M
riS\ issPisiï, sst f r» aw*™-
SOEKAWATI tijdelijkpresident
Ruit-nieuwtjes
Werving personeel voor Indië
Hoe
van oud nieuw
Nachtwake
aria
Levensgang van
Soekawati
Slotzitting van
Den Pasar
VOOR DE DAMES
de
FAGIiNA 4
VRIJDAG 27 DECEMBER
QOST-INDONESIE
rtR-
EEN SPANNENDE
VERKIEZING
Directeur Krijger over
het doel van zijn komst
hier te lande
(Van onze Parijsche medewerker1*"
REINE BAILIJ&
pousseert
DE PARURE
De weg was wel lang
En mijn hart was zoo bang
Daar bij medroeg ik het Kind
Wat deert mijn angst, wat deert mijn pij»
Terwijl er toch straks zelfs geen dekea
zal zijn,
Waar mijn kindje beschutting vindt.
Nu wacht ik maar stil
Tot God het wil
Dat baren zal het Lam
Nog nooit zijn de uren zoo langzaam
gegaan
Het is of de eeuwen stille staan
Omdat nu mijn Kindje kwam.....
Mijn God...., blijf Gij mij
Deze uren nabij
Want ik bep maar zoo heel alleen,
In de stad is er geen die een plaats mij
biedt
Och als zij wistenze weten niet j
En schuilplaats aan ons bood er geen»
Ik voel dezen nacht.... v
Wat mijn Kindake wacht....
Niets dan koude en smaad en hoon
Geef mij dan Zijn Lijden, geeft mij dan
Zijn smart
Want de liefde voor Hem nam bezit van
mijn hart
O Liefde, o Gij, kleine Zoon!
A- K»
Kerstgratificatie voor
gemeentepersoneel
Bond vraagt een maand
Nadat zonder hoofdelijke stem
ming de ontwerp-regeling -oor
de Groote Oost door de conferen
tie te Den Pasar was aanvaarde
werd ter conferentie tot tijdelijk
staatshoofd (voorloopig president)
van Oost-Indonesië (Groote Oost)
gekozen Soekawati, afgevaardig
de van Bali.
De verkiezing bad een zeer span
nend verloop. Allereerst was ver
rassend dat Nadjamoeddin Daeng
Malewa' (Zuid-Cel;*bes) zich toch
«anai-aat had la.en stellen, nadat
hij te voren sub rosa te kennen had
gegeven ,dat hij eventueel slechts
het premierschap ambieerde.
Na de eerste s.emming (Soekawa
ti 31 'stemmen,' Tadjoeddin Noor 24
en Nadjamoeddin 13) zagen allen,
kawati en Noor. Sommigen meen
den, dat bij een derde stemming,
dat de strijd zou gaan tusschen Soe-
■waarbij het dan zou gaan tusschen
de twee candi.daten met het hoog
ste aamal stemmen, (een derde
stemming zou noodzakelijk zijn,
Indien bij een tweede stemming
nog- gsen der candidaten een twee
derde meerderheid zou hebben be
haald) de op Nadjamoeddin uitge
brachte stemmen op Noor zouden
lovergaan. De laatste immers is,
evenals Nadjamoeddin links ge.
orienteerd, bovendien Ook Moham
medaan en tenslotte ook van Zuid-
Celebes. Dit alles in tegenstelling
tot Soekawati.
Anderen daarentegen stelden, dat
«le delega.ie van Zuid-Celebes geen
eenheid vormde en dat de zelfbe-
etuu: ders uit deze delegatie minder
zouden voelen voor den gewezen
lei: er van de P. N. I. die hun In
hun gebieden een tijdlang last be
rokkend heeft
De edelman Soekawati intusschen
zou hun welgeyalliger zijn, mede
gezien zijn voorstel om voor de zelf
test urende landschappen aan de
roodwitte vlag een gelen wimpel
toe te 'tegen.
Bij de tweede stemming (Soeka-
w tj 31, Noor 31 en Nadjamoeddin
6) leek het er op, dat de eerstge
noemde motieven de overhand zou
den krijgen.
Soekawati had eenzelfde aantal
stemmen gekregen als Noor, tet»
wijl kennelijk, 7 stemmen van Nad
jamoeddin naar Noor waren ge
gaan Velen meenden, dat "3e stem
men, die Nadjamoeddin ook "in
tweeden aanleg trouw waren ge
bleven, vermoedelijk in de laatste
«temming naar Noor zouden gaan.
Het leek hun onwaarschijnlijk dat
vier van de zes pro.Nadjamoeddin
gebleven stemmen aan Soekawati
zouden toevallen, hetgeen als mini
mum voor zijn verkiezing vereischt
was.
Des te verrassender was dus het
resultaat van de derde stemming.
Tjokcr.de Gde Rake Soekawati
werd op 15 Januari 1899 te Oeboed
(Gianjar) ,p Bali geboren. Hij
doorliep de Indonesische lagere
School en de opleidingsschool voor
Indonesische ambtenaren. In 1918
werd hij als candidaat-Indonesisch
ambtenaar toegevoegd aan den con
troleur van Bandoeng Bali en werd
aan het einde van hetzelfde jaar
mantripolitie te Denpasar. In 1919
werd hij bevorderd tot poenggawa
(districtshoofd) van zijn geboorte
plaats Oeboed, welke functie hij
uitoefende tot 1927, in welk jaar
zijn benoeming tot lid van het
college van gedelegeerden van den
Volksraad een permanent verblijf
in Batavia noodzakelijk maakte. lij
1924 werd Soekawati verkozen 'tot
lid van den Volksraad en, als ge
zegd, in 1927 tot lid van het college
van gedelegeerden. Eind 1931 ver
trok hij met een studieopdracht
naar Europa en trad eerst op als
hoofd van de Balische afdeeling
van de Nederlandsche expositie op
de internationale kolonialè ten
toonstelling te Parijs. Vervolgens
begaf hij zich naar Nederland voor
zijn eigenlijke studieopdracht, be
helzende de bestudeering van het
coöperatiewezen in den landbouw
en de veeteelt, waarover hij bij
zijn terugkeer in Indië in 1932 een
rapport indiende.
Tot 1931 bleef Soekawati lid van
het co'llege van gedelegeerden en
tot de Japansche invasie lid van
den Volksraad. Hij had na zijn te
rugkeer in Indië in 1932 zitting in
verschillende commissies o.m. in de
bekende agrarische commissie te
zamen met prof. Logemann. welke
zich o.a. bezig hield met hM pro
bleem van de Indonesische grond
rechten. Bovendien werd hij na
zijn terugkeer uit Europa ter be
schikking gesteld van den resident
van Bali en Lombok en als zoo
danig o'.m. belast met de recht,
spraak in Boeleleng, Badoeng en
Karangasem. Na de JapanscVe ca
pitulatie heeft Soekawatj gewerkt
aan de hervorming van den Bali-
raad, waarvan hij sedert de op
richting in 1938 tot op heden lid
is. In Juli j.l. was hij afgevaardigde
te Malino, waar hij voorzitter was
van het comité-generaal en tevens
van de contact-commissie.
Op de conferentie is hij boven
dien gekozen als lid! van den
adviesraad vow Borneo en de
Groote Oost, Op de conferentie van
Denpasar is hij wederom voorzit
ter van het comité-generaal.
Zooals' zijn titel Tjokorde Gde
aanduidt, behoort Soekawati tot de
hoogste kesatrija n.l. tot de kesa-
trija Dalem (kesatrija is een van
de vier adelkasten op Bali). In
1933 huwde Soekawati een Fran-
sche vrouw, met wie hij einde 1931
op de tentoonstelling te Parijs
kennis maakte.
Eind Augustus van dit jaar is de
heer Soekawati tezamen met den
sultan van Pontianak korten tijd
in Nederland geweest teneinde o.m.
voorlichting te geven over de con
ferentie van Malino.
De Britsche ambassadeur in
Moskou, heeft het Russische
ministerie van buitenlandsche
zaken er mondeling van in ken
nis gesteld, dat Groot-Briton-
nië niet accoord kan gaan met
die in de jongste sovjet-Russi
sche nota over de Turksche
zeeëngten vervatte voorwaar
den.
Ex-koning Peter van Joego
slavië zal zich permanent in
Brazilië vestigen. De Braziliaan-
sche dagbladen zouden gepro
testeerd hebben tegen de komst
van zulk een fascistisch uitschct
als Peter van Joego-Slavië Ca
rol van Roemenië en Nicholas
Horthy''.
y Uitspraak is gedaan in de zaak
van de .Gazette de Charleroi"
welke tijdens de bezetting een
zeer pro-Duitsche houding aan
genomen heeft. Vier personen
werden ter dood veroordeeld, 2
kregen levenlang, terwijl 7
anderen tot gevangenisstraffen
van 3 tc't 20 jaar veroordeeld
were'en.
50 Het Duitsche nieuwsagentschap
Dana méldt, dat generaal ma
joor Kurt Guthenow, vroeger
Duitsch commandant van het
bitter omstreden eiland Wal
cheren en van krijgsgevangen
kampen in Noorwegen, door een
denazificatie-hof te Hersfeld is
vrijgesproken omdat hij kon
aantoonen, dat hij geweigerd
had misdadige orders uit te
voeren.
in de slotzitting van de confe
rentie te Den Pasar is tot voorzit
ter der voorloopige volksvertegen-
voordigdng gekozen Tadjoedin Noor.
Besloten werd heit voorloopige
parlement op 1 Maart te Makassar
bijeen te roepen.
Bij de besprekingen oveir de
vlag-kwestie bleken de meeningen
uiteen te loopen; op voorstel van
dr. Van Mook werd besloten de
kwestie op de eerste vergadering
van het voorloopig parlement te
behandelen.
Aan de Koningin werd het vol
gend telegram gezonden:
„Het voorloopig vertegenwoor
digend lichaam van den staat Oost-
Indonesiê den 24sten Diec. te Den
Pasar voor de eerste maal bijeen,
betuigt H. Majesteit den dank van
het volk van Oost-Indönesië voor
de inlossing van de belofte, vervat
in haar rede van 7 Dec. 1942 en
smeekt den zegen van den Aller
hoogste af voor H. Majesteit en
haar Huis".
Dr. Van Mook verklaarde in zijn
slotrede dat de conferentie goed
en in onderlinge harmonie gewerkt
heeft. Hij vertrouwde erop, dat de
volken van Indonesië, ook nu de
directe last van de verantwoorde
lijkheid op Indonesische staatsorga
nen gevallen is, in een geest van
onderling begrip zullen samienwer-
ken. Hij hoopte lang genoeg te le
ven om te zien, dat de Vereenigde
Staten van Indonesië op gelijken
voet deel van de Unie zouden uit
maken en als volgroeide natie onder
de vereenigde volken zouden wor
den opgenomen. Hij hoopte, dat de
Almachtige Oost-Indië zal leiden
naar den tijdperk van l{ ooten
bloei--
De eerste kabinetsformateur
Soekawati, de voorloopige pre
sident van Oost Indonesië, heeft
Nadjamoeddin Daeng Malewa af
gevaardigde van Zuid-Celebes,
tot kabinetsformateur aangewe-
In de vergadering van het co
mité-generaal te Den Pasar werd
met 40 van het totaal aantal van
68 stemmen Tadjoeddin Noor geko
zen tot voorzitter van de Voorloo
pige volksvertegenwoordiging.
Hoewel het Leidsche tribunaal
van oordeel was, dat mr. dr.
C. E. van Strijen, ex-gemeente
secretaris van Leiden, tijdens
de bezetting een. minder juiste
houding heeft aangenomen,
heeft het de tegen hem inge
brachte beschuldigingen als ver
vallen verklaard
slechts 30 pet. van de noodige
sterkte.
De heer Krijger deelde mede,
dat hij voorstelt langs twee wegen
verbetering in den bestaanden,
uiterst zorgeljjken toestand te
brengen, t.w.: a. door bevordering
van een zoo spoedig mogelijken
terugkeer der gerepatrieerde
ambtenaren. Aangezien dit nog
geen volledige oplossing zal zijn;
b. door een beroep te doen op de
Ned. autoriteiten, teneinde hun
Sedert 17 December vertoeft
ln ons land de heer B. Krijger,
directeur van het op 1 Dec. 1946
te Batavia ingestelde departe
ment van sociale zaken.
Een redacteur van het A.N.P.
had met deni pas benoemden
directeur een onderhoud, waar
in laatstgenoemde het doel van neer x
I reeds eerder voor een dergelijke',
zijn komst uiteenzette, n.l. o.m. moeiljjkheid te hebben gestaan, <staten) voorlichtingen en hulp m
namelijk na 10 Mei 1940, toen de se aangelegenheden zullen ge-
oevoer van menschenmatorlaal uit yen en daartoe ook hun apparatuur
Nederland geheel was afgesneden. *er beschikking zullen stellen he -
..Teneinde in de bestaande behoef- "een blJ voorbeeld zal kunnen ge.
Hoe we ons den na-oorlogschen
tijd voorgesteld hadden, zóó ze
ker niet! Allerminst hadden wij
gedacht, eind '46 nog met .oude
kleeren van '39 te loopen. Dat
doen. we helaas nog haast alle
maal, De Fransche vrouw kan
tot het oneindige haar japonnen
veranderen, maar er komt toch
één moment, dat haar dat gron
dig den keel gaat uithangen'. Een
nieuwe japon koopen is en blijft
echter bijna een onbereikbaar
ideaal.
Dan gaat ze in 's He
melsnaam nog maar
sens een jurk moder.
niseeren, vooral met
Kerstmis en Nieuw
jaar in het uitzicht,
t Is moeilijk om
een japon totaal te
veranderen, bijna
altijd komt men
stof te kort. Daar
om is het beter
de jurk zelf te
laten zooals ze
is. Alleen als
de rok te kort
is voor dé
huidige mode
oaait men de
ceintuur tus
schen 't lijf
en den rok
wat de ja
pon dade
lijk een
paar cen
timeter
verlengt.
De ver
andering
wordt
aange
bracht
door de
laatste uit
vinding van
Reine Bailly, die velen op een
goed idee zal brengen. Ze lanceert
n.l. de „parure", die ongeveer ge
heel verdwenen was.
Reine Bailly, een echte ,Parl.
gote", zóó van het een of andere
naaiatelier weggeloopen, is .een
gezellig dik rond menschje met
grijzend krulhaar, dat ze telkens
met 'n achteloos gebaar uit haar
gezicht strijkt. Met een vloed
van woorden légt ze uit, wat ze
onder „parure" verstaat en waar
om ze die lanceert.
,Nu een japon kapitalen kost,
moet een vrouw eindeloos met het
zelfde toilet doen en dat bij ver
schillende gelegenheden dragen.
Daarom moet ze door toevoeging
van een ceintuur, een kraag of van
looze ondermouwen de japon to
taal veranderen".
Zij laat zien hie het gebeuren
moet. Eerlijk gezegd leken me
die groote witte gesteven batisten
kragen minder practisch. Het is
onmogeiyk ze onder een mantel te
medewerking te verkrijgen voor i dragen en bovendien zijn ze niet
de bezetting van de dan nog in
eeds eerder voor een dereeliikplen 'z.-aan de nieuwe Negara s
zelf te maken. Maar de wijde ge*
kleurde ondermouwen, die aan <tj#
manchetten en boven den elleboog!
geborduurd zijn, staan echt chiq*
Ze sluiten nauw boven den ellèP
boog en worden van een ander*
stof genOk,
men idatt
de japon eik
in een tint*
die absap
luut afsteekt)
maar e»
goed bijl
kleurt. Dap
geldt. oom
voor 't wijdt
geplooid»
Schort da»
tot aan d®
zijnaden va»
de japon;
valt. eve»
lang Is en
met ee»
strakke»
band om l)
middel sluit*
Goed gekclf
zen vera®*
deren ze
japon totaal
en ze zij»
gemakkelijk
te makers
Desnoods
hoeven z$
niet Kebon»
duurd
zijn, als dd
kleur maal)
moei is.
Op bijgaand plaatje een avon<**
toilet van Rockas, dat ook ee»
idee geeft voor een verandering
De wijde rok is heel goed te ma»
ken van een oud gordijn van sto&
zij of fluweel. Voor heel veef
avondtoiletten wordt geen zij, maag
stof genomen. Voor het lijfje ka»
gerust een zijden overhemdsblous0
dienst doen. Veel avondjaponne»
hebben lange mouwen en sluite»
aan den hals met een klein ornge»
slagen kraagje zooals een over»
hemdsblouse. De tulle met balie»
tjes, die van het middel afhangfk
kan best weggelaten worden.
Een stijl-avondtoilet van eei|
blouse en een lap goed voor de»
rok en een „parure" op een een*
voudig japonnetje, zijn best te ma»
ken zonder veel risico
Reine Bailly beweert dat all*
echtgenooten haar dankbaar zullen
zijn voor haar .parure-uitvinding",
die een handige vroutw in staal
stelt haar toilet zelf te vernieuwen,
Ik ben echter bang, dat ze zicih 1&
lusies maa'kt want in den regel b<»
merkt een man alleen het nieuw*
toilet van zijn vrouw, als hij de r®*
kening te betalen krijgt.
D. K W. 1.
het treffen van voorbereidende
maatregelen voor het werven
van personeel,
De heer Krijger wees er op, dat
hij zich daarbij geenszins zal be
perken tot het verkrijgen van
ambtenaren voor zijn eigen depar
tement. daar men op het oogen-
blik in* Indië algemeen met groote
moeilijkheden op het gebied van
de personeelsvoorziening te kam
pen heeft. Dit geldt wel in de
ten te kunnen voorzien is men
6 'viefen op „detacheeringsbasis"
toen o.a overgegaan tot instelling Tenslotte was de heer Krijger
van een" „bijkantoor'' te Pretoria, van meening, dat door de aanvaar-"
in het bijzonder voor de werving ding van Linggadjati de spannin-
van technische krachten. gen in Indonesië aanmerkelijk zfou-
De moeilijkheden van het oogen- êen afnemen Hij achtte samenwer-
blik zijn echter nog aanzienlijk!king met de republiek zeer zeker
grootor De maatschappelijke ma-1 mogelijk; verschillende aanwijzm-
chlne is immers als het ware geheel §en waren daarvoor aanwezig,
eerste plaats voor die posten, dieverdwenen en moet volkomen van! Op 12 Januari zal de heer Krij-
menschen met speciale ervaring den grond af heropgebouwd wor. ger naar Batavia terugkeeren om
eischen. De huidige overheids- den. den opbouw van zijn departement
bezetting in die categorie bedraagt De heer Krijger vertelde verder, persoonlijk te kunnen leiden.
salaris-voorschot
De onderaf deeling Rottoidjai®
van den Ned. Bond van Gemeente*
ambtenaren heeft zich tot den ge*
meenteraad gewend met het v«Bt
zoek om aan het gemeentoperso»
neel een bedrag gelijkstaande met
één maand salaris toe te keanenv
zulks als voorschot op de t.z.t. aalt
te brengen verbeteringen in de bttt
zoldigingsregeling.
Het bestuur is van oordeel, d*a$
een gratificatie van één week loo»
over een periode van vier maan*
den gelijk voor de vier grooto ge»
meenten is aangekondigd, niet of
nagenoeg riet tegemoetkomt aan
den oogenblikikeiyken financieele»
nood waarin de gezinnen der gét"
meentojambtenaren en -werkliede»
zi'ch bevinden. Daarom bepleit he(|
voor deze overheidsdienaren die fel
een ongemotiveerde ongunstig*
uitzoniieringspoaltie ton opzie!)®»
van de werknemers in het vrüe bén
drijf verueeren (welker loonvOW
ming eveneens aan overheid»»
maatregelen is onderworpen
welker loonindex veel hoogere
fers vertoont) een overeenkom»
ge voorziening als van rijksweg
ten gunste v:n het onderwijzen
personeel is voorgeschreven,
O Op 79 jarigen leeftijd is oveBi
leden mr- Joh. Adriaanse,
een vooraanstaande plaats tav
kleedde in den vroeger en Vrljqfc
dem. bpnd in de provincie Zee»
land en meer dan 25 jaar lid
was der Prov. Stoten van dal
gewest.
