bevrijding
G
DE BASIS DER INDUSTRIE
NED. VORDERINGEN op Italië
De nieuwe zeeliedenstaking
Het begin der
Invloed van het
Belgisch verdrag
125 Unrra-schepen
opgehouden
ONGSLAGEN
68ste JAARGANG
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1946
No. 20106
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Engelsche Koninkl. familie
naar Nederland?
MEER BRANDSPIRITUS
WEDERZIJDSCH
PRIJSNIVEAU
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
IN AMERIKAANSCHE HAVENS
HET VARKEN VAN DEN
ARBEIDER
PERZIKEN
De 7 Dec-divisie uaai
Indië
Af scheidsparade te Utrecht
TerzakeHERSTEL
BETALINGEN
OP ZOEK NAAR NIEUWE
WAPENS
Effectiever dan de atoom
bom
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR DIRECTEUR: J. KUIJPERS HOOFDREDACTEUR
H. A. P A A L V A t> 1 MGR. DR. J. W I T L O X
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIEBROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P MND 0 26 P WEEK
Morgen, Zondag 8 September,
vieren wij het feest van Maria's
geboorte. Maria werd geboren om
het verlies van den hemel te her
stellen, zijn glorie te vermeerde
ren, en zijn Koningin te worden.
De hemel is knmers in zekeren zin
(de talrijke scharen van zijn be
woners aan Maria verschuldigd.
Door Haar toestemming heeft Zij
het leven geschonken aan Christus,
Die den mensdhen door Zijn dood
den toegang tot den hemel heeft
versohaft. Geen wonder, dat de
hemel zich verheugde, toen Maria
werd geboren, door Wier toestem
ming zijn poorten wederom voor
het menschdom zouden worden
geopend.
Ook voor het menschdom was
het een groote gebeurtenis, omdat
in Maria de Moeder van zijn Ver
losser en zijn Voorspreekster werd
geboren.
Het was besloten, dat Maria zou
deelnemen aan het offer van Haar
Zoon. Daarom stond Zij aan den
voet van het kruis, toen Christus
onder de onnoemelijke smarten voor
het heil der wereld den geest gaf
Er ging een zwaard van droefheid
door Haar moederlijk hart en zoo
heeft Zij gedeeld in de onuitspreke
lijke liefde, waarmede Jesus het
Unensohelijke geslacht omhelsde.
Op het punt aan het kruis
te sterven, wilde Jesus ons Maria
tot Moeder geven. Hij vertrouwde
ons aan Maria toe als behoeftige
kinderen, opdat Zij ons in alle
'nooden zou bijstaan en in Haar
hoedanigheid van Moeder van den
Verlosser stelt Maria belang in ons
pller zaligheid en houdt Zij niet op
voor ons te bidden.
Onzerzijds past derhalve groote
dankbaarheid jegens onze machtige
Voorspreekster. En waarin kan
deze zich beter uiten dan in een
Btreven om de eeuwige geluk
zaligheid te verwerven, waarvoor
Maria's Zoon het leven gaf?
Beloven wij dit aan Maria en
bieden wij onze goede voornemens
Ban Haar aan ais ons geschenk op
Haar verjaardag.
In verband met een bericht, dat
de Koninklijke familie van Enge
land binnenkort een bezoek zou
'brengen aan ons land, vernemen
wij, dat hieromtrent noch bij de be.
voegde autoriteiten te 's-Gravenha
ge, noch op het Buckingham Palace
te Londen iets bekend is.
Met ingang van begin October
komt er meer brandspiritus. De
handelaars zullen dan in plaats van
met 40 pet. worden bevoorraad met
60 pet. van hun vooroorlogschen om
zet.
Alle bonnen, die in den loop van
den tijd zijn uitgegeven, verliezen
met ingang van 1 October a.s. hun
geldigheid.
Minister Gielen o-pende gistermiddag in de Rolzaal te Js-Gravenhage de
EngelschAmerikaansche boeken-ex positie. V.l.n.r. prof. Kranenburg,
minister Gielenlady Hornbeckde Amerikaansche gezant Hornbeck,
burgemeester De Monchy en geheel rechts minister baron van Boetze-
laer van Oosterhout..
Een vorig artikel beslo.en wij met
de opmerking. dat Nederland meer
dan voorheen „Industrial Minded" zal
moeten worden. Een eerste vereischte
hiervoor is, dat er voor den indus-
trieelen sector meer belangstelling
wordt eewekt.
Alvorens nu in te gaan op de vraag
in welke richting en in welke mate
industrialisatie kan worden onder
nomen. is het noodzakelijk een mis
verstand uit den weg te ruimen, het
welk in een tweetal artikelen nopens
de Ned. Belgische tolunie gepubli
ceerd in ..The Economist" onlangs
kon worden gesignaleerd- Hierin werd
n.l gesuggereerd, dat tot de ver
plichtingen, welke Nederland binnen
het kader van de Tolunie zou hebben
aangegaan o.a. een garantie behoor
de om de ijzer- en staalindustrie in
verband met het wegvallen van de
Duitsche importen niet verder te ont
wikkelen. Ten onrechte heeft men
deze verplichting verscholen gezien
achter de bepaling' in het hancels-
accoord, dat Nederland in de komende
jaren de importen uit België op een
niveau als voor 1946 was vastgesteld
zou moeten houden- Een interpretatie
als van Engelsche zijde hieraan wordt
gegeven is echter niet in overeen
stemming met de feiten, zooals on
langs ook Mr, Dr. E. Jaspar in een
Dersconferentie heeft toegegeven.
Een dergelijke vastlegging van de
economische structuur zou ook een
Ce sterke binding geven, welke uiter
aard als zeer ongewenscht moet \v«r
den beschouwd, temeer daar de door
voering van d« Tolunie in feite toch
al reeds voor Nederland belangrijke
consequenties met zich mee zal bren
gen. met, name ten aanzien van prijs-
en afzetverhoudingen. Wij denken
hierby aan de spanningen welke uit
het binden van het Nederlandsche
prijsniveau aan dat van België zullen
voortvloeien»
In dit verband gezien is de jongste
De Ver. Staten staan voor de
grootste zeeliedenstaking, welke zij
totnutoe hebben meegemaakt. De
arbeid in de havens zal hierdoor
nagenoeg stilgelegd worden. De
regeering heeft alle mogelijke
middelen beproefd om het conflict
te beemdigen, maar zij is daarin
niet geslaagd. De staking zou Don
derdag op het middaguur begin
nen, maar vele uren daarvoor
hadden tal van zeelieden de sche
per. verlaten. Deze staking die af
gekondigd is door twee organisa
ties van de American Federation
of Labor, n.l. de Sailors Union of
Pacific en de Seafarers Interna
tional Union, heeft onmiddellijk
betrekking op 43.000 arbeiders,
maar d> overige organisaties van
A.F.L. en C.I.O. omvatten de rest
van de zeelieden en deze organi
saties. tezamen 500.000 man om
vattende, hebben haar steun aan
de staking toegezegd. De staking
is ontstaan door de weigering van
de Wage Stabilisation Board om
loonsverhoogingen toe te kennen
van respectievelijk 22.5027.50
per maand voor de Sailors Union
en de Seafarers International. De
spoorwegen hebben inmiddels een
embargo gelegd op de vrachten
voor schepen om te voorkomen,
dat de voor export bestemde goe
deren zich ophoopen in de havens.
President Truman verklaarde, dat
net conflict nog steeds in behan
deling is bij hef departement van
Arbeid. Hij zou echter persoonlijk
optreden als ae zaak aan hem
werd voorgelegd.
Van de zijde van de U.N.R.R.A.
wordt bekend gemaakt, dat ten
gevolge van de staking de onmid
dellijke verscheping van 288 000
ton voedsel, en andere reliefgoe-
deren naar de behoeftige landen
onmogelijk wordt gemaakt. In vijf
tien Amerikaansche havens bevin
den zich namelijk ongeveer 125
schepen, welke door de U.N.R.R.A.
zijn gecharterd en deze schepen
zouden in de komende dagen ver
trekken. (U.P.).
Bij zijn aankomst ln de Ver-
eenigde Staten heeft Laguardia ge
zegd, dat hij een beroep zou doen
op de stakende zeelieden om een
uitzondering te maken voor de
schepen met U.N.R.R.A.-goederen.
'Door zeeliedenstaking getroffen
,„A!S Sevolg van de zeeliedenstaking
J9 staten zyn ook verschil-
ende Nederlandsche schepen niet
ln staat hun reis voort te zetten.
De comrmssie voor de scheepvaart
te New-York ts van meening, dat
alle schepen, ook de buitenlandsehe
in de havens zullen moeten blijven'
De „Delftdijk", die volgende week
uit New-York moet vertrekken zal
vermoedelijk worden opgehouden.
Voorts zijn ook de „Limburg", dé
„Foelau Laut" en de „Tawali", alle
te Los Angeles, en de „Drenthe"
te Texas door de staking getroffen.
De Bacchus" van de K. N. S. M.
heeft Donderdag, nadat de staking
was uitgebroken, do New-Yorksche
haven nog verlaten.
actie van de Belgisone regeenng om
de prijzen beter in de hand te hou
den en de prijscontrole stringenter
te doen zijn van groote beteekenis
Vermoedelijk heeft men ook van Be'
gische zijde ingezien, dat uiteindelijk
de wederzijdsche prijsverhoudingen de
zwakste schakel vormen en een ef
fectieve werking van. de Tolunie aan
zienlijk kunnen belemmeren.
Dit is echter vermoedelijk niet de
eenige reden. Men is in België en
wellicht daar nog beter dan in ons
land terdeg'e o-p de hoogte van de
plannen, welke in Nederlandsche ln-
dustrieele kringen leven inzake een
sterke uitbreiding van den industri
eelen opbouw van Nederland. Nu zou
de sterke prijsstijging in België ten
aanzien van de Nederlandsche plan
nen een stimulans kunnen vormen,
aangezien de prijsverschillen voor in-
dustrieele producten het oprichten
van nieuwe industrieën met lagere
kostprijsverhoudingen aanzienlijk in
de hand werken.
Wij zijn bü deze verhouding Ne-
derland-België even stil blijven staan,
omdat bij een beoordeeling van de
industrialisatie-mogelijkheden met de
toekomstige economische structuur,
welke uit een nauw samengaan van
beide landen op economisch Eebied
voortvloeit, rekening moet worden ge
houden- In Belgische kringen koester!
men het voornemen de rol Welke dé
Duitsche industrieën voor onze In-
voerbehoeften vervulden voor een be
langrijk deel over te nemen. Behalve
in België waar men uitermate actief
is. spelen de speculaties op het al of
niet uitschakelen van het Roergebied
ook in Nederland een belangrilke rol.
Toen nu enkele weken geleden be
kend werd. dat de vuren in de staal
industrie van het Roergebied weer
ontstoken zouden worden en de uit
voer van kolen ln verband hiermede
zou worden verminderd, verwekte dit
op de IJzer- en Staalbeurs te Brussel
een ware opschudding. Typeerend
voor de Nederlandsche verhoudingen
is weer. dat behalve in deskundige
kringen de reactie hiervan niet tot
de buitenwereld doordrong. Toch
heeft deze wijziging een belangrijke
streep door de oorspronkelijk hier
opgestelde plannen gehaald: Immers
men aal nu met een opleving van de
staalindustrie in het ROerbekken re
kening moeten houdan.
De basis voor industrialisatie wordt
gevormd door een g<oeö geoutilleerde
tizer- en staalindustrie welke uiter
aard een sleutelpositie inneemt. Bij
het opstellen van plannen is men dan
ook van den aanvang af van dit ge
geven uitgegaan. Met den omvang en
samenstelling hiervan zal men uiter
aard met de jongste wijziging reke
ning moeten houden. In een volg'end
artikel zullen wij den huldigen sland
van deze plannen behandelen Wij
herinneren er hierbij aan. dat reeds
in 1945 onder het bewind van Minis
ter Vos in verband met het indienen
van claims voor schadevergoeding
van Duitschland een commissie ter
bestudeefing van de uitbreidingsmo
gelijkheden van de Ijzer- en staalin
dustrie onder leiding van Ir. F. Y-
den Hollander'werd ingesteld.
Beroering bij de gedupeerden
De Limburgsche Kath. Arbeiders
beweging heeft gisteren een tele
gram gezonden aan den minister
van Landbouw enz., waarin nog
maals met alle kracht wordt aan
gedrongen op onverwijlde opschor
ting van de maatregelen tot oprui
ming van de huisslachtvarkens per
7 September.
„Aan honderden arbeidersgezin
nen, aldus het telegram, is in strijd
met de uwerzijds gegeven voorschrif
ten een aanhoudvergunning gewei
gerd, hoewel zij voldoen aan de ge
stelde voorwaarden. Door deze grove
onrechtvaardigheid ontstaat nog
grooter beroering en het verzet
tegen de opruiming van deze var
kens is algemeen. Wij kunnen voor
de onafwendbare ernstige gevolgen
en groote moeilijkheden niet instaan
en stellen de overheidsinstanties
verantwoordelyk Wij verwachten
omwille van rechtvaardigheid en
rust ten spoedigste inwilliging van
ons verzoek neergelegd in het tele
gram van 29 Augustus aan Uwe
Hlxcellentie",
De eerste divisie, welke voor haar
vertrek naar Indië van H. M. de
Koningin den naam van 7 Deeember-
divisie ontving, hield Vrijdag te
Utrecht haar afscheidsparade. Deze
werd bijgewoond door Prins Bern-
hard in generaalsuniform, den sul
tan van Pontianak Hamid II in
groot tenue, generaal Lattre de
Tassigny, chef van den Franschet.
generalen staf, luit.-gen. mr H. J.
Kruis en tal van burgerlijke hoog-
waardigheidsbekleeders, als min.
pres. Beel, den minister van oorlog
luit.-kol, Fievèz, den wnd. commis
saris der Koningin in Utrecht, mr.
Diepenhorst, den burgemeester van
Utrecht, Vyy. dr. Ter Pc ik wijk en
yele andere autoriteiten.
Om elf uur zette de militaire kapel
de Marseillaise in als groet aan den
Franschen gast, gevolgd door het
Wilhelmus. De drumband van de
eerste divisie opende met de tam
boers en pijpers het défilé, waarin
ongeveer 5.000 man voorbij het
podium trokken in dubbele colonne
met pantserwagens en mortieren
Eerste parade-commandant was
gen.-maj. Duerst Britt, commandant
der eerste divisie. Eerst na drie
kwartier was het imposante défilé
ten einde.
Koning George van Griekenland, die
eerstdaags den Griekschen troon
meer sal bestijgen.
(Van onzen Partjschen
correspondent.)
Verschillende landen hebben
heden Vrijdagmemoranda inge
diend, om hun aanspraken uiteen
te zetten op een gedeelte der
Italiaansche herstelbetalingenDe
Ned. delegatie had die zaak reeds
ingeleid door haar nota van 29
Aug., in welke zij echter geen
cijfers kon mededeelen en dus al
leen ons recht kon voorbehouden.
Wat de materieele verliezen be
treft, tengevolge van de operaties,
komt onze delegatie thans tot een
bedrag van 40 millioen dollar, n.l
7.7 millioen dollar wegens verliezen
van de oorlogsvloot; 16.5 millioen
dollar wegens verliezen van de
koopvaardijvloot; 10 millioen dollar
wegens pensioenen; 5.8 millioen we
gens oorlogsuitgaven.
Maar Nederland wil rekening hou
den met den tagenwoördigen econo-
mischen toestand van Italië en
daarom wil het een gedeelte van het
Italiaansche oorlogsmateriaal ont
vangen, waaromtrent de groote vier
beslist hebben, dat het te hunner be
schikking moet worden gesteld en
ook een gedeelte van de industrieele
installaties. Het gaat hier vooral om
eenige marineschepen, die voor ons
zeer bruikbaar zouden zijn, Wy ver
loren trouwens den torpedojager
„Izaak Sweerts", een onderzeeër en
ook eenige passagiersschepen
Wat die overdracht van schepen
betreft, die is dus niet meer een
zaak tusschen Italië en ons, maar
hangt af van de welwillendheid van
de groote vier, die over de schepen
beschikken. Men verzekerde ons, dat
reeds besprekingen hebben plaats
gehad en dat, wat de Engelsche en
Amerikaansche delegaties betreft,
deze niet ongunstig gestemd zyn,
jegens het overdragen van sommige
schepen.
Er zijn ook andere verliezen gele
den: de „Jason" van de Maatschap-
py Oceaan, en de ln beslaggenomen
schepen en ladingen, voorts schade,
opgeloopen door Ned. onderhoorigen
in Italië. Tezamen 3.337.000 dollar.
Het is dus vooral de bedoeling van
de Ned delegatie, dat als Italië her
stelbetalingen moet doen, Nederland
daarvan zyn adequaat deel krygt.
De Ned. delegatie zal waarschynlijk
Dinsdag aan de beurt komen, om
haar memorandum te verdedigen.
In een étalage met schoon fruit
hangit een groot papier over
distributie en vrijhandel. Vruchten
en aankondiging trekken vele voor.
bijgangers. Een man naast me
merkt op; ,,Mot je dat zien. Zes
perziken voor een gtulden Ik kan
ze niet koopen".
Ik repliceerde: „Ik eet nooit
perziken. Wil je dan alles kunnen
koopen en hebben, wat je ziet.
Dat willen kinderen onder de vier
ook".
Met dit antwoord was tegelijker
tijd weer eens een mentaliteit ge
tuchtigd, die, wanneer men, niet
zijn verstand gebruikt en voldoen
de zelfbeheerschin.g bezit, een bijna
onafzienbare menigte haar levens
geluk ontsteelt, omdat de meening,
dat veel geld gelijk is aan veel
geluk, onuitroeibaar schijnt te zijn.
Er is groei naar elkaar van de
hoogste en laagste inkomens. Dat
proces vertoont in zekeren zin zelfs
een revolutionnair karakter. De af
standen waren te groot, millioenen
leefden op den zelfkant in alle
inzichten
daarom kunnen buitengewoon
i gewaardeerd de woorden
van uoi' voorzitter der katholieke
werkgevers, zoo pas in S_hevenin-
gen uitgesproken: „Voor den socia
len vrede zal de werkgever offers
moeten brengen. Den arbeiders
stand moeten meer invloed en
grooter bevoegdheden worden toe.
gekend. De geringe waarde van
den rijkdom en de groote waarde
van den' arbeid mogen niet uit
het oog worden verloren. Sober
heid trekt aan, weelde stoot af".
De onvoldoende waardeering van
den arbeid en het ten toon sprei
den van weelde hebben juist den
stoot tot maatschappelijke wanorde
en onrust gegeven. Doch het blijkt
ook, dat de groeiende waardeering
in den vorm van meer loon en
eventueele eenvoud van hoogere
standen nog niet maatschappelijke
orde en rust beteekenen.
De hoogste en de laagste zijn be
zeten door de hebzucht en geen
enkele groep ontkomt aan de idee,
dat rijkdom geluk insluit. Wie wei
nig heeft, verlangt meer, wie al
meer heeft, wenscht nog meer. De
door Paus Leo zoo gestriemde heb
zucht der bezitters, heeft alle krin
gen aangeraakt. Er is zoo weinig
beheersohóng in het streven naar
materieele goederen. De - -eeselijke
ziekte der stoffelijke melaatschheid
is een epidemie geworden
Een paar losse centen is ge
makkelijk. Natuurlijk. Doch we
zijn bezig een doorbraak te for-
ceeren, die naar aller gelijkheid
moet voeren. Wat een directeur kan
koopen, wil ook de jongste bedien
de zich kunnen permitteeren. Dit
is niet overdreven, maar een overal
te constateeren feit, terwijl reeds
etn voorman meer behoort te ver
dienen, omdat hij een stukje lei
ding heeft, terwijl ook een kundig
vakman om zijn prestaties hooger
gesalarieerd dient te worden dan
een zeer middelmatige collega, al
is er dan duizendmaal een contract
met minimum-loonen. Er zijn teveel
factoren, die tot zekere ongelijk
heden en dus tot meer inkorfien en
lus tot meer koopkracht van som
mige groepen kunnen leiden.
Streven naar hooger en beter is
gezond, maar men moet onderwijl
zich een zekere tevredenheid we
ten te verzekeren. Dan komt men
tot levensgeluk.
Men kan van veel en velerlei
vruchten genieten, al zijn het geen
perziken. Alle mensdhen wenschen
perziken, we willen alleen perzi.
ken. En dat lukt nooit.
HENK VAN DER MAZE
Technici van het Amerikaansche
leger en de luchtmacht bestudeeren
thans wapens voor de verdediging
in de toekomst, die wellicht nog
effectiever zullen zijn dan de atoom
bom, aldus een woordvoerder van
het Amerikaansche ministerie van
buitenlandsehe zaken.
Hy besprak de mogeiykheid, dat
de atoombom nooit in een toekom-
stigen oorlog gebruikt zou worden,
en zeide dat bedoelde technici zich
mot „geheele nieuwe" wapens bezig
houden, waarby men het meeste
materiaal dat thans in een land
oorlog gebruikt wordt, kan laten
vervallen.
