De geest der encyclieken
Economische en sociale
politiek voor dezen tijd
Russische pijlen op Italië
Ondernemingsraad en vrijheid
Heeft MONTGOMERY gefaald?
Het accoord van
Potsdam
68ste JAARGANG
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1946
No. 2010^;
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
NAAR NIEUWE VERHOUDINGEN TUS-
SCHEN KAPITAAL EN ARBEID.
ECONOMISCH BELEID
Ondernemers en overheid
SOCIALE VREDE
Verschil in waarde van
rijkdom en arbeid
GEGROEID INZICHT
Enthousiast woord van
prof. Aalberse
-
w directeur vm de tied, Bmk
HET STRUIKELBLOK
TRIéST
Ernstige bezwaren
van de K.A.B.
Positie werknemenden
middenstand
DUITSCHE magnaten
voor de Rechtbank
CRITIEK INZAKE
ARNHEM
BYRNES' VISIE OP
DUITSCHLAND v
Zeelieden krijgen
stakingsorder
Loonsverhooging in V.S,
niet uitgevoerd i
ZOOLLEER VRIJ!
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR DIRECTEUR: J KUIJPERS HOOFDREDACTEUR
H. A. PAALVAST MGR. DR. J. WITLOX
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEBROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND 0 26 P WEEK
in tiet Kurltaus te Sctieveningen heeft de Algemeene Katholieke
werkgeversvereenigmg gisteren een landelijk congres gehouden om
zooais de voorzitter, mr. drm L. F. D Reg out, in zijn openingswoord
zeide, ae leden zich te doen bezinnen op hun eigen taak en daar
naast ook te manifesteerendat de AK. W. V in samenwerking
met de andere landgenooten en vooral met de zusterorganisaties
ton arbeiden aan den wederopbouw van ons land.
Tot de aanwezigen behoorden o a.
prof. mr. P. J- M. Aalberse, de
waarnemend commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland, vertegen
woordigers van departementen,
zueter-organisaties en K v. K
Eerste inleider was drs. Aug H.
M. Albregt. algemeen secretaris van
de a.K.W.V, die sprak over de
taak der ondernemers, individueel
en in groepsverband. Na collectivis
me, nationalisatie en staatssocialis
me van de hand te hebben gewezen,
bepleitte hij een organisatie van het
economisch leven, die geleidelijk
meer vrijheid laat aan de krachten,
welke in het concurrentie-systeem
werken en de prijsvorming maken
tot een doeltreffend middel om pro
ductie-verdeeling en verbruik der
goederen en diensten te regelen.
Prof. dr. P. P. van Berkum, hoog
leeraar aan de Kath Econ. Hooge-
Bchool te Tilburg, belichtte eenige
aspecten van het economisch beleid.
Sterke overheidsbemoeiing met het
economisch leven leidt tot bureau
cratie en verlamming van het on
dernemers-initiatief. Toch zal onze
verarmde volkshuishouding een
sterke overheidsbemoeiing niet kun
nen missen, omdat tengevolge van
de schaarschte aan goederen, pro
ducenten en consumenten niet eige
ner beweging een gedragslijn vol-
Een, welke met de algemeene wei-
Vaart strookt.
In de eerstkomende twee. drie
jaren van tekortschietend aanbod
zal de overheid nog haar taak moe
ten zien in beperking van de con
sumptie tot het allernoodigste
Btimuleering van den export!
Daarna zal het zaak zijn een
oplossing te vinden voor het vraag
stuk van den loonenden afzet en
Zal alles gedaan moeten worden om
het alsdan verkregen hooge peil
Van bedrijfsbezetting en werkge
legenheid te handhaven.
Hierna ontspon zich een verhei-
derende gedachtenwisselmg over de
Inleidingen, welke in de middagver
gadering werd voortgezet.
Na de gedachtenwisselmg sprak
'de voorzitter mr. dr. L P H.
Regout, over sociale politiek.
Naar aanleiding van Q. A. be
handelde spr. de bedrijfsorganisatie
als welker doel hy beschouwde het
inschakelen speciaal van het arbei
derselement in de bedrijfsvoering,
ook op economisch gebied. De
achtergrond van de bedrijfsorgani
satie blijft ook op economisch ter
rein overwegend van sociaal karak
ter, als uitdrukking van een nieuwe
verhouding tusschen kapitaal en
arbeid.
Een wet op de bedrijfsorganisatie
spr. uitte ten dezen zyn voorkeur
voor het ontwerp van het Centrum
voor staatkundige vorming zal
niet aanstonds een optimale regeling
brengen, maar om die reden mag
de Regeering niet dralen. Op grond
van latere ervaringen kunnen altijd
verbeteringen worden aangebracht.
Vervolgens bepleitte de inleider
de algemeene invoering van onder
nemingsraden, waarin onder leiding
der directie allen, bij de onderneming
werkzaam, vertegenwoordigd zijn
Een dwingende wettelijke regeling
op dit gebied achtte hij niet ge-
wenscht, wel toekenning van be
paalde wettelijke bevoegdheden bijv
ten aanzien van regeling van den
arbeidsduur, invoering van meer-
ploegenstelsel enz.
Ten slotte wijdde s-pr. eenige be
schouwingen aan den socialen vrede,
welke moet berusten otp bovenna
tuurlijken grondslag.
Voor den socialen vrede zal de
werkgever offers moeten bren
gen. De Nederland3che arbeiders,
stand is uitgegroeid naar sociale
mondigheid. Dit brengt mede, dat
aan hem meer invloed en groot-er
bevoegdheden moeten worden toe
gekend. Daarbij moet de werk
gever zich niet laten leiden door
opportunisme maar door een wei-
gefundeerde overtuiging.
De geringe waarde vaji den rijk
dom en de groote waarde van den
arbeid, gerekend naar de evangeli
sche waardeleer, mag daarbij niet
uit het oog worden verloren.
Voorts dient de werkgever in zijn
uiterlijke gedragingen Indachtig te
zijn, dat soberheid aantrekt en
weelde afstoot.
Onder algemeene instemming der
vergadering bracht de heer Holle
kamp den voorzitter dank voor zijn
inleiding.
Met warm applaus begroet betrad
hierna prof. mr. Aalberse het po
dium om als gast een woord te zeg
gen en een vraag te stellen.
Met groote belangstelling en met
niet minder groote ontroering, zei
prof. Aalberse de rede van den voor_
zitter te hebben aangehoord. Ver
beeld u, zeide hij, dat 15 20 jaar
geleden een werkgever een dergelijke
rede zou hebben gehouden. Hoe zou
den dan zijn woorden zijn begroet?
Uit de woorden van den voorzitter
biykt, dat we tot echt katholiek in
zicht van de sociale verhoudingen
zijn gekomen. Spr. heeft zelf die
ontwikkeling kunnen medemaken,
toen hy ryk ©bemiddelaar was. Een
geweldig verschil kan hy constatee-
ren tusschen het eerste en laatste
jaar, dat hij ryksbemiddelaar was.
Geleidelijk kwam er een groote ver
andering in de verhouding tusschen
arbeiders en werkgevers tot stand,
wederzijds is ontstaan een begrip
voor elkanders moeilijkheden en
dat, terwyl door een conflict de
verhoudingen gespannen waren. Het
is verheugend deze ontwikkeling te
zien. ,tIk wou, dat Nolens urw woor
den gehoord had. Wat zou hij ver
heugd zijn geweest!", riep prof
Aalberse enthousiast uit.
Ten slotte vroeg prof. Aalberse
den inleider of hy het niet wensche-
lijk zou achten om bij wettelyk bin
dende bevoegdheden aan een onder
nemingsraad te verleenen sanctie
maatregelen van het bedrijfsschap
in te schakelen, opdat die bevoegd
heden van den ondernemingsraad
niet als concurrent!e-middel mis
bruikt kunnen worden.
De inleider kon zich met dit denk
beeld volkomen vereenigen.
Nadat hij ook de overige sprekers,
die vragen hadden gesteld, had ge
antwoord. sloot de heer Regout het
prachtig geslaagde congres met een
hartelyk dankwoord tot de deelne
mers en de gasten.
J>e nieuw-benoemde burgemeester
Van Amsterdam, mr. Aj. d'AHly
De rede van Aionomi is nog altijd
e«n schijf, waarop de landen van
Russische invloedssfeer hun
richten. Dat het meest be-
k? bende land> Joego-Slavië
uaarny oen felheid van uitdruk
king gebruikt, di^ men niet zoe
ken zou by diplomaten, is nog tot
daaraan toe, maar dat Vishinsky
to keer gaat, zooals liii het in de
zitting van Donderdag deed, is
erger. Men kent zyn sarcasme,
zyn wreede ironie, maar men
kykt toch op, wanneer diplomaten,
dio tot de groote vier behooren,
zich in het harnas steken, om zich
met een kleine prooi te verlusti
gen.
Bonomi had een te zwakke rede
gehouden om de gewettigde mee
ningen van de verschillende delega
ties te doen wankelen.Het vraagstuk
van Triest gaat boven een Ita-
liaansch of een Joego-Slavisch be
lang uit Men verliest wat te veel
veel uit het oog dat Triest een be
langrijk achterland heeft, aan welks
economie andere staten meer bijdra
gen. dan Italië of Joego-Slavië het
kunnen doen en dat er ook nog
andere belangen op het spel staan
dan louter de havenbelangen.
Dat Vishinsky Triest niet aan
Italië wil geven, heeft trouwens nog
andere redenen dan den historischen
pond, of de ethnische. of misschien
zelfs de economische belangen. Men
^as ©J" al aan gewoon geraakt, dat
elk Italiaansch amendement voor
imperalisme wordt uitgemaakt.
„De politiek van de jakhalzen ge
lukt niet alles", zei Vishinsky en in
een aan beeldspraak rijke uiteenzet
ting speelde Vishinsky als de kat
met de muis hatelijkheid op hate
lijkheid aan het adres van Italië
debiteerend, b.v. ,,de Italiaansche
legers zyn meer bekwaam in het
loopen, dan in het vechten", of ,,de
kliek van De Bono en Grazz'iani ge
lijkt evenveel op de Qud-Europee-
sche helden, als een ezel op een
leeuw". Wy zyn op een vredescon
ferentie
Vishinsky concludeerde, dat Triest
aan Joego-Slavië moest komen en
dat de Italiaansch© eisch moest
worden verworpen. Zoo de groote
vier er een vrystaat van maken
dan is dat, omdat een compromis
moest gevonden worden Dat com
promis is een minimum van on
rechtvaardigheid en een minimum
van rechtvaardigheid. Hy had een
maximum van rechtvaardigheid ge
wenscht, maar dat is niet altyd
bereikbaar.
Lreneraai JJe uattre de Tassxgny wordt op het Rotterdamsche Raadhuis
door burgemeester Oud ontvangen
Den tweeden dag van de buiten
gewone vergadering van de Ned.
Katholieke Arbeidersbeweging te
Utrecht kwam na de behandeling
van enkele interne zaken allereerst
de samenwerking met de Kath.
standsorganisatie voor den werk
nemenden middenstand aan de orde,
voor welke samenwerking een regle
ment was ontworpen.
Het geldt, zooals de Verbonds
voorzitter, de heer A. C. de Bruyn
uiteenzette, een eerste proefneming,
waarvan hij echter goede verwach
tingen heeft.
De leden hoofdarbeiders der vak
bonden, deel uitmakende van de
N.K.A., worden ingeschreven als lid
van de kath. standsorganisatie voor
den W. M., voor zooverre zy na-
drukkelyk daartoe zelf den wensch
te kennen geven. Deze samenwer
king beoogt met eerbiediging van
eikaars zelfstandigheid, de alge
meene, godsdienstige, zedelyke, cul-
tureeie en sociaal-economische be
langen van de Ned. kath. werk
nemers en hun gezinnen te be
hartigen.
By de bespreking van het vraag
stuk der wetteiyke regeling van een
werkloosheidsverzekering, waarover
een voorloopige nota was versche
nen en de sociaal-economische raad
zyn advies had uitgebracht, betoog,
de het lid van het Verbondsbestuur,
de heer Kuyper, naar aanleiding van
eenige discussies, dat het er voor
namelijk om gaat, de uitvoering
hiervan in handen te leggen van de
organen van werkgevers en werk
nemers, dus van de bedrijfsgenoo-
ten zelf.
De ondernemingsraad
Ampele besprekingen werden ge
voerd over het rapport van een
commissie van de Stichting van den
Arbeid inzake de ondernemings
raden, een hoogst belangryk vraag
stuk in verband met de komende
bedryfsorganisatie. Nóch het Ver
bondsbestuur, nóch de vergadering
kon zich zonder meer met dit rap
port vereenigen.
Op de eerste plaats moet ernstig
worden overwogen of de onder
nemingsraad geen functie moet krij
gen in de publiekrechtelijke bedryfs
organisatie. Ten aanzien van be
paalde punten, met name by ont»
slag en aanneming en het aanstel
len van een soclale(n) werkster of
werker, dient aan dit college meer
dan een adviseerende bevoegdheid
te worden toegekend. Een punt van
belang is verder of in den onder
nemingsraad ongeorganiseerden niet
uitgesloten moeten worden, die ook
geen invloed op de samenstelling
zouden mogen uitoefenen.
De bondsvoorzitter liet uitkomen,
dat het zeer wel aan te nemen
is, dat de arbeiders op een of
andere wijze direct invloed uitoefe
nen op den gang van het bedryf.
zy het dan niet zoozeer in financieel
en economisch opzicht. In het onder
havige rapport is daarop niet vol.
doende de nadruk gelegd, maar
heeft de commissie zich meer laten
leiden door de gedachte van vryheid
en geleidelijkheid, vooral door het
eerste Het is juist een bezwaar, dat
men angstvallig vermeden heeft
het terrein van de bedrijfsorganisatie
te betreden Het staat vast, dat dit
rapport niét zonder meer aan de
regeering wordt gezonden.
Er zal nu aan de Stichting van
den Arbeid worden voorgesteld het
rapport terug te nemen of, gehoord
deze besprekingen, een aanvullende
nota te maken.
In beginsel ging de vergadering
accoord met bet rapport inzake den
bedrijfstakgewyzen opbouw van do
vakbonden, waarvan enkele tech
nische bezwaren door het Verbonds
bestuur met de voorzitters der vak
bonden onder de loupe zullen worden
genomen.
Ter afwisseling van de bespre
kingen, hield de heer Stanley Wright
persattaché van de Engelsche lega
tie, een voordracht over Engeland,
zyn cultureele en sociale aspecten".
Zijn betoog was met verschillend©
anecdoten doorvlochten, waardoor
hy zyn toehoorders zeer wist te
boeien.
gemaakt?ntdSrUd™averhestate1ïiekzeich
bezig houden met een plan voor het
berechten van de Duitschp
industrieelen. Hy wilde niet ze?êen"
of dit een nieuw internatlonaal pro-
ces zou worden, zooals het proces
te Neurenberg.Truman zal een be
slissing nemen, zooddra het proees te
Neurenberg achter den rug is.
Ralph Ingersoll, redacteur van de
,,P M", die reed» eerder in zijn
boek „Strikt geheim" Montgomery
heeft aangevallen op grond van een
vermeend uitstel van den aanval
op den geallieerden linkervleugel
na D-day, heeft thans een nieu
wen aanval gelanceerd, gebaseerd
op de publicatie In Donden van de
verklaring van Montgomery, dat
zyn campagne In Frankryk na
D-day „precies zooaig voor de
invasie was beraamd" was afge
wikkeld.
„Telkens weer laat veldmaar
schalk Montgomery een nieuwe reeks
alibi's hooren met betrekking tot
zyn tekortkomingen in Frankryk".
aldus Ingersoll.
,,Hij heeft nu weer een ander dat
zich voornameiyk onderscheidt 'door
de verbazingwekkende toeëigening
van de overwinningen van generaal
Bradley te St. Lo en daarna. Deze
aanspraak is volkomen nonsens."
Met betrekking tot het invasie -
plan, dat door veldmaarschalk
Montgomery wordt genoemd, zegt
Ingersoll: „Verre van dit plan ont
worpen te hebben, heeft Mont
gomery zelfs gefaald in de uitvoe
ring van de taak, die hem volgens
dit plan was toebedeeld. Zyn 21e
legergroep byv. had de opdracht om
den weg, die den sleutel vormde
tot het centrum van Caen, in de
eerste week, dat zy aan land was,
te bezetten. Inderdaad waren som
mige van zyn troepen op den avond
van D-day in de omgeving, maar hy
is er niet in geslaagd versterkingen
aan te doen rukken en zy werden
teruggeslagen. Caen werd tenslotte
pas in de 2e week van Juli ge
nomen. Montgomery zat toen nog
steeds vast.
V eiamaar schalk M ontgomery
praat zijn nederlaag bij 't brugge-
hoofd Arhnem weg door de
schuld op het weer te schuiven
zegt Ingersoll. „Het staat mij
echter voor den geest, dat het
weer goed genoeg was voor een
buitengewoon succesvollen „drop".
In werkelijkheid is aangetoond,
dat de heldhaftige Britsche troe
pen bij Arnhem om twëe volkomen
andere redenen werden vernietigd.
De eerste was, dat de Bpitsche
intelligence service het spoor van
hets pantsercorps kwijtraakte en
dat de Britsche luchtlandings
divisie er midden in werd neer
gelaten.
De tweede was, dat Montgo
mery er niet in geslaagd is om
ter ondersteuning van de brigade,
die aan den anderen kant van de
rivier een bruggehoofd had ge
vestigd, versterkingen aan te voe-
ren'\
De Amerikaahsche minister van
buitenlandsche zaken Byrnes
heeft vandaag te Stuttgart zyn
aangekondigde „lezing" gehouden.
Byrnes heeft daarbij de toe
komst van Duitschland in zRn
economie, ontwapening en bestuur
in breede lijnen op grond van het
accoord van Potsdam ontwikkeld.
Voor den uitvoerigen tekst ver
wijzen we naar pagina 3 van dit
nummer.
Alle in de A F. L. georganiseerd©
Amerikaanschè zeelieden, hebben
gisteren order gekregen het werk
neer te leggen. Dit uit protest tegen
de beslissing van den loonstabilisa-
tieraad, om niet de volle loonsver-
hooging van 27%, welke was over
eengekomen, toe te kennen, doch
slechts 17%.
Wegens de aangekondigde zeelied
denstaking heeft de Amerikaansch©
spoorwegbond het transport naar,
Amerikaansche havens gestaakt*
Dit geldt zoowel voor goederen voor
het buitenland als voor die voor bin*
nenlandsch verbruik
Naar wy vernemen, fs de handel
in zoolleer vrygegeven, zoodat dua
ook voor het repareeren van del
schoenen geen bonnen m§er ftQOsUff
zuilen zijn» J
