GRONDSTOFFEN
MGR. EUG. LEBOUILLE
Betere atmosfeer in New-York
PAGINA 4
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1946
TRIëST EN HET
VETO-RECHT
DE ROODE KRUIS-
WEDSTRIJD
De opbrengst en de
winnaars
OOSTENRIJK WORDT
LEEGGEKOCHT
Exporteurs maken
banksaldi
Droevige stijging van
ergste volksziekten
en de productie van emaille
Een programma
van „utiliteit"
over zijn Cliineesch vicariaat
INVALIDITEITSWET EN
ARBEIDSCONTRACT ANTEN
Met zijn Vicariaat is het
treurig gesteld
DE PRIJS VAN
CHOCOLADE
OVERVAL OP POST
KANTOOR
„Geheimzinnige besprekingen"
Algemeen heerscht te New York
de indruk, dat zoowel in de verga
deringen van de Vereenigde Na
ties als in de besprekingen der
Groote Vier of Vijf een sfeer op
valt, welke zeer gunstig afsteekt
bij hetgeen we sinds het einde van
den tweeden wereldoorlog op inter
nationale bijeenkomsten gewoon
waren. Stonden tot dusverre West
en Oost steeds scherp vaak ver
woed en bitter tegenover elkaar,
nu meent men een zekere toenade
ring te bespeuren. Wel kunnen
Molotof en Wyschynsky het nog
steeds niet over hun hart verkrij
gen een milderen toon tegenover
de kleinere naties aan te slaan
de kleinen blijven het zwarte
schaap, zelfs zonder wit vlekje,
van Moskou maar onder elkaar
schijnen de grooten het beter te
kunnen vinden. En dat ten minste
Is een gunstige, zij het niet geheel
onverwachte ontwikkeling.
Deze betere verstandhouding
blijkt vooral in twee vraagstukken:
de kwestie-Triest en het veto-pro
bleem.
In het eerste is practisch een
overeenstemming bereikt, welke
haast onmogelijk scheen. De Rus
sen hebben enkele belangrijke be
zwaren laten vallen, waarna over
enkele ondergeschikte punten een
accoord gemakkelijk en snel kon
worden bereikt. Wel is de zaak
nog niet geheel in kannen en krui
ken, maar men mag verwachten,
dat het vredesverdrag met Italië
nu spoedig definitief zal zijn ge
formuleerd. De andere verdragen
met de gewezen as-satellieten bie
den nog slechts de moeilijkheid
van de vrije scheepvaart op den
Donau, maar nu de V. S. de in de
Amerikaansche bezettingszone vast
gehouden rivieraken aan de eige
naars hebben teruggegeven, mag
men van Russische zijde ook in dit
vraagstuk eenige soepelheid ver
wachten.
Natuurlijk komen nog twee
uiterst belangrijke kwesties aan de
orde: het vredesverdrag met
Duitschland en dat met Oostenrijk.
"Vooral het laatste is uiterst ge
wichtig; want aan elk verdrag is
bijna automatisch het terugtrekken
der bezettingstroepen verbonden,
en het zou 'n ware opluchting voor
geheel Europa zijn, als ten slotte
alleen nog Duitschland aan een
dergelijk regiem onderworpen wa-
De prijswinnaars in den grooten
Roode Kruis-wedstrijd: Hoeveel
nieuwe leden komen in Augustus
uit de bus?" zijn thans bekend.
Het aantal leden van het Roode
Kruis bedraagt na deze campagne
635 714, waarvan 49 539 leden wer
den genoteerd tijdens de actie.
De eerste prijs een reis naar
Indië, of het bedrag hiervoor uit
getrokken werd gewonnen door
4en heer F. Bakker, Bandoeng-
itraat 20bis, Utrecht.
De andere prijzen reizen naar
het buitenland werden gewon
den door: 2e prijs F. van Winkel,
Markt te Budel (N.B.); 3e prijs
Yx>st Holster, Molendijk 32. Nu-
rftansdorp; 4e prijs J- M- Kristalijn,
Cergschelaan 97a, Rotterdam; 5e
Srijs A v. d. Spek, Boschpoort-
:raat 33, Ede-
Het totaal-bedrag, dat deze actie
fceeft opgeleverd is 540.329,
waarvan de collecte in de biosco
pen 117.500 heeft bijgedragen.
Ook ditmaal heeft het Neder
landsche volk niet geaarzeld ook
tijn steun te geven aan het Neder
landsche Roode Kruis, ondanks de
«mgunstige omstandigheden, waar
onder een en ander moest plaats
Vinden-
re. De regeeringen zeli van de be
trokken landen zouden 6an aan
hun moreel en economisch herstel
kunnen gaan denken, waarmede
ook de overwinnaars ten zeerste
zouden gebaat zijn. Want voor er
een territoriale stabilisatie in
Europa komt, kan van een rustige
ontwikkeling niet worden gespro
ken.
In het veto-probleem bestaat een
principieele overeenstemming tus-
schen de Groote Vijf. Wat de zaak
zelf betreft, vormen zij als het
ware een gemeenschappelijk front
tegen de kleine naties; ieder van
hen kan op een bepaald moment
er belang bij hebben, dat hij een
bindend „neen" kan uitspreken.
Het debat draait nu om één spil:
een „gedragslijn" vast te stellen,
welke bij het gebruik van het veto
recht zal men durft het woord
„moet" niet uit te spreken wor
den gevolgd. Ook van Russische
zijde bestaat neiging tot gema
tigdheid. Men kan dus nu reeds
zeggen, dat het recht in den vol-
sten zin zal worden, gehandhaafd;
dat echter het effect van de dis
cussie -zal zijn, dat er een bezon-
nener gebruik van zal worden ge
maakt. Een stap vooruit dus, al
zullen de kleinen nog allerminst
bevredigd zijn; wel zullen zij er
zich in hun hart diep over ver
heugen, dat de grooten elkaar be
ter verstaan.
D.w.z. dat Amerika en Rusland
beide in een verzoenlijker stem
ming verkeeren. Ongetwijfeld zijn
er nog twee bloks, waarin zij de
leiding hebben, maar de verstarde
fronten worden langzaamaan door
broken; een verschijnsel, dat zeker
de volle aandacht vraagt. Is het
waar, zooals volgens overigens
betrouwbare geruchten verluidt,
dat er „geheimzinnige besprekin
gen" tusschen Washington en Mos
kou worden gevoerd, waarbij Ame
rika zich na ontvangst van enkele
gewaarborgde Riussische verzeke
ringen van Europa zou desinteres-
seeren? Er zouden invloedssferen
worden vastgesteld, waarin de te
genpartij zich niet zou bewegen,
terwijl Rusland belangrijke con
cessies in het Verre Oosten en in
Oost- en Zuid-Oost-Europa zou
krijgen. Rusland zou zijn Dardanel-
len-eischen moeten opgeven; daar
tegenover zouden de V.S. zich niet
meer met Griekenland bemoeien,
en ook grooter afstand nemen van
de Britsehe invloedssfeer, welke
mede West-Europa en Duitschland
zou omvatten.
Na de republikeinsche overwin
ning, welke ook vele isolationisten
in het parlement bracht, is een
dergelijke ontwikkeling ongetwij
feld mogelijk. Het zal echter nog
wel eenigen tfjd duren, vóór zulke
onderhandelingen, als zij werkelijk
plaats vinden, tot een resultaat
leiden.
De toespelingen, onlangs ge
maakt door den Oos'enrijkschen
linkervleugel dat het land wordt
„uitverkocht door gewetenlooze
financiers en industrieelen, worden
tot op zekere hoogte bevestigd
door een statistiek, die is samen
gesteld en gepubliceerd door de
economische afdeeling van het
Britsehe deel van den Geallieer
den Bestuursraad voor Oostenrijk.
-Ofschoon Oos'enrijk op het
oogenblik geen schulden aan het
buitenland heeft, die op ko-rten
termijn dienen te worden voldaan,
is het bedrag van den export,
zooals uit genoemde statistiek
blijkt, meer dan het dubbele van
dat van den import gedurende de
eerste achit maanden van het loo-
pende jaar. Van Januari tot en
met Augustus is ingevoerd voor
22 millioen Oostenrijksche schil
lings en uitgevoerd voor 57 mil
lioen schillings. Zij, die de
huidige exportpolitiek becriti-
seeren, zeggen, dat het surplus
door particuliere exporteurs wordt
gebruikt ter versterking van hun
banksaldi in het buitenland. Zwit
serland, door zijn stabiele valuta
bij uitstek geschikt om ongeoor
loofde winsten onder te brengen,
aldus de critiek, heeft bijna vier
maal zooveel van Oostenrijk ont
vangen als aan dat land geleverd.
Afgezien van venerische ziekten,
waarvan het aantal voorkomende
gevallen 'na den oorlog vernegen-
voudigd lS, en tuberculose, is de ge
zondheidstoestand van de bevolking
in de Amerik. zone van Duitsch
land, waar een deel van Berlijn en
de haven van Bremen onder val
len, veel bevredigender dan men
verwacht zou hebben, ondanks on
voldoende voedsel, algemeene over
bevolking en moreele depressie.
Venerische ziekten komen het
meest te Berlijn en Bremen voor,
hel minst tin Wuerttemtoerg-Baden,
waar de bevolking sterk onder den
invloed staat van streng godsdien
stige opvattingen. In de Amerik.
zone zijn op het oogenblik 100.000
gevallen van besmettelijke tubercu
lose bekend, terwijl het aantal be
schikbare bedden slechts ongeveer
15.000 bedraagt.
De Duitsche bevolking gaat nog
steeds ih gewicht achteruit. Men
verwacht, dat het gewich sverlies
in de wintermaanden nog zal toe
nemen. Het aantal kinderen, die aan
Engelsche ziekte lijden, blijft hoog.
De ziekendiens.en hebben niet
zoo zeer te kampen met een tekort
aan doktoren en verpleegsters dan
wel met een tekort aan gemolori-
seerde vervoermiddelen en zieken
huisbedden.
Arabieren trokken op illegale wijze het H. Land binnen. In den
laten avond, of stillen ochtend passeeren ze in het geheim de
Jordaan
Het ligt in het voornemen van
Prof. Drs. G. Birouwers, Direoteur-
Generaal van de Prijzen om het
utility-systeem ook in te voeren
voor geemaillieerde huishoudelijke
artikelen. Elen bepaald gedeelte van
de productie der fabrieken zou moe
ten worden aangewend voor de ver
vaardiging van een voor te schrij
ven beperkt aantal artikelen, in
voorgeschreven standaardkwaliteit
en uitvoering, tegen maximum een
heidsprijzen, geldende voor alle fa
brieken Tten einde na te gaan hoe
men in deze industrie over dit plan
denkt, hebben aldaar wij ons licht
eens opgestoken.
De groote handicap blijkt hier
evenals bij textiel de grondstof te
zijn. De productie van s tand aard-
artikelen kan slechts rationeel en
kostprijsdrukkend plaats vinden, in
dien een constante aanvoer van de
benoodigde grondstoffen in de ma
ten en kwaliteiten verzekerd zijn.
De Nederlandsche plaatindustrie
kan hierin noch kwalitatief noch
kwantitatief voorzien.
Voor een rationeele productie zün
de emaillefabrieken voor zeker 80
pet. aangewezen op levering van
grondstoffen door het buitenland.
Zelfs als er deviezen beschikbaar
worden gesteld, zyn de benoodigde
grondstoffen in de gewenschte kwa
liteiten en kwantiteiten vereischt
voor een utility-program, onmogelijk
te verkrijgen.
Een andere grief is dat er reeds
een „utiliteitsprogramma" bestaat,
dat in overleg met het Rijksbureau
voor Metalen is ingesteld en een
minimum aantal van de meest en
ontbeerlijke artikelen, waarbuiten
geen andere artikelen mogen worden
gemaakt, omvat. Een nieuw program
zou het aantal, bescnikbaar komende
utiliteitsartikelen verminderen, daar
een aantal andere artikelen, welke
Bij ziekte van rijksarbeidscon.
fc-actanten, welke van langeren duur
is dan 26 weken, wordt in het al
gemeen na afloop van dezen ter-
ünijn, geen loon meer betaald. Dan
vervalt ook de verplichting tot pre
miebetaling ingevolge de invalidi
teitswet, ook al és het dienstverband
niet verbroken.
De minister van Binnenl. Zaken
heeft zich er nu mede vereenigd,
dat in zulke gevallen, onafhanke
lijk van de omstandigheid of nog
loon wordt betaald of niet, de pre
miebetaling zal worden geconti
nueerd, zoolang de wachttijd voor
invaliditeitsrente nog niet geheel
zal zijn vervuld.
EXPORT BOOMKWEEKERIJ.
PRODUCTEN.
Voor het eerst sedert 1939 zullen
Nederlandsche boomkweekerij.pro-
ducten aan Engelsche kweekerijen
wordien geleverd. Deze zendingen
vertegenwoordigen een waarde van
f 150 1)00
De ontfce-ing -1 der laatste
jaren hebben iemand als mgr.
Eugène Lebou-lle, Apostolisch
Vicaris van Yungpingfu in de
Chineesche provincie Hopeh
geestelijk noch. lichamelijk ge
broken. Hij is een krasse man
gebleven. Niettegenstaande hij
68 is, loopt hij nog kaarsrecht-
En gedurende de vele jaren die
hij in den vreemde heeft door
gebracht, heeft hij zijn Lim-
burgsch dialect niet verleerd-
Na ijverig zoeken in Hoens-
broek en Voerendaal. had ik
tenslotte het geluk hem op een
laat en donker uur in een groote
hoeve te Kerkrade te ontmoe-
ten, waar hij eenige dagen bij
familie was.
Aanstonds was Monseigneur
bereid mij over zijn Chineesch
Vicariaat te vertellen-
Ja het is er treurig mee ge
steld, zegt hij- Toen in Peking de
bevrijding kwam, waren we niet
bevrijd, want mijn heele Vicariaat
was in handen van de communis
ten. Alles wat mijn voorganger,
mgr. Ggjirts in 40 jaren van moei-
zamen arbeid heeft opgebouwd,
ligt tegen den grond.
„Had uw Missie omstreeks 1900
al van den Bokseropstand te lij
den, Monseigneur?"
Zeker, toen is ook alles ver
woest, maar het Vicariaat heeft
zich nad en prachtig ontwikkeld-
Wij mochten ieder jaar wel op
twee tot drieduizend bekeeringen
rekenen Het aantal katholieken,
dat in 1900 2800 bedroeg was
toegenomen tot 40 000- Onze scho
len leverden studenten voor mijn
Klein-Seminarie. Ook bereiden
zich 7 theologanten op het Groot-
Seminarie In Peking op het pries
terschap voor, 5 worden volgend
jaar gewijd. Dan hebben wij in
het geheel 23 inlandsche priesters.
Mgr. Eug. Lebouille.
die bijna allen van de martelaren
van 1900 afstammen.
Op het oogenblik kunnen mijn
missionarissen weinig uitrichten.
Zij zitten allemaal langs de spoor
lijn PekingMoekden, welke door
de Amerikanen bewaakt wordt.
Zoolang deze bezetting daar is,
zitten zij veilig- Toch is de com
munistische terreur niet overal
even erg. Dat ligt veel aan de
plaatselijke chefs- Er zijn dorpen,
waar de menschen mogen bidden,
maar er zijn er ook waar dit ver
boden is en waar zelfs geen kruis
beeld aan den muur mag hangen.
Ja. het komt voor. dat men een
bewijs moej teekenen, dat men
zijn geloof afzweert. Men meent
soms, dat het slechts tegen het
Gouvernement gaat; dat denken
ze in Amerika dikwijls ook; maar
zoo is het niet: het gaat wel dege
lijk tegen het geloof. Dezelfde
methodes als in Rusland!
In de scholen moet de commu
nistische leer onderwezen worden.
Daarom kunnen wli zelfs in twee
geheel katholieke dorpen geen
eigen school oprichten. Hoeveel
kerken er verwoest zijn, Ik weet
het zelf niet eens. Wel heb ik
kortgeleden van een mijner mis
sionarissen een brief gehad, waar
in stond, dat mijn bisschoppelijke
residentie, het Klein-Seminarie,
het Moederhuis van de Zusters,
het pensionaat, het weeshuis, alle
maal Volkomen leeggeplunderd
zijn-
„En hoe is het u zelf gedurende
de laatste jaren vergaan?"
Totdat Nederland Japan den oor
log verklaarde, konden wij onge
stoord onzen gang gaan. In Maart
i 1943 werden wij alle 22 meege-
nomen en naar de provincie Shan
tung overgebracht. Daar hebben
wij met zes bisschoppen en hon
derden priesters, broeders en zus
ters in een kamp gezeten- Wij
hadden het geluk, dat we niet
onder militairen, maar onder con
sulaire agenten stonden, die zich
fatsoenlijk gedroegen Op geeste
lijk gebied waren wij geheel vrij.
|De bisschoppen hadden een eigen
kamertje, terwijl de paters hun
vertrek met 3 of 4 man moesten
deelen- Allen die boven de zestig
waren, behoefden niet te werken.
Maar voor wie dat wel moesten,
was h.et hard aanpakken. En het
eten was er slecht Viif maanden
zijn wii daar gebleven. Door be
middeling van den Anostolischen
Delegaat werden wii in Augustus
naar Peking overgebracht en in
de huizen der verschillende Orden
en Congregaties geïnterneerd- Ik
woonde daar bij onze Paters Laza
risten.
Voordat ik in Nederland terug
kwam, ben ik eerst in Amerika
geweest- Daar hebben mijn mede
broeders mij weer in nieuwe klee-
ren gestoken- Want op het gebied
van textiel is ook in China niet
veel te krijgen. Ik hoop nu wat
kapitaal bij elkaar te krijgen voor
den heropbouw van mijn Vica
riaat. Ons Studiehuis aan den Ub-
bergschen-weg 172 te Nijmegen zal
hiervoor gaarne giften in ont
vang nemen.
nog kunnen worden gemist, zou mo
gen worden gefabriceerd, wat thans
niet mag. Thans is de geheeie pro
ductie op utiliteit ingesteld. Het
nieuwe systeem zou daarom prijs-
verhoogend moeten werken. Verdere
uniformeering zou omzetting van
machines en arbeiders, aanschaffing
van nieuw gereedschap vereischen,
met als gevolg prijsverhooging. Thans
is het utiliteitsprograma van iedere
fabriek aan haar bestaande outilage
aangepast.
Het schijnt, dat prof. Brouwers
geen kans ziet te voorkomen dat ar
tikelen uit een lagere prijsklasse te
gen de hoogste prijzen worden ver
kocht. hetgeen door practisch lede
ren winkelier zou geschieden. Gene-
raliseering in dat opzicht is echter
volgens vakkringen onjuist. Met het
nieuwe systeem wordt echter de
moeilijkheid slechts verschoven. Bij-
het systeem van geiijke prijzen voor
dezelfde utiliteitsgoederen moet nl.
de kwaliteit, gecontroleerd worden.
Een controle, welke de industrie vol
komen onuitvoerbaar acht.
Als een bezwaar wordt ook gevoeld
het feit. dat de goodwill verbonden
aan het merkartikel, welke door de
fabrieken slechts als gevolg van vele
opofferingen is verworven, zou wor
den vernietigd door het nieuwe sy
steem.
Met de prijzen welke van de zijde
van Economische Zaken zijn voor
gesteld kan men zich geenszins ver
eenigen
De prijzen voor de plaat-everanties
van de eigen industrie heeft de over
heid ill de hand doch de eigen leve
ranties zijn zooalis betoogd, te gering.
Op de intern;.! onale markt, van
welker prijspeil men afhankelijk is,
vertoonen de prijzen een stijgende
iendenz, welke naar men in vakkrin
gen verwacht, zal blijven aanhouden.
Daarom kunnen geen prijzen worden
aanvaard, welke geen rekening hou
den met «en >,glidinS scale".
Kan export dan geen verlicihting
brengen door hooge winsten? Voor
exportorders wordt voornamelijk:
plaatijzer van dunnere afmetingen,
benoodigd, daar liet product licht
moet zijn, mede met het oog op de
vrachtkosten. Maar dit dunne plaat
is het moeilijkste te verkrijgen we
gens de wereldschaarsche. Door een.
en ander wordt de export dus ge
handicapt. Voorts wordt er door En
geland, volgens onze industrie, al ge
dumpt. zoodat het de vraag is of de
Ned. industrie met de prijzen nog
mee kan.
De industrie ontkent yooris dat het
mogelijk zal zijn de prijzen der im
portgoederen op dezelfde basis te
houden als de prijzen van het utility-
programma. De prijzen der import
artikelen zullen volgens haar mee
ning in het algemeen ver boven de
prijzen van de utility-artikelen uit
komen. Hoe is het voorts mogelijk
deze importartikelen van de ver-
ei schte kenmerken te voorzien Waar
blijft hier de uniforme kwaliteit?
Zou het utility-systeem doorge
voerd worden, dan zal zulks eerst
mogelijk zijn, nadat de sppciaal be
stelde materialen (levertijd een
jaar) ziin binnen gekomen. Tot dus
verre zijn de platen gekocht op basis
van den bestaanden toestand, zoodat
de loopende bestellingen in de toe
komst niet de voor ,,utility"-artikelen
vereischte plaat zullen opleveren. Zal
voorts ov~r een jaar het publiek de
utility-artikelen nog willen koopen,
aldus Vraagt de industrie z'ch af.
De conclusie van de industrie is
dan ook dat het utility-sys'e^m onder
geen voorwaarde kan worden aan
vaard Doorvoering is voo^ de fabri
kanten onmogelijk en zou voor de
consumenten nadeeüge gevolgen niet
zich bremren.
l)e prijs van reepen chocolade,
gevuld of ongevuld, blijft ge
handhaafd op acht cent. Voor
stukjes chocolade van edel-
cacao (gevuld en ongevuld)
volgt een nadere prijsvaststel
ling.
Maandagavond hebben twee
met pistolen gewapende jonge
mannen van ongeveer 22 a 23
jaar, een overval gepleegd op
het postkantoor te Moerkapel-
le, waarbij ze 1200 gulden buit
maakten.