F
PARIJS EN NEURENBERG
De Fransche grondwet
Duitsche krijgsgevangenen in
Engeland
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1946
PAGINA 5
TWEE ASPECTEN VAN
EENZELFDE WERELD
Mr. A. J. M. VAN DAL
CONGRES NATUURHISTOR.
VEREENIGING
Inzake Dardanellen-kwestie
WEERBERICHT j
NOG ONGEVEER 400.000 |tóBgrSgtov^
PERSONEEL EN OMZET
IN DE INDUSTRIE
De Engelsche landbouw
heeft hen noodig
PRINS INSPECTEERT
EERSTE DIVISIE
Twee zalen.
Achter de breede.
groene
tafel, hoog op het podium, in
de groote rechtszaal van het
I\'eurenbergsche Paleis van
Justitie zetelen, onder presi
dentschap van sir Justice Law-
strafrecht blijvend kan sanctionee-
ren, vooralsnog in de wereldsamen
leving ontbreekt.
Zoolang de toepassing van sta-
tenstraf en oorlog afhankelijk wordt
gelaten van het rechtsinzicht van
den toevalligen staat, die tegen on
recht optreden durft en kan, zoolang
zal het internationale recht onbe-
j i trouwbaar en een recht in wording
rence, de rechters der Groote] blijven", schreef Mr. C. van Vollen-
*«V8end en onbewogen, 2Ë2&&&K «1
een toonbeeld van eenstemmig
heid, en hooien beschuldiging
vurigen strijd voor het internationale
recht begon.
Parijs heeft ons weer dieper doen
i j. i beseffen, dat er nog toeval schuilt
en verdediging aan van de een ja de st^tenstrafi d% aan Duitsch.
en twintig voormalige leiders land en zijn leiders ten deel valt. en
j- j idat het internationale recht zijn
van het üuitsche liijlt, aie oei phase van wording nog altijd niet
wereld in ellende dompelden. bUk
Rond het reusachtige ovaal der op de beteekenis van Neurenberg,
groene tafel in de „Salie des Con-Neurenberg op zijn beurt kan ons! 1111 NOTA A AN BUST-AND
férences" of achter hun lessenaars inzicht verhelderen in de beteekenis AM. i\UlAAAi>l JAUOU/UMJ
in den halfcirkel der banken van j van sommige botsingen te Parijs,
de senaatszaal in het Parijsehei Dat de groote Vier in Neurenberg
Luxembourg zetelen, tusschen de achter de rechters .tafel zetelen, is
afgevaardigden van een en twintig een symbool: zij zijn het, die in de
overwinnende staten, Byrnes, Be- wereld van heden de taak uitoefenen,
vin. Bidault en Molotoff, ook zij ge-welke in een ideale internationale
gedelegeerden der groote vier, enrechtsorde aan een onafhankelijke
verliezen zich tegenover elkaar in politi«toicht toekomt. Zij zijn tevens
felle, hoonende uitvallen en in bit* rechter, zij zijn de schouten en bal-
tere verwijten of trachten, vergeefs luws der internationale samenleving,
meestal, de scherpe onderlinge te- Zoomin als alle schouten en baljuws
genstellingen tot verzoening te bren- dat waren, zijn zij belangeloos, maar
-1- i-fzij handhaven de orde. en, althans
als zij het, onderling eens zijn, den
j vrede. Dit is een belangrijke taak en
in het licht van die taak is het be
grijpelijk, dat de Groote Vier hun
1209 Nederlandsche padvinders zijn door het Zwitsersche Roode Kruis
naar Zwitserland genoodigd. Een groep aan het touwtrekkent te mid
den van de bergen
Voor het eerst na de bevrijding zal
de Nederlandsche Natuurhistorische
Vereeniging een landelijke bijeen
komst houden en wel het „Twente-
congres" op 24, 25, 26 en 27 Aug Te
Hengelo. Des Zaterdagsmiddags
wordft het congres door de afdeeling
Hengelo ontvangen, waarna door dr.
H. D. de Vr es Reilingh een inleiding
wordt gehoudien over ,,De ontv
ling van Twente". Om 5 uur vindt
een officieele ontvangst ten stadhui,
ze plaats, waarna des avonds de ver
tegenwoordigende vergadering der N".
H. V. wordt gehouden.
De drie overige dagen van het
congres zullen gewijd zyn aan excur
sies.
gen, die de kiem van nieuwe ellen
den in" zich dragen,
Twee zalen, één wereld.
Een wereld, die eencrzüds ont-
•-» kwnnri stem op de internationale conferen
daan over de diepten van kwaad, gra^ volkomen geliik ge_
waartoe blinde staetssucht den steld zien aan die van een wiilekeu-
mensch kan brengen, den fakkel rige kleine mogendheid. Het on-
van het internationale recht heft, behaaglijk-aandoende geharrewar
.„Al 1 over stemmingskwesties, de klachten
door Grotlus in 1004 voor het Qver de onbetoekenende rol der klei-
eerst met kleine vlam ontstoken, ne naties vinden hier een hunner
en die deze fakkel lichtender dan oorzaken,
ooit aan de volkerenleïders voor-
Twee zalen, twee aspecten van
eenzelfde wereld. Slechts wanneer
die wereld deze beide aspecten in
onderlinge harmonie weet te bren
gen, gaat zy een gelukkiger tyd
tegemoet.
MINISTER HI-YSMANS NAAR
I.IMBURG.
Vrijdag en Zaterdag zal de minis
ter van Economische Zaken. dr. G.
W. M. Huysmans, de mijnstreek be
zoeken, om daar besprekingen te
voeren o.a. met den mijnindustrie-
raad.
Medegedeeld door het K.N.M.I. J
te De Bilt.
Verwachting tot Donderdag-
avond2
Matige Westelijke wind met
vrij veel bewolking; hier en daar l
nog een paar regenbuien; iets
minder koel.
22 Aug.Zon op 5 34 uuron-
der 19.51 uur; Maan op 00.00 uur, 2
onder 17.19 uur.
De waarnemend minister van
buitenl. zaken der V. S., Acheson,
heeft verklaard, dat de Amerik.
regeering de sovjet-unie een nota
heeft doen toekomen in antwoord op
de sovjet-voorstellen inzake eeir
revisie van de conventie van Mon-
treux.
Acheson zeide, dat hij Woensdag
(heden) den inhoud van de nota
hoopte te publiceeren, wanneer zij
officieel door de sovjet-regeering
zou zijn ontvangen.
Te Washington is men van mee
ning, dat de Amerik. nota de
Russische voorstellen verwerpt en
verzoekt, dat de revisie van de
conventie van 1936 binnen het kader
van de conventie zal plaats vinden,
dat de andere Montreux-mogend-
heden bij een revisie betrokken zul
len zijn en dat 'de verdediging van
de Turksche zee-engten door Turkije
zal geschieden. Ook zou geopperd
zijn, dat, ingeval Turkije de ver
dediging der engten niet op zich
kan nemen, deze door de veilig
heidsraad zou moeten worden over
genomen.
De heiligverklaring van de geluk
zalige Britto en Realino is voor on-
bepaalden tijd uitgesteld. Zij had op
22 Sept. plaats moeten vinden. In
kringen van het Vaticaan wordt te
dezer zake verklaard, dat het be
sluit tot uitstel is genomen om het
den Portugeeschen pelgrims moge
lijk te maken de plechtigheid bij te
wonen. Deze pelgrims konden niet
voor den vastgestelden datum de
beschikking krijgen over transport
middelen.
MOORDAANSLAG OP
TAXI-CHAUFFEUR.
Gisterennacht ontdekten voorbij
gangers op den Brusselscheweg bij
den Lanaekerweg te Maastricht een
auto, die onbeheerd in dwarse rich
ting op den weg stond met de wielen
in een greppel. Bij hun zoeken naar
den bestuurder vonden zij aan den
anderen kant van den weg den
37-jarigen taxi-chauffeur J. N. lig
gen, bewusteloos en zwaar aan het
ïoofd gewond.
Uit het onderzoek van de politie
is gebleken, dat N. door tot nu toe
onbekend gebleven daders met den
slinger van de auto is aangevallen,
vermoedelijk met de bedoeling zijn
wagen te stelen Bovendien was de
lioudt.
Een wereld, die anderzijds be
vangen van wraak, niacn«..ooi, j
ren, eigenbelang, zich door die
zelfde staatszucht laat drijven
en metterdaad de beginselen
scliynt te verloochenen, welke zij
in woorden belijdt.
Is het Neurenbergsche drama, in
het licht der Parijsche conferentie
gezien,, dus slechts hypocrisie, een
s^hijnvertooning van recht, waarbij
in feite overwinnaars aan overwon- j
nenen wraak oefenen? I
Zoo pessimistisch behoeven wij
het niet te zien. Parijs moge dan
veel oneenigheid en streven naar
macht en invloed demonstreeren, j
vooralsnog geldt het hier toch een j
oneenigheid en een streven, die zich
tot de sfeer der beraadslagingen1
beperken, al worden dan ook op den
•achtergrond van het tooneel dier
beraadslagingen proeven met atoom- 1
bommen genmnen.
.euemms moeten wij onszelf be
kennen, dat onze verwachtingen
over de nieuwe vlucht,van het in-!
temationale rt flht, na de indruk-
wekkende openingsredevoeringen
van Neurenberg gewekt, bij toetsing
aan de werkelijkheid te hooggestemd
zijn gebleken.
-tocht echter is een behooren, niet
een zijn. Dat de begrippen duidelijk
gesteld worden, zelfs al geschiedde
dit door onvolkomen menschen,
door de vertegenwoordigers van on
volkomen staten, is op zich zelf
voor de rechtsontwikkeling een
"Winst.
"Crgeten wij niet, dat alle rech
terschap van den mensch over den
man van zijn portefeuille beroofd.
In zorgwekkenden toestand ligt het I Britsche zone over te nemen,
slachtoffer thans in het ziekenhuis, kennis gesteld.
NEDERLANDSCHE BANK.
Kleine inkrimping der circulatie.
De weekstaat van de Ned. Bank
per 19 Aug. j.l. bood ditmaal weinig
stof tot bespreking aangezien er
geen opvallende wijzigingen aan
wezig waren. De post diverse reke
ningen vertoont een daling van
millioen. Het gewone tegoed van he
Rijk bij de Ned. Bank is met f 21
millioen afgenomen tot 1.353.957.623.
De geblokkeerde saldi, zoowel van
banken als van anderen, zijn vrij
belangrijk opgeloopen, voor een ge
zamenlijk bedrag van 18 millioen.
De vrije saldi daarentegen zijn met
3 millioen tot 656.368.311 vermin
derd.
Evenals de vorige week vertoont
de bankbiliettencirculatie weer een
kleine inkrimping en wel van ca. 3
millioen, zoodat deze post thans op
de balans paraisseert met een bedrag
van 2.448.766.710.
IJZER- EN STAALINDUSTRIE IN
BRITSCHE ZONE.
Sir Shoito Douglas, de Britsch®
opperbevelhebber in Duitschland,
heeft den geallieerdelf bestuursraad
van het Britsche besluit, de geheele
Duitsche ijzer- en staalindustrie in de
in
KNOEIERIJ MET VEEVOEDER.
Op de afdeeling veevoeder van
het bureau Voedselvoorziening in
oorlogstijd te Tilburg heeft de C.
C. D. een geval van fraude ontdekt.
De chef van genoemde afdeeling
zekere P. J., zou in samenwerking
met den handelaar M. in den loop
van eenigen tijd 50 ton veevoeder
hebben verduisterd Beiden zijn in
gesloten.
De twee grootste strijdvragen
bij de debatten
(Van onzen Parijschen
correspondent)
De constituante is Dinsdag met
dé openbare behandeling van het
ontwerp-grondwet begonnen. In de
commissie is men het eens gewor
den over een ontwerp, waarin de
M.R.P. het grootste aandeel heeft
cn dat naar den rapporteur van
het ontwerp Coste Floret wordt
genoemd. Het ontwerp steunt op
M.R.P. en socialisten en wordt
door de communisten heftig be
streden.
Hoewel een 150-tal amendementen
reeds zijn ingediend, verwacht men
toch een zeer vlotte behandeling.
Voor de algemeene beschouwing en
debatten van de communisten tegën
het ontwerp zijn drie dagen beschik
baar geseld. Men hoopt uiterlijk half
September met de geheele grondwet
klaar te zijn, zoodat einde Septem
ber het referendum kan plaats heb_
ben en einde October de algemeene
verkiezingen kunnen gehouden wor
den.
beperktheid wordt verstaan. Waar
de mensch het recht handhaaft,
handhaaft hij feitelijk niet meer dan j
de orde; over de schuld kan in we- j
zen slechts Hij oordeelen, Die Zelf
zonder zonde is.
De rnensch is immer onvolkomen.
W'.ar hi) recht spreekt wordt dit
hiët andershij vertegenwoordigt
da^r echter begrippen, die naar de
ikomenheid streven. Toch noem
ik onze verwachtingen over Neuren-
te hoog gestemd, omdat wij, in
onze geestdrift over de eerste wer
kelijke toepassing van een staten-
strafrecht, te zeer over het hoofd
zagen, dat de macht die dit staten-
Aan een publicatie van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek be
treffende de personeelsterkte en
omzet in rond 9000 industrieele on-
ne^in,^en Mei 1946, ontleenen wy
de volgende gegevens:
(Van onzen Londenschen
Correspondent)
opgeleverd wordt door het verschil
tusschen de kosten van voeding en
huisvesting en het loon van 1 s. per
dag, dat de regeering per gevange
ne betaalt, en de 4 s. per dag
welke landbouwers aan de regeering
betalen voor eiken gevangene, die
voor hen werkt.
Dit riekt misschien eenigszins
Zij komt er echter niet openlijk i naar slavenarbeid, 16 maanden na-
voor uit, dat de voornaamste reden I dat de vijandelijkheden geëindigd
tot vasthouding is, dat zonder hun zijn. Maar ér is heel veel, dat nog
arbeid slechts een deel van den steeds hoogst onaangenaam riekt,
oogst zou kunnen worden binnen- I b.v. de voedings- en levensstandaard
van het Engelsche volk, en waarin
op de allereerste plaats verbétermg
moet komen.
Zij is niet alleen het gevolg van
Maart
Mei 1945
Juni
Juli
Aug
Sept.
Oct. H
Nov.
TJap
Jan' 1946
Febr.
Maart
Ap.il
Mei
Ar
beiders
240.572
275 000
306.803
334.816
3€b 332
399^932
415 626
420.436
430 205
448.249
460.252
466 075
477.568
Personeelsterkte
Overig
per
soneel
68 277
72.073
75.921
78.556
82 126
85.652
87.057
86.747
88.496
91.148
92 147
93.172
95.736
Totaal
308.849
347 073
382.724
413.372
447 458
485'584
502 683
507 183
518.701
539 397
552.399
559.247
673 304
Omzet (X I960))
Binnen
land
Mei
1945
72 800
Juni
103 151
Juli
138]219
Aug.
166 945
Sept
200.573
Oct.
265 076
Nov.
293.609
Dec.
1046
305 688
Jan
305.523
Pebr.
314.639
Maat t
31° ,125
April
377.599
Mei
1»
380.995
land
1 399
1 019
2.032
2.851
4 .3,59
4.718
9 336
11.724
13.741
12 448
17'563
21 233
25 724
Totaal
74 190
104.170
140'251
169.796
204.902
269.794
302.945
317.412
319.264
327 037
360 078
401 892
400.719 is,
gehaald. Algezien hiervan kan de
repatrieering belemmerd worden
Er zijn ongeveer nog 400.000 door verschillende omstandigheden,
Duitsche krijgsgevangenen in En- zooals tekort aan scheepsruimte.
geland, terwijl landen met on- binder dan de helft van de nog in
Engeland aanwezige Duitsche krijgs-
emdtg veel meer ruimte, zooals de gevangenen, nl. 160.000, zijn op het
VS„ hun krijgsgevangenen reeds land werkzaam, hetgeen hierop
meerendeels afgevoerd hebben I neerkomt, dat niet minder dan 15
Ook de Britsche regeering re- Pct- van de in den landbouw wer-
a a kende personen Duitschers zijn.
patneert gevangenenhetgeen Bovendien worden er nog ongeveer
niet belet dat, blijkens een mede- 200.000 Duitsche gevangenen voor j Hoogerhuis gesproken over het ge-
deelingdoor lord Nathan in het anderen arbeid gebruikt, of zitten i voel van hopeloosheid, en zelfs over
werkloos. Waarschijnlijk is de gevoelens van haat, die zich
de misdaden van het land, waartoe
die gevangenen behooren, maar ook
hiervan, dat Engeland zichzelf
zwaar op rantsoen heeft moeten
stellen om Duitschland te bewaren
voor hongersnood, dien hetzelf uit
gelokt heeft. De Anglicaansche bis
schop van Lichfield heeft in het
Hoogerhuis
dat
gedaanhet aantalhier
en het eind van Mei z00w,el het een als het ander het
geval.
SI3.000 bedroeg, een maand later. Hoe noodzakelyk het ook 2ijn
waarschijnlijk tengevolge van mogei jat 15 pet. van het landwerk
overbrenging van gevangenen uit verricht wordt door gevangenen, het
Canada tot 385.000 gestegen is een niet onbedenkelijk verschijn-
I sel, dat een zoo essentieel deel der
was. 'Britsche economie afhankelijk is van
De kwestie is herhaaldelijk in ,t gebruik van werkkrachten, waar-
het parlement te berde gebracht, en 0Ver zij slechts tijdelijk de beschik-
de regeering is er nog niet in ge- kjng heeft. Komt er een regeling,
slaagd haar beleid duidelijk te waardoor een einde gemaakt wordt
maken. XiJ doet wel iets voor repa- aan den staat van oorlog met
trieering, maar blijkbaar nogal half. Duitschland, dan moeten alle ge-
slachtig, daar de gevangenen veld- vangenen gerepatrieerd worden, en
arbeid verrichten, en voor dit essen- tegen dien tijd zullen de middelen
leeie werk nog niet gemist kunnen i gevonden moeten zijn om 't binnen-
worden zy acht zich niet door de halen van den oogst te verzekeren
npvTn^el? „Van Genéve verplicht de zonder hun medewerking.
c r naar hun land terug te] z0o de regeering thans ten volle
zenden (ofschoon zij dit met veie
Duitsche, maar vooral Italiaansehe
gevangenen gedaan heeft), daar er
nog geen vrede met Duitschland ge
sloten is. Een standpunt, waartegen
technisch niets in te brengen is. Wel
acht zij zich natuurlek gehouden de
gevangenen in overeenstemming met
de voorschriften van Genève te be
het recht heeft die gevangenen in
Engeland te houden en te laten wer
ken, zy maakt hiervan geen gebruik
omdat zij op dat recht staat, maar
omdat zij den arbeid dier gevange
nen noodig heeft. Of ook het niet
onaanzienlijke financieele voordeel,
dat de regeering uit het werk der
meester gemaakt hebben van iie
Duitschers, die, inplaats van einde,
lijk naar hun land terug te keeren,
hier nog steeds slavenarbeid" moe
ten verrichten.
Hiertegen zijn natuurlijk weer tal
van argumenten aan te voeren. Niet
iedere Engelschman denkt over die
dingen zooals de bisschop van Lich
field. Men gelooft niet zoo sterk in
de idylle van den gerepatrieerden
Duitscher, die in zijn eigen land
lofliederen gaat zingen op de En-
gelschen, die hem, als krijgsgevan
gene, toch zoo royaal behandeld
hebben.
Men trekt zich niet zoo heel veel
aan van de verbittering van Duit
sche gevangenen na hetgeen zy of
hun landgenooten jaren lang in
Europa gedaan hebben. Vooral zoo
lang in Engeland geen verbetering
in den toestand te bespeuren is, en
men hier voor veel geld karig te
eten krijgt en schamel gekleed
wordt, is de massa weinig ontvanke
lijk voor de grieven van Duitschers,
en moet de regeering zich in acht
gevangenen trekt, een punt van j nemen aan die grieven tegemoet te
handelen. Maar, zoolang Duitsch-overweging vormt, kunnen wij niet j komen, terwijl zij nog buiten machte
lang geen regeering heeft on de beoordeelen. Mr. Stones schatte dit jig aanmerkelijke verbetering aan te j troepen werd geïnspecteerd. In den
oorlog technisch i g niet geëindigd voordcel onlangs in het Lagerhuis brengen in den grievenden toestand namid,dag is Z." K. H_ weer vertrok-
De twee grootste strijdvragen zijn
de verkiezingswijze en de bevoegd
heden van den president van de re
publiek en het vraagstuk van Ie
vervanging van den senaat, dien.
men niet in zijn ouden vorm wil doen
terugkeeren. In elk geval wil men
niet, dat het tweede college de re
geering zal kunnen neerwerpen of
de kamer ontbinden. Omdat do
socialisten zelfs het woord senaat
schuwen, wordt een twee kamer
stelsel voorgesteld. In plaats van.
een eerste kamer en een senaat of
een hoogerhuis. wordt het nu een
raad n.l. ,.de raad van de repu
bliek". Maar die dan ook niet an
ders te doen heeft dan raad te g€
ven. Het is echter duidelijk, dat d©
volksmond de naam van - '-t zal
bewaren.
Wat nu het ontwerp ft. is
men unaniem van meening. dat de
nationale vergadering, zooals de
volksvertegenwoordiging nu zal
gaan heeten, voor vijf jaar moet ge
kozen worden, door algemeen stem
recht en dat de raad van de repu
bliek voor zes jaar moet gekozen
worden uit de leden van alle be
stuurscolleges en vernieuwbaar moet
zijn, elke drie jaar voor de helft. De
raad moet verplicht zijn oordeel uit
spreken over alle wetten. di« in eer
ste lezing door de nationale verga-
déring zijn aangenomen. De natio
nale vergadering beslist met enkel
voudige meerderheid.
De leden van de beide vergaderin.
gen kunnen het initiatief nemen tot
wetgevingen. Op dit laatste punt
ziin de communisten tegenstanders.
Wat den president van de repu
bliek betreft, hij wordt gekozen voor
den tijd van zeven jaar. Hij moet op
de hoogtp worden gehouden van
diplomatieke onderhandelingen en hij
kiest den minister.president. Hij
heeft verder recht van gratie en
zulks wordt door de communisten
bestreden. De minister-nresident
moet het vertrouwen van de kamer
hebben om het ministerie te kunnen
vormen. De kamer kan vertrouwen
weigeren ook door een motie van
censuur, maar niet dan nadat deze
twee dagen bekend is geweest.
Wat de justitie betreft, deze wordt
geheel onafhankelijk van de politiek
en staat onder een oppersten raad
van magistratuur met als president
den president van de republiek en
als leden den minister van justitie,
vier leden van de volksvertegen
woordiging, vier magistraten en nog
twee leden, door den president van
de republiek aan te wijzen. De com
munisten zijn tegen die punten De
opperste raad benoemt pafiska-
ten met uitsluiting van die van het
narket en -waarborgt de onafhanke
lijkheid van de rechterlijke macht.
Prins Bernhard heeft Dinsdag een
afscheidsbezoek gebracht aan de m
Arnhem gelegerde 1ste infanterie
brigade, welke binnenkort in haar
geheel naar Indie zal vef,trCp^f"'
Om 10.30 uur arriveerde de ."Ls
met zijn staf in de Saksen w.e,"?a'""
kazerne, waar hij ontvangen is door
den garnizoens-commandant, it.
kol. L. W. H. Hendriksz en den
brigade-commandant lt.-kol. A. J.
J. Thomson. -
Nadat de Prins nersoonlijk de
wacht geïnspecteerd had, vertrok
hii voor een kort bezoek aar net
oefenterrein san den Apeldoornsche-
weg waarna hii tenslotte de kamers
der kazerne ann een inspectie onder
wierp. Van yii-nhem is hij naar Nij»
megen vertrokken.
Na de ontvangst in de Prins Hen-
dr kkazerne o.l'daar begaf de Pring
zich naar de Kraayenhoff- en de
Snijderskazerne aan dien Groesbeek-
soheweg en woonde achter deze ka_
zerne op het Molenveld een militaire
oefening bij. Na de lunch ging de
3e bataljon van het regiment stoot-
3e batai'.jon van hc-t regiment^ stoot-
kan de Britsche regeeiing zoo-[op 750.000 per week, een winst die van het Engelsche volk.
I ken.
