Het PROCES der industrialisatie
Ufferschaal
Radio
Gas als merkwaardige factor
De hanen kragen op „Houtrast"
Ruit-nieuwtjes
Leidingen reeds
in aanleg
TIM TUIMEL KNAPT HET ÖP. Een wegversperring
programma
DE GESTOLEN
PAGINA 2
VRIJDAG 24 JANUARI 1947
„EGYPTE KOESTERT
GEEN HOOP".
ALBANIË LIET NIETS
HOOREN
„Onderduikers" op
Haagsche expositie
ér\
Op het spoor van C.C.
De opzet om de bes'aande in
dustrieën te moderniseeren en
nieuwe, modern uitgeruste indus
trieën te vestigen, opdat dan
producten gefabriceerd kunnen
worden van zoo hoog mogelijke
kwaliteit ten behoeve van den
export deze opzet bracht er
het provinciaal bestuur van Bra.
bant toe, om aan ir. Oosterholt,
tot voor kort directeur van het
Eindhovensche Gasbedrijf, de op
dracht te verstrekken de moge
lijkheid en wenschelijkheid der
toepassing van het gas in de pro
vincie te gaan bestudeeren.
Ir. Oosterholt was zoo goed ons
een en ander over dit probleem
mee te deelen.
„Het gaat er hier om", aldus
Jr. Oosterholt, „het provinciaal
belang te dienen. Ér zijn in Noord-
Brabant op meerdere plaatsen
bevolkingsoverschotten en moderne
Industrialisatie of verbetering der
techniek waar industrie reeds be
staat, zijn noodig om de menschen
aan het werk te houden. De Pro
vincie zal, evenals trouwens geheel
Nederland, tot het fabriceeren van
kwaliteitsproducten moeten over
gaan, dé manier voor ons, om op
de vreemde markten onze produc
ten kwijt te raken. Tot dit systeem
van moderne uitrusting is zeker
het gas te rekenen. Met name
voor ceramiek-, metaal-, glas- en
koekfabrieken is gas van uitge
sproken belang.
Ir. Oosterholt wees ons b.v. op
de schroefboutenfabriek te Hel
mond. Vroeger had nagenoeg elke
machine in deze fabriek een apart
cokesoventje. Het gevolg was, dat
het werken, door de viezigheid,
niet prettig genoemd kon worden.
Thans werkt deze fabriek met gas
en alles ziet er keurig uit. De
sociale toestand werd er sterk
door verbeterd.
In het algemeen wordt het eind
product, bij het gebruik van gas
netter afgewerkt, terwijl somtijds
nabewerkingen overbodig worden
Leidingen van de Staatsmijnen
Het staat vast, dat de S;aats-
mijnen in de breedte en lengte
van de provincie gasleidingen aan
gaan leggen. Reeds loopt er een
leiding naar Eindhoven en deze
gaat, over Boxtel, naar 's-Bosch.
Zomer '47 hoop; men haar door
getrokken te hebben van 's-Bosch
naar Breda. Op het program staat
verder het leggen vanuit Breda
van twee leidingen een naar
Zeeland en een naar Dordrecht.
Vanuit 's-Bosch wil men boven
dien Oss bereiken en via Oss ook
Nijmegen. Alle gemeenten, waar
langs deze buizen komen te lig
gen, kunnen er van profiteeren.
In de toekomst hoopt men nok
het Noorden op dit buizenstelsel
aan te sluiten, waarbij dan naast
de Staatsmijnen nog enkele an
dere voedingsbronnen zullen wort
den ingeschakeld, zooals het Hoog-
©venbedrijf te Velzen. Men moet
dan ook met de groote waar
schijnlijkheid rekening houden,
dat over het geheele land de be
staande gasfabrieken op den duur
nagenoeg allen zullen verdwijnen.
Tot de taak van ir. Oos'erholt
hoort het nu, na te gaan hoe de
inschakeling van de beslaande
gasfabrieken in Brabant in dit
nieuwe systeem zal moeten ge
schieden. Voor de werkzaamheden
van ir. Oosterholt wordt dan de
komende Gaswet van groot be
lang. Deze zal immers de verhou
ding van de gemeentelijke gasfa
brieken tot den nieuwen toestand
mede moeten regelen. Het geldt
hier toch een landsbelang. De
gezamenlijke exploitatie vanuit
één centraal punt is voordeeliger
dan in afzonderlijke fabrieken. De
onkosten worden, door gezamen-
lijken inkoop, geringer; het steen-
koolverlies minder; terwijl de pro
ductie en verwerking der bijpro
ducten, zooals ammoniak, teer en
benzol, voordeeliger wordt. Zoo
kan het gas ook goedkooper
wordengeleverd.
Vanzelf zullen de industrieën
naast de particulieren in de ge
bieden waar deze buisleidingen
komen, geholpen kunnen worden
Het belangrijkste probleem
Het belangrijkste probleem voor
ir. Oosterholt is echter: in hoe
verre zijn verpakkingen nuttig en
noodig, vanaf de bestaande of
komende hoofdlijnen naar gebie
den, waar reeds industrie bestaat
of waar nieuwe- indus'rie geves
tigd zal worden en waar tot heden
nog geen gas'oevoer is. In hoeverre
zullen de vrij groote onkosten,
b.v. van den buizenaanleg der zij
nesten, opwegen tegen de voor
deden van het scheppen van
kwali'eitsproductie en betere ar
beidsvoorwaarden, indien deze
industrieën gas gaan gebruiken?
Zeer veel gemeenten vroegen
reeds om gas, juist van wege hun
indus'rialisatieplannen. Bepaalde
industrieën wilden zich somtijds
reeds vestigen, maar trokken zich
terug, toen er geen gas aanwezig
bleek. Is wellicht het vormen van
z.g. regionale gasbedrijven aan te
bevelen?; dit zijn bedrijven,
waarbij meerdere gemeenten sa
men gas van de Staatsmijnen zul
len betrekken. De rentabiliteit
wordt daardoor verbeterd.
Ir. Oosterholt zou, in bepaalde
gevallen, wanneer het provinciaal
belang duidelijk gemarkeerd is,
maar de kosten toch nog hooger
zijn dan de directe voordeelen, de
provincie graag een subsidie zien
geven. Z.i. moet menmeer letten
op het algemeen belang dan op
de rentabiliteit. Maar hij zal ook
niet aarzelen, wanneer het gas
niet voordeelig is, om aan te raden
andere energie te gebruiken. De
bedoeling is niet hét gas te be-
voordeelen, maar het algemeen
belaiTg te dienen.
Hoe belangrijk het gas in de
productie kan zijn, moge blijken
uit de ervaringen in Engeland.
Nergens in Europa worden zulke
hoeveelheden gas voor industrie
en huisbrand aangewend als in
Engeland. En hierdoor wasJSnge-
land in s'aat bij het begin «R den
oorlog op zoo korten termijn zijn
oorlogsindustrie uit te bouwen.
België, waar nagenoeg alle gas
levering over den langen afstand
geschiedt, kan ons leeren, hoe de
leidingen zullen moeten aangelegd
worden.
Van ir. Oosterholt's rapporten
zal veel afhangen voor wat de
plaats van vestiging van nieuwe
of uitbreiding van bestaande in
dustrieën betreft. Zoo zal met
name Philips, die een gasverbrui-
ker bij uitstek is, een gunstige
gelegenheid hebben zich over
Brabant in kleinere bedrijven tfi
verspreiden, als de uitkomsten
van ir. Oosterholt voor het aan
leggen van meerdere regionale
gasleidingen gunstig zijn.
De taak, die ir. Oosterholt in de
provincie wacht, is zeker belang
rijk te noemen.
De BritschEgyptische onder,
handelingen zijn mislukt en de
Egyptische regeering koestert
niet de minste hoop, dat de twee
partijen tot overeenstemming kun.
nen komen," aldus een vooraan.
staande-Egyptische.functionaris, die
in nauw contact met de onderhan
delaars staat.
,.Wij moe'.en nu onze toevlucht
nemen tot de organisatie der V.N-,
hetgeen binnenkort misschien
Maandag, kan geschieden.
Er zal geen verdrag tusschen
Grooi.Britannië en Egypte geslo
ten worden.
Toen hem gevraagd werd, of
Egypte slechts de kwestie van delf
Soedan aan de V. N. zou voorleg
gen, of het geheele probleem van
de -Britscb.Egyptische betrekkin,
gen an'woordde de functionaris:
,,Wij zullen hét verdrag van 1936
aan de V. N. voorleggen, omdat
geen enkele der daarin vervatte
clausules met het handvest der
V. N. of de huidige internationale
toestanden te rijmen is.
Wij nemen geen genoegen met
een Britsche of andere bezetting.
De Britsche klacht tegen AL
banië zal, naar men verwacht,
Dinsdag a-s, door den Veiligheids
raad behandeld worden, Het se
cretariaat der V. N, heeft tot dus
verre nog niets van de Albanee
sche regeering vernomen. Britsche
afgevaardigden zijn van meening,
dat men den Albaneescben afge
vaardigden genoeg tijd zal geven
om naar New York te reizen,
waarna de zaak 'desnoods zonder
hen zal worden besproken
Na 8 jaar gedwongen rust kraaien
de hanen en kakelen de hennen
weer op de .,Avicultura"-tentoon-
stelling, w-lke thans in de groote
hal van Houtrust wordt gehouden.
Deze pluimveetentoonstelling is de
54ste in het 60-jarig bestaan van de
Kon. Ned. Ver. „Avicultura" en
het is de grootste sedert een 10-tal
jaren. Zij telt niet minder dan
4300 inzendingen uit alle deelen
van het land.
Van de konijnen verschenen 2100
exemplaren van de meest uiteenloo-
pende rassen: Witte Weeners,
Vlaamsche Reuzen, Fransche Hang-
ooren, Belgische Hazen, Alaska's.
Gouwenaars, Hollanders, Russen,
Polen en Augora's, welke laatste
en bij de tegenwoordige koude met
hun lange haren warmpjes in zit
ten. Van de hoenders zijn de meest
favoriete soorten vertegenwoor
digd. Van de Ned. hoenders noemen
we de Friesche hoenders, de Gro
ninger Meeuwen, de Barnevelders
en de Welsenners, alle prachtexem
plaren. De Leghorns zijn in de
grootste variatie present, direct
gevolgd door de roetzwarte Minor
ca's met hun reuze kammen. liet
Amerikaansche ras, die Wyendot-
ter, in zijn groote verscheidenheid
van kleur staat nog steeds in het
middelpunt van de belangstelling.
Van het nieuwe ras, de New
Hampshires zijn aanwezig.
Zeer groot is ook de inzending
Krielhoenders, voor stedelingen
wel de meest aangewezen soort;
zij hebben slechts een kleine ruimte
noodig, eten niet veel en leggen
naar verhouding eieren van vrij
behoorlijke grootte.
Ofschoon de Duitsche bezetter
een ieder, die nog duiven hield
met den dood bedreigd, zijn de
Sier- en Postduiven hier te lande
toch lang niet uitgestorven. Dat
blijkt op dezen tentoonstelling,
waar alle mogelijke soorten weer
vertegenwoordigd zijn. Wij noemen
slechts de Raadsiheeren, de Hya-
einth-duiven, de Rood en G^elvin.
ken en de Oostersche Meeuwen.
Een nouveauté zijn de Valencia's,
een ras, dat alleen in de Haag ge
fokt wordt, waar de ,til"-sport rog
tal van aanhangers telt, Ock de
postduiven zijn in grooten getale
aanwezig; zij worden geklassiii-
ceerd naar hun vliegprestaties.
In een aparte zaal zijn 400 zang
kanaries ondergebracht, een lust
zoowel voor het oog als voor het
oor.
De tentoonstelling, die tot en met
a-s- Zondag duurt, is hedenmidd g
door den directeur-generaal van
den Landbouw, ir. Staf, officieel
geopend.
<0> De Grieksche generale staf
heeft plannen klaar voor een
beslissenden aanval op de Griek
sche guerilla strij dkra chten
Men zal binnen enkele dagen
van het defensief naar een te
genoffensief overgaan-
Waarschijnlijk zal de Ca/na-
deesche regeering weigeren
een afgevaardigde te zenden
naar de conferentie toer plaats
vervangers voor Duitsehland,
tenzij de zekerheid kan wor
den verkregen, d-at zij een
actievere rol zal kunnen spe
len in het tot stand brengen
vain den vrede".
O Een referendum, dat de pro
vinciale bond van metaalbe
werkers onder de stakers der
scheepstimmerwerven te Ant
werpen heeft georganiseerd
heeft den volgenden uitslag op-
geleverd: voor hervatting van
den arbeid 133 stemmen, tegen
de hervatting 4.093 stemmen.
De staking, die thans reeds 2
maanden duurt, zal dus voort
gezet worden.
28. Roetsdaar schoot hij den
hoek van de schutting om. Doch de
ander had er nog een schepje op
gegooid en tot zijn grooten schrik
ontdekte Tim zijn vervolger aeer
vlak op zijn helen. Hij klemde zgn
(tanden eer»s flink op elkaar, nu zou
hij eens laten zien wat loopen wasi
Maar hij zou daartoe niet de gele.
genheid krijgen. Er kwam name ijk
een vreemd obstakel in den weg,
waarvan Tim niet eens zoo gauw
in d-e gaten had, dat het een man
was
Tjonge, tjonge, wat een reus was
da', het leek wel ten orang-oetang.
Die strekte zijn handen uit om hem
te vangen, of hij met een paar kiei.
ne kinderen wie komt er in mijn
hokje aan het spelen was- Tim
voelde, dat he; onmogelijk was om
langs die vcsp rrhg heen, te ko
men. En dat lukte hem dan ook
niet
Het Engelsche ministerie van
buitenlandsche zaken deelt me
de, dat Bevin, sedert het afge-
loopen weekeinde, ziek is en
zich genoodzaakt gezien heeft
zijn afspraken voor verschei
dene dagen af te zeggen, aldus
*A-P."
Een afvaardiging, af^mstig uit
de Baltische lenden, is te Luik
aangekomen teneraie, in ver
band met de tewerks'elling ven
20.000 Balten ;n de Belgische
kolenmijnen, de leveneomstan
digheden ter plaatse te bes u_
deeren.
De Britsche parlementsleden
hebben den heer em mevrouw
Attlee ter gelegenheid van
hun zilveren huwelijksfeest
een Nederlandsche 18de eeuw
sche zilveren bowl aangebo
den.
ZATERDAG 25 JANUARI
HILVERSUM I (301 M-) KRO
7,00 Nieuws gymn. en gram. 11,00
v. d. Zieken, 11,45 Ber uit Indië,
12,00 Viool, 12,30 Klaas van Beeck
(13 00 v. d. Ned Strijdkr.) 13.50
Caus. 14,00 Gram. 14,15 Eng les,
14,45 Concert, 15 45 Caus. 16.00
Veordracht, 18,30 Caus, 17,00 De
wigwam 18,00 Muziek, 18,15 W t k-
overz. 18,30 v d. Ned. Strijder.
19.09 Nieuws, 19.15 Buffalo Bill,
19,45 Caus 20,20 De gewone man..
20,15 Gram. 20,30 Lichtbaken, 21.00
Cabaret. 22,15 Gram. 22,45 Avond
gebed 23,00 Nieuws, 23,20 Gram.
23,30 Klaas van Beeck
HILVERSUM II (415 en 218 M
VARA 7.0,0 Uieuws gymn. en gram.
11.00 v. d. Continuarb 12,00 Eddy
Walis, 12.30 Gram 13.00 Nieuws;
13.15 Piano 13-35 Muziek. 14.15
Sportpr. 14.30 Muziek, 15,15 Csus.
15.30 Caus. 15,45 Jan Cordufwener,
16.10 Caus. 16,25 Muziek, 16,45
A. J. C. 17.10 Ongel, 17,30 v. d.
Jongeren, 18,00 Nieuws, 13,15
Gram. 18.45 Caus. 19,00 Zang,
19.30 VPSO, 19,45 Bijbel. 23.00
Acual. 20,15 Oké-prog. 21,30 Caus.
21.45 Ramblers. 22,15 Voordracht,
22,30 Metropole-ork. 23,00 Nieuws,
23.1 Puzzlen, 23,30 Huisbios
13)
door
Douglas Grey
De mogelijkheid mocht dan be
staan, maar de kans vain, slagen
was al te gering. Zoo gering, dat
«ie moordenaar daarmee geen re
kening had' kunnen houden.
Neen, mompelde bij, gewor
pen is dat ding zeker niet. Niet
hier vandaan. Ondenkbaar!
Toch liet Flinn ro het er niet
bij zitten. De vraag was slechts,
hoe was dat mes door die beide
ramen heen in het hart van Ki-
tura terecht gekomen?
Hij sloot het venster en "bleef in
gedachten staan. Aangenomen,
dat de dader een of ander instru
ment gebruikt had om dat mes te
werpen, dan bleveen er toch nog
heel wat duistere puntten over. In
de eerste plaats, hoe had die
moord,-naar zeker geweten, dat
Kitura juist op icat oogenblik
precies op die plaats zou komen
staan? Wellicht dat Chico Fuenta
antwoord op die vragen zou kunnen
geven en dat Garcia belangrijke
inlichtingen van hem krijgen zou.
Vermoedelijk had C. C. den moord
zoo geregeld, dat de schuld er van
op Caleja vallen moest en Kitura
was gemakkelijk geesoeg te waar
schuwen geweest, dat ej na elf uur
een inbreker zou komen, zoodat hij,
ook zonder de ontploffing gehooru
te hebben, toch naar beneden ge
komen zou, zijn.
Maar al beredeneerde Flinero
diit alles nu ook nog zoo goed
voor z chzelf, hij kon toch nog
steeds geen motief voor dien moord
vinden. Wat zat er voor waar
schijnlijkheid in de aanduiding van
Calderon, dat de Japanner in ge
heimen regeeringsdiienst was ge
weest en aldus wellicht de pla«ir»en
van C. C. herhaaldelijk gedwars
boomd had?
Flinero ging naar de bakkerij en
vroeg, of er in den laatsten tijd nog
meer kijkers voor de tweede ver
dieping waren geweest. De bakkers,
vrouw met haar sterk Italiaansch
accent gaf hem een bevestigend
antwoord.
De mam zei. dat hij lood
gieter was en in het Noorden van
de stad woonde met zijn vrouw en
kind, maar dat hij hier in de tuurt
zijn werk heeft en niet aldoor h- en
en weer wil trekken.
De igenaar laa thet aan mij
over, de kamers te la-en l.o.i.
n
vwi de dwarsstraat.
De vrouw ging weer door me
het toedienen van een klant. Fl'i-
nero wachtte tot ze- klaar was en
vroeg toen;
He zag die man er uit?
Vrij oud. hij droeg werkklee-
ren en 'n hoed diep in zijn oo:,en-
Hij had 'n grijzen stoppelbaard en'
erg zwarte handen, echt 'n werk
man.
Zei hij, dat hij de kamera
wilde huren?
Neen, ik geloof dat ze hem
niet aanstonden. Maar hij heefl
den sleutel vanmorgen pas terug
laten brengen door een bood
schappenjongen. Ik had vergeten,
hem den sleutel eerder terug te
vragen.
Wanneer is hij hier geweest?
Gisteravond vlak voordat het
donker werd. Dat herinner ik me
omdat ik nog legen hem zei, dat
hij wel licht m acht meenemen, om
de kamers te bekijken. Maar hij
zei, dat ik geen moeite hoefde te
doen en dat hij -genoeg zien kon.
Ik had het druk en dus kon het
me verder niet schelen Hij ging
alleen kijken en toen hij terug
kwam en zei, dat ze hem niet
aanstonden, vergat ik hem den
sleutel terug te vragen.
Er kwamen meer klanten bin
nen. Flinero begreep, dat hij nu
toch niets meer te weten kon ko
men en stak dus de straat weer
over.
Heb je gisterravond hier in de
buurt iemand gezien, die er als
een loodgieter hitzag. Sanchez?
vroeg hij den agent.
Och, antwoordde deze enze-
ker, er komen zooveel werklui
voorbijja. natuurlijk heb ik
....wacht eens! Drommels, dat
is zoo Vlak nadat ik dat flui je
gehoord had zag ik een man uit
de zijdeur van die bakkerij daar
komen met een pak onder zijn
arm. Ik riep hem aan en vroeg,
volgens orders, wat hij bij zich
had
Juist. En wat zei hij?
Hij beweerde, dat hij 'n paar
brood en gekocht had Hij vroeg me
n*of ik ze eoms zien wilde.
Maar ik had op dat moment wel
wist anders te deen.
Natuurlijk. Erg jammer, San
chez. Want als je in dat pakje
gekeken had, zou je daarin den
kelijk een bronzen schaal met een
grooten smaragd gevonden hebben
en tegelijk den moordenaar van
Kitura te pakken hebben gehad.
Sanchez week met open mond
e ens'-ap achteruit Meent u dat
heusch, meneer Flinero? vroeg
hij spijtig.
Zeker. Maar trek het je niet
aan. Je hebt, toen je dat fluitje
hoorde, gedaan wat "het meest voor
de hand lag. Zou je dien man te-
rugkennen?
Als hij dezelfde kleeren droeg
wel, was het antwoord.
Ja juist. Maar veel kans is
daar niet op. Enfin, goedenmorgen
Misschien kom ik vandaag hier nog
terug. Bedankt voor je hulp- ik
ben er nu vrij zeker van, hoe de
moord is gepleegd.
Denkt u niet, dat Caleja het
gedaan heeft?
Dat heb ik nooit gedacht. Je
moet echter niets vertellen over
dit bezoek, noch over mijn gevolg
trekkingen.
Daar kunt u op rekenen, me
neer.
De detective was nog slechts een
tiental meters van Lin Kitura's
winkel verwijderd, toen hij de be
kende stem van Ramon naast zich
hoorde zeggen:
Zoo, meneer! Ik zocht al naar
u. Kunt u misschien dadelijk mee
komen.
IX
De schedel.
Ramon Ortega waagde het zel
den, iets dergelijks te vragen, en
Flinero maakte er uit op, dat er iets
bijzonders aan de hand moest zijn.
Hij antwoordde daarom terstond
bevestigend.
Waarheen, Ramon?
Naar de Chineezenwijk.
Goed- Dan loopen we er heen
langs de Ronda de Cataluna. Ver
tel eens, wat er is
We hebben Chico Fuenta ge
vonden en zijn te weten gekomen,
dat hij gisterenavond niet bij Lo
gan es "eweest is
Zoo. (Word vervolgd).
