Nieuwjaarsbrief uit Batavia
De Dr. Ir. W. Hupk es-brug
mm.
SI
De prijzenstrijd in Frankrijk
Somber perspectief bij
toenemende verwarring
te Zaltbommel geopend
Ook Marianne
moet exporteeren
gAGINA
4
ZATERDAG IT JANUARI
WORDT WANTROUWEN
TOT ONWIL 1
Wat de Nederlandsche
werkman vermag
JODEN DOEN BEROEP
OP DEN PAUS
HETTTGSCHENNIS
GESTRAFT
Scheren wordt duurder
Ik schrijf u dezen brief op den eersten dag van het jaar
1947. Batavia, een tikje vermoeid en lusteloos na de viering
van Oud en Nieuw, is even warm en groezelig als altijd. Er
is uiterlijk op dezen eersten dag van het nieuwe jaar
natuurlijk niets veranderd: Men heeft de oude wenschen
de oude leuzen al of niet welgemeend weer dankbaar
gebruikt boven het geheven glas en er waren zeer veel heil
dronken. Op den bronzen nadreun van den twaalfden klokke-
klank de stilte, die dieper werd om het vereenzaamd
lallen van een, die zich aan heildronken te buiten ging
klonk door de radio het Wilhelmus. Sirenes loeiden ergens
ver weg in Priok en de schoten, die door den tropennacht
ratelden, hadden op dat oogenblik ten minste niets
beangstigends. Dit gold voor Batavia, misschien voor de
andere steden,misschien voor enkele buitenposten, maar
zeker niet voor Medan, waar het gisteren zooals men
verwachten kon! heelemaal mis liep. De schoten waren
dèèr bittere ernst. Waarschijnlijk ook elders
Iemand zei me: ..Het is niet
Btoeilijk om voor dit nieuwe jaar
•en groot aantal moeilijkheden te
voorspellen"
Het is, naar het mij wil voor
komen. inderdaad veel moeilijker
om boven de dreigende onweers
wolken op dit moment het veilige
licht der sterren te ontdekken, als
«en bemoedigend lichtende zeker
heid voor het controleeren c.q.
«orrigeeren van den gevolgden
koers- Zelfs met zeer ervaren
«rtuurlieden zou het den opvaren
den zoo nu en dan bang om het
kart worden.
Hoezeer het ons spijt, hoe graag
WÜ een ander geluid zouden laten
hooren, het hèèft weinig zin ter-
wille van het bekende optimisme
koven een geheven glas op den
twaalfden klokslag, te willen be
weren, dat de lucht niet bewolkt
sou zijn.
Terwijl de Commissie-Generaal
hij het inpakken harer koffers
waarschijnlijk merken zal, dat het
geringe aantal folio-vellen der
ontwerpovereenkomst èn de ge
heime bindende notulen zijn uitge
dijd tot een lijvig boekdeel, door
«en aantal eveneens bindende en
zelfs prioriteit genietende Aan
hangsels" (het geheel weliswaar
onder eenzelfden titel, maar bij
gewerkt, herzien, geannoteerd enz.
enz."), terwijl misschien voor al
deze documenten een nieuwe kof
fer van aanzienlijke afmetingen
noodzakelijk zal zijn en deze
koffer kon wel eens niet alleen
letterlijk zeer zwaar wegen.
heeft de situatie zich hier zoozeer
gewijzigd dat een pessimist ge
neigd zou zijn te beweren, dat men
wel opnieuw beginnen kan.
Wanneer men in het Indonesisch
probleem het accent vooral op
psychologische factoren wil zien
gelegd, moeten wij dezen pessimist
helaas grooteijdeels gelijk geven..
Deze zelfde pessimist zal tevens
beweren, dat de vroegere situatie-
karakteristiek „Wantrouwen"
haar Onwil" verschoven is- En
wanneer men de uitlatingen in de
republikeinsche pers nagaat, is dit
©nwils-element iets gunstiger
misschien: „element-van-onbegrip"
op een alarmeerende wijze aan
wezig.
K.on men dit vroeger zooals
maar al te vaak, met laten we
hopen, goede bedoelingen, ook
door brave -Nederlandsche dag-
droomers werd gedaan nog
bagatelliseeren door te wijzen op
4e incompetentie en 't gebrek aan
Verantwoordelijkheidsgevoel van
bepaalde republikeinsche scriben
ten de nieuwe toon van groeien
de geprikkeldheid en onbegrip,
droog nu ook door tot hoofdartike
len en belangrijker: de officieele
uitlatingen van generaal Soedir-
jnan zijn geen haar bemoedigen
der
Het doorlezen der Republikein-
pche pers-overzichten eerlijk
gezegd nooit zoo'n bijster ge
noegen! wordt zoo langzamer
hand door het hardnekkig ver
draaien der feiten, toor de vol
komen. moedwillig valsoh,e voor
stelling van zaken en door den
dreigenden toon, een dagelijksch,
IWeerkeerende ergernis.
En terwijl de Kamer breed
uitgesponnen debatten hield,
terwijl de voorstanders der ont-
werp-overeenkomst daar soms ai
te gevaarlijk een aantal Wes-
tersch-democratische passe-par-
touts hanteerden* terwijl men
er na liet aannemen der moties,
overging tot de orde van den
w dag. gaan Java en Sumatra
rustig over tot de wanorde van
den dag, zonder onderbreking
etmaal na etmaal, alsof er heele
maal niets geschiedt op het (be
ruchte) ..hoogere plan", alsof er
nooit gepraat is, alsof er nooit
een bestand geweest is en dit
niet alleen ten koste van Neder
landsche levens, en dit niet al
leen ten koste der geïnterneer
den er zijn zéér slechte kam
pen, Meneer Goedhart, waarin
we zelfs u mèt voedselpakketten
xitf Iouden wenschen maar
w Jp® koste van den inheem-
hni, ten koste van de
eigen schamele kamporyjbevol -
king, die met levensgevaar bin
nen de beveiliging (ach nee:
onderdrukking" natuurlijk) van
het beruchte Nederlandsche ko
loniaal leger een toevlucht zocht!
Kon men tot nu toe plaatselijke
benden en warlords" (lach niet,
maar die lieve jongens van de
Laskar Ra jat publiceerden dezer
dagen dat ze óók voor de overeen
komst waren!) van deze onrust de
schuld geven, nu menschen als
Soedirman nè een onderhoud in
Djokja met Soekarno en Sjarifoe-
din al een even dreigende houding
aannemen, kan men zich moeilijk
aan den indruk onttrekken, dat
men hier met een gevaarlijke snel
heid naar een climax wordt toe-
gesleurd-
Sinds eenige dagen is in dit
valsch orkest bovendien nog een
nieuw instrument gaan meespelen:
de Nederlandsche vijfde colonne
van Generaal Spoor.... Och.,.,
zitten de heeren in Djokja niet zoo
erg gemakkelijk? Voelen ze zich
inderdaad niet prettig?
Heeft deze Repoeblik behalve
den datum harer geboorte over
deze geboorte zelf en over het
vaderschap zullen we maar zwij
gen ook nog bepaalde tactische
erfenissen van de Japanners ge
kregen? Soms ziet men den beleefd
geïnteresseerden glimlach der
Japansche diplomaten te Washing
ton, terwijl in Pearl Harbour de
eerste bommen vielenEn ver
geet niet, hoe Sjahrir bij het
Aneta-interview op Oudejaarsdag
niet eens meer glimlachte! Hoe er
zelfs in zijn toon een nieuw en
zeer reëel geluid was, dat dreigend
wijst in een richting alsof ook hij
„het hooge plan" veriaten gaat,
O
Neen, zelfs op dit moment, waar
op men zoo graag 'n optimistisch
geluid zou laten hooren, wil dit
slechts zeer stroef en aarzelend
over de lippen. Men kan herhalen,
dat deze bemoedigende zekerheid
achter de dreigende wolken moet
zijn: „ze is er" kam men zeggen.
En inderdaad: ze is er werke
lijk. deze zekerheid!
Maar mogen alle stuurlieden er
onder verstaan: de rustige, .en
zeer helder brandende bakens, die
Gods eigen Hand uitzette
Moge hun het inzicht geschon
ken worden voor dit moeilijke
nieuwe jaar om op dezen kompas-
koers te varen.
Want in 's hemelsnaam: het Is
toch rtiet alleen een gelegenheids-
sluitstuk voor een officieele toe
spraak!
J. W. HOFWIJK.
Aan mejé Tertoind
hoofdstewardess van
de K,L.M., sol vot»
gende week Zaten
dag te Maastricht
de Medal of Freé*
dom" worden uitga*
reikt als dank voor
de hulpwelke zij
tijdens den oorlog
aan geallieerde pilo-
ten heeft verleend,
Mej, T erwindt is
een der weinige
Ned. vrouwen, die
als parachutiste bo
ven vaderlandsch
gebied werden neen-
gelaten.
De belangrijkste schakel in de
spoorwegverbinding van hel
Noorden met 'l Zuiden is gister,
morgen met de opening van de
Dr. ir. W, Hupkes.brug over de
Waal bij Zaltbommel weer in.
gevoegd. 0«er enkele maanden
de brug bij Hedel over de Maas
en dan gaat het weer geheel
per spoor naar Den Bosch toe
en nit is de misère van het
zitten in tochtige vrachtauto's.
Tot dan toe moeten de reizigers
voor het Zuiden evenwel nog
in Geldermalsen uit den trein
in een autobus overstappen,
omdat in Hedel geen perrons
zijn.
Er is met het herstel van de
brug in Zaltbommel die op 11 Mei
1940 voor de eerste maal opge
blazen en in October 1944 grondig
vernield werd, door onze inge
nieurs en werklieden weer een
kranig stukje werk geleverd,
waarmede eerst in Januari 1946
begonnen is. Wel mocht dus een
feestelijk versierde dieselt,rein met
de voltallige spoorweg-directie,,
den afgetreden president-directeur
dr. ir. W, Hupkes met mevrouw,
aan wie een tuil anjers werd aan
geboden, en genoodigden naar de
Waal toegereden worden, waar
ook de brug met guirlandes en
oranje-lbollen versierd was. Een
groot aanta 1 belangstellenden
wachtte hier de komst van de
autoriteiten af en de verkeersbrug
zag zwart van de mensehen. Een
groote kraan tusschen beide brug-
Prins of Prinses? Als de E en de S er niet aan te pas komen
staat heel Neder tand op zijn kopl
De Minister van Financiën,
André Philip, heeft vandaag be
kend gemaakt dat het financieele
gewicht van de Bank van Frank
rijk achter premier Léon Blum's
vijf procent prijsverlagingspro-
gram zal worden geworpen.
Middels een verhoogden rente
voet, die gisteren door den alge-
meenen raad van de Bank van
Frankrijk en den Nationalen cre-
dietraad gedecreteerd is, zal naar
Philip zeide de geheele bank-
structuur van het land in den
strijd worden geroepen om den
vastgehouden goederenvoorraad
vrij te maken
De genationaliseerde banken
van het land zullen, zoo zeide
Philip, een „nauwlettende discri
minatie toepassen tusschen nut
tige credieten en die credieten
welke onder de huidige econo
mische omstandigheden slechts
als speculatief kunnen worden be
schouwd."
De berichten dat Frankrijk bin
nenkort den momenteel verboden
vrijen handel in goud zal toe
staan, werden door Philip „voor-
harig" genoemd, aldus meldt U.P.
Philip weigerde om zich uit te
laten over de mogelijke staking
van de rijksambtenaren indien
hun eischen niet worden ingewil
ligd. „Een situatie die de groot
ste bedreiging voor het program
van Blum vormt." Echter worden
geen definitieve stappen verwacht
voor dat het kabinet Zaterdag
zal bijeenkomen.
Naar Ass, Press voorts meldt,
maakte André Philip, nog bekend,
datliij hoopte een crediet van
500 millioen te verkrijgen van
de Internationale Bank voor het
opvoeren van den Franschen
export.
Hij zei, dat het bij het huidige
tempo mogelijk was, dat Frankrijk
zijn export voor het komende
jaar zou verdubbelen en dat in
het binnenland het probleem niet
zoo zeer de productie als wel de
distributie van voorraden was, die
zich zijn gaan vormen sinds ver
leden zomer ten gevolge van den
wedloop in prijizen.
Volgens Philip had de regee
ring haar financieele behoeften
voor het eind van het jaar gedekt
uit voorschotten van de Fransche
Bank, welke niet een verhooging
van de geldcirculatie noodig
maakten.
Het hoofdkwartier van den
Amerikaanschen bond voor een
vrij Palestina heeft bekend ge.
maakt, dat het aan den Paus een
memorandum heeft doen toeko.
men, waarin gewezen wordt op
een „epidemie van zelfmoorden
die de wereld zal schokken" on.
der 150 000 joodsche vluchtelingen
in de Europeesche kampen voor
verplaatste personen.
In het memorandum wordt een
beroep op den Paus gedaan, aldus
meldt het hoofdkwartier van den
bond den nood van deze menschen
te verlichten en voor hen vrede
en veiligheid te verkrijgen.
$>e bond heeft tevens toet inter
nationale Roode Kruis te Genève
verzocht een onderzoek in te stel.
len naar de omstandigheden waar.
onder de Palestijnsctie burger
Israël Epstein den dood vond. Men
had beweerd, dat hij gedood werd
bij een poging tot ontvluchten uit
een Italiaansche gevangenis.
Als gevolg van de gladheid raakte in Scherpenzeel een Roode
Kruisauto van het goede pad en reed een woning binnen,
gen in wees op den gigantische»
arbeid, die hier voor den opbouw
van Nederland verricht wordt,
doch nu een oogenblik gestaakt
werd.
De arbeiders, die in bittere
koude en bij stormachtig weef
gedurende een jaar moeilijk werk
verrichtten, mochten zeker in de
onmiddellijke nabijheid van het
geïmproviseerde spreekgestoelte
staan, dat allereerst beklommen
werd door den president-directeur
van de N.S. ir, F, Q, den Hol.
.ander die een speciaal woord va»
welkom sprak tot den heer en me
vrouw Hupkes, de vertegenwoor
digers van den rijkswaterstaat en
de inspectie-generaal van het ven.
keer.
Er is hier flink en hard gewerkt^
zoo getuigde de heer Den Hollan
der, waarvoor hij dank bracht aan
de industrie, het spoorweg-bouw
bedrijf, de aannemers en niet het
minst aan de arbeiders. Met deze
brug zijn de spoorwegen bijna het
einde van hun herstelwerkzaam.
heden genaderd. Deze brug is het
symbool van het geheele complex
herstelwerkzaamheden, waaraan
de naam Hupkes verbonden blijkt
en daarom vroeg spreker den heer*
Hupkes verlof, dat aan dezen ri
vierovergang de naam dr. Ir. W
Hupkes brug wordt gegeven, dié
aan beide uiteinden is aangebracht^
Dr. Ir. W. Hupkes gaf hiervoor
gaarne zijn toestemming en noem
de het herstel van deze brug een
voorbeeld, hoe Nederland zich her.
stelt van de zware slagen, die het
land door den oorlog zijn toege
bracht. Deze brug heeft weer blijk
gegeven van wat de Nederlandsche
werkman vermag.
De 14 jarige Bertlha Pellegrom,
het dochtertje van den ploegbaas
uit Zaltbommel, die al eenige
oogenblikken met kennelijke span
ning had gewacht, bood den heer
Hupkes de schaar aan, waarmede
deze een oranje lint had door te
knippen Alvorens dit te doen ver
raste hij het meisje evenwel met
een doos bonbons, waarvoor zij
blozend bedankte. Onderwijl viel
de driekleur weg, die den naam
Dr. Ir W. Hupkes nog verborg.
Het Wilhelmus weerklonk en er
werd een driewerf hoera op H. M.
de Koningin uitgebracht, toen de
heer Hupkes het lint had doorge
knipt. De genoodigden maakten
vervolgens een wandeling van on
geveer 800 meter over het stalen
gevaarte, op den voet gevolgd door
den feesttrein Dan was het weer
instappen.
De historie der N.S. is weer me®
een belangrijke gebeurtenis ver
rijkt.
De 23-jarige Enzo Piselli uit
Piacenza, aldus ,,A-P.", is in da
ban gedaan en tegelijkertijd uit de
communistische partij gezet.
Na den nacht met feesten te heb
ben doorgebracht, ging Piselli Don
derdagochtend met een troepje
vrienden naar de parochiekerk van
Lusurasco en beging daar openlijk
een afschuwelijke heiligschennis.
De verontwaardigde geloovigen
klaagden hem aan bij de gerechte
lijke autoriteiten, terwijl de bis
schop van Piacenza het banvonnis
over hem u fsprak.
De communistische partij zette
hem daarop buiten de partijge-
meenschan. terwijl zij verklaarde,
dat zij ziin daad veroordeelde eiï
mededeelde dat hij het lidmaat
schap der partij bad verkregen
„door slinksche middelen".
Op een gisterenavond te Gronin
gen gehouden vergadering van
kappers is medegedeeld, dat bin
nenkort ds scheerprijs met 5 eent
zal mogen «or en verhoogd. De
prijzen voor on luleeren en voor
wasschen en watergolven zulle»
belangrijk siijgem
