R Staking en arbeidsbureau SEYSS INQUART's PLEIDOOI KOEMPOELAN te Lunteren Terugzien in Neurenberg ADIO NIEUWE SCHIEDAMS CHE COURANT WOENSDAG 12 JUNI 1946 PAGINA 2 r HET KORT GEDING tegen Staat en Minister POSTVERKEER MET DUITSCHLAND Leiders der katholieke verkenners bijeen programma SEYSS INQUART IN DE GETUIGENBANK f De E. V, C. heeft in kort geding den Staat der Nederlanden en den minister van sociale zaken wegens onrechtmatige overheidsdaad schending van artikel 6 der arbeids- bemidde lings wet in kort geding gedagvaard. Voor den president der Haagsche rechtbank, mr. S. H. Rueb, zijn Dinsdag de pleidooien in deze zaak gehouden. Voor de E.V.C. trad op mr. D. Barmes te Amster dam, voor den Staat en den minis ter van sociale zaken, mr. G. J. Scholten, te 's-Gravenhage. Mr. Barmes betoogde dat de regeering zich van het begin af met de havenstaking bemoeid heeft, eerst door bemiddeling en later actief. In de redevoering van den minister-president aan den voor avond der verkiezingen heeft hij vrijwilligers en soldaten opgeroepen om het werk in de havens over te nemen. De regeering is daardoor afgeweken van het standpunt, dat de overheid by conflicten tusschen arbeiders en werkgevers neutraal moet blijven. Na den oproep van den minister-president is de minister van sociale zaken er toe overge gaan te Amsterdam en Rotterdam de namen en adressen te doen op zoeken van gesteunde werkloozen, die vroeger als havenarbeider of als zeeman zijn werkzaam geweest. Deze werkloozen zyn nu door de samenwerkende havenbedrijven op geroepen om werk in de havens aan te nemen. Als zij dit werk weigeren, Wordt de ondersteuning ingehouden. Dit is in strijd met de arbeidsbe- middelingswet. Uitvoerig ging pl. de geschiedenis van het betrokken wetsartikel na, betoogende, dat er in het parlement geen verschil van meening over be stond, dat de overheid bij arbeids geschillen neutraal dient te zyn. Resumeerend concludeerde mr. Barmes, dat door den minister zon der rekening te houden met art. 6 van de arbeidsbemiddelingswet tijdens de havenstaking bemiddeling is en wordt verleend. Pl. vorderde bij voorraad verbod aan den minis ter van sociale zaken en andere organen van de gewraakte hande lingen; daarnaast vorderde hy, dat de gevolgen van de onrechtmatige handeling ongedaan gemaakt zullen worden en de arbeiders alsnog steun zullen ontvangen. Mr. Scholten betwistte allereerst, dat de president van de rechtbank in deze bevoegd is, o.a. omdat de E.V.C. geen rechtspersoon is en dus ook niet in rechten kan optreden. Komende tot de zaak zelf zeide mr. Scholten, dat het thans gaat om de erkenning, dat bij conflicten de E.V.C. gehoord wordt. De staking is buitengewoon ernstig voor het geheele Ned. volk. Er staat te veel op het spel, dan dat de regeering zich er niet meer zou bemoeien. De bedoeling van art. 6 van de arbeidsbemiddelingwet is, dat het rijksarbeidsbureau zich bij stakingen niet mag mengen in het conflict. Dat is ook gebeurd. Er staat niet in de wet, dat de overheid zich buiten de bemiddeling moet houden Zij moet rekening houden met het algemeen belang en dit conflict grijpt in het algemeen belang in. incidenteele bemoeiing valt volgens pl. niet onder de wet, waarin sprake is van voortdurende bemoeiing. De minister van sociale zaken heeft aan de gemeenten opdracht gegeven alle havenarbeiders uit de overbruggingsuitkeering te nemen. Dat is een algemeene maatregel. Op een dergelijke wijze zijn verschei dene andere groepen arbeiders reeds uitgeschakeld, als timmerlieden, stratenmakers enz. Een afdwingbaar recht op overbruggingsuitkeering bestaat niet, concludeerde pi. een eisch om ondersteuning te verlee- nen kan naar zijn meening nooit worden toegewezen Tenslotte gaf mr. Scholten te ken nen, dat de vordering tegen den minister persoonlijk alleen mogelijk is, al hij te kwader trouw of in ernstige mate zorgeloos is# Daarvan kan z.i. geen sprake zijn. Na re- en dupliek werd de uit spraak bepaald op Maandagmorgen a.s. om half elf. JAPANSCHE GRUWELEN Aan de „Nieuwe Courant" te Soerabaja ontleenen wy het vol gende De auditeur-militair bij den tempo- rairen krijgsraad te Soerabaja, ver zoekt allen, die gezien of gehoord hebben, dat Japanners, in of om streeks het tijdvak van Augustus 1942 tot Augustus 1943 guarilla- troepen (Britsche, Amerikaansche en Nederlandsche militairen) in man den gebonden, levend in zee hebben geworpen ter hoogte van Soerabaja, Grisse'e en Rembang, zich te zijnen kantore te vervoegen voor het geven van inlichtingen. Ned. troepen hebben Maandag 2.500 Chineezen, die ten Westen van Tangerang woonachtig zijn, gered. De Sibajak is 6 dezer met 1341 repatrianten van Batavia vertrok ken en wordt 20 Juni in Suez ver wacht. De heer P. A. Kerstens is ingaand 16 Mei j.l. eervol ontheven uit zijn functie van directeur van onderwijs en eeredienst. Dr. P. J. Koets neemt zijn functie tijdelijk waar. PROF. GOEDEWAAGEN GEARRESTEERD Dr. T. Goedewaagen is, naar Trouw" meldt, dezer dagen in de Engelsche zone in Duitschland ge. arresteerd. De voormalige secreta ris-generaal van het N. S. B. de. par tem ent van volksvoorlichting en kunsten, was zoo slim onder te dui. ken in het administratief apparaat van het geallieerd hoofdkwartier te Hannover. Hij zal binnenkort wor den overgebracht naar Nederland. Zijn verblijfplaats zal voorloopig in de cellenbarakken te Scheveningen zijn. DE GETUIGEN VAN JEHOVA Wie rustig en deskundig wenscht te worden voorgelicht over deze zonderlinge beweging kan terecht bij Dr. M. Mulders C.S.S.R. ,,De ge tuigen van Jehova. Een zoekte van onze tijd.'" (Winants, Heerlen.) "Volgens mededeeling van den iirecteur-generaal der P. T. T. itr rerzending van post naar Duitsch land thans weer mogelijk. De post stukken zijn echter aan verschillen de bepalingen onderworpen. Zooals reeds gemeld is, zyn alleen toegelaten brieven t/m 20 gr. en tiet-geïllustreerde briefkaarten met litsluitend mededeelingen van per- «oonlijken aard. Op postkantoren Hangen lijsten met de geldende be palingen. Op 29 en 30 Juni a.s. wordt op de Goudsberg te Lunteren een groote bijeenkomst gehouden van de leiders en leidsters van de Verkenners, de eerste Koenpoelan na de reorgani satie van de Katholieke Jeugdbewe ging in Nederland. Men verwacht er vier- zesduizend deelnemers en deelneemsters. Het terrein te Lunteren het voor. m&lige Hagesp raak ter rein van de N.S.B. leent zich. uitstekend voor dergelijke bijeenkomsten en het ligt in de bedoeling van. de Nederland sche Padvinders en de Katholieke Verkenners het gezamenlijk te koo pen en regelmatig voor hun bijeen komsten en patrouille-wedstrijden te gebruiken. Op het terrein zal een altaar, een kapeltent en een klokketoren worden opgericht, In dezen klokketoren zal de kiok worden gehangew, welke speciaal voor dezen Koempoelan is gegoten en in verband daarmee ook toepasselijk opschrift draagt. Zater dagmorgen 29 Juni zal deze klok door den hoofdaalmoezenier A. J. L. Verhoeven worden gewijd, 's Avonds om 6 uur begint de eigenlyke Koempoelan met een vlaggeparade en een toespraak van den hoofd commissaris H. P. M. baron van Voorst tot Voorst, waarna commis saris Th. van Steen zal spreken over tucht. Deze Koempoelan staat name lijk geheel in het teeken van de Ka thol eke Actie en in verband daar mede worden thans de onderwerpen tucht, zedelijkheid en stijl behandeld Na den maaltijd heeft een Maria hulde plaats, wordt een kampvuur gehouden en sluit de avond met het zingen van de completen. Op Zondag 30 Juni om half 8 wordt een gezongen H. Mis opge dragen door den hoofdaalmoezenier A. J, L. Verhoeven, die daaronder een toespraak zal houden over zedig heid. Na ontbijt en inspectie vindt een vlaggenparade plaats met herden. king van de gevallenen. Daarna spreekt commissaris W, Snitker over styl ea worden door de commissaris sen N. G. Koelink en Th. van Steen inleidingen gehouden over de Voor trekker in de Jeugdorganisatie. 'a Middags zullen Mgr. Baeten en Z. K. H. Prins Bernard den Koem poelan bezoeken. Met een Rallye zul len de hooge gasten worden ontvan gen. Na een ^Terugblik en een blik vooruit" van commissaris mr. J. Cals en demonstraties zal mgr. Baeten een plechtig Lof celebreeren, waarbij ook Prins Bemhard tegen- woordig zal zijn. Na het Lof vertrekken twee lei ders met een gecalligrafeerde oor konde in den rugzak, welke te Rome aan Z. H. den Paus zal worden over handigd. Deze oorkonde wordt in een estafette-marsch naar Rome ge bracht, Belgische, Luxemburgsehe, Zwitsersche en Italiaaasche padvin dersleiders nemen aan dezen esta- fettemarsch deel en brengen in hun land de oorkonde over. Na den Koempoelan welke cok door vertegenwoordigers van zusterorga nisaties ia het buitenland wordt be zocht, zal in den Haag op 1 2 en 3 Juli een internationale by eenkomst worden gehouden, waarop verschil lende vraagstukken betreffende de katholieke jeugdbeweg ng worden besproken. Deelneming uit Italië, Oostenrijk, Zwitserland, België Frankrijk, Luxemburg Engeland en Ierland is reeds toegezegd. (Vervolg van pag. 1.) De vernieling van havens en slui zen was een eisch van de weer macht, doch Seyss' interventie zou hebben voorkomen, dat in Rotter dam alles vernield was. Seyss deelde mede, in 1945 van Bormann order te hebben ontvangen, in Nederland de tactiek der verschroeide aarde toe te passen en alle tech nische installaties te vernielen. Hij was er zich van bewust, dat dit den ondergang van Nederland zou heb ben beteekend en kwam met Speer overeen, de order niet uit te voeren. Ook een in 1944 gegeven bevel,, om de mijnen op te blazen bij den Amerikaanschen opmarsch in Lim burg had hij genegeerd na afspraak met Speer. De laatste maanden der bezetting Na aanzien van de inundaties te hebben opgemerkt, dat deze vol gens Amerikaansch oordeel tot 30 April binnen de mate van het mili tair geoorloofde gebleven waren, en dat volgens den vertegenwoordiger der Nederlandsche regeering te Londen op de technische utivoering der inundaties niets was aan te merken, verklaarde hij, van de inundatie van de Wieringermeer niets vooraf te hebben geweten. Uitvoerig sprak beklaagde ver volgens over de hongerperiode in Westelijk Nederland die hij een ge volg noemde van het stopzetten van het transport tengevolge van de spoorwegstaking en door de vorde ring van binnenschepen door de wecx-wa^ht. Hij was toen niet meer in staat geweest, het transport op gang te brengen en had Hirschfeld de vrije hand gelaten, om dit te be werkstelligen. Tot 1943 waren de benoemingen van burgemeester in overeenstem^ mlng met Frederiks geschied, Vol«* ^7%3-aSey3s werden eerst niet alleen N.fe.B-ers, doch ook niet politiicl ?n j anti"nazi3 benoemd. Met-* tertyd werd het echter onmogelijk, anderen dan N.s.B.-ers te vindend Er waren geen anderen meer be-* schikbaar, omdat de verzetsbe-! weging samenwerking met de Duit- schera had verboden. „ik moet zeg-, gen, dat de Nederlanders ons abso- luten politieken tegenstand hebben geboden. Dit acht ik van beteekenis bij hetgeen Nederland in dezen oorlog gepresteerd heeft." verklaar de Seyss Inquart. Bij de behandeling van het onder wijs legde de aanklager een ver klaring van het Nederlandsch mi nisterie van onderwijs over, waarin gezegd wordt, dat Seyss' pogingen, om in Leiden een nationaai-socia- listische universiteit te stichten, strandden op de zelfbewuste hou ding der professoren en studenten. Seyss zeide, dat deze voorstelling van zaken te ver ging. Volgens hem was er nooit sprake van geweest en wilde hij niet meer dan twee of drie nationaal-socialistische profes soren benoemen. Dat hij het plan niet heeft uitgevoerd, noemde hy een bewijs, dat hij niet tegen de afwijzende houding der professoren en studenten wilde ingaan. Waarom de studenten de loyaliteitsverklaring niet wilden afleggen, noemde Seyss Inquart onbegrijpelijk. Aanklager Du ben est legde ver volgens een verklaring voor van de secretaresse van Reichssicherheis- hauptamt, waarin deze zeide, een brief van Seyss gezien te hebben, waarin deze de sterilisatie der Over de laatste maanden van Je J°den aanbeval. Seyss antwoordde bezetting, zeide Seyss, dat hij op hieroP» da* hij zich in deze door den 1 April naar Speer te Oldenburg S.D. voor een zich -reeds voltrek- was gegaan en daar de overtuiging had opgedaan, dat voortzetting van den oorlog onmogelijk was. T had hij via Hirschfeld en de ver zetsbeweging contact met de ge allieerden gezocht, waarna op 30 April de ontmoeting met luit.-gen. Beddell Smth plaats vond, waar Seyss toezegde dat het militaire ver zet in Nederland zou worden opge geven. Blaskowitz was eenigszins tegen dit advies, doch Seyss had zelf de geheele verantwoording over genomen. Daarna was hij naar Flensburg geroepen voor een onder houd met Doenitz, die tenvolle met de afspraak met de geallieerden in stemde. Op den terugweg naar Nederland werd Seyss in Hamburg gearresteerd. Op een vraag van den verdediger, waarom hij naar Nederland wilde terugkeeren, antw*oordde hüOm te zorgen voor rrrtjn medowerlterH, om rekenschap af te leggen over mijn daden en omdat ik als leidend nationaai-socialist, die in tyden van voorspoed, vooraan gestaan had, meende ook in de dagen van onge luk de verantwoordelijkheid ten volle te moeten dragen." Het kruisverhoor begint Nadat verschillende andere ver dedigers vragen hadden gesteld, ving het kruisverhoor door den Franschen aanklager aan. Een van de eerste punten, die daarbij ter sprake kwamen was de benoeming van N.S.B.-burgemeesters. Seyss zeide, dat hij alleen de burgemees ters ontsloeg, die daartoe door daden aanleiding gaven en dat de politieke instelling daarbij niet in overweging kwam. Zoo meende hij den burge meester van Amsterdam terecht te hebben ontslagen, omdat deze de staking niet verhinderd, doch eerder ^evord^rd had. DONDERDAG 13 JUNL HILVERSUM I (301 M.) A.V.R.O. r.oo Nieuws, gymn. en gram.; 10.35 Piano; 11.00 V. d. vrouw; 11.10 Orgel en zang; 11.45 Ber. uit Indië; 12.00 Lichte muz en gram (13.00 Nieuws) 14.00 V. d. vrouw; 14.20 Kamermuz. 15.00 Caus.15.20 Gevar. progr. 17.00 Caus.17.30 Dansork.18.00 Nieuws en gram.18.30 v. d. Ned. «trijdkr.19.05 Sportpr.19.20 Caba ret; 19.45 Caus.; 20.00 Nieuws; 20.15 Concertgeb. ork.21.20 Caus.; 21.35 Ork. en gram.22.30 Caus. „Ouderen en jongeren"; 22.50 Reportage «ehaaktornooi; 23.00 Nieuws; 23.15— 84.00 Gram. HILVERSUM II (415 M.) 7.00 K.R.O.10.00 N.C.R.V.11.00 K.R.O. 14.00 N.C.R.V. 7.00 Nieuws en gram. f.30 Morgengebed; 8.00 Nieuws en gram.10.15 Prot. morgenw.10.45 Gram.; 11.00 V. d. zieken; 11.45 Piano; 12.15 Voordr.12.30 Lichte muz.(13.00 Nieuws)13.45 Caus. „Kath. en Protestanten"14.00 Re portage Geref. meisjesver.; 15.15 Gram.; 15.40 Koor; 16.00 Bijbelle zing; 16.45 Kwartet en en sextet; 17.50 Over Indië; 18.00 Lichte muz. (18.30 Landbouwpr.)19.00 Nieuws en caus.19.45 Voordr.20.05 Am docr Mr. A. J. M. VAN DAL. Neurenberg, 10 Juni '46 Uiterlijk blijken zij niet veel veranderd, Hermann Goering in zijn grijs-flanellen fantasie-uni form, Schacht met zijn hooge stijve boord en zijn knijplorgnet, Jodl en Keitel in hun glanslooze soldatentuniekenBaldur von Schirach met zijn eeuwige zonne bril en alle bentgenooten om hen heen in de dubbele rij der be klaagdenbanken van de Neuren- bergsche rechtszaal. Uiterlijk zijn zij nog vrijwel dezelfden van vijf maanden ge leden, toen ik van deze rechtzaal afscheid nam, zooals de heele sfeer in het gerechtsgebouw, het geratel der tikmachines in de perskamers, het geren der courriers, het statige en strenge optreden der Military Police met hun blinkend witte hel men, de grillige mengeling van ■uniformen, in dit halve jaar van het procesverloop bij eersten in druk weinig verandering heeft on dergaan. Maar, als na enkele uren die eerste indruk zigh begint te ver diepen, als men herinneringen der vroegere impressies gaat toetsen Bterdam helpt Arnhem, Concert in j aan bevindingenvan vandaag blii- £.sis (22.00 Nieuws)23.00-23.50 ken ei onder® den ^tert^sch«n 'der dingen wel verschillen te zjjn met de eerste faze van het proces Niet alleen, omdat er duidelijk merkbaar meer routine in den procesgang gekomen is, omdat het proces vastere vormen heeft aan genomen, maar ook omdat er een verschil is van stemming, omdat het proces een andere kleur ge kregen heeft. Het best voelt men dit aan de houding der verdachten in de oe- klaagdenbanken. Zij hebben meer zelfvertrouwen, zijn minder pas sief, zij zijn meer in het proces in gegroeid; want het is nu reeds eenige maanden lang hun faze; de faze der verdediging. In ieder groot proces slaat de naald der weegschaal van het recht eenige malen door, nu eens naar de zijde der aanklacht, dan weer naar de zijde der verdediging, al vorens zij in evenwicht raakt. In Neurenberg beleeft de verdediging thans haar goeden tijd. Wanneer dan ook aan het einde van het proces zou blijken, dait een of enkelen der verdachten hun hoofd uit den strop gered hebben en het publiek zou zich daardoor bedrogen voelen, dan zou dit alleen hierin zijn oorzaak vinden, dat het niet steeds nauwkeurig genoeg is voorgelicht. Seyss Inquart heeft Maandag, naar den typisch Angelsaksischcn vorn van strafproces, na afleg ging van den eed, in den stoel der getuigen plaats genomen om, door zijn verdediger ondervraagd, verklaringen te geven in zijn eigen zaak Hij IS in ue afzondering een beetje bleeker geworden dan hij "vroeger was, maar zijn geest is levendig en snel en hij heeft, in antwoord op de talrijke vragen van ;zijn raadsman, zijn politiek, zoo wel zijn Oostenrijksche en Poolsche 1 die van zijn rijkscommissariaat- in Nederland, uiteengezet met een beheersching van de materie en een helderheid van verstand die niet konden nalaten bewondering af te dwingen voor zijn intellect, zij het dan niet voor zijn karakter als mensch. Wat in deze verdedi ging, die overigens nog lang niet is afgesloten, aantrekkelijk aan- «doet, is, dat zij geen spoor van lafheid draagt en intelligent is. De advocaat, die Seyss Inquart in het begin zijner carrière was, heeft zich in hem niet verloochend. Deze verdediging, in goed teamwork «meit zijn raadsman opgezet, was van breede allure en van een knappe techniek. Voor feiten, die niet of moeilijk te loochenen wa ren, werd royaal de volle verant woordelijkheid aanvaard, wat na tuurlijk op iedere rechtbank een goeden indruk maakt en crediet verleent op de punten, die open zijn voor twijfel. Wat wij van Seyss Inouart ook denken (en de bezwaren tegen zijn Nederlandsch bewind zijn bij mij ook in zijn verdediging onverzwakt gebleven), op één punt zullen wij onze in de oorlogsjaren gevormde •meening over hem moeten corri- geeren: deze man is van een in tellect, dat wij in onzen baat en afkeer al te gemakkelijk hebbe onderschat. kend feit geplaatst zag. De S.D. had hem namelijk medegedeeld, dat een aantal joden zich lieten sterilisee- ren, waarna zij van deportatie vrij gesteld zouden worden. Hij be weerde, dat de sterilisatie vrijwillig was. Seyss noemde het uitgesloten, dat hy deze sterilisatie zou hebben aanbevolen, doch hij voegde er aan toe: „Hoe verder men van deze din gen afraakt, hoe minder verklaar baar zij worden". ,,Met Christiansen heb ik altijd goed samengewerkt. Het gerecht zal moeten beslissen, of ik lieg of hij zich vergist", zeide de beschuldig de, toen Dubenest hem een ver klaring voorlegde, door Christian sen bij het vooronderzoek in Neder land afgelegd, inzake de executie van vijf gijzelaars na den mislukten Christiansen* "heeft in zijn verhoor gezegd, zich te herinneren, dat Seysa zeide, dat de vijf gijzelaars moestbn worden gedood. Christiansen zelf beweert hiermede niets te doen te hebben gehad, daar het een poli tieke aangelegenheid was. ,,Mijn '••etuigen zullen komen bevestigen, dat deze zaak van Rauter en Christiansen uitging en dat ik ge ïntervenieerd heb, om niet 25, doch slechts 5 menschen neer te schie ten", verklaarde Seyss. Voorts werd den beschuldigde een verhoor van Rauters plaatsvervan-» ger, dr. Schoenhardt, voorgelegd, waarin wordt gezegd, dat Seyss na den aanslag op Rauter het bevel gegeven had, tweehonderd gevan genen neer te schieten. Ook hier tegen kwam Seyss krachtig op. Wel had hij gezegd, dat in dit geval maatregelen moesten worden ge nomen, die indruk op de bevolking zouden maken, doch hij zou geener lei bevoegdheid hebben gehad, om Schoenhardt dergelijke bevelen te geven. Dubenest stelde nog een heele reeks vragen over vele detail kwesties, zooals het Ingrijpen in het bestuur, het opdringen der N.S.B.-ers, het ontslag der rech ters van Leeuwarden, de vervo ging der kerken, de gelijkschakeling der pers, de standgerechten en de eco nomische plundering, maar de aan klager stelde daarbij tot dusver den beschuldigde voor weinig moeilijk heden, hetgeen vermoedelijk heel anders zou zijn geweest, ware het verhoor door een Nederlander afge nomen. Zooals reeds u» gezegu, heeft Seyss Inquart gisteren herhaalde lijk hulde gebracht aan de verzets beweging. Wel had h(j tegen het verzet moeten optreden, maar hij zeide zich daarby steeds bewust te zijn geweest, dat hij vervo. ging slechts juridisch kon rechtvaardigen en niet moreel, daar hij als Neder- lander waarschijnlijk evenzoo ge handeld zou nebben. Voorts zeida beklaagde nog, dat hij genoodzaakt was geweest, den voedselcommissa- ris Louwesite handhaven, ondanks zijn anti-Duitsche en anti-nazi-ge zindheid, omdat hij bij het voedsel probleem de onmisbare man was. BINNENLAND IN 'T KORT. voof Tot regeeringscommissaris de bodemproductie is benoem C. staf, wnd. dir.-generaal landbouw. OP grond van het zuiverings besluit is. no®4 ^fval ™n a»e rech ten, ontslagen Tj. v. d. Zee, raad adviseur a. h. dept. v. financiën. Op 6 Juli wordt weer een natio nale reelasseerlngsdag gehouden. 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1946 | | pagina 2