nu
NAAR „NIEUWE ORDE"
IN INDIË
NA EEN WEEK
VREDESCONFERENTIE
ZEEROOVERS met vergunning
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
CHINEESCH AVONTUUR. Vrij
68ste JAARGANG
MAANDAG 5 AUGUSTUS 1946
No. 20079
De taak der
commissie-generaal
NS.B.-ERFENIS VER
BEURD VERKLAARD
Een ton voor Tielsclie
slachtoffers
Arabieren-delegatie bij
den Paus
Een carillon voor Lisieux
DE VERJAARDAG VAN
PRINSES IRENE
Honderdduizend prent
briefkaarten
SUCCES VAN EEN OUDE
KRIJGSLIST
-
TELEURSTELLING BIJ
DE KLEINERE LANDEN
Een scherp pleidooi van
Spaak
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR DIRECTEUR J. KUIJPERS HOOFDREDACTEUR
H A PAALVAST MGR DR. J. WIT L O X
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P. WEEK
Bü de Tweede Kamer Is tlians
het verwachte wetsontwerp inge
diend tot Instelling1 van een com
missie-generaal voor Ned. Indië
welke tijdelijk za* worden belast
met bevoegdheden van het Opper
bestuur en de voorbereiding zal
hebben te bevorderen van een
nieuwe rechtsorde voor Ned. Indië.
,De drie commissarissen-generaal,
door de Kroon wordien. benoemd
in Haar naam die bevoegdheden
zullen uitoefenen, moeten daarbij de
hun gegeven instructie en aanwijzin
gen in het bijzonder in acht nemen
ter zake van
a. de voorbereiding van een
nieuwe staatkundige ordening voor
Ned.-Indië en in verband daarmede
Van de rijksconferentie,
b. besprekingen met van ouds be.
Btaande en met nieuw gevormde
staatkundige organisaties, zoomede
met vertegenwoordigers van de ver
schillende volkeren en bevolkings
groepen, betrekking hebbend op de
vestiging van de toekomstige staat
kundige verhoudingen binnen het
koninkrijk,
c. aanrakingen met vertegenwoor
digers van Volkenrechtelijke ongani-
eaties en bevriende mogendheden.
33e luitenant-gouverneur-generaal
heeft naast de drie leden ambts
halve zitting in de commissie. Bo.
yetidien kan de commissie hem in
lichtingen verzoeken en adviezen ge-
Ven.
Indiien een bes-luit van de commis-
Het tribunaal te; Tlel heeft de na
latenschap verbeurd verklaard van
Wijlen J. v. d. Kolk, aldaar, groot
117.000 gulden. Wijlen v. d. K. was
in 1943 sympathiseerend lid van de
EN. S. B. en lid van den N. V. D. ge
worden en had het huls van zijn
zuster, wier vermogen hij beheerde,
verhuurd als kringhuis aan de N. S.
B. De beruchte „bloedraad" hield
daar zitting en tal van personen uit
Ve en meer speciaal in Tiel
6r geestelijk en lichamelijk
mishandeld, Van genoemd bedrag
drav 0 S'dden worden overge-
Tiel 2 aan den burgemeester van
aie deze som zal moeten uitbe-
Dni? ïan hen. a,e in 1941 door de
chers wegens molestatie van
-„„.^A^ S.B.'ers in Tiel gezamenlijk
100.000 gulden werden beboet.
,waren 100 personen uit allo
Bevolkingsgroepen, waaronder ver.
schillende kleine zelfstandigen,
zelfs oorlogsgetroffenen.
ja
Zaterdag heeft Z. H. de Paus de
leden eener Arabische delegatie
ontvangen, die onlangs naar Rome
is gekomen, om de bemiddeling
van den H. Stoel ln te roepen In
de PalestUnsche kwestie. De dele.
gatle overhandigde den H. Vader
een uitvoerig memorandum over de
situatie in het heilige land.
Ben van de Christen-Arabieren der
delegatie, Joseph Sahyoen, verklaar
de na afloop der audiëntie: „Zyne
Heiligheid heeft ons verzekerd, dat
h'j bereid is, alles wat in Zijn ver
legen is, in het werk te stellen, om
bereiken, dat rechtvaardigheid en
HaiA ln Pa'estina heerschen". De
in Yeroordeelde de gewelddaden
Een 'Se land.
Eer. na aPder lid der delegatie sprak
vertegenvLaudlëntie> tegenover een
bewonderin°rai£0r van A. P. P. zijn
zoo volkornen°ver utt, dat de Paus
de problemen "ÏP de hoogte was van
treffende. et nabije Oosten be-
Volgens een a -o
de H. Vader aan" EP.-fcericht zou
legatie een getypt- leden der de-
fcen overhandigd, wBItfklaring heb.
punt van den H. sto-i he4 stand-
van de Palestijnschc i,, n aanzien
uiteengezet. e kwestie wordt
Op 29 September a.s. zaa een c„ril
ion, bestaande uit 44 klokken dat
door krijgsgevangenen en gedepor
teerden uit Normandië aan de icathe
draal van de H. Theresia van Lil
aieux werd geschonken, worden in
gewijd. Met deze plechtigheid wordt
evens het jubeljaar ter herdenking
an den 50sten sterfdag van de hei-
geopend.
sie.generaai niet eenparig is, kan de
beslissing van de Kroon worden in
geroepen, in welk geval de uitvoe
ring van het besluit wordt opge
schort.
Er is, zoo zegt de memorie van
toelichting o.m., financieel, econo
misch en sociaal een reconstructie-
probleem van ontzagwekkenden om
vang, waarbij naar buiten een be
roep zal moeten worden gedaan op
hulp en groote inspanning, vooral
van het zoozeer beproefde rijk in
Europa. Er is ook een politiek
vraagstuk van zorgwekkende zwaar
te, hetwelk diplomatieke, constitu-
tioneele, militaire en politioneele pro
blemen met zich brengt, wederom
met drukkende lasten voor het moe
derland.
Een en ander vereischt by zijn op
lossing een geregeld en zoo mogelijk
direct contact tusschen de Indische
regeering en het opperbestuur.
Daarom heeft de gedachte postgevat
aan een voortgezet samenkomen van
beide in dier voege, dat de luit.-
gouverneur-generaal, als tijdelijk
drager van het algemeen bestuur te
Batavia, in dagelijksch en voortdu
rend persoonlijk contact wordt ge
bracht met exponenten van het op
perbestuur die bekleed zijn met
zekere volmachten om in voorkomen
de gevallen voor en namens 'het
opperbestuur onverwijld beslissingen
te nemen.
Ministers blijven
verantwoordelijk,.
Hierbjj blijft echter de ministeri-
eele verantwoordelijkheid van den
minister van Overzeesche gebieds-
deelen en van de overige ministers
intact. Zij worden volledig op de
hoogte gehouden van de taakvervul
ling der commissie-generaal met mo
gelijkheid van ingrijpen.
Daarnevens blijven de functies
van „opperbestuur" en „algemeen
bestuur in Ned. Indië" zooveel mo.
gelijk geschieden. De commissie-ge
neraal mag niet op het terrein der
Indische regeering ingrijpen. Zij
dient niet om de taak te dien aan
zien van den luit.-gouverneur-gene-
raal te verlichten noch om de In
dische regeering te bevoogden.
„Wij kinderen van Nederland, uit
Noord en Oost en Zuid en West, wi)
wenschen aan Prinses Ireen op haar
verjaardag 't allerbest.''
Meer dan honderdduizend kinde
ren uit het geheele land hebben aan
H. K. H. Prinses Irene een feli
citatie-prentbriefkaart gezonden
voorzien van bovenstaande tekst,
ontworpen door den 16-jarigen H
Gijsbers ter gelegenheid van den
zevenden verjaardag van Prinses
Irene op heden. Al deze kaarten zijn
boven net gebruikelijke porto ge
frankeerd met drie en een halve cent
extra, Dij voorkeur met een nationa.
len hulpzegel, waarvan de opbrengst
ten goede komt aan de oorlogs
slachtoffers en ter voorziening in
de oorloigsnooden.
De verkoop van den nationalen
hulpzegel is een groot succes ge
worden, alleen in Amsterdam was
de opbrengst ruim 50.000 terwijl
dit in heel het land zeker het tien
voudige hiervan zal bedragen.
SPEL MET DEN DOOD
Kinderen uit de Javastraat te
Arnhem hadden Zaterdagmiddag in
de omgeving een vergeten projectiel
gevonden. Ze namen het mee naar
huis en gingen er met hun drieën
op de stoep voor hun woning mee
spelen. Plotseling klonk een knal
en vloog het projectiel uiteen. Een
van de kinderen werd op slag ge
dood, de beide anderen ernstig ge
wond evenals een vtierde kind, dat
aan de overzyde van de straat juist
passeerde. Een van de gewonden is
inmiddels in het ziekenhuis overle
den, tenwyl een ander gisteren
avond in levensgevaar verkeerde.
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
Z. H. Exc. de bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot pastoor te
Schermer den weleerw. heer B, W.
Kloes, die kapelaan was te Rotter
dam (H. Familie). Aan den Zeer-
eerw. heer A. Rietveld is op zijn
verzoek. om gezondheidsredenen,
eervol ontslag v.rleend als pastoor
te Schermer.
Langs Java's Oostkust is het op
zee niet pluis
In het zicht van Soerabaja
worden daar geregeld vreedzame
Boegineesche en Makassaarsche
prauwen door Indonesische zee-
roovers aangevallen. De bandieten
jagen de bemanning over de kling
en rooven de Jading.
Debevelvoerende officier van de
Ned. Marine te Soerabaja heeft nu
een oude krijgslist te baat genomen
om aan dit euvel een einde te
maken.
Een onschuldig uitziende prauw
voer rustig op de kust'van Sembi-
lamgan (Madoera), toen eensklaps
een gewapende Madoereesche prauw
met volle zeilen op haar afstevende
en haar enterde. De zeeschuimers
meenden reeds een gemakkelijke
prooi te hebben, toen ze op het
prijsgemaakte vaartuig plotseling
tegenover goedgewapende Neder-
landsche zeelieden kwamen te staan.
Na korten strijd, waarbij de Ne
derlanders geen verliezen leden,
werden de roovers gevangen ge
nomen. Aan boord van hun schip
werd een hoeveelheid wapens
munitie en handgranaten in beslag
genomen. Tevens vond men er een
aantal documenten, waardoor werd
bewezen, dat de T. R. I. voor
dezen vorm van zeeroovertf vergun
ning had verleend.
Intusschen heeft volgens een be
richt van Antara het republikein-
sche „ministerie van buitenlandsche
zaken" bij het geallieerde opper
bevel geprotesteerd tegen het op
brengen van twee „republikeinsche
prauwen" naar Soerabaja door de
Ned. Marine. Deze schepen hadden
resp. 70 ton suiker en 42 ton zout
aan boord. In het protest werd de
onmiddellijke teruggave van de
lading geëischt, alsmede maatrege
len om herhaling van zulke dingen
in de toekomst te voorkomen.
Soldatenkeuken in Indië.
„Zou m'n jongen er wel behoor
lijk te eten krijgen?" Angstige
vraag van duizenden moeders, die
een zoon als soldaat in Indië heb
ben. Ze kunnen gerust zijn. Op 1
September wordt in Batavia een
cursus geopend van vier weken,
waarop een twintigtal militairen,
die nu reeds als kok bij den troep
werkzaam zijn, zich in hun vak ver
der kunnen bekwamen.
Voor de cursisten is er slechts één
bezwaar: omdat het beroep van kok
in heel de wereld als het gunstigste
bekend staat, brengt het volgen van
den cursus op zichzelf voor hen geen
positie-verbetering mee
Banders verlaten Batavia.
Het 13e regiment van de Duke of
Connaught's Own Lancers van het
Britsch-Indische leger verlaat Java.
Vrijdag hebben de landers met hun
Sherman tanks op het Koningsplein
te Batavia voor generaal Mansergh
de afscheidsparade gehouden.
I
Ten paleize Soestdijk werden door Prins Bernhard drie Amerikaansch&
officieren van het Restitution Control Branch en een Ned. officier,
gedecoreerd voor hun prestaties bij het terugvoeren van Nederlandscho
kunstschatten en machines
(Van onzen correspondent.)
PARIJS, 4 Augustus 1946
De eerste week van de Parysche
conferentie heeft niet veel opge
leverd. In de algemeene bijeen
komsten hebben de leiders der ver
schillende delegaties wel zeer al
gemeen gehouden beschouwingen
ten beste gegeven over de houding
van hun respectieve landen
maar die standpunten waren be
kend. Opvallend was Zaterdag de
rede van den. Belgischen gedele
geerde Spaak, die er op wees, dat
het reglement, ondanks de iang-
durige zittingen die er aan gewijd
waren, nog op geen stukken na
gereed is. „Als de conferentie zóó
langzaam voortgaat, wordt het
een wanhopige geschiedenis, voor-
ai als dezelfde traagheid vertoond
zou worden bij de behandeling der
ontwerp-vredesverdragen".
Wat het reglement betreft zijn
slechts twee punten afgedaan, na
melijk de vraag, wie er deelnemen
aan de conferentie en de beslissing,
voor zoover men besluiten van deze
conferentie beslissingen kan noe
men, welke alleen aan die landen
medezeggenschap toekent, die met
het land, waarvoor het desbetref
fend verdrag bestemd is, ln ver
klaarden oorlog zijn geweest. De
kleinere landen, die den vrede als
een homogeniteit willen zien, voor
zoover ze niet In de invloedssfeer
van Moskou liggen, waren voor al-
gemeene deelneming. En de Neder-
landsche delegatie had hun verlan
gen het best tot uiting gebracht
Maar welke kans bestond er voor
het aannemen van Nederlands
amendement? Het protocol, door de
Groote Vier voorgesteld en dat
moeizaam genoeg tot stand is ge
komen, werd gehandhaafd.
Toch heeft Molotoff op 'n enkel
punt een belangrijke tegemoetko
ming gedaan en dat is een resul
taat, dat op rekening van de Neder,
landsche delegatie komt: de landen,
die niet met 'n bepaald land in oor
log zijn geweest, kunnen tenmin
ste aan de vergaderingen der com
missie deelnemen. De Nederland serie
delegatie had meestal zeer sterke
argumenten en stelde zich vooral op
een principieel standpunt. Dat ten
slotte de Groote Vier in de e nd-
stemming elkander weer vonden.
Was voornamelijk een gevolg van
het feit, dat aan de discussie een
eind moest komen en dat mu den
a
19. Op Tobias' dringend verzoek
kwam de bewaker by de twee vrien
den en hy maakte Tobias deelgenoot
van zyn verdriet. „Mijn goeie beste
chef gaat naar Feng-Shoel. En nu
vertelde hu Tobias Jn zyn geboorte.
taal Binky had ondertusschen een
doosje lucifers te voorschyn gehaald
en bood die met een diepe buiging
den cipier aan. Bij tooverslag was
diens, verdriet verdwenen by 't zien
van dat speelgoed en even later zat
hy vrooiyk lucifer voor lucifer af
te stryken, terwyi Tobias en Binky
van de gelegenheid gebruik maakten
en door de geopende celdeur de vry-
heid te*amoet liepen.
knoop moest doorhakken. Had onze
delegatie dus geen succes met haar
voorstellen, deze hadden toch wet
de sympathie van alle kleinere ra»'
gendheden en vonden ook veel by.
val. I
Met het vraagstuk van het voor
zitterschap ging het evenzoo. Da(
gelijkoerechtigheid van de kleine
naties met de groote werd na een'
langdurig debat afgewimpeld en
de teleurstelling daarover bij vele'
middelgroote en kleine landen
werd wel het best tot uitdrukking
gebracht in de rede, die Spaak in
de algemeene zitting hield, toen hij
zeide: „De grooten vergaderen
onder elkaar, bereiden de verdra
gen voor zonder ons te raadple
gen, stellen ons procedures voor,,
trachten ons voorschriften om
trent de stemming op te dringen,
die het practisch onmogeiys ma
ken, dat wy onze gezichtspunten
kunnen doen zegevieren en plaat,
sen ons voor het verschrikkelijk
dilemma soms tegen onze ge.
voelens in te aanvaard-a wat
zy beslist hebben, óf een moeilijk
bereikt accoord te doen uiteen
spatten en na ons aldus gekort
wiekt te hebben vragen zij ons
tenslotte hun eenige aanbevelin
gen te doen. Moet men er dan
verbaasd over zijn, dat men op
deze conferentie soms opstandigs
gevoelens tot uiting ziet komen?"
nu komt ae stetmmingswyze nog
aan de orde De stryd zal nu we(
scherper worden, omdat juist daarbij
de volwaardige deelneming van cio
niet-grooten in het geding komt.
Ook ten aanzien van dat vraagstuk
heeft Molotoff reeds een defensieve
stelling betrokken door middel van
zyn voorstel, dat er voor de aanbe.
velingen zoowel minderheids, al*
meerderheidsrapporten zullen wor.
den uitgebracht aan de Groote Vier.
Is de stemmingswüze vastgesteld en
men hoopt dat Maandag te doen.
dan kunnen de eigeniyke werkzaam
heden beginnen.
De belangrijkste beslissing is dia
geweest, waarover het minst ge»
praat werd, namelijk de openbaar
heid van alle werkzaamheden SeS
conferentie. Deze groote overwin,
ning op de geheime diplomatie zal
intusschen nog moeten aantoonen.
dat zy een gelukkige nieuwigheid
is. De democratie heeft er altyd
groote verwachtingen van gekoes.'
terd voor den vrede. Maar de In
vloedsferen van sommige groote mo»
gendheden z3jn niet te ontkennen.
Het zou te mooi zyn, om te geloo»
ven, dat zy bepaalde deelnemers aan
de conferentie niet beïnvloeden.
Sommige stemmingen, die gehouden
zyn, versterken dien indruk. WanS
hoe men er ook om heen draait, da
stemmingsregeling van het protocol
der vier maakt maar al te zeer den
indruk, ingegeven te zijn, om be
paalde machtsverhoudingen te ver.
krijgen. 1
Men verwacht, dat Dinsdag een
tiental commissies aan het vergade.
ren kunnen gaan. j
ONGELDIGE RAADS
VERKIEZINGEN?
Naar verluidt zouden aan een deB
stembureaux te Groesbeek by del
gemeenteraadsverkiezingen onregel
matigheden zyn geschied. De officief
van justitie zou deswege procesver.
baai hebben opgemaakt.
