Katholicisme en Samenleving
Als HOUWDEGENS SPREKEN
SP AARCAMPAGNE wordt ernst
KARDINAAL van roey
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Apostolaat nog te weinig begrepen
Actie-centrum
geopend
Een mooi doel
Berlijns puin
'ate JAARGANG
DINSDAG 14 JANUARI 1947
No. 20212
HOOFDREDACTEUR
DE PETROLEUM-PRIJS
GEBREK AAN
INZICHT
maar niet eenvoudig
in uitvoering
25 jaar noodig om het
op te ruimen
£Wd;39a?d^;AmP,--ers puin verwij"
IN 1947 VIJFTIG JAAR
PRIESTER
Kolentrein voor Neder
land geplunderd
Maximumprijzen voor
wintergroenten
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
«LGEMEEN REDACTEUR
Ift. A. PAALVAST
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
DIRECTEUR: J. KUIJPERS MGR. DR. J. W I TL OX
BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 68804 ABONNEMENTSPRIJS 3.25 P. KWARTAAL, 1.10 P. MND., 0.26 P, WEEK
De Katholieke Actie in het
bisdom Haarlem heeft than» een
eigen huis. In de Paul Gabriel-
straat 2434 te Den Haag. waar
voorheen gevestigd was het St.
Paschalis-klooster der eerw
Zusters Franciscanessen en een
kleuterschool, is nu het Dioce
saan Bureau der K-A. gevestigd.
In tegenwoordigheid van vele
genoodigden, waaronder we op
merkten deken J. H. Niekel uit
Rotterdam, deken W. J Pomp-e uit
Den Haag, pater Alexander O.M.
g Cap., dr A. A. Olierook, directeu
ren en bestuursleden der K.A. uit
het bisdom Haarlem en uit andere
bisdommen, heeft Z.H Exc- Mgr,
J. P. Huibers, gistermiddag het
Diocesaan Bureau plechtig inge
zegend.
Na een begroetingswoord van
den wnd algem. voorzitter van de
K-A in 't bisdom, den heer L. J.
Rogier, die er aan herinnerde, dat
het op 13 Jan. juist 11 jaar gele
den is, dat Mgr. Huibers het be-
stuur over het bisdom aanvaardde,
hield Haarlem's Kerkvoogd een
toespraak tot de aanwezigen,
waarin Z.H. Exc. de beteekenis
van de Katholieke Actie belichtte
en eenige richtlijnen gaf voor dat
door de Pausen zoo krachtig aan
bevolen leeken-apostoiaat.
Mgr. Huibers sprak er zijn groote
vreugde over uit, dat hij op dezen
dag dit huis, als bekroning van jia-
renlangen arbeid als hoofd van de
K A in dit bisdom plechtig mag
♦zegenen. Z.H. Exc. herinnerde
aan de woorden van den Paus. dat
alle geloovigen aan de K.A. moe
ten deelnemen. Christus wil door
de leden van Zijn Mystieke Li-
chaam gahsipen worden bij de uit-
öeeiing van den schat van ver
flensten van Zijn H. Kruis. Allen,
priesters, religieuzen en leeken
«voeten niet alleen belijders, maar
ook apostelen zijn. Hiet ^leeken-
apostoiaat geldt in het bijzonder
Voor dezen tijd, omdat er een apos
tolisch terrein is ontstaan, dat al
leen met behulp van de leeken is
te bestrijken Het apostolaat moet
hiërarchisch georganiseerd zijn
onder leiding van de bisschoppen.
De bisschop verleent de zending,
vooreerst aan de priesters, maar
ook a-an de leeken, om mede te
werken met de priesters. Zoo
wordt de K A. een staf in handen
van den bisschop.
Niet allen zijn op dezelfde wijze
tot het apostolaat geroepen. In ons
bisdom heeft ieder zijn taak De
priesters, zoowel seculiere als re
guliere, zullen' in toegewijde en
werkdadige liefde tot de H. Kerk
het apostolaat beoefenen en boven
dien met <gorg diegenen uitkiezen,
van wie een goede invloed op hun
omgeving kan wordten verwacht.
Met. bijzondere zorg zullen zij de
leiding en vorming van hen ter
hand nemen. De religieuzen zijn
reeds een lichtend voorbeeld van
apostolaat. Vooral de contempla
tieven onder hen zullen Gods ze
gen over het werk der K.A af-
smeeken. Van de besturen van Or
den en Congregaties verwacht
Mgr-, dat zij in hun instellingen
van onderwijs, ziekenverpleging
enz. de K.A ingang zullen doen
vinden en de initiatieven van de
K A. zullen ondersteunen
En wat de leeken betreft, moet
iedereen deelnemen aan het apos
tolaat. Iedere geloovige is geroe
pen een apostolaat uit te oefenen
door een Katholiek leven. Zij, die
het H Vormsel hebben ontvangen,
moeten ook strijden voor een
christelijk gezinsleven. Peters en
meters, onderwijzers en opvoeders
moeten het apostolaat in hun eigen
kring vervullen, maar zij moeten
ook in andere kringen de leer der
Kerk verspreiden.
Men kan ook geroepen worden
tot medewerking aan de priester
lijke zielzorg. Zij, die daartoe ge
roepen worden, moeten daaraan
gevolg geven als aan de roepstem
van den bisschop.
Htet heele Katholieke vereeni-
gingsleven moet medewerken aan
het apostolaat Ook moet men het
oog gericht houden op het doel
door den bisschop aangegeven en
systematisch en georganiseerd den
weg volgen door de K-A. aangewe
zen.
«Ten slotte moet dit apostolaat
ook door gaven van goederen ge
steund worden, opdat de K.A. op
waardige wijze kan uitkomen in
den strijd voor Christus, Mgr.
hoopte, dat alle geloovigen jaar
lijks i-n den vorm van 'n donatie
hun steun zullen verleenen voor
de uitbreiding van de K-A. in het
bisdom Haarlem
Voorts verklaarde Mgr. de bro
chure van dr. Buys en dr. Boe-
laerts tot handboek voor de K.A.
in zijn bisdom.
Hierna verrichtte Z.H. Exc de
kerkelijke inzegening van het ge
bouw.
Aan deze plechtigheid was nog
een intieme bijeenkomst van het
bestuut der K.A voorafgegaan,
waarin afscheid werd genomien van
den algemeen voorzitter, mr. dr. F.
J M A H Houben, die was afge
treden wegens zijn benoeming tot
Commissaris der Koningin in Lim
burg De waarnemend voorzitter,
de heer L. J Rogier, dankte hem
voor het vele, dat hij voor de K.A.
in het bisdom Haarlem heeft ge-
daan, en bood hem als blijvende
herinnering aan de prettige samen
werking de dichtwerken van Guido
Gezelle in prachtband aan
Sinds II November 1946 is de
petroleumprijs in de verschillende
deelen van ons land weer afhan.
kelijk van de verschillen in ver
voerskosten. De toen ingestelde
twee zönes het Westen en he1
overige gedeelte zijn thans met
een derde aangevuld, zoodat er
drie prijzen zijn. Deze bedragen in
de gemeenten Amsterdam en Rot
terdam (behalve Hoek van Hol
land) 11% cent per liter, in de
provincies Zuid. en Noord-Holland
en Utrecht (met uitzondering van
Goeree en Overflakkeé, Marken
én Texel) 12 cent en in het ove
rige gedeelte van ons land 12% ct.
Voor de twee laatst genoemde zö
nes is de petroleum dus een halve
cent per liter in prijs gestegen.
De zanger Konstantin Sadko
die dezer dagen in ons land
optrad.
De regeeringsadviseur voor
politieke zaken op Sumatra, dr.
J. J. van de Velde, heeft naar
aanleiding van het Antara-inter.
view van den republikeinschen
minister van voorlichting, Moh
Natsir, ter vrijpleiting van Soe-
dirman verklaard, dat zijns in
ziens de feitelijke inhoud van
Natsirs verklaring voor een groot
deel juist is.
Volgens dr. v. d. Velde was de
rede van luit.-gen. Roëll ernstig
ontspoord" en hebben de weinig
gelukkige uitlatingen van luit.-
adm. Helfrich en luit., gien. Kruis
de atmosfeer vertroebeld en aan
leiding gegeven tot wantrouwen
aan Indonesische zijde-
,,Wat men in Nederland helaas
De Berlijners, die aan het rui-
fien zijp van hun puinhoopen
gullen, tenzij zij de beschikking
krijgen over meer krachtwerktui-
ken. 25 jaar noodig hebben om de
overblijfselen van Berlijn op te
ruimen.
Bij den huidigen koers zal dit
2.7 milliard mark kosten, waarbij
dan nog komt de arbeid van vele
■duizenden bij dit onproductieve
werk.
Alleen in Berlijn al ligt een
tiende gedeelte van al het puin
in geheel Duitschland, naar schat
ting 70 millioen kubieke meter,
genoeg om een dam te bouwen
van 35 meter breed en 5 me;er
hoog van Berlijn naar Dortmund
Iruim 400 km.),
Om het te vervoeren zouden
zijn millioeO spoorwagens noodig
blik ?®rlÖn werken op het oogen-
Rann °'()62 puinruimers, waarbij
6890 vrouwen.
In 8,120.000 werkdagen (tegen
|'"de van October) waren
Zooals onlangs in de Memorie
van Antwoord van minister Lief-
tinak aan de Tweede Kamer werd
medegedeeld zal de zoolang ver
wachte spaarcampagne binnenikort
een aanvang nemen. De wettelijke
organen hiervoor worden tihans op
gesteld, terwijl inmiddels richtlij
nen voor de te voeren actie met
deskundigen worden besproken.
Als wij goed zijn ingelicht zal de
spaaractie gevoerd worden in sa
menwerking met de spaarbanken
teneinde concurrentie met deze in
stellingen uit te schakelen.
Gemiddelde rente 3 pet
De voorwaarden, waarop ge
spaard kan worden zullen hierop
neerkomen, dat men een spaarbrief
ontvangt met een looptijd van vijf
jaren met een rentevergoeding van
2 pet. in het eerste jaar, 2% pet.
in het daarop volgende jaar en zoo
vervolgens, totdat men in het vijfde
jaar 4 pet. ontvangt.
TussChentijdsche aflossingen, zijn
mogelijk, echter de rente, overeen
komende met den tijdsduur dat ge
spaard werd. Het ligt rui-et in de
bedoeling de uit te reiken spaar.
brieven ter beurze te laten verhan
delen. Het sparen zal geheel vrij
kunnen geschieden. Niettemin wil
men via allerlei acties er alles op
zetten om den spaanzin van het
Nederlandsohe volk aan te wak
keren.
Tweeledig doel
Men wil hiermede twee doelein
den bereiken; eenerzijds een zoo
groot mogelijk toestroomen van
middelen naar de kapitaalmarkt,
teneinde aan de steeds toenemende
vraag natr kapitaal te kunnen vol
doen en anderzijds indirect aan de
goedereozijde de vraag te doen af
nemen, waardoor de opwaartsobe
druk op het prijsniveau zou kun
nen worden gemitigeerd.
Zulks zal niet eenvoudig zijn,
daar op het ooge»blik de goede
renvoorraad op verschillend ter
rein nog geenszins in eenige ver
houding staat tot de vraag, zoo
dat de consument er alles op zet,
om zelfs met oud spaargeld als
aanvulling van zij rif gewoon in
komen dringend noodige goederen
in zijn bezit te krijgen.
Anderzijds kan werden toege
geven. dat gemakkelijker en soms
te gemakkelijk geld wordt uitge
geven Op grond van die gedachte
kan met ernst op meer zuinigheid
ten bate van de gemeenschap wor
den aangedrongen.
Wanneer men een en ander
voorloopig beschouwt dan blijkt,
dat men van de zijde van „Finan
ciën" de spaaractiviteit voldoende
meemite te kunnen beïnvloeden
door middel van den rentefactor,
waarop het steile verloop van
bovengenoemde rentevergoedings
percentage wijst, waarbij men n.l.
een gemiddeMie rente van 3 pet.
ontvangt.
Men is geleidelijk aan in Neder
land gewend geraakt aan allerlei
bijkomende prikkels, weke in eer
ste instantie moeten zijn gericht
op die versteviging van die positie
van de portemonmaie en verder
kijken we niet!
Voor dat gezichtspunt is men
niet geheel blind geweest, waarbij
gedacht werd aan mogelijke
belasting faciliteiten en voorts aan
een premie-systeem
In verband met de belasting,
opbrengst heeft men eerstgenoem
de faciliteit moeten laten schieten,
terwijl van het premie-systeem
minister Lieftinck geen voorstan
der is.
Gezien nu de thans heerschende
mentaliteit zou het wellicht meer
in overeenstemming zijn met de
werkelijkheid om eenigerlei pre
mietoekenning nogmaals te over
wegen.
Vooral omdat de verhooging van
de spaaractiviteit zoowel in ver
band met de geld- als met de
goederensfeer eenzelfde dwingen
de noodzaak vormt als de verhoo
ging van onze export-Wipaciteit.
telkens tuiet blijkt te begrijpen en
waarin men telkens weer tekort
schiet, is, dat men bij het contact
met Indonesische figuren rekening
heeft te houden met een psycho,
logische structuur, welke anders is
dan die van de Nederlandsche po*
lilici", aldus dr. van de Velde, die
verder verklaarde, dat Natsir ech.
ter een belangrijk deel heeft ver
geten.
Generaal Soedirman toch heeft
im, zijn geruchtmakende rede fei.
telijk gehandeld in strijd met de
instructies, welke op 8 November
1946 zijn uitgewerkt en aanvaard
door de bestandcommissie ter uit
werking van het bestand van 14
October 1946. Door zijn rede van
26 December heeft Soedirman dit
beginsel geheel vergeten
Welke fouten ook aan Neder,
landsche zijde zijn begaan, deze
gaven aan 'Soedirman niet het
recht zich zoodanig uit te laten,
dat dit op Sumatra kon worde»
opgevat als een bevel of een
sein tot algemeene aanvalsactie
aldus besloot dr, van de Velde.
Gisteren bereikte Z. Em. kardi
naal van Roey, aartsbisschop van
Mechelen den leeftijd van 73 jaar.
Hij werd n.l, op 13 Januari 1874 in
het Kempische dorpje Vorselaar
geboren. Slechts 20 jaar oud, deed
de latere primaat van België zijn
intrede in - het Groot-Seminarie
vanMechelen, waar hij" drie jaar
later, op 18 September 1897, pries
ter werd gewijd. Z. Em, zal dus in
«en loop van dit jaar, zijn gouden
Dries ter jubilé kunnen vieren,
- ~atzal zeer zeker door geheel
ra holiek België aanleiding zijn om
Q groote dankbaarheid te geden.
ken alles, wat de doorluchtige kerk
voogd voor het land en het geloof
heeft gedaan.
In de donkere oorlogsjaren keken
milijoenen hoop- en vertrouwvol
naar hem op. In die droeve tijden
hunkerde men naar zijn herder
lijke brieven.
r^ardlnaal Mercier, die in de oor-
!°ir-0de 191419J8 zoo moedig
egen den Duitschen overweldiger
vo°r "J„ntbefroefde landgenooten
was opge reden, heeft een waardig
opvolger gehad in den persoon van
kardinaal van Roey, die geen
oogenblik heeft geaarzeld de stem
te verheffen en zijn hoog moreel
gezag te doen gelden, zoo vaak de
belangen van het land of van de
Kerk werden bedreigd.
.«Iet betrekking tot de rede van»
Soedirman heeft de fungeerende
directeur van het kabinet van den
luit. gouv.-gen. dr. P. J. Koets, de
opmerkingen van dr van de Velde
over de rede van jhr Roëll on
derstreept en hier nog aan toege
voegd, dat, terwijl de uitlatinge»
van jhr. Roëll algemeen in Neder
land worden verworpen zijn
eigen partijorgaain noemde de rede
een ernstige ontsporing" ook
het optreden van generaal Kruis
en admiraal Helfrich door de be
trokken -ministers is afgekeurd.
Soedirman echter heeft z.ch tot
het Indonesische volk gericht als
opperbevelhebber van de T. R. I.»
na gepleegd overleg met Soekarno
en den minister van defensie. Dat
deze rede in Indonesische kringen
werd. opgevat als het sein tot den
algemeenen aanval, wordt bewezen
door het feit, dat de republikein-
sche bevelhebber te Padatng on.
middellijk daarna de order tot het
staken van het vuur heeft inge
trokken, terwijl de republikeinsche
gouverneur van Sumatra, Teung-
koe Hassan, op 29 Dec. alle re.
publik-einen vcyi de instructies van
Soedirman op de hoogte heeft ge
steld.
Ondanks de in verzoenenden
toon gestelde radio-rede van Sja-
rifoedin liet hij zich op 7 Januari
scherper dan ooit" uit.
Ook de Nederlanders, zoo be
sloot dr. Koets, hopen oprecht,
dat de uitwisseling van standpun
ten de mogelijkheden zal openen
t0t een beide partijen bevredigen
de samenwerking- In dit verband
wees dr. Koets er nog op, dat de
Indonesische burgemeesters van,
Medan en Padang zelfs gedurende
de gevechten in functie bleven,
terwijl onlangs ook te Palembang
de samenwerking tusschen dë 'Ne
derlandsche en de Indonesische
autoriteiten ls hersteld.
Op het Sint Pieterplein te Rome wordt de sneeuw verwijderd
Een kolentrein. bestemd voo*
Nederland, is nabij de grens, tus-
schen Gronau en Glanerbrug door
Duitschers aangevallen, die een
hoeveelheid kolen van de wagons
haalden. In verband me: de hel
ling van het terrein moeten ae
treinen ter plaatse langzaam rijden
zoodat het vrij eenvoudig is de
wagons te beklimmen.
Wegens de ongewenschte stij
ging der prijzen van groenten ge
durende den laatsten tijd heeft de
minister van Landbouw enz., be
sloten binnenkort maximumprijzen
voor specifieke wintergroenten va't
te stellen-
