Nog altijd geen duidelijke koers
Financieel debat Eerste Kamer
Schip zonk op
De Fransche nat. ASSEMBLEE
het XJsselmeer
Een Amerikaan
over de
Indië-politiek
Radicaal Herriot
WOENSDAG 22 JANUARI 1947
PAGINA
Minister Ueftinck was weer eens aangetreden voor een
financieel debat, waartoe de Senaat hem ditmaal noodde in
aansluiting op de algemeene beschouwingen over de Rijks-
begrootingen. Maar heel veel verder dan toehoorder kon
Z. Exc. het anders dan de minister-president de vorige
week dezen middag niet brengen. Ook dit „vogeltje"
zingt intusschen zooals het „gebekt" is en in tegenstelling
tot dr. Beel heeft de minister van financiën een zwak voor
uitweiding; daarom had hij er ongetwijfeld niets op tegen,
dat hij voorloopig met een enkel puntje (de geldcirculatie)
mocht volstaan en de rest tot Woensdag kon verschuiven.
De C.H. tegen heffing-in
eens
DE „LILIAN" WACHT
OP GOED GETIJ
RICHARD STRAUSS NIET
ZUIVER
ONDER KRUIEND IJS
BEDOLVEN
tot voorzitter gekozen
IETS TOENEMENDE
VORST
Gezellige toestanden in!
Melbourne
Een stevige bijdrage voor een als
gebruikelijk uitvoerig antwoord
van den bewindsman leverde prol
Molenaar (FVdV) die een heeie
serie vragen en nevenvragen aan
Z.Exc- voorlegde o.m. over de
geldcirculatie, de praktijk van het
Conversiewetje (ten aanzien waar
van hij nog niet is gerust,
gesteld, dat de niet.inschrijvers op
de leening niet zouden bevoordeeld
worden boven de deelnemers); de
monetaire politiek, die volgens hem
de zorg voor bevordering van de
bedrijvigheid niet in den weg mag
staan; over het zoo spoedig moge
lijk opruimen van de begrootings-
tekorten; over de gevolgen der
lage-rentepolitiek op de staats
schuld (ad 22.7 milliard)'. Vooral
ook en hiermee scheen de pro-
lessor zich mm ol meer te exeu-
seeren over zijn vooruitstrevend
heid van de vorige week - over
de belastingpolitiek des ministers,
waartegen hij toch ernstige bezwa
ren heelt, als zij inderdaad doelein
den zou nastreven, die mét strikt,
fiscale niets te maken hebben (her
vorming van het sociaal-economisch
stelsel)en die hij aansprakelijk
stelt voor de miserie der „forgot
ten men", de kleine spaarders, die
de minister aanmoedigt maar tege
lijk onder de duimschroef zet.
De anti-revolutionaire senator
Rip herhaalde nog eens bij enkele
algemeene opmerkingen de vraag
of de bewindsman niet al te ge
rust is als beheerder van een schat
kist, waarvan de bodem steeds ver
der wegzinkt, drong andermaal aan
op bezuiniging bij het ambtenaren
korps en wees alweer op den plicht
der overheid bij de versobering
Voorop te gaan.
Heffing in eens.
Van ch-zijde maakte de heer
Vixseboxse het den minister ge
makkelijk door de helft van zijn
spreektijd onder toelating van voor.
zitter Anema te besteden aan het
ontwerp in zake-de heffing in eens,
dat niet aan de orde was. Intus
schen stippen we vast aan," dat de
Öh-fractie er op principieele en
practische gronden tegen is
De heer van de Kieft (PvdA)
die begon met een digressie over
de voordeelen van het parlemen
taire stelsel, kreeg echter daartoe
van den voorzitter geen kans. Als
gedisciplineerd man sinds jaren
getrouwd, zooals hij beleed
haastte hij zich ter zake te komen
dooT in een schermutseling met
prof. Molenaar te gaan betoogen,
dat het verdwijnen van het winst
motief uit het productieproces de
kapitalistische voortbrenging op
den duur aan haar einde zal bren
gen om haar plaats te doen maken
vóór de geleide economie en dan
het „Comité tot daadwerkelijke be.
strijding van inflatie" te lijf te gaan
met drastische voorbeelden uit de
Rotterdamsche en AmsterdamsCne
financieele wereld een overzicht
min of meer van onze economische
geschiedenis tusschen de beide we
reldoorlogen. Het meeste ging o,i-
meer minister Huysmans aan. En
dat er nu eindelijk een concreet
omschreven plan dient te komen
voor den „opbouw" van onze zoo
ontzettend dure defensie dat regar
deert meer de desbetreffende excel
lenties.
Namens prof. Van den Brink, die
lichtelijk ongesteld was hetgeen
minister Lieftinck. uiteraard be
treurde, daar Z.Exc. steeds gaarne
met den katholieken hoogleeraar
den degen kruist gaf de heer
Kerstens uiting aan de bezorgd
heid, dat er nog altijd geen duide
lijke koers zichtbaar is voor het
sluitend maken der begrootingen,
dat de staatsschuld maar aldoor
blijft stijgen en er geen mogelijk
heid schijnt te bestaan om de ga
ping tusschen inkomsten en uitga
ven te stoppen.
Voor de communistische fractie
onderstreepte de heer van Santen
haar bekende afkeer van dit kabi
net, welke afkeer na de verklaring
van den minister-president, die elke
medewerking met de communisten
afwees als niet in het belang des
lands, er niet geringer op geworden
In de positie van het op de Ra-
aende Bol voor Huisduinen vast
zittende Deensdhe kustvaartuig
„Lilian" is sedert gisteren geen
verandering gekomen- Gezagvoer
der Clausen heeft weer de ankers
laten uitzetten en men is druk be
zig met het over boord zetten van
de lading pijpaarde. Men acht de
■waarde van deze voor de aarde
werkindustrie bestemde grondstof
niet groot genoeg, dan dat het loo
mend zou zijn deze in enkele klei
nere binnenschepen over te laden.
De plotselinge omslag van het
weer en de verandering der wind
richting uit het Noord-Oosten
heeft de vooruitzichten op een
voorspoedige berging niet gunsti
ger gemaakt. Oostenwind kan men
nu eenmaal bij dit werk niet ge
bruiken; slechts Westelijke en nog
beter Noord-Westelijke wind kan
zooveel water naar het schip stu
wen, dat er een redelijke kans ont
staat, het vlot te trekken. De
sleepbooten „HudsonP en „Schel
de" liggen dan ook rustig in de
'haven van Den Helder op het
draaien van den wind te wachten.
De Deensdhe bemanning bevindt
zich nog steeds aan boord van het
vaartuig. De in Den Helder ver
pleegde gewonde Denen maken het
thans allen naar omstandigheden
weer goed. Zoowel de heer v. d.
Hidden, directeur van L. Smit en
Co, als de Deensche reeders blij
ven optimistisch ten aanzien van
«e berging van de „Lilian".
Met een krachtig protest tegen
het milliard voor oorlog en marine
bepleitte de communistische sena
tor dan ook nog eens bet" samen
gaan van PvdA met de communis
ten en den „linkervleugel"
(waar zit die toch?) der KVP.
De minister maakte ten slotte
nog even een begin aan zijn be
antwoording der sprekers door te
betwisten, dat de geldcirculatie mo
menteel op hetzelfde peil zou staan
als vóór de saneering en door een
vergelijkend overzicht te geven
van de stijging der circulatie op
1 Jan. '47 sedert 1 Jan. '39 in ver
schillende landen. Voor Nederland
bedraagt het percentage 276 pet.,
voor Engeland 282, België 328, Zwe
den 271 en Frankrijk (abnormaal)
665, terwijl alleen Zwitserland aan
den lagen kant is met 233 pet.
Bij den aanvang der vergadering
was voorlezing gedaan van het
schrijven waarbij mej. mr. Ribbius
Peletier (PvdA) ontslag neemt ais
lid der Eerste Kamer. L.H.
Volgens radio München zal de
zuiverings.rechtbank te Garmisch
binnen 2 weken de zaak van Ri
chard Strapss ter hand nemen.
Deze 82-jarige Duitsche componist
woont op het oogenblik in Oosten,
rijk, waar hij het Oostenrijksche
burgerschap heeft verkregen.
In „De Ronde Tafel", uitgegeven
te Batavia, vonden wij een artikel
van den bekenden Amerlkaanschen
journalist Lawrence Griswold, be
stemd voor de Amerikaansche bla
den. Wij ontleenen daaraan het vol
gende oordeel van dezen Amerikaan
over onze Indië-politiek:
De Hollanders, bevreesd voor de
wereldopinie, hebben zover achter
over geleund in hun inspanning om
hun goeden wil te tonen, dat zij
doen denken aan een politiek orga
nisme dat zich wringt in weeën en
krampen. Nog maar weinige jaren
geleden was de positie der Neder
landers als koloniale administra
teurs zo benijdenswaardig, dat
deze plotselinge omwenteling in
de publieke opinie van de wereld
hun gevoel voor logica heeft ver
pletterd, Verbijsterd en verontrust
door de sympathiebetuigingen en de
morele steun, door Amerikaan
se progressieven en Australische
communisten over de/ Indonesiërs
uitgestort, zijn de Hollanders klaar
blijkelijk bezorgder over het pro
bleem, hoe ze het gezicht van de
wereld weer vriendelijk kunnen
doen kijken, dan hoe ze hun impe
rium kunnen redden.
De feiten nu zijn eenvoudig de
volgende: sedert Malino waar de
eerste pogingen voor het bereiken
van een vredige oplossing van het
Indonesische probleem zijn inge
wijd, verliezen de Hollanders door
Dinsdagochtend om negen uur
vertrok de sleepboot „Zeemeeuw"
onder den kapitein-eigenaar Daim-
stra uit Hoorn, met een sleep van
vier vrachtbooten uit Enkhuizen
naar Amsterdam. De tocht verliep
in den beginne vlot. maar in de
buurt van Marken kwam men om
half een 's nachts in een ijsveld
terecht. Bij de pogingen om een
Generaal Spoor brengt een bezoek aan minister-president
dr. Beel.
De leider der radicalen,
Edouard Herriot, is met een
groote meerderheid van stem»-
men gekozen tot voorzitter van
de Fransche nationale vergade.
ring.
Volgens de officieele telling
heeft Herriot 429 van de 584
stemmen gekregen.
Herriot werd op 5 Juli 187,2 te
Troyes geboren en in 1905 tot
burgemeester van Lyon gekozen.
Sedert 1919 was hij lid van de ka
mer van afgevaardigden en was
sindsdien verscheidene malen mi.
nis', er (o m. in het kabinet van
Briand van 1916/17 als minister
van openbare werken) en minister
president van 1924 tot '25 en in
1932. Hij was reeds twee maal
voorzitter der kamér van afge
vaardigden. in 1925 en 1936.
Herriot werd tijdens den oorlog
door de nazis gevangen gehouden
en in 1945 door de geallieerden
bevrijd. Na zijn terugkeer werd hij'
weer gekozen tot burgemeester
van Lyon. Hij is tevens de schrij.
ver van verscheidene boeken o-m.
over het leven van Beethoven en
het „Nieuwe Rusland", in 1922.
Hij werd op 5 December 1946 tot
lid van de Academie Frangaise
gekozen.
In een boodschap aan de Fran
sche natiouale vergadering heeft
Vincent Auriol, de Fransche pre.
sident, o.m. verklaard:
„De eer, die mij te beurt geval
len is, legt mij groote verplich
tingen op. Ik zal mij beijveren, de
eerste dienaar van de vierde re
publiek te zijn."
Auriol wekte de Franschen op
tot nauwe samenwerking met el
kander zoo wel als met de geheele
wereld. Auriol was er van over-
uigd, dat het voorbeeld van Léon
Blum, die het bewijs geleverd had,
dat men met vasten wil en liefde
voor het vaderland veel kan be
reiken, opgevolgd zou worden.
..Wij moeten onze bondgenoot
schappen en vriendschapsverdra
gen in stand houden en verder
ontwikkelen teneinde een ople
ving van den geest van ver
overingszucht te verhindeiin en
te verzekeren, dat ons lanld en
all.e verwoeste landen rechtvaar
dige herstelbetalingen en volledige
veiligheid zullen verkrijgen, aldus
Auriol.
Auriol zeilde zijn steun toe aan
alle Fransche onderdanen in de
overzeeschle. gebiedsdeelen en be
loofde hun dat Frankrijk hun
trouw zou blijven.
De Fransche kabinetsformateur,
Ramadier, heeft gisteravond in de
nationale vergadering verklaard,
■dat van 1 Maart a.s. af de volledi
ge persvrijheid in Frankrijk zal
worden hersteld Tegen het einde
van Februari zal de regeering nl.
het decreet intrekken, wtaarbij is
bepaald, dat geen nieuwe kranten
mogen worden uitgegeven zonder
toestemming van de regeering
weg voor de sleep te banen raakte
de „Zeemeeurw" haar schroef
kwijt. Een der gesleepte booten,
de „Neerlandia" van de scheep
vaartmaatschappij Rotterdam, is
daarop met een achteropkomend
beurtschip „Koopimans Welvaren"
van schipper Altena uit Hoorn aan
het werk getogen om een vaargeul
voor de andere booten vrij te ma-
Ken. De motorvrachtboot „Onder
neming" uit Broekerhawen, schip
per Deen nam de lamgeslagen
Zeemeeuw" en de béide andere
sleepbooten op sleeptouw door
het opengebroken ijs. Weldra werd
het echter onmogelijk verder te
gaan; het opstuwende ijs versperde
den weg. Zoo zaten te'gen drie
uur alle schepen muurvast. Plot
seling begon het ijs te kruien en
verbrijzelde het ruim 100 ton me
tende scheepje „De Hoop' dat in
een oogenbik onder het ijs ver
dween. Gelukkig hadden de zes
opvarenden het ongeluk zien aan
komen en zich over het ijs in vei
ligheid gesteld op de „Onderne
ming".
„De Hoop" was onderweg naar
de bollenstreek met Sen lading
stalmest en behoorde toe aan zijn
schipper Meier, die zich met zijn
vrouw en kind, alsmede zijn
schoonouders en hun zoontje, aan
boord bevond. Al hun bezittingen
werden een prooi der golven.
Tegen den ochtend kon de „On
derneming" zich aan den greep
van het ijs ontworstelen en is met
de schipbreukelingen naar Aim.
sterdam gevaren, hetgeen niet kon
geschieden zonder dat het schip
zelf eenige averij opliep. Om on
geveer een uur gisterenmiddag is
het schip in .Amsterdam aangeko
men. Direct daarop heeft de sleep
boot „Inter Nos" onder kapitein-
eigenaar Molenaar uit Amsterdam,
zee gekozen om de vier schepen,
die bij Marken nog steeds in een
zeer benarde positie verkeeren, te
hiulp te komen.
Om 7 uur gisterenavond was de
„Inter Nos" terug aan de Oranje
sluizen met de Zeemeeuw op
sleeptouw. terwijl de -sleepboot
„Alcyon" 'dé Emmanuel" binnen
bracht. De vrachtbooten „Koop-
mans Welvaren" en „Neerlandia"
zitten nog in het ijs vast en zijn
door het ijs dicht onder dien wal
geduwd. Haar positie was in de
kruiende massa niet zonder ge
vaar.
Vfleerverwachtiing medege- i
deeld door het K. N- M. I. te
De Bilt geldig tot Donderdag- j
avond: i
Lichte tot matige vorst; wis- j
selende bewolking met enkele
verspreide sneeuwbuien; mati-
ge. langs de Waddeneilanden
tijdelijk vrij krachtige. Noord- j
oostelijke wind.
23 Jan.: zon op 8-34 uur, on- i
der 17.10 uur; maan op 9-42
uur, onder 18-09 uur.
hun diplomatie m^er dan ze doop
een algemene opstand hadden,'
kunnen verliezen. Te Ltnggadjati
was de creatie van de Verenigde
Staten van Indonesië een erken
ning van het verloren Europees»
koloniale imperium; in Den Pasar,
kréég de Staat van Oost-Indonesiö,
de horentjes te dragen van Soekara
no's luitenants en dook als een lea
lijk eendje op uit de Balinees»
kippenren. Straks in Pontianak, zal
Nederlands Borneo een metamor
phose ondergaan, waaruit het t»
voorschijn zal treden als de Onaf
hankelijke Republiek Karimantann
aan de Hollanders de wildernissen
van Nieuw-Guinea overlatend als
laatste restanten van een eens
bloeiend imperium.
En zells Nieuw Guinea is nie*
geheel veilig. Gedelegeerden op d»
Den Pasar conferentie hebben zich
gekeerd tegen het uitsluiten van
Nieuw Guiena buiten de Grot»
Oost, en Vail Mook's eenvoudig»
anthropologische argumenten neb
ben hen niet bevredigd. Onafhan
kelijkheid zou, zo meen zij, een
platn^uzige kannibaal evenzeer toe
lonken als henzelf. Het was nutte
loos er de aandacht op te vestigen^
dat vele bewoners van het eilandl
Celebes na urenlange explicaties
nog niet bij machte #aren enig be
grip te tónen voor de theorie van)
de onafhankelijkheid. Velen dachten
dat het een nieuw patent-genees
middel was, dat de locale autoritei
ten hun trachtten op te dringen, en
de overigen beschouwden het als
een soort religie. En vermoedelijk
terecht)
Het is met den anti-Nederland
schen boycot in de Australisch
havens een gezellige boel. 'Da'
heeft a,s zooveelste in de rij gi
teren de „Tasman" in Melbourne
weer ondervonden. Dit schip van
de K. P. M. moest als steeds zon
der sleepboothülp uit de haven!
vertrekken. -Door den sterken
Zuiderwind wilde dit echter niet
lukken en drie uur lang deed da
bemanning hopelooze pogingen om1
los te komen van de Princes pier»
Op een gegeven moment kreeg d»
wind vat op bet schip dat alleen
nog aan de voorste tros vast laft
en de achterste tros raakte in dn
schroef. De motoren werden tos
stilstand gebracht en het schip,
sloeg enkele malen tegen de pie®
eer de bemanning erin slaagde het
met behulp van windassen vast tsft
leggen. Daarna h'eeft men een A us-,'
tralischen duiker gevraagd de tros
uit de schroeven te verwijderen*
doch wegens den boycot weigerd»
deze dit. Een poging van een di
schepelingen van de Tasman a
het karwei op te knappen had tó
eenig resultaat dat bij werd gdÜ
wond, doordat de zee hem tegeqj
het roer Sijoeg. Men vreest, dat d«
sahroeven slechts met de hulp vani
beroepsduikers in orde zullen kun
nen worden gebracht, zoodat het
niet te zeggen valt. wanneer d»
Taslnan zal kvinnen Vertrekken,»
Het Amerikaansche minister!»
van oorlog heeft meegedeeldfc
dat de chef van den generaled
staf, generaal Dwight D. Eisen*
bower, lijdende is aan een spijS*
verteringsstoornis en zich id
een ziekenhuis ter observatjaj
heeft laten opnemen.
Een Tsjechoslowaaksch kinderkoordat momenteel in Londeni
optreedt, zal volgende week ook ons land bezoeken. Leden van
het koor in nationale dracht in een der Londensche straten-
