tegen politie-inspecteur
4
KERMIS
in miniatuur
R
Gezocht
ADIO
POODSTRAF
Ethiopië en het
TIM TUIMEL KNAPT HET OP. Belangrijk gesprek
wegens moord
PAGINA 2
Handlanger van Duitsche
moordenaars
FINANCIEEL ACCOORD
MET BELGIE
KATHOLIEKE LUCHT-
VERKENNERS
Gerbrandy over verklaring
van Van Mook
DINSDAG 7 JANUARI 194*
VATICAAN
SPOORSTAKERS BIJ DE
KONINGIN
Bankwèrker uit Gorinchem
vervaardigt een mallemolen
GENERAAL SPOOR NAAH
NEDERLAND
programma
Het bijz. gerechtshof te Amster.
Bam behandelde gisteren de zaak
•egen den 45 jaar ouden A. Harre
bomee eens inspecteur van poli.
'tie te Amsterdam, later lei'.der vun
Ben inlichtingendienst in de Doe.
lenstraat aldaar en tenslotte corps-
«bef van de politie te Velsen (van
1043 af
Harrebomee c'te reeds van 1924
Mj de politie was zich in 1933 als
Bd van de N.S-B meldde, daar
Wittrad bij het amb tenia ren verbod,
aaaar zich in 1940, na den Duit.
«chen inval in ons land weer on.
■ntddellijk meldde wordt bij het
begin van de zitting door den pre
sident W F. van Schaeck Mathon.
Acht man en een Jood-
sche kleuter
Een lange rij van getuigen leg-
de vervolgens verklaringen af
over huiszoekingen, die onder lei
ding van Harrebomee waren ver
richt. Een heel trieste geschiedenis
was wel die van dr. H. Hagtingius
uit Koog a- d- Zaan, bij wien Har
rebomee met 7 ondergeschikten
op 26 November 1943 een inval
deed. De dokter had twee pleeg
kinderen, waaronder een 4-jarig
joodsch jongetje. Harrefcomee ver
zocht den dokter hem de papieren
van dit ventje te laten zien en zei
daarna: ,,Die bevredigen mij niet,
ik geloof dat het kind joodsch is
en moet het meenemen''. Op een
verzoek van mevr. Hagtingius, bet
kind den volgenden dag zelf te
mogen brengen, ging hij niet in.
•ndervraiagd over zijn politieke'Ook de dokter zelf werd gearres-
pteening en hij antwoordt dat hij teérd en 6 maanden in Vught op
een Duitsche overwinning heil Besloten- Het- kindje werd uitgele-
▼oor Europa en voor Nederland
Mg.
Dan komen de S. D.aanslagen dn
Yelsen en Beverwijk die als re.
presaille werden uitgevoerd en
Waarvan meestal volkomen on
schuldige personen het slachtoffer
BÜn gewonden, ter spSafoe.
Als eerste getuige wordt de 42.
farige Kriminal Sekretar E. Rilhl
gehoond. Hij bevestigt, dat hij met
Ben door de illegaliteit doodge.
fdhoten Oelschlagel op 'n dag naar
Velsen is getogen, toen Harrebo-
■nee dear corpschef was en op
Bi enz kamer in het politiebureau
geaien heeft dat de verdachte en
Oelschlagel een lijst met namen
▼an ingezetenen bekeken. Volgens
Harrebomee was deze lijst destijds
Boor den later eveneens doodge.
tchoten kapitein Ritman op zijn
last opgesteld en bevatte deze de
■amen van hen, die als gijzelaars
gevangen konden worden genomen.
Het bevel tot het opstellen van
Éjsten was uit Den Haag gekomen.
Ér waren veel aanwijzingen, dat
Harrebomee vher namen zou heb
ben onderstreept, hetgeen deze
«chter ontkende. Rühl verklaarde,
dat hij Rühl, denzelfden vond met
Oelschlagel langs de vier adressen
leed en de huizen in zich opnam-
Den volenden dag reed hij met
Benige Duitsche ondergeschikten
terug nam een zekeren Van der
Lee en Van Dok gevangen, liet dr-
Huiler uit Beverwijk tijdens een
geënsceneerden mysterieuzen aan
slag in zijn woning doodschieten
en loste zelf een schot op den heer
Juckers. die een schampschot in
het gezicht kreeg. Een en ander
geschiedde, naar Rühl mededeel-
Be, in opdracht van zijn chef La-
ges.
De Amsterdamsche S-D.-chef,
Kriminalrat Willy Lages deelt me
de, dat dergelijke gijzelaarslij sten
In tallooze plaatsen in. opdracht
▼an de Duitsche instanties in Den
Haag bij den S-D- moesten worden
Ingeleverd. Zij vormden de basis
▼oor Duitsche maatregelen. Lages
bevestigt, dat hy Rühl en Viebahn
Bpdracht heeft gegeven tot het
doodschieten van dr. Buller en
Juckers en tot het gevangen ne
men van Van der Lee en Van Dok
maar ook hij stond onder hoogere
opdrachtgevers en wel uit Den
Haag-
Bij de verdere behandeling van
Be zaak, waarbij ook nog de be
ruchte Nederlandsche SD--er
Maarten Kuiper voor 't hekje ver-
scb een, werd het haast een spel
letje. zooals de heeren de grootste
verd aan den S-D. en volgde den
bekenden weg naar Westerbork,
waar het korten tijd later is over
leden.
En ook hier verschool verd. zich
weer achter het ,,Befehl.'>
Een andere getuige, de 51-jarige
Santpoortsche glazenwasscher J.
Duitscher, was nog zoo gebeten op
den verdachte, dat hij, dreigend
met een leeren zweep zwaaiend,
die hij bij de bevrijding op een
der concentratiekampbewakers had
buitgemaakt Harrebomee toebeet;
••Als ik hier Üe baas was, kreeg
jij iederen dag 15 zweepslagen".
Het bleek, dat Harrebomee ook bij
dezen man een inval had gedaan,
zooals steeds met medewerking
van een flinke overmacht aan po
litiemannen en den glazenwasscher
aan den S-D had uitgeleverd.
De 22-jarige J. Stratman uit
Beverwijk vertelde vervolgens hoe
onder leiding van den verdachte
de bij zijn ouders ondergedoken
joodsche familie Druif met kinde
ren was weggehaald, tezamen met
vader Stratman, Geen van allen
is ooit weergekeerd.
De advocaat-fiscaal eischte ten-
slbtte dan ook de doodstraf. Uit.
spraak 20 Januari.
Nader vernemen wij, dat de ff.
nancieele ontwerpovereenkomst
door den minister van financiën
van Nederland en België is goed.
gekeurd, zoodat het betalingsver.
keer tusschen beide landen van
Maandag 6 Januaii af weer gere.
geld is.
Het afgeloopen weekend heeft
de ,,Parmientier.troep" der Katto.
luchtverkenners te Den Hacg het
éénjarig bestaan gevierd. Zater.
dagmiddag inspecteerde de beken,
de K. L M..viieger K D, Parmen.
tier, beschermheer van den troep,
in gezelschap van zijn eehtgenoote
en beide dochters op het platform
van Schiphol de verkenners. Diaar.
na vertrokken de jongelui onder
leiding van Hopman Pennock, in
'n Skymaster bestuurd door Par.
meritier, voor een vlucht boven
Amsterdam en de residentie
Zondagmiddag werden de fees,
telijkhedèn voortgezet met demon,
straties op het vliegveld Yp-enburg.
Na een lucht, waaraan behalve
de heer ParmenUer en zijn fami.
lie, alle luchtverkenners van den
jubileerenden troep aanzaten had
omstreeks 3 uur de vlaggeparade
Plaats. Vervolgens werd door en.
kele verkenners met twee vlieg!
tuigen gevlogen
Des avonds had in de aula van
het Aloysius.college een propagan.
da.avond plaats. Er werden ver.
scheidene films vertoond, terwij"]
het bij padvinders trad,jti0neele,
kampvuur niet ontbrak.
Prof. P. S- Gerbrandy heeft te
kennen gegeven, dat de door het
A-N.P. gepubliceerde verklaring
van dr. Van Mook naar aanleiding
van Gerbrandy's rede in sitrekking
niet onjuist is, al is zij wel in en
kele detailleeringen niet geheel
aanvaardbaar. ,,De mededeeling
van dr. Van Mook raakt echter het
betoog in mijn radiorede niet" al
dus prof. Gerbrandy.
Maandagmiddag heeft H. M. ie
Koningin ir. W. Hupkes, oud pre-
3ident-directeur der Ned, Spoor
wegen en een tiental spoorwegman
nen, uit alle rangen, in het paleis
op den Dam ontvangen. Deze ont
vangst droeg een besloten karakter
en werd slechts door enkele leden
van de hofhouding bijgewoond.
Ruim vijf kwartier heeft de Ko!
ningin zich met haar gasten onder,
houden, die a len een belangrijk
aandeel hebben gehad in hét spoor -
wegverzet. Tevens heeft zij offi.
ckel afscheid genomen van ir
Hupkes, als president.directeur der
N.S. H. M. liet zich door ieder per.
soonlijk inliohten over zijn werk
gedurende het spoorwegverzet
In 1923 werd de mooiste stoom-
caro'ussel van Europa gesloopt. Het
was de beroemde caroüssel van
Anton Beniner, een sieraad van
vele kermissen in den lande. De
onderdeelen van deze kermisattrac
tie werdien gebruikt voor diverse
nieuwe caroussels. Het meeren.
deel vond zijn toepassing in een
anderen fraaien draaimolen dien
van Janvier. Deze draaimolen werd
echter door een droevig lot ge
troffen, want in October van het
vorig jaar verbrandde hij in het
Luna-park te Den Haag. Den 30-
jarigen bankwerker Theo" den Uijl
uit Gorinchem, is het echter, na
6% jaar ijverig knutselen, gelukt
den vermaarden Anton Benner-
draaimolen aan de vergetelheid
te ontrukken. Theo den Uijl heeft
namelijk een miniatuur gemaakt
van de caroüssel met een eigen
draaiorgel en een cake-walk. Tot
in de kleinste details h-eeft hij het
origineel in miniatuur nagebootst.
In 24 miniatuur kermiswagens
heeft
éhem
Elke kermiswagen is nauwkeurig
schaal 1:30 va-n de oorspron
kelijke modellen nagemaakt, al
zullen deze wel geen sehroefslui.
tingen van tandpastatubes ge
bruikt heikben als wieldopges zoo
als het bij de verkleinde uitgave
het geval is. De caroüssel annex
cake-walk bestaat uit 750 losse
stukken* Elk onderdeel is minu
tieus besijhilderd met kermisvoor-
ste.lingen, en deze schilderstuk
ken" va-n 1 a 1% cM. geven aan
het geheel een echte kermissfeer,
die nog verhoogd wordt idoor cL
1100 miniatuurspiegeltjes, die het
lustig draaien van den malle
molen verhonderdvoudigen. Hier
toe draagt niet het minst béj
het 32 cM. breede en 17 cM. hoo-
ge orgel, dat onvermoeid de ker
misdeuntjes uitgalmt 6H Jaar
heeft deze superknutselaar aan zijn
miniatuurkermis gewerkt en als
men de zorgvuldigheid beziet,
waarmede hij zelfs de pluche zit
tingen van de gondeltjes in zijn
draaimolen heeft 'uitgevoerd, lijkt
■die levertijd" van dit kunstw er ic
zeker niet lang. De heer van
Uijl exposeert zijn knutselwerk
gedurende veertien dagen in het
te
Waar uit Vaticaanstad wordt
meld is de •ezuiet Theodoor Molk,
nens, die op Kerstdag door den Hi
Vader in audiëntie werd ontean,
gen. met een Pauselijke opdracht
naar Ethiopië vertrokken. Hij zal
er den toestand van de Katholiek»
Kerk bestudeeren en voorbereiding
gen treffen tot het herstel van ds
diplomatieke betrekkingen met 'I
Vaticaan.
Reeds vroeger was er te Addis
Abeba een Apostolische delegaat.
Deze moest evenwel zijn post ver,
laten, toen de geallieerden 't land
binnenrukten. De regeering van
den negus schijnt evenwel de Ka.
tholieke Kerk gunstig gezind te
zijn en een herstel der diploma,
tieke relaties met
voor te staan.
het Vaticaan
h'iji de caroüssel uit Gorin- gebouw ,,De Brakke Grond"
naar Amsterdam gebracht.1 Amsterdam.
Generaal Spoor zal in den nacht
van 11 op 12 Januari naar Neder^
land vertrekken. Het republikein®
9che blad ,»Soeara Oemoem*
schrijft hierover: ,,In politieke
kringen te Batavia is men van
meening, dat het bezoek van gene*
raai Spoor aan Nederland niet uit
sluitend een onderhoud met dm
minister-president, dr. Beel. ten
doel kan hebben, doch dat er an
dere bedoelingen achter moeten
zitten."
Men acht de mogelijkheid groot,
aldus het blad, dat generaal Spoor
reeds versoheidene malen op eigen
Initiatief de Naderlandsche politiek
heeft gesaboteerd, terwijl dr. Van
Mook als oppel-ste bevelhebber
een slappe houding aanneemt.
Wannier, zoo vervolgt het blad.
generaal Spoor straks zal zijn te
ruggekeerd, zal de toestand in In
donesië nog slechter worden, het
geen beteekent, dlat generaal Spoor
met succes maatregelen zal treffen
om bet Nederlandsche gezag hier
e herstellen, door buiten de offi-
cieele wegen van de Nederlandsche
politiek in Indonesië te treden
Generaal Spoor, zoo besluit'het
blad, zal uit Indonesië moeten
worden teruggeroepen, willen de
Nederlanders in Indonesië werke
lijk nieuwe wegen bewandelen.
Tot zoo ver het blad. Het spreekt
vantelf, id,at wij deze ,,republikein-
sche beschouwingen" slechts geven
,,a tjtre d' information''.
13. Nee, Tim liet niet zoo maar
met zich sollen, dat zou hij eventjes
bewijzen. Voorzichtig sloop hij de
gang door en gluurde om het hoek
je. Ho a, daar hoorde hij stemmen
verantwoordelijkheid voor de Sil- ,je' udar simmen
bertanne-moorden schoven op de verstaal Daar scheen de blas'va-
twee doodgeschotenen door de il- e
legaliteit: Oelschlagel en Ritman. dle bende 2ltten> tjonge' t-|onge
wat ging die m,an daar te keer.
„Jullie zijn me een stelletje ezels!
Is dat een manier van werken?
De heele boel loopt in het honderd
zoo. Wat is dat nu voor een stom
miteit, om dien Tim te ontvoeren
Zooiets lbLijft toch niet onopge
merkt? Die weet n-u meteen, wie
er met den boel te maken hebben.
Suffers zijn jullie, stommeriken,
ezels!! Nee, we moeten nu maar al
les op alles zetten, dat 't schip van
daag nog vol komt en er dan mee
uitscheiden. Ik heb thulis nog een
reserve-pomp, schakel die er ook
nog maar bij in!!!"
(Herplaatst wegens misstelling) 2g-15 Viool23.30 Gram
WOENSDAG, 8 Januari.
HILVERSUM (301 M.) NCRV.
7.00 Nieuws, gymn. en gram.; 10.30
Morgenwijding; 11.00 Gram11.15
Report.; 11.45 Ber. uit Indië12.00
Muziek; 13.00 Nieuws; 13.15 Celesta
14.00 Piano; 14.30 Kwartet; 15 00
Kamerork.lfl.00 Koor; 16.45 V d.
jeugd17.30 Volksherstel17.35 Man
doline; 18.00 Piano; 18.30 V. d Ned
Strijdkr.19.00 Nieuws; 19.15 Caus
19.30 Eng les; 20.00 Orkest (20.55
lezing); 22.00 Nieuws en actual.;
22.30 Gram.; 22.45 Avondwijding;
23.00 Oram.
HILVERSUM II (415 en 218 M.)
VARA. 7.00 Nieuws, gymn. en gram;
11.00 Voordracht; 11.20 Gram.; 12.00
Orgel; 12.30 Gram.13.00 Nieuws;
33.20 Millers; 13.50 Gram.; 14.00 V.
d. vrouw; 14.15 Muziek; 15.00 V. d.
jeugd (15.45 V. d. zieken)17.15
Accordeon17.45 Caus.18.00
Nieuws; 18.15 Jan Corduwener; 18.45
Caus.; 19.00 Gram.; 19,15 Caus.;
19.30 Lazing; 20.00 Actual.; 20.15
Operette; 21.25 Hoorspel; 22.00 Ram.
blers; 22.30 Lezing; 23.00 Nieuws;
TO)
goewel het een feit was, dat de
ctives van de Yard als regel
(een vuurwapens droegen, was het
«en geruststellende gedachte, dat
hij in zijn heupzak een geheel ge
laden revolver droeg, welke hem
Be laatste week niet meer verlaten
had. Hij was niet van plan ziin
wapen te gebruiken, maar wan.
■eer de een of ander mocht be
ginnen lood om zich heen te spu
wen, was hest wél zoo goed op alles
voorbereid te zijn.
Plotseling gleed Warburton als
Ben schaduw over een heg, rechts
van den weg, en verdween uit het
gezicht. De vier overigen betraden
•en boscfa links van den weg
Burke ging voorop totdat hij vlak
h« den ingang van Pine Tree
Lodge bleef staan, waar Neil Cairn
Be wacht hield.
Iets bijzonders 7 werd hem
Bevraagd.
Stil als hel graf, antwoordde
Caim. Ik heb geen levende ziel
Bezien noch gehoord.
Goed, zei Biuirke Warbnwton
•n M'Vie zullen inmiddels aan
Be achterzijde over den muur zijn
geklommen. Nu zuilen we het
halletje aan het rollen brengen.
Verberg je onder de hoornen tot-
dal ik roep. Maar denk er om,
wanneer iemand probeert er van
door te gaan moet hij gegrepen
worden, hoe dan ook.
HOOFDSTUK XXXII
Een strijd in het donker.
WOENSDAGNACHT 16 JUNI.
Zich als schaduwen voortbewe
gend, sloop bet troepje mannen
onder de boomen verder, totdat
zij het huis geheel omsingeld' had
den. Met uitzondering van nu en
dan een krakend takje, werd de
stilte door niets verbreken.
Zoodra iedereen zijn afgesproken
post had ingenomen, begaven
Burke en Cairn zich over het
tuinpad naar een verlicht raam
van de benedenverdieping, maar
onder het loopen raakte Burke's
voet iets dat als een draad sdheip
af te knappen en op hetzelfde
oogenblik werd in het huis een
luide alarmbel hoorbaar.
Hijk uit riep Burke tegen
zijn vriend, terwijl hij tegelijk
achter een paar boomen wegdook.
Het bellen hield op en het licht
werd uitgedraaid. Aangezien er
juist een zware wolk voorbij de
maan dreef, lag de tuin volkomen
in duisternis. De eerste oogen-
blikken was er in het huis geen
verder spoor van leven merkbaar.
Eindelijk klonk een flauw ge
kraak toen een van de bovenramen
geopend werd, gevolgd door «en
dreigende pauze.
Wie is daar riep dan ein
delijk een heesche stem,
Dat klinkt als Smollett,
fluisterde Burke.
Laten wy op het huis af
stormen en er een eind aan maken
drong Cairn aan.
Wacht even. Ik zou eerst
graag precies weten waar wy aan
toe zijn, want
Zij hoorden de scherpe knal
van gen revolver en tegelijk suis
de er onaangenaam dichtbij een
kogel langs hun ooren.
Zie zoo, dat weet je nu ten
minste, merkte Cairn op.
Burke verhief zijn stem.
Je kunt beter naar buiten
komen, Smollett, indien je niet
gewond wilt worden.
Het antwoord hierop kwam
terstond in den vorm van nog drie
kogels waarvan er een in den
boom drong, waarachter Burke en
Crain zich verborgen hielden. Deze
werden gevolgd door een onder
drukt gelach en nog twee kogels,
waarvan er een nog juist Burke's
schouder raakte.
Dat is goed genoeg voor mij!
zei hij, Cairns arm grijpend. Denk
er om, dat ik onzen man in geen
geval wil dooden, maar je kunt
net zooveel op zijn beenen mikken
als je wilt. Vooruit nu
Op hun teenen begaven zij zich
verder naar het huis. zich zoo
goed mogelijk richtend naar het
raam, waarachter een licht had
gebrand. Toen Burke's vingers
eindelijk het glas raakten, sloeg
hij dit zonder meer met de kolf
van zijn revolver in scherven,
waarna hij de knip losmaakte en
het raam omhoog schoof. Het
volgende oogenblik waren de
beide mannen in de kamer. Een
zaklantaarn te voorschijn (halend
kniple Burke die juist lang ge
noeg aan om Smollett met een
opgeheven revolver in de deur
opening te zien staan. Een kogel
floot door de kamer zonder iemand
te raken maar vóór de oude man
opnieuw kon schieten had Caim
hem met zijn revolver op het hoofd
geslagen waarop hij bewusteloos
op den grond zonk.
Nu opgepast voor vuurwerk
van boven zei Burke.
Hij had de indeeling van het
huis zoo goed mogelijk in zich
opgenomen. De deur stond open.
Daarachter lag een gang waarin
zich een trap naar boven bevewd
In de deuropening staande luis
terde hij gespannen. Er kraakte
een plank en dan klonk een. be
kende stem.
Waarom aarzel Je. Burke
Kom op! Het zou het gelukkigste
oogenblik van mijn leven zijn, als
ik jou koud kon maken al moest
dat ook het laatste zijn dat ik doen
kon Maar dat zal h"* met
Na tot aan den van de
trap geslopen te zijn, t te Burke
zyn revolver in de nchUng waar-1
vandaan de stem geklonken had en
haalde den trekk-er over.
Er klonk een schot in antwoord
hierop en een kogel boorde zich
dwars door Burke's linkerarm
Ben je daar nog al? klonk de
spottende stem van boven. Indien
die kogel je gemist heeft, heb ik
er nog genoeg oveT.
Burke vuurde snel achter el
kaar twee maal terug en dook dan
snel weg. wachtend. Maar er ee-
beu!"i?e niets. Hij spande zijn ooren
'n Vyf seconden tLen!
'eek een eeuwigheid alvo
rens Cairn het zwijgen verbrak
Dat laatste moet hem- geraakt
nebben!
Zonder een woord te zeggen be
gon Burke naar voren te sluipen,
*(jn adem bijna inhoudend.
Aan do achterzijde van toet huis
hielden Jérry M' Vie en Warburton
een haastige beraadslaging.
Het schieten heeft opgehou
den fluisterde M' Vie. Wat kan
daar binnen gebeurd zijn? Wij
moesten
Burke's ordera waren duide
lijk antwoordde Warburton be.
slist HM zei, dat wij op onze pos
ten moeten blijven tot hij ons riep,
W'?t denkt U ervan? vroeg
.zi"11 fot Lavalle wendend?
"T'i m^e'en in leder geval nog
eve" w -toten, meende de man van
de Su'-H'5 u-n ve-volgde hij eves
later plotseling- "'at ig dat?
(Wordt venvoigd).