RECHT EN POLITIEKE MISDADEN
Zonder barmhartigheid geen
>ssing
oplos
Betere treinverbinding met er
in het Zuiden
DE POLITIEKE BOMINSLAG
op den Balkan
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
25000 gevangenen
komen vrij
Overleg in vollen
gang
68ste JAARGANG
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1946
No. 20094
BEROEP OP DE
OUD-ILLEGALEN
DE SOLDIJ VERHOOGD
Maar Cadi-rantsoen niet
gratis
OPVOERING DER SNEL
HEID
H. VADER VERLAAT
ROME
MINDER RIJST
voor de babies
Eerepenning v. mensch-
lievend hulpbetoon
GERUCHTEN OVER
„VOLDOENING"
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
HOOFDREDACTEUR
DIRECTEUR: J. KUIJPERS MGR. DR. J. WITLOX
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 F. KWARTAAL, 1.10 P. MND, 0.26 P. WEEK
ALGEMEEN REDACTEUR
H. A. PAALVAST
Minister Van Maarseveen heeft
gisterenavond in een zeer open
hartige radiorede gesproken over
het vraagstuk van de politieke
delinquenten en dan in het bijzon
der de vrijlating van een groot
aantal hunner. Hij vroeg daarin
begrip voor de maai regelen, welke
de regiering ten deze heeft geno
men en hield een warm pleidooi
om ze te rechtvaardigen.
Voorop stelde de minister, dat hij
persoonlijk volledig aansprakelijk is
voor de regeeringsmaatregelen en
dat men de schuld" niet moet zoe
ken bij den minister-president of bij
minister Lieftinck. Spr. heeft zich
slechts laten leiden door de bedoe
ling het Ned. volk van nut te zijn.
En nu de straf.
Wat door de Duitschers en hun
Nederlandsche handlangers aan het
Nederlandsche volk misdaan is, kan
niet met 1 of 2 jaren kampstraf wor
den uitgeboet. Ik voor mij zie ze fs
geen enkele redelijke mogelijkheid
dat dit ooit volledig uitgeboet zou
kunnen worden. De gruweten, de
rechtsverkrachting, de barbaarscn
heden, waarvan ons volk, en ons
volk niet alleen, het slachtoffer is
geworden, zijn èn quantitatief èn
qualitatief zonder voorbeeld in de
historie. Zouden wij hier het
om oog, tand om tand willen toe
passen, dan zou in naam der ver
geldende rechtvaardigheid de we
reld, maar nu door ons toedoen, op
nieuw het echouwtooneel van de
gruwelijkste verschrikkingen wor"
den. Dit mogen zij. die recht en
recht alleen wenschen, eens oe-
denken.
Zonder barmhartigheid kan
{dit vraagstuk nu eenmaal niet
worden opgelost, indien men
niet in dezelfde barbaarschhe-
den wil vervallen als onze Duit-
f sche beulen en hun trawanten
f gedaan hebben.
Hieruit vloeit met ijzeren logica
voort, dat wij het kwaad, dat ons
werd aangedaan, met minder kwaad
zullen moeten vergelden, derhalve,
dat wii voor de barmhartigheid de
poorten zullen moeten openen.
STRAF MOET ER ZIJN
Natuurlijk kan het heulen met den
Vijand niet ongestraft blijven. Maar
dit straffen mag niet geschieden ter
Voldoening aan onze gevoelens van
®-fkeer, wrok of haat. Het moet ge
zien worden als een plicht waarvan
de vervulling zwaar is, maar nood
zakelijk om de zedelijke grondsla
gen van den staat in stand te hou
den en te voorkomen, dat de gren
zen tusschen goed en kwaad worden
Verdoezeld en uitgewischt.
Maar bij het in het oog gouden
van dit doel is er plaats voor een
zekere matiging, een matiging, die
aan het aanzien van den staat ten
goede komt, omdat zij het staatsge
zag hoog opheft boven de golven
„Eens zal de historie oordee-1
len. Ik heb in haar oordeel
vertrouwenMoge het zoo lui
den, dat het Nederlandsche
volk na een beproeving zon
der weergaeen zedelijke
kracht en grootheid heeft ge
toond, die het een eervolle
plaats onder volkeren blijft
verzekeren
met den vijand verkeerden, in hun
omgeving algemeen ergernis gewekt
hebben
Wat men voorheen wel als
grief kon hooren, n.l. dat de groote
collaborateurs op vrjje voeten
kwamen en de kleinen achter het
prikkeldraad bleven, kan bij toe
passing van deze richtlijn niet
meer voorkomen.
van de oogenblikkelyke verontwaar
diging en van een hartstochtelijke
reactie op ondergaan leed
onrecht.
Ik weet, dat sommigen deze
barmhartigheid niet kunnen begrij
pen omdat zij zelf zoo onbarmhartig
door den vijand en zijn handlangers
getroffen zqnt
Maar dit moge ik hun toch
zeggen: niemand van wien be
wezen kan worden, dat hq zqn
medemensch moedwUlig verraden
en aan den vijand overgeleverd
heeft, of dat hij 'ij" medemensch
lichamelijk mishandeld of gekweld
heeft, zal zijn gerechte straf ont
gaan. Geen van dezen komen
volgens de regeèringsplannen voor
buiten vervolgingstellmf» in aan
merking Mocht iemand het anders
zeggen, dan spreekt hij onwaar
heid.
HET VRIJLATINGSPLAN
Spr. kwam in dit verband tot een
nadere uiteenzetting van het vry
latingsplan.
Aan dit plan ligt ten grondslag
een opsomming van 21 categorieën
van misdadige gedragingen Zij die
geen handelingen verricht hebben
welke onder deze 21 categorieën
vallen worden buiten vervolging ge
steld en wel op uniforme voorwaar
den voor zoover niet in de practyK
afwijking daarvan om een of andere
reden gewenscht blijkt.
Zij, wier handelingen wel onder
de 21 categorieën vallen, kunnen
alleen dan vrijgelaten worden, indien
zij tot dc minder schuldigen benoo-
ren. Het is namelijk verkeerd te
meenen, dat deze 21 categorieën alle
zware vergrijpen aanduiden.
Om nu aan te geven, welke per
sonen, wier gedrag door deze cate
gorieën bestreken wordt, kunnen
worden vrijgelaten, zijn zekere richt
lijnen gegeven.
Collaborateurs
Spr. nam als voorbeeld de richt
lijn, die, handelt over de collabora
teurs, d.w.z. over degenen, die aan
den vijand door leveranties ver
diend hebben, welke van die colla
borateurs kunnen in vrijheid gestéld
worden? Alleen zq, van wie blttct,
dat zij zich niet op groote schaal
verrijkt hebben, en dat zij aan hun
omgeving door hun optreden geen
groote en diepgaande ergernis ge
geven hebben. Niet in aanmerkin
komen dus zij, die aan den vijan<
groote sommen verdiend hebben, of
die door het naloopen en bevoor-
deelen van den vijand en door den
vriendschappelijken voet, waarop zij
Gewapenden
Een dezer richtlijnen vooral heeft
tot veel verzet en critiek aanleiding
gegeven, n.l. die volgens welke per
sonen, die bij gewapende formaties
dienst hebben gedaan, bij uitzonde
ring in vrijheid gesteld kunnen
worden, bijv. als zij op jeugdigen
leeftijd tengevolge van een conflict
met hun ouders in een onbezonnen
oogenblik zich voor den wapendienst
bij den vijand hadden opgegeven.
Spr. heeft deze richtlijn ingetrok
ken, omdat de vrees is geuit, dat
bij hare toepassing het ernstig
karakter van het misdrijf van ge
wapende dienstneming bij den vijand
op den achtergrond zou raken. Der*
halve zullen geen personen volgens
deze richtlijn in vrijheid worden
gesteld, maar wel zal bevorderd
worden, dat de lichtste gevallen uit
deze categorie voor een spoedige
berechting in aanmerking komen.
De andere richtlijnen blijven van
kracht.
Bijkomende straffen
Nu meene men niet, dat de per-
sonen, die volgens deze richtlijnen
buiten vervolging worden gesteld, er
met de een of twee jaar kampstraf,
die zij ondergaan hebben, van af
komen. Dit is onjuist. De buiten -
■ervolgingstelling gaat met nieuwe
straffen gepaard. N.l. niet geld
straffen. die naar omstandigheden
zeer groot kunnen zijn, met ver
lies van sommige burgerrechten,
zooals het kiesrecht en voorts steeds
met de voorwaarde, dat de betrok
kenen zich als goede Nederlanders
voortaan gedragen. Wie deze voor
waarde niet nakomt, zal weer naar
de kampen worden teruggevoerd en
de gewone berechting moeten
ondergaan.
Indien, waar ook, personen, die
buiten vervolging gesteld zijn, zich
misdragen, bijvoorbeeld door wraak
nemingen op illegale strijders of
andere personen, die zij verdenken
hen te hebben aangebracht, dan ver
zoekt spr. daarvan aangifte te doen
bij de P.R.A.'s of bij den betrokken
procureur-fiscaal. Na onderzoek zal
de buiten vervolgingstelling zoo
noodig worden ingetrokken, zal de
betrokkene in hechtenis worden
genomen en zijn berechting moeten
tegemoet gaan.
Tempo moet versneld
De bijzondere gerechtshoven en
de tribunalen hebben tot 1 Juli j.l.
in totaal 9.376 gevallen berecht
«d.w.z. nog niet ten volle 10%
van het aantal personen, dat als
politieke delinquenten van hun vrij
heid beroofd werden. Dit cijfer
H. M de Koningin "bezocht Zutphen en DeventerEen dochter van een
gevallen verzetsman bood haar bij aankomst aan het stadhuis te De
venter bloemen aan.
maakt het duidelijk, dat de berech
ting- moet versneld worden en dat
men derhalve de taak der bijzondere
gerechten en de daarmede samen
hangende taak der parketten moet
beperken tot de zware gevallen. i
NOG 25.000!
Het aantal politieke delinquen
ten, dat in de kampen op berecli*
ting wacht, bedroeg op 15 Augus
tus 1946 nog 51.012. Hieruit vloeit
voort, dat om het getal van 25.000
gedetineerden te bereiken op dit
oogenblik d© vrijlating niet van
40 of 45 duizend, maar van om
streeks 25.000 delinquenten ver-
eischt is
Naar schatting zullen van de zoo
juist genoemde 25.000 personen ze,,
ker 20.000 in hun oude familiemi
lieu of anders bij andere familiele
den onderdak vinden. Het vraag
stuk der huisvesting beperkt zich
dan tot omstreeks 5000 personen en,
dat over het geheele land verspreid.
Naar spr.'a meening is dit vraagstuk
op te lossen, temeer waar door do
zorgen van de stichting toezicht po
litieke delinquenten voor hen, die
niet dadelijk gehuisvest kunnen wor
den, tijdelijke doorgangshuizen en
doorgangskampen worden inge
richt.
Allen zullen wij er intusschen naar
moeten streven, om de vrijgelatenen
weer in de normale maatschappe
lijke verhoudingen en in het arbeids
proces op te nemen. Veel zal hierbij
ook afhangen van het gedrag der
vrijgelatenen zelf. Spr. kon daarom
hun, die vrijkomen, nie<t genoeg op
het hart binden, zich waardig te ge
dragen, ook al zouden zij in den
beginne teleurgesteld zijn over do
ontvangst, die hun ten deel valt.
Alleen een degelijk gedrag kan voor
hen den weg openen naar beter©
tijden.
Een woord van dank richtte spr.
tot de kerkgenootschappen, die zoo
min als zij tydens de bezetting uit
den weg gingen voor de ongunst van
den bezetter, thans hun roeping on
trouw worden, omdat zq niet door
allen begrepen wordenvoorts tot
de vakvereenigingen. die hun haar
steun hebben toegezegd en verder;
allen, die door een juiste voorlich
ting van de publieke opinie zooveel
bijdragen tot het slagen van het re.
geeringsplan. Hij besloot met een
beroep op het Nederlandsche pu
bliek in het algemeen om de vrijge
latenen niet vijandig te bejegenen.
,,Ik vraag tegenover hen geen sen
timentaliteit, welke ik uit den boozo
acht, maar wel mannelijke zelfbe-
heerschtheid en verzoeningsgezind
heid". In het bijzonder vroeg spr.:
aan de illegale werkers nog één,
offer, n.L, dat zij, die in de donker
ste dagen van ons volksbestaan, hun
leven in de waagschaal hebben ge
steld voor het vaderland en het wet
tig gezag, thans hun wettige over
heid zullen volgen, ook daar, waar,
hun inzichten van de hare afwijken.
Vooral in verband met de kosten
van het Cadi-rantsoen was het
zakgeld van de dienstplichtigen,
dat 3.50 bedroeg, niet toereikend.
Daarom i© sedert kort de soldq ver
hoogd tot 5.25 per week geduren
de de eerste drie maanden. Voor
hen die drie maanden in opleiding
zijn geweest en voldoen aan de
eischen van geoefendheid, is de
soldij verhoogd tot zeven gulden.
Het wekeiy-ksch Cadi-rantsoen,
dat gemiddeld een bedrag van 3.
vordert, kan voortaan ook gedeelte
lijk worden gekocht. Een gratis
verstrekken daarvan aan de dienst
plichtigen acht minister Fiévez,
mede om de financieele consequen
ties, niet gewenscht.
De heropening van de spoorbrug
bij Moerdijk op 24 Augustus betee-
kent, gelijk we reeds eerder hebben
opgemerkt, in het bijzonder voor
West-Brabant en Zeeland een groo
te vooruitgang. Maar ook verder be
vat de dienstregeling, welke Maan.
®-ag van kracht wordt, vele belang
rijke wyzigingen
#n ^Jermeldt deze dienstregeling
?wrf!^?v,(UUrdlenst- we'ke tusschen
Dordrecht e„ Lage Zwaluwe is ,n_
gevoerd, met aIen verstande dat 't
eene uur een trein naar Roosendaal
gaat en het andere uur naar Venlo
De dienst Roosendaal—Vlissingen'
ie uitgebreid, de treinen ioopen Jan
en naar Dordrecht door. Er zijn 3
sneltreinen VlissingenDordrecht
gn 4 Dordrecht—Vlissingen. De late
Verbinding op Zon. en feestdagen
tusschen Roosendaal en Vlissingen
Js een dagelijksche verbinding ge-
iworden. Tusschen Roosendaal en
*s Hertogenbosch 1$ een 2 uurd'.enst
Ingevoerd en tusschen Zwolle en
Nijmegen een dienst van ongeveer 3
uur. Er zijn 6 verbindingen v.v. met
doorgaande treinen ZwolleRoo
sendaal v.v ln aansluiting op trai
nen naar en van het Noorden.
De treinen tusschen Eindhoven en
Maastricht gaan 80 km. rtjden en
•11e doorgaande tremen tusschen
Sittard en Maastricht zijn sneltrex.
nen. Er is een pendeldienst Inge
steld tusschen Sittard en Maastricht
en er zijn een 2e ochtendsneltrein
MaastrichtDen Bosch en een
avondsneltrein Den BoschMaas.
trlcht bijgelegd. De dienst Maas
trichtHeerlen v.v. Is versneld en
uitgebreid, zoodat van een uurdienst
gesproken kan worden. De dienst
VenloRoermond Is uitgebreid en
een sneltreinpaar is ingelegd op de
lijn Maastricht—Venlo v.v.
Ook op andere trajecten zal een
groot aantal treinen dagelijks met
een snelheid van 80 km. inplaats
van zooalg tot nu toe 60 km. gaan
rijden Speciaal voor de lange ver
bindingen tusschen het Westen
(Amsterdam, Den Haag en Rotter,
dam) met het Noorden (Gronin
gen en Leeuwarden) en het Zuiden
(Venlo en Maastricht over Gelder,
malsen) is dit van groot belang. De
treinen zullen circa drie kwartier
°P den tijd kunnen winnen wat be
treft het Noorden. De afstand Am
sterdamMaastricht zal worden te
ruggebracht van ruim uur tot
5 uur en 3 kwartier.
Andere verbeteringen ln Westen
en Noorden, die de nieuwe dienst
regeling bevat, betreffen o.a bet
baanvak Rotterdam (M.)—Den
Haag S.S.—Utrecht. Alle treinen
ztfn hier lets versneld en de tijden
te RotterdamMaas zjjn gewijzigd,
zoodat de verbinding van Beurs
mogelijk is.
Volgens een A. F. P.-telegram uit
Vaticaanstad is Zijne Heiligheid
Paua Pius XII gisteren om 6 uur
's namiddags (Italiaansche tijd)
naar Zijn zomerverblijf te Castel
Gandolfo vertrokken.
In verband met de slechte rijst-
positie zal op 1 September het rant
soen rijst, kindermeel of kinder
biscuits voor de leeftijdsgroepen van
0 t.m. 1 jaar worden verlaagd van
500 tot 250 gram per veertien dagen.
Het rantsoen bloem voor de babies
wordt dan echter verhoogd van 100
tot 300 gram per twee weken, zoo
dat de waarde van het levensmid
delenpakket voor de jongste kinderen
slechts weinig verandering onder
gaat.
Bü Kon. besluit zijn pieuwe rege
len gesteld voor de toekenning van
den eere-penning voor mensch-
lievend hulpbetoon. Deze kan wor
den toegekend aan hen, die een
menschlievende daad hebben ver
richt, welke de kenmerken draagt
van moed, beleid en zelf-opoffering.
HU bestaat uit een koninklijke
kroon, waaraan bevestigd een ovale
draagpenning en wordt verleend ln
brons, silver of goud.
Terwijl een bericht uit Belgrado
meldde, dat de Inzittenden van
het eerste Amerikaansche vlieg,
tuig, dat op 9 dezer in Slovenië
landde, waren vrijgelaten, heeft,
volgens Beuter, een woordvoerder
op het Amerikaansche departe
ment van bultonlandsche zaken
medegedeeld, dat dit bericht van
geen enkele zijde officieel beves
tigd wordt.
Intusschen heeft Richard Patter
son, de Amerikaansche ambassadeur
in Joego-Slavië, Belgrado verlaten
en zich naar Bied (nabij de Joego-
slavisch—Oostenrijksche grens) be
geven, alwaar hij een ontmoeting
zal hebben met Josip Tito in ver
band met de Amerikaansche nota
inzake de neergehaalde Amerikaan
sche vliegtuigen.
Wat de politieke bedrijvigheid in
Amerika zelf betreft, valt te mel
den, dat Herschel Johnson, waar
nemend Amerikaansch afgevaardig
de bij den veiligheidsraad, naar
Washington Is geroepen voor be
sprekingen met het Amerikaansche
ministerie van buitenl. zaken in
verhand met de kwestie, die Ame
rika aan den veiligheidsraad wil
voorleggen, voor 't geval *,ijn waar
schuwing aan maarschalk Tito geen
effect zou hebben.
In bevoegde Amerikaansche lerin
gen neemt men aan, dat de Ameri
kaansche waarschuwing aan Joego-
Slavië op zijn laatst a.s. Zaterdag
ochtend om 4 uur (Ned. tijd), ver.
loopt. Een ander bericht spreekt van
13 uur.
Men verwacht geen directe actie
van de zijde van de V. S. indien de
gang van zaken niet het gewensch-
te verloop voor Amerika zou heb
ben.
Men verwacht, dat de V. B. de
kwestie eenvoudigweg aan den
veiligheidsraad zullen voorleggen
ofschoon het den V. S. vrij z°u
staan .volgens de bepalingen yan
het handvest uit zelfverdediging
te handelen tegen een gewapenden
aanval, totdat de veiligheidsraad
maatregelen zou hebben genomen.
In geval een actie der V. S., in
deze zaak aan den veiligheidsraad
voor te stellen, zou stranden op het
veto der sovjet-unie, zouden de
V. S. slechts de gewone diploma
tieke pressie kunnen oefenen bijv.
door het afbreken der betrekkingen
met Joego-Slavië.
Richard Patterson, de ambassa
deur der V. S. in Joego-Slavië ver
klaarde, hedennacht, volgens een be
richt van de Amerikaansche radio,,
dat door A. F. P. wordt doorgege
ven, dat de Joego-Slavische regee
ring beloofd heeft volledige vol
doening aan de Amerikaansche
eischen te geven.
De veiligheidsraad
Indien Joego-Slavië geen bevredi
gend antwoord op de Amerikaan
sche nota geeft, zal vermoedelijk del
veiligheidsraad op 26 Augustus a.s-
bijcenkomen. In het normale geval
moeten er drie dagen verloopen tus
schen het opwerpen en de behande
ling van een kwestie, maar ln spoed
gevallen kan de raad binnen eea
etmaal bijeengeroepen worden.
Slav, schip door R.AS
beschadigd.
De Britsöhe ambassade te Athena
deelt mede, dat het Joegoslavische
schip, de „Krajl Aleksandar I";
waaromtrent Joego Slavie een nota,
aan Griekenland beeft gezonden^
door vliegtuigen van de R.A.F. is
beschadigd. Zij hebben het gestran
de schip als doelwit gebruikt, in da
veronderstelling, dat het een DuitscÜ
sdhip was, dat niet meer geborgen
kon worden.
DRIEGESPREK „ERGENS Hf
EUROPA
Volgens den New-Yorkschen «MS
respondent van de „Evening Stan* i
dard" zouden Truman, Attlee
Stalin ergens in Europa WiBB*
schijnlek in de maand October -7 ««pi
bijeenkomst houden, „tenzij de fflwW
national© toestand verbetert.'*
