LANGS DE
„Voor Vrijheid gevallen"
IJN
Linggadjati en de grondwet
De bioscopen bieden deze week:
STADSNIEUWS
steek jLaatste berichten
DE UITBREIDING DER
ZATERDAG 4 JANUARI 1947
PAGINA 3
katholiek thuisfront
PIANODUO VOOR DE
VOLKSUNIVERSITEIT
R. K. GYMN ASTIEKVER.
„EXCELSIOR"
OFFICIEELE KENNIS
GEVING
Hinderwet
CONSUMENTENCREDIET
ENGELSCH-NED. SPORT
ORGANISATIE
WIJK F 23 IS ROYAAL
ERNSTIG ONGEVAL
DIEFSTALLEN
ROMME CONTRA
GERBRANDY
ZONDAGSDIENST
PREMIERE „PASTOR
ANGELICUS" IN NEW-YORK
MONUMENT VAN
„DE WACHT"
Onthulling door burge
meester Oud
COMMISSIE-GEN.
Y ORST WERKLOOSHEID
EEN VOLKSSTEMMING
IN SPANJE?
PRIJSPUZZLE
TOONEEL EN MUZIEK
De Kajotters van de Nieuwe Ha
ven hebfben met hun tooneelopvoe-
-ring in het Parochiehuis aan de
Lekstraat, waar zij „De Drievou
dige wijsheid van Vader Wang
ten tooneele brachten, een mooie
succes voor Katholiek Thuisfront
geboekt. Zij wisten 40° over te
houden en hebben dit aan het
Thuisfront afgedragen- Het wordt
langzamerhand gewoonte, om op
verjaarspartijen, verlovingen en
bruiloften een inzameling voor het
Thuisfront,te houden; een pracht
idee. Zoo zullen we spoedig aan
onze militairen de militaire tehui
zen en rijdende kapel-auto's kun
nen aanbieden.
Dinsdagavond geeft het piano
duo Meta Russcher-Overman en
Frank Russcher ondc- auspiciën
van de Schiedamsche v olksunlver-
siteit een voor iederen stadgenoot
toegankelijk concert in Musis Sa
crum. Het piano-spelende echtpaar
heeft zich in enkele jaren tijds een
bijzonder goeden naam verworven.
Meta Russcher heeft het laatst van
zich doen hooren als componiste
van de muziek bij het ballet, (de
chinoiserie), die Corrie Hartong
ter gelegenheid van de opening
van den Rotterdanru'chen Schouw
burg aldaar met een groot ballet
ten tooneele zal brengen-
De musici zullen het volgende
programma uitvoeren, dat van een
toelichting zal worden voorzien:
Piece, en si mineur, van Guy
Ropartz; Variaties op een thema
van Schumann, van Mario Ta-
renghi; Fantasy van" A. Scriabin
drie walsen van Reynaldo Hahn,
twee Jamaicasongs van Arthur
Benjamin en Gracia van M. In
fante.
Met ingang tvan Maandag a.s.
gaan de gymnastiekoefeningen weer
ioeginnen. Voor de junioren brengt
de maand Januari al direct iets
prettigs. Op Zondag- 26 Jan. en 2
Fs'or. komen alle jongens en meis
jes in de Volksbond, dejongste om
half drie, de ouderen om 8 uur
Door de balletafdeeling zal met
een sprookje het eerste gedeelte
van het programma verzorgd twor-
den, terwijl dejunioren zelf hun
vaardigheid aan forug-paard en
met andere oefeningen voor de
ouders, waarvoor ook plaatsen zijn
gereserveerd, zullen demonstreren
Van de Turnkring den Haag
heeft Excelsior de vereerende uit.
noodiging ontvangen om deel te
nemen aan wedstrijden Sn den
B- en W. van Schiedam hebben
bij hun besluit van 2 Jan. 1947
vergunning verleend aan N. A.
Groeneweg, alhier, tot oprictting
van een steenhouwerij in het pand
Dwarsstraat 66i
Schiedam. 4 Januari 1947.
CULTUREEL ROOSTER
Voor de week van 612 Jan.
7 Januari: Musis Sacrum, Lange
Haven 113-155: Volksuniversiteit,
concert op twee vleugels met toe
lichting, Meta Russcher—Overman
en Frank Russcher.
Veneenigingslokaal Nieuwe Ha
ven 155: Winkeliersver, „Broers-
Ha*agschien~Dierentuïn óp 16 Febr.vest", tooneeluitvoering dbor R.K
met 3 daim es. 1 heeren- en 4 meis- Tooneelgezelschap „Brederode
jes groepen, elk ivan 6 cteelnemers 'S avonds
Door een aantal gehuwde dames
is een comité gevormd om de ju
niores aan de veretniging voor
elke afdeeling en dat zijn er 30
in 't geheel een eigen vlag aan
te bieden. Gehoopt wor-dt roet me
dewerking van de ouöters reeds
op .bovenbedoelde feesten de plan
nen in daden te kunnen omzetten.
Met de tweede Exelsiorade in
't zicht is er weer volop gelegen
heid voor die turners en turnsters
om hun mooie en gezonde sport
naar hartelust te beoefenen.
Het komt voor, dat enkele per
sonen die een bericht thuis heb
ben ontvangen, dat zij voor een
consumentencrediet in aanmerking
komen, tot nog toe verzuimden de
verklaring, dat zij met de voor
waarden al dan niet accoord gaan,
aan den Districtsraad terug te zen
den-
Betrokkenen wordt er hier nog
eens uitdrukkelijk op gewezen, dat
het crediet alleep kan worden toe
gestaan na terugontvangst van de
accoordverklaring.
L
Gebouw R. K. Volksbond, Lange
Haven 71: Kath. Kring. MIVA-
avond, gevolgd door tooneeluit
voering „Blank en Zwart"
Roomsch Tooneel, 's avonds.
door
Hoe het in andere steden is,
weet ik niet, maar in Schiedam
hoef je je werkelijk niet voor je
genoegen te laten begraven.
„Is ter iemand dood?" vroeg de
juffrouw met de boodschappen-
tasch. terwijl ze een goudreinet
schoon wreef aan de mouw van
haar mantel.
„Dachu misschien, d,at ze er een
levende gingen onderstoppen!''
smaalde de man, die tegen het
hekje van den Vlaardingerdiik
leunde.
„Ik bedoel, wie der dood is
verklaarde de juffrouw en scheur
de met haar tanden een derde part
van de goudreinet.
,,Die in de voorste wagen", zei
de man-
De juffrouw kloof het vrucht-
vleesch van het klokhuis af en
vervolgde haar weg.
Ik keek naar de rouwstoet en
huiverde....
Dat noemen ze „iemand de laat
ste eer bewijzen", dacht ik. zou
er van al die hoog-gehoede. vaal-
gejaste mannen langs de kist en
achter de rijtuigen er wel één zijn,
die een oogenblikje biddend de
ziel van den afgestorvene gedenkt?
Ze loopen er voor een daalder
Dat is alles, wat ik er zeker van
zeggen kan.... Hun gedachten
zijn vermoedelijk bij het konijnen-
?k thuis, (bij het potje bier straks
ot bij de sigaar, die er misschien
op overschiet De voorbijzangers
?u°,m ,en slechts een enke-
voorSu Rhet hoofd- Ik heb me
"«en be-
MIJN EIGEN BEGRAFENIS.
Traag trekt een rouwstoet langs
De menschen zeggen: den dijk'
„weer een lijk'',
en ik lig In den wagen.
Zes kerels zullen mij straks
dragen
en vloeken: „Stik, wat is tie
zwaar
ze krijgen elk-een daalder
maar
Mijn kist wordt in een apparaat
gezet,
de doodgraver tikt aan zijn pet
en langzaam draait hij mij omlaag-
De bode zegt: „De laatste
voor vandaag,
schiet op, we krijgen regen".
Mijnheer kapelaan geeft gauw zijn
zegen.
Een vriend zegt; „Hij is uit
zijn lijden".
.Dan wacht ik op het eind
der tijden.
SEBASTIAAN.
Als datum voor de returnmatch
van den op 28 November j.l. te
Wandsworth gehouden bokswed
strijd, die, zooals men zich herin
neren zal, door onze ploeg met 4
partijen tegen 2 werd gewonnen,
is onder voorbehoud van de goed
keuring der betreffende Boksbon-
den de 24ste Februari e-k. aange
wezen Deze interessante ontmoe
ting zal in Den Haag plaats vin
den; nadere lh ij zonderheden volgen
eerstdaags.
Wijk F 23 van de luchtbescher
ming heeft het materiaal, dat o ver-
bódig geworden was. verkocht.
Een groot batig saldo bleef hierna
over en de vergadering van blok
en wijkhoofden besloot deze gel
den beschikbaar te stellen van ver-
eenigingén en stichtingen, die wer
ken in het algemeen belang.
De Schied. Vereen, ter bestrij
ding van de t bx. kreeg 750; de
Stichting 194045 500; de
Schied. Vereen, ter bescherming
van Zuigelingen 500; Het Rood-e
Kruis afd. Schiedam 100; Het
Groene Kruis afd. Schiedam 100;
Het Wit-Gele Kruis afd. Schiedam
100- Ver- Dierenbescherming afd.
Schiedam 100; Zwakzinnigenzorg
Schiedam 100; Ver. tot verple
ging van lijders van vallende
ziekte 100; Ver. „Het Zonnehuis"
100.
Deze bedragen zijn dezer dagen
aan de vereenigingen en stichtin
gen overgemaakt. Een klein be
drag, dat nog in kas is, zal nog
een bestemming krijgen.
Wijk F 23, een der aAiefste wij
ken van de stad, heeft bij liqui
datie zijn roem hooggehouden.
Gisterenmiddag omstreeks 16
uur, reed een zeswielige vracht
auto, bestuurd door C. A. v- d. B.,
wonende alhier, nabij de Nieuwe
Brug, met een bocht naar links de
Rozenburgschestraat in. Op den
vrachtauto was een ijzeren laad
bak, wegende ongeveer 1200 kg.,
geplaatst. Bij bet nemen van den
bocht, schoof de laadbak, die los
op het chassis stond, daar af,
waarbij de 30-jarige A. G- V., wo
nende alhier, die op den laadbak
stond, met den bak op straat viel.
Hij kreeg van den bak een duw in
zijn rug en bleef ter plaatse lig
gen. Door dr. de Ridder, die ter
plaatse was. werd geadviseerd V.
naar het Gem. Ziekenhuis alhier,
te doen overbrengen, in verband
met inwendige kneuzingen. De
auto is door de motorpolitie inbe-
slag genomen.
Door D- v. S„ wonende alhier, is
aangifte gedaan van diefstal van
een reservewiel met band uit zijn
auto, die voor zijn woning stond.
Als verdacht yan diefstal van je
never is door de politie alhier,
aangehouden H. J, de B-. wonende
alhier.
Door J. G- H., wonende te Rot
terdam. is aangifte gedaan van
In de tot de laatste plaats bezette
groote zaal van den Haarlemsehen
Kegelbond heeft prof. Romme
Vrijdagavond nog eens zijn beken-
die rede gehouden over Linggadjati
Meer in het bijzonder ging spr.
daarbij in op de radioredè, welke
prof. Gerbrandy Donderdagavond
heeft gehouden.
Spr. wilde vooral twee punten
uit deze rede van enkele opmer
kingen voorzien- Gerbrandy heeft
als voorzitter van het Gomité
Handhaving Rijkseenheid gezegd,
dat onze grondwet door daden van
de regeering wordt aangetast. Vol
gens zijn opvatting schendt ze die
dus. Hij motiveerde dit. toen hij
zeide, dat de wederzij d-che ver
bintenis in wezen een grondwets
verandering inhoudt, en: „Het
schept uit eigen grondgebied eerst
een staat dien onze grondwet niet
kent en gaat dan met dien staat
een binding aan, welke de grond
wet niet toelaat!" Hij noemt dit
dan een dubbele grondwets-schen-
nis.
De heer Romme zeide daaropt
„Ik moet hiertegenover zeggen,
dat iemand, diede stukken van
Linggadjati in zijn hoofd heeft,
deze uitlating niet mag bezigen of
voor zijn verantwoording mag ne<
men. Linggadjati heeft tot nu toa
nog niets gedaan en ik zou wel
eens willen weten, wie de over
eenkomst kan nakomen zondes
grondwetswijziging! Het is onwaar*
dat vooruitloopend hierop onza
Regeering iets zou hebben gedaan,
dat de grondwet niet toelaat!''
Spr. wees dan op de gewijzigd®
houding van mr. Oud en prof,
Gerretson en was van ordeel, dat
het onverantwoord is, thans niet
mee te willen doen. Speciaal om
dat de Commissie-Generaal thans
zal worden uitgebreid om het ge-
heele volk te vertegenwoordigen*
Men verscherpt noodeloos de ver
houdingen door thans verder in da
oppositie te volharden. Gerbrandy
dient zich hierop te bezinnen; laat
hij meedoen, dieze nationale zaak
tot een echt-nationale uitvoering
te brengen, zoodat we allen ge
zamenlijk de schouders weer er
onder kunnen zetten ter voltooiing
van de koninklijke belofte! (Dave
rend applaus).
diefstal van een ijzeren
wagen met rubberbanden
Aangifte van diefstal van twee
nieuwe richtingwijzers is gedaan
door F. A„ staande met zijn woon
wagen op het kamp alhier.
F. Jungerius, B. K. laan 269a,
Tel. 67355; J Ris, Tuinlaan 92, Tel.
67856, G. In 't Veld. W. de Zwij
gerlaan 23, Tel. 68599.
Apotheek Gouka, Groene laan
127.
De film Pastor -Angelicus'',
waaraan deaer dagen onze Parij-
sche correspondent een uitvoerige
bespreking wijdde, heeft met
Kerstmis voor het eerst in New
York gedraaid. Zoowel kardinaal
Spellman als mgr. Fulton I. Sheen,
woonden de première bij en lieten
zich in waardeerenden zin over de
film uit.
Morgenmiddag om 1 uur zal op
de algemeen/e begraafplaats Croos-
wijk de plechtige onthulling plaats
vinden van een monument, dat is
opgericht tot blijvende herinnering
en hulde aan alle in den oorlog
gesneuvelde verzetsmenschien, met
name aan de drie Rotterdammers,
medewerkers aan het in den oorlog
verschijnende blad „De Wacrilt", die
De vier veeren (Passage)
Men wrijft even de niet geloo-
veniae oogen, wanneer men in een
Engelsche film dalgene verheer
lijkt ziet, wat men het monopolie
van het Pruiserrdom meende. Het
geschiedenisboek, waarin hier ge
bladerd wordt, noemt namen als
Kitchener en Karthoem. zoodat
men t'p een kouden wintermiddag
aan twee uur Alexander Korda
voldoende heeft, om het gemak
kelijk aangewaaide onderscheid
tusschen Engelschman-gentleman
en Duitsche.r-slavendrijver ziet
wegvallen en ervoor in de plaats
een verschil in verschijningsvorm;
niet van wezen ontdekt. Het hel
dendom van den man in wapen
rusting wordt hier in technicolor
bezongen op een manier, die wijlen
de Ufa niet zou kunnéh verbeteren.
„Right or wre'ng my country", het
doet er niet toe of het recht of
onrecht is; het gaat om mijn land"
(doet menigten hysterisch brullen,
en sabelsleepers een keelbrok
wegslikken. Het is nóg maar een
zestig jaren geleden; een men.
schenleeftijd. Men doet goed bij
dit alles geen moment aan lord
Killearn en Indonesië te denken.
Harry Faversham, telg van een
oude stam van militairen, heeft
een afkeer van den militairen
aienst. Hij huwt de dochter van
een vecht.generaal, die uitsluitend
Wi™6*- je nog wel op de Krim-
Ungen leeft- Opgeroepen
a<£evet> dienst in Afrika,
neemt Harry ontslag. Zijn drie
vrienden sturen hem ten teeken
van minachting hun kaartje met
een veertje, waaraan hij zelf een
vierde, dat van zijn vrouw toe-
voégt. Hij gaat aanvankelijk van
haar weg. maar besluit later haar
eer te herstellen door zich heime
lijk bij Kitchener's leger te voe
gen.
Via Egypte belandt hij bij de
troepen van den opstandigen ka
lief, nadat hij nog een van zijn
vrienden, rivaal in de liefde,
gered heeft van den dood door
ontbering. Hij ontmoet zijn twee
andere vrienden in de gevangenis
van den kalief. Tezamen met hen
bereidt hij een opstand voor, die
juist uitbreekt. wanneer twee
charges van de troepen van den
kalief mislukt zijn en Kitchener
de gehavende resten van diens
leger aanvalt. Zoo werd Favers-
ham toch held. Het verhaal is goed
verteld in vele kleurige beelden
met chargeerende kameelbrigaden
dansende negerinfanterie en alle
onmisbare elementen van geslaagde
massa-regie. Het bezoek aan deze
kleurenfilm zal groot zijn. Op het
tooneel is een springmat gespan
nen, waarop de 3 Almo's de gek
ste kunsten uithalen. Ma heeft
hen vroeger kennelijk nooit ver
boden 's morgens op de spiraal
matras van het bed' te springen.
Achter de tralies
Nadat een leerzaam filmproduct
over Fran-ch Aequatoriaal Afrika
de Mv,'nopole-bezoekers weer alge-
meener heeft ontwikkeld; en hun,
inzicht, hoe men inlanders voor
Omtrent de plannen der regee
ring met betrekking tot de uit
breiding van de commissie-gene
raal meldt het A.N.P. thans:
In de afgeloopen dagen heeft da
regeering besprekingen gevoerd
teneinde te komen tot een uit
breiding van de Commissie-Gene
raal.
Zijn wij welgeinformeerd. dan
ligt het in het voornemen der re
geering een wetswijziging voor te
stellen, welke hêt aantal leden der
commissie van drie op vijf zal
brengen.
Uiteraard zal de lt. Gouverneur-
Generaal ook in het uitgefcreide
college zitting hebben.
Te doorgaans welingelichter
plaatse worden in dit verband da
namen genoemd van dr. A. D. A.
de Kat Angelino. oud-directeur
van het departement van onder
wijs en eeredienst te Batavia, die
speciaal voor besprekingen met de
regeering sedert enkele weken uit
de Ver. Staten in "Nederland is te
ruggekeerd en van prof- S. Pos-
thuma, buitengewoon hoogleeraar
te Rotterdam en directeur van de
op 8 December 1945 op de Waals- Ned. Bank.
dorper vlakte zijn gefusilleerd.
De opdradht tot oprichting van
dit monument is gegeven aan Hans
van Dijk, die zich in samenwerking
met den Rotlterdamschen kunste
naar Louis van Roode op uitste
kende wijze van deze taak heeft
gekweten.
Het monument bestaat uit een
platvorm van mozaïek, waarin het
opsdhtift („Voor Vrijheid Geval
len" alsmede het ëmlbleem van „De
Wadht" de leeuw, prijken. Daarop
staat een zuil, waaruift bovenaan
een maóker is gebeeldhouwd, het
welk een zinnebeeld is van dien
verzetsgeest en de berusting van
het lijden tot in den dood, door
de gesneuvelden Vanuit het mas
ker ziet men twee handen rijzen,
welke het hakenkruis breken, de
verzinnebeelding van de kracht,
welke uit den geest van riet ver
zet is voortgekomen-
Heit monument zal door burge
meester Oud worden onthuld,
waarna het aan de gemeente zal
worden overgedragen.
De Kon. Zangver. Rotte's Man
nenkoor en de Rotterdamscfoe
Postharmonie zullen deze plechtig
heid welke door verschillende
autoriteiten zal worden bijge
woond, opluisteren-
Een U.P.-telegram uit Madrid
maakt melding van een „bericht
uit goed ingelichte politieke krin
gen", volgens hetwelk Franco het
instituut voor politiek onderzoek
heeft verzocht, een plan voor eea
volksstemming te ontwerpen.
Het bericht heeft onmiddellijk
aanleiding gegeven tot de veron
derstelling, dat de caudillo eea
dergelijk plebisciet in den zin zou
hebben. Reeds eerder is hiervaa
sprake geweest. Achttien maanden
geiteden namelijk heeft hetzelfde
instituut een plan opgesteld, dat
echter in de archieven werd opge
borgen. Franco zou dus thans op
het oude denkbeeld zijn terugge
komen.
De wnd. directeur van het Gew.
Arbeidsbureau Rotterdam maakt
bekend, dat de eerste vorstperiode
is geacht te zijn beëindigd op 8
Jan. 1947- Indien tengevolge van
de weersomstandigheden het werk
nog niet is hervat, of indien door
de hernieuwde optredende vorst
het werk andermaal wordt stilge
legd, dienen uitgevroren werk- j
nemers, om aanspraak te kunnen
maken op overbruggingsuitkee-
ring, zich opnieuw bij het arbeids
bureau te melden. D.U.W.-arbei-
ders behouden hun overbruggings-
uitkeering op vertoon van het voor
Na de cijferpuzzle, die wederom
veel belangstelling trok. nen let
tergrepenraadsel. In den ring ko
men 16 woorden voor, elk van 2
lettergrepen. De eerste lettergreep
van elk woord is gelijk aan den
twpeden lettergreep van het voor
afgaande woord.
de moderne oorlogvoering kan de eerste vorstperiode afgegeven
- 11Al - 1 -T- 1- nl n
bewijs van inschrijving als vorst-
werklooze,
UITSLAG PRIJSVRAAG
„NA HALF ZES"
In de prijsvraag voor de interes-
gebruiken, heeft verdiept, komen
Stan Laurel en Olivier Hardy in
de bajes terecht. Zij doen het
komisch, al is er soms een wrange
bijgedachte aan afgeloopen jaren.
Als brouwers van clandestien bier
krijgen ze een logeerpartij op
staatskosten, die door een loszit
tende tand van Stan een voort
durende misstap wordt. Ze kunnen
het weer eens nooit goad doen.
Eén keer ontsnappen ze. vermom
men zich als nege-rs, maar moeten i Maan" van C v. d- Weele). Zij en
natuurlijk juist den gevangenis- twee dames komen in aanmerking
directeur ontmoeten, Een gevan- voor een binnenlandsche vlucht,
genisopstand mislukt ondanks hen
De gevraagde woorden zijn; le-
riviermonding, 2o- deel van een
effect, 3o. hoofdstad, 4o. wijsgeer*
5o. kreunen, 6o. leider, 7o, vogel#
sanUte inzending der K L.M.-ten- |g0. rekenen, 9o. seizoen. 10b. zang
toonstelling ..Na half zes", bleek Utem. llo. grondregels. 12o. leider,
mej. Suze v. d. Linden, Polderlaan j30 zenuwen, 14o. doorzicht, 15o-
44, Rotterdam Z„ de winnares te
zijn (scheepsmodel „De Halve
maar de directeur denkt, dat het
■dank zij hen is, dus krijgen ze
gratie.
Wegens het filmpje over Afrika
voor volwassenen.
Luxor 8 u. St A.R.T, ,Er «ornt
een vriend vanovond*' waarna
Thomasvaer en Pieternel
vergaan, 16a. militaire troep.
De goede oplossing van de vorige
puzzle is 2975.
Een prijs verwierven: C. DE
KIBV1TH Fultenstraat 9b, Schie
dam: J. VAN DEN BURG, Prof-
Kam. Onneslaan 110, Schiedam; H.
VTSSCHER. K. Singelstraait l5h#
Schiedam; RIA VAN DIJK, AlA
Muijsstraat 33b, Schiedam
