wereld
r
ZWITSERLAND ZORGT
Gezondheidszorg en verzekering
Tito over zijn buitenlandsche
politiek
den ouden dag
voor
Doktoren zeggen
het contract op
Joh. Jörgensen
80 jaar
IGINA 2
MAANDAG 4 NOVEMBER 1946
DE PLAATS VAN DEN
ARTS
UITGEBREIDE
MISTVELDEN
ITALIË EN HET VREDES
VERDRAG
De nota aan de „vier"
De Amerik. onderscheiding
voor dr. P. Kasteel
HET BLOEDVERBOND
ILLEGALE WERKERS
OUDERDOMSRENTE
VOOR IEDEREEN
Financieele dekking is
moeilijk
Twee feiten ten aanzien van het
«lekenfond«probleem vragen onze
aandacht Ten eerste ia door de
Begeering' een wetsontwerp inge
diend tot instelling van een Zieken
fondsraad ten tweede zijn door de
leden van de Maatschappij tot Be-
Vordering der Geneeskunst óf col
lectief óf individueel alle contracten
met alle ziekenfondsen in ons land
opgezegd.
De vraag is nu: beteekent dit
het uitbreken van een ziekenfonds-
■trijd?
Allereerst kan de geruststelling ge
geven worden, dat de artsen niet
gaan „staken"; het publiek zal,
althans voorloopig, van de beroerin
gen ln de hoogere regionen tus-
ochen de „partijen", die bij heit zie
ken fonds we zen betrokken zijn, niets
merken. De ziekenverzorging blijft
onveranderd doorgaan.
Een ziekenfondsstrijd is dus nog
Biet uitgebroken; er is alleen een
nieuwe phase Ingetreden na de In
voering van het Ziekenfondsbesluit
per 1 November 1941 en de daarop
gevolgde uitvoeringsbesluiten.
Iedereen is overtuigd, dat er een
wettelijke regeling moet komen, om
dat iedereen ontevreden is. De Over
heid, düe immers boven de „par
tijen" staat en geen partij kan kie-
zen, blijkt nog steeds onmachtig
om bindende richtlijnen aan te ge
ven, Toch is onze tegenwoordige
regeering overtuigd, dat die wette-
hjke regeling zoo spoedig mogelijk
tot stand moet komen. Volkomen
begrijpelijk en alleszins waardeer
baar is daarom de indiening van
een wetsontwerp, dat aan de be
trokkenen zelf de voorbereiding
overlaat.
Evenwel de vraag moet gesteld
worden of het onderdeel der volks
gezondheid, dat tot bet terrein van
het ziekenfondswezen behoort, ln
■taat geacht moet worden om alle
problemen van volksgezondheid op
de basis van verzekering te
regelen
A priori mag verwacht worden,
dat aan alle betrokkenen een aan
deel in die voorbereiding gegeven
Bal worden en dat daarna bij de
uitvoering der algemeene richtlij
nen een nadere opdracht o.a voor
het ziekenfondsprobleem aan de
■peciaai hierbij betrokken partijen
gegeven zal worden.
Nog eens het is begrijpelijk, dat
onze regeering althans een aanvang
wenscht te maken blijkens de in
diening van haar wetsontwerp voor
een Ziekenfondsraad, maar het
zwaartepunt komt dan te liggen in
de samenstelling van dezen raad.
Eenige ongerustheid van de zijde
der medici is thans verklaarbaar,
omdat omtrent deze samenstelling
geen ander voorstel wordt gedaan,
dan een "uitvoering in handen van
den Minister van Sociale Zaken.
In hoeverre ongerustheid der me
dici tot uiting komt in de boven ge
noemde opzegging van alle contrac
ten blijkt uit de toelichting, die
door hot Hoofdbestuur hunner Mpij
gegeven wordt. Het gaat niet pri
mair oen loonstrijd, fnaar om de
rechtspositie ,,Het Ziekenfondsbe
sluit heeft de ziekenfondsartsen in
tal van opzichten tot onmondigen
gemaakt, en hen in een toestand
van rechteloosheid gebracht, welke
ongehoord is volgens Nederlandsche
begrippen... Het opzeggen beteeken+
geenszins dat een conflict-situatie
in het leven wordt geroepen De
bedoeling la slechts, dat over het
geheele land de positie der artsen
als deelnemers aan de ziekenfond
zen aan de orde wordt gesteld cn
onderhandelingen worden geopend.
Het werk gaat tot nader order, op
de tot nu toe geldende voorwaar
den, onveranderd, door
Ondertusschen zijn de onderhan
delingen geopend
Nu deze materie door de indiening
van een wetsontwerp (omtrent een
onderdeel) in onze volksvertegen
woordiging aan die orde is gesteld,
komt de verantwoordelijkheid naar
onze Nederlandsche democratische
beginselen op de juiste plaats te
liggen.
I-aten wij thans niet klein zijn,
maar het geheele probleem over
zien. Allereerst zal de schaduw van
buitenlandsche organisaties behoo-
ren te verdwijnen door het licht,
dat wij, Nederlanders, op dit gebied,
in het verleden zelf hebben laten
schijnen. Zoozeer zal ieder onzer
prijs stellen op een onafhankelijke
positie van den medicus, dat althans
de basis-verhouding tusschen huis
arts en patiënt in alle opzichten vrij
zal blijven. Zeker zal ieder zonder
uitzondering gelegenheid moeten
krijgen op alle vereischte genees
kundige hulp in vollen omvang,
maar even verzekerd moet hij in
vrijheid zijn geneesheer kunnen
kiezen,
Ondertusschen zal het publiek,
met name de ziekenfonds-patiënten,
kunnen toonen tets geleerd te heb
ben. De geneesheer is geen verze
keraar, die het financieele risico
moet dragen. Maak van hem noch
een werknemer, noch een ambte
naar! Geneeskundige arbeid onder
stelt een geestelijke instelling, die
niet naar tijd en ruimte gewaar
deerd kan worden. Evenmin als
een patiënt een verzekeringsobject
kan zijn. Laten de cijferaars tech
nisch een apparaat ontwerpen, het
geen onvoorwaardelijk noodzakelijk
is, maar zij behooren niet de leiding
te hebben
De geneesheer heeft een eigen
functie en bovendien de allervoor
naamste; laat hij zijn eigen rechts
positie kunnen vaststellen, door de
Overheid gesanetionneerd. Alle con
tracten met medici behooren door
hun erkende organisatie, hun Maat
schappij, erkend te worden. Dit is
de eenige wijze, waarop de medi
sche stand zelf zijn waardigheid
kan behouden. Vakbelangen worden
hunnerzijds reeds in speciale orga
nisaties behartigd, maar onder
verantwoordelijkheid van een
Hoofdbestuur.
Nauw verbonden met de indivi-
dueele, curatieve geneeskunde, ja
onafscheidelijk er van, is de prae-
ventieve geneeskunde zooals deze
zich in de Kruisvereenigingen ont
wikkeld heeft. Sociaal gesproken
kunnen wij haar geneeskufndig niet
meer missen. Het ziekenfonds als
verzekeringsinstituut moet dit ver
bond ln zich gaan opnemenhier
staat het peil der volksgezondheid
op het spel, dat door den oorlog
onoverzienbaar verlies heeft gele
den. Het is een taak van de Over
heid om met de Volksvertegenwoor
diging ln dezen wettelijke verplich
tingen op te leggen.
Nu de onderhandelingen begon
nen zijn en de medici een daad van
groote verantwoordelijkheid ge
steld hebben, nu ia het de tijd om
richtlijnen te geven; dit alleen kan
aan die onderhandelingen de eeni
ge kans van slagen verzekeren.
J B. DEELEN.
Onze Deensche
meldt ons;
conrespondent
De beroemde Deensche dichter en
bekeerling, Johannes Jörgensen,
hoopt Woensdag 6 November, zyn
SOsten verjaardag te vieren ln ver
band met dit heuglijke feit, zal de
->• Li..- j»-4i
t A
nog steeds krasse en productieve
dichter wit Vadstena (Zweden),
waar hij de laatste jaren in verband
met zyn groote Sint Birgitta-biogra-
fie vertoefde, naar Kopenhagen
overkomen, waar er feestelijkheden
te zijner eere zullen worden georga
niseerd.
Bij die gelegenheid zal menigeen
weer moeite hebben zijn spyt te on-
Oerdrukken omdat de Nobel-prijs
voor letterkunde niet in deze han
den terecht kwamdie een zóó voor
name pen hebben gevoerdsommi
gen zeggen, dat de Zweden Johs.
Jörgensen en Johs. V Jensen heb
ben verwisseld; maar waarschijnlijk
is bet, dat de heidensche Jensen be
ter in den smaak viel by de Zwe
den, dan de katholieke Jörgensen
Dat neemt echter niet weg, dat
Johannes Jörgensen, de Grand Old
Man der Deensche letteren, zijn
roem ziet stijgen van verjaardag tot
verjaardag; omdat hij niet alleen
blijft leven, maar ook schrijven en
zijn pennevruchten met de jaren
steeds winnen aan rijpheid
Weerverwachting medegedeeld
dioor het K.N.MI. te De BUt,
geldig tot Dinsdagavond:
Op vele plaatsen neveJ of mist,
overdag bier err daar tijdelijk
doorbrekende zon; plaatselijk nog
eenige lichte neerslag; weimg
wind; iets minder zacht.
5 Nov.: Zon op 7.49 uur, onder
17.06; maan op 16.06 uur, onder
2.Ó6 uur.
„Het officieele Italiaanscbe stand
punt ten aanzien van het vredes
verdrag zal door de Italiaansche
wetgevende vergadering, na de ver
gadering van de groote vier te New
York. bepaald worden", aldus de,
Italiaansche minister van buiten
landsche zaken, pietro Nennl in een
interview met het socialistische blad
„Avanti".
De voornaamste Italiaansche ver
zoeken om wijziging van het ont-
werp-verdrag, aldus Nenni, zijn ver
vat in een nota aan de groote vier.
Hierin wordt verwezen naar het
Atlantisch handvest, waarbij alle
door de nazis onderdrukte volkeren
werden opgeroepen, de oorlogs-in-
spanning van de geallieerden te
steunen. Het ontwerpverdrag, aldus
de nota, is hiermede ln strijd.
De nota zegt voorts, dat de ooste
lijke grens tusschen Italië en Joego
slavië alsmede de vrijstaat Triest en
de westelijke grens met Frankrijk ue
Italiaansche integriteit niet-bescher
men
De herstelbetalingen zijn volgens
deze nota ondraaglijk verzwaard
door het in beslag nemen van.Itali
aansche buitenlandsche bezittingen
en nadeelen, aan het economisch
teven van het land toegebracht.
Nenni zeide voorts, dat het toela
ten van Italië tot de ver. naties,
naar hij gelooft, niet langer zal wer
den uitgesteld
Ten aanzien van handelsbesprekin
gen met de groote drie zeide Nenni,
dat binnenkort een delegatie van
Italiaansche deskundigen naar Lon
den zal vertrekken
Zooals wij hebben vernield
heeft een bijzondere missie, onder
leiding van den cn»d-commandant
van de 2de Am er ik a ansch e vloot
in den strijd tegen Japan, admi
raal W. Monroe, dezer dagen aan
den thans in ons land vertoeven
de n gouverneur van Curasao dr.
P. Kasteel, te Willemstad de on
derscheiding uitgereikt van de
Vrijheidsmadaille met zilveren
palm namens president Truman.
Deze onderscheiding was verge
zeld van de volgende namens den
president d'oor den Amerikaan-
schen mimister van Marine omder.
iteekendie .citation" (vertaling van
De Tijd)
,Voor uitzonderlijk verdienate-
hjk beleid ln het presteeren van
buitengewone diensten ala Gou
verneur van Curasao, Neder-
landsch West-Indië, van 15 Juli
1942 tot 31 Augustus 1945. Een
booge mate van Initiatief en be
grip aan den dag leggend ln de
volbrenging van zyn vitale taak,
bewees dr Kasteel onschatbare
diensten in de met succes be
kroonde uitvoering van de ge
combineerde militaire doelstellin
gen in den Aruba-Curagaoschen
sector van het Caraïblsche Zee-
grensgebied en by het doeltref
fend in stand houden van do
aanvoerlijnen, die de oorlogs
fronten der Vereenigde Volkeren
voorzagen van waardevolle en
noodzakeiyke olieproducten. Door
zyn inspireerend leiderschap, zyn
bekwame ambtsvervulling en zyn
tact, droeg dr. Kasteel een on
metelijk aandeel bij tot den geest
van samenwerking en vriend
schap, zooals die bestond tus
schen de strijdkrachten der Ver
eenigde Staten en de Nederland
sche Regeering, alsmede tot da
eenheid van Ijeit geallieerde mili
taire commando ln dit gebied."
B|j de Musician* Press Ltd. in
Londen is een nieuw boek ver
sobenen van Robert Goffin, geti
teld; ,.Jazz from Congo to Swing"
waarin de volgende hoogst verma
kelijke alinea voorkomt:
„Ik heb reeds eerder gesproken
over -bet proces, waardoor een man
als Louis Armstrong in staat is,
zich zonder inzinking op zijn artis
tiek hoogtepunt te handhaven, na
melijk de trance. Naast ve-r be eli
ding) u-acht en teehniek bezit Louis
Armstrong de groote gave. welike
hem in staat stelt brjna automatisch
in trance te gaan en dan zijn ge
voel door middel van zijn instrument
uit te drukken. Vele musici, vooral
blanken, hebben voldoende natuur
lijk talent maar toch ia onder hen
het phemometeni van de trance zeld
zaam, indien het al niet volkomen
ontbreekt".
De ï^dactie van ,.Dle rare wo-
reld" is thans van plan. na het
eerste het beste concert, dat een
virtuoos hi'er geeft, op dezen toe
te - stappen iem hem te zeggen:
„Hoor eens hier. mieneer Noeke, me
neer Menuhin, meneer Andriessen
of meneer v. d. Ras, u denkt mis
schien dat u heel aardig hebt. ge
speeld. Maar waarom was n niet in
trance?"
Tn ieder geval blijkt uit dit boek
wel, dat. jazz de muzikale evenkmiel
is van de teekentingen, die de hol
bewoners vroeger op de wanden
van him grotten krabbelden.
De dictator van Joego-Slavië heeft
gisteren het woord gevoerd te Bel
grado, waar 200.000 menschen naar
hem 'luisterden. Het was een ver
kiezingsrede en spreker wees daar
om allereerst op de voortreffelijk
heden van hefr nationale front in
Joego-Slavië tegenover de partyen
coalities elders.
Daarna begaf de maarschalk zich
op het terrein der buitenlandsche
politiek, waarbij hij natuuriyk aller
eerst gewaagde van het „bloedver-
bond" met de sovjet-unie, Polen,
Tsjecho-Slowakije en Bulgarije, een
verbond, dat ook op economisch ge
bied weerstand biedt aan den druk,
die 's lands tegenstanders uitoefe
nen. Op politiek terrein is de voor-
In Parijs is een schilderijen-
zwendel ontdektwaarbij de af
faire Vermeer—Van Meegeren
werkelijk kinderwerk moet hee-
ten: het gaat hier over duizen
den en duizenden schilderijen en
beeldhouw w erkenhoofdzakelijk
van moderne Fransche meesters.
En het zijn op hun beurt weer
meeseradie zich ertoe hebben
geleend: UtrilUo, met eenige ver-
valse hing en van zijn werk gecon
fronteerdf verklaarde: „Het zijn
de fijnste imitaties die ik ooit
heb gezien!" Hij heeft aUijd
hard gewerkt en zijn oeuvre telt
ongeveer 9500 stukken; een voor-
Ioopige berekening wyst echter
mt, dat er meer dan 100.000
Utrillions in omloop zyn.
Ook van Gaugin, Rodin, Re
noir en onzen van Gogh zijn hon
derden copieën als echt verkocht,
ma, aan de Vereenigde Staten
voor meer dan 1 mittioen francs
Schort uw oordeel over Pi
casso, Maillol en Utrillio dus op,
tot u zekerheid hebt of die, wel
ke u zagt wel echt zijn: we heb
ben onderhand genoeg geleerd
dat alleen „echte" schilderijen
mooi zyn. Wees dus op uw hoe
de -met uw bewonderingver
guizing Is minder gevaarlijk
(Van onzen Geneefschen
correspondent.)
Er bestaat thans goede kans, dat
de groote sociale belofte, welke de
regeering en de leiders der politieke
partijen tijdens den tweeden wereld
oorlog telkens weder aan 't Zwit-
sersche volk gaven, ook inderdaad
vervuld, zal worden: de spoedige in
voering eener ouderdoms-,^weduwen-
en weezen-verzekering
Reeds op 30 Augustus had de Ka
mer in haar buitengewone zom er-
zitting met 161 stemmen tegen
slechts ééne, en bij 14 stemonthou-
dingen, de eigenlijke verzekerings
wet aangenomen, die de noodige re
gelingen bevat over de uitkeering
der ouderdomsrente en de verplich
ting tot premiebetalingen.
Gelieel beknopt samengevat, komt
de inhoud der wet hierop neer, dat
van 1 Januari 1968 af alle 65-jarigen,
ryk of arm( een ouderdomsrente zul
len ontvangen, die van 450 tot 1500
franken per jaar loopt. (Bij behoud
van het tegenwoordige loonpeil zul
len de meeste arbeiders op hun 65-
jarigen leeftijd ongeveer 1200 fran
ken per jaar ontvangen) Ook zij,
die op 1 Januari 1948 reeds 65-jarig
z^jn of dit tusschen 1948 en 1968
zullerl worden, zullen een, zy het
ook geringere, ouderdomsrente ver
krijgen. Daartegenover staat, dat
van 1 Januari 1948 af iedere bewo
ner van Zwitserland tusschen de 20
en 65 jaar, een premie te betalen
zal hebben4 pet. van zijn arbeids
inkomen (brirj arbeiders in loondienst
zal de werkgever de helft der pre
mie voor zijn rekening moeten ne
men) en maandelijks een som van
150 gulden, indien men geen in
komen uit arbeid heeft
Deze op 30 Augustus aangenomen
verzekeringswet, moest nog worden
aangevuld met een wet, die de fi
nancieele dekking inhoudt voor de
kosten, die voor den Staat uit de
ouderdomsverzekering zullen voort
vloeien. Deze waren geraamd op
190 millioen franken jaarlijks in de
pe,riode 1948—1968 270—330 millioen
franken jaarlijks in de op 1968 vol
gende jaren. De verzekeringswet be
vat de bepaling, dat zij eerst gelijk
tijdig met de financieele dekkings-
wet in werking zou treden Met het
oog op den weerzin der 'bevolking
tegen nieuwe belastingen lag hierin
het groote gevaar voor de ouder
domsverzekering. Het wa© zeer goed
denkbaar, dat het volk, de verze
keringswet bij referendum aanne
mend, gelijktijdig de nieuwe belas
tingen tot dekking der kosten zou
verwerpen.
Dit gevaar bestond inderdaad, toen
de sociaal-democratische minister
van financiën, Nobs, voorstelde, dat
naast de verhoogde tabaksbelasting,
een successie-belasting zou worden
ingevoerd^ Deze werd rfoodig geacht.
om tot dekking der 190 millioen fran
ken te komen, die in de jaren 1948-
1968 jaarlijks noodig zouden zijn. De
voorgestelde successie-belasting,
waarvan 30 millioen franken per
jaar verwacht wordt, bleek heel on
populair.
Toen brachten de geraadpleegde
deskundigen wonderbaarlijke red
ding uit den nood Zij verklaarden,
op grond der jongste statistische ge
gevens, dat de ouderdomsverzeke
ring van den Staat gedurende de
eerste twintig jaren niet 190, doch
slechts 160 millioen franken zou vor
deren, dus juist de 30 millioen min
der die de successiebelasting had
moeten opbrengen Deze werd na
tuurlijk terstond uit het wetsont
werp gestreken en de Kamer, al
was menigeen wel wat wantrouwig
over de betrouwbaarheid dezer nieu
we berekening der deskundigen,
aanvaardde ze gaarne, blyde dat al
dus een steen des aanstoots, die de
invoering der ouderdomsverzekering
dreigde in den weg te staan, was
weggeruimd.
Het was misschien wel wat licht
zinnig van regeering en Kamer, doch
zij waren dit ook in anderen zin
reeds geweest: op voorstel van mi
nister Nobs werd goedgevonden, dat
men thans slechts naar dekking zou
zoeken voor het tekort der jaren
19481968. Wat daarna nog meer
noodig zou zrijn, werd maar aan het
dan levende geslacht te zoeken over-
gelaten. Wie dan leeft, wie dan
zorgt! Heel moeiiyk hebben regee
ring en Kamer zich de oplossing de*-
dekkings-puzzle niet gemaakt.
Nu heeft de Kamer het wetsont
werp over de financieele dekking
der voor den Staat uit de ouder
domsverzekering voortvloeiende kos
ten met 152 tegen 8 stemmen en 7
onthoudin'gen aangenomen. Het is te
verwachten, dat de Senaat in De
cember hetzelfde zal doen
treffelijkheid van dit bondgenoot
schap opnieuw gebleken by de
Parijsche vredesconferentie, zeide
Tito. Uitstekend zijn ook de be
trekkingen met Roemenië, voor Al
banië1 heeft Joego-Slavië groote ge
negenheid en de diplomatieke rela
ties met Hongarije worden hersteld".
Wat betreft de bondgenooten tij
dens de oorlog: ,,onze betrekkingen
kunnen niet door phrasen en diplo
matieke hoffelijkheden, maar door
daden verbeterd worden". Als
exempels van een vijandige houding
noemde Tito het vasthouden van
bijna 200 Joego-Slavische rivier
schepen door de Amerikanen en het
•bewapenen van Joego-Slavische
emigre's in Oostenrijk en Italië.
„Het Joego-Slavische volk", aldus
Tito, „houdt van het Amerikaan-
sche volk, in het bijzonder van de
aldaar gevestigde Joego-Slaven. Het
erkent, dat de hulp van de Unrra
zeer belangrijk is, maar die hulp
hebben we verdiend door onze trouw
aan de geallieerde zaak tijdens den
oorlog. Reactionnaire lasteraars in
Amerika en zelfs hier te lande wil
len echter een eind maken aan deze
hulpverleening".
Toen Tito over Churchill begon te
sprekep, riep de menigte: ,,Weg met
Churchill", i Tito verklaarde, dat
noch hij, noch het Joego-Slavische
volk, Churchill en zijns gelijken
dank verschuldigd waren, omdat de
Joego-Slaven gedurende 2% jaar
een strijd op leven en dood voer
den zonder eenigerlei hulp ontvan
gen te hebben, terwijl Churchill
Mihailovitsj steunde.
,,De geallieerde hebben ons gehol
pen, maar hun steun kon zes maal
grooter geweest zijn. Van de sovjet
unie hebben wij daadwerkeiyken
steun gekregen. Churchill heeft een
hart van steen" en ziet slechts zijn
imperialistisch belang, wanneer het
om de vrijheid der volkeren gaat.
Hij verteedert, wanneer het om
koningen gaat. Hij houdt zeer veel
van ons „Petertje". Churchill haat
ons land, omdat het zich Peter niet
als koning liet opdringen. Wij wil
len hiermede echter niet te kennen
geven, dat "wij Churchill's verdien
sten niet zouden erkennen.
Na Stalin heeft hij aan de ge
allieerde zaak de grootste diensten
bewezen. Maar het is niet onze
schuld, als zijn verdiensten ver-
bleeken uit hoofde van zijn trouw
aan de reactionnaire politiek, die
hij na twee oorlogen nog steeds
voert".
„De volksmassa in de V. S.t
Groot-Brfttannië of eenig ander land
wil geen oorlog. Er zal geen oor
log komen. Wij moeten echter
waakzaam zijn en ons niet laten
verleiden door kuiperijen van oor
logsstokers".
Tito hield deze rede in zijn hoe
danigheid van candidaat voor Bel
grado bij de verkiezingen voor de
Servische constituante, die op 10
November gehouden zullen worden#