Drie uur was ik
Practijk CONSUMENTENCREDIET
G<
'n Pijler wordt
ondermijnd
MIJNWERKER
De regels der terugbetaling
ONGSLAGEN
België rookt op peil van 1939
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
08ste JAARGANG
ZATERDAG 5 OCTOBER 1946
No. 20130
ZWARTE EENZAAMHEID
VAN 'T KOLENFRONT
Eerste eisch blijft waar
deering van arbeid
GEEN ARMENZORG
MAAR HULP
L)e terugbetaling
Wat te doen met
waardebonnen
t Verzilvering bij alle
banken
KARDINAAL DE JONG
TE ROME
Militaire vliegtuigen
verongelukt
PLANLOOS OF CONTROLE?.
INTERN. KATH. FILM
ORGANISATIE
RAKETMOTORFIETS
MET.... SLAKKENGANG
MATERIAAL IS DUUR
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DIRECTEUR: J. KUIJPERS
HOOFDREDACTEUR
MGR. DR. J. WITLOX
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: BROERSVEST 8. SCHIEDAM. TEL. 68804 - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MNP., 0.26 F. WEEK
ALGEMEEN REDACTEUR
H. A. PAALVAST
Volgens doktersverklaringen is het
aantal nerveuze menschen uitermate
groot. Deze situatie is verklaarbaar
want de zorgèn zijn menigvuldig
terwyi daarnaast openlijke of ver-
kapte demonische onrust zaaiende
factoren zelfs de geestelijk sterk,
sten probeeren te sloopen. Tegenover
dezen baaierd, contra den dreigenden
Chaos dient een verdedigingssteliing
te worden opgetrokken, waarvan de
pijlers of fundamenten zekerheid
bieden bij eiken aanval
Tot die pijlers behoort het gezin
En Juist op dit fundament worden de
stormrammen in. werking 'gesteld. En
helaas met succes. Of is het feit van
veertien echtscheidingen per dag in
■Nederland geen overwinning? aoe
wordt voorts de geboorte van een
£lnd en vooral van meer kinderen
bekeken. Hoe springt men om met de
opvoeding van de jeugd?
Slaat men de gehaaste menschheid
gade, dan komt men tot het vermoe.
den. dat er heel wat te doen is
Maar bij al dat „doen", bij ai die
drukte om bijkomstigheden worden
de grpote lijnen van het leven ver
vaagd Afgedwaald van den hoofd
weg, doolt men, gejaagd langs een
wirwar van zijpaadjes en doodloo.
pende wegjes, waaruit men geen
raad weet.
..Hierheen'» zegt de Katho*iexe
Actie, terug naar den grooten weg
met het plaveisel van de rust, van
den eerbied, van de trouw, van de
waarachtige liefdé, van vertrouwen
°PD?invretingen van denwereldgeest
hebben ernstige verwoestingen aan.
gericht en daarom dient voor herstel
de eeest te worden gericht - en met
alle middelen - op de gezinsgedachte
De Katholieke Actie, die voor dat
richten speciaal deze maand wil aan
wenden deed een affiche drukken
voor vereenigingsgebouwen en
spreekkamers Er werd een reeks
brochures over Huwelijk en Gezin
ontworpen, van den kansel zullen
conferenties worden gegeven, via
den K.R.O. zullen uitzendingen plaats
hebben Tooneelvereenigingen brengen
extra stukken Tenslotte moet er ook
krachtig worden gebeden Daarvoor
werden ook formules gedrukt.
October; GEZINSMAAND
Leef mee, werk mee, bid mee!
Er is in Engeland een brochure
verschenengetiteld„The pro
blem of the insenty of industry",
waarin een belangwekkende ana
lyse wordt gegeven van de fac
toren, die er toe hebben geleid,
dat de na-oorlogsche mensch min
dere prestaties levert dan vroe
ger het geval was. Met deze moei
lijkheid heeft iedere ondernemer
te kampen, zij remt de productie
en stagneert den export
Het is dan ook begrijpelijkdat
de beheerder der mijnen, dr. ir.
Th. Groothoffeen der grootste
ondernemers in den lande, met in
teresse kennis heeft genomen van
den inhoud van dit boekje.
Hij heeft er ons over verteld
tijdens ons bezoek aan de mijnen en
aan de hand van dit Engelsch werkje
het psychisch proces geschetst, dat
de oorzaak is van de sterk vermin
derde arbeidsproductiviteit Enke.e
feiten: Er is na de overwinning een
reactie gekomen op de mentale in
spanning van de oorlogsjaren; de
jongeren vooral hebben langen tfjd
geleerd, dat werken een misdaad
was en nu is er weinig lust tot pro
ductie ven arbeid: er is momenteel
overal werk te vinden, de betaling is
behoorlijk,'waarom zal men dan het
zwaarste werk kiezen; hoe meer men
werkt, hoe meer belasting men moet
betalen; niet voldoende wordt be.
seft dat er maar één middel is tot
lotsverbetering; ptroduceeren, wer
ken!
'tLiijkt alles zoo eenvoudig, zoo
plausibel en tocher komt nog
geen verandering. Dr. Groothoff
maakt er zich echter geen zorgen
over, want het komt volgens hein in
órde, indien slechts één voorwaarde
wordt vervuld: de vertrouwenscri
sis moet overwonnen, de verhouding
van werkgever tot werknemer zui
ver, eerlijk worden bepaald.
Daarmede is hij in de mijnen be
gormen, toen zij onder zijn beheer
werden gesteld. En met overtuiging
kan hij verklaren dat de mijnwerker
Op uitnoodiging van het minis,
terie van economische zaken
heeft een aantal persvertegen
woordigers deze week een 5-
daagsche excursie gememkt naar
eenige op onze delfstoffen geba
seerde industrieën, t.w. het mijn.
bedrijf, de zoutindustrie en de
olieboringen bij Ooevorden.
In twee beschouwingen gëeft
onze redacteur, die aan den tocht
heeft deelgenomenzijn indruk
ken weer.
werken wil, zijn plicht wil noen, mits
zijn arbeid waardeering vindt, niet
platonisch, maar reëel, vooral in den
vorm van beter, krachtiger voedsel
omdat hij dat noodig heeft, om zijn
zware taak te kunnen blijven vervul
len in het belang van Nederlands
economisch herstel.
De productie der mijnen beweegt
zich in opwaartsche lijn De 32 000
ton per dag is gepasseerd 40.000 ton
moet echter worden gehaald, wil Ne.
derland in zijn behoeften* kunnen
voorzien Daarop is thans het stre.
ven geïicht, het streven van den be
heerder, va./ zijn ambtenaren, van
zijn mijnwerkers.
Het is geen sinecure!
Drie uur lang hebben wij mijn
werker gespeeld, zijn we in mijn
werkerstenue afgedaald naar de
duisternis en de eenzaamheid van
het mkolenfrontwaar de be,
klemming heerscht van de verla
tenheid en men een wordt met de
zwartheid van de aarde.
We hebben geloopen en gekro
pen, we zijn gevallen en hebben
onze handen geschramd. Over
transportband en schudgoot heb
ben we ons voortbewogen, den
weg volgend van de versgh ge
dolven kolen.
We hebben den pneumatischen
boor mogen vasthouden en enkele
stukjes brandstof los gemaakt en
ze meegenomen als een kostbare
reliquieToen zijn we weer om
hoog gestegen en hebben ons met
een zuchf van verlichting over
gegeven aan het zon-overgoten
Limburgsche land. We waren drie
uur mijnwerker.
In het algemeen kan worden ge
zegd, dat niemand zal worden ver
plicht, op het hem verleende Con-
aumentencrediet een bedrag af te
betalendat zijn financieele draag._
kracht 'te boven gaat.
De normale afbetaling bedraagt
f 1 per week van elke 100, ver
strekt crediet. Meent de aanvrager
evenwel dat deze afbetaling zijn
financieele draagkracht te boven
gaat, dan kan hij dit het aan'
vraag formulier vermelden en om
een lagere aroetanng verzoeken.
Heeft de Districtsraad uitstel of
vermindering van afbetaling ver
leend, dan kan, indien er na ve -
loop van tijd een verbetering in
financieele positie van het gezi
komt, een verhooging van de afbe
taling worden vastgesteld.
stenverhooging, welke uitsluitend
een gevolg is van een verbeterde
Arbeidsprestatie en die niet in den
vorm van een blijvende loonsverhoo.
ging wordt uitgekeerd, wordt hier
bij bulten beschouwing gelaten.
Het door den Districtsraad °P"
n w vastgestelde bedrag zal
nooit meer dan f 1 per week
per 100 van het verstrekte crediet
bedragen.
Rij erfenis of schenking
indien er door erfenis, schenking
ons andere uitkeering „,eena eenk^g
langrijke verbetering in
cieele positie van een gezin optreedt
is de Districtsraad bevoegd, 't toe
gekende crediet geheel of gedeeltelijk
opeischbaar te verklaren.
Hoen zich daarentegen gedurende
de afbetalingsperiode van twee jaar
omstandigheden voor, die het moei.
lijk maken aan de afbetalingsver
plichting te voldoen, dan kan men
zich tot den Districtsraad wenden,
welke bevoegd is de afbetaling voor
korteren of langeren tijd te vermin
deren of op te schorten.
De verplichting tot afbetaling
vangt aan op I Januari 1947. Per
sonen, die in gebreke blijven, hun
verplichting tot afbetaling na te
komen, worden aangemaand, bin
nen tien dagen te betalen. Wanneer
z\j daaraan niet voldoen, zal het
plaatselijke college van B. en W.
worden verzocht, den .gemeente
ontvanger opdracht te geven, het
vereischte bedrag, plus de kosten
van de aanmaning, in te vorderen.
Bij nalatigheid van afbetaling is de
credietnemer verplicht, zijn waar
debonnen, of deze al dan niet geldig
zijn verklaard in te leveren volgens
een door den Districtsraad vast te
stellen regeling. Het verschuldigde
bedrag wordt verminderd met de
waarde van de ingeleverde bonnen
De werkgevers zijn verplicht, van
1 Januari 1947 af het op de spaar
kaart aangeteekende bedrag-per.
week op het loon in te houden. In
dien tengevolge van een wijziging
der loonnormen, met Inbegrip van
de uitbreiding of verhooging van de
wettelijke kinderbijslaguitkeeringen
de Inkomsten van den werknemer
stijgen, moet de werkgever de ver
hooging voor de helft inhouden op
het loon, tot de Districtsraad het
afbetalingsbedrag eventueel heeft
verhoogd.
De werknemer is verplicht, na te
gaan of dat door den werkgever ge
schie'dt, Want hij blijft voor het te
weinig ingehouden bedrag aanspra
kelijk.
De waardebonnen mogen niet in
betaling worden gegeven, noch aan_
vaard, alvorens zij zijn geldig ver
klaard. De geldig verklaarde waar
debonnen mogen slechts in betaling
worden gegeven voor de als onont
beerlijke en duurzame agngemerk.
te^ artikelen. De leverancier is ver
plicht, de waardebonnen als betaling
aan te nemen. De kooper behoeft
overigens niet bekend te maken, dat
hij voornemens is op waardebonnen
te koopen. Eerst als het op betalen
zijn voorschot-
aankomt, kan hij
boekje overleggen.
De waardebonnen moeten door den
leverancier persoonlijk uit het
voorschotboekje worden verwijderd
Tevens moet hij zich vergewissen,
of de kooper de Tweede Distributie,
stamkaart, welke het nummer
draagt, dat op het voorschotboekje
staat aangegeven, kan overleggen.
Het nummer van de Stamkaart
moet °P de ingeleverde bonnen wor
den vermeld.
Op waardebonnen mag geen geld
worden teruggegeven. Indien het te
betalen bedrag niet in waardebonnen
kan worden afgepast, moet het ont
brekende Tn geld worden bijbetaald.
Waardebonnen kunnen door de le.
veranciers aan iedere bank ter ver
zilvering worden aangeboden, mits
zij zijn opgeplakt op daartoe be
stemde opplakvellen, ^aan de voor.
zijde voorzien van naam en volle
dig adres van den leverancier.
Personen, die in strijd met de ten
aanzien van de waardebonnen vast
gestelde bepalingen handelen, kun
nen worden gestraft met een ge
vangenlsstraf van maximaal 4 jaar
of een geldboete van 10.000; bedrij
ven kunnen onder toezicht worden
gesteld of gesloten.
Tenslotte wordt er met nadruk op
dat het Consumentencre.
is
De kolen worden fehaald ten koste
van veel inspanning, van veel gemis
aan levensvreugde. Dr. Groothoff
weet het, wij weten het nu, maar
heel Nederland moet het weten. We
fnoeten ,coal-minded" worden
Zuid-Limburg heeft het hart aan
deze vreemde, zwarte industrie ver
pand. De 40.000 ton moet worden ge
haald; op de O V S. (ondergrond-
sche vakschool) worden nieuwe mijn
werkers opgeleid volgens de princl.
pes der moderne jeugdbeweging; ge
detineerden werken in de mijnen en
worden er behandeld als mijnwer.
kers.
Van het „donkere" Zuiden gaat
een stroom van zwart goud naar ver
der Nederlanduit het „donkere"
Zuiden komt de energie voor onze
industrie, voldoende om op volle
toeren te draaien; in het „donkere"
Zuiden ligt de sleutel van onze eco
nomische opleving, onze welvaarts.
verruiming-.
Mogen wij dit bedenken, als w(j
straks onze kachels weer aansteken,
mogen vooral zij dit indachtig zijn,
die, in overheid gesteld er verant
woordelijk voor zijn, dat het recht
op een menschwaardig bestaan met
het uitzicht op een zonnigen levens
avond, ook voor den man aan het
kolenfront" tot waarachtige reali
teit dient gemaakt.
Z. Em kardinaal de Jong, aarts
bisschop van Utt-echt, heeft Vrijdag
een bezoek gebracht aan het staats
secretariaat van het Vaticaan.
Hij heeft zich -onderhouden met
den secretaris van de Congregatie
van bijzondere kerkelijke aangele
genheden, mgr. Tardini, die zich in
nartelijke bewoordingen over Neder
land uitliet.
De kardinaal heeft vervolgens een
onderhoud gehad met den chef van
het protocol, mgr. Carlo Grano, met
wien hij de komende plechtigheden
besprak. Man verwacht, dat de pre
fect van hdCkpostolisch ceremonieel,
mgr. Respighi, vandaag uit Bolog-
ne te Rome zal terugkeeren om de
plechtigheden in détails te regelen.
Zoodra de H. Vader de aankomst
van kardinaal de Jong te Rome ver
nam, heeft Z. H. in verband met het
vaststellen van den datum van de
plechtigheid laten informeeren, wan
neer de kardinaal voornemens was
weer naar zijn land terug te keeren.
Waarschijnlijk zal de plechtigheid
van het overhandigen van den roo-
den hoed op de volgende week te
Gastel Gandolfo worden bepaald.
Wat. de titelkerk van den kardi
naal betrêft, zijn nog geen bijzon
derheden bekend.
i
Een Spaansch driembtorig militair
vliegtuig „Savoia" is, na opstijging
van het vliegveld bij Madrid, neer.
gestort. Een kapitein werd gedood
acht andere officieren en onder-offi
eieren werden gewond.
De Amerik. militaire politie te
Luik is sinds Donderdagavond aan
het zoeken naar een Amerik. vlie
gend fort, dat volgens ooggetuigen
in de buurt van het toeristen
plaatsje „Baraque Michelin de
hooge Ardennen zou zijn neergestort
Men heeft nog niets van het vlieg
tuig kunnen waarnemen.
Een Amerikaansch marine-vlieg
tuig is Donderdagavond ten Zuiden
van Kopenhagen neergestort
De bemanning van drie personen
werd gewond.
Gelijk in het hoofdartikel vooraan
op deze pagina wordt betoogd, is
October door de K. A. nog eens
extra aangewezen om gedachten over
huwelijk en gezin te laitceeren en da
aandacht op onze huishoudens te
trekken.
Op deze belangrijke materie werpt
toevallig ook ,,de Prinsestad'', onaf
hankelijk weekblad van eX-politieke
gevangenen en oud-illegale werkers
haar licht.
Boven haar publicatie zet het b>ad:
Planloos, en merkt dan op:
„Gedurende het eerste halfjaar
zijn in ons land in totaal 55.988
méér babies geboren dan in het
eerste halfjaar van 1939 Terwijl
ons land door den oorlog totaal
verarmd 'is, steeg het geboorte
cijfer tot een punt, dat veel hooger
ligt dan ooit in de meest welva
rende perioden van ons volk het
geval was Nederland is het
dichtstbevolkte land van Europa".
En dat, zooals het orgaan verder
betoogt, nu we Indië en Duitschiand
als twee voorname welvaartsbronnen
verloren We lezen dan verder nog:
Radio Vaticaan meldt, dat de
Internat. Kath Film-organisatie een
vergadering zal beleggen ter voor
bereiding van het vierde Kath. film-
congres In het Belgische college te
Rome. De vergadering begint heden
Zaterdag en zal een week duren
Nederland is vertegenwoordigd.
„Ware het nu zoo. dat weibei
wuste drijfveren de oorzaak vorm
den voor dezen bevolkingstoewas,
dan zou men deze zonder critlek
kunnen aanvaarden. We vreezen
echter dat het geen verantwoorde-
lijkheidsbewustzijn is, dat aan3pra.
kelijk gesteld moet worden, maar
juist het tegenovergestelde ervan:
een volkomen gebrek aan verant
woordelijkheidsgevoel. Velen vra
gen zicli niet meer af, of zij m
staat zullen zijn de zorg voor een
aantal kinderen op zich te nemen.
Zij laten de dingen komen, zooal»,
zij nu eenmaal zijn
,De Prinsestad" noemt dezen aan.
was planloos. Waarheen wil het blad?
Ook een drie, vier of vijfjarenplan?
Of geboortecontrole?
Zouden er welbewuste drijfveren
zijn voor den aanwas, dan zou de
redactie geen critiek hebben. Nu wel.
Weer niet, als "doelbewuste drijf
veren den aanwas zouden fnatigen?
Moeten we weer terug naar de
ereldopinle dat de vaders en moe-,
ders van vijf, zM en meer k"?deren
eigenlijk idioten zijn? en zich be
lachelijk maken?
Herinnert „De Prinsestad zich
niets van den aanwastendenz in ver
band met. de razzia-periode en het
aantal uitgestelde huwelijken?
Telt de Voorzienigheid weer niet
meer mee? Moeten de ouders uo
voortplanting regelen bij ministerieeie
beschikking, overeenkomstig de con
junctuurgolven, of algemeenen maat
regel van bestuur artikel zooveel,
verband houdende met import over
het eerste kwartaal of export over
het tweede halfjaar?
De aanwas Is nu planloos zegt „De
Prinsestad". Ja, ja.
HENK VAN DER MAZE.
De eerste motorfiets ter wereld
met raketaandrijving had Donderdag
avond 85.000 menschen in het
Londensche Wenbly-stadion moeten
boeien, maar een oude man in een
driewieler had het ding met Kenia£
voorbegesneld, aldus meldt ,,A P.
Bill Kitchen, de rijder, druk» op
den electrischen starter. Vlammen
en rook braakten uit de uitlaatpijpen
aan de achterzijde Onder geloei van
de menigte vertrok het nieuwe
wereldwonder echter ten slotte met
een slakkengang.
De uitvinder van de raketmotor
fiets was niet bij den „doop" van
zijn toestel aanwezig.
erewezen,
diet niet een soort armenzorg
maar een maatregel van de regee
ring, die beoogt, het Nederlandsche
volk over de moeilijkheden bij den
aankoop van de noodzakelijke ge
bruiksgoederen heen te helpen.
Verplichtingen van
werkgevers
Overeenkomstig het ingehouden
loon moeten door den werkgever ze
gels worden geplakt op de spaarkaart
van den credietnemer. Wanneer de
werkgever zulks nalaat, kan hem
een boete worden opgelegd, welke
het vijfvoud bedraagt van de waar
de der ontbrekende zegels of van het
niet ingehouden bedrag.
Credietnemers, die noch vaste
werknemers zijn, noch pensioen-
trekkenden, of die niet uit ande
ren hoofde periodieke uitkeeringen
genieten, moeten zich voor de afbe
taling wenden tot een daartoe -aan
te wijzen kantoor of instelling,
Aan de hand van de laatste
productie- en invoerstatistieken
voor de tabaksindustrie bealuit .de
Nieuwe Standaard dait België bijna
tot het gemiddeld tabaks-verbruik
van 1939 is teruggekeerd n.l, 1900
ton per maand waarvan 50% rook
tabak, 40% sigaretten en de overige
10% sigaren en pruimtabak.
De inlandsche oogst van 1946,
die einde December aan de fabrie
ken ter verwerking zal kunnen
geleverd worden, zou tusachen
12.000 en 15.000 ton bedragen wat
een recordcijfer is, in vergelijking
met de oorlogsjaren.
Het accijnsrecht werd een eerste
maal met 21% verhoogd in 1941,
daarna volgde bij besluit van den
Secretaris-Generaal van Financiën
op 7 Februari 1942, een nieuwe
verhooging met één derde en ten
slotte trad bij besluit van 8 Juni
1942, de 50% verhooging in. Deze
laatste is nog steeds van kracht.
Het zwaarst weegt die belasting
op den verbruiker, want deze be
taalt èn de tabak èn de winst van
fabrikant, groot- en kleinhandel
èn de 50%!
Thans is de invoer van vreemde
tabak vrij en men schat de aan
den gang zijncfe bestellingen en
leveringen van de private firma's
op circa 10 12.000 ton, zoodat
België, de stocks inbegrepen, over
circa 22.000 ton vreemde tabak be*
schikt.
Maar de k ijzen....?
Wij voeren uit San Domingo^
C.I.F. Antwerpen, tabak in tegen
19 fr. het kilo, waarbij de 5 fr.
invoerrecht en die 9% ad valorem
dienen gerekend. De Indische ta
bak noteert te Londen van oa. 20
tot 66 fr. het kilo. Welnu, een
doosje van 50 gram „Dobie's Four
Square" Engelsche tabak kost ta
Brussel, officieele prijs, de som
van 30, zegge dertig frank of 600
fr het kilo
Een goede Nederlandsche sigaar
kost in Nederland 15 cent of 2.40
Belgische frank. In Brussel kost
ditzelfde product echter van 7JJO
fr. tot 10 fr.
Het blad signaleert het onsociale
karakter van deze praktijken. Nu
zal de vrije concurrentie de prij
zen wel onvermijdelijk doen dalen.
De regeering dient hier echter het
voorbeeld te geven en de 50%
heffing op het» bandje, af te schaf
fen, te meer daar deze extra-be
lasting alle reden van bestaan
heeft verloren.