LANGS DE
naar
De bemanning ging
een feestje"
IJN
Honderd jaar Kath. Onderwijs
en het schip naar den kelder.
Laatste berichten
Jongeren-appèl
WOENSDAG 15 JANUARI 1947
PAGINA S
DE BROEDERS KOMEN
Prachtig initiatief van
Pastoor v. Leeuwen
DISTRIBUTIE-DIENST
GERUCHTEN ROND
HET KABINET
De blijde gebeurtenis
GYMNASTIEKVEREEN.
EXCELSIOR
JUBILEUM
DE COMMISSIE-
GENERAAL
DE „LILIAN"
K. V. P.-meeting
KOOKT UW MELK
BURGERLIJKE STAND
WOEDENDE MOFFEN
Wij zijn in de geschiedenis van
ons Katholiek Onderwijs in
Schiedam genaderd aan de pe.
riode van voorbereiding tot de
komst van onze Eerw. Broeders
(zie Nwe. Schied. CrtJ van 22
Oct. 1946)". Deze voorbereidingen
werden getroffen door den
zeereerw. pastoor P. J. van
Leeuwen en 't K. Armbestuur
Een nieuwe katholieke school
was dan ook harde noodzaak.
KJant onze stad bezat niet anders
dan een Bewaarschool en een
school voor meisjes voor L. O.
en M. U. L- O. staande onder
Directie van het Liefdehuis met
met den zeereerw. pastoor Van
Ewük O. P. aan het hoofd en
de R K. school van den neer
W. L. Combé die echter van
1 Jan. 1863 af subsidie genoot en
aldus geen specifieke school
voor katnoneKen son women
genoemd.
Pastoor Van Leeuwen was er
diep van doordrongen, dat er een
jongensschool moest 'worden ge.
sticht, alleen wist hij nog niet,
hoe .-de vele bezwaren moesten
worden overwonnen. En bezwaren
waren er: noemen we alleen maar
de financiën, want dat was iuist
het onrechtvaardige van de school,
iwet van 1857 dat de Katholiek
eerstens zijn belastingpenningen
moest betalen tot onderhoud van
de ..neutrale" school en vervol,
gens nog eens offeren moest tot
onderhoud van zijn .eigen" school.
Maar geen nood, de alom door hun
milddadigheid geroemde Katho.
lieken van Schiedam wisten in
korten tijd de gelden bijeen te
brengen voor den bouw van een
nieuwe school. Voor de som van
4000.werd van het Kerkbe.
stuur der O. L. Vrouwe.parochie
(Frankenland) de grond gekocht
gelegen aan de Nwe. Haven naast
de kerk. Intusswhen werden on.
derhandelingen aangeknoopt met
de Congregatie der Eerw. Broe.
ders van de Onbevlekte OnWange.
nis van Maria wier Moederhuis
gelegen was te Maastricht, Nadat
alle .moeilijkheden waren over.
•wonnen werd den 9 Jan. 1868 de
..Overeenkomst tusschen het R. K,
Armbestuur te Schiedam en de
Vergadering der Broeders van de
'Onbevlekte f)n'.vangenis van Maria,
gevestigd te Maastricht bekrach.
tigd door den toenmaligen bis.
ischop van Haarlem, mgr. G. P
Wilmer.
Middelerwijl hadden de leden
van het R. K, Par. Armbestuur
niet stil gezeten, maar na aankoop
van den grond waren zij aan het
werk getogen. De plannen voor
de nieuwe school werden ontwor.
pen door den architect Nic. Wou.
terlood Nz. en het werk aangeno.
men door den heer Th. de Graaf,
die zou zorgen dat in Mei 1868 de
.bouw voltooid wais. In Jan. 1867
werd de eerste spade in den grond
gestoken, en met den dag steeg
.de belangstelling van Schiedams
Katholieken voor de nieuwe school,
de vrucht van 'hun offereede
liefde.
Den 29 April 1868 arriveerden
d.rie eerw. Broeders uit Maas.
tricht te Schiedam n.l. Br. Ber,
nardus (die later weer vertrok en
vervangen werd door Br. Fran,
eiseus), Br. Maximilianus, en Br.
Edmondus. Door Pastoor Van
Leeuwen werden zij allerharte.
lijkst ontvangen om daarna in de
parochiekerk Gods zegen over hun
aan te vangen arbeid te gaan af.
smeeken Vervolgens werd een be.
zoek gebracht aan de nieir/a
school, die echter nog niet vol.
tooid was. Hun woonhuis was nog
ledig, geen tafel en geen stoelen,
zcodat op kitsten het avondmaal
moest worden gebruikt, maar den
volgenden dag waren de Broeders
als bij tooverslag van tafels en
stoelen voorzien voor wel dertig
man.
School plechtig ingewijd
Dan 30en April 1868 had de
plechtige inwijding plaats der
nieuwe school. Vooraf werd in de
parochiekerk het H. Misoffer op.
gedragen, om Gods rijkste en mild.
ste zegeningen over de nieuwe
stichting af te smeeken Dit H. Mis.
offer werd opgedragen door den
Hoogeerw. heer G, G. Bongaerts
Deken van Rotterdam, waaronder
'in die dagen Schiedam ressorteer,
de. Behalve de broeders met hun
toekomstige leerlingen was de toe.
loop der geloovigen zoo enorm
dat de kerk tot in de uiterste hoe.
ken bezet was. Na het H, Evange.
lie beklom pastoor Van Leeuwen
den predikstoel en in krachtige
taal wenschte hij zijn parochianen
dn stadgenooten geluk met het be.
nit van deze R. K. school. Vervol,
gens drukte hij openlijk zijn dank
uit voor de edele offervaardigheid,
'waarmede allen geholpen hadden
om dat werk tot stand te brengen.
Na het eindigen van den H. Dienst
werden de Eerw.
gesteld aan den Hoogeerw. Deken,
den zeereerw. pastoor Van Ewijk
O. P., aan de andere eerw. heeren
geestelijken dezer stad en genoo.
digde autoriteiten en door allen
op de minzaamste en hartelijkste
wijze toegesproken.
Schoon en nuttig werk
Daarop had de inzegening plaats
van de nieuwe school, welke door
den Hoogeerw. Deken Bongaerts
werd verricht, die daarna tot de
aanwezigen een toespraak hield,
waarin Zijn Hoogeerw. o.a. zeide:
„De Katholieken van Schiedam,
alom bekend door hunne vrijgevig,
heid hebben weder een schoon,
nuttig en heilzaam werk tot stand
gebracht, en ofschoon er reeds
veel goeds door hen is verricht,
zal er nog veel door hen gedaan
worden. Ja mijne heeren, met den.
zelfden ijver waarmede gij dit
schoone werk voor eenige maan.
den 'begonnen zijt zult gij voor zijn
uitbreiding en bloei voortgaan en
het uwe milddadigheid niet ont.
zeggen" (aldus 'het Jubilé.boekje,
18681893)»
Zoo bezat nu Katholiek Schie.
dam twee scholen, een voor meis.
jes bediend door Eerw. Zusters,
en èèn voor jongens, bediend door
Eerw. Broeders. Hiermede V£as
een gelukkig tijdperk aangebroken,
hoewel echter nog niet ten volle
voorzien was dat alle kinderen
(ook de onvermogende) voldoend
L. O. op katholieken grondslag
konden genieten.
Bisschoppelijk Mandement
Inmiddells verscheen den 22 Juli
1868 het ..Mandement" der Neder,
landsche Bisschoppen Reeds in
1865 op het Provinciaal Concilie
hadden genoemde Bisschoppen het
Onderwijs op eigen katholieke
scholen besproken. In dit Mande,
ment werd dan ook door de Bis.
schoppen voorgeschreven, dat
iedere parochie er zorg voor moest
dragen in het bezit van een eigen
katholieke school te komen, want
een katholiek kind moet noodza.
kelijk een katholieke opvoeding
ontvangen en een der groote
hulpmiddelen daartoe is de katho.
lieke school.
Hoe werd nu het Mandement"
hierboven genoemd te Schiedam
ontvangen door de heeren voor.
standers der neutrale school? Dat
is niet precies te zeggen maar een
feit is, dat in de Plaatselijke
Schoolcommissie nog steeds Katho.
lieken zitting hadden. En naar
aanleiding van de benoeming van
den heer Jac. J. G. Nolet tot 1M
van bovengenoemde commissie
den 14 Juli 1868, ontspon zich in
de ,,Schiedamsche Courant" een
gedaehtenwisseling die de moeite
waard is nader onder de loupe te
worden genomen Doch daarover
in een volgend artikel.
L. A ABMA.
Bericlit voor slagers
De distributiedienst Schiedam
maakt bekend, dat slagers bij de
inlevering van consujmentenbon-
nen vleesch en/of coupures vleesch
gebruik dienen te maken van de
nieuwe ontvangstbewijzen MD
242-09 en MD. 242-10.
In verband met d<i inlevering
van a s. Maandag 20 Januari moe
ten bedoelde ontvangstbewijzen
één dezer dssigen afgehaald worden
bij de af deeling Handel op de ge
bruikelijke kantooruren-
Aanvragen transportbanden.
De distributiedienst Schiedam
maakt bekend, dat alle tot nu toe
ingediende en onafgedane aan
vragen voor transportbanden zijn
vervallen. Zulks in verband met
het feit. dat L\ het tijdvak van 20
Januari tot en met 15 Februari
a.s. de gelegenheid bestaat n-ieuwe
aanvragen in te dienen onder
overlegging van een bewijs van in
schrijving bij den Kamer van
Koophandel of Vakgroep of een
ander bewijsstuk, waaruit blijkt
dat een bedrijf wordt uitgeoefend
waiarin noodzakelijkerwijs van een
transportrijwiel of carrier gebruik
moet worden gemaakt.
Uitreiking schoenenbonnen
De distributiedienst Schiedam
maakt bekend, dat de uitreiking
van schoenenbonnen aan ben wier
stamkaartnummer eindigt op het
cijfer 5 (vijf), en na 1 Januari 1945
no.g geen schoenenbon hebben ont
vangen, en alle kinderen geboren
in 1932 of later en in dB maand
Januari jarig zijn. plaats vindt
volgens onderstaand schema:
Maandag 20 Jan A t/m Bon;
Dinsdag 21 Jan. Boo t/m Don;
Woensdag 22 Jan- Doo t/m Fr.;
Donderdag 23 Jan- Fu t/m Hars;
Vrijdag 24 Jlain- Hart t/m K; Zater
dag 25 Jan. geheele letter L; Maan
dag 27 Jan. M t/m Niz; Dinsdag 28
Jan, No t/m P; Woensdag 29 3sy
Q t/m Sa: Donderdag 30 Jan. Sch
t/m V; Vrijdag 31 Jan. W t/m Z.
Men dient mede te brengen de
tweede distributiestamkaart met
inlegvel- Het Bureau Broersvest is
geopend van 912-30 en van 25
uur- Zaterdags van 9-r-12,30 uur.
Sinds eenigen tijd liep in poli
tieke kringen het gerucht, dat dr.
Beel de portefeuille van minister
van Binnenlandsche Zaken zou
neerleggen en slechts minister
president zou blijven.
Naar wij in dit verband verne
men bestaat er echter niet de min
ste aanleiding om te veronderstel
len, dat de minister nu de grootste
moeilijkheden zijn overwonnen er
behoefte aan zou gevoelen Binnen
landsche Zaken los te laten.
Dat een herstel van de verhou
ding in het kabinet, -Rrelke zou
kunnen worden verbroken door
de benoeming van een P v d A-
man in de vacatureRingers, aan
leiding zou kunnen zijn voor Bin.
nenlandsche Zaken een nieuwen
Katholieken minister te be
noemen werd ons te bevoegd er
plaatse per'inent tegengesproken.
De benoeming van een opvolger
van minister Ringers zal waar.
schijnlijk niet lang meer op zich
laten wachten.
L
In verband met de viering van
Nationalen Feestdag ter gelegen
heid van -de a-s. blijde gebeurtenis
in het Prinselijk gezin noodigt de
Schiedamsche Oranje-vereenigimg
de besturen van alle jeugd- en
sportvereenigingen uit. op Vrijdag
17 Januari a-s om 8 uur, aanwe
zig te willen zijn in de beneden
zaal van de Amstelbrön, Broers-
vest, teneinde een en ander te be
spreken.
Wie tippelt er mee?
Zondag a s. gaan de wandelpars-
(ters) van, Excelsior een begin ma
ken met de training voor de a.s.
Nijmeegsche Vierdaagsche. Om 10
uur zal worden gestart van het
lokaal aan de Poortugaalschestr.
De gelegenheid tot deelname staat
voor ieder R. K. open.
Secretariaat R- Verschuren
Voorneechestraat 32.
Morgen, Donderdag hoopt de
heer P J. Verboom brievenbestel
ler alhier den dag te herdenken,
dat hij voor 40 jaar in dienst kwam
bij het Staatsbedrijf der PTT.
„Trouw" meldde gisterenavond,
dat prof. G. Weijer hoogleeraar te
Utrecht, op verzoek van de re
geering zijn bezoek aan Amerika
heeft onderbroken en in Neder,
land is weergekeerd. Volgens het
blad wordt zijn naam genoemd als
lid der Commissie-Generaal welker
uitbreiding aanstaande is.
Bij informatie naar de juiistheid
van dit bericlit, werd ons verze.
kerd, dat er geen sprake van is
dat prof. Weijer uit Amerika zou
zijn teruggekeerd om met de re
geering overleg te plegen.
De heer Weijer vertoefde in
New.York in regeerings opdracht
en werkte daar samen met dr. De
Kat Angelino. Toen deze laatste
naar Nederland werd ontboden is
de heer Weijer hem gevolgd. Eenig
contact met minister Jonkman
over een benoeming tot co-mmis-
saris.generaal is er niet geweest
Toen ik las, dat minister Gielen
hoopte, dat het meisje „een man
van een vro'uw" zou worden, ben
ik heusch even geschrokken.
Stel je voor: Ik zie onze meis
jes al in lange pantalons loopen,
sigaretten rooken, borrels 'dri'nken
en ..Potverdorie" zeggen. Er
zijn inderdaad meisjes, d,ie cfit
reeds vóór de ministerieele reda
deden, maar ik kan niet zeggen,
dat zij op mif een sympathieken
indruk maaktenIntegendeel!
Ik ken voor een meisje geen
mooiere bestemming, dan „echt
Vrouw" te worden, honderd pro
cent vrouw, zich ten volle bewust
van haar waardigheid.
Een meisje is nu eenmaal niet
een ..ander soort jongen"
Nee, nee, nee! Een meisje is een,
meisje en een jongen is een jongen.
Zij zijn niet met elkaar te verge
lijken. Het meisje en de
jongen zijn beiden door God ge
schapen met ibeel speciale, geheel
verschillende eigenschappen. Zij
hebben een totaal andere levens
taak!
Ach, de minister heeft het na
tuurlijk anders bedoeld. Hij heeft
waarschijnlijk willen zeggen, dat
hij hoopte, dat onze meisjes fiere,
sterke vrouwen zouden worden.
Maar het is merkwaardig, dat zelfa
Ihij fierheid en sterkte blijkbaar
specifiek mannelijke" karakter
trekken vindt Wij, mannen lang»
de lijn, wij weten wel beter!
SEBASTIAAN.
Omtrent het lot van de „Lilian"
venjemen we thains nog nader:
De sleepbooten Stentor" en
..Borndiep" zullen nu waarschijnlijk
weer bergingspogingen onderne
men. Gisterenmiddag waren zij
reeds op verkenning uitgevaren en
konden door dep zwaren mist en
het ruwe weer niet naar Den Hel
der terugkeeren. Den afgeloopen
nacht moesten zij zoodoende op
open zee doorbrengen
Na Amsterdam krijgt ook Rotter
dam een speciale bijeenkomst voor
de jongeren der Katholieke Volks
partij en belangstellenden van dien
leeftijd. Ook deze meeting moet
slagen en een getuigenis worden
van leven en medeleven.
De bijeenkomst wordt belegd op
Maandag a.s. 20 Januari des avonds
8 uur in gebouw Odeon. Gouver-
nestraat.
Als sprekers treden dien avond
op de heeren W. A. Oostendorp met
,,De grondslagen van het commu
nisme" en Drs. J, Schiphorst met
„Naastenliefde in het maatschappe
lijke leven". Twee onderwerpen,
die in het volle licht der belang
stelling staan.
Toegangskaarten a 35 ct. zijn
verkrijgbaar bij: Kietooom, Hondius-
straat 13a; v. d. Pavert, Dorpsweg
3c; van Doorn, Straatweg 140 en
voor zoover voorradig aan de zaal,
Odeon moet vol. Werkt daaraan
De directeur van den Gemeen
telijken Geneeskundigen en Ge
zondheidsdienst vestigt de aan
dacht op het voorkomen van
typhus gevallen in de gemeente
Schiedam.
Het koken van alle melk, ook
flesschenmelk, voor het gebruik
wordt in verband hiermede drin
gend aangeraden.
"GEBOREN: Ali, d. van Z. Th.
Hazewindus en P- de Kloe, Prof.
Kam. Omnesln. 94; Willem, z- van
J. die Boom en G. Levering. Boer-
havelü'an 1; Johannes M,, z. van
J. van Merwijk en M. j. Hertog,
Dr. Noletstraat 1; Goossen A., z.
van J. Weergang en A- Lagerweij,
Zwartewaalschestraat 32; Edward,
z. van W de Veij en M. Kegel,
Vlaard-dijk 349; Gerard H-, z. van
H. v- d- Berg en J. van Doorn,
Lange Haven 107; Bernardus G-
W., z. van W. A. Pil en H. v. d.
Meijde. Warande 222; Margaretha
M„ d. van Th. A. Heijnsbroek en
J. A. Brands. Dr. Noletstraat 1
OVERLEDEN: H. F M- Wijs
broek 68 j y Schied.weg 10; W-
Tempèrman, 64 j.. Plein Eemdragt
23: A. v- d. Broek, 67 j„ vr van
Machinist Jordaans verhaalt
van zijn avonturen in Finland
Aan de kade vian een der
terreinen van Corns. Swarttouw
aan de Waalhaven te Rotterdam
die bezaaid ligt met onderdee-
len van kranen, grijpers, staal,
draden en andere resten van de
havenoutillage, welke na veel
moeite uit Duitschland terug
kwamen, ligt een schip, dat
eveneens de sporen draagt van
het voorbijie oorlogsgeweld. Het
is het stoomschip ,,Rijn", dat in
November 1944 in de Finsche
golf door de bemanning tot zin
ken is gebracht.
Na twee maanden hard wer
ken is het een Zweedsche maat.
schappij gelukt, het schip te
lichten, waarna de „Hudson"
van L. Smit en Co's Internatio
nalen sleepdienst de „Rijn" op
sleeptouw heeft genomen en
het schip "dezer dagen behouden
in de Rotterdamsche haven
heeft teruggebracht.
Broeders voor.J. v- d. Schalk. Broers veld 105.
De hoofdmachinist, de heer A.
Jordaans, die het hachelijk avon
tuur van de „Rijn" dat aan den
kapitein het leven heeft gekost,
heeft meegemaakt, is op de thuis
reis van Abö naar Rotterdam
meegekomen en hij vertelde ervan
met de soberheid, den zeeman
eigen.
In het najaar van l!fe4 verlieten
wij Rotterdam voor een reis naar
Finland. In Abö moesten we repa.
reeren. Het was in den tijd, dat
de Finsche capitulatie in de lucht
hing. Iedereen hield er rekening
mee, dat de Duitschers het land
spoedig zouden verlaten en we
maakten met de reparatie dan ook
niet al te veel haast.
Machine onklaar gemaakt
De capitulatie kwam, maar de
Duitschers bleven en ze pres.en
ons, binnen vier dagen het schip
in orde te hebben, om in Duitschen
'dienst te gaan varen. Nu was de
„Rijn" niet bepaald zeewaardig te
noemen en dat vonrden we ook als
argument aan om onder de Duit-
sche eischen uit te komen. Ze
trokken zich van onze beweringen
echter niets aan en ik ben toen
begonnen, met de machine onklaar
te maken om te voorkomen, dat
ze zelf met het schip gingen va
ren. Ook dat hielp niet. We had
den te zorgen, het schip zoo vlug
mogelijk reisvaardig te krijgen en
het eenige, wat er toen opzat, was
de „Rijn" te laten zinken.
Na de maatregelen daartoe te
hebben genomen, was het de kunst
om onopvallend het schip te ver
laten. We pakten onze bullen in
koffertjes en besloten in kleine
groepjes aan wal te gaan. Er stond
echter een Duitsche wachtpost,
die natuurlijk informeerde, waar
om de heele bemanning vertrok en
wat het meenemen van de koffer
tjes beleekende. We vertelden
hem, dat er een feestje in Abo
was en dat die koffertjes onze
maskeradepakjes bevatten. Tot
onze groote opluchting slikte de
Mof dit onwaarschijnlijke verhaal
en konden we vertrekken. We na
men onmiddellijk den trein naar
Helsinki,
Kapitein bleef achter
Onze kapitein wilde echter niet
meegaan en bleef alleen in A0°.
Zooals wij later hoorden, is mj
naar het schip teruggekeeifl. De
Duitschers, die inmiddels hadden
bemerkt, dat de heele bemanning
was verdwenen, hebben hem aan
boord willen aanhouden. De kapi
tein is toen over boord gesprongen
en verdronken.
Xn Helsinki zijn wij naar den
waarnemend consul, den heer
Spaans gegaan, die ons bij den
Finsohen bisschop Cobbe bracht.
Deze bisschop heeft ons onmid-*
dellijk onderdak en voedsel ver
schaft en verder prachtig voor
ons gezorgd.
De Duitschers waren, zoo hoor*
den wij in onze schuilplaats, na
dat de kapitein was omgekomen,
met de ..Rijn' uitgevaren, maar
onze maatregelen waren goed ge
troffen. Tien kilometer buiten do
haven van Abö ging het schip
nadr den kelder. De Duitsche
sleepbooten, die ijlings los hadden
moeten maken, keerden naar de
haven terug en u zult zich de
woede van de moffen wel kunnen
indenken. Er werd natuurlijk eeni
klopjacht op die ..verfluohte Hol
lander" georganiseerd, maar vóór
ze voet aan den grond kregen,
zaten wij reeds in Stockholm,
dank zij de hulpvaardigheid van
e Finnen. Daar werden we har*
telijk ontvangen door het Neder-
landsch Vluchtelingenbureau, dat
onze regeering in Londen in da
Zweedsche hoofdstadhad opge*
icht.
In het Nederlandsche leger,
We hebben allemaal geteekend
voor het Nederlandsche leger. Da
eerste stuurman en ik kregen op
dracht, voorloopig in Zweden ta
blijven" om de berging van het
schip te regelen. Toen de bevrij
ding kwam, konden we met dit
werk beginnen. Eerst heeft een
Finsche maatschappij getracht hat
schip te lichten. De lekken wer
den gedicht en er werd lucht in
het schip geblazen. Maar na een
jaar lag de „Rijn" nog altijd op
den bodem van de Finsche goll.
Een Zweedsche maatschappij!
heeft het daarna in twee maanden
tijds klaar gespeeld het schip naar
boven te brengen. Het zat dik on
der de modder en we hebben en
vijf dagen over gedaan, om het
schip weer toonbaar te maken ett
de machines op gang te krijgen.
De sleepboot Hudson heeft ons ut
veertien dagen van Abö naar Rot
terdam gebracht, waar we in een
dikken mist arriveerden.
Tot zoover het verhaal van den
heer Jordaans. Wat .verder het lot
van de „fffSn" zal zijn, is Mg.jtó»
bekend Bij informatie bij de ree*
derij de firma Vinke, werd onS
medegedeeld dat te dien aanzien
nog geen beslissing is genomen.
