nieuwe leiding J
KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ
o/e /?£-
wereld
Geen kwansel-politiek gevoerd
Ruit-nieuwtjes
Lodewijk van Devssel's portret
Textiel blijft nog zorgen baren
kreeg
Samenstelling der
fractie
Katholieken en de Commissie-generaal
MAANDAG 11 NOVEMBER 1946^
KRIMPENDE WIND
o
ROMME WEERLEGT
EEN FABEL
th
DE HELDENSCHE
DISTRIBUTIE-FRAUDE
PAGINA 7
De chauffeur van
Gromyko
IN
EXTRA VERVELENDE
DIN GE
WEER PALESTIJNSCH
STATION OPGEBLAZEN
Het was Zaterdag in Utrecht voor het laatst, dat de Partij
raadsvergadering der Katholieke Volkspartij, onder leiding
van mr. dr. P. J, Witteman stond.
Met vaste hand leidde hij weer de beraadslagingen, wel acht
gevend op de reacties van zijn woorden bij de afgevaardigden,
doch scherpzinnig als hij is, wist hij steeds een synthese te
vinden. In een bewogen periode heeft hij met veel tact en
wijs beleid het stuur van de Partij gevoerd. De nieuw-gekozen
voorzitter, de heer W. JAndriessenwees erop en zulks mag
niet licht vergeten worden.
Zijn Zwanenzang" bevatte me.
nige behartigenswaau dige les. In
het kort kwam het hier op 'neer,
dat wij over de resultaten van de
achter ons liggende verkiezingen
tevreden, maar niet voldaan mogen
zijn. De Kath. Volkspartij is als
de sterkste partij Uit de bus geko.
jnen en gebleken is, dat zij er goed
aan deed met haar beginselpro
gram te handhaven en den naam
katholiek in haar schild te blijven
voeren. De fracties hadden echter
in aantal sterker en in samenstel
ling beter kunnen zijn. Oorzaken:
activiteit bij den tegenstander en
geringer aantrekkelijkheid van de
candid&ten. Wat dit laatste betreft,
de fout hiervan is in de eigen orga
nisatie te vinden. Door haar demo
cratische instelling kan een zwakke
Plaatselijke actie de leiding wel
eens doorkruisen en het resultaat
hiervan is, dat wij met name over
de samenstelling van de Tweede-
Kamerfractie niet geheel tevreden
zijn Twee dingen zijn noodza
kelijk: meer partijdiscipline met
als ruggesteun een reglement,
waardoor de leiding de bezetting
van bepaalde plaatsen veilig kan
Stellen en een federatie van regio
nale kiezerscorpsen. Men moet
vertrouwen hebben in de zelf ge
kozen leiding.
Op voorstel van eenige kieskrin.
gen werd een resolutie aangenomen
waarin scherp geprotesteerd Werd
tegen de veroordeeling van Mgr.
Stepinac Naar het Centrum
Staatkundige voorlichting
reglement verdedigde, zette uiteen,
dat het heel niet de bedoeling is
een partij binnen de partij te stich
ten. De vernieuwing, die in Am
sterdam is bereikt, is te danken
aan de jongeren. Zonder dat het
reglement was vastgesteld ille
gaal dus is reeds met goede re
sultaten gewerkt. Het gaat erom
een stuwende beweging van de
partij te maken, die geen conglo'
meraat van kiezers moet zijn.
Met groote meerderheid van
stemmen werd besloten, de vast
stelling van het Jongeren-reglement
uit stellen tot de algemeene regle
mentsherziening in Februari, doch
in principe het bestaan van een
jongeren-organisatie goed te keu
dat er een college is, waarvan de ren
leden verklaard hebben, dat zij de,
verantwoording voor het geheele!
college aanvaarden. Den Helder
bleef het gebeurde toch in strijd Evenmin werd voetstoots aan-
beschouwen met de kath beginse. vaard het voorstel van het partij.
len bestuur tot reglementswijziging
Verhelderend zal zeker een voor- j waardoor naast den voozitter één
stel werken, waarmee het bestuur j of twee ondervoorzitters zouden
in de volgende partijraadsvergade- worden gekozen.
Nieuw bestuur gekozen
ring betreffende deze
heid hoopt te komen.
aangelegen-
Gezien de taak van een voorzit
ter is het onmogelijk en onge-
wensciht, dat één man alles doet.
De positie der jongeren ,Het gaat er niet om een drieman-
werden 'schap te vormen of de verantwüor.
Ampele besprekingen
gehouden over het Jongeren-regie, delijkheid te verdeelen. Ook niet
- 3 om aan Ho verschillende stroomin-
ment waarvan gevreesd werd, da
om aan de verschillende stroomin-
zoo die er mochten zijn, gele
de jóngeren zich er door van de §en,
ouderen afgesloten gaan voelen. Is genheid vertegenwoordiging in
wel een .kinderkamer'' in de partij.net presidium te geven.
noodig? Goed meende een afge
vaardigde, ail's de bewoners zich
maar in gezinsverband blijven voe.
len Een eigen kern is goed, maar
niei uitsluitend buiten het gezins
verband der afdeelingen.
De heer J L. Robert, die het
De twee onder-voorzitters zullen
dus niet den voorzitter vervangen,
maar hem bijstaan en een deel van
zijn taak overnemen. Deze drie
functionarissen zouden dan een
college vormen, waarin met be
houd van ieders verantwoordelijk
heid, overleg gepleegd wordt over
den 'gang van zaken met betrekking
tot de leiding der partij, doch
juist daarin zag de vergadering een
mogelijkheid tot verdeeldheid in de
leiding. Het was vooral het woord
college, dat kopschuw maakte, zoo.
dat tenslotte oip voorstel van een
der afgevaardigden besloten werd,
dit uit het bewuste artikel te eli-
mineeren.
Bij acclamatie werden hierna
tot voorzitter gekozen de heer
W. J. Andriessen en tot onder
voorzitters de heeren Chr. Mat-
ser en mr E. M. J. A. Sassen.
Tot leden van het dagelijksch
bestuur werden bij enkele can-
didaatstelling gekozen Mr. dr. P.
j. Witteman, de heer A. C. de
Bruyn, Mr. B. W. M Drion, prof.
J. R. M. 'van dén Brink, pater
mag.' dr. S. Stokman O.F.M., de
heer F. Sybesma. ir. F, J. C M.
Wijffels, de heeren P. Alberts en
T. v. d. Zee, mej. mr. W, M. W.
v. Eanschot en ir. I. J. Hey.
meljer
De heer Andriessen, de leiding
overnemend, sprak een woord van
diepe erkentelijkheid en dank tot
den heer Witteman en nam tevens
afscheid van m. F. Teulings als lid
van het dag. bestuur.
De aanwezigen spitsten vervol
gens hun aandacht op de uiteenzet,
ting van prof, mr. C. P. M. Romane,
voorzitter der Kath. Tweede-Ka
merfractie over den staatkundigen
toestand en het parlementaire werk.
Weerverwachting medegedeeld
door het K.N.M.I. te De Bilt,
geldig tot Dinsdagavond
Geleidelijk toenemende en naar
West of Zuid-West krimpende
wind, meest zwaar bewolkt met
hier en daar eenigen regen
weinig verandering in tempera
tuur.
12 Nov. zon op 7,53 uur. onder
16,54 uur maan op 19,22 uur,
onder 12,00 uur
Het tijdstip voor deze uiteen
zetting achtte prof. Romme zelf
niet gelukkig, nu wij aan den voor
avond staan van de behandeling
van de eerste ontwerp-toegrooting
van deze regeering. Ook het Indië-
vraaigstuk geeft in 'verband met de
komende studiedagen reden tot re
serve. Toch zag spr. zich genood
voor zaakt hierover een en ander te
werden i zeggen. Op de kath. Kamerfractie
verwezen een klacht over te veel] is de valsche schijn geladen, alsof
frouweliik^ersoneel in overheids- zij zich te weinig zorgvol tegen-
dienst en een voo stel tot wijziging [over d# geweldige probleem ge-
van deGemeentewet om het mo- draagt. Dit was onwaar, toen de
gelijk te maken, dat onderwijzers heer van Poll nog deel van de
- - fractie uitmaakte, het is ook on
waar na zijn vertrek. Ten aanzien
van dit gewichtige stuk practische
politiek vragen wij, aldus spr., een
brok geweldig vertrouwen. Maar
begrijpt, dat wij alzoo alleen doen,
omdat wij dit in het belang van de
zaak meenen te moeten doen. Spr.
zag ziah echter genoopt tot een
openbare tegenspraak.
Nog niet lang geleden heeft
.van Nederland uit een licht
vaardige uitlating haar loop ge-
hij het bijzonder onderwijs verkies
baar zijn voor den gemeenteraad.
Een diiietal moties uit den kring
ArnhemNijmegen beoogde afittij-
zing van de huidige voorstellen in
zake de schadeloosstelling voor
oorlogsgetroffenen en het ontwer
pen van jeen nieuwe regeling, ge
baseerd op chi istelijken grondslag,
waarbij men uitgaat van vervan
gingswaarde. Deze laatste punten
zullen met spoed onder de aan
dacht van de Tweede-Kamerfractie
gebracht wonden. Een principieel
debat dreigde, naar aanleiding van
de afkeuring door Den Helder uit
gesproken over de samenwerking
van de katholieken met de com
munisten te Amsterdam bij de wet-
houdersverkiezing.
Het partijbestuur heeft daarom
trent geen directieven gegeven,
doch n&emt wel het standpunt in,
dat zooveel mogelijk voorkomen
moet worden de communisten op
bos'uursplaatsen te brengen. De
heer Steinmetz lichtte als voorzit
ter van de Amsterdamsohe raads.
fractie dit speciale geval toe, waar
bij hij als feit van groote beteeke-
nis naar voren bracht, dat de al
gemeene rust bewaard is gebleven
en men bovendien heeft bereikt,
is in den meest volstrekten
onwaar.
zin
Zulks is nooit aangeboden en
evenmin ooit in gedachte gekomen.
Weliswaar heeft de auctor van
deze mededeeling, nadat spr. hem
op hét onware en grievende hier
van had geattendeerd, spr. onmid
dellijk zijn spijt getuigd en on
voorwaardelijke verontschuldiging
aangeboden en herroeping toege
zegd bij degenen, tegenover wie hij
zijn uitlating had gedaan, maar
spr voelt zich tot deze publieke
rechtzetting genoopt, omdat het
praatje als een loopend vuur is
rondgegaan.
De huidige politiek
Kcimcnd tot zijn eigenlijke on
derwerp, nam spr. als uitgangs
punt hetgeen hij i'n de vorige par
tij raadsvergadering ter inleiding
op het urgentieprogram heeft ge
zegd. Dit urgentie_program heeft
den indruk gewekt van te zijn
vooruitstrevend in christelijke
richting. Wanneer spr. de karakte
ristiek hiervan vergelijkt met dat
van het beleid van de regeering.
vindt hij veel punten van overeen
komst. Blijkens haar eerste
nomen,, zelfs tot overzee, als zou verklaring laat de regeering zich
de combinatie van de Partij van
den Arbeid en de Katholieken bü
de kabinetsformatie tot een
accoord gekomen zijn, waarbij
de R K. het processie-recht en
erkenning van het kerkelijk hu
welijk zouden verkrijgen en de
P v d A. de Commissie-gene
raal 'ter' gedeeltelijke voortzetting
van de koloniale politiek van het
gevallen kabinet-Schermerhorn.
Het is een grievende gedachte,
zoo zei de heer Romme, als zou
den wij met Indië een koehandel
hebben gedreven ten nadeele van
een politiek, die naar onze mee
rling met betrekking tot Indië
gevoerd had moeten worden. Dit
In verband met distributieknoei
erijen stonden te Roermond elf
verdachten voor den economischer
rechter.
De voornaamste, de Amsterdam
mer L. Telenga, die in totaal voor
7000 bonkaarten van de ambte
naren had gekocht voor levens
middelenkaarten gaf hij 25; voor
tabakskaarten ƒ20 en voor textiel-
kaarten 8 werd veroordeeld
tot 4 maanden met aftrek en 1
jaar rijkswerkinrichting. Voor de
overigen varieerden de straffen
van 10 maanden tot 4 weken.
In het Jonkerbosdh bij Nijmei
gen zal een kerkhof worden in
gericht voor 1600 2000 Engel-
sche soldaten, die in en om Nij
megen zijn gesneuveld.
Kolonel Asjes keerde gisteren
uit Indië terug. Zijn werkzaam
heden voor de opricht ing aldaar
van een opleidingskamp voor
mil. vliegers waren met succes
bekroond.
O Begin December organiseert de
K. L. M. een nieuwe speciale
vlucht naar Zuid-Afrika.
O De Ned. vëreeniging te Brusse?
vierde Zondag haar 40-jarig bek
staan.
O Het H. Bloedgilde te Boxmeer^
reeds 5 eeuwen oud, herdacht
gisteren zijn heroprichting 25
jaar geleden, na een periode van
vervel.
Met ingang van 1 Januari a.s_
zullen de navolgende postzege'ï
buiten gebruik warden ges tod
en hun waarde voor de fran
keering verliezen: Zoonerpoj>
zegels 1941 i.d. frankeer waard»
van 1%, 2%. 4, 5 en 7% cent;
weidadtgheidszegels (van he*
kind) 1941 in dezelfde waarden-
weldadigheidszegels (vso het
kind) 1945 in de waarde vaa
1%, 2%, 5, 7% en 12% ct. Bijzon
dere postzegels Herrijzend
Nederland" van 7% cent.
O Philips zal te Almelo een fa
briek vestigen voor vervaardi
ging van onderdeeler voor
radio-gramophoon s.
Het was maar goed, zegt AP.,
dat een der chauffeurs van de
sovjet-delegatie bij de Uno, of
schoon 'e laat, toch nog voor den
politierechter verscheen, want deze
was om zijn wegblijven boos gewor.
den en had alreeds gezegd:
„Hier is een bevel tot inhechte
nisneming Pak dezen chauffeur bij
zijn kraag" en hij had verder iets
gemompeld over ..Russische snel
heidsduivels".
Nu kwam de chauffeur er af mC
een geldboete van 5 dollar en c.
volgende waarschuwing.
„Tji dit land maakt het geen vc
schil uit of iemand den wagen v"i
den koning van Engeland of nv'ji
heer Gromyko of onverschillig wie--
bestuurt. U word', alleen gevraagd
dezelfde wet* en te eerbiedigen,
waaraan onze eigen meruschen moe
ten gehoorzamen."
i
leiden door zedelijke beginselen,
welke aan onze christelijke be
schaving ten grondslag liggen,
normen, die ook door aanhangers
van andere dan christelijke begin
selen worden aanvaard. In de Ka
mer heeft spr. reeds gezegd, dat
zijn fractie zich sterk realiseert,
dat in het kabinet een sterke min
derheid leeft, die andere dan de
chr. beginselen is toegedaan, wat
de moeilijkheid tot consequente
aanvaarding vergroot. Dat betee-
kent een verscherping van onze
plichten als medewetgever en con
troleur op onze regeering. Door
onze medewerking aan het kabinet
hebben wij mede de poort geopend
tot een best mogelijke verwezen
lijking in de grootst mogelijke
mate van ons urgentie-program.
Eenige praotische punten onder
de loupe nemend, getuigde spr.,
dat zijn fractie zich volkomen ach
ter de regeering schaart in haar eco
nomisohe en territoriale eischen,
al had zij zich met het oog op het
belang van het volk graag achter
meer gesteld, in het bijzonder met
betrekking tot de territoriale
eisohen. Na Mei zijn nieuwe ele
menten ingetreden door de beslis
sing van de groote vier ten aanzien
van de bewoners van geannexeerd
Onder de werken van gebied. Er is evenwel geen aanlei-
ding om ons standpunt, zooals om
schreven in het urgentie-program,
te verlaten
MONETAIRE SITUATIE
NED. INDIE
In een hoofdartikel over de geld-
situatie en den vpedselnood in
Ned.-Indië constateert het .Dag
blad" te Batavia, dat het prijspeil
voor het Ned geld thans tot een
fantastische hoogte is opgevoerd.
De dulbbele circulatie is de wortel
van het kwaad; het dualisme, dat
tot dusverre slechts de politieke
verhouding kenmerkte, is nu ook
binnengedrongen in de economi
sche sfeer, alwaar eenzelfde ellende
wordt veroorzaakt, aldus het blad.
Uit Nicoria op Cyprus wordt
meld:
Op Cyprus kan men neit zooveaf
En-gelsche cigaretten koo.pen als men
wil. De beste merken worden op
straat te koop aangeboden in blik
ken van 50 stuks voor 5 shilling eu
6 pence, vier pence goedkooper dan
in Engeland zelf als ze daar ten
minste te koop zynt
Noot van de redactie D.R.Vr,ï
Snelste reisroute naar Cyprus Ér
per K.L.M. naar Londen en vaar
daar per B.O.A.C. via Cairo nosr
Cyprus. Vlie-gtijd 19^ uur. Koster
AmsterdamLonden f 153.e»
LondenCyprug 140 retour.
p'
te
alles doen, wat in hun maoht
om hierin verandering te brenge i.
Bij de bovenbedoelde diefstal
len, zoo vernemen wij, gaat het
meestal om de ruwe garens, die.
zwart verkocht worden als breiga
ren Haarlemschen schil
der Kees Veneey, welke
thans in het Frans Hals
Museum te Haarlem
worden tentoongesteld,
bevindt zich dit karak
teristieke portret van
den nestor der Neder-
landsche letteren, dén
82-jarigen dr. K. J. L.
Alberdingk Thijm (Lo
dewijk van DeysselJ.
De katholieken hebben het geluk
de grootste fractie te vormen, maar
door de wijze van samenstelling
zijn niet alle gebieden evenwichtig
bezet. Ook daar, waar wij over
voldoende deskundigheid beschik
ken, is» de zaak dikwijls zoo ge
compliceerd, dat -wij versterking
weten te gebruiken. In dit verband
uitte spr zijn vreugde over het
Centrum van staatkundige vor
ming, waarvan vijf z.g. organisatie
commissies reeds aan het werk zijn
gegaan, waardoor voeft* een negen,
tal vraagstukken werkcommissies
zijn gevormd.
We behoeven hier niet nogmaals
wijzen op de schaarsch'e van
textiel. Dit tekort vorm' nog steeds
het gesprek van den dag. He; ge
brek aan textiel geeft ook aanlei
ding tot allerlei geruchten omtrent
verkeerde productie, verouderde
machines en toch extra winst voor
de fabrikan en. Zeker is wel, dat
het gebrek aan werkkrachten een
omvangrijke handicap voor grootere
productie vormt. En dit tekort
wreekt zich eiken dag.
Na deze bekende feiten wordt
ons *hans nog het volgende be
richt:
De regionale commissie Twenthe
uit den vakraad voor de textielin
dustrie, bestaande uit de heeren
A. C. van Eek, H. Gönnig, J. A.
Middelhuis en J. Vunderink, heeft
zich met een plakkaat tot de
Twentsche textielarbeiders ge
richt. Daarin zet zij uiteen, dat zij
ernstig verontrust is over de dief
stallen in textielbedrijven. Dage
lijks worden mannelijke en vrou
welijke arbeiders op diefstal be
trapt en om die reden op staanden
voet ontslagen.
Een tweede kwaad dat met den dag
erger söhijnt te worden, is het on
rechtmatig verzuim van het werk.
In sommige bedrijven stagneert de
geheele productie, omdat bepaalde
werkkrachten den eenen dag wer
ken en den anderen dag zonder
eenige geldige reden thuis blijven, lalr, uilleerd. Sedert Zaterdagavond
Sommige arbeiders, en in het bij- worden alle openbare gebouwen
zonder vrouwelijke, trekken zitfh bewaak He: groote hek voor het
van opzeggingstermijnen niets -at gebouw van Scotland Yard werü.
De leden van commissie, zuilen,tegen de gewoonte in, gesloten
Het hoofdgebouw van het station,
Ras el Ein aan den spoorweg vaa
Pales ina naar Egyp'e is door kof-
ferbommen opgeblazen Drie joden
kwamen met een zwarte geslote»
vrachtauto voor het Station eo
brachten eenige koffers mef het op
schrift „bommen, gevaar" in de
wach kamer. Zij- bedreigden een
stationambtenaar, die hun den toe
gang wilde beletten met een revolr
ver. De daders konden ontsnappen,
voordat politie en militairen aan.
wezig waren. Onmiddellijk werd
het bevel gegeven het gebouw te
ontruimen. Een half uur later vloog
het de lucht in.
Bij deze explosie werden drie
Britsche soldaten en een Arabier
Echt gewond
Ter bescherming van Britsche
personaliteiten, op wie aanslagen
gepleegd zouden kunnen worden
door joodsche terroristen, waarvan
men de aanwezigheid in Engeland
vermoedt, hebben leden van een
speciale poli tie. brigade, gewapend
met automatische pistolen, voor de
betreffende hui.zen de wacht be
trokken. De bewaking der ambas-
sn-'o "ebouwen is versterkt. Op
vielden en in havens wordt Re-
