Indonesië en Tweede Kamer
GEEN RUST IN INDIE?
Tijdnood en psychologie
Een campagne tegen Kerk én
Pausdom in Italië
DE MISSIE OP SUMATRA
Volkstelling
1947
Nieuwe bonnen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
68ste JAARGANG
DONDERDAG 12 DECEMBER 1913
No. 2018f
HOOFDREDACTEUR
Openbare Werken en W eder-
opbouw99 achter den rug
Alvorens de Kamer haar voorzitter kon bijvallen, dat uit
overwegingen van tijdnood en psychologie de behandeling
van „Linggadjati" zoo spoedig mogelijk in openbare ver
gadering dient te geschieden, moest er eerst een uiir van
den kostbaren tijd besteed worden aan de vraag of deze
materie in elk geval niet eerst in de afdeelingen moest
worden onderzocht en aldus schriftelijk vooiberei
Schermerhorn
suggereert weer
C.-G- VÓÓR KERSTMIS
TERUG?
Protest van de Oss. Rom.
Mgr. Brans is
bezorgd
Pessimisme over Lasjkar
Ra jat
in
NEELTJE EPKER WEKT
HILARITEIT
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMEEN REDACTEUR DIRECTEUR: J. KUIJFERS MGR. DR. J. WITLOX
BUREAUX VOORLREDACTIE EN ADMINISTRATIE t BKOERSVKST 8, SCHIEDAM. TEL. 6880* - ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, f 1.10 P. MNP., 0.26 F.
Praesës Van Schalk
royaal toe, dat dit laatste eigenlijk
ideaal zou zijn, maar onder de
omstandigheden van het oogenblik,
die een langer uitstel der zaak
niet rechtvaardigen, zou het betere
de vijand van het goede worden-
Tusschen. beide gezichtspunten
moest dus een middenweg worden
gevonden. Aanvankelijk scheen
men in de P. v. d. A.-fracUe gex*e"
kend te hebben op een behande
ling der zaak reeds op heden 'Don
derdag), maar om de ..opposuie^
te eerbiedigen wilde de heer
tholieken afgevaardigde stelde de
minister gerust met de verzekering,
dat tegelijk met de woningwet ook
de gezondheidswet zal worden her
zien, zoodat zich geen moeilijkhe
den bij de wetsconstructie voor
doen.
Ook ten aanzien van de woning
bouwvereenigingen (op welker con
centratie in bijzondere gevallen de
minister staat) een gelijk beeld:
het richtingsonderscheid zal wor
den gehandhaafd, maar alles is niet
op een goudschaaltje te wegen. De
volledige zelfbepaling komt later!
Wij kunnen er in komen, dat de
heer Steinmetz de volkshuisvesting
maar liever nigt onder de jurisdic
tie van O. W. en W. ziet.
Inzake den omvang van den ach
terstand legde de minister vele
oaf zelf '45 toen er nog niet eens noodge- cijfers over. Wij volstaan met en-
meenteraden waren en ook de bur- kele. Er zijn 500.000 woningen!
gemeesters nog moesten gezuiverd Ifiield Of ernstig of licht beschad g
worden, is de regeeri^ thans bezig Herstel Van de 350 000 lichte ge-
terug te draaien naar meer auto-I vollen is voor 80 pet- geschied. E
nomie der lagere organen, met be- zijn nog 250.000 woningen e we
houd nochtans van de nog onver- nife. In 1947 zal er op meer n
- bouw worden aangestuurd, maar
gezien den aanwas der bevolking
met 30 a 35 duizend zal de absolute
vooruitgang niet groot zijn. Eerst
in '48 kan op veel uitgebreider
schaal worden aangepakt. Over 15
jaar zal 25 pet. der woningen ver
nieuwd zijn op een peil, ook uit een
schoonheidsoogpunt n ebij dat
van vóór den oorlog achterstaand.
Over de dancing in Den Haag
een en ander opifierkend, wees de
bewindsman als oorzaak der mise
rie de eenhoofdige leiding aan
en liet hij zich tot groote hilariteit
der Kamer ontvallen dat ook met
een aantal cultuireele doeleinden
rekening moet worden gehouden
en niet uitsluitend naar den wo
ningbouw gekeken, maar ook ge
zorgd moet worden voor kerken,
mijdelijke centralisatie, die op haar
beurt weer niet te groot mag zijn!
Een zelfde figuur hield de be
windsman den heer Steinmetz voor
inzake de verhouding heropbouw
en woningwet. Eerst als de weder-
opbouwdienst zijn taak heeft vol
tooid keert de normale toestand
terug, maar niet geheel, want er
zal meer centraal toezicht noodig
blijven, al dient de locale activiteit
te worden gestimuleerd. Den ka-
Van
der Goes van Naters die ie(*ere"
dag Uitstel critiek noemde en ga
ne den terugkeer der C. G.
Indië ziet bespoedigd ZJ1
geven aan het bemiddelmgsvoore el
van den president om Maandagmid
dag Makfde^'heTren Schouten
fA Tilanius (C.H.), Zandt (St-
olrefen Vonk <P. v. d. Y;> eisch-
ten het volle pond, uitsluitend re
kening houdend met de volledig
bevredigende normale, behandeling,
al geldt het hier ook met een wets
ontwerp, waarvoor schriftelijke'
behandeling is voorgeschreven, doch
een daad van regeermgsbeleid
een distinctie, waarop de heer v.
d. Goes van Naters wel ietwat te
veel den nadruk tegde-
De meerderheid dér Kamer (dit
maal de communisten incluis)
schaarde zich met 47—25 stemmen
achter het voorstel van den pre
sident, die er intusschen een- en
andermaal bij minister Jonkman
op had aangedrongen de tijdens de
mondelinge behandeling zich op
doende vragen en virob emen zoo
grondig mogeliik te willen beant
woorden "esp. toelichten en tevens
had toegezegd ook bu de r-
ken waarvoor gewoonlijk maar
weinig spreektijd beschikbaa
wordt gesteld) den leden de meest
rnoceliike ruimte te milen ia en-
Minister Vos over zijn
a.i.-begrooting
Wie gemeend had, dat de mi-
hister van Verkeer en Scheepvaart,
tijdelijk belast met de erfenis van
ir. Ringers, zich op zijn interimaat
zou beroepen om zich de clementie
der Kamer te verzekeren, zal na
de zeer uitvoerige en even deskun
dige beantwoording van de lange
rij spiekers door ir. Vos tot ande
re gedachten zijn gekomen. Slechts
éénmaal en dan nog bij de be
handeling der artikelen heeft
Z.Exc. naar deze noodrem gegre-
pen, toen men het hem van de zijde wij thans naar Medan gegaan, dat
der P. v. d. A. te warm maakte'
over het ..Nationale plan" en de
bewindsman moest volstaan met
Na de vergadering van de Twee
de Kamer, tijdens welke de regee-
ringsverklaring over de ontwerp
overeenkomst van Linggadjati werd
voorgelezen, lieeft de heer Scher
merhorn tegenover een correspon
dent zijn voldoening geuit over het
feit -lat de regeering zich in groote
trekken met de commissie-generaal
accoord heeft verklaard. De heer
Schermerhorn achtte het niet uit.
geslóten, zooals hij trouwens
ook reeds in Batavia heeft ver
klaard. dat de commissie-generaal
nog vpor Kerstmis naar Indonesië
zou terugreizen om dan het accoord
fc.assr
scholen en andere recreatiegelegen
heden Z.Exc. nam den lapsus
linguae haastig terug, maar bad
daarmee uiteraard het bouwen van
een danspaleis als cultureele aange
legenheid niet goedgepraat.
Het program voor den bouw van
noodboerderfien is aanmerkelijk
uitgebreid, maar niet kan worden
toegezegd, dat 10 pet voor dien
bouw zal gereserveerd worden.
Over de constructie van boerenbe-
huizingen. die later als veestallen
kunnen dienen, zal met Landbouw
worden overlegd.
De begrooting wérd z. h. s. goed
gekeurd (met aanteekening van de
tegenstem natuurlijk der .commu
nisten!)
Daarna was minister Huysmans'
Gistermorgen 9 uur was het een jaar geleden, dat de IJ ieringer-
weer droog was. Officieel vierde men dit feit door het
meer
hijschen van den driekleur voor het gebouw der Domeinen
De anti-clericale bladen in
Italië maken van de herwonnen
persvrijheid gebruik, om dag
aan dag het land te onthalen op
een lasterlyke campagne tegen
Kerk en geestelijkheid, den
laatslen tijd lelfts tegen het
Pausdom.
Nu en dan wordt oen blad
door de politie in beslag geno
men, maar over het geheel la
ten de autoriteiten laster en
lasteraars ongemoeid.
te onderteekenen. begrooting aan de beurt. Wij ho-
In dezen is de commissie-generaalpen wel gelegenheid te vinden op
echter uiteraard afhankelijk van de dit debat te^ug te komen,
beslissing der regeering. j j,. H.
de toezegging, het snel gereedko
men der commissie ad hoe te zul
len bevorderen.
Uiteraard kunnen wij den minis
ter bij zijn rede van anderhalf uur
niet op den voe, volgen
Van de centralisatie, die in Mei
Onze correspondent, de heer Hof
wijk, seint ons uit Medan d.d. 11
December.
Na een tffip naar Soerabaja zijn
„ij thans naar Medan gegaan, dat
1 de laatste maanden en vooral de
laatste weken een centrum is ge
weest van hevige beroeringen. De
ze door extremisten veroorzaakte
relletjes, die herhaaldelijk uitgroei
den tot ware traatgevechten, heb
ben helaas verscheidene slachtof
fers geeischt. Thans echter, naar
we met vreugde mochten consta
Volgens een communiqué van
den leger-voorlichtingsdienst 'Bata
via. dat Dinsdag voor het bekend
worden van de regeeringsverkla-
ring werd gepubliceerd, heerscht
in bevoegde Indonesische kringen
geen vertrouwen in een toekom
stige rustige ontwikkeling. Vrij
algemeen, aldus het communiqué,
wordt in Republikeinsche kringen
toegegeven, dat de Republikeinsche
autoriteiten en de TRI onvoldoende
gezag hebben over de Lasjkar
Rajat. Wanneer orders worden ge
geven tot staken van het vuren,
slechts enkele groepen gehoor
zamen en dat het slechts mogelijk
blijkt de discipline een of twee
dagen te handhaven, waarna een
gedeelte van het tamelijk verwil
derde volksleger weer uit den band
springt.
Het communiqué deielt tenslotte
mede, dat uit papieren van de
Partai Kommunis Indonesia, welke
tijdens acties in beslag genomen
zijn, is gebleken, dat op den ach
tergrond in de Lasjkar Rajat des
perate Japansche deserteurs v, - k-
zaam zijn, en dat daarnaast de
communistische invloed van betee-
kems moet worden geacht.
Staat van beleg in
Zuid Celebes
Officieel wordt te BataVia mede
gedeeld, dat de staat van beleg
gisteren weer is afgekoiMligd voor
ParePare, Makassar en Bonthain
op Z.-Celebes. Deze maatregel is
genomen, omdat de veiligheid van
deze gebieden den laatsten tijd in
gevaar is gebracht door hevige ver
storingen van de openbare orde en
veiligheid. Gebleken is, dat de wan
ordelijkheden systematisch worden
georganiseerd en geleid door van
buiten komende personen, terwijl een
aantal Japansche deserteurs in hun
gelederen zijn waargenomen
'eeren, is alles rustig en is in den
toestand een tijdelijke ontspanning
ingetreden. Of ecHtier deze herwon
nen rust van blijvenden aard zal
zijn, hangt geheel af^ran den goe
den wil der krijgsheeren.
Hedenmorgen hadden wij een
onderhoud met den apostolisch vi
caris van Padang, den wakkeren
mgr. M. L T. Brans O. M, Cap, die
ondanks de verwarringen van de
zen tijd en de daaraan verbonden
veelal vrijwel onoverkomelijke
moeilijkheden het uiterste poogt
om het werk der Kath. mistte in
deze streken weer eenigszins gere
geld op gang te brengen. De groot
ste belemmering daarbij noemde
mgr. wel de onzekerheid van de
toekomst. De Republiek heeft wel
iswaar vrijheid van godsdienst be.
I joofd doch alles is afhankelijk van
de wijze, waarop deze belofte in
de praktijk zal worden uitgevoerd.
Omtrent den stand der misa.e in
zijn vicariaat kon Z, H. Exc.. geen
gedetailleerd beeld geven, daar het
reizen naar het binnenland nog
practisch onmogelijk is en ook van
daar weinig nieuws doorkomt.
Volgens de schaarsche berichten,
die Mgr. ontving, zijn de Bataksche
Christenen -ouw gebleven aan het
geloof. Zij wenschen, dat de mis
sionarissen -oedig terug 'keeren,
doch van een Nica gouvernement
(eenigszins vergelijken met ons
Militair Gezag", Red.) willen ze
m'.ets weten.
Ernstige bezorgdheid uitte de
Bisschop over den groei van het
communisme ook in deze streken.
Er is zoo verklaarde hij, een uit.
oogenblik af te wachten, waarop
zij Hem met hun hoon konden
overladen
Het blad geeft vervolgens een
opsomming van gewelddaden,
waarmede deze aanvallen op he*
Pausdom vergezeld gaan, zooals
werpen van traiangasbommen op
geloovigen, tijdens plechtigheden
ter eere van de onbevlekte ont-
vangenis, het mishandelen van
priesters' en het beleedigen van
de bisschoppen. ,.Dit alles verer
gert slechts de haat en de twee
dracht op een ycrcv het land zo®
tragisch oogenblik, waarop slecht*
De Osservatore Romano" con- vrede en eendracht ons het geluk
stateer't, in een protest tegen deze kunnen verzekeren
aanvallen dat deze campagne wel
een zeer zonderling blijk is van
de dankbaarheid eener natie voor
hetgeen de Opperherder voor Ro
me heeft gedaan. Romeinen, die
aan deze Hetze meedoen, aldus het
blad, kunnen met hun haat en
spot en laster Hem nvtg beleedi
gen, wijl Rome, en zij zelf, niet
van de aarde werden weggevaagd,
zooals Stalingrad. of verwoest,
zooals Berlijn.
Rome werd niet vernietigd, om
dat 't de zetel is van den opvol
ger van St. Petrus, die er het
middelpunt van het christendom
en van de beschaving van ge
maakt heeft
Of is men, nu reeds, vergeten,
op Wien de Romeinsche bevolking
al haar h-'op gesteld had, toen zij
ten doode toe werd bedreigd, in
Wien de vervolgde Joden al hun
vertrouwen stelden, terwijl zij,
die Hem thans verachten, zich
achter Hem verborgen, om het
De ministers van Economische
zaken en van Binnenlandsche
zaken hebben bij de Tweed»
Kamer een wetsontwerp inge
diend t«t het houden van een
algemeene volkstelling in 1947.
Dit wetsontwerp is een af wijking
van de w et van 26 April 1918.
In de memorie van toelichting
wordt medegedeeld, dat men het
niet verantwoord achtte, in over*
eenstemm.ng met deze laatste wet,
die het houden van volkstellingen
regelde om de tien jaar te beg.h-
nen met 1920, tot 1950 te laten
wachten, waardoor men dan nog
langer met de verouderde gege*
vens van 1990 moest blijven wer.
ken, daar in 1940, door de oor.ogs-
omstandigheden, de volkstelling
niet kon doorgaan.
Bonkaarten Ka, Kb, Kc 612 VLIEGTUIG VERMIST IN
AMERIKA
'12 mail aan boort!
(strook no. 4)
51—4 Algemeen
515 Algemeen
516 Algemeen
100 gr. bloem of
kindermeel (niet
uit rijst bereid)
200 gram gedr.
zuidvruchten.
250 gr wasch-
poeder.
500 gram lam.
125 gram koffie.
100 gram thee.
1 kg. app. of peren
517 Algemeen
518 Algemeen
519 Algemeen
51—la
515b Reserve)
51—4c
Bonkaarten Ka, Ke 612 (strook
no. 4).
52—5 Algemeen 200 gr. gedr.
zuidvruchten.
250 gr. wasch-
poeder.
500 gram jam.
52*8 Algemeen 1 kg. appelen of
peren.
Reuter seint uit Seattle: Een
groot Amerikaansch transport»
vliegtuig met 32 man aan boord,
dat onderweg was van Seattle ha„t
San Diego, moet in de nabijheid
van Toledo, in het Zuid-Westen van;
den staat Washington, zijn neer
gestort. Het vliegtuig is reeds sinds
gisteren vermist.
526 Algemeen
52—7 Algemeen
cellenbouw, welke via Singapore
en Kalaumpur in contacl staat
met Moskon,
Gelukkig is het missiepersoneel
te Medan gezond en hebben de ge-
vech'en van den laatsten tiid onder
hen geen slachtoffers geeischt.
Tijdens het proces te Hamburg
tegen 16 leden van den staf van
het concentratiekamp voor vrouwen
te Ravensbrueck heeft een ant
woord van de Nederlandsche
vroedvrouw Neeltje Epker hilari
teit verwekt Op de vraag n-1-, waar.
om haar getuigenverklaring niet
vervat is in de oorspronkelijke
uiteenzetting aan de commissie voor
oorlogsmisdaden, antwoordde zij:
„Ik had het toen erg druk. Het leek
jwel, of de ooievaar gek was ge-
De bonnen voor fruit olijven worden, want ik leverde 9 babies
geldig t.m, 18 Januari a-s, lin 24 uur af".
stekende "Chino-commttnistische:52-3d Reserve 100 gr. bloem of
kindermeel (niet
uit rijst bereid
Tabakskaartem.
T 62
2 rants,
artikelen
tabaks.
