Mei 1940 waren de eersten
van de 200.000 Nederlanders, die ge
durende dezen oorlog het leven heb
ben verloren. In het verlig van
rede ging de minister In op het
verloop van den oorlog in 1940 en
meende, dat deze stryd toch niet
zinloos geweest ls. Het gaat hier
nm de vraag of men zóóveel waar-
de hecht aan vryheid en onafhanke
lijkheid, dat men bereid ls er voor
te strijden en als het moet er voor
te lyden. Geesteiyk waren wij ech
ter niet op den stryd voorbereid
hetgeen spr. geen schande noemde.
Of het echter verstandig was, waag
de spr. te betwijfelen.
Onderscheiding Generaal
1 Winkelman
Spr. achtte het een voorrecht aan
«tvLa' tn de Meidagen van 1940
om, - onder de bevelen van den
man e/eIh,ebher generaal Winkel-
H. m he £unnen meedeelen, dat
diarmoH mingin aan hem, en
rnnlZ °ok het geheele toen-
j J Noderlan(lsche leger eerend,
Nederlandsche onder-
eiding heeft toegekend, n.l. het
grootkruis ln de orde van den Ned.
trf..-.. -
Grebbeberg kiem van
de overwinning
danf valent 3JPrak de oud-comman-
bacon Van v. !eger' generaal
in korte trekken'h10.' V°°rst'
den stryd in 1040 verloop van
.vuurproef, die de ^m"?reerdo' De
gingen, was er een me?" °ndCT-
•wapenen, terwyi er verschfninlT
factoren als o.a. spionnage mis®
bruik van Nederlandsche uniformen
het moreel ondermijnden. Maar
aldus spr., de strijd van hen, dié
hier thans liggen en van de gewon
den, die nu nog de teekenen daar
van dragen, is niet vergeefsch ge
weest. De strijd op den Grebbeberg
is de kiem geweest voor de latere
overwinning.
Na deze redevoeringen trad Prins
Bomhard naar voren om het vaan
del te decoreeren van het 8ste regi
ment infanterie van welk regiment
zoovelen gevallen zyn op het slag
veld van den Grebbeberg, en dat
Waterloo 1815" nu ook de woorden
„Grebbeberg 1940" mag voeren.
Kransen werden daarna gelegd
aan den voet van het simpele kruis
door Prinses Juliana en Prin3 Bern-
hard namens H. M. de Koningin,
door den minister-president, door
het leger, de marine en vele andere
autoriteiten en namens vele instan
ties. Treffend was het, toen een
oorlogsinvalide op krukken naar
voren kwam om een bloemenhulde
namens den Bond van Ned. mili
taire oorlogsslachtoffers te brengen
aan den voet van het monument ter
eere van zyn kameraden.
Nadat het gedicht „De dooden"
vail Muus Jacobse was voorgedra-
gen en een padvindsterleidster hul- j
de had gebracht namens de Neder- J
landsche jeugd, reikte Z. K. H. j
Prins Bernhard onder de tonen van
het Wilhelmus de door H. M. de
Koningin posthuum verleende on- j
derscheidingen aan de nabestaanden
van de slachtoffers uit.
Ontroerend waren de oogenblik-
ken toen, nadat het hoornsignaal
..De laatste post" had weerklonken,
allen een minuut roerloos in eer
biedige aandacht hulde bewezen aan
de dooden.
Met het spelen van het volkslied
door de Kon. Militaire Kapel werd
tenslottr deze piëteitsvolle herden
kingsplechtigheid besloten. u
V
Het aantal stemgerechtigden voor
de verkiezing van leden der Tweedy
Kamer op 17 Mei bedraagt voor he$
geheele land 5.229.927. Bij de verkie-i
zingen voor de Tweede Kamer ix$
1937 was het aantal kiezers 4.462.859,
waarvan toen 4.212.903, zijnde 94.401
pet., aan de stemming hebben deel*
genomen.
Prinses Juliana en Prins Bernhard brengen, na de kranslegging,
hulde aan de nagedachtenis van de gevallenen tijdens de plechtige
herdenking op den Grebbeberg
CONCENTRATIE NED.
VLIEGTUIGINDUSTRIE ^Gisteravond heeft ror. P. A.
Blarsse. hoofd van de araeeimg
Naar Wij vernemen heeft de re- planning Van het Ministerie van
Handel °en Nijverheid, een radio
rede uitgesproken over de vooruit
zichten van den Ned. In- en Uit
voer.
Mr. Blaisse ving zijn rede aan
met direct aan te sluiten aan het
geen in de nota betreffende den
toestand van *s Rijks financien
over dit onderwerp Is gezegd. Wel
bewust. aldus spreker, wordt daar
de keuze gesteld van zoo groot
mogelijke arbeidsinspanning, zoo
hoog mogelijk opgevoerde bespa
ringen, zoo ver mogelijk doorge
voerde zuinigheid en efficiency
of anders inflatie terwijl dan on
middellijk volgt, dat hét monetair
evenwicht alleen zal kunnen blij
ven gehandhaafd door een combi
natie van een 6-tal hierna te noe-
geering, na kennis genomen te heb
ben van het rapport der vliegtuig-
induslr ie-commissie-Tromp beslo
ten, dat de Nederlandsche vlieg
tuig-industrie dient te worden
geconcentreerd in een onder
neming, welke den vorm van een
naamlooze vennootschap zal krij
gen, De regeering heeft zich be
reid verklaard haar medewerking
aan den opbouw van deze indus
trie te verleenen door de kapi
taaldeelname en zoo noodig de
financiering van de ontwikke
lingskosten van nieuwe vliegtuig
typen onder daarbij passende
voorwaarden te bevorderen.
Bij de nadere uitwerking van
deze beslissing zal de regeering
worden bijgestaan door een ver
trouwensman.
Alle propaganda-organen der de politiek hadden veeleer
Partij van den Arbeid spannen omdat men altyd het gevoel had,
hun uiterste krachten in om dat zy persoonlyk sterk onder
aan te toonen, dat de katholiek, den invloed stonden van een of
die een vooruitstrevende politiek ander niet-katholiek milieu, dat
wenscht, niet in de eigen ge- hen fascineerde, waar zij zich
lederen, maar in die Partij van meer verwant mee voelden dan
den Arbeid thuis hoort. Immers met de katholieken, die zy, al
en dan komt de troef ver- naar gelang van hun sympathie,
scheidene vooruitstrevende jon- als een stelletje aan den rooden
gere katholieken hebben zich dan wel aan den reactionnairen
reeds bij de Partij van den Ar- leiband loopende kuddedieren ge
beid aangesloten. Dat zelfs bij liefden voor te stellen. Zoo had
het grootste, redelykerwys te men in Frankrijk „la camara-
verwachten succes by de stem- derie de la gauche". Zoo hebben
bus, niet meer dan één of twee wy onder de katholieken een
dezer katholieken in de Kamer- camaraderie van de liberalen
fractie der Party van den Arbeid gehad, (van de camaraderie van
zullen komen, speelt geen rol. de N.S.B. zullen wy in dit ver-
De namen van deze enkelen band niet spreken) en zoo heb-
staan op alle candidatenlijsten ben wij er nu een van de Party
in het heele land. Zy doen vooral van den Arbeid. Zy loopen wat
dienst als lokvogels voor de al te lichtvaardig aan den lei-
katholieke kiezers. band van personen, die voor een
Of hun aanwezigheid in de groot deel vóór den oorlog nog
gelederen der Party van den Ar- beginselen verkondigden, diame-
beid erg overtuigend op de traal tegenovergesteld aan de
katholieken zal werken, staat te onze en practyken in bescher-
bezien. Het is niet de eerste ming namen, beleedigend voor
maal, dat een klein groepje het katholiek gevoel,
katholieken meent zich naast de Deze katholieken stryken al
katholieke gemeenschap in haar te graag alle plooien van be-
geheel te moeten plaatsen. Hun ginselverschil glad. Hun hou
invloed was echter nooit erg ding is gevaarlyk en onvoor-
groot. Niet eens zoozeer omdat zichtlg. Daarom blijven de katho-
zij een afwykende opinie over Heken liever nog altijd één
men middelen: a) opvoering van de
arbeidsproductiviteit; b) handha
ving der consumptie op het be
staande niveau met een minimaal
noodzakelijke aanvulling van den
voorraad duurzame consumptie
goederen; c) zoo groot mogelijke
besparing als uitvloeisel van beide
voorgaande middelen; d) concen
tratie van den invoer op die goe
deren, die de arbeidsproductiviteit
kunnen verhoogen; e) opvoering
van den uitvoer van goederen en
diensten met opoffering van een
verhooging der binnenlandsche
consumptie om een zoo groot mo
gelijk deel van den invoer te kun
nen betalen; f) intering van ons
vermogen in het buitenland tenein
de een tekort op de betalingsbalans
aan te vullen, dat niet door buiten-
landsohe leeningen kan worden ge
dekt.
De structuur van onze industrie
is op het buitenland gericht; dit
geldt ook voor den landbouw, voor
al wat betreft het verkrijgen van
grondstoffen als den agrarische af
zet zelf. Niet iedere uitvoer is zon
der mieer een nationaal belang.
Een economisch herstel op lange
zicht is alleen dian reëel, indien
men thans den moed beeft de bin-
nenilanidsche verzorging op een
laag niveau te houden, ten einde
daardoor den uitvoer van goederen
en diensten op te kunnen voeren
waarmede de weg voor de finan
ciiering van den invoer wordt ge
Ibaand. Vloor den invoer betee-
kent dit, dat deze voor een be
langrijk deel mioet worden gericht I welvaart.
op de Ned. exportiindustrie én wel:
in het bijzonder op die bedrijfs-
takken, welke voor de betaling®
balans het voordeeligst zijn (de
viezen opbrengst), zoo min moge
lijk energie verbruiken, de werk
gelegenheid bevorderen en het
grondstoffenvraagstuk kunnen op
lossen.
Handelsverdragen
Voor zoover thans globaal kan
worden berekend, vertoont d®
samenstelling van den invoer -
in totaal ruim 2.3 milliard gulden
het volgende beeld: 1. voediings-
en genotmiddelen 400 millioen,
grond- en hulpstoffen agrarisch®
sector 250, 3. ideim imidiustrieele
sector 400, 4. halffabrikaten 400,
5. eindproducten met industrieel®
bestemming 450, 6, idem met con
sumptieve bestemming 150, 7,
brandstoffen en smeermiddelen
200, 8. reserve 100, een totale in
voer dius van 2350 millioen.
De uitvoer,
In April van dit jaar bedroeg d«
raming van den uitvoer van in
dustrieproducten voor 1946 ruir®
540 millioen, terwijl voor den
agrarischen sector onder sterk
voorbehoud een uitvoer mogelijk
lijkt van 260 millioen. Het is ech
ter dé vraag of deze exportbedra
gen in 1946 worden gehaald. Nog
steeds vormt de lage energievoor
ziening een van de ernstigste be
letselen voor het bereiken van eea
verhoogde productie en derhalve
van een bevredigender beeld va®
den export.
In het eerste kwartaal 1946 werd
de volgende uitvoer bereikt: 8T
millioen gulden, t.w.Januari 18,5
millioen, Februari 25, Maart 44
(April vermoedelijk ruim 40 mil
lioen). Hieruit blijkt, hoezeer thans
een 'achterstand bestaat, wanneer
men de cijfers vergelijkt met de
ramingen. Niettemin kan een zeke
re vooruitgang worden verwacht.
Deze stijging is noodig. Met alle
middelen zal de export moeten
worden bevorderd.
Dit jaar is voor Nederland va®
de grootste beteekenis. Slaagt het
bedrijfsleven er in met zijn pro
ducten een belangrijke plaats op
de wereldmarkt te veroveren, da®
zijn de grondslagen gelegd voor d®
tOe.komstige ontwikkeling van on
zen export en daarmede van onz»
Voer het verzamelen van
gegevens ter staving van oe
Ned. aanklacht tegen Japan
vertoeft momenteel mr W. (i.
F, JBorgerhoff Mulder, de
Ned. openbare aanklager Dy
het internationale gerechtshof
voor oorlogsmisdaden te 'J'o-
kio, in Batavia,
Naar mr. Borgerhoff Mulder
mededeelde, zullen de zittingen
van dit hof waarschijnlijk niet
voor 1 Juni a,s. aanvangen en
men verwacht, dat zij zeker een
half jaar tijd in beslag zullen
nemen. Elf landen dienden een
aanklacht in. Nederland zal ook
de belangen van Portugal beharti
gen. De zittingen zullen gehouden
woriden in één der grootste ge-
Na verloop van tijd bleek de
professor genoeg te hebben van zijn
onderzoekingen, en besloten zij een
geschikte slaapplaats te zoeken. Nu
is dit in de wildernis geen eenvou
dige geschiedenis, aangezien je ten
allen tyde dieren bereid zult vinden
je als ontbijt te gebruiken, hetgeen
IM de verm<,idirTn;""?C"'T'!" voor de betrokkenen niet zoo aange-
'k:
I VSÏww
dat van het
plaats uitzoeken, waar de minste
kans op ontmoeting met wilde dieren
was. Gelukkig vonden zy die snel
en na een tiental minuten was het
ratal weer in vasten slaap verzon
ken. En als men slaapt, dan ziet
J '1 rof's, en daarom waarschijnlyk
had Dik, noch Chogum, noch de
professor in de gaten, dat er een
paar oogen over de struiken heen in
hun richting loerden. Dat eeno paar
oogen verdween en maakte even later
plaats voor een drietal rare koppen,
die helemaal zwart waren en kope
ren ringen door hun ooren droegen.
Ze loerden vanachter het struikge
was naar ons drietal, dat rustig
doorsliep. Na eenigen tijd verdwe
nen de griezelige hoofden.
bouwen van Tokio;
departement van oorlog.
Naast het belangrijke punt be
treffende do sleohte behandeling
van onze krijgsgevangenen en
burger-geintemeerden, behandelt
de Ned. aanklacht voornamelijk d®
politieke agitatie van Japan in
Ned.-Indië.
Binnenkort zal de lijst van d®
voornaamste oorlogsmisdadigers»
die zich voor het hof zullen moe
ten verantwoorden, wórden be
kend gemaakt.
De opzet van het proces tegen
de voornaamste oorlogsmisdadi
gers in Japan, blijkt van grootreh
omvang te zijn, dan die van Neu
renberg en de behandeling zal»
naar het zich laat aanzien, dan
ook meer tyd in beslag nemen.
De algemeene aanklacht is «ft
eerste lezing reeds ingediend, doch
zal, evenals de lijst van voor he*
hof gedaagde oorlogsmisdadigers^
eerst bekend worden gemaakt bil
de eerste openbare zitting van het
hof.
Verschillende moeHijkhedèn
moesten worden overwonnen, al
vorens het hof met zijn werkzaam
heden kon beginnen. Een de*,
zwaarste hinderpalen was de Ja*
pansche t'aal. Vrijwel alle docu
menten, geheime stukken, offi*.
cieele rapporten enz., die voor d®
aanklacht van belang waren
moesten worden vertaald. Onder
supervisie van een tiental Ame*
rikanen die de moeilijke Japan—
sche taal machtig zijn, werken,
hieraan ongeveer 50 Japansch®
vertalers. Daarnaast moest de,
uitgebreide hoeveelheid materiaal
die door China ter beschikking
werd gesteld, vertaald worden
De zittingen van het hof zul®
len plaats vinden in het admini
stratiegebouw van het Japansch®
ministerie van oorlog. De zich
hierin bevindende bioscoopzaal
werd tot rechtszaal omgebouwdt
plaats biedend aan i»e®«" Aap. 3(100,
personen.
