Nieuwe „bevrijding" niet te overleven
Rendezvous
Nederlandsche stad in Amerika
Een schilderijententoonstelling
'n Gunstig 1947 voor Oostenrijk
Drie koningen
aan de R.K. Leergangen te Tilburg
«PAGINA 4
DINSDAG 7 JANUARI 190
F Vertrek der Russische
ij bezettingstroepen?
Het lot der industrieën
bij het kerkhof
AANHOUDENDE
VORST
GIGANTISCHE VLIEG-
TUIGHANGAR
kwamen van verre
1
VIERT HAAR EEUW
FEEST
WERKMETHODE NAAR
DE OUDE MEESTERS
I ENGELANDVAARDERS
VERRADEN
MIN. VAN BOETZELAER)
TERUG
In Weenen, waar nood en mise.
*ie minstens even erg zijn als
die, welke West.Nederland in den
beruchten hongerwinter heeft ge.
fcend blijkt de goedmoedige Ween.
Kbe humor en humor kan veel
leed draaglijk miaken nog steeds
een der optimistische aspecten .te
cUn. Zoo vertelt men daar: de oor.
log 19141918 is hard geweest, die
van 19391945 was zoo mogelijk
nog harder, maar we zijn er door.
been gekomen. Als er een derde
wereldoorlog komt, zullen we er
ons ook wel uit redden. Maar als
we dan bovendien een tweede" be.
vrij ding zullen moe ten beleven,
wel, dan is alles verloren, die over.
léven we niet meer
Reeds op de conferentie van
Yalta besloten de Groote Drie Oos.
tenrijk niet als een overwonnen,
maar als een bevrijd land te be.
«chouwen en het alleen gemeen,
schappelijk te bezetten om bij den
heropbouw van het land behulp,
ïaam te kunnen zijn. Maar de wer.
kelijkheid is wel eenigszins anders
gewonden. Niet alleen dat het to.
taal verarmde land het heeft
•inds 1918 niets anders dan de
zwiaarste economische zorgen ge.
hemd en is in de oorlogsperiode
even leeg geplunderd als de andere
bezette gebieden de zeer hooge
bezettingskosten, welke door zijn
«.vrienden" werden gemaakt heeft
moeten opbrengen het heeft bo.
vendien ervaren, dat het door
middelen van juridische kunst,
grepen mogelijk was Duitsehe her.
«telbetalingen uit Oostenrijk te
persen De Russen hebben zich
meesters in dit vak getoond en
de positie van het bevrijde iand
werd er met den dag slechter door.
Eindelijk schijnt nu voor Oos.
tenrijk het licht der werkelijke
bevrijding te gloren. Men behoeft
dit niet alleen te concludeeren uit
bet feit dat de plaatsvervangers
van de ministers van buitenland,
sche zaken der Groote Vier vóór
25 Februari a s. een uitvoerig rap.
port over het vredesverdrag met
Oostenrijk moeten opstellen, oP de
basis van de werkelijke onafhan.
kelijkheid van dit land, welk rap.
port dan op de op 10 Maiart be.
ginnende conferentie van Moskou
als grondslag voor het definitieve
tractaat zal worden opgenomen. Er
zijn ook enkele andere feiten, wel.
ke er op wijzen dat de Russische
politiek jegens Rusland een
merkwaardige evolutie doormaak
dVerigens geheel liggend in de
Wn van de internationale ontspan.
Jring, welke ook op andere gebie.
V>n zoo duidelijk te bespeuren
♦alt.
Zoo bedraagt de voorloopige aan.
slag van de Russische bezettings.
kosten voor het eerste kwartaal
1947 „slechts" 40 millioen schilling
tegen 110 millioen voor het laatste
kwartaal van 1946 In verband met
deze drastische verlaging meent
men in Amerikaansche kringen,
dat Rusland van plan is zijn troe.
pen binnen het half jaar geheel
uit Oostenrijk terug te trekken.
s aanzeg.
ging, welke groote groepen Rus.
sische officieren die met hun ge.
zin in het bezette land vertoeven,
hebben ontvangen, om zich voor
het vertrek gereed te houden ter.
wijl het groote kamp van de Rus.
sische command antuur gelikwi.
deerd of weggevoerd wordt.
Een andere verrassende ontwik,
keling is, dat de regeering van
Moskou, zich op een desbetreffend
verzoek van de Oostenrijksche re.
geering zich bereid zou hebben
verklaard, onderhandelingen te
openen over de teruggave, even.
tueel terugkoop van een deel der
door de Russische regeering als
Duitsehe herstelbetaling in beslag
genomen industrieën Dit schijnt
vooral te slaan op de bekende olie.
velden van Zistersdorf welke ge.
noeg olie produceeren cm in de nor",
male behoeften van het land te
voorzien, terwijl een eventueel
overschot uitstekende diensten zou
kunnen bewijzen als ruilmiddel
voor kolen uit Tsjeehoslowakije.
De eenige werkelijke moeilijkheid
bij de loopende onderhandeitingen
ligt waarschijnlijk hierin, dat de
Oostenrijkers met een looptijd van
vijf jaar, in schillings willen beta,
len, terwijl de Russen de voorkeur
aan dollars geven. Maar op dit
punf zullen de Amerikanen waar.
schijnlij'k wel eenige hulp willen
verleenen
De Engelschen hebben intusschen
reeds daadwerkelijken steun gege.
ven. Ais onmiddellijke bijdrage tot
het economisch herstel van Oos
tenrijk hebben zij dit lanld een ere.
diet van tien millioen pond sterling
voor een aanmerkelijk deel in dol.
lars verleend om de voor den her.
opbouw noodige materiailen te koo]
pen. Aan dit crediet is geen en.
-iis'iie ve oenden;
slechts twee voorwaarden zijn ge.
steld; dat slechts essentieele artf.
kelen zullen wonden gefkocht; en,
doch dit is een kwestie voor de
bezettende mogenheden, dat de
economische eenheid van het land
zal worden gehandhaafd
Zoo is Oostenrijk een jaar met
gunstiger vooruitzichten ingegaan.
Al zjjn alle moeilijkheden nog lang
niet overwonnen, er is toch weer
een perspectief beter waarschijn,
lijk zelfs dan het sinds een kwart
eeuw is geweest.
Een burger uit Tilburg, die in
Bmokkelaarskringen bekend is,
ontving eind December een sehrij.
ven van iemand, die zich uitgaf
voor ambtenaar van den C C D en
zeide iets strafbaars van hem te
weten.
Om aan vervolging te ontkomen
moest hij volgens den briefschrij.
ver oP oudejaarsavond een bedrag
van 4 1200 ter hand stelled aan
Jemand, die dan bij het Isr. kerk.
hof aan den Bredaschen weg te
JTilburg zou staan.
Op genoemden avond begaf de
betrokkene zich per auto, waarin
ook eenige rechercheurs zaten,
naar de aangeduide plaats, maar
®r liet zich niemand zien.
Zaterdagmiddag echter kreeg de
man een tweeden dreigbrief met
het bevel nog dien eigen avond het
bedoelde bednag op genoemde
plaats af te geven. Opnieuw stapte
ky daarop in zijn auto, nam weer
een paar rechercheurs mee en nu
.was de rit niet vergeefsch. Uit het
donker trad een onljekende near
■voren, die een donkeren bril droeg.
Bij het overhandigen van de en.
vfloppe greep de burger de pols
van den vreemdeling en op het,
zelfde moment sprongen de recher"
eheurs te voorschijn. De man ruk
*e zich echter los en nam de
▼lucht. Daar waarschuwingsscho
ten niet hielpen, richtten de poli".
tiebeambten hun wapen op de
Vluchteling, die in 't zitvlak werd
getroffen en neerviel. Het bleek
t? 43 jarige arbeider J. de
K. «rit uilburg. Binnen veilige mil.
**cht hij nu de genezing van
wjn wonde ai.
Weerverwa,chting medegedeeld
door 'het K. N. M, I, te De Bilt
geldig tot Woensdagavond:
Aanvankelijk nog iets verder
afnemende, doch later weer tee.
nemende wind uit Oostelijke
richting enkele overdrijvende I
wolkenvelden vrijwel overal
droog weer; in den nacht, voor
al in het Noordoosten van 'net
land, strenge vorst, overdag
strenge tot matige vorst.
Jan.; Zon op 8.07 uur, on.
der 16,07 uur; Maan op 17,37
uur. onder 9,34 uur.
In 12 weken tijds zial te Filton,
bij Bristol, een hangar verrijzen
voor het te bouwen reusachtige
Enigelsche verkeersvliegtuig de
„Bratoazom 1". Deze hangar zal
1-500,000 pond kosten, terwijPhet
vliegtuig zelf 4,000-000 pond kost.
De hangar is langer dian de
„Queen Mary" en grooter dan bei
de parlementsgebouwen samen, ter.
wijl zij bijna even groot wordt als
de Nelsonzuil op Trafalgar Square
De deuren zijn van alumiifium en
kunnen in twee mimi ten door mid
del van motoren geopend worden
De ,,Brabazon" zal tegen einide
Maart gereed zijn en in den zdmer
het luchtruim kiezen. Het vlieg
tuig is zoo groot, dat men de vleu
gels verder in de hangar zal moeten
afbouwen, waar ook het roer en
de staartvin, die ruim 15 meter
hoog zijn, gebouwd moeten worden
De hangar zal op^het laagst? punt
ruim 18 meer hoog zijn.
Bazuingeschal van den Bossche»
stadhuistoren kondigde gisteren^
avond de komst aan van de Wijzen
uit het Oosten, die op weg waren
naar het stalletje van Bethlehem.
Burgemeester Loeff vervulde de
rol van koning Herodes, maar hij
wees zijn hoogen gasten den goeden
weg naar het Kerstkindje, in hot
stalletje, dait midden op de Marist
was opgesteld.
Daar offerden de Koningen hun
gaven en daarna trok de kleurige
st°et> die werd gevolgd door tal.,
jke kinderen met brandende lan**
ions, onder zeer groote belang»
stelling langs eeaa omweg naar
huis terug.
Even werd een bezoek gebracht
aan den Bisschop en den Commis
saris der Koningin, d'ie zich zee*
vereerd toonden met het vorstelijk,,
bezoek. De collectebussen van de
organisatoren, het Markt- en Pen-
marktcomité, waren zwaar, toen de
Wijzen in de duisternis verdwenen.
De opbrengst zal aan de stille air-
men van alle gezindten van Den
Bosch ten goede komen.
CLAY GOUVERNEUR,
AMERIK. ZONE.
Luit,„generaal Lucius D. Clay de
plaatsvervangend militair gouver
neur van de Amerikaansche bezet
tingszone van Duitschland zal
generaal Joseph P. MacNarney
opvolgen als militair gouverneur
van de Amerikaansche bezettings
zone en commandant van de Ame
rikaansche strijdkrachten In Europa
aldus een m ede deeling van tiet
Amerikaansche ministerie van
oorlog.
Midden Februari zal het 100 ja.
ren geleden zijn, dat een kleine
groep Gereformeerden onder lei
ding van ds. A. C van Kaalte Ne.
derland verliet en zich in Michigan
in Amerika vestigde op de plek,
waar nu Holland ligt, een stad
IJsvreugde op Delftsche grachten. Het is altiid weer een van thans 65 000 inwoners, wdar.
van de bevolking voor 85 pet. van
schilderachtig gezicht, als het ijs in de grachten van Helft sterk
genoeg is; dan beweegt zich een talrijk publiek al dan niet op
de gladde ijzers tusschen de walkanten.
Nederlandsche afstamming is.
De eerste Nederlandsche kolo
nisten die spoedig het Amerikaan,
sohe burgerschap verwierven, had.
rilen een zwaren strijd tegen hon-
De schilderklas van de Aca.
demie vóór beeldende en bouwen
de bunsten, afdeeling van de
RK. Leergangen te Tilburg,
hield op 4, 5 en 6 Januari een
tentoonstelling, welke niet zoo.
zeer om de resultaten op zich als
wel om den korten tijd, waarin
deze resultaten werden bereikt,
interessant en merkwaardig mag
worden genoemd,
Hier exposeeren n.l. leerlingen,
die bijna allen drie maanden ge
leden nog geen penseel in de hand
juist om deze angstcomplexen weg
*e nemen en dat kan door, juist als
de oude meesters deden, slechts te
werken met enkele kleuren, waar
door de nadruk wordt gelegd op
het toongevoel. Voor den opbouw
van het stuk gebruiken, wij dus
slechts aardekleuren, de okers met
zwart en wit en daarmee moeten
de leerlingen werken.
Zoo wordt om te beginnen het
probleem weggenomen van het zoe
ken naar de kleurnuances en bo
vendien bereikt men diirect die
diepte en den gloed, welke men
ook op de oude werken aantreft.
De leerlingen verwaarloozen dus
ken en bijbelsche voorstellingen.
.De plannen van den heer Her
nadi gaan nog varder. Hij heeft
n.l. het plan tot vorming van een
vaste kunstenaarskolonie, waar de
leerlingen een vaat inkomen heb
ben en bepaalde inkomsten van den
verkoop hunner werken. Zij krij
gen dan materiaal en modellen en
kunnen rustig aan hun toekomst
wecken. Interessant is nog te
vermelden, dat ook niett-katholie-
ken in deze schildersklas van de
R.K. Leergangen zijn opgeleid.
Men staat hier echter aan een
begin, zij het een zeer veelbelo
vend begin. Dit werk moet nog
niet bezien worden als stukken,
waaraan door den kunstenaar de
laatste hand reeds is gelegd maar
als werkstukken, welke opvallen
door hun compositie, den opzet,
de plaatsing op het doek van heit
object en vooral door de bijzon-
j-ik ringen verwaarloozen dus ooject en voorai uuui ae Dijzon-
o ,m„u eerst de kleinigiheden en schilderen dere werking, welke door het ge-
hadden gehad. De directeur van de alleen de groote licht- en schaduw- bruik van enkele d/onkere kleuren
afd beeldende en bouwende kun- te0"'*"0" i-
sten de heer H'enri Sikking, vertel
de ons. dat dit resultaat te danken
is aan de werkmethode welke de
nieuwe doeenlt, de bekende Hon-
gaarsehe kunstschilder LaszJó
Hernadi heeft toegepast. Het was
een onderneming, een waagstuk
zelfs, het roer zoo radicaal om te
gooien, maar u ziet de resultaten
Er Is in korten tijd iets frap
pants bereikt. En wij denken dan
vooral aan het werk van Botten
met zijn Brabantsche fantasie „Na
den doop". een Brabantsoh stil
leven en een tweetal landschap
jes; aan N. Molenkamp met zijn
veelbelovende „Berusting", alles
in dedonkere aardekleuren, welke
Harnadi zijn leerlingen slechts
toestaat, aan Fr. Vincenzo met een
aantal knappe studies, aan het
meisje met cyclamen van Gieles en
aan de schoenmakerswerkplaats
van Palinx. De toon van deze stuk
kien is donker, er is duidelijk
slechts met enkele kleuren gewerkt
en daarop berust juist de methode,
welke Hernódi hieir heeft toege
past.
De heer Hemédi zelf heeft ons
deze methode nader uiteengezet.
Het is niet juist, zegt hij, de leer
lingen in den aanvang te dwingen
de natuur precies en nauwkeurig
te volgen. Daardoor ontstaat voor
eerst gevaar voor verstarring voor
iets schoolsch', waarvan velen later
niet meer kunnen loskomen. Alleen
groote persoonlijkheden kunnen
dat. Zij krijgen daardaar met moei
lijkheden te kampen, welke het
gevolg zijn van een opgelegde me
thode en daardoor oristaan be
wust of onbewiust zekere angst
complexen.
En in deze methode gaat bet er
partijen. Gebruiken zij alleen de
aardekleuren dan lukt dit meestal
wonderlijk goed en zoo leeren zij
dus eerst diepte geven aan hun
werk. Zij moeten natuurlijk de
teekenklasse hebben doorloopen,
want zij moeten allereerst een
werkteekening naar de natuur ma
ken, welke op ihet linnen wordlt
overgedrukt en waarvan de lijnen
met tempera of aarde-
verf worden ge
fixeerd-
Daarna komt dan het
doodverven met en
kele aardekleuren en
vervolgens het op
maken, het zoo fijn
mogelijk afwerken
maar wéér alleen met
aardekleuren. Eerst
bij het glaceeren mo
gen voor het aanbren
gen van de toonwaar-
de andere kleuren
iworden gebruikt
maar dit is slechts
een dunne laag en het
zijn juist de aarde
kleuren eronder, wel
ke den toon en de
diepte blijven geven.
Met deze methode
kunnen zelfs middel
matige talenten iets
zeer goeds bereiken.
Zoover zijn wij na
tuurlijk nog niet, al
dus de heer Hernadi,
maar als u volgend
jaar terugkomt, zult u
verbaasd staan. Het
is mijn bedoeling de
leerlingen te brengen
tot groote concepties,
tot historische stuk-
is verkregen
Aan den ingang van de tentoon
stelling hangt een spreuk, welke
aan dit veelbelovende werk is mee
gegeven:
„lok were melt vlijt en wil
volherden
wat niet en is dat calent nog
werden".
ger en ziekte te doorstaan, mear
ze wisten vol te houden.
Holland, waarover verleden jaar
een onzer redacteuren bij zijn be.
zoe'k aan de stad vol waardeering
schreef draagt in vele opzichten
een eenigszins Nederlandsch ka.
rakter. Verschillende gebouwen
zijn er in Nederlandschen stijl op.
ge rokken. Beroemd is er het jaar-
lijksche tulpenfeest met optoch
ten in Nsderlandsöhe costuums.
oude Nederlandsche spelen en
■dansen. Millioenen tulpen worden
.dan langs de straten geplant. Ge
durende het tulpenfeest bezoeken
honderdduizenden Amerikanen
Holland, De stad bezit ook een Ne.
derlandsch museum. Dar,li werke
lijke belangstelling voor het Ne-
landsche volk heeft men in Hol
land over het geheel genomen, met
uitzondering van de laatste jaren
weinig gehad. Wel zijn er senti
menten van gehechtheid aan de
•Hand. w?rr de
ouders woonden, o.a. Zeeland en
in het begin van den oorlog in
Europa en na de bevrijding van
Nederland hebben de Hollanders
groote „relief" zendingen naar bier
gezonden,
In Februari zal in boofdaaak een
kerkelijke herdenking gehouden
worden. In Mei zal het tulpenfeest
op bij zondere wijze work en ge
vierd en in Augustus volgt dan de
eigenlijke viering van het eeuw.
feest. Bij deze gelegenheden wor
den uit alle deelen van Amerika
wel een millioen bezoekers ver.
wacht.
Het is reeds gebleken dat de
organisatoren Nederlandsche deeL
neming aan de herdenking zeer op
prijs stellen. In verba-nld hiermede
wordt dezer dagen in Nederland
verwacht de heer Williiard C. Wi„
ohers, directeur van het Neder,
landsch informatiebureau ter plaatp
se. Het cenlrale punt der voorbe
reiding hier te lande ligt bij de di.
rectie voorlichting buitenland van
het departement van buitenland-
sche z^ken. Men rekent echter
vooral öp particuliere initiatieven
voor de deelneming,
I De bijzondere igiad van cassatie
behandelde gisteren de znak tegen
I G. Vollema uit Echten en P. C,
I Sohrrudt C: ans uit Kaalte, die door
het G, te Leeuwarden wegens
I het verraad en arrestatie van En.
gelandvaarders resp tot 1 ja ar en
o jaren R. W. I, zijn veroorSeelld
Door beider optreden is in October
1940" een groepje van drie personen,
waaronder zich luit. Van Hamel
bevond, op het moment gearresi.
teend, wcarop zij op een der Fr.ie-
sohe meren door een Engelsdh
vliegtuig zouden worden afgehaald.
Tegen Vollemia eischte de procu.
reur.fiscaal 1% jaar gevangenis."
straf. Ten aanzien van Schmidt
Crans vroeg de procureur.fiscaal
verwijzing der zaak naar het B,
G. te Arnhem Uitspraak 27 Ja
nuari.
J. v. d. Corput
Volendammer-paar.
De minister van Buitenlandsche
Zaken, de heer Van Boetzelaer va®
Oosterhout, is uit Brussel, in De»
Haag teruggekeerd,