fw
-JFP
DEINING rond de tabak
Binnenlandsche graanoogst
Een Gezinsraad
gewenscht?
Commissie-generaal voor Indië
geïnstalleerd
Roofmoord of politieke wraak
Vredeswil van
ons volk
Zeeliedenstaking aan de West
kust opgeheven
Winkeliers willen staken
Meer koffie in
October
Reeders geven toe
PM
Haar eigen vader
verraden
63ste JAARGANG
VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1946
No. 201 q
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
DE FRAUDE BIJ HET
C.D.K. TE HAARLEM
Nog meer arrestaties
JOEGO-SLAVIE EISCHT
Griekenland ontkent feiten
DADER ONDER DEN
VLOER
Arbeid voor een vrij
Indonesië
C.J.O. wacht nog even af
Si
HAVENSTAKING OP
CURACAO
„Moffenmeid van het ergste
allooi"
REGEN BEDERFT
KWALITEIT
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR DIRECTEUR: J. KUIJPERS
H. A. PAALV/vox MGR DR. J WITLOX
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P. WEEK
HOOFDREDACTEUH
Onder de suggestieve leuze
•.Gezinsherstel brengt volksher
stel" hebben Brabant en Limburg
een Gezinscongres gehouden.
Waarop drie inleiders ieder op
hun eigen wijze de verschillende
facetten van het vraagstuk van
het gezinsherstel belichtten. Men
heeft hierover uitvoerig in ons
blad kunnen, lezen
Aan het slot van de bijeenkomst
werd een resolutie aangenomen,
waarin de meening werd uitge
sproken. dat de regeering dient
te bevorderen de totstandkoming
en instandhouding van een Ge
zinsraad, gebaseerd op die ver
schillende levensbeschouwingen
in den lande, waarvan de leden
krachtens hun plaats in en hun
contact met het vrije maatschap
pelijke leven deskundig zijn op
het gebied van de gezinspolitiek,
aan welken raad de regeering
advies vraagt in alle vraagstuk
ken. de gezinspolitiek betreffen
de en welke raad ook eigener be
weging over deze materie aan de
regeering advies kan uitbrengen.
Wanneer wij nu die vraag stel
len, of de instelling van een Ge
zinsraad wel gewenscht is, schijnt
dit in ons blad. hetwelk bij her.
haling de belangen van de groote
gezinnen bepleitte, onlogisch.
Toch is zulks niet het geval.
Tegen de instelling van een Ge
zinsraad behoeft geen bezwaar
gemaakt te worden, maar men
verheele zich niet, dat daaraan
gevaren verbonden zijn. Zulke
instituten hebben namelijk de on
hebbelijkheid om zeer traag te
werken. Wanneer men daarvan
een afschrikwekkend voorbeeld
wenscht, dan herinnere men zich,
dat het maanden en maanden
duurde, voordat de Hooge Raad
van Arbeid advies uitbracht over
het voorontwerp-Romme inzake
kinderbijslag. Vakbonden kunnen
op hun manier weer meepraten.
Voor zulk lang wachten is nu
geen tijd.
Wij blijven dan ook pleiten voor
de instelling van een ambtelijken
dienst, welks taak het zal zijn,
maatregelen in het belang van
het gezin, speciaal van het groote
gezin, voor te bereiden en te ont
werpen Dit kan ongetwijfeld het
best geschieden in overleg met de
desbetreffende instanties en hier
voor zou een Gezinsraad het aan
gewezen instituut kunnen zijn.
Doch dit overleg dient dan te
geschieden reeds tijdens de voor
bereiding van de voorzieningen en
niet eerst na het gereedkomen
daarvan En op de tweede plaats
zoeke men een modus, welke een
geregeld en snel contact verze-
leert
Dan slechte kan er vlot zaken
gedaan wonden.
Over de fraude op het centraal
distributiekantoor te Haarlem kan
nader worden gemeld, dat nog ver
scheiden personen zijn aangehouden.
Uit de bekentenissen is komen vast
te staan, dat het hier gaat om ca.
8000 rantsoenen, boter, kaas tabak
en versnaperingen. Het betreft cou
pures. die vernietigd moesten wor
den, doch daar 't systeem blijkbaar
niet geheel afdoende was, waren de
betreffende bonnen nog voor het ge
bruik geschikt en werden ze aan
winkeliers en particulieren ver
kocht.
De Joegoslavische regeering heeft
aan de Grieksche een nota doen
toekomen, waarin er op gewezen
wordt, dat het op Joegoslavischen
bodem tot landen gedwongen Griek
sche vliegtuig was voorzien van een
camera en zwaar boordgeschut. De
nota eischt, dat de Grieksche regee
ring de piloten bestraft, omdat ze
boven Joegoslavisch territorium
geschoten hebben
De Grieksche regeering heeft ge
antwoord, dat de piloten verdwaald
waren, dat er geen camera aan
boord was en dat het vliegtuig ter
roristen op Grieksch grondgebied
bestreed
Gisteren heeft de 23-jarige Chr.
K, Mol, in de garage achter zijn
woning aan de Snelliuslaan te Hil
versum den 31-jarigen handelaar in
oud goud, E. van Wegen uit de Ra
diostraat aldaar, vermoord.
Omwonenden zagen een vechtpar-
ty van twee mannen en waarschuw
den de politie. De recherche moest
by haar komst constateeren, dat de
moord reeds was geschied en ont
dekte in de garage, die tevens als
schuur gebruikt wordt, het lyk van
Van Wegen met twee schotwonden
in den rug en een nekschot. Men
ontdekte den moordenaar in een
schuilplaats onder den vloer van de
slaapkamer.
By zy'n eerste verhoor deelde de
dader mede, dat Van Wegen hem
steeds geprikkeld had met verhalen
over het werk, dat hy voor den S.
D. had gedaan; hy had het daarom
noodig geoordeeld hem een afstraf
fing te geven.
De handelingen van den moorde.
Voor de periode van 8 October
tot 17 November zal het koffie-
rantsoen. dat tot heden op 100
gram per 4 weken was gebaseerd,
worden verhoogd tot 200 gram per
6 weken
naar na zyn daad, zijn echter in af
wijking van zijn verhaal. Hij ont.
nam het slachtoffer een tasch- met
talrijke sieraden, die hy op zolder
verborg, en bedekte het lichaam met
een deken, waarop hy de garage
deuren sloot. Uit angst, dat de bu
ren het geluid van de schoten had
den gehoord (hetgeen inderdaad het
geval was), was Mol daarna op den
stoep van zyn huis met een hakmes
houtjes gaan hakken om het schie
ten te imiteeren. Hy had het toch
veiliger geoordeeld zich in de
schuilplaats onder den vloer van
de slaapkamer te verbergen, die hy
eenige dagen te voren nog had uit.
gediept.
De vermoorde heeft, verdacht van
collaboratie niet den vyand, 17 we
ken in een interneeringskamp moe
ten doorbrengen.
In het ministerie van overzee-
sche gebiedsdeeien heeft Donder
dagavond volgens protocolaire re
gelen de installatie en beëediging
door min. Jonkman plaats gehad
van de commissie-generaal voor
Nederlandsch-Indië.
Nadat de drie leden van de com
missie-generaal door drie ceremo
niemeesters naar de werkkamer van
den minister waren geleid, waar
behalve de minister-president Beel,
de ministers Drees en Van Boetze-
laer, de sultan van Pontianak en
andere autoriteiten aanwezig waren,
begaven alle aanwezigen, met uit
zondering van de drie leden der
commissie-generaal, zich naar de
conferentiezaal.
Daarna werd de commissie-gene
raal door den secr.-gen. van het
ministerie van overz. gebiedsdeeien,
mr. J. M. Kiveron, plechtig bin-«
nengeleid, die staande het K. B.
tot benoeming der commissieleden
voorlas, alsmede de machtiging, aan
min. Jonkman verleend, om hen te
beëedigen.
Nadat de drie commissieleden de
eedsformule hadden uitgesproken,
was de installatie volgens de wet
een feit.
Min Jonkman heeft daarna de
commissarissen-generaal in een
korte rede toegesproken, waarin hij
oa zeide: ,,Met den heer Van Mook
Nathan Feinsinger, speciaal ver
tegenwoordiger van den Amerikaan-
schen Minister van Arbeid, Lewis
Schwellcnbach, heeft, naar Re*uter
uit New-York' meldt,' medegedeeld,
dat de staking van de zeelieden
aan de westkust, behoorende tot de
A.F.L. is geëindigd
Feinsinger verklaarde, dat hy deze
mededeeling deed onder goedkeu
ring van Harry Lundeberg, den
Schelstee Kening van den wederopbouw van Sluis
naar het ontwerp van architect Bedaux.
Er is deining onder de tabakswinkeliersDe moeilijkheden stapelen
zich ook voor hen op'en in een gisteren te Amsterdam gehouden
heftig bewogen vergadering hebben zij hun grieven geuit. Het eind
was dat zij besloten, wanneer er. geen verbetering komt tegen
15 October in Amsterdam evenals in Leiden in staking te gaan
Deze protestbyeenkomst in
werd door ongeveer 500 van de 1200
hoofdstedelyke winkeliers bijgewoond
en stond onder leiding van de vak
groep detailhandel.
Zonder stemming maar onder al
gemeen tumult werd in de eerste
P aata besloten op Donderdag den
da£ de winkels gesloten te
upmopn't w0lc verlof van het
word Deze maatregel
v t akeiyic genoemd omdat
5? aUe gaweld reeds op
dien dag zijn bon wil inwisselen te
gen rookgerei, met het gevold dat
de winkeliers dreigen zenuw,patlën
ten te worden
De directeur van liet ryksibureau,
die vooral sedert zijn jongste radio
rede een fel aangevallen figuur is.
gaf blijk van moed door achter de
/bestuurstafel plaats te nemen. Maar
het bestuur van de eigen vakgroep,
de grossiers, het C. D. K., de fabri.
kanten en ook de pers werden niet
Van critiek verschoond.
Het bestuur had de catastrophe"
hioeten voorkomen en zoowel con
sumenten als winkeliers behoorlijk
boeten voorlichtenhet C.D K o.a.
®mdat het telkens bonnen naar
aanwyst in plaats van voor
JJJr®'ultenci sigaren, de industrie,
omdat die de sigaretten op de
zwarte markt zou brengen, de gros
siers, omdat zy wel de groote win
keliers maar niet de kleine zouden
bevoorraden en tenslotte de pers,
omdat zij allerlei tegenstrijdige be
richten publiceert Maar ook ter
vergadering wist men die pers
niet duidelijk uit te leggen, waar
de oorzaak van alle moeilijkheden
schuilt, noch hoe de zaken eigenlijk
irr elkaar zitten.
Wel blykt de vacantie van de
fabrieken een belangryke factor te
zijn bij het ontstaan van het tekort
aan shag en sigaretten (van sigaren
was er een flinke voorraad). En als
een factor van beteekenis werd ook
genoemd het rooken door de dames.
De directeur van het ryksbureau
de heer Polak, had tallooze vragen
te beantwoorden Hy wees er daarbij
°P. dat in de meeste landen de
tabs-kspositie nog slechter is dan
by ons. De maandelijksche aankoo-
van fabak bedragen hier 11.3
-;ïloen rantsoenen sigaren, 13.1
millioen rantsoenen kerftabak en 9.3
millioen rantsoenen sigaretten Voor
sigaren beteekent dit 31 pet, van de
voor-ooorlogsche productie, voor
kerftabak 35 pet. en voor sigaretten
48 pet. Van een inkrimping der
tabaksaankoopen of van 'n wyziging
in de instructies aan de industrie
betreffende de verhouding tusschen
de te vervaardigen sigaren en siga
retten is geen sprake. Er worden
evenveel sigaretten gefabriceerd als
twee niaenden geleden^ ftlleen met
eenige vertraging door de vacanties;
er moeten sigaretten zyn Spr
kon niet aannemen, dat de industrie
de sigaretten op de zwarte markt
brengt en ontkende, dat sigaretten
uitgevoerd worden, hoewel dit voor
het verkrijgen van deviezen dringend
noodzakelijk is. Daarmede zou eens
zooveel tabak in he buitenland kun
nen worden aangekocht. Wel worden
sigaren geëxporteerd.
De heer Polak zegde toe
dat in October verruiming van de
sigaretten zal komen De winke
liers zullen dan worden bevoor
raad met een extra hoeveelheid
sigaretten, vervaardigd uit Zuid-
Amerlkaansche donkere tabak,
die in het buitenland veel worden
gerookt en waarmede, volgens de
heer Polak, een deel van het
Ned. publiek wel ingenomen zal
zgn.
Tenslotte werd voorgesteld even
als het geWest Leiden op 15 October
in staking te gaan, indien dan nog
geen gunstige wending in den toe
stand zou zyn gekomen.
In antwoord op dit ultimatum
zeide de heer Polak, dat er in Am
sterdam al eerder gedreigd is met
staking. ,.De minister aldus de
directeur van het rijksbureau, ..met
wien ik deze zaak besprak, zei toen
tegen my: ,,laat ze dan maar sta
ken"
Nadat de beroering, die dit ge
zegde in de zaal teweeg bracht, was
verstomd, vervolgde de heer Polak:
,,en ik ben er van overtuigd, dat de
overheid u zal laten staken, maar
dan geeft ze het publiek toch de
gelegenheid de bonnetjes in te wisse-
selen"
Doordat de vergadering moest
worden gesloten was een geregelde
discussie over deze kwestie niet
meer mogelijk en moest een snelle
beslissing worden genomen Amster
dam schaarde ssich daarby achter
beiden*
secretaris van de vakvereeniging
van zeelieden van den Grooten
Oceaan. Hy voegde er aan toe,
,,Deze stap is gedaan op grond van
verzekering door de reeders, dat het
geheele stelsel van loonsverhoogin-
geen, waarover onlangs gezameniyk
is onderhandeld, onmiddelhjk van
kracht zal worden".
Volgens de mededeeling is het öe~
sluit tot beëindiging van de staking
met algemeene stemming aangeno
men.
Een woordvoerder van het natio
naal vakverbond van zeelieden, dat
aangesloten is by het C, I O
heeft gezegd, dat de leden van dit
verbond zouden biyven staken tot
Vrijdag-middernacht plaatselyke
tyd). teneinde dezelfde beslissing
omtrent de loonen te verkrygen als
voor de zeelieden van de A. F D.
Enkele dagen geleden is in de ha
ven van Willemstad een wilde sta
king uitgebroken. De stakers
eischen, dat de loonen met een
derde worden verhoogd, terwyi van
andere zyde, deze eisch ongegrond
wordt genoemd. Het departement
van soc en econ. zaken verklaart
b.v. dat de levensstandaard sedert
1939 met 95 pet. is toegenomen te
genover de loonen der havenarbei
ders met 120 pet.
Intusschen is de toestand in de
haven precair. De ..Cottica" van de
K.N.S.M., die o.a. 400 ton voedings-
middelen en een partij grondstoffen
voor veevoer aan boord had, moest
ongelost een andere haven opzoe
ken, de .Arthur Hilert" eveneens.
Men vreest, dat de Archimedes" en
de ..Ganymedes", die met aardap
pelen uit Nederland onderweg zijn,
eveneens een andere haven zullen
aanloopen.
De procureur-generaal heeft ver
klaard, dat „met het oog op de
voedselpositie van de wereld en in
het bijzonder die van Curasao de
regeering niet kan toelaten, dat
voedsel verloren gaat zy heeft be
sloten strenge en drastische maat
regelen te nemen".
Voor het lossen van voedingsmid
delen uit de „Kaap Lopez" zyn reeds
vyftig strafgevangenen te werk ge
steld, terwijl uit andere schepen on
der politietoezicht de post wordt
gelost
zult gy samenkomen, die nu al
bijna vyf jaren den z waarsten ia si
draagt van onze Indische zaak, aan
welke hij zich een dertigtal jaren
met inspanning van al zyn krachten
heeft gewijd Gij gaat uit, bezield
door den vredeswil van het Neder-
iandsche volk Gij gaat ui* om n«»"
drukkelyk te bevestigen, dat Neder
land krachtens zyn nistonsche roe
ping, bereid en verlangend is do
samenwerking met de Indonesische
volkeren, welke haar grondslag
vindt in een eeuwenoude verbonden
heid. voort te zetten in een nieuwe
staatkundige verhouding, welke
om duurzaam te zyn op de in
stemming van beide volkeren zal
moeten berusten. En gy gaat uit
om van ganscher harte bij te dra
gen tot de voltooiing van een eigen
Indonesisch staatsverband waarin
alle bevolkingsgroepen zich thuis
mogen voelen, opdat Indonesië, Ne
derland. Suriname en de Nederland-
sche Antillen, ieder voor zich en ge
zamenlijk, hun taak in de organic
satie der vereenigde naties en in
alle deelen der wereld kunnen vol
brengen.
Moge uwe missie, nationaal nier
en ginds, en internationaal overal,
aldus worden verstaan en op haar
waarde geschat
En geve God aan uwe missie zyn
onmisbaren zegen.
Tenslotte nam de voorzitter der
commissie, prof tr W Schermer,
hora het woord om met son korte
toespraak den minister van over-
zeesche gebiedsdeeien te antwoor*
den, waarmede de officieele pleeh*
tigheid, die nog ten deele door min
Lieftinck werd bygewoond. ten.
einde was.
Tot adviseur van de commissie*
generaal is benoemd mr. C, C. J,
Maassen, oud-resident van Soera*
baja.
Evacuatie nog niet hervat
Naar te Batavia vernomen wordt
is de evacuatie uit het binnenland,
welke Donderdag 12 dezer hervat
zou worden, voor onbepaalden tyd
uitgesteld. Ofschoon de Britten, zoo
als te Cheribon overeengekomen, den
Indonesisehen republikeinen zekere
faciliteiten hebben verleend, is op
het geallieerde hoofdkwartier nog
geen antwoord van kolonel Aboel
Kadir op den brief van generaal
Mansergh ontvangen. Genoemd
hoofdkwartier wacht op dit ant
woord alvorens verdere stappen te
ondernemen.
Ind. K.V.P. in oprichting
Naar vernomen wordt, ziin Ka.
tholieke kringen te Batavia doende
om een Indische Kath. Volkspartij
op te richten. De oprichtingsver
gadering zal op 15 Sept gehouden
worden.
Vlootaalmoezenier naar
Indië
Naar wy vernemen, zal de hoofd-
vlootaalmoezenier, de kolonel J.
Desain, morgenochtend voor twee
maanden per Skymaster van Schip
hol naar Indië vertrekken tot hot
maken van een visitatiereis.
Voor het bijz. gerechtshof Arn-
hem, dat to Zwolle zitting hield;
moest zich de 21-jarige A. J. Kui
pers verantwoorden, wegens verraaa
in onderscheiden vorm. Zoo heeft
dit meisje het bestaan haar eigen
vader te verraden, die joden ver
borgen hield. Verder werkte zy in
allerlei zaakjes met landwacht en
Duitschers samen, met het oogmerk
de verspreiders van illegale bladenr
onderduikers en „terroristen" aan
den vijand in handen te spelen.
De procureur-fiscaal noemde het
een onbeschrijfelijke schande, wat
dit jonge meisje aan verraad ge
presteerd had. „Hier staat een mof
fenmeid voor u", zoo zeide hy, »»va®
het ergste allooi". Spr. eischte 20
jaar gevangenisstraf. Uitspraak
over 14 dagen.
De vele regen in de afgeloopen
wéken heeft den landbouwers by
den oogst vele moeiiykheden be
zorgd. De tarwe en haver hebben
van dezen overvloed aan vocht ge
leden zoodat er schot in is gekomen
In de kleistreken staat nog veel
graan buiten te drogen, vooral ln de
getroffen gebieden, zooals Walche
ren, waar men groot gebrek heeft
aan schuren. Het dorschen van het
graan moest hierdoor op het land
gebeuren, hetgeen door de aanhou
dende regens niet uitvoerbaar was.
De opbrengsten zyn over het alge
meen zeer goed geweest, in de Wie-
ringermeer spreekt men zelfs voor
de zomertarwe van een recordjaar
en in de Betuwe is, ondanks het
gebrek aan kunstmest, de opbrengst
grooter dan ooit tevoren De totale,
oogst lig in omvang naaf schatting
slechts ongeveer 5 pet. beneden dien
van 1939. Het kiemen van het voch
tige graan is echter oorzaak, dat da
kwaliteit van het inlandsche brood
graan minder zal ziji1 dan in nor
male jaren het geval la
