Reg eeringsverkla ring
Onderschat de atoombom niet"
Britten steken de Bekassi over
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
KRACHTIG GELUID, DAT
VERTROUWEN WEKT
DIK TER BUIK begint te grommen
68ste JAARGANG VRIJDAG 5 JULI 1946 No. 20053
Indonesiërs schonden
overeenkomst
SOVJET-OPTREDEN
TEGEN HONG. KATH.
NOG STIJGENDE KOSTEN
VOOR LEVENSONDERHOUD
PRINS BERNHARD
DE FUSIE N.V.V.—E.V.C.
R'dam Giro909G
Directeur:
Joh. Kuijpers
HooMred.Mgr
Dr. J. Witlox.
Alg. Redacteur:
H. A. Paalvast.
Drukker:
N.R.C. N.V.
Uïtg. v.d. Maas
bode-Stichting,
NIEUWE SCHIEMMSCHE COURANT
Abormementspi
f 3.25 p. kwart
f1.10 p.maand
10.26 p week
Tijd. adres:
Broersvest 8 A
Tel. 66804
Advertentiën
15 ots p. mm.
I>e berichten uit den incubatie
tijd van dit kabinet wekten meer
malen den indruk, dat men van
twee kanten met den formateur
meedokterde aan het program. Los
lippige ingewijden lieten zich in
dien tijd van voorbereiding wel eens
opmerkingen ontvallen, die er op
moesten duiden, dat het program
een samenharksel was van punten
die beurtelings de Katholieke Volks
partij of de Partij van den Arbeid
naar het hart waren geschreven.
Afgaande op deze indrukken heb
ben enkelen zelfs aanstonds na het
optreden van het kabinet uiting ge
geven aan de vrees, dat hier een
amphibisch product, een eenheid
van tegenstellingen tot stand is ge
komen
Uit de regeer ingsverklaring
blijkt de ongegrondheid van deze
vrees Dit is een beginselprogram
uiit één stuk. Geen sprake van dat
het beurtelings de Partij van den
Arbeid en de Katholieke Volks
partij een kluif toewerpt; geen
sprake van dat het hinkt op twee
gedachten, het is rechtlijnig en
duidelijk In groote trekken volgt
het deze gedachte: de regeering
wenscht de stoffelijke welvaart te
bevorderen door een opvoering
van de productie en door een ge
lijkmatige verdeeling; zij wenscht
de geestelijke welvaart te bevorde
ren door een erkenning van de
christelijke waarden; zij wenscht
een staatkundige hervorming ge
richt in de eerste plaats op een
erkenning van de beginselen, die
naar haar oordeel aan een recht
vaardige verdeeling van de wel
vaart ten grondslag behooren te
liggen en op de tweede plaats op
de erkenning van de zelfwerk
zaamheid van de individuen, de
nieuwe publiek-rechtelijke cultu
reele- en bedrijfsorganen en van
de onderscheidene rijksdeelen. Dat
is een eenvoudige en klare lijn,
die in geen enkel opzicht het ka
rakter draagt van een compromis
tusschen elkander tegengestelde
opvattingen.
mm*
Uitdrukkelijk heeft bij de aan
wijzing van dr. Beel tot formateur
de bedoeling voorgezeten om te
geraken tot een vooruitstrevend
kabinet
Men kan van het program, dat hij
in zijn regeerings verklaring ont
vouwt niet anders getuigen, dan dat
het inderdaad vooruitstrevend is-
Vooruitstrevend in dien zin bo
venal. dat het er naar streeft, de
economische, de sociale, de geeste
lijke en de juridische werkelijkheid
in Nederland meer dan tot dusver
te doen beantwoorden aan de be-
- ginseien, waardoor de beide par
tijen die elkander in dit kabinet
hebben gevonden, zich laten leiden.
Dat zijn de beginselen van verhoo-
ginig der welvaart, sociale recht
vaardigheid, christelijk levensin
zicht en een erkenning van het
recht. Wanneer het dit kabinet be
schoren wordt om uit te voeren,
wat het in dit program heeft neer
gelegd, dan zal men aan het eind
van zijn regeeringsperiode kunnen
getuigen, dat Nederland „vooruit is
geschreden" op den weg naar een
betere samenleving. Dan zal, om
slechts de juridische paragraaf te
nemen, in Nederland het recht van
dien mensch op arbeid en op het
hem toekomende aandeel in de
vruchten van zijn arbeid dat is
bestaanszekerheid, zekerheid van
het onderwijs dat hij wenscht, ze
kerheid van een goede medische
verzorging en van een passende
woning in de hoogste wet des
lands zijn erkend. En in Nederland
pleegt de eonstitutioneele erkenning
dichter bij de maatschappelijke
werkelijkheid te staan dan in menig
ander land ter wereld, zelfs wan
neer het zich met den naam van
groote mogendheid siert
Het stemt tot voldoening, dat uit
alles wat omtrent de voorbereiding
van dit kabinet bekend is gewor den,
blijkt, dat ondanks de hardnekkige
geruchten over een conservatieven
vleugel in de Tweede-Kamerfractie
van de Katholieke Volkspartij, deze
zich eenparig achter dit program
Iheeft geschaard,
Vanzelfsprekend gaat de belang
stelling van velen sterk uit naar de
Indonesische paragraaf in de regee-
ringsverklaring van dit kabinet.
Ook op dit punt gingen velen in
Ihun eerste oordeel over dit kabinet
Bf op eenzijdige indrukken en slecht
geinfonmeerde berichten uit den tijd
van voorbereiding. Uit de omstan
digheid b.v., dat de Indonesische
(paragraaf zoowel bij de besprekin
gen over het program als bij de
keuze der ministers tot aanzienlijke
vertraging leidde, heeft men volko
men eenzijdig afgeleid, dat dr. Beel
op dit terrein ongewensohte conces
sies heeft moeten doen. Men heeft
daaTbij bewust of onbewust uit het
oog verloren, dat de formateur zoo
wel bij de programbespreking als
bij de ministerkeuze terdege het
beer, stijf heeft gehouden Als men
de bekend geworden feiten nauw
keurig heeft gevolgd, kan mien zich
niet aan den indruk onttrekken, dat
de formateur zich niet van zijn pro
gramma heeft laten afdringen en
zich geen figuren, al te zeer met de
tot heden gevolgde politiek vereen
zelvigd heeft laten opdringen.
Slecht geïnformeerd was het Asso
ciated Press-bericht. dat prof,
Schermerhorn als een soort com
missaris-generaal, tronend boven
den heer Van Mook, naar Indië zou
worden gezonden. Het program, dat
thans voor ons ligt, spreekt op dit
punt een taal die niet kan worden
misverstaan.
Het is duidelijk dat deze regee
ring geen breuk wenscht met de
tot dusver gevolgde politiek, d e
naar een vredelievende oplossing
van het conflict streefde. Het is
ook duidelijk dat zij de belofte,
neergelegd in de koninklijke rede
van 1942 en het basisvoorstel, neer
gelegd in de verklaring der vorige
regeering van een half jaar gele
den, blijft erkennen als den grond
slag van haar beleed.
Daarnaast echter bevat de regee-
ringsverklaring duidelijke klan
ken, die tot dusverre nauwelijks
van achter de regeeringstafel wer
den vernomen. Met méér klem
dtan ooit wordt in deze verklaring
de nadruk gelegd op het bijeen
roepen van de rijkscoraferentie. De
eérste herziening van den status
der rijksdeelen in de West wordt
reeds met evenzoovele woorden
aangekondigd Uitdrukkelijk wordt
hier tegenover het begrip voor
den drang naar zelfstandigheid de
erkenning der aloude banden tus
schen Indië en het moederland ge
steld. Uitdrukkelijk wordt hier
het welzijn niet slechts van het
Indonesische, doch ook van het
Nederlandsehe volk en van alle
andere bevolkingsgroepen in het
Koninkrijk tot richtsnoer ver
klaard. Uitdrukkelijk dus wordt
erkend, dat Nederland belang heeft
bij het behoud van de rijksban-
den.
Dit alles zijn even zoovele tee
kenen, dat deze regeering niet
blindweg in dezelfde ietwat praat
grage richting zal loopen als haar
voorganger. Duidelijk komt in dit
alles een streven tot uiting niet
naar het afbreken, maar naar het
ombuigen van de tot dusver ge
volgde richtlijnen naar een beleid
op gezonder en reëeler grondslag.
Al bij al lijkt dit program wel
in staat om het gevoel van onze
kerheid dat zich van enkelen mees
ter maakte na het bekend worden
van de samenstelling dezer regee
ring voor een grooter vertrouwen
in haar beleid te doen plaats
maken. Al ware het slechts door
dat het duidelijker dan de minis-
terlijst aantoont, dat de vorming- en
de leiding van dit kabinet rusten
in de hand van een main, die weet
wat hij wil en die doorzet wat hij
weet.
Het vertrouwen, dat wij aan
stonds na haar optreden in deze
regeering uitspraken vindt in de
verklaring van den minister-pre
sident voor de Kamer slechts be
vestiging.
De uitvoerige en belangrijke
regeeringsverklaring puibliceeren
we op pagina drie van dit nummer.
Prins Kareide prins-regent van
België, bij de eerstesteenlegging
van een stadion te Quaregnon.Vain
Van Acker houdt een
toespraak.
Z.H. Paus Pius XII begroet en zegent de deelnemers aan den Tour d'Itahe
11
Vooral niet in haar uitwerking
op den mensch
Onderschat de atoombom niet",
luidt het advies der Amerikaan-
sche senatoren, die het atoompro
bleem gedurende bijna een jaar
bestudeerd hebben en van verte
genwoordigers van geleerden, die
de eerste bom maakten, aldus
meldt U. P.
Leden van de senaatscommissie
voor de atoomenergie gaven uitdruk
king aan hun vrees, dat de men-
schen door een valsch gevoel van
veiligheid in slaap zullen worden
gewiegd, tengevolge van de betrek
kelijk geringe schade die aan de
Britsche en Ghurka-troepen zijn
ten Oosten van Batavia de Bekassi
rivier overgestoken en niemandsland
binnen gerukt, meldt U. P. De
troepen, die op bet oogenblik ver
scheidene kampongs op den weste
lijken oever bezetten, zijn in direct
contact met vijandelijke Indonesische
troepen. Men kon vanochtend in
Batavia artillerie- en mortiervuur
en hevig geweervuur hooren.
Bij de overeenkomst tusschen het
geallieerd commando en de Indone
siërs inzake de bezetting van Bekassi
was vastgelegd, dat de geallieerde
troepen niet zouden trachten de
rivier over te steken. Een woord
voerder op het geallieerde hoofd
kwartier deelde thans echter mede,
dat voortdurende activiteit van
scherpschutters en herhaalde nacht-
aanvallen op geallieerde posities door
Indonesiërs, die zelf de rivier
overstaken, een schending van de
overeenkomst beteekende om welke
reden de geallieerden besloten den
Oostelijken oever van de rivier te
bezetten.
Gruwelproces te Batavia
De eerste oorlogsmisdadiger, die
op 15 Juli a.s. voor den voorloopi-
gen krijgsraad te Batavia zal te
recht staan, Is de Japansche kapi
tein Sonai, die er van beschuldigd
wordt lichamelijke en geestelijke
wreedheden jegens geïnterneerden
te hebben begaan.
Daar zich onder betreffende gein-
terneerden ook Engelschen en Au
straliërs bevonden, zal de Engel-
sche majoor P. Hartman deel uit
maken van het militaire gerechtshof.
Naar wij Uit Batavia van officieele
zijde vernemen, zijn al degenen, die
verleden week Donderdag te zamen
met Sjahrir waren ontvoerd, weer
vrijgelaten.
Sjahrir's ontvoering
De laatste dagen Is in het binnen
land van Java een aantal arresta
ties verricht, verband houdende met
de ontvoering van Sjahrir. Men ver
wacht, dat in de komende dagen
nog meer personen zullen worden
gearresteerd. Onder de arrestanten
bevinden zich eenige hoogere officie
ren en een aantal minder bekende
politici.
De Australische boycot
Het Indonesische arbeiderscongres
heeft den Australischen havenarbei
ders verzocht den boycot van Ned.
schepen voort te zetten", teneinde
de Nederlanders te belemmeren in
hun poging om hun imperialisme
aan Indonesië op te leggen".
Generaal Swiridof, de sowjet-Rus-
sische voorzitter van den gealli
eerden bestuursraad in Hongarije,
heeft de Hongaarsche regeering in
een nota verzocht, strenge maatre
gelen te nemen tegen de R.K. gees
telijkheid, die volgens deze nota de
bevolking tegen de sowjet-Russi-
sche bezettingstroepen zou opzet
ten.
In deze nota wordt ook om een
verbod van jeugdorganisaties, spe
ciaal van de Roomsch-Kath. jeugd,
verzocht.
111. Na veel moeite had Dik het
geluk den commissaris op het dro
ge te krijgen. HU sleepte hem een
eindje het strand op en viel toen
uitgeput neer. Daar lagen zU.
Twee moedige kerels, maar allebei
in een verkwi'kkienden hal f bewuste-
loozen staat verkeerend. ,,Nou,
nou," gromde Dlck, dat is de laat
ste keer, dat Ik op zoek ga naar
een formule. Verdikkeme het lijkt
wei, of ik compleet door midden
ben". De professor die langs vei
liger weg naar beneden kwam, was
noig steeds aan de afdaling bezig.
HU daclht blijkbbaar net precies ais
Dick. Want hg' mompelde zooiets
van: „Dat allemaal voor zoo een
stukkie papier".
Commissaris Ohogum was intus-
proefvloot in de eerste phase van de
operaties „cross roads" is toege
bracht.
Geleerden, die bU de „crossroads"-
operatie betrokken waren, zijn van
plan per vliegtuig radio-actief bier
naar Washington over te brengen,
het daar aan laboratorium-dieren
toe te dienen en af te wachten wat
er gebeurt. Zij willen hetzelfde doen
met andere dranken en met levens
middelen. In geval van een werkelg-
ken atoomaanval op zee is het van
vitaal belang, te weten wat van de
scheepsvoorraden nog gebruikt zou
kunnen worden.
Naar A.P. uit Bikini meldt, heeft
de Amerikaansche marine Woens
dag verslag uitgebracht, over de
atoombom-proef. In totaal hebben
59 van de 73 oorlogsschepen te Bi
kini volstrekt geep of zeer geringe
schade opgeloopen. Op zes schepen
was de radio-activiteit nog gevaar-
lgk.
De schade, die door de hitte aan
enkele der verder afgelegen schepen
werd veroorzaakt, heeft aangetoond,
dat het twijfelachtig is, of een
mensch den aanval zou hebben kun
nen overleven.
De proefdieren aan boord hebben
de aanval echter, tUdelgk tenminste,
overleefd, doch sommige autoritei
ten waren van meening, dat da
blootstelling aan de atomische stra
len binnen een paar dagen fataal
zou kunnen blijken te zgn.
Indien er zich aan boord van de
„Prinz Eugen" menschelUke wezens
bevonden hadden, dan zouden deze
bekogeld zijn geweest met kleine
metalen balletjes, ongeveer ter
grootte van ganzenhagel. Duizenden
van die kleine balletjes, die nog
steeds radio-actief waren, vielen n.b
op de dekken van dit schip.
De geleerden vragen zich af, wat
de oorsprong is van die kogeltjes.
Sommigen nemen aan, dat het stuk
jes van de bom zelf zgn, doch dit
zou verwonderlUk zijn, daar do alge-
meene opinie tot dusverre is, dat al
het metaal, waaruit de bom bestaat,
verdampt.
De indexcijfers van de kosten van
levensonderhoud voor arbeidsgezin-
nen vertoonden, volgens een publi
catie van het C. B. S., over Mei
j.l. opnieuw een stijging vergeleken
met die over de voorafgaande maan
den. Het totaalcijfer liep op van 1.73.2
in April tot 175.6 in Mei. (Maart
170.1, Dec. '45: 166.2). De stijging is
voornamelijk het gevolg van het
omhoog gaan der indexcijfers voor
voeding. (Maart 174.7, April: 181.8,
Mei 187 6) en van die voor schoeisel
(resp. 321.6, 326.9 en 328.7.)
Z. K. H. Prins Bernhard heeft
een eendaagsch bezoek gebracht
aan Marshall Sir Sholto Douglas,
den commander in chief van de
Engelsche contröle-commissie in
Duitschland, en opvolger van veld
maarschalk Montgomery. Op het
hoofdkwartier van Sir sholto,
Westfalen, heeft de Prins zakelgka
besprekingen gevoerd. Z. K. H 13
gistermiddag op paleis Soestdgk te
ruggekeerd.
Op het N. V. V.-congres deed da
heer C v. d. Lende, secretaris, de
mededeeling dat Donderdag van do
ziide van het verbond een schrgven
is gericht aan de E. V. C., waarin
met klem wordt aangedrongen op
het alsnog aanvaarden van de laat
ste voorstellen, welke zijnerzijds
zUn gedaan om de fusie tusschen
beide vakorganisaties mogelijk te
maken. Mocht de E. V. C. hierop
sohen een beetje tot de wereldsche
dingen teruggekeerd. Hij spuwde
het water uit en wreef eens in zijn
oogen en zei; ,,Nog eens zoo'n for
mulereisje en ik ben dood". Na al
deze uitlatingen zal de lezer dus
wel begrijpen, dat de animo er eien - f„<.i«be-
beetje uit begon te raken, hetgeen I niet ingaan, dan ^«en 'ie f s.ebe-
- - I sprekingen als onherroepelUk ge
niet meer dam natuurlUk was.
ëindigd worden beschouwd.