Den Duitschen textielroof
gesaboteerd?
DE ORGANISATIE VAN EEN
LEEFBAAR EUROPA
De koopvaardijvloot der V.S.
Duitschers worden Nederlander
Onrusthaard werd ontruimd
BEK
yerwij deriiig van
conflictstof
CHINEESCH AVONTUUR. Wonderlijke doorgang
Wilde dieren
duurder
(68ste JXAEGANG
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1946
No. 20091
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
REPUBLIKEINSCH
GELD?
ZE WILDEN VOOR
300 MILLIOEN PUNTEN
4200 VAARTUIGEN
VOOR DEN VERKOOP
EVACUATIE NIET
MOGELIJK
Grootere couranten
met 1 Januari a.s.
I
BEDRIJFSLEIDERS OOK
„WILD"
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR DIRECTEURJ. KUIJPERS HOOFDREDACTEUR
H A PAALVAST MGR DR. J. WIT L O X
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE BROERSVEST 8. SCHIEDAM, TEL. 68804 ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P. WEEK
Bij de debatten over de toela
ting van Oostenrijk tot de vredes
conferentie, in dien zin, dat het
zou worden gehoord in verband
met de opstelling van het Italiaan-
sohe vredesverdrag, zijn enkele
gedachten uitgesproken, welke een
scherp licht op de diepere beweeg
redenen van alle geschillen, welke
te Parijs voortdurend een goeden
gang van zaken ophouden en ver
storen, werpen.
De Britsche gedelegeerde
McNeill betoogde, o.i. zeer terecht,
dat als men den anderen ex-vijan
delijken staten toestond hun stand
punt te verdedigen, men oo' Oos
tenrijk, dat als nabuurstaat groote
directe belangen bij het Italiaan-
sche vredesverdrag heeft, de gele
genheid moest bieden zijn gedach
ten uiteen te zetten.
Nauwelijks waren deze woorden
gesproken en vertaald, of de Rus
sische tweede gedelegeerde kwam
in het felste verzet. Oostenrijk,
verklaarde hij, is een „medeplich
tige" en „een der meest verknoch
te bondgenooten van Duitschland"
geweest. Ongetwijfeld bestaan er
gemeenschappelijke grensproblemen
tussohen Italië en Oostenrijk; ech
ter: hiet ontwerp-vredesverdraig
brengt geen wijziging in den status
quo van die grenzen. Het motief
van het Oostenrijksche verzoek is
dan ook een eisch ten opzichte van
Italië, en de conferentie kan zich
Biet bezighouden met de eischen
van het eene ex-vijandige land je
gens het andere. Oostenrijk, be
sloot de Rus, moet den tol betalen
voor het feit, dat het nooit met
Duitschland heeft gebroken
We zullen hier niet twisten over
de vraag of Oostenrijk als „mede
plichtige" of als „eerste slachtof
fer" van Duitschland moet worden
beschouwd. We willen zelfs niet
Ingaan op de vreesdij ke verant
woordelijkheid van de overwin
naars van 1918 ten opzichte van
Oostenrijk, die een land schiepen,
dat economisch geen bestaansmo
gelijkheid had; of van de midden-
Europeesche staten, die er van 1918
tot 1938 niet in slaagden een orde
in hun gebied te brengen, welke
het oorlogsgevaar aanmerkelijk be
zworen, wellicht zelfs afgewend zou
hebben. Te Parijs moet de blik op
de toekomst zijn gericht. Daar moet
een Europa worden georganiseerd,
dat leefbaar is, en waaruit de kie
men van nieuwe moordende con
flicten zooveel als eenigszins mo
gelijk is moeten worden verwij
derd.
Die kiemen van conflicten waren
en zijn niet alleen te vinden tus-
schen .overwinnaars en overwonne
nen, of tusschen de overwinnaars
onderlingmaar evenzeer tusschen
de overwonnenen. We denken voor
de laatste categorie van toekomstige
gevaren o.m. aan Roemenië en Bul-
garije; aan Roemenië en Hongarije;
en aan Oostenrijk en Italië. En daar-
om moeten ook deze op de Parijsohe
conferentie grondig behandeld en
rechtvaardig opgelost worden.
Evenmin als het voor vrede en wel
vaart in Europa toelaatbaar is de
overwonnen staten economisch
dermate uit te mergelen, dat zij
automatisch in een nihilistisch
extremisme vervallen en daardoor
haarden vam voortdurend oorlogs
gevaar gaan worden, evenmin kan
men grens- en minderhedenproble
men verwaarloozen met den ver.
achtelijk „die gaan alleen den over
wonnenen aan."
Voor Triëst moet een rechtvaar
dige oplossing worden gevonden,
maar evenzeer voor het ongetwij
feld in-Oostenrijksche Zuid-Tirol.
We kennen reeds Elzas-Lotharingen
Eupen en Malmedy, Sleeswijk,
Danzig, Südetenland, Zevenburgen,
Bessarabië, de Dobroedsja, Thracië',
Triëst; men heeft gepoogd, of poogt
nog deze benauwende problemen
weg te werken. Zuid-Tirol ligt in
dezelfde lijn. Strategisch moge
Zuid-Tirol van belang zijn voor
Italië, ethnologisch hoort het zeker
bij Oostenrijk. En als men niet lan
ger in oorlog blijft denken, maar
den vrede in overweging neemt,
moet men minstens Oostenrijk over
deze aangelegenheid willen hoo-
ren gn aanhooren. Zuid-Tirol is
geen louter Italiaanscb-Oostenrijk-
sche zaak, maar een Europeesch
vredesprobleem.
HET INVASIEVOORSCHOT
VOOR ONDERWIJZERS
Teneinde de uitbetaling van het
zoogenaamde invasie-voorschot en
de uitkeering-ineens ten behoeve
van het onderwijzend personeel te
bespoedigen, heeft de minister van
Onderwijs, K. en W. besloten, het
netto-voorschot op de rijksvergoe
ding aan de gemeentebesturen en de
besturen van de bijzondere lagere
scholen voor het loopende jaar te
verhoogen met 20 procent van het
netto-voorschotbedrag.
Munten van kunsthars
Voor het eerst in de geschiede
nis wordt kneedbaar materiaal
(kunsthars) gebruikt voor de ver.
vaardiging van munten en wel in
de Britsche bezettingszone van
Duitschland.
Den 17den Augustus zyn de
Republikeinsch Indonesische staats
bank en het bijkantoor te Batavia
officieel geopend. Ofschoon reeds
proefbiljetten van republikeinsch
geld zijn gedrukt, zyn deze tot op
heden nog niet in omloop gebracht.
Volgens een republikeinsch woord
voerder is het mogelijk, dat dit geld
deze maand ingevoerd wordt, doch
in artikelen in de republikeinsche
pers is in, de afgeloopen weken ge
waarschuwd tegen de invoering van
weer ander geld.
Niet officieel is door republikeinen
verklaard, dat de republikeinsche
gulden gelijk staat met 100 Japan-
sche guldens of drie Nederlandsch-
Indische guldens,
ELECTRISCH WORMEN
ZOEKEN
De 15-jarige P de G. uit Heerhugo-
waard was Zaterdagavond aan het
wormen zoeken met behulp van een
ijzeren voorwerp, dat onder electri-
schen stroom stond, een methode
die meer en meer ingang schijnt te
vinden. Hoe gevaarlijk dit spelen
met electrischen stroom is, bleek ook
thans weer: de jongen werd door
den stroom getroffen en op slag
gedood.
Vrachten textiel zijn in den oor
log uit ons land geroofd door de
Duitschers en toch was dit slechts
een fractie van wat de heeren
hadden geëischt Als zij hun zin
hadden gekregen had. geen enkele
Nederlander meer dan lompen
overgehouden
Bij de groote textielvordering,
de zoogenaamde Z.T .N.-Aktiont
werd Nederland de verplichting
opgelegd voor 300 millioen punten
textielgoederen af te staan voor de
inwoners van die Duitsche gebie
den die door geallieerde bombar
dementen het zwaarst waren ge
troffen
Van deze geëischte 300 millioen
De rechtszaak, waarby zulks werd
gezegd, ging tegen den vroegeren
directeur van de Amsterdamsche
Handel Mij ,,Impex" N. V, den
40-jarigen D. Scholtz uit Laren.
Hem was ten laste gelegd, dat hy
gedurende de bezetting in genoemde
functie had medegewerkt aan die
textielvordering. De „Impex" was
in feite een Duitsche firma geworden
onder Nederlandsche directie, die als
schakel fungeerde tusschen een
groote Duitsche organisatie, welke
was opgericht om in de bezette
gebieden gunstige resultaten te
bereiken voor de Duitsche economie,
namelijk de Riensch und Held Aus-
senhandelsorganisation, eenerzijds
en de Ned textielautoriteiten en
-fabrikanten anderzijds.
Tijdens de lange zitting kwam
duidelijk aan het licht, dat S. bij
deze transacties een zeer actieve
rol neeft gespeeld, het motief daartoe
sterdam
gekregen.
„slechts*'
éen millioen
Door een serie belangrijke be
sluiten, genomen sedert het einde
van Juli, ia de U.S. Maritime
Commission begonnen spoed te
zetten achter de Amerikaansche
Regeeringgpolitiek tot hulp bij den
wederopbouw van de door den
oorlog ernstig gehavende wereld-
koopvaardijvloot. Deze besluiten
hebben betrekking op den verkoop
van schepen, die de Maritime
Commission tijdens den oorlog
deed aanbouwen en openen den
weg voor de overdracht van een
vloot van ongeveer 4200 vaartui
gen aan particulieren zoowel voor
binnenlandsch als buitenlandsch
gebruik. Vele van deze schepen
zijn van een modem en snel
varend type.
De Merchant Ships Sales Act.
die door het Amerikaansche Con
gres in het begin van dit jaar
werd aangenomen stelde een twee
voudige politiek vaat tot aanmoe
diging van een doeltreffende en
toereikende Amerikaansche koop
vaardijvloot, terwijl tegelijkertijd
Dr. J H van Royen^ de afgetre
den Nederlandsche minister van
buitenlandsche zaken, die thar»3 in
de Ver. Staten vertoeft, heeft in
een onderhoud met Aneta verklaard
dat de regeling van de Duitsche
kwestie van wereldbelang is en in
't bijzonder van groot Nederlandseh
belang. Een chaotische toestand in
het hart van Europa zou op zyn
minst ongezond" zijn.
Dr. van Royen deelde mede, dat
hy met vacantie in de V, S. was en
gedurende dien tijd zou optreden als
lid van de Ned delegatie bij de al-
gemeene vergadering van de Ver-
eenigde Naties.
Nederland hoopt, aldus spreker,
dat het in staat zal zijn de Duit
schers,, die door eventueele recht-
REL IN DUINDORP
VOORKOMEN
op3*" Chf.rr^yijzin«en waren, dat
ria, in h«£Sld «ogenblik orde en
d-orp te Srth nA^Tl0<-'ringskamP Duin-
Stoord zouden k,"Ben wederom ver-
overleg met den ~en worden, is in
besloten het eedLRrocureur fiscaal,
waar de verraoedf,® h=t kamp,
bevond, te ontruimen aard zich
vueuug uczjci omvaneri ko
geschiedde binnen enkele da^n^
volledige samenwerking in
het directoraat-generaal voor de hh1
zondere rechtspleging en het kamt)
commando eenerzijds en de Kon"
marechaussé, de rijkspolitie en dé
A.A.T. (aan- en afvoer troepen)
anderzijds. Het geheel verliep in de
meest volmaakte orde en rust en bij
volslagen verrassing.
Te ruim 9 uur Zondag verliet het
eerste transport het kamp, het laat-
Bte vertrok te circa 13 uur. Hierna
werd onmiddellyk een begin ge
maakt met het transporteeren van
«le persoonlijke bezittingen der ver
plaatste gedetineerden.
De ontvangstkampen waren te vo
ren gewaarschuwd en hebben hun
maatregelen voor legering en voe
ding- kunnen treffen. Ongeregeldhe
den deden zich niet voor. Op de be
rechting en eventueele vrijlating derSinS er aaa hangen..
verplaatste gedetineerden heeft deze
maatregel geen enkelen invloed.
Het ligt voorts in de bedoeling van
het directoraat-generaal voor de bij
zondere rechtspleging, om het door
deze verplaatsing vrijgekomen ge.
deelte van Duindorp zoo spoedig
mogelijk wederom ter beschikking
van de bevolking te stellen.
trekking van deelen der Neder-
landschDuitsche grens op Neder-
landsch gebied komen, te assimilee-
ren. In het andere geval zou het
vraagstuk van de verplaatste perso
nen nog maar grooter worden. Met
het oog op den huidigen internatio
nalen toestand zou het volgens dr.
van Royen trouwens onmogelijk
zyn deze Duitschers naar elders
over te brengen, aangezien de geal
lieerden nooit zouden toestaan, dat
het aantal verplaatste personen in
hun zones nog zou vermeerderen.
Aan den anderen kant, zoo ver
volgde spr., moeten we een min
derheidsprobleem in ons land, koste
wat kost, trachten te voorkomen,
want gedurende den oorlog hebben
we kunnen zien waartoe dat kan
leiden. Het laatste woord berust in
dezen echter by de Nederlandsche
regeering.
Dr v Royen betreurde, dat reeds
van een derden wereldoorlog wordt
gesproken. Als alle vereenigde vol
ken hun best doen, zoo zeide hij,
moet het mogelijk zijn den vicieusen
cirkel van wederzijdsch wantrouwen
en insinuatie te doorbreken. Zeer
verheugd was hij over het snelle
herstel van Nederland. Persoonlijk
was hij optimistisch wat Indonesië
betreft, aangezien hy vertrouwt, dat
men tot een voor beide partijen be
vredigende oplossing zal geraken.
7 winstbejag. pro-Duitsche gezind*
punten hebben zy er echter, vol-|heid Qf Ne(J_ %e£ng kwam echter
gens een verklaring gisteren voor vast te staan S. zelf betoogde,
bet bijzondere gerechtshof te Am- jdat hy had gehandeld juist om de
Ned. belangen zooveel mogelijk te
behartigen door zoo weinig mogelijk
deze Duitsche actie te doen slagen.
Br kon voor Nederland geen enkel
belang mee gediend zijn, als de
Duitschers de zaak zelf in handen
hadden genomen gelijk ze dat In
België deden. Nu daarentegen was
het gelukt de zaak zoo tegen te
wcrkeii, dat er slechts voor 1 mil
lioen punten aan textiel de grens
was overgegaan.
De kopstukken uit de textielwereld
van die jaren verschenen als ge
tuigen.
Als eerste de vroegere directeur
van de Distex te Den Haag, de heer
H G. Hey. De verklaringen, welke
hij aflegde, waren weinig positief
en eerder ten gunste van verdachte
dan in diens nadeel. Schotlz, zoo zei-
de hij, had hem noch zijn ambtenaren
bij hun sabotage van de Duitsche
maatregelen ooit tegengewerkt. Ge
tuige kon intusschen niet weerleg
gen, dat zoowel de Distex als de
ryksbureaux voor textiel zich aan
hetzelfde feit hadden schuldig ge
maakt als waarvoor S. thans terecht
stond.
Een tweede getuige, drs. G.
Stilurop, die tijdens de' bezetting
hoofd van de sectie confectie van 't
rijksbureau voor textiel te Den Haag
was, kon geen antwoord geven op
de vraag of de Impex druk uitoefen
de op de fabrikanten bij de vorde
ring der textiel. .Geen der vijftien
getuigen (voornamelijk personeel
van de Impex) had dien indruk
gekregen, evenmin echter hadden z(J
iets gemerkt van sabotage van den
kant van verdachte
Enkele getuigen décharge legden
gunstige verklaringen over ver-
dachte's politieke gezindheid af.
De advocaat-fiscaal zeide in zyn
requisitoir, dat inderdaad ook de
Distex en de rijksbureaux, dus de
officieele instanties, In deze onver
kwikkelijke textielaangelegenheid
een minder fraaie rol hebben ge
speeld en wenschte dus niet alle
schuld op Scholtz te gooien Hij
requireerde 1 lA jaar gevangenisstraf
tegen hem onder aftrek van voor
arrest (dit is reeds 15 maanden.) Uit
spraak op 2 September a-s.
de verliezen aan koopvaardijsche
pen door andere geallieerde naties
tijdens den oorlog geleden, wor
den vervangen. De juiste mate van
deze verhezen wordt thans door
de Maritime Commission bestu
deerd. doch volgens de ramingen
zijn er meer dan 5.000 schepen
van alle types met een gezamen
lijke tonnage v. 22.000.000 ton ver
loren gegaan. Amerika alleen ver
loor 700 schepen. Door den gewel
digen scheepsbouw in Amerika tij
dens den oorlog werden do eigen
verliezen aan tonnage van Ame
rika verre overtroffen. Niet min
der dan 5300 schepen werden er
gebouwd met een waterverplaat
sing van 54.500.000 ton. Dienten
gevolge bezaten de Ver. Staten
V. J.-dag bijna de helft van de
schepen van de wereld en bijna
2/3 van de wereld-tonnage aan
vrachtschepen.
Een aantal vaartuigen is be
schadigd of moet verbouwd wor
den. Een groot gedeelte van deze
verbouwingen zal door de Mari
time Commission geschieden voor
dat verkoop plaats vindt. De
vraag naar schepen is groot, zoo
wel in Amerika als in het buiten
land. Van een totaal van 1300
aanvragen voor aankoop van sche
pen, zijn er 700 afkomstig van 120
buitenlandsche gegadigden, met
inbegrip van buitenlandsche re-
geeringen; 600 aanvragen zijn af
komstig van ongeveer 100 Amerl
kaansqhe reederijen. Een van de
belangrijkste besluiten is geweest
dat het C-type van vrachtschepen
aan de lijst van voor verkoop be
schikbare schepen is toegevoegd
De C-type-achepen behooren tot
de modernste booten die in de
vaart zijn en varieeren in tonnage
van 92Ö0 tot 14.000 ton. met een
snelheid van 14 tot 17 knoopen,
terwijl de Liberty-schepen 10.000
ton meten en ongeveer 10 knoo
pen varen.
Er bestaan ernstige plannen
met 1 Januari de papier
toewijzing in dier voege te
verhoogen, dat de kranten dan
niet slechts twee keer pe
week, doch dagelijks me
i twee bladen of voor zoover zi
in groot formaat uitkomen
met één volledig blad zullen
l kunnen verschijnen.
31. Tobias greep 't handvat beet
„Ik zal het bewegen, Blnky, waari
schuw jij me, als er rare dingen ge
beuren". Hy trok uit alle macht
piepende
en schuivende geluiden werden hoor.
baarlangzaam schoven twee
muren van elkaar, waardoor een ope
ning ontstond. Toen die wyd genoeg
was,, hield Tobias op met trekken.
„Nou, hoe heb ik dat gedaan, Bin.
ky?" en wreef zich vergenoegd ln
de handen. Ze stapten door de ope
ning heen.........
Het zal iemand, die zijn gewone
dageiyksche boodschappen doet,
wel geen zorgen baren, dat de
prys van een olifant van 1200 tot
3500 dollar is opgeloopen, maar het
maakt de handelaars in wilde die
ren „wild".
Drie van de grootste Ameri
kaansche importeurs van alle mo.
geiyke loopende, kruipende, zwem
mende en vliegende wilde dieren
verklaarden, dat zy werden over
stelpt met orders van directeuren
van dierentuinen, circusagenten en
particuliere verzamelaars, maar dat
tengevolge van de hooge prijzen
en de voedselschaarschte de mêeste
dier ongetemde wezens in Afrika
en Iindië blqven.
Voor den oorlog, aldus een New-i
Yorksche handelaar, kostte een
olifant uit Indië 1200 dollar, maar,
nu vraagt men in Calcutta 2200
dollar voor zoo'n beestje en met
invoerrechten en kosten van ver
voer en verzekering komt het op
3500 dollar.
De bedrijfsleider van een anderei
firma zeide, dat de voedsel
schaarschte in het buitenland het
byna onmogeiyk maakte, het noo-
dige vleesch en graan voor de vyt
of zes weken durende reis, van
Indië of Afrika te bekomen.
Tygers, die gewooniyk 1200 dol
lar per paar kostten, doen nu 3500.
Voor den oorlog kon men per jaar
wel 30.000 apen Invoeren, thans
heeft Indië den uitvoer beperkt tot
10.000 stuks per jaar.